DE KOFFIEBAAL
een groote partij Stoffen en Zijden
VOOR HUIS EN HOF
Thans in ieders bereik!!
Heeft aangekocht
A. v. DAM v. d. WIJK
Koffie
Koffie
dinsdag 24 maart 1931
de leidsche courant
tweede blad pag. 7
hoe wordt het weer?
DE BOER VINDT VAAK IN DE NA-
TUUR ZIJN BAROMETER.
Eiken avond bevallen de dagbladen me-
dedeelingen, gebaseerd op wetenschappe
lijk onderzoek, die ons vertellen hoe, naar
alle waarschijnlijkheid, gedurende het eerst
volgende etmaal de weersgesteldheid zal
zijn.
Eiken ochtend wordt er op duizenden en
duizenden barometers getikt en des on
danks is, speciaal de stedeling, herhaalde
lijk de dupe van het weer. in zoover, dat
hij, vertrouwend op wat dagblad en baro
meter hem voorspelden, zijn parapluie thuis
liet, terwijl het, na betrekkelijk korten tijd
reeds begon te regenen, of rekenend op
de hem beloofde zon en warmte, huiverend
in zijn te dunne kleediing onder een bedek
ten hemel loopt, waarlangs de wind de
wolken voortdrijft.
Dan scheldt hij op het Metereologisoh In
stituut; dan hoont hij het weerglas en het
wil er niet bij hem in, dat, wat de weerbe
richten betreft, onvoorziene omstandighe
den de beste berekeningen in duigen kun
nen doen vallen, terwijl wat den barometer
aangaat, onze verwachtingen niet al t.e hoog
gespannen mogen zijn.
In de eerste plaats zijn de weerglazen,
die wij thuis gebruiken niet van een zooda
nige constructie, dat zij op iedere atmosfe
rische schommeling, hoe gering die aanvan
kelijk ook mo>ge wezen, terstond reageeren
en bovendien mogen wij niet vergeten, dat
er een groot verschil bestaat tusschen den
chronometer die ons precies den tijd ver
kondigt, een thermometer die de tempera
tuur van het oogen-blik onfelibaar juist
weergeeft, en een barometer, met behulp
waarvan wij eigenlijk ten opzichte van de
naderende weersgesteldheid alleen maar
vergelijkende studies kunnen maken.
Metereologisoh Instituut en barometer
Van beide trekt de plattelandsbewoner
zich, in het algemeen gesproken, weinig
aan. Hij baseert zijn waarnemingen op de
natuur zelve-en dilkwijls heeft hij het bij
het juiste einde.
„Ik zou maar niet te ver gaan," waar
schuwt de landarbeider, dien wij op onzen
weg passeeren. „Je zult zien dat er regen
komt" En als wij hem vragen waarop hij
die veronderstelling baseert, luidt het ant
woord
„Omdat er geen dauw is gevallen."
Dat een dergelijke voorspelling uitkomt,
hebben wij herhaaldelijk kunnen constatee-
ren. Trouwens ook de wetenschappelijke
meteorologische studies hebben geleerd, dat
er geen dauw val t wanne er "er regen op
komst is.
ALs de bovenste luchtlagen droog zijn,
kan de lagere, warme en vochtige lucht af
koelen waardoor dan dauw wordt veroor
zaakt.. Zijn daarentegen de bovenste lucht
lagen zelf zóó doordongen met vocht, dat
zij geen waterdamp meer kunnen opnemen,
dan blijft de temperatuur zwoel.
Tevergeefs zien wij des ochtends uit naar
glinsterende dauwdroppels en het zal niet
lang duren of de dikke waterdamp zet zich
om in regen.
Ongetwijfeld bevatten de zoogenaamde
„boerenrege-ls" die gebaseerd zijn op de
méést uiteenloopende natuurverschijnselen,
op de kleur van de lucht, den vorm van de
wolken, de richting van den wind, heit schit
teren van de sterren, véél, dat met de wer-
ke 1 i jlcheid o v e reenk om t.
Natuurlijk is ook hier, als overal véél kaf
onder het koren maar zelfs ais wij dat kaf
buiten beschouwing laten, blijft er toch nog
een reeks waarnemingen over, war aan het
volksgeloof niet ten onrechte, groote waar
de hecht.
Als de boer zegt:
In Januari moet het vriezen dat
het kraakt,
Opdat van 't zomer véél koren in de
zakken raakt
da.n blijkt uit dit kinderlijke rijmpje, dat
na harde vorst in Januari, een goede oogst
verwacht mag worden.
Nu schrijven wij Februari en de boer
zegt:
„Als de gans in Februari water heeft,
heeft het schaap in Mei gras."
Ook deze regel is logisch wamt als in
Februari de temperatuur van dien aard is,
dat de vijvers en slooten niet meer bevro
ren zijn en de ganzen dus water hebben,
mag men aannemen, dat de lente in aan
tocht is. Is daarentegen het water nog met
een ijskorst bedekt, dan zal het ge-ruimen
tijd duren eer de schapen iets te grazen
hebben.
Feitelijk heeft iedere week, ja zelfs iede
re dag. een eigen rijmpje. In de Meimaand
heet het:
Mei koel en nat
Vult schuur en vat.
Als wij in Juni de koekoek nog lang na
St. Jan, dus na den 24sten hooren roepen,
dam beteefcent dat een kouden winter. In
den herfst zegt men op het platteland:
Véél eikels in Sepember
Véél sneeuw in December."
Als de trekvogels hum reis naar het zon
nige Zuiden aanvaarden, kijkt de boer de
ooievaars na om te zien hun vlucht is. Vlie
gen ze hóóg, dan zal ook het water in het
voorjaar hoog komen te staan. Is hun vlucht
daarentegen laag, dam behoeft men geen
overstroomingen te vreezen.
Niet alleen boeren, ook tuinlieden zijn
dikwijls goede weerprofeten. Zij putten hun
wijsheid onder anderen uit de bladeren van
de boomen. Twee jaar geleden, toen wij
een strenge winter meemaakten zóó streng
als zelden in Europa voorkomt, waren half
October allé loofboomen reeds volkomen
kaal.
Verleden jaar daarentegen, toen de win
ter zacht was, droegen boomen en struiken
tot in November hun biaderenkleed.
De natuur neemt- tal van voorzorgsmaat
regelen. Mie zijn oogen den kost geeft, zal
kunnen constateeren, dat de jonge knoppen
wanneer er groote kou op komst is, een
dikke, beschuttende vacht dragen. Is de
winter daarentegen zacht dam is ook het
kleed veel dunner.
Bijzomder gevoelige planten laten hun
wortels of knollen zóó ver in de aarde groei
en als zij „denken", dat de bodem zou kun
nen bevriezen.
Nóg treffender zijn de voorbeelden uit
het dierenrijk. Als de zwaluwen ons einde
Augustus verlaten, staat er een stevige win
ter voor de deur. Verleden jaar, toen van
koude geen sprake was. zijn de zwaluwen
tol in October hier gebleven. Hoewel alge
meen dit jaar een strenge winter werd ver
wacht, zagen bosehwachters en jagers nog
laat in den herfst jonge veldmuizen, het
geen altijd op weinig vorst duidt. De larng-
staarten zijn intussehen in het gelijk ge
steld.
Als de tuinlieden in den herfst den grond
omspitten, stooten zij dikwijls op de voor
raadschuren der knaagdieren. Zijn er groo
te voorraden, dan wacht ons een strenge
winter. Is de provisie gering, dan blijft de
koude weg.
In 1928 waren de knaagdieren voortdu
rend in actie; den afgeloopen zomer en
he<rfst daarentegen maakten zij weinig
werk van hun „provisie-kamers".
Daarentegen zorgden ratten en mollen
er voor, den toegang tot hun holen zoo hoog
mogelijk te bouwen. Bij intuit ie voelden zij,
dat. er veel waiter zou vallen. De mieren
waren nog voorzichtiger en zochten zoo
veel mogelijk heuvels voor hun winterver
blijf.
Uit den aard der zaak kan de stedeling
van den bodem geen studie maken, wel ech
ter zou hij, evenals de boeren en zeelieden,
wat meer op de-n wind en op de lucht kun
nen letten.
Waanneer des avonds een hooge, dichte
wolkenlaag het firmament bedekt en als
dam daaroverheen, donkerrood, de stralen
van de ondergaande.zon te zien zijn. komt
er regen en wind. Ook als uit het Westen,
w-anneer er des ochtends geen dauw is ge
vallen, dunne wolkenveeren optrekken, om
ten slotte den geheelen hemel te verduis
teren, zal regen bomen.
Gelukkig zijn er ook voorteekenen voor
mooi weer.
Een beetje avondrood, wolken met een
gulden rand, een groote, roodgloeiende zon
nebol in den vroegen ochtend, dat zijn al
lemaal te ©kenen, die duiden op mooi weer
in den zomer, op een helderen vriesdag in
het koude jaargetijde.
Wees niet verdrietig als gij des zomers
bij het ontwaken een dichten nevel ziet.
Veelal is hij de voorbode van een warmen
dag.
Loopt gij langs een gracht- of kanaal,
waaruit een onaangename geur opstijgt, en
ziet gij bovendien de zon mat geel onder
gaan, reken dan op wind.
Hoe sterker het water ruikt hoe matiger
de luchtdruk is; omdat uit het. water de
moerasgassen opstijgen .en een lage lucht
druk be teekent altijd wind en regeu.
Ook de barometer weet ons dat te ver
tellen, al zien de meeste mensehen het niet.
Te veel nog laten wij ons misleiden dooi
de imdeeling van het weerglas. De quaJifi-
caties bestendig, mooi, veranderlijk, regen,
véél regen, storm, zijn eigenlijk niet heele-
maal juist.
Zeker, als de barometer snel daalt, komt
er geen regen; maar dat geldt alleen voor
den zomer. In den winter is het- juist an
dersom. Dan duidt het vlugge dalen op een
hoogere temperatuur.
„Hbld."
UIT DE DIERENWERELD.
De Mieren.
Naast de bijen zijn de mieren ook een
der meest interessante diersoorten, wat
betreft de levenswijze.
Hun altijd voortdurende, bedrijvigheid,
hun somtijds, men zou kunnen zeggen ver
standig optreden en het oplossen der ver
schillende problemen, waarvoor zij komen
te staan, verbluft een ieder, die deze kleine
nietige diertjes eens wat van meer nabij
gaat beschouwen.
Ik zeg met recht verstandig, omdat men
soms dingen kan waarnemen, die eigenlijk
buiten het instinct der dieven omgaan.
Instinct is he. automatisch uitvoeren
van die handelingen, die de-dieren moeten
verrichten, omdat de Schepper die in hun
natuur gelegd heeft, en die steeds conse
quent worden doorgevoerd.
De lezer van dit en volgende artikelen
zal zelf kunnen beoordeelen, wat ik te veel
of te weinig heb gezegd, wanneer ik de uit
drukking „verstandig optreden" bezig.
Evenals de bijen leven de mieren ook in
groote kolonies bijeen, waar ook weer een
„Staatsinrichting" valt waar te nemen.
In tegenstelling met de bijen, die in een
kolonie slechts één koningin bezitten, heb
ben de mieren een veel grooter aantal ko
ninginnen, die voor de uitbreiding van het
ras hebben te zorgen.
De diverse werkzaamheden worden ook
weer uitgevoerd door de z.g. werkmieren.
Onder de werkzaamheden verstaat men
het bouwen van de mierenwoning, welke
op een zeer kunstige wijze in elkander
wordt gezet, het verzorgen der koningin
nen, eieren, larven, poppen en jonge mie
ren, welke nog niet zelfstandig kunnen ar
beiden.
De werkmieren zijn z.g. „geslachtsloos".
Een percentage van de kolonie is verte
genwoordigd door het mannelijk geslacht,
die ook weer een zeer lui leventje leiden
en slechts de bevruchting der koninginnen
tot hun levenstaak hebben. Wanneer dit
geschiedt is, komt er aan hun leventje een
einde, omdat zij dan onherroepelijk een
prooi van den dood worden.
De bouw eener mierenwoning is hoogst
interessant.
Het geheel bestaat uit vochtige aarde,
kleine stukjes hout grassprieten en bla
deren. Het gebouw telt tientallen gangen,
galereien en groote en kleine zalen.
Bij het- bouwen ervan kan men de mie
ren het mooit- in hun bedrijvigheid waar
nemen.
Iedere'mier werkt zelfstandig, een lei
ding is er niet en toch komt het geheel
schitterend in elkaar.
Bij de mieren luidt de parool „vrijheid
ren het mooist in hun bedrijvigheid waar
toe of een van hen iets verkeerds doek In
dit- geval breken de andere mieren het af
gekeurde werk af en hernieuwen het op
de juiste wijze.
Onder de mieren treft men verschillen
de soorten aan en even zoovele manieren
van bouwen.
In het bijzonder al deze soorten beschou
wen is min of meer ondoenlijk en wordt te
droog.
Van enkele soorten wil ik echter in de
volgende artikelen wel enkele interessante
bijzonderheden aanhalen.
De nesten worden door het eene soort
onder, bij anderen boven of gedeeltelijk on
der en boven den grond aangebracht, ter
wijl weer anderen hun nesten bouwen in
oude boomstammen, tuschen rotsen en on
der steenen.
Bijzonder opmerkelijk is de wijze, waarop
de mieren bun uitgangen aanleggen en be
waken.
Men treft een mierensoort aan, dat haar
openingen op geruimen afstand van het
nest aanlegt, welke dan door onderaard-
sohe tunnels met het nest in verbinding
staan. Ook worden de toegangen, die in
de onmiddellijke nabijheid van het nest
zijn aangebracht gedurende den nacht ge
sloten. Enkele, bijkans onzichtbare spleten
laten dan toe. dat een aantal mieren zich
naar buiten begeeft om de uitgangen we
derom open te stellen, zoodat overdag de
werkzaamheden vlot kunnen vcrloopen.
Ook met regen worden de openingen af
gesloten. Een waarnemer verhaalt hoe een
mierenkolonie bij regen stukjes lei over
de openingen schoven om zoodoende de
moeite te besparen, van het dichtstoppen
met zand, steentjes, hout e.d.
Een vijftigtal mieren was dan geregeld
voor deze werkzaamheden aangesteld, zoo
dat binnen den kortst mogelijken tijd het
geheele nest afgesloten was.
Dikwijls worden de poorten door schild-
waohten bewaakt, zoodat geen ongenoode
gasten naar binnen kunnen komen.
Dit geschiedt b.v. doordat de schild
wacht met de kop den geheelen opening
afsluit, als een kurk een flesch.
De mier zelf zit beschut en kan met de
kop een mogelijke aanvaller door bijten op
een afstand houden.
OBSERVATOR.
f 12.
75
f 13.
75
zijn PRIJZEN,
welke van Schijndei schoenen het mooiste
van alle Nederlandsche fabrikaten in
„aantrekkelijkheid" verhoogen. 3231
Een paar van Schijndei Schoenen is heden
Uw èenigste wenschl
NIEUWE MODELLEN 1931
Uw cachet verlangt
VAN SCHIJNDEL's
SCHOENEN
N.V. Oswald Elie
Kort Rapenburg
hoek Noordeinde -
TELEFOON 344
4.50 GLD.
Permanent met 8 maanden
garantie, waarom zult U meer
betalen. Onnoodig. Wij geven
wat iedere dame verlangt:
een natuurlijke golf. Knippen
wasschen en onduleeren 75 ct.
Zaterdags 1 sld. Bespreekt
vroegtijdig. Maison PLANT-
FEBER, Apothekersdijk 8.
1GS7
TE KOOP
nog enkele pracht theemeu
bels voor 12.50. Komt nooit
meer en twee pers. wasch-
kast, Amerk. greenen, pracht
spiegel eu marmerblad, spot
prijs 25.een pracht
eiken opzet met geslepen
spiegel voor f 8.50 bij J. v. d.
KROGT, Zoeterwoude, Wa
tertje. 3236
Bij aankoop boven
f 5.— knippatroon
90 cM. breed TAFFETZiJOE, diverse 4Q
kleuren, waarde 1.25, thans.
Moet U vlug bij zijn.
Wollen CREPE DE CHINE,
alle kleuren, dubb. breed
Cl.
Komt nooit weer.
ENGELSCHE MANTEL
STOFFEN, 2 el breed
1.98. 99,
19 CL
GEBLOEMDE WOLLEN MOUSSELINES A Q „f
Waarde 1.25, thansT-Clbl.
Dit zijn weer echte v. DAM's prijzen
l GEBLOEMDE ZIJDEN GE0R-
j GETTE, dubb. breed, waarde
3. thans
89 ct.
Let U hier vooral op.
GERUITE GEORGETTE,
't nieuwste, dubb. breed, Gy p|
div. kleurenUu bi
ENZ. ENZ. ENZ.
Wie van deze bijzondere aankoopen "^(5
profiteeren wil
Spoede zich naar"f(|
De „WereBd-Bekende"
DONXERSTEEG 13-13 1
Finale Uitverkoop wegens ver
plaatsing naar Botermarkt 10-11 ""$91
KOFFIEBRANDERIJ EN THEEHANDEL 2™
merk A
Iste soort
f 1.20
Onze verpakte Koifie
en Thee is bij de
meeste Winkeliers
verkrijgbaar.
f 0.90
VERKOUW STOKHUIJZEN
MIDDELWEG 3-7-9
TELEFOON 69
BURGER WOONHUIS
ie koop te Zoeterwoude Hoo
ge Rijndijk. Te bevragen bij
H. J. VAN MIL, Gemeente-
Opzichter Zoeterwoude. Di
rect Le aanvaarden. 3228
H.H. VEEWEIOERS
Door landbouwer met «eei
voer wordt stalling aangebo
den voor 20 a 25 koeien toi
land tijd. Brieven onder no
1685 bureau van dit blad.
