9e-
22ste Jaargang
ZATERDAG 21 MAART 1931
No. 6852
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
Installatie van den Burgemeester van Lisse
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oenfc, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per
regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
V „Liberale" wenschen en een
liberale wensch.
Voor de afd. Gorinohem van de Liberale
Staatspartij „De Vrijheidsbond" heeft
prof. B. D. Eerdmans uit Leiden een rese
gehouden over het onderwerp: „De plicht
van een Nederlander om liberaal te stem
men".
In het verslag van deze lezing, in het li
berale „Handelsblad", hebben wij niet kun
nen ontdekken, waarop die „plicht van een
Nederlander" is gegrond.
Wij zullen de belangrijkste beweringen,
de voornaamste artikelen uit de politieke
„geloofsbelijdenis", door den spreker af
gelegd, even citeeren.
„Wij wenschen met de liberale politiek
te bereiken, dat ons volk kan samenleven,
ondanks verschil van opvattingen en dat
welvaart en geestelijke vrijheid alom zul
len zijn". Dat is niet alleen een wensch
van de liberale politiek
„De liberalen willen geen goddeloozen
staat, maar een staat, waarin ieder zijn ge
loof kan belijden". Dat willen, ook wij
„Ieder Nederlander is benoembaar voor
een Rijksbetrekking. Bekwaamheid moet
den doorslag geven." Prachtig onze
hartgrondige wensch is, dat deze theorie
alom in praclijk worde gebracht!
„Wij moeten niet vijandig tegenover el
kaar staan, maar in verdraagzaamheid sa
menwerken". Een waar Ohristelijk be
ginsel
„Een partij moet geen beloften doen,
welke zij niet kan nakomen". 't Is ons
uit het hart gegrepen
„De liberalen willen medewerken, den
oorlog uit te roeien, maar zij willen niet
door nationale ontwapening gevaren uit
lokken". Wij gaan er volkomen mee
accoord 1
„Het is maar half waar, dat men
zooals de soc.-democrateh zeggen een
goede maatschappij krijgt, als men de ar
beiders goed verzorgt. Een arbeider met
een klein loon kan gelukkiger zijn dan een
met een hoog loon". Ook deze stelling
kan goed bedoeld zijn. Geld schenkt inder
daad geen levensgeluk; wat echter, na
tuurlijk, niet wil zeggen, dat de stoffelijke
belangen niet verzorgd dienen te worden,
't Is een waarheid, dat een hooger inkomen
nog niet gelukkiger maakt; maar: deze
waarheid moet niet uitsluitend en niet
allereerst worden voorgehouden aan de
arbeiders
Wij hebben ten slotte in het- verslag één
ware liberale opvatting gevonden. En
deze is dan ook in het „Handelsblad"-ver-
slag gespatieerd gedrukt. Zij luidt: „Poli
tiek is Staatsbeleid en geloof is een per
soonlijke zaak". M.a.w.: het Geloof staat
ten eenemale buiten de politiek.
Dat is de oude liberale leer, waartegen
over zich stellen móet een Christen, een
Katholiek. Een Christen moet zijn Gods
dienst belijden en beleven in kerk en huis
gezin maar óók in „zaken", óók in heel
het dagelijksch leven, óók in het geheele
openbare leven, óók dus in de politiek.
En bij de beleving van ons Geloof in de
politiek zullen wij volstrekt niet in strijd
komen met de mooie gedragslijn, in eenige
der hierboven-geciteerde uitspraken aan
gegevenintegendeel! In de be
leving van ons Geloof, ook in de politiek,
ligt grondslag en leiddraad voor de gedra
gingen, die een in alle opzichten goed Ne
derlander passen en waardig zijn! Geen
liberaal zal minder vrijheid genieten, als
Nederlander, indien de Christelijke par
tijen Nederland besturen, indien het open
baar leven, zooveel mogelijk, door Chris
telijke beginselen wordt geleid
VOLKENBOND
EUROPA'S CRISIS.
Een verklaring van Colijn.
Daar verschillende volkenbondsjourna-
listen aan Colijn een aantal vrogen had
den gesteld over den toestand, die thans
in het leven is getreden met betrekking
tot de Geneefsehehandelsconventie, heeft
Colijn een algemeene verklaring ten dien
ste van de pers afgegeven.
Ten aanzien van de vraag, of de con
ventie nog bestaat, dan wel dood is, her
innerde Colijn er aan, dat deze vraag door
verschillende delegaties verschillend is be
antwoord. Persoonlijk is Colijn van oor
deel, dat een conventie die voor een be
paalde periode gesloten is, zooals de han
del sconventie, ophoudt te bestaan, indien
zij niet in werking gesteld is voor den af
loop van den termijn, waarvoor zij geslo
ten werd, n.l. 1 April van dit jaar.
Van practische beteekenis acht Colijn
deze strijdvraag echter niet, want zelfs
wanneer men in den zomer nog eens bijeen
zou komen, om 'te beraadslagen over de
inwerkingtreding aer convtie, indien
intuschen de noodige ratificaties zouden
zijn binnengekomen zou men toch de
conventie onmiddellijk in werking kunnen
stellen, omdat ongetwijfeld eenige staten
tenminste den tijd zouden verlangen, om
de conventie opnieuw te doen ratificeeren.
Ook zijn er andere moeilijkheden, omdat
het zeer waarschijnlijk is, dat de toestand
op tariefgebied over eenige maanden niet
meer dezelfde zal zijn, als ten tijde van
het sluiten der conventie.
Met betrekking tot de vraag, wat de
Europeesche cumuussie in Mei a.s. nog zou
kunnen doen hierin bestaat, dat het een
stand, antwoordd< Colijn, dat het eenige
wat de Europeesche commissie nog zou
kunen doen hierin bestaat, dat het een
dringend beroep richt tot alle staten, om
zich aan de beginselen der conventie te
houden, ook al heeft men haar niet in wer
king gesteld.
Als men dit doet en zich aan dit ver
maan ook houdt, zou althans het ergste
vermeden worde.i n.l de opzegging van
handelsverdragen. Alleen als men, zij het
dan ook zonder conventie, den status quo
handhaaft, is er nog eenige hoop, dat het
economische volkenbondswerk kan worden
voortgezet.
Colijn verklaarde tenslotte, dat de hoofd
zaak echter is, dat het besef, dat de moei
lijkheden van Europa alleen door samen
werking op te lossen zijn, nog veel te
zwak is.
Men leeft veel te veel in de gedachte,
dat continentale, ja zelfs wereldmoeilijk-
-heden door nationale middelen zouden kun
nen overwonnen worden.
DUITSCHLAND
HERMAN MULLER OVERLEDEN.
De vroegere rijkskanselier.
Gisteravond om kwart voor elf is de
vroegere Duitsche rijkskanselier na een
zware ziekte overleden.
Hermann Müller werd 18 Mei 1876 te
Mannheim geboren. Hij bezocht eerst al
daar en later te Dresden-Neustadt het
gymnasium.
üp veriangen van zijn ouders werd hij
daarna leerling-koopman te Frankfurt aan
Main en later te Breslau.
Reeds op 17-jarigen leeftijd sloot hij zich
aan bij de sociaal-democratische partij. Hij
liet daarom in 1898 zijn koopmanschap va
ren en werd redacteur van de „Görlitzer
Volksztg." in Görlitz, waar hij later ook
gemeenteraadslid werd.
In 1906 werd hij lid van het bestuur der
socialistische partij in Berlijn, in den rijks
dag deed hij eerst in 1916 zijn intrede.
Na de revolutie was hij eerst lid van
het executieve comité en sinds het einde
van 1918 van den oentralen raad der Duit
sche republiek.
In 1919 werd hij gekozen als afgevaar
digde ter nationale vergadering en in Juui
1919 werd hij op den partijdag te Weimar
tezamen met YVels tot voorzitter van de
socialistische partij gekozen.
Bij de vorming van het kabinet Bauer
den 23sten Juni 1919 werd hij rijksminister
van buitenlandscke zaken, zoodat ook hij
mede het vredesverdrag van Versailles on-
derteekende.
In 1920 was hij eenige maanden rijkskan
selier; sinds dea 20sten Juni 1920 echter
was hij uitsluitend werkzaam als voorzit
ter der socialistische partij, totdat hij in
Juni 1928 voor de tweede maal als rijks
kanselier een kabinet vormde.
In Juli 1929 onderging hij te Heidelberg
reeds een ernstige operatie wegens gal
blaasontsteking, waarna hij eenige maan
den rust moest nemen.
In Maart 1930 trad hij geheel buiten ver
wachting met het geheele kabinet af, daar
er inzake de financieele hervormingsvoor
stellen van Moldenhauer met zijn eigen
partij geen overeenstemming te bereiken
FRANKRIJK
MIJNCONFLICT IN FRANKRIJK.
Dreigende staking op 31 dezer.
De onderhandelingen tusschen de vakver-
eenigingen der mijnwerkers en de mijneige
naars zijn mislukt.
De mijneigenaars hebben vandaag in
sommige mijnen van Noord-Frankrijk reeds
de aankondiging doen aanplakken, dat de
voorgestelde loonsverlaging van 10 pet.
reeds de volgende week zal ingaan.
De vertegenwoordigers der mijnwerkers
•zullen Zondag nogmaals vergaderen om een
besluit te nemen inzake de staking, die
eventueel op 31 Maart zal ingaan.
De minister-president verklaarde, dat
de regeering nogmaals een poging tot be
middeling zal doen.
FINLAND
DE „ROODE MIEREN» IN FINLAND.
De politie treedt krachtig op.
De Finsche politieke politic heeft na
veel moeite den geheimen weg ontdekt,
waarlangs de verbinding tusschen de
Finsche communisten en sovjet-Rusland
plaats vindt.
De politie heeft te Wiborg en andere
grensplaatsen talrijke communisten ge
arresteerd. Ook in de hoofdstad Helsing-
fors hadden eenige arrestaties plaats.
Voorts is een groote voorraad agitatie
literatuur aan de pclitie in handen ge
vallen. In Midden-Finland, in de stad
Jyvaskyla werden de mannen der cen
trale van een communistische organisa
tie, welke zich „mieren" noemden, ge
vangen genomen.
Een der gearresteerde communisten
heeft erkend, dat de organisatie p'annen
had voer meerdere aanslagen door middel
van springstof. Men zou een geweerfa-
briek van den staat en een spoorweg
brug in de lucht laten vliegen.
De politie zal binnenkort nog een nauw
keuriger rapport ver haar onderzoek en
de resultaten daarvan samenstellen. De
geheele aangelegenheid zal dan in han
den van het gerechtshof te Wiborg wor
den gegeven.
BRITSCH-INDIE
BLOEDIG TREFFEN MET AFRIDI'S.
Bij een verkenningstocht in de Kha-
juri-vlakte zijn door een Brit-sche troe-
penafdeehng vier Af rid i s gedood en vele
gewond. De Britten waren door de Afri-
di's aangevallen, dooh konden den aan
val afslaan.
(Vervolg.)
DE INSTALLATIE VAN DEN BURGEMEESTER VAN LISSE. Een photo ge
nomen in de Raadzaal, onmiddellijk na de installatie.
De eerste spreker, die na de sluiting der
openbare raadszitting Burgmeester van
Wijnbergen toesprak was de Pastoor der
St. Agatha kerk, de zeereerw. heer H. J. Ph.
T h o m a n n, die zeide geschrokken te zijn,
toen hij die paar letters; ,.dr." voor den
naam van den Burgemeester las. Dat zal
geen „blijvertje" zijn! had spr. teen ge
dacht. Al mag dat zoo zijn, dan toch
wenschte de Pastoor den Burgemeester toe,
dat zoolang hij hier in Lisse zal zijn hij ge
lukkige en heerlijke jaren mag beleven.
Als woordvoerder van de Ned. D. Herv. ge
meente brad ds. V a n D ij k naar voren, dde
met verwijzing naar de Bij be tekst „Alle
macht is van God", van den nieuwen burge
meester als wetenschappelijk magistraat
een onpartijdig regiment verwachtte. Spr.
hoopte, dat God de arbeid van den burge
meester zou zegenen tot verhoogde bloei
onzer gemeente.
Namens de Geref. Kerk sprak ds. dr.
Rnu y s. Hnewel deze gemeente slechts 5
pCt. der bevolking uitmaakt, vertrouwde
spr., dat, evenmin als de vader van 'n huise-
lijken onderscheid maakt tusschen jonge en
oude, sterke en zwakke kinderen, ook de
Burgemeester voor alle groepen dezelfde
rechten zou handhaven. Spr. hoopte, dat
de Heere den nieuwen bewindsman in zijn
moeilijk weak kracht en wijsheid moge
geven. Ook als voorzitter der A.R. Kies-
vereeniging wilde spr, het welkom toeroe
pen. Bij alle verschil van meening is er toch
veel overeenkomst tusschen de partij va.n
den Burgemeester en die van spr., omdat
beide er Kennen de souvereiniteit Gods en
beiden in haar program geschreven hebben
de bescherming van Godsdienst, huisgezin
en eigendom. Beide partijen moeten schou
der aan schouder staan in bescherming van
de hoogste goederen van ons nationa-e
leven. Ook in dit opzicht hoopte spr., dat
de Heer ons den nieuwen burgemeester
ook ten zegen stelle.
Als Raadslid sprak daarna de heer V e r-
d u ij n. Spr. heeft in een bekend boek ge
lezen: Kom aan mijn tafel, want ik heb
Uw ouders gekend. Wij treden den burge
meester tegemoet met vertrouwen omdat
hij is een loot van goeden stam. Zijn vader
ais een vooraanstaand staatsman, zijn moe
der ais moeder van een tamelijk groot ge
zin, zullen hun zoon zeker hebben voorge
houden, dat „noblesse oblige". Spr. felici
teert beide ouders, dat zij het geluk mogen
smaken bij deze plechtigheid tegenwoordig
te kunnen zijn.
Uit naam van de burgemeesters der om
liggende dorpen sprak mr. D. Pont,
burgemeester van Hilegom, die in het feit,
dat de beer Van Wijnbergen op jeugdigen
leeftijd benoemd werd tot burgemeester
eener gemeente als Lisse, niet anders kan
zien als een eer en een erkenning zijner
persoonlijke hoedanigheden. Want Lisse vs
geen gewone plattelands-gemeente, doch een
dorp, dat een belangrijke plaats inneemt in
de economisohe structuur van ons vader
land. Spr. wees op een eigenaardigheid van
ons volk maar speciaal van deze streek. De
bevolking is begaafd met durf en energie,
doch vertoont een ontete.lend gebrek aan
gemeenschapszin wat o.a. blijkt uit de mis
lukking om 't embargo op de Ameri-
kaansche narcissen invoer op te heffen en
uit de tegenwerking bij de verbreeding van
den Rijksweg. De taak van een burgemees-
I ter is bij voortduring te ijveren voor de ge-
I meenschapsbelangen en te waken voor
plaatselijk chauvinisme. Spr. weidde daar
na uit, over de regelingen, die gemeenschap
pelijk tusschen de gemeenten in de Bollen
streek zijn getroffen. Tot dusverre is de sa
menwerking voortreffelijk geweest. Spr.
hoopte, dat dit in de toekomst zoo moge
blijven, waarbij de burgemeester de groot
ste steun zal ondervinden van de voortref
felijke wethouders en van den eminenten
seoreta.riis, die niet alleen uitnemend thuis
is in de administratie, maar een man te
vens begiftigd met bril'liante leiders-eigen-
sohappen. Spr. besloot met de beste wen
schen voor den burgemeester en voor Lisse.
Als president-commissaris va.n de N.V.
El e otri oi-t e ii ®bedr ij f H a a r 1 e-mL isseSas-
seruheim voerde daarna het woord de bur
gemeester van Sassenheim, de heer J. P.
Gouverneur, die de medewerking van
burgemeester Van Wijnbergen inriep voor
dat bedrijf, dat voor de bollenstreek van
zulk een onschatbaar nut is geweest. Het is
door een der vorige sprekers gezegd, dat de
Burgemeester uit het Zuiden van Noord-
Brabant naar het Noorden van Zuid-Hol
land kwam en dat dit een hee'e groote ver
andering is. Spr. kan inderdaad getuigen,
dat het een heele eiroote verandering is, die
zijn eigenaardige moeilijkheden meebrengt.
Een eigenschap van de bewoners hier
is, dat zoowel de groote als de kleime bloe
misten klagen, evenals de bn-gertjefi in
Brabant. Maar, zegt spr., het gaat hier
best 1 Men ziet het zoo dikwijls, dat wan
neer na een langen tijd van hoog conjunc
tuur er een stoot komt, er vele menschen
zijn, die alles verloren achten. Aan den
Burgemeester past in zulke omstandighe
den een wi;ze bezadigdheid. Spr. wenschte
ook de ouders van den nieuwen burgemees
ter geluk en hoopte, dat wat de vader in
de groot-politiek is, door den zoon hier in
Lisse in de gom een te-ooli tick mag worden
voortgezet, 't Is overbekend, dat de vader de
rechtvaardigheid tot grondslag zijner begin
selen heeft. Spr. hoopt, dat de zoon hem
daarin zal navolgen; dan zal het hem in
Lisse zeker goed gaan.
Als voorzitter van de R K. Kiosvereeni-
ging kwam de heer Van der Eerden
den nieuwen burgemeester kracht en wijs
heid toewensrhen.
De heer C. S c h r a m a, sprekend na
mens do 800 leden van den R.K. Volksbond,
uitte één wensch. die tot nog toe niet was
vervuld, namelijk dat als de Toon eel ver
een icing of de Zangvereemging een uitvoe
ring geeft, de Burgemeester daarbij van zijn
belangstelling blijk zou geven. Dat zou op
hoogen prijs gesteld worden.
De heer VanderEerden kwam nog
maals naar voren, t.hans om namens de Han
ze de belangen van dezen stand in de aan
dacht van den burgemeester aan te bevelen.
De heer Van Rossum bood als
ouderling gelukwerschen aan namens de
Ohr. Geref. gemeente.
De heer Ir. de Graaf voerde het
woord namens de afd. van Bloembollencul
tuur; de heer Tissing trad als woord
voerder op van de Lisser Middenslandsver-
eeniging.
De heer Tanis sprak enkele hartelijke
woorden uit, in naam van de Christ.-Hist.
Kies vereend ging, de heer v. d. V 1 u g t be
pleitte namens de drie landarbei dersbonden,
de zorg voor de werkloozen, de heer A fa-
bi n g sprak een heil wensch namens de
Staatk. Geref. kiesvereen.
De heeh J. B e t b e e vestigde als voor-
