22ste Jaargang
DONDERDAG 7 MEI 1931
No. 6891
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
STADSNIEUWS
^e&idóeHe Gou/tomt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'» ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oenfc.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van bet tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verbuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
V De Drankbestrijding.
De Drankbestrijding is een zegenrijke
actie. Dank zij deze actie is er veel ellen
de van drankmisbruik teruggedrongen en
voorkomen.
De Drankbestrijding beeft gezonde op
vattingen gepropageerd en onder heb
volk gebracht, waardoor verscheidene
vormen van drink-gewoonten en drink-
dwang zijn verdwenen. Een borrel te wei
geren, wordt, gelukkig, niet meer be
schouwd als iets den man onwaardig! In
plaats van alcohol of sterken drank iets
anders te gebruiken, valt niet meer buiten
den algemeenen regel. En onder onmatig
gebruik van alcohol en sterken drank, on
der misbruik verstaat men tegenwoor
dig niet alléén dronkenschap, beschonken
heid. Dat zijn verheugende resultaten van
de Drankbestrijding, speciaal ook van de
katholieke Drankbestrijding.
Wij moeten daarvoor dankbaar zijn,
dankbaar voor dit groot© maatschappelijke
goed, voor dezen vooruitgang in de be
schaving.
Maar daarnaast moeten wij ons hoeden
voor een overdrijving een overdrijving
bijv., dat het drank-gebruik voor een ieder,
hoewel absoluut en relatief matig, verkeerd
zou zijn; dat bijv. om het, wel sterk ver
minderde, maar helaas, nog bestaande
drankmisbruik tegen te gaan en te weren,
een absoluut drankverbod geoorloofd zou
zijn.
Wij althans achten zulk een absoluut
drankverbod een overdrijving in de Drank
bestrijding.
En daarom staan wij aan de zijde van
degenen, die geen voorstanders zijn van
de Plaatselijke Keuze, met daarachter de
z.g. Amerikaansche drooglegging!
BELGIE
BELGIE'S DEFENSIE.
De Broqueville verdedigt de vesting
plannen.
In de Belgische Kamer heeft minister De
Broqueville gisteren zijn de vorige week
afgebroken rede voortgezet over de bui
tengewone credieten voor de nationale ver
dediging.
De verdedigingsyerken van Antwerpen en
Gent, zeide de minister, hebben tot doel
een eventueelen aanval uit het Noorden,
via Luik en Nederlandsch-Limburg, te be
letten met behulp van een'Belgisch leger
van 300.000 man.
Deze verdedigingslinie zal zeer sterk
zijn.
Zonder twijfel, vervolgde spreker, het
verdrag van Locarno is voor ons van groo-
te waarde, maar niemand zou durven be
weren, dat wij nu nooit meer een aanval
zullen hebben af te slaan.
Het verdedigingsstelsel, dat de Belgi
sche regeering wil opbouwen is tegen nie-
man gericht en beoogt slechts de verdedi
ging van het land tegen eiken aanval.
Men zal begrijpen, dat ik niet in details
treed over de organisatie der defensie, al
dus de minister, zij omvat ook aanvallen
door vliegtuigen en verdediging tegen gas
aanvallen.
De forten van Luik en Namen moeten
dienen om onze mobilisatie te beschermen
en de concentratie van onze troepen mo
gelijk te maken, om een plotselingen in
val op ons gebied tot staan te brengen.
De Broquevolle critiseerde vervolgens
de houding der socialisten, die de gevraag
de credieten niet zullen goedkeuren. Spre
ker vraagt hen, hoe zij dan de verdediging
van het land denken te organiseeren.
Die te baseeren op internationaal plan
en op de samenwerking van alle pacifisten
ichijnt mij wat nevelachtig. Het zou geen
effect hebben, als wij de wapens neerleg
den, in de hoop, dat Europa dit voorbeeld
zou volgen.
In antwoord aan degenen, die zeggen,
dat België's bewapening tegen Nederland
zou zijn bedoeld, verklaarde spreker, dat
alle bladen België's recht erkennen, om
zijn verdediging naar eigen inzicht in te
richten. Echter, vervolgde hij, een oorlog
tusschen Nederland en België zoude een
monstruositeit zijn. Niemand in België
denkt aan zulk een oorlog. De Belgen
denken trouwens aan geen enkelen oor
log.
De gevraagde credieten bedragen 600
millioen, waarvan 350 millioen zullen wor
den besteed voor een bruggenhoofd te
Gent en de forten van Luik. de resteeren-
de 250 millioen zullen dienen voor de aan
schaffing van zware artillerie.
FRANKRIJK
HANDELSCONVENTIE VAN
GENEVE.
Door Frankrijk geratificeerd.
De Fransche regeering heeft gisteren de
ratificatie-oorkonde van de handelscon
ventie van Genève in zake een douane-be
stand bij het Volkenbondssecretariaat ge
deponeerd.
Zooals bekend, was het ontbreken der
Fransche ratificatie een der redenen,
waarom de conferentie-Colijn van Maart
van dit jaar voor het inwerking stellen van
de handelsconventie deze taak niet kon
vervullen.
Of i/het thans achteraf binnenkomen van
de Fransche ratificatie nog helpen zal, is
onzeker. In de eerste plaats, omdat Duitsch
land, Zwitserland en ook de voorzitter Co-
lijn zelf in Maart het standpunt hebben
ingenomen, dat de conventie dood zau
zijn, indien zij niet op 1 April in werking
trad. Een standpunt, dat intusschen door
de gedelegeerden van Engeland, Frank
rijk en Nederland bestreden werd.
Op de tweede plaats is het onzeker, of
de Fransche ratificatie nog helpen zal, om
dat Engeland reeds in Maart verklaarde
zich niet langer door de handelsconventie
tot handhaving van zijn vrijhandelspolitiek
te willen binden, zoolang de Engelsche re
geering niet eenig redelijk uitzicht had op
de nieuw met Duitschland, Frankrijk en
andere landen begonnen bilaterale onder
handelingen over tariefverlaging.
Intusschen mag mep wel verwachten,
dat de binnen gekomen Fransche ratifica
tie de aanleiding zal worden tot nieuwe
discussies de volgende week in de Euro-
peesche commissie over de mogelijkheid
om de conventie toch nog van den dood te
redden.
DE KOLONIALE TENTOONSTELLING
GEOPEND.
Gistermiddag is met groote plechtigheid
de Internationale Koloniale Tentoonstel
ling in het Bois de Vincennes bij Parijs
door president Doumergue geopend.
Dit is de laatste regeeringsdaad van
president Doumergue, die over een week
zijn fimctie aan zijn thans nog onbekenden
opvolger zal overdragen.
Den commissaris der tentoonstelling,
den oud-gouverneur van Marokko, maar
schalk Lyauty, viel de eer te beurt, den
president naar de tentoonstelling te gelei
den.
Te ongeveer drie uur arriveerde de auto
'van den President aan de Porte de Picpus
onder het schetteren der militaire muziek.
Daar klom de president in een gereed
staand rijtuig, waarmede een rondgang
werd gedaan over het uitgestrekte ten
toonstellingsterrein.
Onder de peristyle van 't Museum werd
president Doumergue opgewacht door alle
Minister de Parijschen politie-prefect
Chiappe, den Prefect van de Seine, den
voorzitter van den algemeenen raad van
het departement van de Seine. President
Doumergue werd verwelkomd door minis
ter-president Pierre Laval en den Minister
van Koloniën Paul Reynaud, die hem naar
de groote eere-zaal van het Museum leid
den, waara een groote estrade was opge
steld met fauteuils voor den president en
zijn gevolg. Een groot aantal genoodigden
was hier aanwezig.
Tot eere-gasten behoorden o.a. de Kei
zer van Annam, vele afgevaardigden en
senatoren en bijna het volledige corps di
plomatique, waarbij ook onze gezant. te
Parijs, jhr. Loudon, niet ontbrak. Nadat
de president en zijn gevolg hadden plaats
genomen, hield Maarschalk Lyautey de
begroetingsrede.
Namens het stadsbestuur van Parijs
hield de burgemeester van Parijs een kor
te rede en vervolgens, namens alle buiten
land sche deelnemers, de Prins di Scalea.
Tenslotte voerde de Minister van Koloniën
Paul Reynaud, het woord, waarna presi
dent Doumergue met enkele woorden de
Internationale Koloniale Tentoonstelling
Parijs 1931 voor geopend verklaarde.
Prof. mr. H. A. IDEMA
nieuw-benoemd hoogleeraar in de faculteit
der rechtsgeleerdheid aan de Rijksuniver
siteit te Leiden.
furter General-anzeiger" mede, van wel
ingelichte zijde vernomen te hebben, dat
thans ook de meesterknecht van een groote
chemische fabriek te Frankfurt is gearres
teerd.
De procureur-generaal heeft de politieke
politie thans opdracht gegeven, te onder
zoeken, in hoeverre de onder leiding van
den gearresteerden communist, Erich
Steffen, staande Berlijnsche spionnage-
centrale met de Russische handelsdelega
tie in Berlijn in relatie staat.
Uit in beslag genomen vragenlijsten, die
Steffen, reap, zijn vertrouwensmannen, aan
arbeiders en employé's ter invulling heb
ben voorgelegd, kan geconcludeerd worden,
dat de Berlijnsche handelsvertegenwoordi-
ging de sovjet-unie ongetwijfeld van deze
economische spionnage geweten heeft.
DUITSCHLAND
DE FABRIEKSSPIONNAGE IN
DUITSCHLAND.
De sovjet-handelsdelegatie bij de
affaire betrokken.
Naar aanleiding van de bekende spion-
nage-affaire bij de „I. G. Farben" in Aken
en op andere fabrieken, deelt de „Frank-
OOSTENRIJK
SCH0BER OVER DE T0L-UNIE.
De buibenlandsche politieke medewerker
van de Ma-tin" Sauerwein heeft met den
Oostenrijkschen minister van buitenland-
sche zaken, Schober, een onderhoud gehad
over de Europeesche economische kwesties
en in het bijzonder over de Duitsch-Oosten-
rijksche tolunie.
Schober herinnerde in de eerste plaats
aan zijn bezoek aan Parijs in April 1930,
bij welke gelegenheid hij Briand een uit
eenzetting heeft gegeven van den ernsti-
gen economisohen toestand in Oostenrijk,
en hij hem verzocht heeft Oostenrijk te hel
pen om dit land den uitvoer naar Tsjecho-
Slowakije te vergemakkelijken.
Briand heeft hem toen beloofd, dat hij
zijn invloed zou aanwenden om de Kleine
Entente ertoe te brengen met Oostenrijk
handelsverdragen te sluiten.
Bovendien heeft hij erop gewezen, dat
hij bereid is zijn medewerking tot finan-
cieelen steun te verleenen.
Daarna heeft Briand gesproken over zijn
plan van de economische organisatie van
Europa.
Toen Sohober naar Weenen was terug
gekeerd, was en moest ontdekken, dat, on
danks alle Fransche beloften niets gedaan
werd, was naar Sauerwein mededeelt, de
teleurstelling zeer groot.
Sohober verklaarde toen, hoe hij na het
mislukken van de economische onderhan
delingen te Genève tot het plan van een
tol-unie is gekomen.
Cuxtius en hij hadden het voornemen in
de laatste dagen van April naar Genève te
gaan om voor het bijeenkomen van de
Europeesche commissie met Briand over
het plan te spreken.
In verband met de presidentsverkiezing
in Frankrijk is deze op 1 Mei vastgestelde
bijeenkomst echter uitgesteld.
Om geheel correct te zijn, zijn Curtius
en hij overeengekomen een gezamenlijk pro
tocol op te stellen, dat naar bekend is, in
de derde décade van de maand Maart
werd gepubliceerd.
Schober legde er in dit verband den na
druk op, dat men niet van een fait accom
pli kon spreken.
Volgens Sauerwein verklaarde Schober
verder: Daar de volkenbond zich met de
kwestie zal bezig houden, heb ik uit
respect voor den volkenbond opdracht ge
geven alle werkzaamheden en onderhande
lingen te onderbreken.
De vraag naar de voordeelen, die de tol
unie voor Oostenrijk kan opleveren, ver
klaarde Schober, clat vooral de Oostenrijk-
sche landbouw van die overeenkomst kan
profiteeren.
De Oosbenrijksohe economen zullen het
geheele vraagstuk nog ernstig moeten be-
studeeren. Hij heeft het nieuwe plan van
Briand in groote lijnen leeren kennen en
behoeft niet te betoogen, welk belang Oos
tenrijk hierbij heeft.
Schober verklaarde tenslotte, dat hij er
vast van overtuigd is, dat Briand uit het
Duitsch-Oostenrijksehe initiatief geen be
langrijke conclusies kan trekken.
Bij de besprekingen van het plan mogen
er geen overwinnaars en overwonnenen
zijn, wanneer niet geheel Europa daaronder
wil lijden.
BRITSCH-INDIE
TOENEMENDE GISTING IN BURMA.
Een nieuwe overval.
Een afdeeling politie, onder leiding van
het hoofd der districtspollitie Austin, is
gisteren bij het dorp Myome, in het dis
trict Prome, in een hinderlaag gevallen,
welke haar door een bende opstandelingen,
ter sterkte van zestig man wa-s gelegd. De
adjunct-inspecteur is met elf man naar het
dorp Wettmgan teruggekeerd; het lot der
overigen, waarbij zich ook Austin bevond,
is niet bekend. De vice-commissaris van
Prome, <lie twee uur later op het tooneel
van den strijd verscheen, vond nog slechts
een geweer op den grond, doch geen spoor
van de vermisten.
Omtrent de toedracht der zaak wordt
van niet-officieele zijde vernomen, dat
Austin met tien agenten naar Mone was
gegaan om daar drie mannen te arrestee
ren, doch dat zij, toen zij zich daar ter
plaatse bevonden, door de opstandelingen
werden aangevallen. Austin schijnt zich met
zijn revolver verdedigd te hebben, doch ge
vreesd wordt, dat hij overmand en gedood
werd. Later aangekomen politieversterkin-
gen uit Wettingan geraakten daarop slaags
met circa honderd, rebellen, van wie er ze
ven gedood en een aantal gewond wei-den.
De onrust in het district neemt toe, hoe
wel in andere streken, waar eveneens span
ning heerschte, de toestand iets verbeterd
is. Op tal van plaatsen wordt door de op
standige Burmanen nog brandstichting ge
pleegd.
Gemeld wordt voorts, dat een dorps
hoofdman en zijn dorpelingen een aanval
hebben gedaan op de bevolking van een na
burig dorp. Van laatstgenoemde werden
drie personen gedood en zeven ernstig ge
wond. De hoofdman werd
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR RIJNLAND.
(Vervolg).
Ten aanzien van een verzoek van de ge
meente Leiden betreffende het opnieuw
doen van aangifte der verkregen Hinder
wet-vergunningen (welke bescheiden bij
den Stadhuisbrand vernield zijn) en welk
verzoek de voorz. aan de Kamer ter kennis
name overbracht, werd besloten aan de ge
meente de principieele erkenning te vra
gen van het recht der industrieelen om de
daaruit voortvloeiende kosten te verhalen
op de gemeente.
Verschillende besluiten.
Besloten werd een subsidie te verleenen
aan de Vereeniging voor Vreemdelingen
verkeer ten behoeve va-n een decoratief uit
gevoerd diorama op de tentoonstelling te
Parijs.
Bij het volgend punt der agenda werd
medegedeeld, dat ingevolge schrijven van
den P.T.T. z.g. postagentschappen zullen
gevestigd worden op de volgende plaatsen:
Morschweg, Hoogewoerd, Haven, Lage
Rijndijk of Kooipark, Hooge Rijndijk en te
Leiderdorp. Op deze postagentschappen
worden dezelfde zaken afgedaan als ten
postkantore.
Besloten werd aan de gemeente Noord-
wijkerhout een verzoek te zenden te over
wegen of het noodig is over te gaan tot
afschaffing van de zakelijke bedrijfsbelas
ting, zulks naar aanleiding van een schrij
ven aan de Kamer van den eigenaar van
het Hoenderpark „Ajam" te Noordwijker-
hout.
De rekening en verantwoording over 1930
werd goedgekeurd en de Commissie voor
Financiën werd gedéchargeerd.
Besloten werd aan het hoofdbestuur van
den P.T.T. een verzoek te doen om mede-
werking tot het verkrijgen van de mogelijk
heid om overal in het district dag en nacht
I te kunnen telefoneeren. Wordt deze toe
stemming verkregen, dan zal nader met dc
gemeentebesturen in overleg worden getre
den omtrent de uitvoering daarvan.
Besloten werd om het Arbitrage-Regle-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De defen&ie van België.
De koloniale tentoonstelling te Parijs
geopend.
BINNENLAND.
Z. H. E. Mgr. E. ter Laak overleden.
(Kerkn., 2de blad).
De hoogeerw. Pater Bern. Klumper 0. F.
M. overleden (Kerkn. 2de blad).
GOUDEN JUBILEUM.
Heden vierde de heer C. Uytterwaa! al
hier zijn gouden jubileum als koorzanger.
Ter eere van den jubilaris werd te 8 uur
een H. Mis opgedragen, waarbij het zang
koor „Soli Deo" de Mis „Lauda Sion" van
Hubert Cuypers uitvoerde, terwijl na de H.
Mis een feestcantate werd gezongen.
Na het beëindigen van de kerkelijke
plechtigheid, begaven de jubilaris, zijn fami
lieleden en de leden van het zangkoor zich
naar het patronaatsgebouw, waar de jubi
laris werd toegesproken door den vice-
praeses van het zangkoor, den heer G.
Maurits. Den jubileerenden zanger werd
vervolgens een cadeau overhandigd, een
Caecilia-beeld op standaard, terwijl als toe
passelijke begeleiding de Caecilia-cantate
werd gezongen.
ment, aanbevolen in de Vereeniging van
Kamers van Koophandel en Fabrieken in
Nederland, ook voor de Rijnlandsohe Ka
mer te aanvaarden.
Verder werd besloten tot verzending van
een adres aan den Minster van Waterstaat
om aan te dringen op apoedigen aanleg van
den nieuwen weg Haagsche SchouwPost-
brug en deze op de geprojecteerde breedte
te brengen.
De voorzitter doet hierna verslag van de
besprekingen met den Dijkgraaf van Hoog
heemraadschap Rijnland en den Burge
meester van Oegstgeest terzake van den
spoorwegovergang aan den Hoogen Morsch
weg bij de Vinkbrug.
Uit deze besprekingen bleek, dat het on
derhoud van dezen overgang in beheer bij
de gemeente Oegstgeest is. Do burgemees
ter dezer gemeente zegde verbetering toe.
Het afbetalingssysteem.
De heer Molkenboer deed vervolegns
eenige mededeelingen omtrent de resulta
ten van de actie ter bestrijding van de mis
standen bij het afbetalingsstelsel in den
naaimachinehandel te Leiden en Omstre
ken.
De voorzitter voegde hier den wensch
aan toe, dat deze actie niet nadeelig zou
werken voor de bona-fide firma's, die op
afbetaling leveren, waarna de- heer Mol
kenboer opmerkte, dat het juist op ver
zoek van die bona-fide handelaars is ge
weest, dat deze actie begonnen is.
De heer v. Appel zegt, dat het hem als
middenstander spijt, dat de voorzitter hier
los van de gevoerde actie het afbetalings
systeem in bescherming heeft genomen,
waarop de voorz. antwoordt, dat hij meen
de hiertoe verplicht te zijn, omdat de Ka
mer van Koopliandel als zoodanig een neu
traal lichaam is en er toch inderdaad ook
goede, eerlijke handelsfirma's zijn, die het
systeem toepassen. De heer de Gooyer be
treurde het gesprokene van den heer v. Ap
pel. Z.i. heeft de voorzitter juist blijk gc
geven van een onpartijdige houding in de/<
kwestie.