COUPONS
GERZONl
BUITENGEWONE RECLAMEWEEK MET AFSLAG RUNDVLEESCH
lil 1.79
O
STEI?
WEET II
EXTRA KORTING
BOELHUIS
STEGEMAN Co., DEVENTER
ALLÉÉN ZATERDAG
OP DE/COUPONPRIJZEN
„LETRIK'
/Idverteerendoetverkoopen
VRIJDAG 7 AUGUSTUS 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 8
UIT OUDE ARCHIEVEN
Op de Quai Henri IV, vlak bij het lie
St. Louis en die oude Parijsche wijk het
„Quartier du Marais waar elk huis, elke
steen bijna een eigen geschiedenis heeft,
wappert melancholiek een oude verregende
vlag van een groot grijs gebouw. In de
gangen en op de trappen een muffe stof-
lucht en overal langs de wanden hooge
rekken, waarop in bruin papier pakken lig
gen opgestapeld. Het is het archief van
Parijs en het Seine-departement, reuze-ge
bouw, volgestapeld met documenten, die
soms teruggaan tot honderden jaren gele
den. Meestal vermoeden de Parijzenaars,
die langs die charmante Seine-kade flanee-
xen, niet, dat in dat muffe gebouw pracht
stukken te bewonderen vallen. De loop der
tijden heeft die droge administratieve rap
porten een bijna poëtisch tintje gegeven en
de gebeurtenissen, die er op volgden doen
de tragiek van sommigen, de humoristische
zijde van anderen nog beter aanvoelen.
Op het voorbeeld der groote bibliotheken
stallen de Parijsche archieven nu en dan
hun verborgen schatten voor het publiek
ten toon en telkens is een dergelijke expo
sitie een openbaring voor velen, die niet
wisten, wat er in die oude mappen van de
administratie opgeborgen lag.
Stuk voor stuk al die documenten, die
acht eeuwen Parijsche geschiedenis om
vatten, bespreken, zou te ver voeren. Maar
welk een aangrijpende reis door de ver-
loopen jaren kan de bezoeker aan die twoe
tentoonstellingszaaltjes maken: elk ver
geeld velletje papier draagt de merktee-
kens van de onrust der voorvaderen, van
hun onuitputtelijke activiteit, die een voor
een de steenen van de goede stad Parijs
heeft opgebouwd.
Want Parijs heeft heel wat meegemaakt
sinds het oudste document over een schen
king aan den abt van St. Denis in 1112.
Groote feiten worden door ons vergeten
en de bewijzen van kleine handelstrans
acties liggen hier voor ons. En dan vraag je
je onwillekeurig af, wie nog uit zal kun
nen maken, wat belangrijk is op deze we
reld? Hier ligt b.v. een koopacte van het
lakengilde, daar een schenking door Phi
lips ïV en ginds de kwitantie voor den
verkoop van juweelen door Karei van Or
leans. Is dit laatste geen bewijs, dat de
menschelijke natuur onveranderlijk is en
dat dichters, al zijn zij van koninklijken
bloede steeds geldzorgen hebben gekend?
In 1590 schreef generaal Mayenne aan
den deken van het koopliedengilde: hand
schrift en stijl van den soldaat: kort,
scherp en krachtig. In dienzelfden tijd die
nen de apothekers en kruideniers een
klacht in: en het zal wel altijd een myste
rie blijven, waarom eendrachtig die twee
corporaties samengingen en of het niet een
eer voor den een en een smaad voor den
ander was.
Geheim- en cijferschrift was in die dagen
ook reeds bekend. Liggen er niet Drieven
van den hertog van Aumale, waarin het
gewone letterschrift plotseling grappig
wordt onderbroken door reeksen onbegrij
pelijke cijfers? Wat zou hij er mee bedoeld
hebben? Een liefdesgeschiedenis, waarin hij
niemand compromitteeren wilde? Of een
staatsgeheim, dat voor onbevoegden ver
borgen moest blijven? Of misschien een
samenzwering, die bij ontdekking hem goed
en leven kon kosten? Met hem en zijn cor
respondent is het geheim in het graf ge
daald: mysterie, mysterie!
Je voelt daar voor die documenten, dat
Parijs koortsig bewogen werd gedurende
die roerige 16e eeuw, den tijd van de Ligue
en onderlinge burgertwisten. Het is een
kop te zwaar voor den romp, beweerde
Hendrik III. Maar die kop zou steeds
grooter en zwaarder worden.
En is dat contract door den civielen lui
tenant in 1644 met een boer uit den omtrek
niet vermakelijk, waardoor deze laatste
zich verplichtte de faubourg St. Germain
schoon te maken? De nobele faubourg, ge
liefkoosde woonplaats van de Parijsche
edelen, scheen meer op een paardenstal,
dan op een wandelplaats voor adelijke
jonkvrouwen te lijken. En is die policie-
ordonantie van 21 Dec. 1787 op karrevoer-
ders en paardenbestuurders ook niet over
heerlijk? In de eerste paragraaf wordt aan
alle karrevoerders, koetsiers, slagersjongens
en anderen, die karren en sleeperswagens
beladen of onbeladen, in de straten van
de stad of voorsteden besturen, verboden
de paarden te laten draven of aan kinde
ren toe te vertrouwen, die niet in staat
zijn de paarden te besturen. En in de twee
de paragraaf wordt dit verbod uitgestrekt
tot bakkers, metselaars, molenaars en
daarmee gelijkgestelden. Waarom die on
derscheiding? En wat zou die politie-o ver
heid, die toen dat draaf-ver bod uitvaardig
de tegenwoordig raar opkijken, wanneer hij
de verkeersagenten de taxi-chauffeurs
hoorde aansporen: „Plus vite! Plus vite!"
In 16-46 betaalde de stadsbetaalmeester
op het stadhuis rente uit aan een braven
burger. Hoe zou die rentenier er uitgezien
hebben? Dik of mager? Vroolijk of treu
rig? Nooit zal ik het weten en toch ligt
hier een document, dat in het leven van
dien man van de grooste waarde is ge
weest.
De achttiende eeuw met zijn wijsgeeren,
zijn letterkundigen, zijn hartstocht om alles
te kennen, zijn even naïeve als dwaze am
bities, de charme van de Parijsche stra
ten
Als een voorwoord tot deze eeuw van
gedachten ligt daar het testament van
Nini de Lenclos, die door haar vrienden, d.e
libertijnen, naast de officieele ethiek de
volgende eeuw voorbereidde. Klein schrift,
haarfijn en karaktervol. Maar zoo fijn is
het, dat ik niet den moed heb gehad de
passage op te zoeken, waardoor zij haar
bibliotheek aan den jongen Voltaire nalaat.
De Bastille, Parijsche vesting, speelt een
belangrijke rol in die documenten van de
bezoeken en die brief van den minister
legt grappig getuigenis af van den offi-
cieelen tegenstand. „Tracht hem dat denk
beeld uit het hoofd, te praten", zoo schrijft
hij. Waarschijnlijk heeft nog nooit een mi
nister graag gezien, dat de staatsgevange
nis bezocht werd. Vlak er naast ligt ech
ter een toestemming aan Diderot om Vol
taire in zijn cel op te zoeken en een brief
van den hoofdcipier over de zooveelste ont
snapping van den uitbreker Latude.
Weet u, dat men vroeger een brevet noo-
dig had om het eerzame beroep van krui
denier uit te oefenen? Een dergelijk docu
ment uit 1743 bewijst het.
Dan is het de revolutitijd. En zooals in
elk onrustig tijdperk worden de documen
ten talrijker. Niet alleen zijn ze merkwaar
dig wegens de heerschende opvattingen,
maar de omstandigheden drukken er een
d-iep-tragisch stempel op.
Eerst een brief van Marat. Wist u, dat
hij als vreemdeling in 1782 een vrijstelling
van belasting had gevraagd?
Tusschen verschillende revolutionaire
documenten een sinister bevel: order om
tijdens het proces van Louis Capet de stra
ten van Parijs te illumineeren. In 1792
schrijft Petion aan Santerre, dat er een
groote beweging voorbereid wordt voor
een der volgende nachten. „Het is van be
lang", zoo schrijft de Parijsche burgemees
ter, „belangrijke troepenmachten op de
been te brengen en te laten patrouilleeren".
Door hoevelen is de dood van den klei
nen Lodewijk XVII in de Temple niet be
twijfeld? Daar ligt zijn doodsact-e, geda
teerd van den I7den van het jaar III, den
Ssten Juni 1795, en getuigend, dat Louis
Charles Capet, oud 10 jaar en 2 maanden
en gedomicilieerd te Parijs in den toren
van de Temple om 3 uur 's middag9 over
leden. En hoe tragisch is niet het proces
verbaal over den verkoop van kleinig
heden, die koningin Marie-Antoinette, de
„Veuve Capet", nog in haar bezit had.: een
kam, een zakspiegeltje, een oude porte
feuille van rood marokijn, drie portretjes,
etc., die allen bij elkaar de som van 10
frank, 45 centimes opbrachten.
De tijden worden kalmer. Daar ligt de
geboorte-acte van Alfred de Musset in
1810, een re$u van Prud'hon voor zijn tee-
keningen voor de wieg van den koning van
Rome in 1811.
De jaren van het Romantisme, de Vigny
dient schriftelijk zijn ontslag in als offi
cier van de Nationale Garde. Brieven van
Lamartine, van Victor-Hugo, later van
Gounod. Michelet, die als een apostel de
massa-mobilisatie van het land gepredikt
had, verzaakt voor zich zelf aan zijn prin
cipe en vraagt zijn keuring aan om van den
krijgsdienst vrij te komen.
Op een groot vierkant vel papier, waar
op in een hoek het monogram van koningin
Marie-Amelie staat in zware, brutale let
ters: „Mort aux voleurs". Het werd na de
vlucht van Louis-Philippe in de koninklijke
vertrekken opgehangen en door de demo
cratische schildwachten op den loop van
hun geweer gedragen tijdens hun bewaking
van de Tuileriën. De tweede Republiek was
wel overrijk aan utopiën, maar hield ten
minste haar handen schoon.
In datzelfde ja!ar is de politie van Parijs
steeds op zoek naar Louis Napoleon Bona
parte. De prefect van politie schrijft over
hem als over een avonturier. „Ik heb de
eer u mede te deelen, dat burger Bonaparte
nog niet in Frankrijk is". Doch hij blijft
waakzaam en bij de eerste gelegenheid zal
hij hem inrekenen. Vier jaar later moet kei
zer Napoleon III dien brief nogal grappig
hebben gevonden.
Nog enkele documenten over de com
mune en dan eindigt deze tentoonstelling
met eenige foto's over den aanleg der
nieuwste metrowerken onder de straten
van modern Parijs.
Acht eeuwen geschiedenis, van het oud
ste tot het nieuwste. Historie van de be
drijvigheid van een vólk. Kijk op de men
taliteit van vroeger en tegenwoordig. En
een groote les: dat het belangrijke voor ons
dikwijls verloren gaat en het kleine, min
derwaardige behouden blijft. Zou werkelijk
alles relatief zijn?
J. W. KOLKMAN.
EEN INDIAANSCHE UIT MADAGAS
CAR TOT DE EER DER ALTAREN?
Het proces der beatificatie ingeleid.
Agentia Fades meldt uit Tananariva (Ma
dagascar)
Z. E. Mgr. Fouirca-rdaer, apostolisch vica
ris van Tananariva heeft in een herderlijk
•schrijven medegedeeld, dat hij de kerkelijke
rechtbank heeft geconstitueerd om de beati
ficatie in te leiden van een Indaaansche uit
Madagascar.
Deze vrouw heet Victoire Rasoamanarivo
en behoort tot een voorname familie uit Ma
dagascar. In de eerste moeilijke jaren van
de verbreiding van het geloof in Madagas
car toonde zij zich een ware leeken-apostel,
die onverschrokken zich stelde aan het
hoofd der geloovngen.
Victoire was 13 jaar toen de katholieke
missionarissen in Madagascar kwamen. Zij
werd 15 Augustus 1863 gedoopt en ontving
de eerste H. Communie 17 Januari 1864.
Koning Radoma die den katholieke mis
sionarissen den toegang tot zijn koninkrijk
had toegestaan stierf op dat tijdstip o-p tra
gische wij-ze en het Koninklijke Hof ver
klaarde zich na zijn dood ais protestantsch.
De kinderen der aristocratische families
verlieten de katholieke scholen, maar Vic
toire, die noodgedwongen eveneens naar
een pratestantsche school werd gezonden,
weigerde zich bij de andere Leerlingen aan
te sluiten; op de liefkozingen en de dreige
menten van de Leerares antwoordde zij
slechts met huilen, zoodat zij naar haar
ouders werd teruggezonden.
Om haar klein te brijgen sloten deze
haar op temidden der slaven, doch geluk
kig trof zij daar een katholieke vrouw aan,
die haar moed insprak en met haar bad.
In 1864 werd zij uitgehuwelijkt aan Ra-
driaka, den oudsten zoon van den Eersten
Minister en met veel moeite wist zij ge
daan te krijgen, dat de huwelijksinzegening
in een katholieke kerk plaats had. Zoo werd
zij aan het hof gepresenteerd en 'had daar
veel bespotting te verduren, omdat zij prak-
tizeerend katholiek was.
Toen de oorlog uitbrak tusschen Frank
rijk en het gouvernement van Madagascar
werden de katholieke missionarissen van
het eiland verjaagd. Toen begon Victoire
haar eigenlijke leeken-apostolaat te ver
spreiden. Ondanks de bedreigingen ven-
eenigde zij de katholieken van elke missie,
zij sprak hen moed in en spoorde hen aan,
eiken dag bijeen te bomen om gezamenlijk
de gebeden der H. Mis te lezen. Gedurende
dertig maanden, totdat de oorlog ten einde
was en de misionarissen terugkeerden be
waarde zij het oontact tusschen de katho
lieken. Zij stierf in een geur van heiligheid
op 20 Auigustus 1894.
EEN 104-JARIGE TE MAASTRICHT.
Heden herdenkt mevrouw de weduwe
Magnée te Maastricht haar 104en verjaar
dag. De weduwe Magnée-Prechter werd 7
Augustus 1827 aldaar geboren uit een gezin
van vijf kinderen (hun moeder bereikte den
leeftijd van 86 jaar) en is ruim 67 jaar we
duwe. Zij heeft zeven kinderen gehad, waar
van er thans nog drie in leven zijn. Sinds
een Kij haar inwonende 7S-jarige zoon in
1928 overleden is, verhuisde zij naar haar
jongste dochter. Te voet ging zij toen naar
haar nieuwe woning. Het totaal aantal
kleinkinderen, achterkleinkinderen en ach
ter-achterkleinkinderen, die overal ver
spreid wonen, bedraagt meer dan 150. Zij
brengt den dag door in gebed en lichte
huishoudelijke werkzaamheden. Haar phy-
sieke gesteldheid is in het algemeen nog
betrekkelijk goed; het gezicht en gehoor
bewijzen haar nog goede diensten.
r„ I 7lliinWnnDT'n Olonnninn HOOFDZAAK: OUDE VEST 55, TELEF. 880; P.K. K00RSTEEG 26, TELF. 514
|3. I. /ANUVUUlil S UlflDENP OEGSTGEEST: KEMPENAERSTR. 87, TEL. 2411; NOORDWUK: KERKSTR.5, TEL- 327
Haasf 0.90
Biefstuk 0.85
Rosbeaf f 0.550.60
Ribstuk f 0.55
Riblappen 0.50
Extra fijne lappen 0.50
bij 3 pond 1.35
Vette en doorregen
lappen 0.38
Gehakt en soepvl. 0.38
RUNDVLEESCH
pond
Klapstuk
Prima Runde^j
rollade
bij
Niervet
Staartstuk
Groote voorraad
gekookte lever p. o.
Ossenstaarten p. st.
Gesmolten vet
0.45
1.25
0.40
0.55
0.10
0.75
0.25
VOLVET
KALFSVLEESCH
Fricandeau f 1.10
Oesters 1.10
Rollade 0.90
Lappen 0.80
Poulet 0.80
Gehakt 0.75
Nierstuk 0.85
Coteletten 0.75
VLEESCHWAREN
BESTELLINGEN UIT OMLIGGENDE GEMEENTEN BOVEN 12.-
2 y ons
Ham
f 0.40
2*
Rookvl.
0.45
2*
Pekelvl.
0.30
2 X
Boterhamw.
i, 0.25
2y
Leverworst
0.20
2
Bloedworst
0.13
Prima Rookworst
per pond
0.40
CADEAU
FRANCO
7551
(om contant geld).
Notaris F. C. ENGEL-
BERTS te Hazerswoude zal
op Woensdag 19 Augustus
1931 des voormiddags 9.30
uur (n. t.) op de bouwmans
woning bewoond door Mej.
de Wed. S. VAN AALST
aan den Voorweg te Hazers
woude (dorp) publiek ver-
koopen7540
8 Koeien, 2 Schotten, 3
Voorts: bi ?gi^fdriewielde
kar met gie Jak, hooi hark-
sohudma hine, melkkar,
kruiwagens, schouw, ladders,
land'hokken en verdere land
bouwgereedschappen.
Melk- en bouwerijgereed
schappen als: kaasplanken,
kaasvaten, kaaskuip, kaas
pers, enz.
Partij Hooi, een staal
mest en hetgeen verder ten
verkoop zal worden aange
boden.
Af genummerd te bezich
tigen 2 uur voot den ver
koop.
Nadere inlichtingen ver
strekt de notaris.
HOLLYWOOD
CORSET BAND
SPECIAAL VOOR
ZWARE FIGUREN
UITERST/SOLIEDE
Prima afwerking
Prijzen8.45,
Haarlemmerstraat hoek
Donkersteeg 2-4-6
DAGMEISJE
net dagmeisje niet
•beneden 15 jaar, ook gene
gen in den winkel te hel
pen. CASTELEIN, bakkerij
Lage Rijndijk 9. 363
GEBRUIKT U REEDS
nog heden proef,
P HET MERK
DAT WIJ EEN
ECHjT LEDER
ACTETASCH
verkoopen vi
ZIET ETALAGES BIJ:
GEBRS: SUSAN,
HAARLEMMERSTRAAT 39-41
maakt 't inbrengen zeer gemakkelijk.
Verkrijgbaar bij alle Apothekera
en Drogisten i f 1.75 per doosje
tan 12 «tuks.
'54/
De Rechter Commissaris
in het faillissement der N.V.
Kleiwarenfabriek „N ij v e r-
heid" te HazersJ/voude Jheeft
7559
moeten worde]
voor 1 Sept. 1931
2. dat de verifiï
dering zal worden gehouden
in een der lokalen van het
Gerechtsgebouw te 's-Gra-
venhage op 26 Sept. 1931 des
voormiddags te 10 uur.
De Curator,
Mr. E. J. M. H. BOLSIUS.
Leiden, 7 Augustus 1931.
DE KLEINSTE WINST
is verplaatst naar Morsch-
weg 98. Uw adres voor ma
nufacturen, gordijnen, de
kens, bedden, bont, vossen,
enz. Behangerij, stofteerderij
beddenmakerij. Beleefd aan
bevelend. 359
met
UirpT II dat ons voor Leiden
IVLLl U en Omstreken de
verkoop is opgedragen vpn de
de e/ectrjsche
haarfkam /en bij
ons verkrijgbaar t a fl. 425
en fl. 6.25 alsmepe batterijen
a 30 en 60 centf 7557
Gebr.SUSAN
HAARLEMMERSTRAAT 39-41.
DAMES
Indien uw hoofd en haar te
gen de behandeling der Per
manent niet kunnen, honden
wij ons voor een keurige
ijzer-ondulatie beleefd aan
bevolen. Voor zonnebrand
Nivea olie. Zie de etalage.
Kapperij TEGELAAR, Oude
Singel 4. Tel. 2857. 361
MEISJE
Voor direct gevraagd een
R. K. meisje voor halve da
gen. Zich aan te melden
Thorbeckeetraat 26. 362
PIANO
Ter overname in prima staat
zijnde zwarte piano, merk
„Kuiper" wegens omstandig
heden voor slechts 100 gld.
Hedenavond tot 8 uur en
morgen den geheelen dag te
zien. Buitenruststr. 9 (Sohel-
penkade). 356
TE KOOP
Chevrolet touring, Citroen
bestelwagen, y
Derby Sport, zeer
Café „De Goudek-^Leeuw'
Voorschoten. 7550
MEISJE
Er biedt zich aan eeM H. K.
meisje als werkste^rvoor 2
dagen in de week. Bleven
no. 7558 Bureau van dit 'blad
DAGMEISJE
Gevraagdnet
Mej. v. d. STEEN, Heeren
gracht 52. 358
HENNEN SLACHTKIPPEN
Witte legh. 3 maanden, 6
voor 12 gld.; 6 van 4 mnd.
15 gld.; ook inruilen, slacht-
kippen levend uitzoeken.
Vanouds TEUNISSEN Piet-
huibertshof 13, Stationsweg.
352
