22ste Jaargang
DINSDAG 14 APRIL 1931
No. 6871
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
STADSNIEUWS
3)e £cid^eHe0oii^(Mi!
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per poEt f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regs!
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën. van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V. Beperkt eigendomsrecht.
Dat men met zijn eigendom kan doen
wat men wil dit is een heidensch begrip.
Volgens christelijke beginselen is men
in het gebruik van zijn eigendom beperkt
binnen de grenzen van het algemeen be
lang.
Op den persoonlijken eigendom ligt
het is een heel bekende beeldspraak een
sociale hj'potheek.
In de lijn van de christelijke opvatting
omtrent privaat bezit ligt de, door de
Tweede Kamer reeds aangenomen, Pacnt-
wet.
Door deze wet wordt de verpachter be
perkt in zijn vrijheid worden gerecht
vaardigde belangen van de pachters in be
scherming genomen tegenover de verpach
ters.
En deze wet staat nu vóór de beslissing
van de Eerste Kamer: aanneming of ver
werping?
De liberale „Nieuwe Crt." voorspelt, dat
de Eerste Kamer de pachtwet zal verwer
pen. De voornaamste steen des aanstoots
zou het continuatierecht zijn, volgens het
liberale orgaan. (Door het continuatierecht
wordt onmogelijk gemaakt het door den
verpachter willekeurig, om winstbejag op
zeggen van de pacht).
Naar aanleiding van deze voorspelling
over het lot van de pachtwet in de Eerste
Kamer maakt het „Huisgezin" enkele op
merkingen.
Voor het continuatierecht, aldus het
blad, heeft reeds de onvergetelijke pater
Van den Eisen zijn jarenlangen strijd ge
voerd, voor dit recht heeft zijn opvolger,
pastoor Van Kessel, niet minder beslist op
de bres gestaan.
Men kan voorstander zijn van het eigen
domsrecht, we zouden willen zeggen: men
is het te steviger, wanneer men niet toe
geeft aan de overdrijving, die onder libe
rale invloeden van het eigendomsrecht is
Ook om practische en tactische redenen
19 dit gewenscht: Rusland heeft wel heel
duur de les betaald, dat het eigendoms
recht daar tot een bezit-van-willekeur was
verstard.
En het blad besluit:
„Wij kunnen ieders meening over
pachtwet en over het continuatierecht res
pecteeren, maar, sociaal gezien, kunnen wij
geen vrede hebben met een college, met
een katholiek deel van het college, 'dat so
ciaal achterlijk is.
Doch het is nog niet zoo ver, en wij' zien
nog niet een katholiek-christelijk-liberale
coalitie in de Eerste Kamer de pachtwet
afstemmen".
Wij hopën ook, dat niet te zullen zien!
VAN HET VATIC A AN
HET VATICAANSCHE GELD.
De verzending der munten.
De Vaticaansche gouverneur heeft de
volgende maatregelen getroffen betref
fende de uitgifte van het Vaticaansche
geld.
De gedeiikserie 1929 wordt verkocht
voor 220 lire.
De munten bevinden zich in een étui,
dat bij den prijs is inbegrepen. Losse
munten worden niet verkocht.
Daar slechts 10.000 series geslagen wer
den, behoudt zich de gouverneur het
recht voor, deze te verdeelen.
Aan iederen kooper worden niet meer
dan twee series verzonden.
Allen, die de munten vooruit bestelden,
ontvangen, indien zij te Rome vertoeven,
een kennisgeving.
Den lSen April begint in een speciaal
hiervoor beschikbaar gestelde zaal in het
paleis van den Vaticaanschen- gouverneur
de verkoop der munten.
Den 25sten April zal men beginnen
met de verzending der in het buitenland
bestelde series.
Personen, die een of twee series wil
len aankoopen, kunnen het bedrag daar
voor per post of bankohèque overmaken.
De prijs van de volledige gedenkserie
1929 bedraagt inclusief portokosten twaalf
en een halve dol'ar.
Men meldt nader uit Rome:
Op het oogenblik is men in het „Palaz
zo" van den Vaticaanschen gouverneur
bezig met de verpakking der Vaticaan
sche munten, die aan de verschillende
koningen en staatshoofden ten geschenke
zullen worden gegeven.
Alleen die staatshoofden ontvangen
echter de Vaticaansche muntserie ten
geschenke, die bij den H. Stoel een di-
plomatieken vertegenwoordiger hebben.
Door deze vertegenwoordiger^ zullen de
munten aan de. verschi'lende kpningen en
presidenten worden toegezonden.
Ook alle kardinalen ontvangen een
serie ten geschenke.
DE VATICAANSCHE RADIO.
Het verkeer met nuntii en kardinaal
aartsbisschoppen.
Naar de „Echo de Paris" uit de Vati
caansche Stad verneemt, heeft de H. Va
der bij de radio-fabrieken Marconi te Ge
nua een groot aantal ontvangtoestellen
besteld, geconstrueerd volgens een spe
ciaal model van ir. Mahieu.
Deze toestellen zullen aan alle diplo
matieke vertegenwoordigers van den H.
Stoel in het buitenland, alsmede aan alle
kardinaal-aartsbisschoppen worden toege
zonden.
De toestellen zijn gebouwd volgens
het heterodynamisch type voor korte golf
R-195 en zijn voorzien van tien lampen.
De kardinaal-staatssecretaris zal te
vens voor elk dezer toestellen een dag
en uur opgeven, waarop de bezitter van
het toestel zich gereed zal moeten hou
den, om telegrammen van het Vaticaan
op te semen.
Men meldt nog uit Rome aan de Msb.:
Op het oogenblik is het pauselijk
staatssecretariaat in onderhandeling met
de verschillende regoerihgen over de offi-
cieele toe'ating van het draadloos verkeer
mefc het Vaticaansche radiostation in de
respectieve landen.
Tot nog toe had alleen een uitwisse
ling van telegrammen plaats tusschen het
Vaticaansche radiostation en de Katho
lieke missies door middel van het agent
schap Fides.
Naar verluidt, zullen ook de lezingen,
die in de a.s. studieweek vanwege de
pauselijke academie van wetenschappen
zul'en worden gehouden en ook de zitting
van deze academie op Zondag 19 April
a.s. door de Vaticaansohe radio worden
uitgezonden.
VOLKENBOND
DE TOLUNIE.
Engelsche nota te Genève overhandigd.
De Engelsche nota inzeko de Duitsch-
Oostenrijksehe tolovereenkomst is op het
secretariaat van den Volkenbond over
handigd. Engeland vraagt daarin op de
agenda van de raadsvergadering de vraag
aan de orde te stellen, of de voorgeno
men overeenkomst niet in strijd is met
het protocol van Genève. De vraag is
zeer algemeen gesteld en naar een bij
zonder artikel van het protocol wordt
daarbij niet verwezen. De nota zal mor
gen worden gepubliceerd.
SPANJE
NA DE REPUBLIKEINSCHE
OVERWINNING.
Treedt het kabinet af?
Wij hebben gisteren reeds gemeld, dat
bij de Zooiidag in Spanje gehouden gemeen
teraadsverkiezingen de republikeinen vooral
een groote overwinning hebben behaald.
Tengevolge daarvan was er in de straten
van Madrid een zekere nervositeit melk
baar.
De regeering heeft derbaive 4000 man
van de garde civile opgeroepen die tezamen
met de beide te Madrid gedetacheerde hu
zaren-regimenten de voornaamste punten
van de hoofdstad bezet hooiden.
Versterkte oavalerie-troepen bewaken
het paleis va.n den koning.
Het Spaansehe kabinet wordt reeds als
demissiomnair beschouwd. Om kwart voor
vijven kwamen de ministers gisteren bij
een, ten einde te beraadslagen over de
situatie, welke door den uitslag der verkie
zingen voor de gemeenteraden is ontstaan.
Toen de premier Azinar aankwam, werd
hem gevraagd, wat ©r van de geruchten
omtrent een en ander waar was. „Vindt u
nriet," antwoordde Aznar, dat er wel in
zekeren zin een ori&is bestaat, waanneer
een monarchistisch land een repuibliikein-
sehe meerderheid heeft?" De premier Het
er op volgen, dat <£e ministerraad belang-
rijik besluiten zon nemen en dat gewichtige
gebeurtenissen voor de deur stonden.
Omstreeks zes uur waren de ministers nog
steeds bijeen, doch reeds toen werd .be
kend, dat de regeering demissionnair kon
worden geacht. Te Madrid had het gerucht
de ronde gedaan, dat de. minsters van Bui-
tenlandiche zaken en Justitie het voornemen
te kennen haden gegeven, af te treden, daar
de regeering van plan zou zijn een dictatuur
in het leven te roepen. Dit gerucht werd
echter ten stelligste tegengesproken.
premier verklaarde, dat noch de regeering,
noch de koning er op het huidige oogenblik
aan denkt de dicta tuur uit te roepen.
Volgens een ander bericht zou aan den
leider der reformisten, Me'quiades Alvarez
worden opgedragen, een regeering te vor
men, welke tot taak zou hebben een cornsti-
tueerende Nationale Vergadering te vor
men. In een onderhoud met eenige journa
listen verklaarde hij echter, dat hij er in de
huidige omstandigheden niet aan kon den
ken, een kabinet te vormen. Het land, zoo
zeide hij, is Zondag reeds op de Cortes-ver-
kiezingen vooruitgeloopen. In dit verband
wordt eraan herinnerd, dat Me'quiades Al
varez tijdens de crisis in Februari een re
geering zou vormen, doch toen door de mo
narchisten oip den achtergrond werd ge
drongen.
De socialisten en republikeinen hebben
onder voorzitterschap van Alcala Zamora
een vergadering gehouden, welke de volgen
de motie heeft aangenomen: „De dag van
gisteren bracht den eersten triomf der re
publiek. Dit was reeds niet s'echts een ver
kiezing, doch een vonnis over de voornaam
ste vertegenwoordigers der monarchie. De
sociaiistisch-republikeinsche partij wijst
elke verantwoordelijkheid van de hand voor
de gebeurtenissen, welke volgen zu'len,
wanneer de monarchie zdch verzet, tegen
den val van het land, dat een republi-
keinsch régime verlangt,"
Te Madrid heersoht volkomen rust. Ook
van regeeringS'zijde wordt erkend, dat de
repub ikeinen en socialisten zich alleszins
correct gedragen.
Een vertegenwoordrVer van United Press
heeft een_ anderhoud- gehad met den mini
ster van Oorlog, Berenguer. Deze verklaar
de, persoonlijk de meening te zijn toege
daan, dat de eenige opiosing is het onver
wijld nitschrijiven van algemeene verkiezin
gen voor een constituante, opdat deze ver
kiezingen over het lot van het régime zul
len kunnen beslissen. Berenguer meent., dat
het meerendeel der ministers het in dit op
zicht met hem eens is. Hij bevestigde ten
slotte aan het leger instructie te hebben
gegeven zich geheel buiten het politieke
leven te houden.
Markies Hoy os, de minister van Binnen-
landsche Zaken, verklaart dat er Woens
dag bij het bekend worden der volledige re
sultaten uit de provincie zal blijken dat er
een meerderheid is voor de monarchisten.
Van de andere zijde wordt echter door Al
cala Zamora den reipublikeinsohen leider
aan de United Press medegedeeld, dat de
republikeins ehe overwinning een verplette
rende slag voor de monarchie is, welke een
eind zal maken aan de regeerimig van den
koning.
Koning Alfonso moet zich tegen Graaf
R-omanones als volgt hebben uitgelaten„Ik
heb geen enkelen uitleg noodig, omdat de
feiten onmiskenbaar bewijzen, dat Spanje
zirli door middel van de stembus tegen mij
heeft uitgesproken. Ilk wens'h Spanje niet
in een burgeroorlog te dompelen. Ik weet
wat mijn plicht mij voorschrijft en ik ver
wacht, dat een minnelijke oplossing zal kun
nen worden gevonden. Ik wensch niet dat
iemand uit genegenheid voor mij, het ge
wicht van de gebeurtenis van gisteren ver
kleint, want. het volk' heeft gekozen in het
volle bewustzijn van zijn plicht."
De indruk in het buitenland.
In de nog zeer spaarzame commentaren op
de Spa-anisohe verkiezingen in de Engelsche
pers komt een zekere bezorgdheid tot
uiting over het lot der Spaansche monar
chie.
De Engelsche belangen hebben er tot
nog toe steeds toe geleid, dat. de monarchie
van bepaalde Enge sohe zijde een zekeren
steun heeft gekregen tegen de republikei
nen, een houding van de zijde van Enge
land waartegenover vooral Frankrijk zeer
gereserveerd stond.
Men acht de ontwikkeling der gebeurte-
nisen niet zonder belang voor het. verdere
verloop van de Mid de landsöhe zee bespre
kingen.
Naar de Parijsohe „Journal" uiit Madrid
verneemt is de in Spa ansch-Mar ofcko lig
gende gendarmerie naar Spanje overge
bracht.
PORTUGAL
ERNSTIGE TOESTAND IN
PORTUGAL.
Een Portugeesch journalist, die zich
naar Spanje heeft begeven om zijn be
richten ongecensureerd te kunnen door
zenden, meldt, dat. de toestand in Portu
gal ernstig is. Eenige regimenten in de
provincie zouden geweigerd hebben de
instructies der regeering op te volgen.
De regeering is echter den toestand mees
ter en haar maatregelen hebben den ijver
der revolutionnairen aanzienlijk bekoeld.
Iedeien nacht patrouilleeren troepen door
de straten der groote steden.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft verscheiden militairo centra bezocht
en verklaarde bij zijn terugkeer in Lissa
bon overtuigd te zijn, dat. er geen daden
van ongehoorzaamheid zullen plaats heb
ben; mocht dit toch geschieden, dan zou
den zij onmiddellijk worden onderdrukt.
Gezegd wordt, dat versoheiden officie
ren van het garnizoen van Punta Delgada
geweigerd hebben zich bij den opstand
aan te sluiten en nu door de rebellen wor
den gevangen gehouden.
De opstandelingen op Madeira deelen
mede, dat zij een kabinet hebben gevormd
met aan het hoofd als minister-president-
den overste Preiria en als opper-bevelheb-
ber overste Mendes de Reis. Zij hebben
een oproep gericht tot de voor Madeira
Liggende kanonneerboot „Iboa", om zich
bij de revolutionnaire beweging aan te
sluiten. Een antwoord hebben zij tot nu
toe echter niet ontvangen.
De berichten, dat de voor de Azoren
liggende kanonneerboot „Tamao" naar de
opstandelingen zou zijn overgeloopen,
schijnen onjuist te zijn. Van Engelsche
zijde zou men voornemens zijn, indien de
regeeringstroepen tot een blokkade van
het eiland zouden overgaan, de Britsche
bevolking te doen evacuee ren. De opstan
delingen zouden den Bri'.schen consul heb
ben verzocht, bemiddelend te willen op
treden tuschen hen en de regeering te
Lissabon. Anderzijds wordt echter be-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De toestand in Spanje na de rspubli-
koinsche overwinning, bij de gemeente
raadsverkiezingen.
Ernstige toestand in Portugal.
Het proces tegen den Dusseldorfschen
massa-moord enar Peter Kürten.
BINNENLAND.
Benoeming van hoogleeraren aan de
Hoogeschclen te Leiden, Groningen en
Delft. (2de en 1ste blad).
Verbetering van den Morschweg. (3de
blad).
weerd, dat de opstandelingen clen Vol
kenbond zouden willen vragen Madeira te
erkennen als een zelfstandige republiek,
onder den naam „Atlantida". Generaal
Cardosa zou dan benoemd worden tot pre
sident der nieuwe republiek en generaal
Sousa Diaz tot opperbevelhebber.
De Britsche kruiser „Curlew", te Gibral
tar, heeft opdracht gekregen, zich naar
Lissabon te begeven.
RUSLAND.
EEN PAASCH-VERVOLGING.
De haat der bolsjewiki.
Naar het Poolsche blad, „Dobry Wyec-
zor", dat te Warschau verschijnt, uit Mos
kou verneemt, werden aldaar op Goeden
Vrijdag en Paasch-Zaterdag op bevel van
de sovjet-autoriteiten vele kerken, die tot
nog toe getolereerd werden, gesloten.
Voor alle kerken werd een verbod uit
gevaardigd, om met Pa-schen de klokken
te luiden.
Door een speciaal decreet werd den ka
tholieken geestelijken verboden, om in de
kerken voor den H. Vader te bidden en
Zijn naam tijdens de Goede Weekplechtig-
heden in de oraties te noemen.
In de theologische faculteit te Lenin
grad werd een inval gedaan door de gepoe
De rector werd in de gevangenis gewor
pen, daar hij er van beschuldigd wordt,
zijn studenten het gebed te hebben laten
bidden, dat door den H. Vader voor de
Russische kerkvervolging werd aanbevolen.
Ook hebben de sovjetsuutoriteiten in
structies uitgevaardigd, om te zorgen dat
nog dit jaar minstens 70 pet. van alle ker
ken zullen gesloten zijn:
In de stadsdoelen te Delft werd door de KYNOLOGENCLUB „Delft en Omstre
ken", de 7e internationale hondententoonstelling gehouden. Een tweetal Pekingesen
Roliny en Romeo. Eerste prijs uitmuntend.
PROF. MR. J. VAN BEMMELEN
Zooals wij reeds in een gedeelte onzer vo
rige oplage vermeldden, is mr. J. van Bemme-
lcn, substituut-griffier bij de arrondissements
rechtbank te Rotterdam, benoemd tot gewoon
hoogleeraar aan de universiteit alhier, om on-
oerwijs te geven in strafrecht en strafvorde
ring, als opvolger van prof. mr. A. J. Blok.
De nieuwbenoemde hoogleeraar in het straf
recht en de strafvordering aan de Leidsche
Universiteit, werd te 's Gravenhage geboren.
Hij studeerde aan de universiteit te Gronin
gen en promoveerde daar in 1923 tot doctor
in de rechtsgeleerdheid op een proefschrift,
getiteld: „Van zedelijke verbetering tot re-
classeering. Geschiedenis van het Neder-
