UIT DE RIJNSTREEK
VRIJDAG 27 FEBRUARI 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
Stemming Gemeenteraad. Burgemees
ter en Wethouders dezer gemeente hebben
de stemming voor de verkiezing van den
Gemeenteraad bepaald op Woen<s>d«g 10 Ju
ni 1931.
N00RDWIJKERH0UT.
Personalia. De heer K. J. Noy, Hoofd
der Bijz. Lag. Sohool met den Bijbel alhier,
is benoemd tot hoofd aan de nieuw te ope
nen „Emmaschool" te IJmuiden-Oost.
De heer P. J. Arende, thans onderwij
zer aan de Insingerschool te IJmuiden-
West, is benoemd tot Hoofd der Bijz. La.g.
Sohool met den Bijbel, alhier.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
De Hanze. Dinsdag 3 Maart a.s. zal de
Hanze, afd. Katwijk aan den Rijn haar jaar
vergadering houden in het Parochiehuis.
Dp agende vermeldt een lange reeks pun
ten als financieel verslag, verslag over 1930
van den secr., bestuursverkiezing, begroo
ting 1931 en ten slotte een bespreking over
het te houden feest ter gelegenheid van het
12 1/2 jarig bestaander afdeeling. welk feest
het bestuur hoopt te vieren op 2de Paasoh-
dag van dit jaar.
Tuinbouw. In tegenstelling met andere
jaren is het nog opvallend stil in de tuin
bouwbedrijven. Iu geen enkel opzicht wordt
haast gemaakt. De pessimistische geest, die
in het algemeen heerscht, zal hieraan wel
niet vreemd zijn. De winterprodueten raken
op. Dat is de aanvoer aan de veiling goed
merkbaar. Vermoedelijk zal over 14 dagen
de laatst veiling plaats hebben. Dan is het
wachten op de komende zomer, jonge peen
en vroege aardappels, waarvan eerstdaags
met het. zaaien en planten moet worden be
gonnen. Want de tijd draait, ondanks de
minder ongewekte stemming die er heerscht.
Ver tot steun bij ziekte. Deze vergadering
tot uitkeering bij ziekte „St. Joan. Bapt. hield
haar jaarlijksche ledenvergadering.
De voorzitter, de heer C. v. d. Lubbe, opende
de vergadering en vermeldde, dat drie be
stuursleden wegens ziekte afwezig waren.
Omdat ook de secretaris niet aanwezig was,
las de pastoor de notulen; dezen werden on
veranderd goedgekeurd. Eveneens gebeurde dit
met het jaarverslag.
Uit het jaarverslag van den penningmeester
bleek, dat er een nadeelig saldo is van 7.68.
„Hulp in Nood" echter heeft een batig saldo
van 307.86. Dan volgen de bestuursvoorstel
len om gedurende 13 weken aan weduwen
2.50 uit te keeren, aan kraamvrouwen 5.—,
aan het „Wit-Gele-Kruis 5.en aan de
vrouw van den penningmeester een jaarlijksche
gratificatie van 10.welke voorstellen al
le werden aangenomen
Het bestuur stelde ook nog voor om zich aan
te sluiten bij „Katholiek Katwijk'Ook dit
werd aangenomen.
Na mededeeling dat er 2 H. Missen zullen
gelezen worden voor de levende en overleden
leden en een bedankje aan de bode, sluit de
voorz. de vergadering.
VOORSCHOTEN.
Personalia. Aan de eerste Fransche
kapacademie „Marcel"' is geslaagd voor
onduleeren mejuffrouw H. B. R. Tcske,
wonende alhier.
Volksbond. Gisteravond vergaderde
de R. K. Volksbond in het R. K. Vereeni-
gingsgebouw alhier onder Teiding van den
voorzitter, den heer G. Schrijvers, die de
vergadering op'ende met den Christelijken
groet. Het bestuur stelde de vergadering
voor om 100 beschikbaar Ie stellen voor
de werklooze leden van de afdeeling. Het
R. K. Armbestuur heeft, 50 beschikbaar
gesteld. Ook is van den zeereerw. heer P.
Meijer, pastoor alhier en geest, adviseur
van den bond, verlof verkregen om Zondag
a.s. een collecte te mogen houden in de
Kerk na de vroegmis en Hoogmis voor dat
doel. Van deze gelden zullen bonnen wor
den uitgereikt., waarvoor bij de winkeliers
alhier levensmiddelen kunnen worden be
trokken.
Ook besloot de vergadering 25 bij te
dragen in het. orgelfonds der R. K. paro
chiale Kerk alhier. Op gebruikelijke wijze
sloot de voorzitter deze vergadering.
WARMOND.
Wethouder Oudshoorn.
De heer Alb. Oudshoorn, Wethouder de
zer gemeente, deelde ons mede, dat hij niet
meer voor een raadszetel in aanmerking
wen-seht te komen, en op dit besluit niet.
meer weneehte terug te komen. De heer
Oudshoorn is ruim 12 jaar lid van den Raad
dezer Gemeente, waaronder 8 jaar Wethou
der en Loco Burgemeester. Vele en groot©
werken zijn tijdens zijn Wethouderschap tot
stand gekomen, doch te zijner tijd zal wel
gelegenheid zijn hierop nader terug te
kernen.
Uitbreiding fabriek Padox, De fabriek
van de N.V. Padox alhier zal belangrijk
worden uitgebreid. Gister hebben B. en W.
daaromtrent zitting gehouden tot het aan-
hooren van bezwaren ingevolge de Hinder
wet. Geen bezwaren werden ingebracht,
zoodat, wanneer ook de Arbeidsinspectie
geen bedenkingen ontstaan, eerdaags de
vergunning za.l worden afgegeven.
Dorpsstraat. De dorpsstraat alhier na
dert langzaam hare voltooiing. Aan beide
zijden zijn trottoirs gelegd, zoodat het ge
heel een ander aanzien gekregen heeft.. Eer
daags zal beginnen worden met algeheele
vernieuwing der Baan en het daaraangren-
zend plein waarop de muziektent staat.
WASSENAAR.
Kiezerslijst. De op 23 Maart voorloopig
vastgestelde kiezerslijst voor deze gemeen
te bevat de namen van 6511 kiezrs voor de
Twedé Kamer, 6264 voor de Staten en 5815
voor de gemeenteraad.
Vernieuwing Kerkstraat. Binnenkort
zal een aanvang worden gemaakt met de
vernieuwing der bestrating in de Kerk
straat. Reeds is men begonnen met. het
rooien der aloude lindeboomen, welke voor
heen in den zomer aan de straat zoo'n
eurig aanzien gaven. De eischen van het
moderne verkeer vragen helaas opruiming.
LISSE.
Auto-ongeluk. In den nacht van Woens
dag op Donderdag, is in onze gemeente een
auto-ongeluk gebeurd, dat zonder ongelukken
is afgeloopen. Een luxe auto, komende uit de
richting Haarlem, werd nabij de Jannetjes-
brug verblind door een uit de richting Leiden
komende auto. De bestuurder van de laatste
auto reed tegen een boom op; de auto werd
totaal vernield. De chauffeur kwam er zonder
een<ge kwetsuren af. De andere auto reed
door. De vernielde auto, werd op transport
gesteld door de fa. Kranenburg uit Oegstgeest
Woningbouwvereeniging „Volksbelang".
Gisteravond hield de Woningbouwvereeniging
„Volksbelang" haar jaarvergadering in de
groote zaal van den R.K. Volksbond. De
voorzitter opende deze vergadering met een
woord van welkom tot de talrijke aanwezigen.
De notulen werden gelezen en onveranderd
goedgekeurd. Vervolgens werd het jaarverslag
van den secretaris gelezen, waaruit wij aan
stippen dat er wederom 36 woningen zijn ge
bouwd, 19 bestuursvergaderingen zijn er ge
houden. De vereeniging is wederom verrijkt
met 30 nieuwe leden, die dezen avond zullen
worden geballoteerd. Uit het jaarverslag van
den boekhouder-kassier blijkt het volgende.
Aan ontvangsten viel een bedrag te boeken van
f 20018.63, aan uitgaven 26476.86, alzoo een
nadeelig saldo van 6458.23. Beide verslagen
werden met een woord van dank door den
voorz. onderteekend. Aan de orde is bestuurs
verkiezing wegens periodieke aftreding van
den penningmeester, den heer Joh. Randsdorp
Ook waren aftredend de heeren J. P. Segers en
J C. de Haan, die aangesteld zijn door het ge
meentebestuur. Deze zijn in de gemeenteraads
vergadering van 20 Febr. j.l. wederom herkozen
door den gemeenteraad. Daar er geen candi-
daatlijsten zijn binnengekomen, werd ook de
heer Randsdorp z.h.st. aangenomen.
De voorz. dankte de herkozen bestuursle
den, en hoopte wederom een prettige samen
werking te mogen ondervinden. Vervolgens
werden 30 nieuwe leden aangenomen, zoodat
het getal leden is gestegen tot 215. Hierna had
de uitloting plaats van het stamkapitaal, dat
wil zeggen dat deze personen hun stortingsgeld
terugontvangen. De gelukkige waren de heeren
G Boot, G. Balkenende, J. de Zeeuw en L.
Aan de orde was statutenwijziging. De ge
wijzigde statuten werden voorgelezen door den
heer J. C. de Haan. Aan ieder lid zullen gratis
de statuten worden toegezonden. Niemand der
aanwezigen had op- of aanmerkingen op de
gewijzigde statuten. Het gewijzigd reglement
werd eveneens voorgelezen, en met algemeene
steramen vastgesteld. Vervolgens werd het
huurcontract voorgelezen en eveneens aange
nomen. Koninklijke goedkeuring zal worden
aangevraagd van de statuten. Een woord van
dank werd gebracht aan de heeren J. P. Se
gers en J. C. de Haan, voor de moeite, die zij
zich hebben getroost om de statuten te ver
vaardigen.
Medegedeeld werd, dat de bewoners van de
36 nieuwe huizen, die klachten hebben of repa
ratie aan hun huis, zich moeten vervoegen bij
den heer Horsman.
Gekomen aan de rondvraag werden door
verschillende leden aanmerkingen gemaakt wat
betreft het toekennen der nieuwe huizen aan
vreemden. Allen werden zeer tevreden gesteld
door het woord van den voorz. Niets meer
aan de orde zijnde werd de vergadering geslo
ten met een woord van dank aan de leden.
SASSENHEIM
Rector St. Bernardusgesticht.
Naar wij vernemen is door den Bisschop van
Haarlem tot rector van het St. Bernardusge-
stincht aangesteld de zeereerw. heer A. E. C.
Huf, sinds 1916 rector van het St. Clemens Re
traitehuis te Noordwijkerhout. Rector Huf werd
geboren in 1876 en priester gewijd 1899. Mor
genmiddag zal rector Huf zijn intrek in het
St. Bernardus-gesticht nemen.
„Ziekenzorg"Gisteravond hield de ver
eeniging Ziekenzorg haar jaarlijksche alge
meene vergadering in het K. S. A.-gebouw.
Evenals op andere plaatsen, was ook hier de
opkomst beneden peil te noemen, daar van de
ruim 1500 leden er 40 aanwezig waren. De ver
vergadering leidde. Spr. heette allen hartelijk
zitter, die wegens ziekte van den voorz. de
vergadering leiddg. Spr. heette allen hartelijk
welkom, in het bijzonder den eerw. heer pas
toor, die de vereeniging een warm hart toe
draagt. Spr. meende, dat de oorzaak van het
slechte vergadering-bezoek moet worden toe
geschreven aan de vele zieken, welke hier ter
plaatse zijn.
De notulen werden hierna onveranderd vast
gesteld. Aangaande deze notulen besprak de
pastoor, dat verschillende zieken moeien mee
werken en niet het ziekenhuis moeten prefe-
reeren boven het St. Bernardus-gesticht.
Medegedeeld werd, dat de nieuw-benoemde
schoolarts, de heer Th. Zijerveld, afkomstig uit
Purmerend, zich alhier komt vestigen.
Voorts werd een schrijven behandeld van het
St. Elisabethziekenhuis, dat het tarief van
3.50, waarmede een jaar proef is genomen,
weer op 4.50 is gesteld. Door bemiddeling
van een jaar bestuursleden is een tarief opge
vraagd van de Maria-stichting te Haaralem,
dat, alle kosten inbegrepen, op 4 is bepaald.
Dit tarief is voor alle patiënten hetzelfde, be
halve kraamvrouwen betalen 1 meer. Kosten
voor autovervoer bedragen 12.60. De uit
spraak werd aan de vergadeering gelaten. Ge
vraagd werd of in Haarlem evenals Leidert de
medische hulp hetzelfde is. Dit is echter moei
lijk te zeggen; de praktijk zal dit moeten
leeren. De dokter adviseert of een patiënt naar
Haarlem of Leiden moet. De heer Matze vroeg,
of, zooals op andere plaatsen het geval is, niet
de mogelijkheid bestaat een onderling opera
tie-fonds te stichten. Dit zal in het bestuur de
aandacht hebben. Ingekomen was een schrij
ven vain den kassier van de Boerenleenbank,
welke controle op de kas had uitgeoefend en
deze in de goede orde had bevonden.
Hierna volgde finanticel verslag over 1930.
Er blijkt te zijn uitgekeerd aan ziekenhuisver-
pleging een bedrag van* 3.709.05 tegen
5976.25 in 1929. Dit geld is besteed voor 64
gevallen, met een aantal ligdragen van 1499.
Voorts zijn in totaal de uitgaven 5717.23 te
gen 5085.22 in 1929. De reserve op 1 Jan.
1930 bedroeg 3616.26 tegen 2634.46 vorig
jaar. Blijkt dat met de nieuwe regeling van 8
maanden contributie, wel eenige vooruitgang is
te bespeuren. De voorz. dankt den penning
meester voor zijn duidelijk verslag en hoopt
dat deze functionaris nog lang de vereeniging
moge dienen.
Alsnu werd door den secr. Krom een keurig
uitgebreid jaarverslag uitgebracht. Hieruit
bleek, dat het vergaderingenbezoek niet erg
bevredigend is, wat tot gevolg beeft, dat ver
schillende leden niet op de hoogte zijn met het
verloop en besluiten, welke op de vergadering
worden genomen. Vervolgens dat er 7 be-
stuurs- en 1 ledenvergadering zijn gehouden;
het ledental bedroeg op 1 Jan. 1930 1599.
De voorz. kan niet nalaten om den secretaris
een woord van dank te brengen, evenals hij dit
doet voor deö kassier en bode; ook zij hebben
een groot aandeel in het werk der vereeniging.
Aan de orde is bestuursverkiezing wegens
periodiek aftreden van den heer P. W. Nie-
kerk en een vacature wegens vertrek van den
heer Prins naar elders. Eerstgenoemde werd
met algemeene stemmen herkozen, en voor den
heer Prins werd gekozen de heer P. Zwetsloot.
Bij monde van den voorz. werd aan den heer
Prins dank gebracht voor alles, wat hij met
liefde voor de vereeniging heeft gedaan. Spr.
wenscht den heer Prins toe, dat het hem in de
toekomst goed moge gaan. Hierna volgde de
rondvraag, waarvan niemand gebruik maakte,
waarna de vergadering met een dankwoord
werd gesloten. Spr. hoopte, dat ieder propa
gandist zal zijn voor de vereeniging om deze
tot grooter groei en bloei te brengen.
WOUBRUGGE.
Geschrikt. De eierenophaler V. reed met
hit en kar te Ofwegen. Plotseling sprong de
hond van den landbouwer v. E. op de hit aan,
waardoor het dier schrok, en op Je berm van
den weg sprong en botste tegen een boom. De
strengen braken en de hit kwam 'n het water
terecht De wagen met eieren bleef daardoor
op den weg en het paard kwam gelukkig zon
der letsel weder op het droge.
RIJPWETERING.
R.K. Parochiale Kiesvereeniging. De
jaarvergadering der R.K. Parochiale Kies
vereeniging op Woensdag 25 Februari ge
houden in het café „Rustoord", mocht dit
maal, gezien de omstandigheid, dat er zeej
veel zieke menschen in onze parochie zijn,
goed bezocht genoemd worden, alt hans
wanneer we het aantal opgekomen leden
vergelijken met dat van vorige jaarvergade
ringen. Te ruim half acht kon de voorzitter
de bijeenkomst openen met den Christelij
ken Groet en een kort woord ter inleiding.
Twee a-ctueele zaken werden daarbij onder
de aandacht der aanwezigen gebracht, n.l.
de op het oogenblik bijna overal drukkende
malaise, met als nasleep werkeloosheid eh
armoede, en op de tweede plaats het steeds
driester dreigend gevaar van het bolsjewis
me, een schrikbeeld ,veel geweldiger dan
liet eerste. De financieele nood toch, die
zich thans zoo algemeen doet gevoelen, is
een gevolg van den grooten wereldoorlog
en de geschiedenis der laatste ecuwen, die
ons na eiken oorlog een dergelijke malais e-
tijd vermeldt, bewijst ons teven®, dat met
wijs beleid en groote krachtsinspanning de
uit haar verband gerukte maatschappelijke
orde langzaamaan weder in normale banen
kan worden geleid; en dit zal ongetwijfeld
ook thans geschieden. Doch dan moeten wij
als kiezers er op de eerste plaats aan mede
werken, dat in de verschillende bestuurs
lichamen de mannen worden gekozen die
dat wijs beleid bezitten en die groote
krachtsinspanning willen en kunnen ont
wikkelen. Ook voor de bestrijding van 't
bolsjewistisch spook moeten wij, Katholie
ke kiezers ons aaneensluiten en ons scharen
achter het bestuur onzer Katholieke Staats
partij, want alleen de eenheid der Room-
sohen, de eenheid van alles, wat in Europa
aan God gelooft, kan ten slótte het sterke
bolwerk vormen, waarop het boLsjewistisohe
regiem te pletter moet slaan.
Na deze inleidende woorden werd begon
nen met het afwerken der agenda. De no
tulen der vorige jaarvergadering werden
zonder op- of aanmerkingen met dank aan
den secretaris goedgekeurd en vastgesteld.
Evenzoo ging het met het keurige jaarver
slag, waarvoor de secretaris allen lof toe
komt. Medegedeeld werd verder, dat de pen
ningmeester wegens ziekte de vergadering
niet kon bijwonen en dat dus het financi
eele verslag tot de volgende vergadering
moest worden uitgesteld.
Bij de dan volgende bestuursverkiezing
werden de twee aftredende bestuursleden
de H.H. G. C. Borst en J. v. Egmond met
bijna algemeene stemmen herkozen, terwijl
tot afgevaardigde voor de controle der kas
va.n de Centrale de heer S. Zandbergen bij
acclamatie werd gekozen, dezelfde, die zich
het vorig jaar zoo goed van deze taak heeft
gekweten.
Daarna kwam een voorstel van. de be
stuurstafel, hetwelk beoogde door middel
van een request bij het Gemeentebestuur
aan te dringen op: 1. verliohing van dé
steeg, waarin de huizen Nos. 132136 staan
door verplaatsing van een bestaande of het
aanbrengen van een nieuwe straatlantaairn
2. het. geregeld doen oontroleeren en zoo noo-
dig verbeteren van de geheel© straatver
lichting te Rijpwetering opdat deze beter
dan tot heden aan haar doel beantwoordde.
Dit voorste) werd met algemeene stemmen
aangenomen.
Dan volgde de bespreking der gemeente
raadsverkiezing, die dit jaar een bijzonder
karakter zal dragen, wijl onze raad, door
de toename van het aantal inwoners der
gemeente Alkemade met twee leden moet
worden uitgebreid. Zooals gewoonlijk sprak
uit de besprekingen weer de, we zouden
haast zeggen, traditioneele naijver tusschen
de Katholieke bewoners der verschillende
goed dient te beseffen en er wel van door-
wijken, waaruit onze gemeente bestaat.
Sommige leden meenden echter zeer te
recht, dat elk gemeenteraadslid zijn taak
drongen moet zijn, dat hij wordt gekozen
om de belangen te dienen van heel de ge
meente en niet die van een bepaalde wijk,
zoodat het bij een serieuse plichtsopvatting
van alle raadsleden, nooit kan voorkomen,
dat de eene wijk door den raad zou worden
veronachtzaamd als een stiefkind, terwijl
een andere als een lievelingskind zou wor
den vertroeteld. In het besef van de nood
zakelijkheid dat er aan dezen verkeerden
toestand een eind kome, werd aan het Be
stuur opgedragen er op de vergadering van
de Centrale, die a.s. Woensdag zal worden
gehouden, op aan te dringen, dat de Katho
lieke kiezers vam ALkemade bij de a.s. ver
kiezingen voor den gemeenteraad met één
lijst zullen uitkomen; één lijst, waarvan de
namen, die er op voorkomen, een waarborg
zijn voor de strikt onpartijdige behandeling
van al de belangen van heel de gemeente.
Eindelijk kwam aan de orde de verloting,
waartoe op de vorige jaarvergadering was
besloten. Het vijftal door het Bestuur aan
gekochte prijzen viel hierbij ten deel aan:
1. J. Zandbergen, 2. Th. W. Straathof, 3. W.
Verlcley, 4. S. Zandbergen, 5. W. van 't
Hart:
Daar ten slotte bij de rondvraag niemand
der aanwezigen meer het woord verlangde,
sloot de voozitter met een woord van dank
en den Christ el ijken groet, deze geanimeer
de vergadering.
WOERDEN
Laatste lezing van Kath. Woerden.
De laatste lezing van „Katholiek Woerden"
werd Woensdagavond gehouden. Waarschijnlijk
door de vele ziektegevallen waren er nogal
plaatsen open.
Niettemin hebben de toehoorders genoten
van een zeer fijne rede, gehouden door den
heer Henri Hermans, lid der Tweede Kamer,
over „Voortbrengst en Behoeften en Kapitalis
me". Spr. begint zijn rede met te wijzen op
zeven sociale „doodzonden", eens genoemd
door een Engelsch predikant en in de huidige
maatschappij waar te nemen. Twee wil spr. be
spreken: eigendom zonder arbeid, waaraan
spr. een andere toevoegt: arbeid zonder eigen
dom en: genot zonder geweten.
Nader zal spr. dit verklaren, om dan te ko
men tot twee kernpunten van socialp hervor
ming.
Een kwestie, die hier ten zeerste mee ver
band houdt, is die van het kapitalisme en
slechts eenige punten van zijn te Utrecht ge
houden rede wil spr. hier even aanstippen, om
niet in herhaling te vallen, maar welker ver
klaring toch onontbeerlijk is voor de van avond
te behandelen stof.
Het is niet gemakkelijk een antwoord te
geven op de vraag: wat is kapitalisme? Bij
de geleerden vond spr. een 44-tal omschrij
vingen, terwijl hij tevens nog kennis nam van
meerdere dikke boekdeelen, welke deze kwes
tie behandelen. Kapitalisme, zou spr. willen
zeggen, is de overheersching van het kapitaal
over den arbeid.
In de technische structuur van het kapita
lisme ligt de heele geschiedenis van het groot
bedrijf. Spr. gaat deze ontwikkelingsgeschiede
nis in vogelvlucht na en we zien tenslotte het
kapitalisme in z'n techniek: de toeneming van
de macht van derden in het grootbedrijf.
Bij de sociale structuur van het kapitalisme
moeten we vooral letten op de verhouding tus
schen arbeid en kapitaal. Deze twee zijn en
worden hoe langer hoe meer gescheiden. Het
aantal z.g. loonarbeiders is ontzettend geste
gen. In Europa en in de Staten afzonderlijk
gaat spr. deze getallen na. We hooren dan
hoe in de V. S. in 1921 41 millioen producen
ten waren, waarvan 31 millioen loon- en sala
ristrekkers, dus onzelfstandigen. In de voor ons
beschaafde landen behooren van de 600 mil
lioen inwoners er 130 millioen tot de loon
trekkers, of tot daarmee gelijk te stellen
groepen. Met vrouwen en kinderen meegere
kend maken ze 60 pet. dier bevolking uit.
We komen dus hier ean een levensprobleem
over 2/3 der menschen in de beschaafde staten.
Al deze loonarbeiders zijn in zekere zin
proletariërs, d.w.z. menschen, die in den regel
niets bezitten dan wat ze dagelijks verdienen.
Dit wijst op een heel gevaarlijke tegenstelling.
We hebben hier nog meer te maken met de
z.g. sociale doodzonde: arbeid zonder eigen
dom, dan met: eigendom zonder arbeid.
Wij, aldus spr., zijn voorstanders van pri
vaat-eigendom, maar juist daarom moeten we
dergelijke toestanden, uitgedrukt loor boven
genoemde sociale doodzonde, veroordeelen. Ten
eerste omdat een verlangen naar bezit (hier
door wordt het verantwoordelijkheidsgevoel
opgewekt en geprikkeld tot arbeid en vooruit
gang), daardoor onmogelijk is. De helft is daar
van uitgesloten.
Ten tweede, omdat het verantwoordelijk
heidsgevoel verslapt.
Er bestaat tegenwoordig een groote onzeker
heid van bestaan voor millioenen en hier wijst
spr. op de ramp der werkloosheid. Er kan veel
worden gedaan tot tegemoetkoming, maar niet
kunnen voorkomen worden de moreele gevaren
daaraan verbonden. Deze gevaren zijn zoo
groot, dat ze de heele maatschappij met de
ondergang bedreigen. Uitvoerig toont spr, aan
hoe deze toesetand kan worden veranderd,
't Socialisme is niet te prefereeren. Dat wil
opheffing van het privaat-bezit. De practijk
(in Rusland) heeft bewezen, waar dat toe leidt:
het ultra-kapitalisme. Alles opgehoopt in één
lichaam: de Staat. De arbeiders zijn daar ge
worden dwangarbeiders. We moeten gaan, al
dus spr., in een tegenovergestelde richting:
meer privaat bezit, maar dan beter verdeeld,
Zooals betoogd wordt in de Rerum Novarum
De hervorming is mogelijk. We denken slechts
aan de bedrijfsorganisaties. Daardoor kunnen
we komen tot zekere bezitsrechten. Ook denkt
spr. aan den uitbouw van het verzekeringswe
zen, van het persoonlijk bezit, de eigen wo
ningen, de spaarbanken (zooals reeds in goede
richting gehandeld is door het R.K. Werklie
denverbond).
Na de pauze komt spr. tot de tweede so
ciale doodzonde; genot zonder geweten. In
verband hiermede staat de economische struc
tuur van het kapitalisme. De redelijke grond
slag, het uitgangspunt van de productie, de
voortbrenging moet zijn: de behoefte-voorzie
ning. Deze grondslag is weg. De afleidende ge
dachte is geworden: niet behoefte dekken,
maar wekken. Gewerkt wordt op de lagere
hartstochten en de ervaring leert, dat hier de
hoogste winst mee wordt behaald.
De goederen kunnen we verdeelen in vier
soorten: de noodzakelijke en nuttige goede
ren, de cultureele goederen, de overbodige din
gen (die feitelijk niet noodig zijn voor ons be
staan) en de schadelijke dingen (ófwel voor
onze gezondheid ófwel voor de zedelijkheid).
De productie van de laatste breidt zich
steeds uit, die van de eerste vermindert. Spr.
geeft hiervan duidelijke cijfers, die wel iets be
wijzen.
Spr. misgunt niemand genot, maar we moe
ten het ten goede aanwenden en voor ons heil
besteden. Op het oogenblik wordt stelselmatig
door het kapitalisme op de verkeerde harts
tochten van het volk ingewerkt. Men zie slechts
de reclame, die overbodige dingen aanbevelen.
Spr. toont met cijfers aan, hoe we zelfs dit
.soort van kapitalisme weerspiegeld zien in den
arbeidersstand.
Uitvoerig gaat spr. nu nog na hoe we daar
tegneover onze denkbeelden moeten propagee-
ren door de kracht van de vereenigingen, door
ons algemeen verzet, door een nieuw christe
lijk verbruikssysteem. Geleidelijk moet een
andere geest worden aangekweekt en spr. geeft
voorbeelden aan hoe dit mogelijk is. Men zal
dan langzamerhand meer welvaart krijgen en
mogelijk maken: arbeid mét eigendom.
Na een mooie peroratie eindigt spr. dan zijn
met applaus toegejuichte rede.
Deze avond, waarop een dergelijk onder
werp op zoo schitterende wijze werd behan
deld, vonden we werkelijk een der mooiste
van de wintercursussen. Bij het einde van deze
wintercursus kunnen we met voldoening zeg
gen, dat het comité eer heeft gehad van zijn
werk. Mogen van dergelijke avonden nog zeer
lang Woerdens Katholieken kunnen genieten.
STOOMVAARTBERICHTEN
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
J. P. COEN (uitr.) vertr. 25 Febr. van
Belawan.
KONINGIN DER NEDERLANDEN
(thuisr.) vertr. 26 Febr. van Colombo.
KANGEAN (thuisr.) vertr. 25 Febr. van
Triest.
PRINS DER NEDERLANDEN (uitr.)
arr. 25 Febr. nam. te Southampton.
POELAU ROEBIAH (thuisr.) vertr. 25
Febr. van Colombo.
TALISSE (thuisr.) vertr. 25 Febr. van
Padang.
KON. H0LL. LLOYD.
EEMLAND (uitr.) vertr. 25 Febr. van
Santos.
GELRIA (thuisr.) wordt 28 Febr. voorm.
9 uur te IJmuiden verwacht.
GOTHA (uitr.) arr. 25 Febr. te Monte
video.
WATERLAND (thuisr.) vertr. 26 Febr.
's middags 12 uur van Las Palmas.
ZEELANDIA (uitr.) vertr. 25 Febr. van
Las Palmas.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
DJEMBER arr. 25 Febr. van Hamburg
te Schiedam.
KOT A INTEN (thuisr.) pass. 25 Febr.
Point de Galle.
MENADO (uitr.) arr. 26 Febr. te Sabang
PATRIA arr. 26 Febr. van Batavia te
Rotterdam.
SITOEBOND'O (thuisr.) vertr. 25 Febr.
van Singapore.
SOEKABOEMI (uitr.) vertr. 25 Febr. v.
rienua.
TAPANOELI (uitr.) arr. 26 Febr. te Sa-
bang.
TJERIMAI (uitr.) arr. 2 6Febr. te Mar
seille.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
GAASTEBDIJK, New Orleans naar Rot
terdam vertr. 25 Febr. van Havana.
LOCHMONAB, Rott.-Vanc. vertr. 24
Febr. can San Francisco.
NARENTA, Vanc.-Rott. arr. 22 Febr. te
San Francisco.
NAVASOTA, Yanc.-Rott. vertr. 25 Febr.
van Norfolk.
ROTTERDAM vertr. 26 Febr. van Tunis
naar Malta.
HOLLAND-WEST-AFRIKA LIJN.
AMSTELKEBK arr. 26 Febr. van Am
sterdam te Hamburg.
HAARLEM arr. 26 Febr. van Amsterdam
te Hamburg.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
ALPHERAT arr. 25 Febr. van Rotterdam
te Buenos Aires.
ALUDRA (thuisr.) arr. 25 Febr. te San
tos.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
EURYMEDON. Liverpool-Batavia, arr.
24 Febr. te Port Said.
MELAMPUS arr. 26 Febr. van Java te
Amsterdam.
PATROCLUS, Japan-Rott., vertr. 25
Febr. van P. Swettenham.
PHILOCTETES, Japan-Rotterdam, pass.
26 Febr. Perim.
KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ.
NIEUW HOLLAND, Melbourne naar
Singapore pass. 25 Febr. Thursday Isle.
RANTANPANDJANG vertr. 26 Febr. v.
Fremantle naaf Rangoon.
H0LLAND-AFR1KA LIJN.
AI.DABI (uitr.) arr. 26 Febr. te Beira.
BILLITON (thuisr.) pass. 25 Febr. nam.
6 uur Ouessant.
GIEKERK (thuisr.) wordt 27 Febr. te
Genua verwacht.
GRIJPSKERK vertr. 25 Febr. van Mos
selbaai naar Port Elisabeth.
KLIPFONTEIN arr. 26 Febr .van Dar-
es-Salaam te Zanzibar.
NIAS (thuisr.) vertr. 25 Febr. van Port
Elisabeth naar Kaapstad.
NÏEUWKERK ve tr. 26 Febr. van Ant
werpen naar Rotterdam.
NIJKERK (uitr.) pass. 25 Febr. te Gi
braltar.
