22ste Jaargang
MAANDAG 10 AUGUSTUS 1931
No. 6970
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
AANSLAG OP DEN TREIN
BAZEL-BERLIJN.
BUITENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 160 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is \roor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
▼ooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
4 verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Praatjes over een militaire
overeenkomst.
Geheime internationale verdragen zijn
verderfelijk, omdat zij een maar al te ge-
reede aanleiding vormen voor politici en di
plomaten, om de waarachtige belangen van
landen en volkeren op te offeren aan kort
zichtigheid, dwaze nationale trots of groot
heidswaanzin.
Ons Nederlandsche volk wil geen gehei
me internationale verdragen; en de R. K.
Staatspartij verzet er zich uitdrukkelijk
tegen.
Maar het „Volk" heeft onlangs aan een
zekeren heer Paul Kies in zijn kolommen
gelegenheid gegeven, op sensationeele
wijze, om het bestaan te beweren vaü een
dreigende geheime militaire overeen
komst tusschen Frankrijk en Nederland, en
het sociaal-democratisch orgaan heeft den
heer Kies den vrijen teugel laten vieren
aan zijn phantasie, zóó zelfs, dat den lezers
met klem van overtuiging is medegedeeld
geworden, dat de keuze van de plaats voor
de a.s. manoeuvres van het Nederlandsche
leger ook met die geheime afspraak tus
schen de Fransche en Nederlandsche leger
leiding in verband staat.
Na officieele een officieuse démenti's
van dezekletspraat, heeft eindelijk,
na nog eenigen tijd wachten, het „Volk" in
een hoofdartikel erkend, dat de heer Paul
Kies onzin heeft beweerd.
Het socialistisch orgaan schrijft:
„Aan het betrokken zijn van de Neder
landsche regeering, van den katholieken
minister van oorlog, in een begin van een
Fransch-Belgisch-Nederlandsch militair ver
bond gelooven wij niet. Dat zou in strijd
zijn met de geheele richting der Nederland
sche buitenlandsche politiek, zooals die
sinds jaren gevolgd wordt. De vorige mi
nister van Buitenlandsche Zaken, de heer
Van Karnebeek, heeft die volstrekte zeif-
standigheidspolitiek met bijzondere duiuo-
lijkheid omschreven en zijn opvolger, de
huidige minister Beelaerts van Blokland,
heeft zich met alle nadruk en zonder v»or-
behoud bij die zienswijze aangesloten. Dit.
is zonder eenigen twijfel de buitenlandsche
politiek van het kabinet als geheel en mi
nister Deckers is, naar onzen kijk op hem,
er de man niet naar, om daartegen heime
lijk te rageeren. Ongetwijfeld heeft de
eenigszins opzichtige toenadering tusscuen
Nederland en Frankrijk bij de Parijsche
tentoonstelling, in verband met de door
minister De Graaff aanvankelijk brutaal
weg ontkende, later jegens Hendels erken
de samensprekingen van gouverneur-gene
raal De Graaff met den gouverneur van de
Fransche kolonie Indo-China over gemeen
schappelijke politiek tegen communistische
stokerijen onrust gewekt. Maar vandaar tot
een Fransch-Nederlandsche militaire aan
sluiting, en een opgave der Nederlandsche
zelfstandigheidspolitiek is een heele stap
en, zooals gezegd, wij kunnen daaraan niet
gelooven. Het zou de heele buitenlandsche.
positie van Nederland in de waagschaal
stellen en een politiek van gevaren schep
pen, waartoe, naar wij meenen, het kabinet,
reeds uit zelfbehoud, om van verstand
maar niet te reppen, niet in staat is".
Intusschen heeft de laster zijn werk ge
daan! Als een lasteraar, met nadruk en
aplomb, iemand een dief noemt, dan kan
hij, later, misschien onder tranen van spijt,
komen vertellen, dat van zijn bewering
niets waar is dan blijven er toch, die
zich houden aan de gevaarlijke strekking
van de „wijsheid", dat men geen koe bont
noemt, of er is een vlekje aan! Zóó heeft
ook het „Volk" met zijn erkenning zeker
niet het geloof in de lasterlijke beweringen
van zijn medewerker uit de hoofden van al
zijn lezers weggenomen.
En van deze lasterpraat waren speciaal
de Katholieken het lijdend voorwerp, want
die geheimdoenerij zou volgens dien mijn
heer Kies worden geleid door de hooge-
reKatholieke militairen in
Frankrijk en Nederland (terwijl in Ne
derland onder de hoogere militairen de
Katholieken zéér in de minderheid zijn!)
Zóó wordt er gelasterd 1
ZEVEN WAGONS VAN DEN SPOORDIJK GESTORT
Vijf en zeventig gewonden.
KORT NA JüTERBOG
Op den sneltrein Bazel-Frankfort a. d.
Main-Berlijn, die 's avonds om 10 uur 22
op het Anhalter-station te Berlijn moet
aankomen, is Zaterdagavond tusschen 9 en
10 uur bij Jüterbog een dynamietaanslag
Kort nadat hij het station Jüterbog had
verlaten, hoorde de machinst plotseling
een geweldigen knal, waarop hij direct de
rem in werking stelde en pogingen aan
wendde om den trein tot stilstand te bren
gen. Voordat dit echter gelukte, waren
reeds zeven wagons plus de goederenwa
gens en de restauratiewagen uit de rails
geloopen en van de helling van den spoor
dijk gestort.
Twee reizigers werden zwaar gewond,
dertien liepen minder ernstige en zestig
lichte kwetsuren op. Voorts werd bij het
reddingswerk een lid der reddingsbrigade
De meesten slechts licht gewond.
locomotief en de goederenwagen konden
naar Berlijn verder rijden.
Telegraafarbeiders zijn bezig aan beide
zijden van den spoordijk de leidingen weer
te herstellen, daar deze door de explosie
en de omvergeworpen wagens verbroken
zijn. Men legt voorts met spoed nieuwe
rails. In de omgeving liggen brokstukken
van rails die aan granaatscherven doen
denken.
De reizigers werden met den D-trein uit
Munchen, die eenige oogenblikken later
de plaats des onheils passeerde, naar Ber
lijn vervoerd, waar zij kort na één uur
's nachts aankwamen.
Officieel communique.
De Reichsbahngesellschaft heeft nog of-
ficeel het volgende medegedeeld omtrent
den aanslag:
Op 8 Augustus om 21.55 uur hebben on
bekend gebleven personen tusschen de sta
tions Jüterbog en Grüna Kloster-Zinna bij
het passeeren van den D-t.rein Nr. 43 een
stuk van de rails in de lucht doen vliegen.
De explosie werd door het personeel van
den trein en door vele getuigen, alsmede
op het station Grüna gehoord.
Van de plek van den aanslag gaat langs
den grond een zwakstroomdraad tweehon
derd meter terug tot in het kreupelhout-,
naast den spoorwegdijk. Hier hebben de
daders zich zonder twijfel opgehouden, ge
lijk uit de sporen blijkt. Vijf draden van
de langs den spoordijk loopenden tele-
graafleiding waren door de daders door-
Een kwartier na ontvangst van het. be
richt over de ramp op het station Jüter
bog, welke bericht door den hoofdconduc
teur- telefonisch was overgebracht, kwamen
de eerste doktoren op de plaats des on
heils aan. De meeste gewonden konden, na
geneeskundige behandeling in Berlijn, per
auto naar hun woningen worden vervoerd.
Vijf hunner werden naar het Elisabeth-
ziekenhuis vervoerd. Ook hier bestaat ech
ter geen levensgevaar.
„Aanslag 8/8".
Nader wordt nog het volgende gemeld:
Op een der telgraafpale'n aan den kant
van den spoordijk was een exemplaar van
de nationaal-socialistische „Angriff" be
vestigd, waarop geschreven stond „Aan
slag 8/8". De aanslag der misdadigers bleek
tweevoudig te zijn. Bij het onderzoek van
het nevenspoor vond de hoofdconducteur
van den verongelukten "trein twee zware
ijzeren balken, die dwars over de rails
waren gelegd. Te zamen met een der con
ducteurs slaagde hij er in deze nog tijdig
te verwijderen.
Het spoorwegverkeer wordt op één
spoor voortgezet. Het versperde spoor zou
waarschijnlijk gistermiddag weer vrij zijn.
De explosie heeft men tot in het 13 kilo
meter verder gelegen Lückenwalde kunnen
hooren, naa-r uit de verklaringen van de
ijlings toegeschoten inwoners bleek. In
het dorp Zinna rinkelden borden en gla
zen ten gevolge van den hevigen knal.
In de nabijheid van de plaats des on
heils heeft men later nog een tweede
exemplaar van de „Angriff" gevonden, dat
met eenige groote swastika's en van het
opschrift „Aanslag 8/8Hoog Revolutie!"
was voorzien. De polite gelooft echter niet
dat het met de daders in erband staat.
De plek van den aanslag bood nog gis
terenmiddag een beeld van chaotische
verwoesting. De plaats zelf ligt op onge
veer twee kilometer afstand van Jüterbog,
in de nabijheid van het dorp Zinna. De
ongeveer zes meter hooge spoordijk gaat
hier in een wijden boog langs den rand
van een bosch. Aan den voet van den -r
spoordijk, ten deele diep in den grond in- recteur-generaal, dr. ir. Dorpmueller, een
gegraven, liggen acht wagons van den D- belooning van 20.000 mark op de hoofden
trein, alle onderstboven. Van verscheidene der schuldigen aan den aanslag op den
wagens zijn de wielen afgerukt, slechts de I D-trein Bazel-Berlijn is gesteld.
De machinist vertelt
De machinist heeft het volgende om
trent de ramp verklaard: Toen de D-trein
Jüterborg verlaten had, reed hij met een
snelheid van 100 K.M. per uur. Plotseling
hoorde ik een donderenden knal en zag
groote vlammen om mij heen. Ik heb ter
stond geremd, doch merkte spoedig daarop
dat de trein uit de rails geloopen was eu
op de dwarsliggers verder sprong. De trein
is op deze wijze nog een vierhonderd me
ter doorgereden. Locomotief en goederen
trein stonden toen nog; alle andere wa
gons vielen om. In de duisternis ontstond
natuurlijk een wilde paniek, kreten om
hulp en angstgeschreeuw snerpten door de
lucht.
Wie eenigszins kon, werkte zich door de
vensters van de wagons naar buiten.
De eerste hulp werd vervolgens door in
woners van het dorp Zinna verleend. Na
eenigen tijd verschenen toen ook de Rijks-
weer en de brandweer uit Jüterbog, die
met fakkels en schijnwerpers er voor zorg
de, dat de plaats van de ramp werd ver
licht.
Een geraffineerd, pian.
De directeur-generaal van de Rijks-
spoorwegen, dr. Dorpmueller, heeft zich
gistermiddag met andere autoriteiten
naar de plaats van de ramp begeven. De
directeur van de sectie Halle zeide den
vertegenwoordiger van Wolff, dat de aan
slag op een wijze is uitgevoerd, die haars
gelijke in geraffineerdheid niet vindt. Niet
alleen heeft men een plek uitgezocht,
waarop de trein bij ontsporing van den
dijk moest vallen, doch men heeft boven
dien een plek gekozen, die geheel afge
zonderd is gelegen. Uit de wijze waarop
de aanslag werd volvoerd, valt te conclu-
deeren, dat de daders buitengewone des
kundigen op het gebied van explosiemid
delen moeten zijn geweest.
Naar de meening van vakmenschen is
het een wonder te noemen, dat het onge
luk geen ernstiger gevolgen heeft gehad,
te meer, daar de trein veel passagiers ver
voerde. Dat alles betrekkelijk zoo goed is
afgeloopen, is in de eerste plaats te dan
ken aan het in gebruik nemen van een
nieuw soort buffers, die een veel grooteren
druk kunnen weerstaan dan de oude en
het in Mkander schuiven der wagons heb
ben voorkomen.
De verwondingen zijn, zooals gemeld,
niet zeer ernstig. Slechte de kok van den
Mitropawagon is ernstig door kokend wa
ter aan handen en gelaat verbrand. Een
Berlijnsche dame heeft vrij ernstige won
den aan den rug opgeloopen.
De nasporingen der politie hebben tot
dusver weinig resultaten gehad. De politie
honden, die men onmiddellijk bij het on
derzoek heeft betrokken, gaven het spoor
al spoedig op, daar deze voor het meeren-
deel door den regen en het veelvuldig
heen-en-weer-geloop waren uitgewischt.
Een speciale afdeeling der politie heeft
in het dorp Zinna haar intrek genomen.
Naar de artillerieschool in Jüterbog
aan de opperste legerleiding meedeelt,
is Zaterdagavond, direct na den aanslag
op D-trein 43, een afdeeling van do school
ter hulpverleening uitgetrokken. De knal
van de explosie was door de schildwach
ten gehoord, die tevens eenige verdachte
individuen op het munitiedepot van de
school hadden zien zwerven. Daar de schild
wachten zich evenwel binnen de omhei
ning van het depot bevonden, was het
hun onmogelijk de personen in kwestie te
arresteeren.
Verscherpte controle.
Naar van de zijde der Reichsbahn-direc-
tie wordt medegedeeld, heeft men naar
aanleiding van den aanslag op den D-trein
Bazel-Berlijn op alle baanvakken ver
scherpte controle ingesteld.
De directie van de Reichsbahn deelt
verder mede, dat op voorstel van den di-
DUITSCHLAND
DE VOLKSSTEI I 'NG MISLUKT.
RUIM 3 MILLIOEN STEMMEN TE
WEINIG.
Het verloop der stemming rustig.
Het volksreferendum in Pruisen, waarbij
ontbinding van den Landdag werd ge
vraagd, is mislukt.
Gisteravond 12 uur stond het vast, dat,
van 26.553.837 stemgerechtigden 9.793.603
oftewel 66.9 pet. hun stem ten gunste van
de ontbinding hadden uitgebracht.
Het kleine aantal districten, waarvan
de uitslag nog niet vaststaat, kan dus uiet
den geringsten invloed meer oefenen op het
totale resultaat. Het aantal tegenstem
mers was 391.300.
Over het algemeen is de verkiezingsdag
in geheel Pruisen rustig verloopen. Bleunts
uit Berlijn, Breslau en Halle wordt een be
trekkelijk gering aantal arrestaties ge
meld. Meerendeels waren deze het gevolg
van kleine overtredingen, zooals pogingen
tot het vormen van optochten, het in brand
steken van recame-zuilen etc.
Wolff s verkiezingsdienst heeft van een
aantal groote steden, waarvan de eindre
sultaten reeds bekend zijn, de procentsge-
wijze deelneming aan het referendum uitge
rekend, hetgeen een zeer interessant resul
taat oplevert.
Van de betrokken groote steden staat
Remscheid met het aantal „Ja"-stemraen
bovenaan, namelijk 56.8 pet. Daarop volgt
Halle met 54.3 pet. (hier ontbreken even
wel nog zes kiesdistricten) waarna Muel-
heim-Ruhr met 48.6 pet. de derde plaat3 in
neemt. Vervolgens komen Erfurt met 46.5,
Kiel met 41.5, Duisburg-Hamborn met 39.6,
Bochum met 37.8, Oberhausen met 36.2, Al-
tona met 32.5, Krefeld-Uerdingen met 31.0
en ten slotte Muenster in Westfalen met
14.7 en Aken met 14.0 procent.
NA AFLOOP SCHIETPARTIJ TE
BERLIJN.
Een aantal dooden en gewonden.
De vrees, dat het Zondagavond te Ber
lijn tot ongeregeldheden zou komen, is be
waarheid. Tegen kwart over acht ontstond
een ernstige schietpartij op den Bülow-
Platz, waar zich een groote menscheiime-
nigte voor het gebouw van de communisti
sche „Rote Fahne" had verzameld, om ken
nis te nemen van de resultaten van het le-
feernduin. Reeds in den vooravond had het
publiek hier een opgewonden houding aan
genomen. Plotseling vielen voor de Baby-
Ionbioscoop verscheiden schoten, de politie
beantwoordde het vuur en er ontstond eoa
schietpartij, waarbij twee politie-officieren
werden gedood en één zwaar gewond, ter
wijl ook aan de zijde der communisten doo
den en gewonden vielen.
Onmiddellijk traden de politie-afdeelin
gen met kracht op. Met de blanke sabel eu
de revolver in de hand ontruimden zij het
plein. In allerijl vluchtten de mensclien
naar de donkere zijstraten of zij verscholen
zich in de donkere gangen van huizen. Ai!e
voorbijkomende automobilisten, motorrij
ders en voetgangers werden gefouilleerd,
terwijl de politie de vensters en banken in
de zijstraten scherp in het oog hield.
Geruimen tijd bleven er echter nog scho
en vallen. Daar de schoten, waardoor de
politie-officieren gedood werden, juist voor
den ingang van het Babylon-theater vielen,
werd deze door de politie doorzocht. Alle
aanwezigen werden gefouilleerd. Andere
agenten stelden een onderzoek in in net
Karl Liebknecht-Haus waar de reda-iie
der Rote Fahne zetelt, daar de politie ge
loofde, dat eenige personen, die aan de
schietpartij schuld hebben, in dit gebouw
waren gevlucht. Twee personen werden ge
arresteerd. In het Karl Liebknecht-hius
zijn eenige ruiten stukgeschoten, zonder
dat iemand gewond werd. Ook in de omge
ving werden verscheidene buizen door
zocht.
In de Kaiser Wilhelm-strasse moest de
politie bij de ontruiming van den gummi
stok gebruik maken, waardoor verscheiden
personen werden gewond en zes commu
nisten gearresteerd.
In den loop van den avond bespraken de
politie-autoriteiten den toestand en de to
nemen maatregelen en werden eenige oog
getuigen gehoord. Het bleek, dat de drie
ambtenaren te doen hadden met be
trekkelijk vlak voor hen staande schutters.
Een dezer vuurde van vijf pas afstand. Een
der getroffen politie-ambtenaren liep den
moordenaar nog eenige passen na, doch
stortte toen neer.
De hoofdcommissaris van politie heeft
voor aanwijzingen, die tot arrestatie der
daders kunnen leiden een belooning van
3000 Mark uitgeloofd.
Het gerucht ging, dat er aan de zijde der
communisten 15 personen gedood zouden
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De volksstemming in Pruisen mislukt.
Na afloop ernstige schietpartijen te Berlijn.
Aanslag op den expres-trein BazelBer
lijn. 75 gewonden.
Mussolini heeft de uitnoodiging om naar
Berlijn te komen, aangenomen.
Nieuwe rebellie in Noord-China.
BINNENLAND.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
(Kerkn., 1ste blad).
Hoogleeraarsbenoeming aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht. (3de blad).
Zaterdag en Zondag hebben er weer
verscheidene verkeersongelukken plaats
gehad. (Gem. Berichten, 2de blad).
OMGEVING.
Gouden Professiefeest van Pastoor Keu-
Iers te Hazerswoude (Groenendijk). (2de
blad.)
zijn. Dit wordt echter door de politie tegen
gesproken, die verklaart, dat er vier bur
gers gedood en 15 zwaargewond zijn. Het
aantal lichtgewonden is niet met zekerheid
bekend; de communisten hebben verschei
den hunner gewonden meegenomen.
DE DUITSCHE REISBELASTING.
Groote ontstemming in Zwitserland.
Het feit, dat de Duitsche minister van
financiën, dr. Dietrich, bondraad Schuthess
op diens protest tegen de reisbelasting van
100 Mark een afwijzend bescheid heeft ge
geven, heeft in Zwitserland groote ont
stemming gewekt en de toon der Zwilser-
sche bladen is de laatste dagen veel scher
per geworden.
oHe zeer het Zwitsersche vreemdelin
genverkeer door den Duitschen maatregel
wordt getroffen, blijkt wel hieruit, dat in
de week van 1925 Juli in het kanton
Graubunden 35.000 logeernachten minder
geboekt werden dan in de overeenkomstige
week van verleden jaar.
In het geheel zijn tot nu oe in 1931 in d't
kanton 258.000 logeernachten minder ge
boekt dan in het overeenkomstige tijdvak
van verleden jaar, waarvan 150.000 op re
kening van het wegblijven van Duibschers
wordt gesteld.
Verschillende Zwitsersche firma's heb
ben besloten bestellingen, die zij in
Duitschland hadden gedaan, te annuleeien
ITALIË
HET BEZOEK DER DUITSCHE
MINISTERS.
Audiëntie bij den Paus.
Rijkskanselier dr. Brüning en minister
Curtius zijn Zaterdagavond om 9.40 uur
uit Rome vertrokken. Ook voor de thuis
reis heeft de Italiaansehe regeering den
beiden staatslieden weer den luxe-trein
van den Italiaanschen premier ter be
schikking gesteld.
Nadat de officieele besprekingen Zater
dagochtend waren beëindigd, werd in het
Duitsche gezantschapsgebouw door Brü
ning aan Mussolini een lunch aangeboden,
waaraan alle te Rome aanwezige Italiaan-
•sche ministers en de leden van het gezant-
Echapsgebouw aanzaten en waarbij hem
door Brüning en Curtius uitgeleide werd
ïiddags maakte de rijkskanse
lier in gezelschap van von Schubert, den
Duitschen gezant, een uitstapje langs de
Via Appia, waarna hij zich om zes uur, te
zamen met Curtius, naar Vaticaanstad be
gaf, waar zij door den kardinaal-staatsse
cretaris Pacelli werden ontvangen. Ver
volgens ontving de paus de beide staats
lieden gedurende twintig minuten in par
ticuliere audiëntie.
Mussolini gaat naar Berlijn.
Het hoofd van de Italiaansehe regee
ring, Mussolini, heeft de uitnoodiging van
den rijkskanselier, om een tegenbezoek aan
Berlijn te brengen, aangenomen. Het tijd
stip van zijn bezoek heeft hij zich echter
voorbehouden.
Mussolini ontving Zaterdagmorgen de
vertegenwoordigers der Duitsche pers en
legde in het Duitsch de volgende verkla
ring af:
„Het heeft mij buitengewoon veel genoe
gen gedaan, dat ik met rijkskanselier dr.
Brüning en rijksminister dr. Curtius per
soonlijk kennis heb kunnen maken en het
heeft mij nog meer genoegen gedaan, in
I
