22ste Jaargang
VRIJDAG 10 JULI 1931
No. 6944
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
UIT DE OMGEVING
Se£cicbclve0oiLïomt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per weet 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935. REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Handelsgeest in kerk
besturen e.d.
In het pas verschenen nummer van „Ana-
lecta" wijst Z. H. Exc. Mgr. L. Schrijnen
met nadruk op de voor velen zoo nadee-
lige gevolgen, indien de buitenlandsche in
dustrie ten koste der inlandsche wordt be
voordeeld.
Voornamelijk heeft Z. H. Exc. op het
oog eenige industrieën, welke vooral in
Zijn Bisdom werkzaam zijn, met name de
dakpannenindustrie, en de fabricatie van
sanitaire artikelen. Door aan deze indus
trieën steun te verleenen, steunt men te
vens de voor de overgroot© meerderheid
Katholieke arbeidersbevolking.
Wanneer bij het bouwen en inrichten
van kerken, pastorieën, scholen en kloos
ters bovenbedoelde artikelen benoodigd
zijn, dan verzoekt Mgr. de opdrachten
- hiervan niet te geven, dan nadat men zich
er van verzekerd heeft, dat degenen, aan
wie de leveranties gegund worden, de be-
noodigde artikelen van de binnenlandsche
industrie betrekken.
Op deze wijze hoopt Mgr. dat allen me
dehelpen om de treurige werkloosheid en
malaise te bestrijden.
In gelijken geest heeft ook al reeds Z.
H-Exc. Mgr. Aengenent een leidend en
vermanend woord gesproken.
En dit woord van onze Bisschoppen
moet worden verstaan door allen, maar
toch héél goed worden begrepen in 't b ij-
zonder door besturen van kerkelijke in
stellingen, kerkbesturen e.d.
Vooral van deze laatsten gaat zooveel
ergernis uit, als zij zich practisch plaatsen
op het standpunt: „zaken zijn zaken"
De algemeen© strekking, die dit
woord der Bisschoppen heeft de b a s i s,
waarop zij zich bij dit vermaan stellen,
ig deze: Als gij koopt of verkoopt, als gij
geld uitgeeft of ontvangt, dan moet gij
u niet alleen afvragen, of ge niet misdoet
tegen de rechtvaardigheid zóó dat ge
den strafrechter ontwijkt maar ook, en
niet minder ernstig, of gij handelt over
eenkomstig de billijkheid en de naasten
liefde.
Wij behoeven geen struisvogel- politiek
te spelen wij mogen en moeten de feiten
zien, jiooals ze zijn. En dan moet erkend,
dat een door Christus veroordeelde han
delsgeest ook soms blijkt te hebben aan
getast bestuurders van kerkelijke instel
lingen dat er ook nu nog, zooals ten tijde
van Christus, handel wordt gedreven in
den tempel, zóó dat de bedrijvers er van
verdienden er te worden uitgejaagd.
Vermaningen van onze Bisschoppen als
de bovenstaande zullen door kerkbesturen
e.d. alleen dan naar de bedoeling
worden begrepen en uitgevoerd, indien van
■hen geweerd zij en blijve, als de duivel-
zelf, een onzalige handelsgeest, het verder
felijke Mammonisme.
HET MORATORIUM.
„DUITSCHLAND KAN HELPEN".
Onder den titel „Duitschland kan hel
pen", publiceert het Britsche labour-orgaan
d© „Daily Herald" een hoofdartikel, waarin
ook even over politieke garantiër sprake
is: Geen Engelsohman, aldus heb blad,
heeft ook maar een oogenblik eraan ge
dacht, van Duitschland een politieken prijs
voor de verleende hulp te eischen. Zelfs
de mogelijkheid van een dergelijken eisch
werd uitdrukkelijk afgewezen. Ir.tussehen
waar is het, dat de wereld Duitschland te
hulp is gekomen, maar even waar is het,
dat Duitschland het in zijn macht heeft, de
wereld in de volgende 12 maanden te hel
pen.
Het zou bijv. geen betere bijdrage aan
de ontwapening kunnen geven, dan een
spontane mededeeling van de Duitsche re
geering, dat met het oog op den financiee-
len toestand alle werkzaamheden aan
nieuwe oorlogsschepen tot na de ontwape
ningsconferentie. worden
Het zou de economische verbetering niet
beter kunnen bevorderen, dan door de ver
zekering, dat het plan van de toluilie niet
afzonderlijk zal worden doorgezet, maar in
samenhang met de kwestie van den gehee-
len Europeeschen opbouw.
Het is niet onze bedoeling, Duitschland
te zeggen, wat het doen moet, maar wij
mogen tooh wel vriendschappelijk uiteen
zetten, wat het zou kunnen doen, en hopen
dat het alles zal doen, wat het doen kan,
om bij te dragen tot het algemeen welzijn.
Gibson naar de experts-conferentie.
Uit Washington wordt gemeld, dat Castle
de plaatsvervangende minister van Buiten
landsche Zaken, heeft medegedeeld, dat de
Amerikaansohe gezant te Brussel, Gibson,
de Ver. Staten op de Londensche conferen
tie van experts zal vertegenwoordigen.
Frederick Livesey, een expert wat de
kwestie der reparatiebetalingen aangaat,
zal hem vergezellen.
Castle heeft verder verklaard, van mee-
ning te zijn, dat er een bevredigende rege
ling zal worden getroffen voor de opschor
ting van de Duitsche voorwaardelijke be
talingen wel Woensdag a?.'s. vervallen, waar
door de Duitsche natie met geacht zal wor
den technisch in gebreke te zijn gebleven,
wat haar schulden betreft. Castle voegde
hier nog aan toe: „Ik heb in den loop van
mijn besprekingen met de diplomatieke
vertegenwoordigers der andere naties dui
delijk uiteengezet, dat de Ver. Staten van
oordeel zijn, dat het plan-Hoover moreel
in werking is en dat van Duitschland op 15
Juli a.s. geen betalingen geeischt zullen
worden". Bij de vaststelling van het Parij-
sche aceoord, aldus Castle, hebben Frank
rijk en de Ver. Staten beide begrepen, dat
dit accoord van 1 Juli af effectief zou zijn."
De Belgische regeering heeft de uitnoo-
diging der Engelsohe regeering om deel te
nemen aan de Londensche expertsoonfe-
rentiè aangenomen. Van de Belgische de
legatie zullen Gutt, Janson en Smeer deel-
uitmaken.
Op een desbetreffende vraag heeft mi
nister Snowden in het Lagerhuis geant
woord, dat de Britsche regeering in geen
geval van plan is toe te stemmen in een of
anderen maatregel voor de toepassing van
het Hoover-plan, welke den Engelschen
:s nieuwe lasten zou opleg-
BELGIE
LIJKVERBRANDING IN BELG IE
WETTELIJK TOEGESTAAN.
De Belgische Kamer heeft met 82 tegen
72 stemmen en 8 onthoudingen het wets
voorstel aangenomen, waarbij de lijkver
branding in België wordt toegestaan.
DUITSCHLAND
Een veelbelovende houding der Nazi's.
Een typisch staaltje van de in nat. soc.
partij levende mentaliteit is de volgende
gebeurtenis, waarvan de „Frankf. Ztg."
melding maakt.
Iemand uit Wuppertal-Elberfeld, ge
naamd S., heeft een geschil met een firma
in Mannheim. Hij meent n.l. recht te_ heb
ben op bepaalde provisies van de firma,
waarmede deze het niet eens is. Plotseling
ontvangt nu de firma- een schrijven van de
Nat. Soc. partij, afdeeling JWuppertal, waar
in haar wordt meegedeeld, dat „onze par
tijgenoot S. de partij gemachtigd heeft zijn
vorderingen te Mannheim te innen". Mocht
de firma weigeren die vorderingen te er
kennen, dan ziet de partij zich tot haar
leedwezen gedwongen de zaak in handen
te geven van haar advocaat en tegelijk de
afdeeling Mannheim van #de partij op
dracht te geven de aangelegenheid verder
op te knappen. „Wij hopen, dat dit schrij
ven voldoende zal zijn om onzen partijge
noot aan zijn recht te helpen."
Dat moeite is gedaan om de bedreiging
met geweld althans nog eenigszins te ver
doezelen, blijkt niet bepaald uit den brief,
die veeleer als bewijs kan gelden hoezeer
de partij van Hitier zich meer en meer
begint „te voelen".
ITALIË
FASCISME EN KERK.
Naar opheffing van het concordaat?
De „Messagero" schrijft gistermorgen
dat de eenige mogelijke oplossing in het
conflict tusschen Italië en het Vaticaan,
de opzegging van het concordaat door de
Italiaansche regeering is.
Het blad gaat hiermede nog een stap
verder dan de avondbladen van eergiste
ren, die er zich toe bepaalden, de vraag
te behandelen, of het concordaat gehand
haafd moet blijven en welke waarde aan
het concordaat moet worden toegekend.
De „Meesagero" betoogt, dat de oplos
sing van het conflict door de opzegging van
het concordaat voor de hand ligt, nu het
plan van het fascistische Italië, om den
vrede tusschen kerk en staat op den grond
slag van het concordaat op te bouwen,
ijdel is gebleken. De werkzaamheid der
Katholieke actie is op de politiek gericht,
houdt het blad vol, en ongetwijfeld ook
tegen het fascistische stelsel.
Wat de gevolgen van de opzegging van
het concordaat ook mogen zijn, aldus het
blad, het fascisme gevoelt, dat het de ver
antwoordelijkheid daarvoor met rustigen
moed tegenover Italië en de geheel© we
reld op zich kan nemen.
Een bevel van Mussolini.
Men seint, nog uit Rome d.d. gisteren:
De secretaris-generaal der fascistsche
partij heeft aan alle federale secretarissen
een circulaire gericht, waarin, op bevel
van 'Mussolini, het tegelijkertijd lid zijn van
de fascistische partij en van organisaties,
die afhankelijk zijn van de Katholieke Ac
tie, verboden is.
RUSLAND.
AMNESTIE IN SOVJET-RUSLAND.
In goed ingelichte kringen te Moskou
verwacht men, dat het presidium van de
Centrale Executieve der Sovjet-Unie den
veroordeelden in het Ramsin-proces en
het mensjewiekenproces amnestie zal ver
leenen. Zooals bekend betrof het hierbij
ingenieurs, die van sabotage werden ver
dacht.
Bovendien zullen de boeren, die gewei
gerd hebben toe te treden to de coöpera
ties, gedeeltelijk amnstie ontvangen.
De amnestie zal waarschijnlijk ter gele
genheid van het 14de jubileum van de
Sovjetmacht worden verleend.
BRITSCH-INDIE
Nieuwe gevechten in Burma.
Een dorp in het Tharawaddy-district
(Burma) is gisteren' ttctoreen uit dertig
man bestaande bende aangevallen. De
overval werd echter door de dorpelingen
met succes afgeslagen. Twintig opstande
lingen werden gedood, terwijl twee gewon
den in handen der dorpelingen vielen.
Voorts werd een aantal sabels en insignes
buit gemaakt.
Ook in het tot de provincie Irawaddy
behoorende district Thayetmyo roeren de
rebellen zich nog, terwijl in.de nabijheid
van Prome plunderingen hebben plaats
CHINA
CHINEESCH CONSULAAT TE SEOEL
AANGEVALLEN.
500 Chineezen gedood of gewond.
Volgens Chineesche berichten, die ech
ter nog bevestiging behoeven, hebben Ko
rean en opnieuw een aanval ondernomen
op het Chineesche consulaat te Seoel. Het
gebouw werd geplunderd en ten slotte
verwoest. Vijfhonderd Chineezen, die er
een toevlucht gezocht hadden zijn gedood
of gewond. De Chineesche consul-gencraa-
is naar de bureaux van den Japanschen
gouverneur-generaal gevlucht.
Gistermorgen is de orde ook verstoord
in Foesan, waar in den vroegen morgen
de Koreanen een aantal Chineesche win
kels plunderden. Veertig Koreanen werden
daarbij gearresteerd. In de gebouwen van
het Chineesche consulaat zijn 120 vrou
wen en tal van kinderen bijeengebracht.
Zij staan onder politiebescherming.
Muziek. De Muziekvereeniging te Val
kenburg zal Zaterdagavond een instrumen
taal concert geven in de tent aan do N.
Commandeurslaan. Deze Harmonie speelt
bij concoursen in de afdeeling uitmuntend
heid.
RIJNSATERWOUDE.
De nieuwe Jooststollenbrug. Op Don
derdag 9 Juli werd in het gemeentehuis al
hier aanbesteed het amoveeren van do
bestaande Jooststollenbrug en het maken
van een nieuwe brug. Er waren 11 in
schrijvingsbiljetten ingediend welke als
volgt luiden. A. Th. van der Mey (Oude-
Wetering) 4.500, G. van Driel (Leiraui-
den) 4.186, C. van Dijk (Nieuwveen)
4.590. Beton en Bouwbedrijf Tubantia
(Enschede) 7575, Gebr. van Luiing (Wou-
brugge) 4816, C. J. Kiebtrt (Sassenheim)
5522, E. Snaterse (Abbenes Haal.meer)
4740, P. H. Muller (Leimuiden) ƒ4530,
Chr. Overdevest (Rijnzaterwoude) 4260,
H. S. P. Vrijburg (Oud Ade) ƒ24975, A. v.
Rijn (Ter Aar) 5472. De begrooting was
5469. Het werk is aan den laagsten in
schrijver den heer G. van Driel te Lei
muiden gegund.
G e b o re nGerrit z. van K. Mokken-
storm en G. Boer.
Gevestigd: C. van Tol uit Nieu-
wolda. A. Th. dc Groot uit Zoeterwou
de.
Vertrokken: C. Levarth naar Ter
Aar.
SASSENHEIM.
Oranje-vereeniging. Deze vereeniging
hield gisteravond zijn jaarvergadering in
het K.S.A.-gebouw. Tegenwoordig waren
buiten het bestuur zegge 20 leden. De
voorzitter, do heer A. Warnaar Jr., oper.do
de vergadering met een welkom tot de
vergadering. Dat de opkomst zoo gering
is, is misschien te danken aan het vertrou
wen in 't bestuur en de lijnen welke het
bestuur steeds volgt. Spr. gaat in 't kort
na wat in 't afgeloopen jaar door de ver
eeniging is gedaan, en noemt dan op de
eerste plaats de volkszangavond gehou
den op 31 Aug. Deze avond, welke onder
leidng stond van den heer Arnold Spoe\
is in ieder opzicht uitstekend geslaagd.
Vervolgens hebben ook de twee feestda
gen op een ieder een goeden indruk ge
maakt. Het bestuur kan dus op een goed
jaar terugzien. Waar echter goede dingen
wel eens een schaduwzijde hebben, zit ook
hier een klein kantje aan n.l. een benauw
de beurs.
Nadat de voorzitter de aandacht op de
auto-rit voor ouden van d3gen had geves
tigd, constateerde hij met vreugde dat,
zooals altijd, ook dit jaar in het bestuur
weer een prettigen samenwerking heeft
bestaan. De notulen werden voorgelezen
en goedgekeurd. Door afwezigheid van den
secretaris was er geen jaarverslag. De
voorzitter zeide, dat het ledeital belang
rijk is gestegen.
De inkomsten der ver. bedroegen in
1930 4538.08, de uitgaven ƒ4963.08, Saldo
tekort 425.
Opgemerkt werd, dat de schoolfeesten
en kinderfeesten in 1930 315 over de be
grooting zijn gegaan. De volkszangavond
kostte ƒ316. Voor de autorit was bijeen
gebracht 615 waarvan 3.15 is overge-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De spanning tusschen Fascisme en Kerk.
De onlusten in Korea tegen de Chinee
zen.
Weer brand op de Koloniale Tentoon
stelling te Parijs. (Telegrammen).
BINNENLAND.
De vergadering van het R.-K. Werklie
denverbond te Enschede. (1ste blad).
Op 15 dezer zal de mogelijkheid tot het
verzenden van telegrammen in verschil
lende treinen worden geopend. (3de blad).
Autobus onder Markelo over den kop
geslagen. Zeven gewonden. (Laatste Be
richten).
bleven. De voorzitter zeide, dat het te
kort niet behoeft te verontrusten, daar
1930 een bijzonder jaar was vanwege den
50sten verjaardag van H. de Koningin. Op
een vraag uit de vergadering, of het niet
mogelijk is dat de plaatselijke muziek
korpsen de beiden feestdagen opluisteren,
antwoordde de voorzitter, dat van deze
wensch nota zal worden genomen, maar
voor dit jaar de muziek van de N.Z.H.
reeds is besproken.
Bestuursverkiezing. Aftredende en niet
meer herkiesbaar P. Beye en A. Warnaar
Jr. In de plaats van deze heeren werden
gekozen F. Nicuwenhoven en W. Berg
man. Wegens bedanken van den heer J.
Bader werd gekozen de heer L. Ph. Bis-
schops. Met bijna alg. stemmen werd de
heer Bisachops tot voorzitter „uitgeroe
pen."
Hierna volgde een bespreking over de
a.s, feesten. Besloten werd ook op 31 Aug.
iets te doen; medewerking hiervoor is
toegezegd door de pl. zang- en muziekver
eenigingen. Het is de bedoeling dat de
zangver. optreden in de K.S.A. De feest
dagen zullen zijn 9 en 10 September en
worden als gewoonlijk ingezet met kinder
optocht en kinderfeesten. De tweede dag
zal voor éen bijzondere attractie worden
1. Hierna sluiting.
WOUBRUGGE.
Eén staat nog hecht en sterk. Het
„huis De Boe", de woning van onze plaat
selijke geneesheer, gebouwd in het jaar
1759 door Jacob Heyenoord, zal eerst
daags, onder den hand der sloopers val
len. Een van het destijds drietal voor
name gebouwen in ons dorp, n.l. het huis
van Notaris Kempenaar, in 1743 gebouwd
en in 1920 gesloopt en het „Huys ter Aar"
in 1698 gebouwd door den Baljuw Dirk
van der Aar.
Laatstgenoemd huis, de voormalige
woning van den ambachtsheeren, staat
nog hecht en sterk.
Geboren: Franciscus Gerardus zoon
van A. J. de Vette en W. C. van Tol.
Johanna Simonia d. van J. A. Baak en C
van der Meer.
PETITIONNEMENT VOOR
INTERNATIONALE ONTWAPENING
van het Nederlandsche Volk aan de Ontwapeningsconferentie in
Februari 1932 te Genève te houden. Georganiseerd door de Neder
landsche Dagbladpers.
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in naam der men-
schelijkheid, die maatregelen te nemen die tot ontwapening der naties zullen
leiden.
KATWIJK.
Gemeenteraad. Naar we met zeker
heid kunnen melden is het bericht als zou
de heer D. C. van Leeuwen, opvolger in
den Raad van den heer R. Ouwehand, die
als zoodanig bedankte, ook hiervoor heb
ben bedankt, niet juist. De heer v. Leeu
wen heeft zulks nog in beraad gehouden.
Hiermede vervalt dus voorloopig ook nog,
dat de beer G. v. Duyn Gz. aan de beurt is.
Winkelpand. Na&r we vernemen heeft
de heer v. d. L., hoek BadstraatVoorstr.,
zijn pand verkocht aan de firma de Gruyter,
die hier een groote zaak zal vestigen.
Naam;
Adres
Adres:
Naam:
Adres:
Adres
Alle Nederlanders, mannen en vrouwen, boven 18 jaar, worden dringend uilgen'O-
digd bovenstaande verklaring te teekenen.
Xiemand behoort meer dan een handtee kening te stellen.
De onderteekende verklaring kan worden bezorgd bij of in open enveloppe worden
toegezonden aan: het bureau van „De Leidsches Courant". Frankeering 1 1/2 cent.
Ook kan zij worden bezorgd bij onze agenten.
Er bestaat gelegenheid, om één formulier door vier personen te doen teekenen; na
tuurlijk kan ook slechte één teekenen en de andere regels wit laten.