ROOKT NIET MEER
- SUMATI
IISKLEUR
UIT DE OMGEVING
STADSNIEUWS
Agenda
VRIJDAG 3 APRIL 1931
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
politieke maatregelen der landen, waar
heen uitgevoerd wordt, alsmede met het
oog op eventueele stappen, welke daarte
gen zoowel in eigen land als in internatio
nale samenwerking te doen zouden zijn.
Deze gegevens zullen internationaal door
de organisaties onderling worden uitge
wisseld, waartoe het comité te Den Haag
als het centrale punt is aangewezen.
3o. Zoodra hiertoe aanleiding bestaat
zal een nieuwe bijeenkomst plaats vinden,
waarop ook vertegenwoordigers van land
bouworganisaties uit andere landbouwex-
portlanden zullen worden uitgenoodigd.
PERSONEEL VAN GEND EN LOOS
EN DE SPOORWEGEN.
Ontslagen invalied personeel, dat weer
geschikt is geworden.
Bij de gehouden besprekingen tusschen
de directie der Ned, Spoorwegen en deu
Personeelraad werd vanwege de directie
verklaard, dat zij wil nagaan, of een rege
ling te treffen is, waarbij terugkeer in
dienst van op grond van invaliditeit ont
slagen personeel mogelijk gemaakt wordt,
indien binnen een zeker tijdsverloop na
het ontslag ten genoegen der directie is
kome nvast te staan, dat de belanghebben
de weder voor de functie, waaruit hij ont
slagen is, geschikt is geworden. Uit den
aard der zaak zal er dan een vacature te
vervullen moeten zijn.
Door den Personeelraad was bezwaar
gemaakt tegen het laden der koerswagens
van de treinen 7002 en 7081 door personeel
van de N.V. van Gend en Loos aan het
station Amsterdam W.P. Van de zijde der
directie was erop gewezen, dat een be
paald streven om spoorwegpersoneel te
vervangen door personeel van de N.V. van
Gend en Loos niet bestaat. Hot spreekt
vanzelf, aldus werd opgemerkt, dat in
dien nauwere samenwerking met van Gend
en Loos b.v. door vereenvoudiging van ar-
beidsverrichtingen tot bedrijfsbesparing
kan leiden, zooals in het onderhavige ge
val daartoe wordt overgegaan. Daar
van kan het gevolg zijn, dat werk hetgeen
tot dusver door het spoorwegpersoneel ge
daan werd, voortaan door personeel van
van Gend en Loos verricht zal worden.
De directie blijft het ongewenscht vin
den, gelegenheid tot het afleggen van het
examen voor machinist te geven zoolang
er geen behoefte aan nieuwe ondermachi
nisten blijkt te bestaan. Indien het juist
is, dat het aantal ondermachinisten zoo
als de Personeelraad meent een te ge
ring percentage van het locomotiefperso-
neel vormt met het gevolg, dat meermalen
door voor machinist geslaagde leerlingen-
machinist als ondermachinist moet worden
dienst gedaan, dan zal hierin door benpe-
ming van een aantal ondermachinisten
voorzien worden.
ELECTRIFICATIE TRAM HARRLEM—
OEGSTGEEST.
In de vergadering van den gemeente
raad van Bennebroek deelde de burge
meester, baron R. G. van Hardenbroek,
mede, dat de electrificatie van de stoom
tram HaarlemOegstgeest einde 1932 tot
stand zal zijn gekomen.
Landbouwschool te Gouda?
Op verzoek van de Hollandsche Mij. van
Landbouw, zou, naar we vernemen, de re
geering zich hebben bereid verklaard me
de te werken aan de stichting van een
landbouwschool te Gouda, mits het ge
meentebestuur door financieelen steun de
oprichting van zulk een instituut wil be
vorderen.
LETTEREN EN KUNST
of gij moet verzekerd zijn van een prima kwaliteit.
Onze SUMATRA MISKLEUR van 12 vooe 8 <A. voldoet
aan dezen eisch, want zij is van onoveötref»are kwali
teit, vandaar de steeds toenemende /verjcoop
sigaren. Ij /t
DAAROM OOR-/MET JbE
FEESTDAGEN
12 Cts. kwaliteit voor 8 Ct.
ZIET ETALAGES EN NEEMT PROEF
Firma A. H. J. WIJTENBURG T
-90 3660
TURFMARKT
OEGSTGEEST.
JONGEMAN UIT DE STOOMTRAM
GESLINGERD.
Dood opgenomen.
De 19-jarige H. van Harmeien, wonende
aan de Maredijk te Leiden en kruideniers
bediende te Sassenheim, begaf zich heden
morgen met de stoomtram van 7.50 uur
naar zijn werk. Bij de halte Endegeest is
hij vermoedelijk doordat een gedeelte
van het lichaam buiten den wagen stak
tegen een lantaarnpaal gebotst en uit den
wagen geslingerd. Hevig bloedend aan het
hoofd bleef de jongeman op straat liggen.
Dr. Varekamp, die spoedig ter plaatse was,
kon slechts den dood constateeren. Het lijk
is eerst naar het iijkenhuisje alhier en ver
volgens naar Leiden overgebracht.
Voor de ouders, wier eenige zoon op
zoo tragische wijze om het leven kwam,
een wel zeer zware slag.
Een belangrijke aanwinst voor het Scheep
vaart-Museum te Amsterdam.
Zooals bekend, was het eerste jaar van
den tweeden Engelschen oorlog voor onze
vloot niet gunstig. Op 13 Juni* 1665 had de
ongelukkige slag bij Lowestoft plaats, waar
bij bet vlaggeschip van Admiraal van Was-
senaer Obdam in de lucht vloog en ons een
ernstige nederlaag werd toegebraoht.
Het. jaar daarna echter braoht voor onze
zeemacht een welkome revanche toen de
Ruyter in den beroemden 4 daagschen zee
slag een niet twijfelachtige overwinning
wist te bevechten. Het was op den derden
dag ran dien gedemkwaardigen strijd, pre
cies een jaar na Lowestoft, dat de Engel-
sche vloot begon te wijken en terug moest
trekken op de Engelsche kust. Achtervolgd
door de onzen, had daarbij de Royal Prince,
het vlaggeschip van Sir George Ayecue het
ongeluk op de Galloped te loopen, een bank
beoosten de monding van de Theems. Alle
pogingen om het schip weer vlot te krij
gen, mislukten, en spoedig was Schout bij
Nacht Isaac Swears met de Gouda bij het
vastzittende schip. Hij sommeerde Ayscue
om zich over te geven, waaraan deze, het
hopelooze van den toestand inziende, ten
slotte voldeed. Volgens den Hollandschen
Mercurius heeft Ayscue toen Sweeps ,den
sleutel van zijn Servw' aangeboden en on-
getwijfeld heeft daartoe ook het zilverwerk-r, R
behoord, dat bij die gelegenheid in het be-
ait van den Hollandischen vlootvoogd is ge
komen. Deze hoeft de voorwerpen, bestaan
de uit een paar kandelaars, een paar be
schuittrommels en een suikerpotje, in eere
gehouden; hij had echter geen zoon, en,
steeds in de vrouwelijke lijn overgaande,
zijn de stukken in 1787 in het bezit geko
men van- Mr. Martiuns Gerard del Court.
Diens achterkleinzoon, wijlen de heer H. H.
der Court van Krimpen heeft het zilver
werk kort voor zijn overlijden aan het
Soheepvaa-rt-Museum geschonken, zoodat
de merkwaardige reliquien, waarvoor ook
van Engelsche zijde reeds herhaaldelijk be
langstelling is getoond, thans voor goed
voor ons land zijn behouden.
K.R.O. AVOND OP VRIJDAG
10 APRIL A.S.
Het is ons gebleken, dat nog verschillen
de personen verzuimden zach op de aange
geven dagen te voorzien van toegangsbewij
zen (tevens programma) voor den buiten-
gewonen concertavond op Vrijdag 10 April
a.s.
Zooals reeds eerder is medegedeeld, zal
dien a»vond het volledige K.R.O.-orkest op
treden onder leiding van den dirigent, den
heer Johan Gerritsen.
Mevr. Julie de Stuers, altzangeres, zal
verschillende liederen zingen, waarvan de
volledige tekst in het programmaboek
voorkomt.
Begeleiding aan den vleugel door den
heer Jan Govers.
Bovendien treedt als spreker op de Zeer-
eerw. Heer L. H. Perquin O.P., voorzitter
van den K.R.O.
Na Woensdag j.l. hebben zach verschil
lenden om plaatsbewijzen tot ons secretari
aat gewend.
Het is daarom, dat wij besloten hebben
alsnog gelegenheid te geven tot het verbrij-
gen van plaatsbewijzen en bespreken van
plaatsen en wel op Maandag, 6 April a.s.
(Tweede Paaschdag), des morgens van 11
tot 1 uur, in de hal van de Stadsgehoor
zaal.
Verschillende personen hebben ons ook
gevraagd of deze K.R.O.-Concertavond per
radio zal worden uitgezonden.
Aangezien op dien dag het Algemeen
Programma verzorgd wordt door den
K.R.O., zal derhalve slechts een gedeel-
t e van het avondprogramma van Vrijdag,
10 April per radio kunnen worden uitge
zonden.
Zij, die derhalve mochten meenen thuis
het geheele programma per radio te kunnen
nooren en om die reden niet- voornemens
waren naar de Gehoorzaal te gaan, zullen
dus teleurgesteld worden, want ook de
rede van Pastoor Perquin wordt o.a. niet
per radio uitgezonden.
Tenslotte zij nog vermeld, dat, voor het
geval er na Maandag a.s. nog enkele plaat
sen mochten beschikbaar zijn, op den avond
van 10 April zelve alleen toegangsbe
wijzen worden afgegeven tegen betaling van
1.per persoon, ook voor leden of dona
teurs van den K.R.O.
Men raadplege ten overvloede de adver
tentie van morgenavond.
Het bestuur van de Alg. R.K.
Propagandaclug ^Dr. Sohaepman".
Mr. H. F. A. DONDEK3S, Voorzitter.
H. LOMBERT, 1ste Secretaris.
J. L. VAN HETEREN, Correspon
dent K.R.O.
Secretariaat: Stationsweg 8a.
WERKGEVERS EN WERKNEMERS
die het voorrecht geniet werk te hebben,
uw dagelijksch brood, of zelfs meer dan
dat, door uw arbeid te verdienen, toont
uw dankbaarheid door de werkloozen en
allen, die behoeftig zijn, naar vermogen te
steunen.
Toon uw dankbaarheid vooral nu, met
Paschenl
Voor de Katholieke werkloozen te Lei
den is het adies voor gaven en giften aan
den R. K. Volksbond.
Uitvoering 2den Paaschdag.
Maandagavond 2e Paaschdag zal er een
uitvoering plaats hebben in de feestzaal
„Concordia", Steenstraat.
Het op te voeren stuk speelt voor het
eerst in Leiden. Kaarten a 0.60 rechten in
begrepen 's avonds aan de zaal. Opening
half acht.
HOOGHEEMRAADSCHAP VAN
RIJNLAND.
Verkiezingen hoofd-ingelanden.
Gisteren hebben de verkiezingen plaats
gehad van 4 hoofdingelanden en van 3
hoofdingelanden-plaatsvervangers voor het
Hoogheemraadschap Rijnland.
In het le en 12e district waren perio
diek aftredend de heeren J. Verdegaal (Vo
gelenzang) en J. K. van der Maas (Bent
huizen) als hoofdingelanden en N. Zandber
gen Wzn. (Oegstgeest) en L. Noordam (Ha-
zerswoude) als hoofdingeland-plaatsvervan
gers. Alle aftredenden werden herkozen.
In het 6, en 8e district moesten de plaat
sen van hoofdingeland vervuld worden ter
voorzienig in de vacatures, ontstaan door
hetoverlijden achtereenvolgens van de
heeren J. M. D. de Graaf van Lijnden en
H. Straathof Azn.
In het 6e district werd gekozen de heer
P. Verdegaal Jr. (Lisse).
De uitslag van de stemming in het 8e dis
trict (vacature-H. Straathof Azn.) was he
den nog niet op Rijnland binnengekomen.
In het 3e'district was de plaats van
hoofdingeland-plaatsvervanger opengeval
len door het ontslag van den heer Joh.
Verkuyl Mzn. In diens plaats werd thans
gekozen de heer A. Knibbe Dzn. (Haarlem
mermeer).
Van het 6de district ontvingen wij den
volgenden uitslag:
In totaal zijn uitgebracht 534 stemmen,
waarvan Lisse 202; Hillegom 48; Noord-
wijk 100 en Noordwijkerhout 184. Van on
waarde 1 en blanco 1. Uitgebrachte stem
men op de heeren: P. Verdegaal (Lisse)
488; Jhr. Gevers van Kethel en Spaland
21; L. Graaf van Limburg Stirum 1; N.
Zandbergen Wzn. 3; H. Verdegaal 1; J.
Verdegaal 3; Graaf van Lynden 1; H.
Slechtkamp 2; W. van der Marei 4; A.
Verduyn Jr. 4; J. M. van Till en L. On
derwater 2 stemmen.
Als hoofdingeland van het Hoogheem
raadschap van Rijnland is derhalve ge
kozen de heer P. Verdegaal uit Lisse met
488 stemmen.
Griffier Kantongerecht.
Bij Kon. besluit is aan rar. J. J. Neu-
man de Loos, op zijn verzoek, met ingar.g
van 1 Mei 1931, eervol ontslag verleend uit
zijne betrekking van griffier bij het kan
tongerecht hier ter stede, onder dankbe
tuiging voor in rechterlijke betrekkingen
bewezen diensten.
Zilveren jubileum.
Gisteren herdacht de heer C. Plaisir zijn
25-jarig jubileum in dienst van Tieleman en
Dros', Ccnservenfabrieken.
De jubilaris werd op de gebruikelijke
wijze ten kantore van de de directie ootran-
gn en toegesproken, waarbij hem een en
veloppe met inhoud wérd overhandigd.
Arbeiderswoningbouw.
Door het bestur der Vereeniging tot
Bevordering van den Bouw van Werk
manswoningen alhier, is hedenmorgen in
café-restaurant „De Harmonie" aanbe
steed het bouwen van 75 arbeiderswonin
gen op een terrein tusschen Lage Rijndijk
en Medusastraat alhier.
Er waren 31 biljetten ingekomen nl. van:
Fa. v. d. Loo, Rotterdam 229.880; A.
Mooten, Moordrecht 220.700; Fa. van
Duijn en Vink, Noord wijk 220.500; Fa.
v. d. Velden en de JoDg, Oegstgeest voor
219.890; H. H. J. Hannink, te Lonne-
ker 217.900; Fa. v. d. Bosch en v. d.
Spek Den Haag 217.880; H. Prins, Am
sterdam 214.000;' A. den Ouden, Gouda
213.800; D. A. Verbeek, Woerden 211.500
Fa. Dubbeldam en Holswilder Sohevenin-
gen 211.000; Fa. Jac. van Riet, Leiden
211.000; A. J. v. d. Heijden, Woerden
209.900; Fa. Oosterom, Warmond 208.000
Gebrs. Wiricx, Breda 207.000; N.V. Aan
nemersbedrijf Bergsboeff, Alphen aan den
Rijn 207.000; A. J. de Later en Ph.
Meijers, Leiden 205.000; Fa. L. Raaijma-
kers, Wouw 203.900; P. Kort en C. v. d.
Wiel, Noordwijk-Rijnsburg 203.441; Fa.
Klein, Den Haag 202.300; P. Breijer en
Co. Den Haag 202.020; G. van Nes te
Amersfoort 201.100; N.V. Mabuwat, Wil
lemstad 198.972; Fa. Waruaar en Hoog
straten, Leiden 198.630; Fa. C. v. d. Lelie
en A. J. Kantebeen Leiden 198.576; Fa.
Kranenburg, Delft 198.400; Fa. v. d. Wal
en Kloppenburg Amsterdam en Utrecht
198.000; Zaansche Coöp. Bouwersbond,
Wormerveer 195.500; D. W. Achilles Den
Haag 191.586; Fa. van Wijk van Rijn Al
phen aan den Rijn 191.000; A. Voordouw
Zwammerdam 186.800; A. J. Kneteman
Oegstgeest 179.SC0.
De begrooting was 187.800.
De gunning werd aangehouden.
Dinsdag, Donderdag, Zaterdag, Vincentiu*
Bibliotheek, geopend 's avonds van
7.30—8.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 30
Maart tot en met Zondag 5 April
a.s. (lsten Paaschdag) waargenomen door
de apotheken: G. H. Blanken, Hooge-
woerd 171, tel. 502 en D. J. van Driesum,
Mare 76, tel. 406.
Maandag 6 April (2den Paasch
dag) neemt waar apotheek: O. B. Duyster
Nieuwe Rijn 18, tel. 523.
Men verzoekt ons onder verwijzing naar
de annonce in dit nummer de aandacht der
lezers te vestigen op de expositie der prijzen
van de Leidsche Korfbalclub Fluks, welke
beschikbaar zijn gesteld voor de te houden
se r iew ed'str ij den op Maandag a.s.. De prij
zen zijn tentoongesteld in het sigarenmaga
zijn van de secr. v. d. Hoeven, in de Die-f-
s>teeg.
Van de Sociteit Minerva hangt de vlag
halfstok wegens het overlijden van het
oorpsilid D. Terwindt, jur. cand.
Kerkkoor Christelijke Zangvereeniging
„Ex Animo".
Hiertoe uitgenoodigd begaven wij ons giste
renavond naar de Hooglandsche Kerk, om daar
de uitvoering te hooren van „Die Sieben Wor-
te'het stemmingsvolle oratorium van Joseph
Haydn. De geest, de muziek-innerlijkheid is
als in al het werk van dezen edelen mensch
nobel. Vroom en ongekunsteld (met iets ge
moedelijks, wat heel aanlokkelijk is) is deze
innerlijk religieuze muziek het volgen zeer
waard. Zoo hebben velen dit ook aangevoeld en
zij waren gekomen om, geleid door hun geeste
lijken voorganger, dr. J. Riemens, elk der
kruiswoorden te overdenken, welke Haydn in
zoo harmonischen eenvoud bezingt.
Oorsproneklijk werden de zeven als recitatief
behandelde „Kruiswoorden" elk door een
schoone compositie voor strijkorkest gevolgd,
later werd dit veranderd, de recitativo inge
kort en koren ingelascht.
De solo-kwartetten, die zoo'n groot aandeel
hebben in dit vrome werk (want telkens wor
den de „Kruiswoorden" door solo-kwartet ge
zegd en mengen zich deze voortdurend in de
meditatieve koren) werden gezongen door me
vrouw StotijnMolenaar, sopraan, mevrouw
Jeanne v. d. Rosièrevan Emmerick, alt, de
heer Munster, tenor en de heer Funke Küpper,
bas. Over het geheel genomen klonken de
kwartetten (die wij hoorden) goed. De een
mooier dan de ander, wat vermoedelijk ver
band zal houden met de ligging in de stem
en de opstelling in het gewelfde kerkgebouw,
waarin de accoustiek zeer wisselvallig is. De
koren onder leiding van den dirigent de Wolff
deden het best. Met groote opmerkzaamheid is
door den muzikalen leidsman acht geslagen op
vrije toongeving, zuiverheid en dictie. Het
stemmenmateriaal is zeer goed en het werk zat
er terra in.
Een orkest, samengesteld uit Leidsche mu
sici,, zorgde met de grootste toewijding vóór
de begeleiding, en al slaagde hier niet alles
volkomen, er was een te loven devotie. Diri
gent de Wolff dirigeerde met expressie en or
namentiek.
Na het vierde der „Kruiswoorden" moesten
wij dit geslaagd gewijd concert verlaten, omdat
de plicht ons riep naar den sonaten-avond van
Frits Kok en Theo van der Pas.
Hier kwamen wij nog net op tijd om de
Kreutzersonate op. 47 van Beethoven van de
zen begaafden violist en pianist bij te wonen.
Niet veel wanneer men bedenkt, dat de heide
musici voor de pauze sonate op. 48 van Grieg
en sonate bes gr. t. van Mozart speelden, maar
zeker genoeg om in een sonate, die zooveel
kansen biedt, spel en voordracht te beoordee-
len, ook al boort men verder niets. De beide
instrumenten zijn hier concerteerend behan
deld. De adagio-inleiding wordt door de viool
ingezet en door de piano analoog beantwoord.
Daarna wederom het presto ingezet door de
viool, thans door de piano gespeeld. De varia
ties van het „Andante" geven aan beide instru
menten gelegenheid zich virtuoos en innerlijk
uit te leven. Het besluit de „Finale-presto",
evenals het begin uiterlijk briljant, van inhoud
rijk. Goed beschouwd zijn in het sonate-spel
twee kunstenaars op elkaar aangewezen, want
wat soms de eene een ietsje te veel heeft, dat
komt den ander juist ten goede. Ze steunen en
vullen elkaar aan met kleinigheden van voor
en tegen. Zoo musiceerden deze twee artisten
in volkomen harmonie en eenheid. De Beetho
ven-vertolking was een waardige, zoowel in
technische beheersching, in mooie kristal-hel
dere toonvorming tot in de hoogste ligging, als
wel in het inleven in de Beethoven-geheime
nissen.
Vonden wij voorheen, dat een fellere uitwer
king der innerlijke bewogenheid het spel van
den heer Kok ten goede zou komen, wij bevon
den. dat hij zijn muzikale visie fijn gesignaleerd
had. Zijn voordracht, waarover een glans van
innerlijke ontroering lag, was geestelijk hoog
staand, dichterlijk en expansief. Theo van der
Pas was uitnemend op zijn plaats. Hierboven
reeds gezegd, dat hij een artistiek aanvullende
kracht is, die niet nagelaten heeft, waar dit
hem goed dacht, met artistieken smaak de vio-
listische prestatie op te sieren.
Frits Kok had een ongunstigen avond geko
zen: „den Witten Donderdag", vooravond van
den „Goeden Vrijdag", voor velen een bezwaar
om in de Goede Week uit te gaan, zelfs voor
serieuse kunst. Zoo was het concertbezoek lut
tel, maar die er waren zullen met ons van
de „Kreutzersonate" (het voorgaande hoorden
wij niet) hebben genoten. Veel applaus,
J. K.
EEN NIEUWE HAAGSCHE BAD
PLAATS IN OPBOUW.
De vaderlandsche tragedie
van Ter Heyde.
Het, oude d>orp Ter Heyde. gelegen nabij
Monster aan de kust- van de Noordzee, on
dergaat een heel© verandering. Het. clorp,
hetwelk in den loop der eeuwen reeds tot
tweemaal toe door de zee was overstroomd,
wordt thans geheel afgebroken, terwijl een
125-bal niieuwe huizen, waarvan er reeds
ruim 70 gereed en bewoond zijn, zullen wor
den opgetrokken. Ter Heyde was vroeger
een zelfstandige heerlijkheid en een der be
langrijkste dorpen in het district Westland.
Reeds in de dertiende eeuw wordt het dorp
ails „Die Hey" beschreven als een viss oh ere
plaats en dat het ook ltf*er nogal beteeke-
nis had, blijkt wel uiit het feit, dat om
streeks 1600 Prins Ma.urits de strand wach
ten van Ter Heyde liet versterken tegen de
aanvallen van de Duimkerksche zee-roovers,
die het dorp binnenvielen en plunderden.
Er was toen zeker nog wel wat te halen.
Het is vooral bekend door den zeeslag bus
selden de Hollandsche en Engelsdke vloten
op 10 Augustus 1653, waarbij Maarben Har-
perszoon Tromp met nog 6000 man het
leven liet, terwijl onze vloot er 26 schepen
verloor. De bevolking van Ter Heyde sloeg
toen vanaf het strand en de duinen het ver
loop van den slag gade en de overlevering
wil, dat het een inwoner van het dorp is
geweest, die het eerst de tijding van het.
sneuvelen van Tromp aan wal bracht. Dit
is de laatste maal, dat Ter Heyde officieel
in de geschiedenis wordt genoemd. De
plaats ging zienderoogen achteruit. Gedu
rende de Fransche overheersehing werden
door de Heydsche visschers een levendige
smokkelhandel op Engeland gedreven. Na
dat de Framsohen uit ons land waren ver
dreven, was het met den bloei van Ter
Heyde geheel gedaan. In 1870 was er nog
slechts één visschers vloot, terwijl het vis-
scherijbedTijf thans gehe'e) stil ligt. De zee
lieden ran Ter Heyde varen des zomers op
de visschersvloten van Solie*veilingen. Maas
sluis en Vlaa-rdingen, terwijl er ook velen
van hen werk hebben gevonden in den tuin
bouw. Aan de sch elpen visscherij wordt nog
wel wat gedaan, doch de opbrengst hiervan
is zeer onbeduidend. Toch verloochent de
zee-mansaard van de inwoners zioh niet. Zij
bezitten een reddingsboot, waarmede zij in
geval van nood steeds bereid zijn hulp te
verleenen. De totale ondergang van Ter
Heyde beantwoord merkwaardigerwijze aan
een profetie, gedaan m 1572, bet jaar van
de martelaren van Gorcum. Te Monster
werd toen namelijk de pa-rooh ie bed ie ning
waargenomen door de Paters Norbertijnen
Jacobus Laoops van Oudenaarden en Adri
aans Janszen van Hilvarenbeek. Zoodra de
Watergeuzen zioh genesteld hadden in Den
Briel, trok een kleine troep van hen naar
het rustige plaatsje en nam daar, geholpen
door eeu verraderlijken parochiaan, Jam
Vrouw el ingh, de beide priesters gevangen.
Zij werden naar zee gesleurd om per schip
te worden vervoerd naar Den Briel. Onder
weg kwamen de Geuzen met hun gevange
nen door het visschersdorpje Ter Hevde,
dat op een kwartier afstand van Monster
ligt en daarmede één parochie vormde. Zij
ontmoetten er eenige inwoners van de
plaats en riepen hun toe: „Tsa, mannen,
hier hebben wij uwen pastoor en uwen ka
pelaan voor U te koop! Voor dertig stui
vers kunt gij he-n van ons krijgen!" Maar
de visschers weigerden deze nietige som te
betalen ais losprijs voor hun parochie-ge es-
tel ijken, en de kleine bende ging door. We
gens den zeer des-olaten toestand waarin
het geheele gehucht zioh reedis sinds tal van
jaren bevond, besloot de gemeenteraad van
Monster, waartoe ter Heyde tegenwoordig
behoort, in September 1928 tot afbraak van
het geheele dorp. Slecht-s de school en de
kerk, welke uit het. midden der zeventiende
eeuw dateert, zullen blijven staan. Onge
veer 70 woningen werden afgebroken en in
de plaats van de oude .bouwvallige krotten,
waarvan enkele 300 jaar oud waren, verrijst
thans een geheel nieuwe badplaats. De
plannen voor den nieuwbouw werden ont
worpen door den bekenden architect Jan
Oosthoek te Den Haag. Behalve den hui
zenbouw omvat het plan den aan'eg van
eenige straten met goede trottoirs en een
rioleeringtstelsel, dat zal aansluiten bij dat
van Monster. Ook voor de aanplantinig van
boomen en groen wordt zorg gedragen. Als
de metamorphose geheel zal zijn voltrok
ken, zal het oude Ter Heyde e>en modern
dorpje zijn met gas, waterleiding, elec-tri-
ec-he huis- en straat verlichting. Voor het
uitvoeren van deze plannen, waartoe het
initiatief werd genomen door burgemeester
Kampschöer van Monster, moesten eerst
heel wat onderhandelingen worden gevoerd,
daar de gemeente allereerst in het bezit
moest komen van den grond en de opstal
len der eigenaars, terwijl dit grondgebied
nog moest worden uitgebreid met eenige
stukken van het Staatsdomein en ran het
gebied ra.n het Hoogheemraadschap Delf
land. Do meeste tegenwerking wend onder
vonden van de zijde ra-n de huiseigenaren.
Verschillende menschen in Ter Heyde had
den hun eigen woning, welke van geslacht
op geslacht was overgegaan en waarin zij
dus weinig of niets verwoonden. De afbraak
ran het dorp bracht voor het meerendeel
der bewoners, die zeer arm zijn, groote fi-
nancieele lasten met zich mede,
