22ste Jaargang ZATERDAG 4 JULI 1931 No. 6939 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND 3)e ÊöicbcHe 6oufcm£ DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per port f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'a ver krijgbaar tegen betaling vaD 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regel. Voor Ingezonden Mededeelingen'wordt bet dubbele van bet tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50. Dit nummer bestaat uit vijf bladen waaronder geïllustreerd Zondags blad. ONZE R. K. VREDESACTIE. Het bestuur van den R.K. Vredesbond zond ons het volgend artiliel. Het gelukkige optreden in den aanvang van 1931 van de Unie van R. K. Studen- tenvereenigingen in Nederland ten aan zien van een actde voor de wereldvrede vond gereedelijk instemming bij deD R. K. Vredesbond, die in verband met de ko mende ontwapeningsconferentie mede een actie onafwijsbaar oordeelde. Op 18 Februari had de eerste bijeen komst plaats, waarbij, uitgenoodigd door het bestuur van den R. K. Vredesbond, vertegenwoordigers aanwezig waren van alle centrale R. K. organisaties. Allen be tuigden instemming met de voorgenomen actie. Uit deze eerste vergadering werd een comité van actie geboren. In een vergadering op 25 Maart werden commissies gevormd voor algemeene zaken en leiding binnenlandsohe propaganda buitenlandsche verbindingen pers- aangelegenheden financiën. Een concept-motie werd voorgelezen, welke een kleine commissie nader zou formuleeren. Op^ deze vergadering vond het denk beeld van een petitionnement onder de katholieken algemeene instemming. Den 14en April werd een vergadering gehouden, waarin de tekst der motie werd goedgekeurd, tot overleg met het buiten land besloten en de commissie voor bin- nenlandsche aangelegenheden haar plan nen ontwierp. Op 22 Juni was men zoo ver, dat in een vergadering in Den Haag het contact met het. buitenland was verkregen. In de vergadering van Donderdag 2 Juli kon het resultaat van het overleg met het buitenland en van de bemoeiingen der binnenlandsche commissie aan de aanwe zigen worden voorgelegd. Besloten werd: le. De R. K. Vredesbond zal in Septem ber een groote algemeene vergadering be leggen tot. uiteenzetting van de beteeke- nis der ontwapeningsconferentie en tot aanneming van de volgende motie: 1. Overwegende, dat thans, twaalf jaren na het einde van den oorlog, in de wereld nog geen werke lijke vrede heerscht, maar integendeel on gerust- en onzekerheid in ontstellende mate toenemen; 2. Overwegende, dat een ieder, als mensoh en als Chris ten, verplicht is al zijn invloed aan te wenden om een herhaling van den ont- eerenden oorlog te voorkomen, de stoffe lijke macht der wapenen te vervangen door de zedelijke macht van het recht en door de handhaving daarvan de voor alle volkeren noodzakelijke veiligheid te ver zekeren en de vrede onder hen te beves tigen dat volgens de woorden van Benedictus XV de gelijktijdige en wederzijdsche ver mindering van bewapening daartoe onmis bare voorwaarde is; 4. Overwegende, dat verschillende staatslieden in volle bewustzijn van hun verantwoordelijkheid de waarschuwing hebben uitgesproken, dat mislukking der a.s. Ontwapeningsconfe rentie niet minder dan een ramp voor de wereld zou beteekenen; geven ondergeteekenden, èn persoonlijk èn als lid hunner volksgemeenschap uiting aan hun vasten onverzettelijken wil, dat de Ontwapeningsconferentie brenge onmiddellijke, daadwerkelijke en belang rijke vermindering van bewapening in al haar factoren en wel zóó, dat de wereld van de voortdurende oorlogsdreiging be vrijd worde. Zij verwachten derhalve met de meeste stelligheid, dat de gedelegeerden ter Ontwapenings conferentie, in het bewustzijn van htm zware verantwoordelijkheid tegenover het volk, dat zij vertegenwoordigen, en tegen over de gemeenschap der volken, dezen duidelijk uitgesproken wil in daden zullen omzetten. 2e. Na en in aansluiting bij deze verga dering zal in de maand October in samen werking met de centrale organisaties in alle plaatsen des lands aan allen gelegen heid worden gegeven, instemming met de motie te betuigen. 3e, Eveneens zullen in de maand Octo ber, met de onmisbare medewerking der centrale organisaties, hare afdeelingen, vooral door huisbezoek, handteekeningen van ons katholieke volk in al zijn geledin gen verzamelen. De administratieve leiding berust bij een bureau van actie in Den Haag. Van al het meuschelijke streven en wer ken, van ons en anderen, kan slechts vrucht worden verwacht, indien het wordt door een krachtig en volhardend V 's Pausen Encycliek. De directeur van het Internationaal Arbeidsbureau, de heer Thomas, heeft bij de overdracht der muurschildering, door het Internationaal Christelijk Vakverbond aan het internationaal arbeidsbureau, een rede gehouden, waarin hij o.m. wees op de beteekenis der Encycliek „Quadragesi- mo anno". Deze breed-denkende socialist aldus de „Volkskrant" welk blad wij hier verder citeeren wien polemische handigheden vreemd zijn, erkent ^on^fer moeite de voorname rol, welke de christelijke leer in het leven der volken heeft gespeeld, de rol, „welke zij bij de afschaffing der sla vernij en de voortschrijdende emancipatie der arbeiders door de verschillende vor men der industrieele organisatie heen heeft gespeeld." Hij erkent, dat de christelijke traditie zich in den loop der laatste eeuw voort durend sterker doet gelden. Hij erkent, dat de gedachte der nieuwe encycliek een machtige steun beteekent bij de pogingen om alle arbeiders samen te scharen en te komen tot verwezenlij king van Deel XIII van het vredesverdrag. De heer Thomas wees in het bijzonder op dat gedeelte van de encycliek, waarin gesproken wordt over de nieuwe instellin gen, die na den oorlog in het leven ge roepen zijn en van den geest der encycliek Re rum Novarum zijn doordrongen. Met Mgr. Nolens was hij het eens, dat in de encycliek een gedachtenvorm ligt opgesloten, die rijpelijk moet worden be studeerd. En hij stelde er prijs op te zeggen, hoe buitengewoon groote beteekenis bij hechtte aan een document, dat in zijn critiek even ver of wellicht nog verder gaat dan vele bekende documenten. Aldus de „Volkskrant", die tegenover dit breed erkennend en ruim waardeerend oordeel van Albert Thomas stelt de „haar kloverijen" van den Nederlandschen so ciaal-democraat Vliegen, die in de „Socia listische Gids" dezelfde Encycliek be spreekt. Wie zioh niet verblind voor de feiten zal in 's Pausen Encycliek „Quadragesimo anno" belangrijke beginselen en waarde volle richtlijnen vinden voor het herstel van de sociale verhoudingen. En wie niet al te bekrompen van geest is zal deze beginselen en richtlijnen aan vaarden met waardeering en dankbaar heid. BELGIE HYMANS OVER 'T BELGISCHE ANTWOORD AAN HOOVER. Op speciale positie gewezen. De Belgische Kamer heeft gistermid dag de twee interpellaties over het Bel gische antwoord op Hoover's voorstellen behandeld, welke aangevraagd waren door den fronter Ward Hermans en den katho lieken afgevaardigde uit Bergen Sinzot. Ward Hermans hield een betoog tegen het Verdrag van Versailles, de bezetting van het Roergebied, het Young-plan en ten slotte tegen het beoogde moratorium- Sinzot vond het Belgische antwoord on voldoende en eischte eerbiediging van de Belgsche rechten op de herstelbetalingen. Het moratorium kost België ca. 600 mil- lioen francs. Amerika, aldus spreker, heeft er alle belang bij, dat Duitschland de Ame- rikaansche bankiers kan betalen, die hun kapitalen in de Duitsche zaken hebben belegd. De herstelbetalingen vormen slechts een gering percentage van de Duit sche begrooting. Spreker is wantrouwend ten aanzien van het gebruik, dat Duitsch land zal maken van de vrijkomende gel den. Verder stelde spreker de vraag wat er zou gebeuren, indien de Amerikaansche Senaat het Hoover-moratorium niet goed keurt. De minister van Buitenlandsche Zaken, Hymans, antwoordde, dat het Belgische antwoord op het voorstel van Hoover zoo wel standvastig als gematigd is geweest. Het Hoover-voorstel is gekomen op een oogenblik, dat een financieele catastrofe in Duitschland werd verwacht. Het bui tenland trok zijn kapitalen terug en ge vreesd werd, dat het -overige Europa en Amerika medegeslecpfc zouden worden in een ramp. die groote sociale en politieke gevolgen had kunnen hebben. België mocht hier niet onverschillig tegenover blijven en heeft principieel zijn instem ming betuigd met de daad van internatio nale solidariteit van Hoover. In de besprekingen, die met Amerika en de andere betreffende landen zullen worden gehouden, zullen de Belgische rechten verdedigd worden. Men heeft Bel gië steeds verzekerd, dat het van de on» voorwaardelijke annuïteiten een gedeelte zou verkrijgen, overeenkomende met het percentage, waarop het volgens het Young plan recht heeft. België kon onmogelijk weigeren het Hoover-plan in overweging te nemen, doch zal niet toestemmen in de toepasing van het Hoover-plan, zonder speciale modaliteiten, op grond van zijn rechten en zijn speciale positie. Wij eischen een speciale behandeling, aldus besloot Hy mans, en achten dit noodzakelijk op grond van de verdragen. Nadat Vandervelde de houding der re geering had goedgekeurd, diende Jaspar een motie van vertrouwen in de regeering in, waarin tevens wordt gevraagd te waken voor de eerhiediging van de speciale rech ten van België. De volgende week zal over deze motie worden gestemd. „Tel." FRANKRIJK NAAR EEN ACCOORD TE PARIJS. Overeenstemming op alle essentieels punten? De conferentie tusschen de Amerikaan sche en Fransche vertegenwoordigers over het het door president Hoover voorge stelde moratorium is gisteravond voortge zet. Nog tijdens hot verloop van de bespre kingen nam het optimisme in politieke en financieel-economische kringen betreffende de totstandkoming van een accoord over het Hoo\er-plan, en met name in zake de kwestie van het garantiefonds, hand over hand toe. Dit blijkt o.a. uit het vaste verloop der Parijsche beurs, waar de hausse der laat ste dagen in bank- en industrieele waarden zich nu ook heeft uitgebreid tot de Fran sche staatsfondsen. De 3 pet. rente steeg van 87.40 pet. tot 87.80 pet. en de 5 pet. 1915 noteerde 0.20 hooger. Het optimisme in Wallstreeet is daarvoor natuurlijk toon aangevend geweest. Van de aanzienlijke ontspanning in de situatie is de Engelsche demarche wel een der oorzaken. Men wijst er op, dat de Engelsche de marche de garantie-kwestie zooal niet ju ridisch dan toch materieel regelt, daar En geland verreweg de grootste geïnteresseer de is bij het garantiefonds, hetwelk juist Engelands Young-vorderingen in geval van een moratorium moet dekken. Men leest in de Britsche interventie den wil om de Fransch-Amerikansche onder handelingen definitief te laten gelukken, om daarmede te voorkomen, dat Frank rijk genoodzaakt is aan zijn essentieel recht te blijven vasthouden en na de col lectieve instemming van alle andere Europeesche crediteuren geïsoleerd zou ko men te staan. Een ccnferente der bij het Young-plan geïnteresseerde landen, Duitschland inbe grepen, wordt na den Engelschen stap slechts voor bet steeds minder waarschijn lijk wordende geval van mislukking der be sprekingen wenschelijk geacht. Men is van meening, dat op den Amerikaanschen On afhankelijkheidsdag, welke hedenavond met een banket aan de Quai d'Orsay wordt ingeluid, de Fransch-Amerikaansche on derhandelingen met een goed resultaat beëindigd kunnen worden. Accoord bereikt? Een nader bericht uit Parijs zegt: De zitting van de Fransche en Ameri kaansche ministers in het gebouw van het minister-presidentschap was tegen 1 uur afgeloopen. Volgens de verstrekte mede- deeling werd op alle essentieele punten overeenstemming bereikt. Zaterdagmorgen vroeg zal de Fransche ministerraad bijeen komen. SPANJE ALGEMEENE STAKINGEN IN SPANJE Staat van beleg te Logrono. In alle deelen van Spanje worden pogin gen aangewend, om een algemeene staking te voorkomen en in de hoofdstad is men daarin geslaagd, doordat de werkgevers zich bereid hebben verklaard met de weik- nemers te onderhandelen. Vooral de orga nisaties aangesloten bij de socialistische al gemeene arbeidersunie zijn tegen een sta king gekant, terwijl de syndicalisten alles in het werk stellen, om een conflict int te lokken. Te Logrono is in verband met de on rust onder de arbeiders de staat van beleg afgekondigd en te Sevilla duurt de alge meene staking voort. Te Feman Nunez is de staking algemeen geworden, nadat de landarbeiders het werk hadden neergelegd; alle winkels zijn gesloten. Ook te Villafran- ca staken de landarbeiders. Daarentegen is te Granada de staking geëindigd na een bijeenkomst tusschen de werkgevers en arbeiders. Omtrent de brandstichting in een kloos ter te La Coruna kan nog worden gemeld, dat ook vijf belendende huizen in de asch zijn gelegd, doordat het gepeupel de brand weer belette het vuur te blusschen. In verband met een verzoek tot herroe ping van een doodvonnis tegen een inge zetene van Gibraltar, hebben zich te Gi braltar buitengewoon heftige tooneelen af gespeeld. Een geweldige stoet betoogers golfde door de straten en eischte van de neringdoende sluiting hunner winkels. Ten slotte ondernamen de betoogers een aanval op de katholieke kathedraal, voor welk gebouw de politie, gewapend met gummiknuppels, onophoudelijk charges uit voerde, ten einde verdere excessen te voorkomen. Later werd de hulp ingeroepen van met gummistokken gewapende troepen. De me nigte had hier meer ontzag voor en trok zich terug. Na eenige charges slaagde de politie er toen in, de menschen uiteen te jagen. Het betreft hier een timmerman Opis- so, die wegens moord op een vrouw ter dood was veroordeeld. Deze is gisteroch tend om 7 uur 57 opgehangen. Alle winkels, café's, hotels en restaurants waren geslo ten, terwijl een groote menigte op de been Dit is de eerste executie sinds 1896. De beul is hiervoor speciaal uit Engeland ge komen. DENEMARKEN DEENSCHE VOORSTELLEN AAN NOORWEGEN. In zake de Groenland-kwestie. In het tusschen Noorwegen en Denemar ken gerezen conflict over het hijschen der Noorsche vlak op Oost-Groenland heeft de Deensche regeering aan Oslo een nota doen toekomen, waarin zij voorstelt, een Deensch- Noorsche commissie of anders het Per manente Hof van Internationale Justitie in Den Haag in de aangelegenheid te doen be slissen. Het voorstel vormt een antwoord op een nota der Noorsche regeoring, waar bij in overweging was gegeven, dal geen van beide landen de suprematie over Oost-Groenland zou uitoefenen, totdat de kwestie zou zijn beslecht. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Volgens mededeeling uit Parijs zou over- eenstemming op alle essentieele punten be reikt zijn tusschen Frankrijk en Amerika. Woelingen in Spanje. Het besluit tot wederopbouw van het Nederl. Paviljoen op de Parijsche tentoon stelling. (Buitenl. Berichten, 2e blda). BINNENLAND. Tarwebeschikking 1931. (1ste blad). Groote branden te Tilburg en in het Gooi. (Gem. Berichten, 4de blad). ZUID-AMERIKA LIMA MELDT EEN SUCCES IN ZUID-PERU. Rebellen in het nauw. Volgens een officieel communiqué van de Peruaansche regeering is de militaire op stand in Cozco onderdrukt. De regeerings- troepen moeten een beslissende overwin ning over de rebellen hebben behaald, van welke laatsten zich nog slechts een klein aantal in het betreffende district moeten bevinden. In het geheele laud is de rust terugge keerd, behalve te Puno in het Zuid-Oosten des lands, waar het garnizoen nog altijd in opstand is. Naar voorts uit Callao wordt gemeld, zijn aldaar bij een botsing tusschen politie agenten en een aantal personen, die voor den gewezen president Sonchez (Jerro be toogden, vier manifestanten en vijf politie beambten gewond. Zooals men weet, keert Cerro naar Peru terug, ten einde er zich candidaat voor het presidentschap te stel len. Heden werd hij te Oallao verwacht. TECHNISCHE ORIËNTATIE EN MISSIE Missienummer „Technische Gids". Na de nationale ramp te Parijs komt; de „Technische Gids" van deze week met een speciaal Missienummer uit, juist naar aan leiding van hetgeen de Katholieke Missie op de Nederlandsche Afdeeling van de Pa rijsche Intern. Koloniale Tentoonstelling uit Oost en West tesamen bracht. Uit Oost en West-Indië waren brieven ingekomen van sympathiebetuigingen jegens het doel van den „Technische Gids" en met verzoek óók technische voorlichting te geven voor den bouw van scholen, gestichten, kerken, enz., enz., in onze Missiegebieden. In dit eerste oriënteerende nummer aan de Mis sie gewijd vinden we een aantal fraai ge- illustreerde artikelen van deskundigen over inlandsche kerkbouw, scholenbouw en ziekenhuiswezen. Architect W. H. M. Blaisse (N.I.V A.) schreef een belangrijk, met een uitvoerige teekening verduidelijkt opstel over een nieuwe wijze van fundeering en opbouw van een staal-beton cylinderbouw voor ge bieden van vulcanische werking, aardschok ken en riijnverschuivingen, welk artikel zoowel voor onze Missie als voor onze eige ne Limburgsche Mijnstreek van groot be lang kan zijn. De pogingen van een kerk bouw in Javaanschen geest worden voorts nagegaan in woord en beeld. Kathol'eke Gestichten in Oost en West worden be sproken. In een bijdrage over „Inlandsche geïnspireerde Kerkelijke Nijverheid" wordt Aziatische paramentwerk behandeld. Wat de moderne luchtvaarttechniek voor de Missie kan gaan beteekenen is het on derwerp van een ander geïllustreerd arti kel. De pas zoo algemeen gehuldigde Ir. Jo seph Cuypers stond een bijdrage over „Be lichting" af. Het interessante, mooi uitgevoerde num mer sluit met een afbeelding van de Ja- vaansche H. Hart^Tjandi van prof. Schmut- zer op Java. DE WIERINGERMEERPOLDER. Nieuwe sluis geopend. Gistermorgen had in den Wieringermeer- polder de officieele opening plaats van de nieuwe sluis, genaamd „Sluis I". Onder de talrijke aanwezigen, n.l. 236 ingenieurs uit Nederland, bemerkten wij den Directeur- Generaal der Zuiderzeewerken, den heer De Blocq van Kuffe'er en ir. Lely. hoofddi recteur-uitvoerder der M. U. Z. Het gezel schap, komende vanaf Kolhorn, voer me' twee booten door de sluis naar de Hauke en gebruikte in de groote landbouwschure in den Wieringer meer polder de lunch.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1