DE AFGELOOPEN WEEK IN HET BUITENLAND VALKENBURG (L.) NoltlliSBliillïjpHiHillelfS Lichtzinnige Jeugd ZATERDAG 6 JUNI 1931 DE LEIDSCHE COURANT VIERDE BLAD PAG. 13 Paus en Duce. De anti-katholie ke agitatie van -de fascisten, waarop wij verleden week de aandacht vestigden, is vrij spoedig aevolgd door een maatregel van Mussolini, welke het latente conflict tusschen het. principieele Katholicisme en het principieele Fascisme in een acuut stadium bracht. Het gebouw van de Katholieke Actie werd dezer dagen, hoewel het op Vati- caansch grondgebied staat, bezet door Ita- liaansche soldaten, die er een huiszoeking deden en het gebouw sloten. Dit beteeken- de niets meer of minder dan een schen ding van het verdrag van Lateranen, wel ke des tc pijnlijker was voor den Paus, om dat deze gebeurtenis samenviel met diens verjaardag. Direct nam de Paus tegenmaatregelen. Alle processies te Rome werden afgelast, en besloten werd, geen kardinaal-legaat af te vaardigen naar de St. Antoniusfees- ten te Padua. Ok het Eucharistisch Con gres werd voorloopig uitgesteld. De kardinalen, voorzoover te Rome aan wezig, werden in een buitengewone bijeen komst samengeroepen, om den toestand te bespreken. Van zijn kant riep Mussolini den Fascistischen Raad bijeen. Zoo stonden de partijen scherp tegen over elkaar. De Paus, die voor de Katho lieken het recht opeischt om zich prin cipieel Katholiek te. organiseeren en aan den anderen kant het. fascistisch despotis me, verpersoonlijkt in den Duce. dat ieder een dwingen wil zich op fascistischen grondslag te organiseeren. 't Is eigenlijk de aloude strijd, die de eeuwen vult. De Kerk voerde hem met de middel- eeuwsche vorsten, met den keizer, den beschermer der Kerk bij uitstek, op de eerste plaatsmet de heerschers uit het tijdperk van het absolutisme en met- mo narchieën en republieken van den moder nen tijd. 's Is een worsteling, waarin voor haar van toegeven geen sprake kan zijn. 't Zou gelijk staan met af te zien van de vervulling der heerlijke zending, haar door den goddelijken Stichter medegege ven, om geheel de samenleving van den christelijken, van den katholieken geest te doordringen. En onwaardeerbaar is het voorrecht, dat de Kerk thans den strijd kan voeren onder de bezielende leiding van een paus als Pius XI, die een open oog toonde voor de behoeften van den modernen tijd, maar daarnaast met apostolische geestkracht vasthoudt aan de onvervreemdbare rech ten van Hem, Wiens plaats hij in dee moedige zielegrootheid zoo heilrijk in een moeilijk tijdsgewricht bekleeden mag. Zijn tijdelijk gebied besnoeide Hij tot het uiterste, maar Zijn geestelijk recht bandhaafdc Hij met bovenmenschelijke tracht. Hij erkende de diensten, de groote diensten door het Italiaansch Fascisme aan religie en moraal bewezen, maar on wrikbaar, sterk en paraat, keerde Hij zich telkens, onmiddellijk een gelegenheid zoe kend of scheppend, togen aanspraken, die het recht, dat Hij te verdedigen had, te na kwamen. Intusschen is de laatste dagen eenige ontspanning ingetreden. De hoogere goden hebben de lagere het zwijgen opgelegd en aan de bladen is instructie gegeven om niet door het publiceeren van wrijvingen en botsingen de toch reeds zoo delicate situatie nog te verscherpen. In deze uiterlijk kalme sfeer is men tot onderhandelingen overgegaan, welke, naar gehoopt wordt, tot een bevredigende op lossing zullen leiden. Daarbij zal 'de H. Stoel zich, zooals steeds, tegemoetkomend toonen, mits Zijn heiligste rechten en plichten geëerbie digd worden. Spaansche crisis. Het gaat de jonge Spaansche republiek, die onder zoo gunstige voorteekenen ruim anderhalve maand geleden het levenslicht zag, niet. voor den wind. De economische toestand in den lande is slecht, het betaalmiddel, de peseta, heeft een ongekend lagen stand bereikt, de arbeiders morren en zijn in verscheidene steden tot staking overgegaan het separatisme steekt in sommige doelen des lands het hoofd weer op en monar chisten en communisten trachten den nieuwen staat van zaken te ondermijnen. De voorloopige regeering heeft het dan ook niet gemakkelijk en haar pogingen om krachtens decreten belangrijke hervormin gen in te voeren hebben, ondanks de bes te bedoelingen, weinig waardeering gevon den en hier en daar sterk verzet uitge lokt. Verleden week heeft de kabinets raad besloten, daarmee op te houden en alle krachten te concentreeren op de aan staande verkiezingen voor de Constituan te. Dit besluit is gevallen om de eenheid in de regeering, die groot, gevaar liep uit een te vallen, te herstellen en de achter haar staande republikeinsche partijen in de gelegenheid te stellen, bijeen te blij ven tot de grondwetgevende vergadering haar werk heeft verricht. Er dreigde namelijk een bedenkelijke scheuring, doordien de minister 'van finan ciën, de socialist Prieto, wilde aftreden, aangezien zijn maatregelen om de finan ciën des lands in orde te brengen, hadden gefaald. Tegen een ander socialistisch mi nister, die van arbeid, voerden de syndica listen een zoo sterke actie, dat zijn posi tie evenmin sterk te noemen was. Men liep mitsdien de kans dat de socialisten de republikeinsche coalitie vaarwel zouden zeggen. De crisisgeruchten wonnen nog veld we gens de moeilijkheden 'die in de democra- tisch-republikeinsche partij, waartoe de eerste minister Zamora en de minster van binnenlandsche zaken Maura behooren, waren ontstaan. Aan het bestuur der par tij was namelijk verweten dat het al te be reidwillig monarchistische elementen, die ,.über Nacht" de republikeinsche muts Heb ben opgezet, toetreding vergemakkelijkt en ofschoon Zamora en Maura zulks ontken nen, hebben zij het toch geraden geacht, ^voorloopig alle betrekkingen met de par tij te verbreken, ten einde geheel vrij te staan. De solidariteit in de regeering is bijge volg althans uiterlijk hersteld en een cri sis, die thans* nu alles nog op losse schroe ven staat funeste gevolgen had kunnen hebben, voorkomen. The e-vï site. Donderdag j.I. zijn de Duitsche rijkskanselier dr. Brüning en de Duitsche minister van buitenlandsche zaken dr. Curtius naar Engeland gegaan voor een politieke thee-visite bij Macdo- nald, den Britschen premier, op diens bui tengoed „The ChequersDe beide Duit sche staatslieden waren reeds eerder tot dit uitstapje uitgenoodigd, doch door d^ herrie rondom de tol-unie is het bezoek uitgesteld. De samenspreking van dc Duitsehc en Engelsche regeeringsleiders zullen dan ook waarschijnlijk minder de tol-unie-kvestie betreffen, als wel de regeling der Duit sche herstelbetalingen. Duitschland zit er niet al te best voor met z'n financiën zoo pas heeft Hindenburg nog een nood verordening onderteekend, waarbij het heele Duitsche volk zal moeten meebeta len om het jongste begrootingstekort te dekken. „Als het Duitsche volk deze nieuwe las ten oj) zich neemt zegt de „Fr. Ztg." en vrijwel alle bladen zeggen het haar in an dere woorden na dan is de maat ook boordevol en zoowel stoffelijk als psy chisch slechts tc dragen, mits gegronde hoop op verlichting bestaat. Hier echter begint de taak, die naar Chequers en naar het gebied der buitenlandsche politiek wijst". Inderdaad bouwt men in Duitschland groote verwachtingen op de samenkomst ipiet. de leiders der Engelsche politiek. Niet in dien zin dat de Duitsche en Engelsche staatslieden tezamen zouden kunnen be sluiten tot verlichting van de schadever- goedingslasfen, maar wel dat de Engel sche regee-riug bereid, zal zijn de Duit sche aanspraken op verlichting te steunen bij de overige belanghebbende staten. Tot zoover is die verwachting redelijk, want de openbare meening in Engeland is over tuigd, dat de noodtoestand in Duitschland een herziening van het stelsel van Young noodzakelijk maakt. Er zijn evenwel tal van andere factoren in het spel. Zoo rijst de vraag of Frankrijk gereedelijk zal wil len meewerken en of de Ver. Staten, waar heen een groot deel der herstelbetalingen krachtens de schuld-overeenkomsten met de Geallieerden vloeit, desgelijks zal doen. Zoo niet, dan zal naar een uitweg hetzij een nieuwe herstelleening, waarop de Daily Herald onlangs zinspeelde, hetzij een mo ratorium gezocht moeten worden. De strijd van het Fascisme tegen de Katholieke Actie. DROEVE DAGEN. (Ya-n onzen bijzonderen medewerker.) Rome, 2 Juni 1931. De droeve dagen die de Katholieke kerk in de laatste weken heeft meegemaakt her inneren ons weer aan den tijd, toen de Vrij metselarij te Rome haar triumfen vierde onder het bewind van Burgemeester Na than. De stedehouder van Christus wordt smadelijk bejegend in de Rijks Universiteit te Rome; het portret van den H. Vader wordt openlijk op straat verbrand ja zelfs werd het kruis met voeten getreden, terwijl heiligenbeelden werden stuk geslagen. De politie, die anders altijd in de onmiddellijke nabijheid va-n het Redactiebureau der „Ci- vilta Cattolica" is gestationeerd, was toen toevai'lig nergens te zien. noch in de Via 'R'i.petta. noch op de Piazza del Popule. Eerst toen de Vandalen hun verwoestend werk hadden verricht, verscheen de politie op het tooneel van den strijd. De Fascistische regeering heeft, thans het voetspoor gedrukt van haar voorgangers sinds 1848, die ook steeds den mond vol hadden over loyaliteit terwijl zij den H. Stoel ai'tijd trachtten te bestrijden en te be- nadeelen. Het doornige pad dat de Pausen in de laatste SO jaar moesten begaan, is ook thans na het sluiten van het Concordaat nog vol voetangels en klemmen. De Fascistische bladen liepen storm tegen den H. S-toel, Mgr. Pizzardo, den Voorzit ter van de Kalho'ieke Actie in Italië, Mr. C'iriaci en de hoofdredacteur van de Osser- vatore Romano, Graaf Delia Torre, terwijl op straat een bende bandieten de leden dei- Katholieke Studenten-vereenigingen aan viel en 'hun onderscheidingsteekens afruk ten. Midden in de stad Rome, vlak bij het Ministerie van Buitenlandsche zaken stond een groep van 40 Fascisten de Katholieke Actie en den Paus te beschimpen, terwijl de talrijke politieagenten op de Piazzi Colon- na werkeloos bleven toezien zonder eenige maatregel te nemen. In dit verband was het artikel van het regeeringsorgaan de Giornale d'Italia, ten zeerste misplaatst: bij gelegenheid van de oprichting van een nieuwe afdeeling voor vrouwelijke Fascisten, heeft dit blad de ka tholieke kerk als Moeder en toonbeeld ge- ste'd van iedere uitstekende organisatie. Maar over de gespannen toestand tusschen het Fascisme en het Vaticaan wordt mot geen enkel woord gerept. Dit. weer een her nieuwd opleven van die oude politieke me thode, om altijd een gaatje open te houden, waarin men in geval van nood nog in tegen overgestelde richting ontglippen kan. Als men in deze dagen zag, hoe alle bruggen en straten, die toegang gaven tot het Vaticaan, door militairen waren afgezet, dan zou men denken dat de regeeringsautoriteiten een afzonderlijke lichting hadden opgeroepen, om het Vaticaan, dat hulp noodig had te verdedigen. Maar kort geleden zag men zich een dergelijk schouwspel afspelen, zij liet dan op meer bescheiden schaal, voor het. Belgische gezantseha.psgebouw, nadat men tevoren in de Universiteit, een vlammend protest had doen hooren tegen een Be'g, die zich a's een tegenstander van het Fas cisme had uitgelaten. Er is zoo goed als geen enkele buitenlandsche kolonie in Rome, of men heeft dit spel direct doorzien. De Italianasohe pers blijft steeds met tendentieuze hardnekkigheid verkondigen, dat er in het college van kardinalen groot verschil van meoning zou bestaan over het karakter van de Katholieke Actie. En toefi, de zaak is zoo eenvoudig mogelijk: als de toonaangevende leiders van het Fascisme maar eenmaal begrepen hebben dat.de Ka tholieke Actie in wezeft niets anders is dan een godsdienstig leeken-apostolaat, dan zal de tegenstand van hun trawanten spoedig gebroken zijn. De Lavoro Fascista bracht dezer dagen het berioht, dat de mee-ste gees telijken en leeken, die vroeger tot de Itali aansch volkepartij van Don Sturzo behoor den, thans een voorname plaats innemen in de Katholieke Actie. Maar uit het feit dat deze menschen vroe ger lid waren van de gehate volkspartij van Sturzo, volgt nog niet, dat zij niet. in staat zouden zijn om op het terrein van de Ka tholieke Actie (dat met politiek niets te maken heeft) goed werk te kunnen doen in het belang van het Italiaansche volk. Maar er zijn nu eenmaal dergelijke verwoe de voorstanders van het Fascisme die zeg gen, dat de staat alle levensuitingen van het volk heeft te regelen, behalve de gods- dienstoefeingen en het ontvangen der Sa cramenten hetgeen aan de kerk wordt over-" gelaten. Dezé menschen zouden zelfs weten te beletten dat de Katholieke Jeugdvereeni- gingen vrije oefeningen hielden, want dat 'behoort tot het alleenrecht, van de Fascis tische organisaties De H. Vader heeft het in zijn jongste Encycliek over de maat schappelijke orde duidelijk doen uitkomen dat de staat niet behoeft in te grijpen waar het partioulier initiatief toereikend is. En juist omdat de Fascistische regeering op dit gebied haar bevoegdheid te buiten gaat is het zoo moeilijk om het terrein der Katholieke Actie zoo juist mogelijk af te bakenen. Trouwens art.. 44 van het Concor daat zegt, dat 'bij voorkomende meeriings- verschillen 'n vriendschappelijke en vreed zame oplossing gezocht moet worden. Het is te hopen dat een dergelijke minnelijke schikking spoedig moge worden gevonden, want het. is voor de Katholieke der geheele wereld niet onverschillig of het nieuwe Ita lië dat in den beginne voor den godsdienst en voor het. herleven van het godsdienstig bewustzijn zulke heerlijke ]">ersjpectieven bood, thans ten prooi zou vallen aan een verwarring en troebelen die Spanje op het oogenblik teisteren. Alle comf. Schitterende tuin. Gr. garage Eigen luxe toeringcar. Mat. pens. pr. 5811 EX-KONING ALFONSO VAN SPANJE is in gezelschap van de Infante Beatrice in Londen aangekomen, waar de vorstelijke personen de gasten zijn van Lord en Lady Louis Mount Hatten. De koning verlaat Brookhouse, in Park Lane. FEUILLETON door ARTHUR APPLIN. In miss Strode's ha.nd ha/d hij niets be merkt. Merkte u, dat miss Strode in haar hand een cheque althans een stukje pa pier had? vroeg mr. Marshall. Daartegen moet ik protesteeren, edel achtbare, onderbrak mr. Mathews. Ik stel vast, dat getuige vijandig ge zind is, edelachtbare, repliceerde mr. Mar shall. Ik ben van meening, dat het mr. Marshall's recht is getuige als vijandig ge zind te beschouwen, antwoordde de rech ter. Derhalve stelde mr. Marshall de vraag opnieuw. Neen, ik zag noch een cheque, noch een stukje papier in haar hand. Kom, mr. Despard, denk nog eens goed na. Hebt u aan miss Strode niet de opmerking gemaakt, dat het de cheque was voor haar winst, die ze in haar hand had 1 Ik kan me niet herinneren een derge lijk gesprek te hebben gevoerd, antwoord de Despard kortaf. Zag u het vloeipapier op de schrijf tafel, mr. Despard Ja. Was het reeds gebruikt Neen. Het was absoluut schoon. Milt u dit onder eede bevestigen? Neen, dat kan ik met. Ik dacht ech ter Mr. Marshall liet hem niet verder spre ken. Wat u denkt of dacht heeft voor ons geen waarde; we wenschen alleen te wc- ten, dat u weigert onder eede te bevesti gen, dat het vloeipapier ongebruikt was?.... Dank u, nu wetén we genoeg. Mr. Marshall ging zitten Mr. Mathews stelde, glimlachend, sleehls twee vragen. U zei, dat het vloeipaiper ab soluut schoon was, doch, dat u niet onder eede kunt bevestigen, dat het nooit was gebruikt. Wilt u ons dan verklaren, mr. Despard, waarom dit vloeipapier u toch opviel Ik merkte het op, omdat het kort te voren met inkt was bevlekt, in één woord het was óp, zoodat het nieuwe witte vloei papier mij wel meost opvallen. En is u er zeker van, dat het vloeipa pier nog niet gebruikt was l Ja, daar ben ik zeker van; anders zou het mij wel zijn opgevallen. Dank u. U kunt gaan zitten. Mr. Mathews nam eveneens plaats. Anderen volgden nu om te getuigen, dat Rupert de man niet was, die de cheque naar de bank gezonden had dat het geld miss Strode ter hand was gesteld dat 't woord „honderd" niet zijn hand schrift was. Met betrekking tot deze laat ste bewering rees evenwel een groolc moei lijkheid, daar Ruby getracht had het hand schrift van de cheque na te bootsen, met het gevolg, dat haar eigen handschrift niet meer te herkennen viel. Nadat de laatste getuige zijn verklaring had afgelegd, richtte mr. Mathews nog eens het woord tot de gezworenen. Hij liet daarbij vooral uitkomen, dat Ruby Ru pert's verloofde was hetgeen zij bij het kruisverhoor had bekend dat zij de be kentenis zelfs onschuldig zou hebben afge legd om haar verloofde te redden. En, vervolgde de advocaat, ofschoon zij zonder eenigen twijfel zijn medeplichti ge in dit misdrijf is en als zoodanig ook het geld in ontvangst heeft genomen, is toch de brief aan de bank van beklaagdes hand en hij werd ook door hem ondertee kend. Dit wordt zelfs door den verdediger van beklaagde toegegeven, ofschoon deze een zeer domme en geheel ongelooflijke verklaring heeft gegeven, namelijk: dat het schrijven gericht was aan een book maker en betrekking had op een wedden schap, welke blijkbaar nooit is aangegaan De verklaring van hun getuige, Despard, is wellicht zelfs het sterkste bewijs voor de ongeloofwaardigheid van miss Strode's onthullingen. Hij ontkent uitdrukkelijk de cheque gezien te. hebben, welke zij beweert in haar hand te hebben gehad. Hij zegt, dat. er geen woord gesproken werd over een gewonnen weddenschap en hij ver klaart uitdrukkelijk, dat het vloeipapier hetwelk, zooals dit voor ons ligl, gevlekt is absoluut blank was! Deze getuige is zelfs zoo voorzichtig met zijn verklaringen, dat hij thans weigert onder eede te ver klaren, dat het vloeipapier niet gebruikt was, ofschoon hij er redelijkerwijze van overtuigd is, dat het papier wel schoon was. Welk een tegenstelling vormt deze rondborstige verklaring met die van miss StrodeWel hoeDeze laatste is niet in staat haar verhaal te doen, zonder met zichzelf in tegenspraak te komen en als men haar dan vraagt, welke verklaring harerzijds de juiste is, bezwijkt zij en geeft zij haar poging op om haar verloofde te reddenHeeren van de jury, ik Zal de laatste zijn om te profiteeren van de zwakte eener vrouw of van de ongelukki ge situatie, waarin zij zichzelf heeft bege ven ik kan slechts bewondering koeste ren voor haar heldhaftigheid, voor den op- offerenden moed, dien zij heeft, door te trachten de misdaad van haar verloofde op zich te nemen; doch ik zou mijn plicht niet doen, ik zou zelfs de gedachte aan wat recht is vei'krachten, als ik er in zou toe stemmen, dat deze liefdevolle vrouw zich zelf van een misdaad beschuldigt, terwijl zij slechts een onschuldige medeplichtige is. Hij ging zitten. Mr. Marshall stond op. Hij was een jong rechtsgeleerde, die nog naam moest maken en behandelde thans zijn eerste groote zaak. Rustig doorliep hij, zin voor zin, de ak te van beschuldiging. Op handige wijze maakte hij gebruik van iedere verklaring, welke indirect ook maar eenigszins voor den beklaagde nadeelig was en liet daar bij uitkomen, dat zulks ook het geval was ten opzichte van Rubv Strode. Hij vroeg de jury of er één getuigenis bestond recht streeks ten laste van zijn cliënt. Na een korte pauze ten einde de spanning nog wat te verhoogen ging hij verder: Neen, hecren, dat is onmogelijk! Indirecte be wijzen zijn er in overvloed, doch niets maar dan ook niëts kan u het recht ge ven dezen man schuldig te verklaren Hierna begon hij met de eigenlijke ver dediging. Hij schilderde op pathetische wijze den gevangene, lijdend in stilte en trachtend zijn verloofde in bescherming te nemen: zijn oorspronkelijke weigering 'n verdediger te nemen; z'n besluit a!le schuld oj) zich te nemen eindelijk zijn toestemming in de verdediging toen hij wist, dat zijn verloofde zich in veiligheid bevond op het vasteland enkel en alleen terwille van het verdriet, dat hij zijn ouden vader zou aandoen door dc oneer en de schande, welke steeds zouden blijven kle ven aan den goeden naam der familie. Hij sprak gedurende zes en veertig mi nuten en besloot zijn handige, stijlvolle verdediging aldus: Heeren van de jury, ware ik zelf niet overtuigd van de onschuld van beklaagde, dan zou het mij onmogelijk zijn van u een uitspraak te vragen, waardoor zijn ver loofde zijn plaats op de bank der beschul digden zou innemen. Doch m'n geachte te genstander, die hier het Openbaar Mini sterie vertegenwoordigt-, hoorde de be kentenis van miss Ruby Strode eerst gis teravond ten kantore van de raadslieden van sir Reginald Crichton. Had hij, zoo als ik heb gedaan, geluisterd naar haar oprechte antwoorden op iedere vraag, had hij haar oprecht en eerlijk verslag van de gebeurtenissen gehoord, dan zou hij, daar ben ik zeker van, er nimmer .in hebben toegestemd, dat aan deze zaak verder go- volg werd gegeven. Ik vraag thans slechts om recht voor een onschuldig mensch en, edelachtbare heeren, ik geef hem in uw handen over in het vertrouwen, dat hem recht zal geschieden. Een storm van bijval brak los, toen mr. Marshall weer ging zitten. De stilte werd hersteld, waarna de rechter andermaal het woord nam. (Wordt \ervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 13