BUITENLAND
BINNENLAND
KERKNIEUWS
STADSNIEUWS
Agenda
DINSDAG 19 MEI 1931
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
plaats nam op de troon en een lange toe
spraak, in heb Italiaansch, nu en dan in
het Fransch en Duitsch, hield, waarbij Z.
H. ook zijn -„can fili Olandese", zijn be
minde Hollandsche zonen welkom heette.
Het is niet hoffelijk tegenover den Paus
en misschien ongepast het te zeggen, maar
de toespraak een uur scheen ons te
lang voor de wachtende menigte, terwijl
bovendien de overgroote meerderheid, geen
letter kon verstaan.
Toen de Paus zijn toespraak geëindigd
had, barstte het gejubel opnieuw los. Er
kwam storm in de vele vaandels, die rond
om dc estradé waren opgesteld en waar
mede het eere-saluut werd gebracht.
De „Inno Pontificio" daverde in een
geestdriftig marschtempo door de lucht.
De Paus nam kalm afscheid van de kar
dinalen, bewonderde enkele vaandels, die
het dichtst bij de verhooging waren opge
steld en verdween daarna, gevolgd door
enkele kamerheeren en goud-gehelmde of
ficieren van de Edelgarde.
De menigte bleef echter juichen en
schreeuwen en klappen.
Wij, Hollanders, hadden den moed reeds
opgegeven. „De Paus is geen violist en
geeft geen toegiftje".
Maar de Paus gaf wèl een toegiftjeUit
het allerhoogste raam van het Damasus-
hof heeft hij de menigte nogmaals geze
gend en toegewuifd.
In de aangrenzende Cortile del Forno
werd het nu een enorm gedrang. Kardina
len en Bisschoppen wandelden naar hun
auto's tusschen de pelgrims door. Wij had
den de eer Kardinaal van Rossum te oht-
moeten, die ons voor de krant een audiën
tie toezegde.
Met extra-trams reden de Hollandsche
pelgrims naar de diverse hotels, allen op
getogen over dezen heerlijken dag. Het is
inderdaad geworden, wat het programma
voorspelde: de gloriedag van het verblijf
in Rome!
VOLKENBOND
DE TOL-UNIE.
Eenstemmigheid over verwijzing naar *het
Hof.
Ofschoon de discussies in den volken
bondsraad nog niet ten einde zijn gebracht
over de DuibschOostenrijksche tol-unie-
plannen, staat het thans toch wel vast, dat
de volkenbondsraad besluiten zal het ad
vies van het Haagsche Internationale Ge
rechtshof over de kwestie in te winnen, of
de Duitsch-Oostenrijksche tol-unie, indien
deze zou tot stand komen overeenkomstig
het protocol van 19 Maart van dit jaar, al
dan niet in. overeenstemming zou zijn met
het protocol van Geneve van October 1922,
betreffende de Oostenrijksche onafhanke
lijkheid.
Henderson deed dit voorstel in een merk
waardig korte rede, waarin hij alle politie
ke en economische zijden van het vraagstuk
der tol-unie volkomen onbesproken liet.
Het voorstel van Henderson werd daar
na ondersteund door Schober, Grandi,
Briand en Curtius, waarna Schober op ver
zoek van Henderson nog de uitdrukkelijke
belofte gaf, dat Oostenrijk geenerlei stap
pen zal ondernemen om bot de verwerkelij
king der plannen te komen, voordat de vol
kenbondsraad het advies van het Haagsche
Gerechtshof zou hebben besproken.
Henderson is wel zeer ver met dezen
eisch aan Oostenrijk gegaan. Het 3preekt
vanzelf, dat het besluit om het advies van
het Haagsche Hof in te winnen, moest me
debrengen, dat de verwezenlijking van de
tol-unie-plannen in ieder geval zou worden
uitgesteld, totdat het advies van het Haag
sche Hof besproken was.
Maar Henderson heeft bovendien ver
langd, dat Oostenrijk ook geen enkele voor
bereidende handeling in de richting van de
Duitsch-Oostenrijksche tol-unie zou onder
nemen en hier heeft Henderson's verlangen
op menige-en een zeer overdreven indruk
gemaakt.
Schober aarzelde dan ook in het begin
om èen zoo vergaande belofte af te leggen.
Hij antwoordde eerst ontwijkend, dat Oos
tenrijk natuurlijk den volkenbondsraad niet
voor een voldongen feit zal stellen, maar
toen Henderson daarop zijn vraag perti
nent herhaalde, gaf Schober een categori
sche bevestiging, dat hij zich ook van ver
dere voorbereidende handelingen zou ont
houden.
Men mag aannemen, dat het voorstel van
Henderson morgenochtend zal worden aan
genomen en dat de kwestie dan voorloopig
van de agenda van den volkenbondsraad
zal verdwijnen.
De economische zijde van het vraagstuk
zal dan verder nog in de Europa-commissie
worden behandeld.
DE EUROPEESCHE COMMISSIE.
Rede van Litwinoff.
Gistermiddag is de Europa-commissi® bij
een geweest. De voornaamste redevoering
was die van Litwinoff, die merkwaardig
gematigd was en zich in zeer mindere ma
te dan te verwachten was, onthield van
aanvallen tegen het kapitalistische systeem
en de daaraan toe te schrijven oorzaken
van de economische wereld-crisis.
Litwinoff begon met te' verklaren, dat
sovjet-Rusland de eenige'Europeesche staat
is, welks industrieele en economische toe
stand in de laatste jaren niet is achteruit
gegaan. Intusschen kan sovjet-Rusland zich
toch niet des-interesseeren voor de eco
nomische wereld-crisis, daar deze zaak ook
indirect een uitwerking op den toestand
ill Rusland heeft.
Litwinoff bestreed de opvatting, alsof
sovjet-Rusland de oorzaak van de wereld
crisis zou zijn in verband met Russische
dumping.
Litwinoff wees er op, dat de invoeren
van andere staten in Rusland voortdurend
zijn toegenomen en dat het dus vanzelf
sprekend is dat ook de Russische uitvoer
steeds grooter is geworden. Intusschen zijn
de Russische uitvoeren nog slechts een
klein percentage van den wereldhandel en
blijven ze nog beneden de cijfers van 1914.
De klacht, dat Rusland zich aan dum
ping schuldig maakt, door waren tegen la-
geren prijs te verkoopen dan andere ianden
doen, is onrechtvaardig.
De bijzondere omstandigheden van de
Russische productie, b.v. het ontbreken
van tusschenpersonen en het ontbreken van
hypothecaire lasten, maken een goedkoop
product mogelijk. Het spreekt van zelf, dat
Rusland dan ook tegen die lagere prijzen
zijn waren tracht te verkoopen.
Als teeken, dat de sovjet-regeering niet
met opzet de dumping bevordert, stelde
Litwinoff voor, dat alle Europeesche staten
een conventie zullen sluiten, waarbij zij zich
verbinden tot gelijken prijs hun waren te
verkoopen, zoowel in het binnenland ah
in het buitenland.
Litwinoff betoogde verder, dat het sov
jetstelsel en het kapitalistische maatschap
pelijke stelsel natuurlijk met elkander on-
vereenigbaar zijn. Doch dit behoeft geen
reden te zijn dat de staten, die deze ver
schillende stelsels vertegenwoordigen,
voortdurend soherper tegen elkander strijd
voeren.
De kapitalistische staten en sovjet-Rus
land zouden zeer goed met elkander con
venties kunnen sluiten, die voor beiden
voordeelig zijn. Men moet h3t bestaan van
de twee systemen eenvoudig als een feit
beschouwen en trachten, om deze stelsels
dan ook op vreedzame wijze naast elkander
te laten werken, zooals de economische we
reldconferentie van Genève in 1927 reeds
heeft aanbevolen.
Litwinoff kondigde een resolutie aan,
waarin de wensch wordt uitgesproken, dat
alle Europeesche regeeringen elkander alle
gelijke economische behandeling zullen toe
staan en daardoor een soort van econo
misch niet-aanvals-pact onder elkander
zullen sluiten.
Litwinoff hoopte door deze redevoering
de andere Europeesche regeeringen over
tuigd te hebben, dat de sovjet-regeering
noch in politiek, noch in economisch oog
punt aanvaisbedoelingen, tegen welken
staat ook, heeft.
PORTUGAL
BOMMEN GEWORPEN TE LISSABON.
Verscheidene gewonden.
Gistermorgen vroeg is het te Lissabon
tot vrij ernstige ongeregeldheden geko
men. Op het Rocio-plein, waar door een me
nigte van circa 10.000 personen een betoo
ging was gehouden ten gunste van de re-
geering-Carmona, werden door eenige ex
tremisten bommen geworpen, waardoor ver
scheiden personen werden gewond. De po
litie kon de orde slechts herstellen door op
de menigte te vuren, waardoor vijf perso
nen werden gewond. Een troep woedende
betoogers drong de bureaux van het blad
„Republica" binnen, waarna het meubilair
op straat werd geworpen.
AMERIKA
HALF CHICAGO WORD GEVEILD.
Wegens achterstallige belastingschuld.
Meer dan de helft van don eigendom te
Chicago wordt vóór het einde der volgen
de drie maanden met eventueelen verkoop
bedreigd wegens onbetaalde belastingen.
De bankiers en financiers vragen zich af,
hoe de stad voor een financieele crisis kan
worden behed. Den laatsten dag voor de
betaling van 276 millioen dollar over het
belastingjaar 1929 was nog 176 millioen
niet betaald. De eigendommen dergenen,
die in gebreke bleven, zullen worden ge
ïnventariseerd om over drie maanden te
worden geveild.
FRANKRIJK
Handhaaft Briand zijn ontslag?
De „Intransigeant" maakt me'ding van
het gerucht, volgens hetwelk Briand a.s.
Donderdag te Parijs terug zou zijn. Hij zou
van plan zijn, zijn verzoek om ontslag te
handhaven.
SPANJE
DE TOESTAND IN SPANJE.
Koning Alfons 45 jaar.
Gisteren herda-cht ex-koning Alfonso zijn
45siten verjaardag.
De monarchisten hebben geen enkele be
tooging of demonstratie gehouden en heb
ben alles vermeden, wat leek op een vie
ring of herdenking van dezen verjaardag,
teneinde elke provocatie van republikein-
sche extremisten te voorkomen.
Zelfs eenige monarchistische verkiezings
vergaderingen, die zouden worden gehouden
zijn uitgesteld.
Op een communistische vergadering, die
te Barcelona werd gehouden, werd een mo
tie aangenomen, waarin de arrestatie van
alle aartsbisschoppen en bisschoppen van
Spanje werd geëischt.
Uitstel van de verkiezingen voor de
constitueerende cortes.
De verkiezingen voor de Spaansche na
tionale vergadering, die oorspronkelijk den
7den Juni zouden plaats hebben, zijn thans
tot 28 Juni uitgesteld, naar verklaard
wordt omdat het gereedmaken van de
nieuwe kiezerslijsten meer tijd vordert dan
aanvankelijk aangenomen werd.
Terugkeer van kloosterlingen in hun
kloosters.
De religieuze orden, die zich wijden aan
het onderwijs, hebben vier kloosters te Ma
laga, die zij tijdens de onlusten verlaten
hadden wederom betrokken. In deze kloos
ters worden ruim vier duizend kinderen van
•beiderlei kunne onderwezen.
Toespraak van den H. Vader tot
Spaansche pelgrims.
De H. Vader ontving gister een groep
Spaansche pelgrims, die ter gelegenheid
van de ..Reruon Nova.rum"-herdeniking naar
Rome waren gekomen.
Z.H. hield daarbij tot de pelgrims een
korte toespraak, waarin hij verklaarde, dat
zij, die zooveel reden tot droefheid hadden,
door hun deelneming aan deze plechtige
herdenking troost zouden vinden.
Ondanks de onbetrouwbaarheid, die vele
berichten kenmerkt, zeide Z. H., is' het toch
wel zeker, dat er ernstige en treurige voor
vallen hebben plaats gehad en dat de ver
antwoordelijkheid daarvoor drukt op hen,
die deze voorvallen hebben veroorzaakt, en
op hen die ze niet verhinderd hebben.
Z.H. zeide, dat hij voor Spanje bidt. Bij
deze wanordelijke toestanden, zoo besloot
Z. H. zijn toespraak, ligt alles in dc handen
van God.
Bisschop van Vitoria verlaat Spanje.
De Spaansche minister van Binnenland-
sche Zaken heeft verklaard, dat de bisschop
van Vitoria als gevolg van het feit-, dat
deze zich in politieke aangelegenheden heeft
gemengd, een gevaar is geworden voor den'
geest el ijken en materieelen vrede in het
Baskische gebied(De minister heeft den
bisschop de wenschelijkheid voorgehouden,
Spanje te verlaten. De bisschop heeft aan
dezen wenk gevolg gegeven en is gister
morgen de Fraosche grens gepasseerd.
DE ECONOMISCHE VOORLICHTINGS
DIENST.
Het wetsontwerp ingediend.
De regeering heeft thans bij de Staten-
Generaal een wetsontwerp ingediend tot
wijziging en verhooging van het tiende
hoofdstuk van de Rijksbegrooting met het
doel te komen tot de organisatie van een
economise! ien vo o r I i c lutings die ns t.
De minister van arbeid enz. verklaart oü.
in de memorie van toelichting de instelling
te zullen bevorderen van een Economische n
FJaad. Een wetsontwerp daartoe hoopt hij
spoedig in te dienen.
OPBRENGST RIJKSMIDDE'LEN.
In April heeft de opbrengst van de ge
wone bronnen van inkomsten der schat
kist 39.072.4G0 bedragen, of circa
5.073.500 minder dan in dezelfde maand
van 1930. Sedert 1 Januari is de opbrengst
154 856.000 geweest, of 14.380.800 bene
den verleden jaar.
Vervoer naar Duitschland.
Aan belanghebbenden wordt medege
deeld, dat bij het vervoer van goederen per
spoor naar Duitschland en via Duitsch
land naar andere laden, het bedrag van
remboursementen, voorschotten en aangif
te bij de aflevering der goederen, voortaan
niet meer in guldens, doch uitsluitend in
Marken moet worden voldaan.
De werktijd der winkelbedienden
en de vacanties.
De hoofdbesturen van den Algemeenen,
den Christelijken en den R.-K. Bond van
handels- en kantoorbedienden deelen mee,
dat de directeur-generaal van den arbeid
het voornemen heeft, den werkgevers toe te
staan, in den vacantietijd af te wijken van
de verplichting tot het geven van een hal
ven vrijen dag aan het winkelpersoneel.
Deze afwijking kan over ten hoogste 8 we
ken voor groote bedrijven, die 14 dagen va
cant ie geven, worden toegestaan.
De drie ten deze samenwerkende bedien
denorganisaties hebben den directeur-ge
neraal doen weten, den voorgestelden maat
regel onnoodig en ongewenscht te achten.
Zij ontkennen, dat er bijzondere omstan
digheden of opeenhooping van werk in va
cantietijd aanwezig zijn, hebben bezwaar
tegen verlenigng van den arbeidsduur tot
58 1/2 uur per week en meenen, dat het
verlangen naar ontheffing is terug te bren
gen tot het drijven van een zeer kleine min
derheid der winkeliers.
Z.H.EXC. MGR. DR. THEELEN.
In het Passionisten-klooster te Mook
aangekomen.
Z H.Exc. Mg dr.r. J. Theelen, bisschop v.
Nicopolis, in de Bulgaarsche missie der
Paters Passionisten, is Maandag te Mook
bij Nijmegen aangekomen, teneinde daar in
het klooster eenigen tijd te kunnen verblij
ven.
Pastoor Hafkenscheidt.
Pastoor Hafkenscheidt van de Kwakel
is onder de stille hulde zijner parochianen
in zijn parochie teruggekeerd uit 't Maria-
paviljoen te Haarlem om verder thuis ver
pleegd te worden. De pastoor maakt hst
naar omstandigheden zeer goed en de hoop
is gewettigd, dat hij binnen afzienbaren tijd
wederom hersteld zal zijn.
„Msbd."
VOOR VOLKENBOND EN VREDE.
Herdenking van den internationalen
Volkenbondsdag.
Ook in Leiden is gisteren de internatio
nale Volkenbondsdag gevierd door het ini
tiatief van de Leidsche afdeeling der Ver-
eeniging voor Volkenbond en Vrede. Voor
deze bijeenkomst, die gehouden werd in de
Graanjbeurs waren een drietal sprekers uit-
genoodigd, terwijl tevens de vertooning der
anti-oorlogsfilm „De grootste vijand" zou
plaats hebben.
De zaal was maar matig bezet-, toen om
kwarte na acht de voorzitter, de heer
A. \V. Frentzen, de sprekers en alle aan
wezigen welkom heette.
Rede mr. H. Bijleveld.
Het eerst verkreeg de oud-minister van
Marine, mr. H. Bijleveld, het woord.
Vanavond, aldus spr., zijn tal van aan
hangers van den vrede bijeen ter viering
van den internationalen Volkenbondsdag.
Er zijn er die den Volkenbond zien als een
zeepbel, waarvan men wel veel schoons
verwacht, maar welke is voorbestemd uit
een te spatten en slecht-s herinnering ach
ter te laten. Er zijn menschen, die in eiken
tegenslag van den Volkenbond zich verheu
gen en hem beschouwen als een voortzet
ting van de oude, elkaar bedriegende inter
nationale politiek.
Er zijn er voor wie wel de stichting van
den Volkenbond een nieuwe aera is begon
nen.
Er zijn er voor wie met de stichting van
gens de Schrift Gods betrachten en als zoo
danig ook den Volkenbond beschouwen.
De invloed van den Volkenbond is deze,
dat de Staat vroeger aan niets gebonden
was en slechts handelde naar het eigenbe
lang en da-t er nu is internationaal recht,
daarboven r echt va ar digh e id
De Volkenbond heeft als een menschelijk
creatuur een machtig ingrijpende betee-
kenis.
Spr. wil doen zie'n, dat -de Volkenbond
het middel is om den volken vrede en vei
ligheid te waarborgen door deze drie fac
toren: samenwerking, gerechtigheid, vrede.
Daarnaast staat het statuut van Europa
neergelegd in de vredesverdragen van Ver
sailles, do vaststelling der grenzen, ont
wapening en al de zware financieele en po
litieke beginselen.
De oplegging van dat statuut van Europa
is mogelijk geworden door de wereldoorlog
en wordt door de overwonnen staten be
schouwd als in strijd met de gerechtigheid
Maar men moet erkennen dat die Volken
bond niet is geboren in een ideale wereld
en dat zij werkt onder zeer moeilijke om
standigheden.
Nootlottig zou het zijn voor den Volken
bond als zij er alleen zou zijn voor de over
winnaars, noodlottig ook als zij zou werken
om de gevolgen voor de overwonnenen on
gedaan te maken.
Het welslagen van de ontwapeningscon
ferentie 1932 zal afhangen van de vraag of
Duitschland zioh zal tevreden stellen met
de ontwapening die -Frankrijk goed vindt
en omgekeerd met wat overeenko'mt met
de Duitsche veiligheid.
Het vraagstuk van ontwapening grijpt
diep in verhoudingen en toestanden die
moeilijk in 1 of 2 jaar tijd opzij gezet kun
nen worden.
In dat licht moeten we bezien den Vol
kenbond en dan kunnen we haast spreken
van een wonder.
In die Volkenbond kunnen alle quaesties
besproken worden door menschen die er
zelf geen belang bij hebben doch er objec
tief tegenover staan, zooals de quaestie
der Silezische minderheden, de Hongaar-
sche bezittingen in Roemenie en nu weer
de Üostenr-Duitsche tolunie.
De menschheid hoort bijeen, maar de
menschheid ligt in allerlei variaties uiteen.
Zucht naar zelfbehoud, vrees voor on
rust, afgunst-, wantrouwen, haat, strijd van
den eenen kant^ aan den anderen kant,
samenwerking, verzoening, solidariteit, er
kenning van het recht en onderwerping
er aan.
Dit laatste zal gevonden worden in den
Volkenbond waarvoor spr. een bede op
zendt, opdat God dien moge gebruiken
als het middel tot een voortdurende vrede
in de wereld.
Ir. L. J. M. Feber spreekt.
Na de vraag te hebben gesteld: Tot welk
doel zijn wij hedenavond bij elkander; her
innert spr. aan den verjaardag der geboor
te van den Volkenbond, een kiem van iets
grooters dan zij nu is. Indien hierbij ons
standpunt is, feest vieren dan is het iets
onwezenlijks, iets irreëels. Neen, het doel is
door die samenkomst propaganda te voe
ren voor samenwerking tusschen de volke
ren.
Na mislukking en teleurstelling zijn wij
niet blind voor het feit, dat de Volkenbond
conflicten heeft opgelost en voorkomen.
Conflicten die hadden kunnen groeien en
een wereldbrand hadden kunnen veroor
zaken. Do motieven van spanning worden
nu openlijk besproken. De belangen wor
den nu duidelijk zichtbaar voor iedereen.
De tegenstelling der statenbelangen zijn
nu openbaar geworden, zoodat nu vanuit
den Volkenbond kan worden gepoogd die
tegenstelling te verzoenen. De Volkenbond
heeft bereikt dat de zaken van spanning
niet meer geheel en al aan de werkzaam
heid der geheime diplomatie worden toe
vertrouwd. Toch heeft de Volkenbond te
leurgesteld, spr. zegt- niet: gefaald, want die
teleurstelling ligt aan de moeilijke omstan
digheden.
Gevolg van deze teleurstelling is dat ve
len helaas met een zekere voldoening deze
mislukkingen constateeren om dan te zeg
gen, dat langs dezen weg niets te bereiken
zou zijn. Zij, die zich tegen voer den Volken
bond stellen met scepsis en trouwen als te-
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De kwestie van de tol-unie zal waar
schijnlijk verwezen worden naar het Int.
Gerechtshof.
De toestand in Spanje.
BINNENLAND.
Bij de Staten-Generaal is een wetsont
werp ingediend tot instelling van een eco-
nomischen voorlichtingsdienst. (1ste blad).
Gemeentelijke Aankondigingen
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den; gezien het verzoek van a. P. J. Ding
jan om vergunning tot het oprichten van
een wasscherij in het perceel Lage Rijndijk
No. 17; b. P. P. J. van Remundt om ver
gunning tot het oprichten van e-en st-oom
wasck- en str ij kinrichting in het perceel
Zijlsingel No. 2; c. L. Bakker om vergun
ning tot het oprichten van een smederij in
het perceel St. Aagtenstraat No. 14; d. A.
H. Bergers om vergunning tot het oprich
ten van een rookerij, zouterij en inrichting
voor het bewerken van vleesch in het per
ceel Haarlemmerstraat No. 216; e. C. J. de
Goede om vergunning tot het oprichten van
een wasohinrichting in het perceel Heeren
singel No. 27g; f. de N.V. fabriek van koek,
banket en suikerwerken v.-h. H. M. Biesiot
om vergunning tot Let opdichten van een
koek-, ban|ket- en $uikerwerkciïfcabriek ia
het perceeX Haark imierstraat 2$t>. 164; g.
de firma G\brs. de' :uyn om^ergunning
tot het opricntTO vanXeen^ndergrondsche
bewaarplaats voor benane met bovengrond-
sche aftappomp op eA terrein aan den
Haagweg, behoorendeVot het spoorweg
emplacement.
Gelet op de artikelen 6 en 7 der Hinder
wet, geven kennis aan het publiek, dat ge
noemde verzoeken met de bijlagen op de
Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd
zijn; alsmede dat op Zaterdag, den 30en Mei
e.k. des voormiddags te half elf uren in het
perceel Breestraat 125 (Bureau van Ge
meentewerken) gelegenheid zal worden ge
geven om bezwaren tegen deze verzoeken
in te brengen, terwijl zij er de aandacht op
vestigen, dat niet tot beroep gerechtigd zijn
zij, die niet overeenkomstig art. 7 der Hin
derwet voor het gemeentebestuur of een
zijner leden zijn verschenen, ten einde hun
bezwaren mondeling toe te lichten.
Afsluiting passage Maresingel.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat in ver
band met» de uitvoering van riolerings
werken, het .gedeelte van den Maresingel
gelegen tu^schien de Pasteursiraat en den
Haarlemmerwög, vanaf Donderdag 21 Mei
a.s. tot nidepe aankondiging voor het
doorga a» ^e r ij v e r k e e r zal zijn
afgesloten e| d&Ldit verkeei^aal worden ge
leid langs MsteuTStraat,JHansenstraat en
Gnoenoordstfopit over <]#i Haarlemmerweg.
A. VAJTDE S^TDE BAKHUYZEN,
ff Burgemeester.
VAN STRlüÉN, Secretaris.
Leiden, 19 MeiJt931.
Dinsdag. Donderdag, Zaterdag, Vincentius-
Bibliotheek, geopend s avonds van
7.30—8.30 uur.
De avond, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 18 tot
en met Zondag 24 Mei (1ste Pinkster
dag) waargenomen door apotheek: M.
Boekwijt, Vischmarkt S, tel. 552, en Maa n-
dag 25 Mei (2en Pinksterdag) door de
apotheken: G. F. Reijst, Steenstraat 35,
Tel. 136 en A. J. Donk, Doezastraat 31,
tel. 1313.
genover een beweging die niets dan te-
teleurstelling baren kan, zij zijn niet de
kracht eener natie, niet de sterke gees
ten, maar de défaitsten naar den geest,
de fatalisten.
Vraag, aldus spr., of er sedert den oor
log 'n groot en kostbaar gewin valt te con
stateeren, dan antwoordt hij: Ja! Want
door den wereldoorlog is de menschheid
toch zeker zóóveel wijzer geworden, dat de
idee van oorlogsglorie in de hoofden is ge
taand.
Er zijn in die oorlog gruwelen bedre
ven, maar we kunnen vaststellen, dat vroe
ger die gruwelen zouden zijn verheerlijkt
als heldendaden.
We zijn dus toch vooruitgegaan.
Wanneer we nagaan de groote tijden der
Perziërs, Grieken en ander volken in an
dere tijden, die brengers waren van be
schaving en cultuur dan zien we daar en
in andere tijden toch de glorie van den
moord.
Op dit punt nu is het menschelijk gewe
ten wakker geworden, hierover is men het
eens, dat de oorlog een gruwel eu een ver
derf is.
De taak van de samenwerking der volke
ren is niet hopeloos. Dat wordt aangetoond
door de geschiedenis der volkeren zelf. Syn
thetisch zien wij bij -oorlog en geweld, bij
botsing en tegenstelling naar boven
komen eenheid en gemeenschap; ondanks
dat. alles vindt men elkaar.
Zeer zichtbaar zien wij, aldus spr., dat
God de volkeren heeft geschapen in ka
rakteristieke verscheidenheid van aard,
maar niet met een nationaliteitsgevoel, dat
steunen moet op de inzichten van anderen..
Zoo moet het mogelijk zijn te geraken tot'
