S)eÊcidóclTe(SoiiAXMit 22ste Jaargang DINSDAG 25 AUGUSTUS 1931 No. 6983 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN DE LABOUR-REGEERING GEVALLEN BUITENLAND BINNENLAND DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per poet f 2.95 per kwajtaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regeL Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. EEN „NATIONALE" REGEERING WORDT GEVORMD. Naar Keuter meldt heeft MacDonald gistermiddag om ongeveer kwart over vier den koning officieel het ontslag van het kabinet aangeboden. De koning heeft Mac Donald verzocht een nationale regeering te vormen. Na een onderhoud van twintig minuten is MacDonald naar Downingstreet terug gekeerd en heeft den journalisten ver klaard dat de toestand een zeer gunstig verloop heeft. Men vermoedt dat MacDonald den ko ning een lijst van het nieuwe kabinet heeft voorgelegd. Een nieuw kabinet van twaalf leden? De negen leden van het Labour-kabinet die, naar men gelooft, tegen het voorstel van MacDonald om de werkloosheidsuit- keeringea te verlagen hebben gestemd zijn: Henderson, Graham, Alexander, Green wood, Johnston, Adisson, Adamson, Clynes en Lansbury. Men vermoedt dat het nieuwe kabinet uit slechts twaalf leden zal bestaan in- plaats van uit twintig, zooals het zoo juist afgetredene. Baldwin, Chamberlain en Samuel zijn laat in den middag naar Downingstreet gegaan. Om vier uur onderhandelde MacDonald nog met Baldwin, Neville Chamberlain en Samuel, waar hij, naar het schijnt, wensch- te dat de groote lijnen van het program ma gereed zouden zijn alvorens den koning officieel het ontslag van het kabinet aan te bieden. Samenstelling nieuwe kabinet uit de drie partijen? Men denkt dat het nieuwe kabinet zal bestaan uit vier vertegenwoordigers van elke partij. De leden der arbeiderspartij zouden MacDonald, Thomas, Snowden en Sankey zijn. Als conservatieve leden worden ge noemd Baldwin, Neville Chamberlain, Sa muel en Hoare. Lloyd George verklaarde zich te ziek te gevoelen om de leiding van het ministerie op zich te nemen. Het feit dat de libera len bij de regeering vertegenwoordigd zul len zijn wijst er op dat het invoerrecht van tien procent niet op het programma der nationale regeering voorkomt. Geringe Lagerhuismeerderheid voor nieuwe regeering. Als een teeken voor de wel zeer groote moeilijkheden waarmede een nationale regeering MacDonald te kampen zou heb- ben beschouwt men het uit goed ingelichte kringen stammende bericht, waarin ge zegd wordt dat de arbeiders-oppositie-par tij, die door Henderson en Clynes geleid wordt, in het Lagerhuis, dat uit 615 leden bestaat, ongeveer uit tweehonderd leden zou bestaan. MacDonald zou moeilijkheden ondervinden om slechts 40 parlementsleden der arbeiderspartij er toe te bewegen hem in het nieuwe parlement te steunen. Volgens de laatste schatting zou de nieuwe regeering in het Lagerhuis slechts een meerderheid ten getale van 50 tot 60 leden hebben. Nog geen beslissing van het Vakvereenigngscongres. De secretaris-generaal van het Vakver- eenigingscongres, Citrine, deelde in een gisteravond verstrekt communiqué mede, dat zoolang de Executieve der Labour Par ty en de Algemeene Raad van de Trade Unions de aangelegenheid van de nationa le regeering niet hebben behandeld en hierover geen beslissing hebben genomen, de steun der arbeidersbeweging aan de regeering zal zijn opgehouden, zoodra het kabinet aftreedt. Citrine voegt aan deze verklaring toe, dat niemand de arbeiders beweging of de vakvereenigingen kan ver plichten aan de nationale regeering deel te nemen of dezen te steunen of goed te keuren. Voorts deelde Citrine nog mede, dat a.s. Woensdag de Algemeene Raad van de Vakvereenigingen met de nationale Execu tieve Commissie van de Labour Party een gemeenschappelijke buitengewone verga^ dering zal houden, waarvoor ook de per manente commissie van advies der Labour Party is uitgenoodigd. Scheuring in de Arbeiders partij? In politieke kringen gelooft men vol gens Reuter, dat de jongste gebeurtenis sen een definiteve scheuring beteekenen in de arbeiderspartij. De tegenstanders van MacDonald hopen dat het gros der partij hen zal volgen wanneer het pro gram der nationale regeering bij het La gerhuis wordt ingediend. DE TAAK VAN HET NIEUWE KABINET. Bezuinigingsmaatregelen „op een basis van rechtvaardigheid". In een communiqué wordt verklaard: Bij de besprekingen tusschen MacDonald, Baldwin, Samuel en Snowden over de sa menstelling van het nieuwe kabinet is be vredigenden voortgang gemaakt. Het spe ciale doel bij de vorming van een nieuwe regeering is het overwinnen van de be staande nationale crisis. De nieuwe regee ring zal geen coalitiekabinet in den gewo nen zin van het woord zijn, maar een re geering van samenwerking ter bereiking van het bovengenoemde doel. Als dit doel verwezenlijkt is, zullen de partijen hun afzonderlijke posities hernemen. Ten einde zonder verwijt het evenwicht tusschen nationale uitgaven en inkomsten te herstellen, wordt verwacht, dat het par lement op 8 Sepetmber bijeen geroepen zal worden. Dan zullen voorstellen gedaan worden tot een zeer aanzienlijke verlaging van de uitgaven en tot het verschaffen van nieuwe inkomsten op een basis van rechtvaardigheid, ten einde de begroo ting in evenwicht te brengen. Daar de handel en het welzijn, niet al leen van het Britsche rijk, maar ook van een groot deel van de wereld gebaseerd is op het vertrouwen in het pond sterling, zal de nieuwe regeering alle maatregelen nemen, die zij noodig acht om de handha ving van dat vertrouwen te rechtvaardi gen. EEN OPZIENBAREND BERICHT. In de greep van het Amerikaansch kapitaal? De „Daily Herald" brengt een opzienba rend bericht, dat, indien het juist is, een verrassende onthulling doet van een klaar blijkelijk geslaagde poging der Amerikaan- sche bankiers, om invloed te oefenen op de Engelsche politiek. Volgens het blad verbergt zich achter het Maandagavond gepubliceerde aanbod van de New-Yorksche Federal Reserve Bank om aan de Bank van Engeland ver dere groote credieten te verstrekken, het verrassende feit, dat het Kabinet-Mac- Donald van de Fed. Reserve Bank de me- dedeeling kreeg, dat een dergelijk crediet slechts kon worden verstrekt, wanneer terstond, bepaalde, nauwkeurig aangege ven bezuinigingen zouden worden doorge voerd en wel op het bestuur-apparaat of op de werkloozen-uitkeering. Dit ultima tum der New-Yorksche bankiers heeft den doorslag gegeven bij de meeningsverschil- len in het Kabinet over de verlaging der uitkeeringen. Amerikaansche leening in 't zicht. iWallstreet is bereid de nieuwe Engel sche regeering binnen 24 uur een crediet op korte termijn te verstrekken ten bedrage van 300 k 500 millioen dollar, wanneer zulks wordt gewenscht. Reeds vinden informatorische bespre kingen plaats voor de vorming van een syndicaat. Een crediet op lange termijn achtte men uitgesloten, aangezien de obli gatie-markt te ongunstig is. Hoe de pers over de nieuwe regeering denkt. De Londensche oohtendbladen wijden uitvoerige commentaren aan de regee- ringswisseling en het program der nieuwe regeering. De „Daily Herald", het orgaan van de Arbeiderspartij, meent te weten, dat ver moedelijk uit bezuinigingsoverwegingen de ministeries van Koloniën en voor de Do minions zullen worden samengevoegd tot- één departement, evenals waarschijnlijk de ministeries voor het Leger, de Marine en de Luchtvaart. Het blad verklaart uit drukkelijk, dat de nieuwe regeering eigen lijk in het geheel geen nationale regeering is, aangezien MacDonald en zijn in de nieuwe regeering zittende aanhangers, niet meer kunnen worden beschouwd als offi- cieele vertegenwoordigers der Labourpartij, doch slechts als particuliere personen. De „Daily Telepraph" is van meening, dat de nieuwe regeering niet kan worden beschouwd als een gewone coalitie-regee ring, aangezien zij slechts is gevomrd voor een bepaalde periode, en wel, tot nadat het parlement de noodige maatregelen wettelijk heeft goedgekeurd en de moeilij ke kwestie ten aanzien van Indië is opge lost. Waarschijnlijk zal het parlement dan worden ontbonden, en zullen laat in het najaar nieuwe verkiezingen worden gehou den. DUITSCHLAND Weer een bank gesloten. De directie van de Darmstadter Volks bank G. m.b.h. deelt officieel mede, dat de bank zich genoodzaakt ziet met ingang van heden haar loketten te sluiten. Naar ver luidt zou de bank, indien zij de noodige ga rantie krijgt, haar zaken kunnen voortzet ten, aangezien ondanks de belangrijke ver- Hesrisioo's, de status van de bank actief is OOSTENRIJK 'S LANDS ONGUNSTIGE FINANCIEN. Schadepost voor de de ambtenaren. De „Landeshauptmannvan Stiermarken Rintelen heeft aan een delegatie van amb tenaren verklaard, dat de beambten en on derwijzers per 1 September a.s. slechts 70 procent van hun salaris zullen kunnen ont vangen en dat de overige 30 procent in den loop der maand zullen worden uitgekeerd. De financieel© toestand van het land is buitengewoon ongunstig. SPANJE DE OPSTAND DER KATHOLIEKEN IN HET NOORDEN. Gevechten en opstootjes in verschillende steden. De Spaansohe regeering vreest voor ern stige conflicten met de Katholieke bevol king in de Noordelijke provincies, naar aanleiding van de tegen de kerk genomen maatregelen. Behalve de kruiser „Libert- ta-s", die gisteren naar Bilibao is vertrokken, zijn thans nog twee andere kruisers naar het Noorden gestuurd, terwijl de troepen, die naar de Baskisohe provincies zijn ver trokken, worden versterkt. Aam de grens wordt controle uitgeoefend op de wapen— smokkelarij. Twee wapenfabrieken zijn be zet. Op verschillende plaatsen zijn Katholie ke protestmeetings belegd tegen de bepa lingen van de nieuwe Grondwet. Bij een dergelijke meeting te Barcelona kwam het t-ot een botsing tusschen Katho lieke betoogers en leden eener syndicalis tische organisatie, waa.ébij 13 personen wer den gewond. Tot kleinere botsingen kwam het te Bur gos, Valencia, op verschillende plaatsen in de Baskische provincies en in Navarra. In de laatste provincie ontstond te Pam plona- een gevecht tusschen de Guarda Oi- vil en Republikeinen, waarbij 26 personen werden gewond. van een beslissing van het ministerie van Oorlog, en worden er naar het schijnt van beschuldigd met scherp te hebben RUSLAND. SLECHTE TOESTAND DER KOLEN- INDUSTRIE. Verbetering vande levens voorwaarden der arbeiders. De toestand in de Russische kolenin- dustrie is in den laatsten tijd zeer slecht geworden. De kolenproductie vooral in het Donaubekken is dermate teruggeloo- pen, dat de doorvoering van het vijf-ja- ren-plan in gevaar wordt gebracht. Het Centrale Comité van de Commu nistische partij heeft zich nu onder voorzitterschap van Stalin diepgaand be zig gehouden met dit probleem. Den Raad van Volkscommissarissen werd voorgesteld om, ter vermijding van e-en catastrophe, onmiddellijk 900 millioen roe bel voor opvoering van de kolenindustrie ter beschikking té stellen. Verder zullen de rantsoenen levensmiddelen van de ar beiders en ingenieurs worden verdubbeld. Ook zullen de arbeiders in de kolenin dustrie in het vervolg belangrijk beter van andere waren worden voorzien. Alle partij-instanties hebben order gekregen om voor de kolenindustrie nieuwe arbei dersreserves gereed te houden. Dit nummer bestaat uit twee laden. AMERIKA DE OPSTAND OP CUBA. Nieuw incident met de „Frederiksborg". „Berlingske Tidende" verneemt uit New York, dat de wederwaardigheden van de „Frederiksborg", het Deensche schip, dat eenigen tijd geleden bij het binnenvallen van de haven van Antilla op Cuba door Cubaansche vliegmachines werd beschoten, nog niet ten einde zijn. De boot is thans- aangekomen bij Tanamo aan de Noordkust van Cuba, niet ver van Antilla en daar is de overheid overge gaan tot de arrestatie van den kapitein en twee der scheepsofficieren. Zij worden thans gevangen gehouden in afwachting MGR. NOLENS. Reeds meer dan veertien dagen geleden vernamen wij, aldus de ..Msb.", dat aan Mgr. dr. W. H. Nolens de laatste Heilige Sacra menten waren toegediend. Toen wij naar de juistheid van dit bericht informeerden, werd ons de wensch van mgr. Nolens meegedeeld, dat. hieraan voorloopig nog geen publicatie zou worden gegeven. Thans echter kunnen wij mededeelen, dat reeds op Dinsdag 4 Augustus mgr. dr. Nolens de laatste H.H. Sacramenten ontvangen heeft. Vannacht was in de toestand een lichte verbetering getreden, zoodat onmiddellijk stervensgevaar niet te verwachten was. INVOER VAN KOLEN IN BELG IE. Nederlandsche export met 400.000 a 500.000 ton verlaagd. Besprekingen met Duitsch- land. Heden werden in het ministerie van Nij verheid en Arbeid de Duit-soh-Belgische be sprekingen hervat, die op Belgisch initi atief zijn aangeknoopt met het oog op den benarden toesband in de Belgische steen koolindustrie. De besprekingen hebben tot een overeenkomst geleid, welke aan beide regeeringen ter goedkeuring zal worden voorgelegd. Het aoooord heeft ten doel, door een gelijktijdige vermindering van de productie en van den invoer de situatie aan te passen aan heb huidige verminderde steenkoolverbruik. Derhalve zal een vergun ningsstelsel wo-rden ingevoerd op denzelf den voet als dat, hetwelk d-oor Frankrijk is aangenomen. Dit zal gelden tot einde van dit jaar. Waarschijnlijk zal de overeenkomst aan den ministerraad van Vrijdag a.s. wor den voorgelegd. Nader wordt gemeld, dat krachtens deze overeenkomst België zijn invoer met 2 1/2 millioen ton zal verlagen en wel door den invoer uit Duitschland met. 1.3 millioen ton te verminderen, die uit Nederland met 400.000 k 500.000 ton, terwijl met het res- teerende gedeelte de invoer uit Enge'and, Fronkrijk en Polen zal wo-rden verminderd. BOUW VAN DE WAALBRUG. De minister heeft de voor waarden van Nijmegen in zake kosten-regeling niet aanvaard. Mr. P. J. Reymer, minister van Water staat, heeft een schrijven gericht aan het gemeente-bestuur van Nijmegen, waarin hij mededeelt de door den Nijmeegsohen ge meenteraad aan de kostenregeling in zake den Waalbrug-bouw vastgeknoopte voor waarden, niet te aavaarden. De minister van Waterstaat heeft zijn vacantie onder broken, ten einde deze zaak met spoed te kunnen afdoen, opdat het gemeentebestuur van Nijmegen alsnog gelegenheid zal heb ben, om door een nieuw raadsbesluit ver traging te voorkomen. Zulk een besluit tot bewiliging in de bekende kostenverdeeling, maar zonder vastkoppeling van voorwaar den, zou den minister van Waterstaat dan uiterlijk 15 September aa. moeten hebben bereikt. R. K. BOEREN EN TUINDERSBOND. Vergadering te Utrecht. In hotel Noord-Brabant te Utrecht werd Zaterdag een vergadering gehouden van den Kring Utrecht van den Aartsdiocesa- nen R.-K. Boeren- en Tuindersbond onder voorziterschap van den heer A. J. de Goey. Uit de mededeelingen bleek, dat de Mi nister van Landbouw het op hoogen prijs stelde, dat het bestuur op zijn voornemen om een tweede Kaascontrolcstation te stichten wilde terugkomen. Het bestuur van het Kaascontrolesta- tion wilde liever voortbouwen op den be- staanden basis en besloot daarom den A. B. T. B. te verzoeken een tweetal be stuurders aan te wijzen en derhalve van I de stichting van een tweede station af te I zien. Het bestuur van den A. B. T. B. I heeft besloten aan dit verzoek te vol- I doen. Vervolgens hield de heer J. Th. I Henij, directeur der Onderlinge I verzekering een inleiding over: linge Ziekteverzekering van den T. B." De heer Verschoor sprak over: „Slacht veeverzekering van den Kring Utrecht". Daarna hield de heer J. Knetch, ambte naar der Centrale Rijks-Arbeidsbeurs te 's-Gravenhage een inleiding over: „De ar- l beidsbemiddeling in den Landbouw". f. v. d. Ziekté- ,Onder- A. B. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Het Labour-kabinet afgetreden en door een nationale regeering vervangen. De Spaansche Katholieken komen in verzet. Een „Lourdes-trein" verongelukt. (Bui- tenl. Ber., 2de blad). BINNENLAND. De toestand van Mgr. dr. Nolens. (1ste blad). De bouw van de Waalbrug in Nijmegen. (lste blad). OMGEVING. Bij het station Voorschoten is vanmor gen een goederentrein ontspoord, (lste blad). De laatste zitting van den „ouden" Raad (2de blad). De begrooting voor 1932. (lste blad). Over de inleidingen werd uitvoerig van gedachten gewisseld, waarna de inleiders de sprekers beantwoorden. Bij de rondvraag werd medegedeeld dat tot algemeen geestelijk adviseur van de Jonge Boerenbonden door Z. H. Exc. den Aartsbischop is benoemd kapelaan H. J. Campman te IJsselstein, die met zijn be noeming onder luid applaus werd geluk gewenscht. Tot tweeden secretaris van den kring Utrecht is benoemd de heer W. Boshou wers te Arnhem. Daarna werd de verga dering gesloten. DE GEMEENTE-BEGROOTING VAN AMSTERDAM. De gemeentebegrooting 1932 van Am sterdam zal sluiten op een bedrag van 124.412.179 aan inkomsten en uitgaven. Zij is sluitend gemaakt door de heffing van 68 opcenten op de gemeentefonds-be lasting, te-gen een heffing van 38 opcenten in 1931. Hierdoor wordt een hooger be drag van 2.042.677 voor de begrooting van 1932 verkregen. GROOTE SPOORGIDS NIET OP TIJD. Naar men ons aan de „Tel." van de zijde der Ned. Spoorwegen mededeelt, zal de groote uitgave van den epoorgids voor de op 4 Oct. a.«. aanvangende winterdienst- regeling niet op tijd kunnen verschijnen als gevolg van den brand in de drukkerij der firma v. Boekhoven te Utrecht. Men denkt echter in den loop van November dezen gids gereed te hebben. De kleine uitgawe 15- cent komt wel op tijd gereed. Tevens zal aan de stations na 4 Oct, een bundeltje buitenilanldsche verbindingen verkrijgbaar zijn, eveneens tegen den prijs van 15 ct. Deze verbindingen vind't men bovendien in de later verschijnende groote uitgave. De annexatie-plannen van Den Haag. Ged. Staten van Zuid-Holland hebben den betrokken gemeentebesturen bericht, dat zij den termijn van indiening van het advies der commissies uit de ingezetenen, betreffende het annexatie-vraagstuk, heb ben verdaagd van 1 October 1931 naar 1 December 1931. Te 's-Gravenhage zal de verkiezing van de Commissie eerst op 7 October plaats hebben. Militairsme van voorheen! De „Maandagmorgen" schrijft: Per garnizoensorder werd in de Infan- teriekazernes aan de Leusderweg to Amersfoort bekend gemaakt, dat het verboden is om rijwielen te plaatsen te gen het hek der kazerne. Zij, die zich hieraan schuldig maakten, werden door de wacht gewaarschuwd en ieder voldeed aan het verzoek. Een majoor had echter zijn rijwiel ook tegen het hek geplaatst en werd vanzelf sprekend door de dienstdoende wacht ge waarschuwd en evenals alien verzocht om zijn rijwiel te verwijderen, in herinnering brengend de garnizoensorder. De majoor voldeed niet aan dit verzoek doch wees den „gewonen" soldaat er op dat hij een majoor was. De soldaat deelde den ma joor mede dat hij de ontvangen consignes had op te volgen, tevergeefs echter, waar-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1