MAANDAG 21 SEPTEMBER 1931
No. 7006
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
ACUTE FINANCIEELE CRISIS IN ENGELAND.
BERICHT
22ste Jaarsrang
e Êcicbelve 6ou/ïcmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor LeideD 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per poet f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaline van 50 cent per kwartaal, bij
▼ooruitbetaling. derlijke nummers 5 cent, met
Geïllust Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
HET POND LOSGEMAAKT VAN DEN GOUDEN STANDAARD.
DE BEURS TE AMSTERDAM GESLOTEN, EVENALS VERSCHILLENDE BUITENLANDSCHE BEURZEN
GEEN GOUDVERKOOP MEER.
De financieele toestand heeft zich
zooals uit de beursberichten der laatste
dagen bleek de vorige week over ge
heel Europa belangrijk verslechterd. In
Engeland heeft deze nieuwe teruggang tot
een catastrophe geleid, en tot nieuwe ern
stige maatregelen van de zijde van de En-
gelsche regeering.
Na Zaterdag en Zondag langdurig te
hebben beraadslaagd over de demoralisa
tie op de internationale geldmarkt en
over den toestand, ontstaan door het ont
trekken van nieuwe, groote bedragen aan
de Londensche banken, heeft het Britsche
kabinet Zondagavond de volgende verkla
ring gepubliceerd:
Zijner Majesteits regeering heeft na
overleg met de Bank van Engeland als
haar meening uitgesproken, dat het nood
zakelijk is om tijdelijk het tweede lid van
artikel één van de Gouden Standaard
Wet van 1925, bepalende dat de Bank
desgewenscht tegen een vastgestelden
prijs goud moet verkoopen, buiten werking
te stellen. Tot dit doel zal onmiddellijk
een wetsontwerp worden ingediend en het
ligt in de bedoeling der regeering, het
Parlement te verzoeken, dit wetsontwerp
Maandag in alle instanties en lezingen te
willen behandelen. Inmiddels wordt de
Bank van Engeland gemachtigd om in
overeenstemming met de besluiten van het
lagerhuis de noodige maatregelen te ne
men.
Omtrent de redenen, die tot dit besluit
hebben geleid, wordt officieel het volgende
medegedeeld:
Sedert het midden van de vorige week
zijn bedragen van in totaal meer dan 200
millioen Pond Sterling van de Londensche
markt teruggetrokken. Hierin werd gedeel
telijk voorzien met behulp van goud en
buitenlandsche valuta door de Bank van
Engeland, gedeeltelijk .door deposito's van
de bank van Engeland in Parijs en New-
York en gedeeltelijk door Fransche en
Amerikaansche credieten ten bedragen
van 80 millioen Pond Sterling, welke cre
dieten kort te voren door de regeering wa
ren verkregen. In de laatste dagen is ech
ter wederom in zoo groote mate geld aan
de Londenscme markt ontrokken, dat de-
regeering zich genoodzaakt heeft gezien,
de bovengenoemde maatregelen te treffen.
Deze besluiten zullen echter in geen ge
val de verplichtingen aantasten, die de
regeering op de bank van Engeland tegen
over het buitenland hebben. De goudre
serve van de bank van Engeland bedraagt
op het oogenblik echter 130 millioen Pond
Sterling en gezien, de 'verplichtingen,
waaraan moet worden voldaan, is het niet
raadzaam een verder vermindering van
deze reserve toe te staan.
De gewone bankaffaires zullen niet on
derbroken worden. De banken zullen als
gewoonlijk ten behoeve van hun cliënten
geopend zijn en er is geen enkele reden,
waardoor de gewone transacties op eeni-
gerlei wijze door deze maatregelen beïn
vloed zouden worden.
De effectenbeurs is heden, den dag dat
het parlement de noodige wetgevende
maatregelen moet treffen, niet geopend,
maar alle loopende zaken kunnen als ge
woonlijk worden afgewikkeld.
De politieke gevolgen van de
financieele crisis.
In politieke kringen acht men het thans
vrijwel zeker, dat nieuwe verkiezingen
voorloopig van de baan zijn. Dit is een
gevolg van de financieele besluiten, die de
regeering heeft moeten nemen en waar
door de partijen een duidelijk beeld krij
gen van den toestand, zooals deze op het
oogenblik is. Algemeen verwacht men,
dat het kabinet zoo spoedig mogelijk zal
overgaan tot invoering van een tarief,
doch om dit mogelijk te maken, zullen in
grijpende veranderingen in het kabinet
noodig zijn en men verwacht dan ook,
dat Sir Herbert Samuel en de andery
liberale ministers aan dit besluit ten of
fer zullen vallen. MacDonald hoopt, dat
een deel der liberalen de regeering zal
steunen bij haar maatregelen tot invoe
ring van een tarief, doch zelfs indien
zulks niet het geval is hoopt de regeering
over de middelen te beschikken, om haar
besluit uit te voeren. Reeds geruimen tijd
zijn pogingen in gang om leden van de par
lementaire fractie der Arbeidspartij te
winnen voor een tariefpolitiek.
De resrering zou voornemens zijn cm,
teninde de begrooting in evenwicht te
brengen en de handelsbalans te verbete
ren, op fabrikaten een invoerrecht te hef
fen tusschen de 20 en 33 1/3 precent. Voorts
wordt uitvoering van Snowden's plan tot
converteering der oorlogsleeningen over
wogen. Men weet nog niet, of ook een doua
netarief ter bescherming van landbouwpro
ducten in de regeeringsmaatregelen zal
worden opgenomen.
De Berlijnsche en de Frank
furter beurs gesloten?
De „Frankfurter Zeitung" meldt, dat op
advies van het Rijksministerie van Finan
ciën de beurs te Berlijn en te Frankfurt
heden gesloten zal blijven.
Ook de beurs te Kopen
hagen gesloten.
Volgens een officieele mededeeling van
het bestuur der effectenbeurs te Kopen
hagen zullen tot nader order, in verband
met de financieele maatregelen der Engel-
sche regeering, op de effectenbeurs te Ko
penhagen geen noteeringen van obligaties
en aandeelen plaats hebben.
Oostenrijk treft maatregelen.
De „Morgen" bericht verder, dat heden
met den Oostenrijkschen minister van fi-
nan ciën dr. Redlich, waarin bij o.a. ver
klaarde, dat Oostenrijk zeer waarschijnlijk
de nadeelige invloed van de financieele
maatregelen te Londen zal ondervinden.
Reeds zijn alle maatregelen genomen en
vanochtend zal de actie om den Oosten
rijkschen gouden standaard te verdedigen
geënndigd zijn. De minister hoopte, dat de
maatregelen voldoende zullen zijn om ern
stig nadeel voor het economisch leven van
Oostenrijk te verhinderen.
De Morgen bericht verder, dat heden
(Maandag) de vrije handel in deviezen in
Oostenrijk wordt opgeheven.
Daarnaast wordt ook een verbod van in
voer van deviezen overwogen om te voor
komen, dat de schuldenlast van Oostenrijk
tegenover het buitenland nog grooter
wordt. De beurs te Weenen blijft heden in
verband met den Joodschen feestdag ge
sloten.
Het is niet uitgesloten, dat het beursbe-
stuur zal besluiten de effectenbeurs van
Dinsdag af tot nader order te sluiten, om
de ontwikkeling van de gebeurtenissen in
Engeland af te wachten.
De indruk in Duitschland.
In Duitschland is men diep onder den
indruk van de maatregelen, die de Engel-
sche regeering heeft moeten nemen om de
koers van het Pond Sterling te redden en
die eenig zijn in de geschiedenis van het
Britsche geldwezen. Men is van meening,
dat de gebeurtenissen in Engeland geens
zins verheugend zijn voor Duitschland. Men
acht de crisis in Engeland eigenlijk pas
thans ingetreden. Men spreekt de hoop uit,
dat Frankrijk zal inzien, dat Europa inder
daad hard op weg is naar den afgrond. In
dien Frankrijk niet de hegemonie in Euro
pa nastreeft ten koste van wat dan ook,
dan moet het uit deze gebeurtenissen dc
conclusie trekken, dat een wijziging van do
tot nog toe gevoerde Fransche politiek
dringend noodzakelijk is.
Amerika blijft optimistisch.
Uit New York wordt
De jongste ontwikkeling in de Engelsche
financieele crisis, welker schaduwen reeds
de vorige week door dc daling van de koers
aan de beurzen in de Ver. Staten vooruit
geworpen werden, dringt alle andere ge
beurtenissen op den achtergrond. Hoewel
de maatregelen van de Engelsche regeering,
met betrekking tot den gouden standaard
zelfs de best ingelichte bankiers verrastten,
blijft het optimisme naar buiten bestaan.
Het lijkt bijna alsof de Amerikaansche fi
nancieele wereld nog steeds niet de volle
beteekenis van de Europeesche crisis iu het
algemeen en van de crisis te Londen in het
bijzonder, inziet'. In Wallstreet-kringen re
kent men met een spoedige stabilisatie van
het pond sterling. De Amerikaansche beur
zen zullen waarschijnlijk geopend blijven.
De crisis is hier niet van zoo grooten om
vang, daar de Amerikaansche credieten op
korten termijn nauwelijks meer dan 50 mil
lioen dollars bedragen. De laatste stabilisa
tie-leeningen waren op dollar-basis afgeslo
ten. In Washington gelooft men, dat de
economische toestand der wereld zich door
de huidige crisis in een overgangsperiode
bevindt. Men gelooft, dat door de crisis
hët schuldenvraagstuk opnieuw aan de
orde zal komen.
DE VóóR-BEURS TE AMSTERDAM
VERBODEN.
In verband met de financieele maatrege
len, waartoe de Engelsche regeering gister
avond heeft besloten, is hedenmorgen in
het gebouw van de Nederlandsche Bank
een vergadering bijeengekomen van de des
betreffende autoriteiten ter bespreking van
de vraag, of en zoo ja, welke maatregelen
genomen moeten worden op de Amsterdam-
sche beurs. De besprekingen in deze ver
gadering, die om 10 uur is aangevangen,
duurde te 11 uur nog voort. Intusschen is de
handel op de z.g. vroeg-beurs officieel ver
boden, zoodat hedenmorgen geen enkele
noteering tot stand is
DE AMSTERDAMSCHE BEURS
GESLOTEN.
De vergadering op de Nederlandsche
Bank heeft tot hedenmorgen half 12 uur
geduurd.
Een besluit werd nog niet medegedeeld.
Het bestuur van de vereeniging van den
effectenhandel is toen vertrokken en heeft
zich naar het beursgebouw begeven, waar
opnieuw een vergadering plaats vindt.
Hedenmiddag te kwart over één, één
kwartier voordat de beurs moet aanvan
gen, heeft het bestuur van de Vereen, voor
den Effentenhadel besloten, dat de effec
tenbeurs te Amsterdam heden gesloten
blijft.
BINNENLAND
MGR. POELS GEHULDIGD.
41.000 voor een studiefonds voor jeugdige
arbeiders.
Gisteren is te Heerlen dr. Poels op waar
lijk grootsche wijze gehuldigd, bij
heid van zijn 40-jarig priesterfeest.
In het feestelijk versierde Ons Volkshuis
waren met de afgevaardigden van den Lim-
burgschen Werkliedenbond tal van auto
riteiten aanwezig. We noemen slechts: Mgr.
dr. Bauduin vic.-generaal van het bisdom
Roermond, als afgevaardigde van Z. H. Exc.
Mgr. Schrijnen, den minister-president jhr.
mr. Oh. Ruys de Beerenbrouck, en de com
missaris der koningin in Limburg mr. baron
Van Hövell tot Westerflier.
Uit het buitenland waren o.a. aanwezig
de commissaris uit Belgisch Limburg, bur
gemeester Frans van Cauwelaert uit Ant
werpen, het Rijksdaglid Jos. Joos, pater
Perquin uit Leuve, e.a.
Kanunnik Van de Venne begroette de
aanwezigen, in het bijzonder de eeregasten
en herdacht het lid van het eere-comité
Mgr. dr. Nolens. Spreker deelde mee, dat
voor het dr. Poelsfonds voor de vorming
van jeugdige arbeiders aan de te stichten
Sociale Hoogeschool reeds 41.000 bijeen
was, doch ieder kan nog zijn gave zenden,
adres: dr. Poelsfonds, Kerkrade.
Mgr. dr. Bauduin sprak namens den bis
schop van Roermond erkenning, waardee
ring en dankbaarheid uit voor den socialen
arbeid van dr. Poels.
De minister-president jhr. Ruys de Bee
renbrouck, dankte, als leider der regee
ring, dr. Poels voor diens werk.
Woorden van huldebetoon werden ge
sproken door den commissaris der koningin
baron Van Hövell tot Westerflier, den heer
Venullingen commissaris des konings iu
Belgisch Limburg, het Eerste Kamerlid De
Bruyn namens de Katholieke Arbeidersbe
weging van Nederland, het Rijksdaglid Jos.
Joos, burgemeester Frans van Cauwelaert
van Antwerpen, den burgemeester van Ven-
ray, den keer Stins namens den R. K. Mijn-
werkersbond en den heer Maenen namens
den Limburgschen Werkliedenbond.
Dr. Poels dankte erkentelijk voor de hul
de, die hem een heel anderen mensch heeft
getoond dan hij in werkelijkheid is. Bijzon
der dankbaar is hij voor het gebed van de
eenvoudige mijnwerkers, diep in de schacht,
dat is hem meer waard dan zes mijters en
alle koorkappen der wereld. Spreker dank
te voor het dr. Poelsfonds, dat leekenapos-
stelen kan vormen welke de wereld zoovele
noodig heeft. Sprekend over den huidigen
toestand zei spreker, dat we moeten on
derscheiden in het ideale en bereikbare, we
leven in een geweldige wereldcrisis, daar
moeten we bij onze voorlichting aan den
ken. Maar anderzijds: men mag niet raken
aan hetgeen de arbeider heeft zij heb
ben toch al niet te veel dan in „uiterste
noodzaak". (Applaus).
Na het zingen van „Aan U, o Koning der
Eeuwen" ging men uiteen.
SALARISVERLAGING RIJKS
AMBTENAREN.
De A. R. K. A. gaat een krachtige
actie voeren.
Het voltaliig hoofdbestuur der AR.K.A.
vergaderde op 18 en 19 September te 's-Gra-
venha.ge o.m. ter bespreking van de door de
regeering voorgenomen salarisverlaging.
Besloten werd een krachtige actie te voeren
ten einde de verlaging tegen te gaan. Een
bespreking met de R.K. Kaïnerfractie en de
K.K. Centrale van Burgerlijk Overheidsper-
sneel werd daartoe gewenscht geacht als
aanvankelijke instantie. Voor het. verder
verloop der protestactie zal naar alle waar
schijnlijkheid contact gezocht worden met
de R.K. Onderwijzersorganisiaties tot het
vormen van een zoo krachtig mogelijk front.
De heer Ruigvoorn eoon. oand. Tilburg
werd benoemd tot ambtenaar ten bureele
der A. R'. K. A.
WEGENBELASTING VOOR EEN
BRANDSPUIT.
Fiscus onvermurwbaar.
Op het verzoek van de gemeente Zaan
dam aan den minister van Financiën om de
autobrandspuit van de Vrijwillige Brand
weer aldaar vrij te stellen van de betaling
der wegenbelasting is afwijzend beschikt.
Naar „De Ort." verneemt zal thans de
Kon. Ned. Brandweervereeniging zich tot
den minister van BinnenLandsche Zaken en
Landbouw, -onder wiens departement het
brandweer we zen ressorteert, wenden en
dezen verzoeken bij zijn ambtgenoot van
Financiën aan te dringen op een gunstige
beschikking.
Verbreken van locale telefoongesprekken.
Teneinde tegemoet te komen aan daar
omtrent geuite wenschen van telefoon-abon-
né's wordt met ingang van 1 October a-.s.
een gewijzigde regeling ingevoerd vóór het
verbreken van locale gesprekken ten be
hoeve van inter locale gesprekken.
Bij deze regeling, welke zal worden toe
gepast in alle netten, waar dit technisch
mogelijk is, zal bij „locaal bezet" vinden
van een aangeslotene het interilocale ge
sprek worden aangeboden op de wijze als
thans voor internationale gesprekken geldt.
Alleen met toestemming van den in locaal
gesprek zijnden aangeslotene zaïl tot verbre
king van dat gesprek worden overgegaan.
De bestaande regeling blijft o.m. voor
Amsterdam en Rotterdam van kracht.
De brug over de Bergsche Maas bij
Keizersveer zal Donderdag 29 Octo
ber voor het verkeer worden opengesteld.
De Minister van defensie,
mr. dr. Deckers, zal Woensdag 29 Septem
ber a.s. vergezeld van zijn landmachtadju-
dant, den kapitein van den Generalen
Staf, van Weed, een bezoek brengen aan de
manoeuvres in den den Aohteivioek.
In de Vrijdagavond gehouden vergade
ring van den Mijnraad heeft de waarne
mend-voorzitter prof. dr. G. A. F. Molen-
graaff den overleden voorzitter prof dr. W.
H. Nolens herdacht.
Zaterdagmiddag heeft in de aula van
het le gemeentelijk gymnasium aan de Laan
van Meerdervoort. te 's Gravenhage een
huldigingssamenkomst plaats gehad naar
aanleiding van het aftreden van der. C. J.
Vinkesteyn, als inspecteur der
gymnasia.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Het is niet zoo moeilijk, niet alleen zelf
een katholiek dagblad te lezen, maar het
ook aan te bevelen bij die Katholieken, die
nog aan een ander dagblad verslaafd zijn.
„In elk katholiek gezin een katholiek
blad" dat is een eisch des tijds, de apo
logie van den dag.
Helpt dezen eisch verwezenlijken, brengt
deze apologie in practijk.
Zij, die zich met 1 October op „De
Leidsche Courant" abonneeren,
ontvangen de voor dien datum ver
schijnende nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Een acute financieele crisis in Enge
land. (1ste blad).
Militair complot in Spanje ontdekt.
(Buitenl., 2de blad).
Moekden en verschillende andere
plaatsen in Mandsjoerije door de Japan
ners bezet. (Buitenl., 2de blad).
BINNENLAND.
DE AMSTERDAMSCHE BEURS GE
SLOTEN. (1ste blad).
Huldiging mgr. dr. Poels. (1ste blad).
Overdracht rectoraat R. K. Handelshoo-
geschool te Tilburg. (Onderwijs, 1ste blad).
Overdracht rectoraat Leidsche Univer
siteit (3de blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De R. K. Sportweek. De atletiek
wedstrijden van De Bataven. (Sportblad).
De 40 km.-afstandsmarsch der L. P. S.
V. schitterend geslaagd. (Sportblad).
De voetbalcompetities der diverse bon
den begonnen. (Sportblad).
LUCHTVAART
Vliegongelukken in Polen.
Bij de Poolsche luchtvloot-oefeningen die
Vrijdag begonnen zijn tot dusver reeds drie
ongelukken te vermelden. Vrijdagavond zijn
twee vliegtuigen bij een noodlanding die zij bij
Kutna moesten uitvoeren totaal verwoest. In
den nacht stortte een vliegtuig bij Plotsk naar
beneden, waarbij de twee inzittenden om het
leven kwamen.
Zaterdagmiddag viel een vliegtuig op de
hangar van de Poolsche Luchtvaartmaatschap
pij. Het toestel viel door het dak en kwam te
recht op de zich in de hangar bevindende vlieg
tuigen, waarvan er drie beschadigd werden..
De piloot kwam om het leven.
De gearresteerde vliegers in Mongolië.
De „Nachtausgabe" meldt, dat de Duitsche
vliegers Otto Koelger en Frans Ratje met hun
vliegtuig „Eurasia" te Peking zijn aangeko-
Men zal zich herinneren dat hun postvlieg
tuig op 2 Juli in Mongolië door Mongolen be
schoten was en moest dalen, waarbij Koelger
een schot in de knie had gekregen, waardoor
amputatie van het been noodig was.
De beide vliegers werden wegens spionnage
tot tien jaar tuchthuisstraf veroordeeld. Tien
weken hebben zij in ellendigen toestand in een
Mongoolsch tuohlhuis doorgebracht, waar hun
voedsel slechts uit schapenvleesch, kaas en
melk bestond.
Op aandringen van de Duitsche regeering is
de sovjet-regeering er tenslotte in geslaagd, de
vrijlating van de Duitsche vliegers te bewerken.
Duitsch Sportvliegtuig verongelukt.
Tusschen Banau en Hennersdorf in het dis
trict Frankenstein is Zatervoormiddag de een
dekker D 2022, een sportvliegtuig, met twee in
zittenden neergestort. Het toestel was in de
lucht in brand gevlogen. De bestuurder be
proefde een noodlanding uit te voeren, doch
voor het vliegtuig op den grond was sprong
hij er uit, met het noodlottig gevolg, dat hij om
het leven kwam. De machine werd bij de lan
ding geheel vernield. De tweede inzittende
bleef ongedeerd.
De Zep in Brazilië.
De „Graf Zeppelin" heeft gisteren op zijn
tocht naar Zuid-Amerika om 4.18 n.m. Fernan
do Noronha gepasseerd en passeerde om hall-
tien de Braziliaansche kust bij Olinda.
