STADSNIEUWS
Gevaar!
VRIJDAG 30 JANU \RI 1931
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. 9
„DE GRAAL"
Gisteren meldden we, hoe reeds bij de
eerste inschrijvingen „de Graal" als het
ware bestormd werd met aspirant-Graal-
leden.
Vandaag komen we U een en ander
vertellen over de inrichting van het nieu
we Graalhuis. Schilder en behanger heb
ben daar al eenigen tijd aan gewerkt om
't voor zijn doel geschikt te maken, en de
twee eerste vertrekken zijn juist vóór de
inschrijving gereed gekomen.
Zooals velen inwoners van Leiden wel
bekend is, is 't een groot, goedgelegen
huis en kan 't zeer geschikt worden als
Clubhuis voor de Leidsohe Katholieke
jonge meisjes, wanneer het hiervoor doel
matig wordt ingericht. Alles bij elkaar telt
het een veertien vertrekken te gebruiken
voor spreek- en clubkamers, en voor ka
pel; daarbij is er nog een bescheiden
plaatsje noodig als verblijf voor de „Vrou
wen van Nazareth" en hare interne help
sters, die er toch ook een onderdak vin
den moeten.
Nu is de kwestie deze: gezien de zeer
moeilijke tijden, waarin we leven, en de
gevaren, die de Katholieke Kerk van alle
kanten bedreigen, was het zaak ook de
Katholieke jonge meisjes zoo spoedig mo
gelijk te mobiliseeren, en ze niet alleen
braaf te houden maar ze te maken elk
in haar omstandigheden tot een weer
macht vóór de Katholieke Kerk. Misschien
is het ook niet onbekend, dat de Graal in
deze twee jaren hiertoe reeds een 15-tal
Club-huizen inrichtte, die nu door tallooze
Katholieke jonge meisjes druk bezocht
worden.
En als men dan die eenvoudige, maar
doelmatig ingerichte huizen ziet, en hoort
over de groote uitbreidingsplannen van
„de Graal", dan vraagt men wel eens:
„Waar halen jullie toch al dat geld van
daan?"
„Want zoo'n beweging moet toch heel
wat kosten!" Inderdaad dat is zoo!!
En dan antwoorden meestal de „Vrou
wen van Nazareth": „Het kost ook heel
wat hoofdbrekens en zorgen en moeite om
steeds de eindjes aan elkaar te knoopen
en zonder schulden te blijven. Doch wat
we bepaald noodig hebben krijgen we al
tijd, al is het dan soms op 't allerlaatste
oogenblik. Dit werk mag geen jaren meer
uitgesteld blijven, tenzij er groote schade
kome voor de Kath. Kerk en tallooze zie
len. Daarom vertrouwen we op O. Ls.Heer
en de goede menschen, die ons helpen kun
nen, en dit vertrouwen wordt niet be
schaamd."
Een gedeelte van de gelden noodig
voor de installatie van het Leidsche Graal
huis hebben we reeds, doch om 't heele
huis met al zijn clubkamers en vooral niet
te vergeten: de kapel het middelpunt
van „de Graal" naar behooren in te
richten, zijn deze lang niet toereikend. En
toch zullen we deze ruimten hard noodig
hebben, om de talrijke meisjes, die zich
reeds opgaven (nu reeds ongeveer 150), te
kunnen onderbrengen. Doch 't geld er voor
is er nog!
De clubkamers moeten nog van een paar
dozijn stoelen en een aantal tafels voor
zien. Er moet toch ook een piano komen,
want wat is nu een clubhuis zonder pia
no! Er moet een mooi kruisbeeld aan de
muren hangen, want hoe weet je anders
dat je in een Katholiek huis bent. Voor
de kapel is er alleen nog maar het altaar,
waar we juist dezer dagen mee verrast
werden, maar verder is er dan ook nog
alles noodig.
Dan moet er voor de vaste bewoonsters
nog allernoodzakelijkste servies, wat
huis'houdlinnen, bedden en dekens aange
schaft. Tot nog toe werden nog geleende
zaken gebruikt! Ter arbeidsbesparing is
▼♦or het onderhoud van dit groote huis ook
een stofzuiger bijna onmisbaar. U ziet deze
wenschen zijn toch niet abnormaal of on
redelijk.
Een verdere vraag is wel haast overbo
dig. Eene bijdrage ter verdere installatie
van het Graalhuis wordt gaarne ingewacht
bij
Mej. E. ALLARD,
„De Graal"
Hooigraoht 31, Leiden.
VOORDRACHTEN OVER HET
KATHOLICISME.
Het katholieke Kerk-begrip.
Over dit onderwerp sprak gisterenavond
pater Mr. E. van der Helm O.F.M., Direc
teur van het Missiecollege St. Willibrord
te Katwijk, in het Klein Auditorium der
Leidsche Universiteit, op uitnoodiging van
de Ver. tot Bevordering van de kennis
van de katholieke leer onder niet-katho-
lieken.
Al mag men, zich beperkend tot het theo
logisch terrein, onder „Kerk" zeker ver
staan een vereeniging van God-dienende
menschen, én naar gelang van den om
vang dier vereeniging, èn nog meer naar
gelang van de intensiteit dier vereeniging
de mindere of meerdere hechtheid der
vereenigende banden onderscheidt men
een Kerk-begrip in ruimeren en in enge-
ren zin. Kerk in ruimeren zin, wel eens
genoemd: de universeele Kerk, omvat al
len, die voor God gerechtvaardigd zijn. Dit
Kerk-begrip, wat al te vinden is in de H.
Boeken van het O. T„ maar nog meer
in die van het N. T., in de werken der
Kerkvaders en in de theologie der M. E.,
duidt aan een Kerk van Christus, want
tenslotte zijn althans de verlossingsgena
den de vrucht van Christus' zoendood.
Maar ook duidt het slechts een onzichtba
re Kerk aan. Vandaar dat het, toen het
zichtbare karakter van Christus' Kerk, te
gen de ontkenning daarvan, zoo fel gepo
neerd werd, eenigszins op den aohtergrond
raakte. Het engere begrip „Kerk" een
zichtbare maatschappij, door Christus zelf
ingesteld, met een door Hem zelf gecon-
strueerden gezagsvorm, met door Hem zelf
aangewezen gezagsdragers, die nu met
hun opvolgers van Hem zelf hun gezag
ontvangen is niet een meening van theo
logen, maar de leer der Kath. Kerk. En Zij
distilleert dat begrip niet uit haar struc
tuur van heden, maar uit het Evangelie
en de geschiedenis der oude Kerk. Niet
wat had kunnen gebeuren, maar wat ge
beurd is, wat Christus heeft gedaan, d&t
geeft den doorslag. En ook de wijze waarop
Christus eerste leerlingen stonden tegen
over Zijn levenswerk na Zijn heengaan.
Deze eerste der vier voordrachten van
pater v. d. Helm werd door het auditorium
met groote aandacht gevolgd.
DIOC. VER. VAN R.K. BIJZ. ONDER
WIJZERS.
De jaarvergadering.
In een der bovenzalen van café restau
rant „In den Vergulden Turk" hield de St.
Augusitinus Vereenaging Dioc. Ver. van
R.K. Bijz. Onderwijzers in het bisdom van
Haarlem, afd. Leiden en Omstreken, een
afljgemeene vergadering.
De voorz., de heer H. G. de Boer uit Noor-
derwijik, heette de weinige aanwezigen har
telijk weLkioim, wensohte hen een Zalig
Nieuwjaar en dankte bestuur en leden voor
de wijze, waarop zij zijn 25-jarig hoofdschap
hebben willen herdenken. Voor spr. zoowel
als voor zijn vrouw en kinderen zal deze
huldiging eene onvergetelijke blijven.
De notulen der vorige vergadering, door
den secretaris, .den heer N. B. M. Vreeburg,
gelezen, werden onveranderd vastgesteld.
Het jaarverslag van de penningmeeste-
resse, mej. Doove, gaf aan inkomsten een
bedrag van 1474.42, waarbij komt 'n saldo
van 4het. vorig jaar 345.58. De uitgaven
bedroegen 1480.49 1/2, zoodat er een sal
do is van 339.50 1/2.
De rekening werd nagezien en aceoord
bevonden, waarop de penningmeesteresse
décharge werd verleend.
De voorz. doet hierna eenige vertrouwe
lijke mededeel in gen, waarna hij aan de ver
gadering voorstelde het bestuur met één
lid uit te breiden, hetgeen de vergadering
goedkeurde. De bestuursverkiezing had tot
resultaat, dat mej. H. J. Doove met bijna
ailgemeene stemmen werd herkozen, terwijl
tot zevende bestuurslid werd gekozen de
heer B. van Elzen Sr.
Aan het jaarverslag 1930, uitgebracht
door den heer Vreeburg, ontieenen we, dat
het aantal leden steeg van 146 tot 166 (nu
169), doch nog meer dan 50 onderwijzers
(essen) komen voor het lidmaatschap in
aanmerking, zoodat de seoretahis de hoop
uitsprak, dat dit jaar de 200 bereikt zal
worden.
Het jaarverslag, dat een uitstekend beeld
gaf van het vele werk, dat in het afgeloo-
pen jaar is verricht, werd onder hartelijk
applaus goedgekeurd.
Hierna bracht de secretaris nog verslag
uit van den feestavond ter gelegenheid van
de huldiging van den heer H. J. de Boer,
op 7 Januari ji.
De heer Paardekooper bracht aan het
einde van dit verslag een woord van hulde
aan den heer Vreeburg, die op zoo emi
nente wijze die ze feest, vergadering heeft,
geleid.
Vervolgens was aan de orde re behande
ling van de voorloopige agenda voor de al-
gemeene vergadering van de D.V.
Bij de voorstelden ter verkiezing van een
liid van het H.B. van de St. Alfonsuscom-
miissie ea„ wees de heer Paardekooper er
op, hetgeen hij ook vorig jaar reeds heeft
gezegd dat het jamer was, dat de functies
in een zoo beperkt aantal personen veree-
niigd zijn. Spr. heeft geen bezwaar tegen
de betreffende personen, doch tegen het
principe. Besloten werd bij meerderheid van
stemmen geen candidaten te stellen.
De voorz. deed hierna eenige persoonlij
ke voorstellen, terwijl ook door de leden
'eenige voorstellen waren ingediend. v.
Voorstellen.
De vergadering nam de volgende voor
stellen aan ter plaatsing op de agenda der
Algemeene Vergadering van de St. Willi-
brordus Federatie.
1. De Algemeene Vergadering draagt het
Federatiebestuur op, krachtige actie te
voeren, opdat de uniforme leerlingschaal
(het 45-stelsel) uit het wetsontwerp der
Oommissie Rutgers niet in art.. 28 der La-
ger-onderwijswet worde opgenomen.
2. De ALg. Verg. draagt het Federatie
bestuur op te ijveren voor wijziging der leer-
lingenschaai van art. 28 der huidige L.O.-
wet, in dier voege, dat voor de groote scho
len een betere getadverhouding tusschen
leerlingen en onderwijzers kome.
3. De ALg. Verg. draagt het Federatie-
Bestuur op er naar te streven, dat de vrij
heid van gemeente- en schoolbesturen, om
boventaUdiger leerkrachten te benoemen,
in de wet blijve behouden.
4. De ALg. Verg. draagt het Fed.-Bestuur
op actie te voeren, dat heit in het ontwerp-
Rutgers voorgestelde geneeskundig onder
zoek bij indiensttreding alsonderwijzer(es)
mede plaats vinde bij het begin der op
leiding.
In beide gevallen dnage het onderzoek
een gelijksoortig karakter.
5. De ALg. Verg. draagt het Fed. bestuur
op, zich gegevens te verschaffen omtrent
de communistische actie, aan verschillende
sohoden door middel van gedrukte of gehec-
tografeerde blaadjes gevoerd.
6. De Alg. Vergadering draagt het Be
stuur op te streven naar de mogelijkheid
om subsidieering van die Hoofdakte-cursus
sen, die niet als B-afdecLing aan een Kweek
school verbonden zijn.
Mede werd na debat aangenomen een
voorstelvan Eisen Jr.
7. De Alg. Vergadering draagt het Be
stuur op, actie te voeren voor zoodanige
wijziging in de Hoofdakte-examens, dat het
schriftelijk gedeelte eenvormig zij voor het
geheele land en het mondeling gedeelte
worde afgelegd aan den opleidingscursus
Slof en microben besluipen Uw
keel op dil momenl. Vlug, neem
Wyberl! Wybert beschermt en
desinfecteert.
van den candidaat ouder toezicht van ge
committeerden.
Aangenomen werd een voorstel-Neefjes.
8. De Alg. Vergad. draagt het Bestuur op,
actie te voeren voor volledige doorvoering
der vereenvoudigde spelling-Kollewijn op
alle scholen.
Behandeld werd hierna een voorstel
Schouten.
9. De Federatievergiadecmig draagt het be
stuur op te onderzoeken in hoeverre de
mogelijkheid bestaat, uit jaarlijks af te
zonderen bijdragen uit de kaissen der Fede
ratie, aangesloten vereenigiugen en (of) ba
ten der onderhoorige fondsen en instellin
gen middelen te vinden, die zouden kun
nen dienen om die werkers in onze organi
satie, die al hun krachten in dienst gesteld
hebben van. onze vereeniging en daardoor
niiet in de gelegenheid zijn op udere wijze
bijverdienste te vinden die ku.ij.LLen dienen
tot verhoogiing van pensioengrondslag bij
invaliditeit, ouderdom, opheffing van be-
brekkng of functie, of anderszins,
te verschaffen bij ouderdom, invaliditeit,
ziekte, opheffing vaai de functie door re
organisatie e.d. een blijvende uitkeering
hetzij uit eigen gestichte fondsen, hetzij
door het afsluiten van een op lijfrente lij
kende verzekering op bepaalde nersonen.
Na aanneming van een amendement, be
doelende dit. onderzoek alleen uit te strek
ken ten opzichte van de ambtenaren der
Federatie, werd het aldus gewijzigde voor
stel aangenomen.
Als laatste voorstel werd aangenomen
het navolgende:
10. De Alg. Verg. draagt het Federatiebe
stuur op: den „kop" van het Federatie-or
gaan weer in den ouden toestand te bren
gen.
11. Aan het Fed. Best-uur zal worden ver
zocht, aan de „Vrijgestelde"-commiesie in
overweging te geven, het vraagstuk van de
rechtspositie der verschillende Federatie-
functionarissen te bestudeeren.
Na rondvraag volgde sluiting der geani
meerde vergadering met gebed.
DE OOST INDISCHE COMPAGNIE.
Lezing Prof. Dr. H. Colenbrander.
Woensdagavond heeft in het Groot-Au
ditorium van de Leidsche Univeisiteit Prof.
Dr. H. T. Colenbrander de reeks Indische
voordrachten voortgezet met een lezing
over de O.I. Compagnie.
Spr. begon met te wijzen op de aanlei
ding die er Holland toe deed overgaan zelf
naar Indië te gaan om de Indische produc
ten te halen. De eerste reis had in 1591
plaats. Ze liep goed af en was aanleiding
om een nieuwe vloot uit te zenden Er ont
stond spoedig oonourreratie, die evenwel
diende bestreden te worden hetgeen ge
schiedde door de oprichting van de O.I.
Compagnie door Oldembarneveldt In 1619
werd daarna Batavia gesticht, waarmede
de Nederlandeche regeering haar gezag
voorgoed in Indië vestigde.
De. Indische arohipel leende zich zeer
goed voor de alleenhandel en daarop richt
te zich het bedoelen van de O.I.O., evenals
op de handel en de producten uit Ohina en
Japan, die voor Indië van belang konden
zijn.
Verschillende concurrenten moesten er
zoogenaamd uitgevaren, zoo als Port-ugal en
Engeland, hetgeen dan ook goeddeels ge
lukte.
In 1665 is de territoriale uitbeelding zoo
ongeveer afgeloopen.
In de tijd van 1665 tot 1757 krijgt, de
Compagnie dan haar vaste vormen en sta
biliteit.
Een nieuw object was het deelnemen
aan en monopolis-eeren van de Inlandsohe
hande'l, waar de Compagnie op vele manie
ren streefde.
Aan haar overtuiging van de Superiori
teit van een monopolistische handel heeft
de Compagnie alles opgeofferd.
Duur venkoopen was de stelregel van de
Compagnie, wat in de praktijk zeggen wil
weinig verkoopen.
Behalve wat betreft de koffie en de sui
ker werd door de aanplant van de artike
len dan ook niet uitgebreid en ook de aan
plant van de koffie en de suiker werd en
kele malen beperkt. De winst van de Com
pagnie was dus hoofdizakelijik handels
winst en geen exploitatie-winst.
Door de toename van de algemeene on
kosten (onderhoud van vloot, leger, garni
zoen en forten) ging de winst achteruit, tot
dat- zij tenslotte in verlies verkeerde.
Het is de vraag of de concurrentie op den
duur voor de O.I.C. niet voordeettiger zou
zijn geweest dan de monopolistische han
del.
Engeland maakte zich intussehen van de
territoriale macht over groote stukken van
Oost-Indië meester. Engeland was al zoo
ver in dien tijd, dat zij uitsluitend territori
aal gezag vestigde en den handel aan par
ticulieren overliet, welllke particulieren ook
onder de HolLa-nd'Sohe duiven begonnen te
schieten.
Langzamerhand nemen de voorrechten
van de Compagnie dan af. Elk jaar bracht
een nieuwe dag en een nieuw kruis, dik
wijls meer dan één.
De eerste gouverneur na de revolutie was
Daendels, die voor de oude lappenkraam
een stevig getimmerte in de plaats stelde.
Spr. herinnerde voorts aan de hervormin
gen die de EngeiLschman Raffens heeft aan
gebracht in den tijd van het Engelsche tus-
schenibewind om zijn leven te eindigen op
het tijdstip dat het Ne-derlandsche Staats
gezag zich in. Oost-Indië vestigde in den
tegenwoordigen vorm waarover spreker in
een volgende lezing handelen zal.
3 0CT0BER-VEREENIGING.
De voorjaarsvergadering.
In café restaurant „In den Vergulden
Turk" werd gisteravond de Januari-verga
dering gehouden van Je 3 Octiber-vereoni-
ging onder voorzitter ichap van den heer
W. van der Laan.
Ondanks de aankondiging vooraf in de
bladen, dat deze vergadering van groot be
lang was wegens de bespreking der feest-
plannen voor het a.s. feest, was de op
komst dezen avond niet zoo groot als wij
verwacht hadden. Er waren in totaal 55
personen aanwezig.
De voorz. wierp in zijn openingswoord
een terugblik over het afgeloopen jaar en
wees in het bijzonder op het prachtig sla
gen van het Bloemencorso.
Dit jaar staat weer wat nieuws te wach
ten. Den 13den Mei bestaat de 3 October-
vereeniging 45 jaar. Ondanks die jaren
mag gezegd worden, dat de vereeniging de
tijden heeft verstaan en daarmede reke
ning gehouden. Dit 9e lustrum zal daarvan
weer getuigenis moeten afleggen en spr.
roept aller medewerking in, om dit feest
jaar weer op bijzondere wijze te doen sla
gen.
De notulen der vorige vergadering wor
den na lezing onveranderd vastgesteld.
Het jaarverslag.
Aan het uitvoerige jaarverslag, vervol
gens door den heer Spaargaren uitge
bracht, ontleenen wij het volgende:
In dit verslag kan en mag een vreugde
toon klinken en wij danken dezen aan den
zeldzaam prachtigen najaarsdag, die als
welkome feestgave ons 3 October 1930 werd
gebracht.
Het bestuur moge vele maanden druk in
de weer zijn met voorbereidingen voor Lei
den's grootste feest, de deelnemers aan
den Optocht mogen zich nog zoo uitsloven,
om zoo voortreffelijk mogelijk voor den dag
te komen, het Schuttersveld moge ei-vol
staan met de gewoonste tot de allernieuw
ste snufjes op het gebied van Lunapark
attracties, dat alles is vrijwel van geen
waarde en tevergeefs, als de regengod Plu-
vius op 3 October op onze stad in feest-
kleedij en vol van feeststemming, zijn plas
regens uitstort.
En 'n mooie 3 October-dag met zon be-
teekent 't welslagen niet alleen van de
feestelijkheden zelve, maar ongetwijfeld
ook dat van het uiteindelijk resultaat.
De gevolgen van den economisch-ongun-
stigen tijd zijn grootendeels merkbaar ge
weest in het allerbelangrijkste, dat de ver
eeniging bezit, namelijk in haar ledental,
dat in het afgeloopen jaar achteruit ge
gaan is. Dit feit is des te meer te betreu
ren, omdat het jaar 1930 zich juist geken
merkt heeft door een hernieuwde krachtige
propaganda voor werving van leden. Hier
aan is het te danken, dat het verlies aan
leden door nieuwe aanwinsten eenigszins
is kunnen worden opgevangen.
Toch is het hier de plaats om met klem
te wijzen op de funeste gevolgen, die ver
lies aan leden met zich zal sleepen. Dat de
3 Octoberfeesten hoe langer hoe meer
belangstellenden van elders trekken, is be
kend en is ook dit jaar weer bewezen door
de vervoercijfers der Spoor- en Tramwe
gen, die uitwijzen, dat 't totaal aantal ver
voerde personen hooger was dan 't jaar te
voren. Er werden ongeveer 56000 personen
vervoerd.
Dat die belangstelling zijn grond vindt in
het feit, dat de jaarlijksche optochten naam
hebben gekregen, valt niet te ontkennen.
Zoowel aard, peil en aankleeding-verzor
ging, naar 't hoogst bereikbare wordt door
het bestuur gestreefd.
De economische toestand moet en mag
in het geheel geen reden zijn om zijn lid
maatschap voor de 3 October-Vereeniging
op te zeggen. Een bijdrage van 1.50 per
jaar (inbegrepen de belasting) of nog geen
drie cent per week, kan voor niemand on-
overkomenlijke bezwaren opleveren.
De secretaris geeft hierna een beknopt
overzicht van de geschiedenis der vereeni
ging in het afgeloopen jaar, waarna hij in
het bijzonder lang stilstaat bij de feestvie
ring zelve. We hebben daarover destijds
zelf reeds uitvoerig verslag daarvan gege
ven, zoodat we hier alleen enkele bijzon
dere punten willen aanstippen.
De secretaris zegt dan in zijn verslag:
Toen voor eenige jaren eens bij wijze
van proef op den avond voor den 3en Óc-
toberdag een Taptoe is georganiseerd, is
door niemand vermoed, dat deze avond
omgang spoedig zulk een opgang zou ma
ken.
Thans zal deze opening van den officiee-
len feestdag wel door niemand meer gaar
ne worden gemist.
Inderdaad bestaat er geen beter mid
del om de stad in feeststemming te bren
gen, en waar door de Taptoe tevens gele
genheid wordt geboden om een eerbiedige
hulde te brengen bij het standbeeld van
den grooten burgervader, Pieter Adrz. v. d.
Werff, daar mag deze Taptoe wel worden
aangemerkt als een waardige inzet der
feestviering van Leidens Ontzet.
De huldiging bij het standbeeld had dit
jaar wel een zeer bijzonder luister, daar,
dank zij de goede zorgen van de Leidsche
Installateurs-Vereeniging het standbeeld
door middel van schijnwerpers in een zee
van licht baadde, hetgeen, vooral vanaf de
overzijde van den waterkant, een schit
terenden aanblik bood.
De Leidsche Installateurs-Vereeniging
komt een woord van lof en hulde toe voor
den grooten dienst, die zij de 3 October-
Vereeniging met deze sympathieke daad
heeft bewezen.
En het ware zeer te wenschen, dat dit
royale voorbeeld werde nagevolgd door
meerderen, die zeer zeker ook in staat zou
den zijn iets meer tot vrhooging der feest-
viering bij te dragen, zonder daartoe beta
ling te verlangen.
Strekke dit gegeven voorbeeld ter na
volging Moge dat toekomstig blijken.
Over een bezoek aan het Lunapark op
het Schuttersveld zegt het verslag:
Zoowel vóór als achter het hek ontdek
ken we een aaijtal kiosken, dit jaar voor
het eerst. De reden waarom deze kiosken
geplaatst zijn, hebt U allen kunnen zien:
te vijf uur zal het ongereserveerde terrein
gesloten worden en slechts tegen betaling
van 10 cent per persoon weer toegankelijk
gesteld.
Sta mij toe, hier over dezen nieuwen
maatregel het een en ander in het midden
te brengen. Vraagt U mij, of het Bestuur
zelf erg enthousiast gestemd was, toen het
tot dezen maatregele besloot, dan is het
antwoord „neen". Stelt U de vraag anders
en zou deze luiden„was dat nu noodig
geweest, dan luidt het antwoord: „onge
twijfeld".
Het bestuur heeft in de eerste plaats tot
taak zorg te dragen, dat de feestviering
op een goed peil blijve, als de laatste jaren
gewoon. Tevens heeft het er voor te zor
gen, dat de Vereeniging financieel krach
tig blijve. Tekorten, als die van het vo
rige jaar, kunnen niet al te vaak voorko
men. Door een zeer matig eentree to hef
fen, is een bron van inkomsten verzekerd,
die wij onder de huidige omstandigheden
niet missen konden. Ik herhaal „onder de
huidige omstandigheden", want als ons le-
laantal belangrijk stijgen zou, als onze
vaste inkomsten daardoor eveneens in be
duidende mate zouden toenemen, dan zou
deze maatregel het eerst in aanmerking
komen om te worden ingetrokken. Voldoe
ning gevend is het nu achteraf beschouwd,
dat, was dit dubbeltje niet geheven, er zou
den de kosten aan den optocht het nor
male bedrag gevorderd hebben, het exploi
tatie-saldo weder een tekort zou hebben
getoond.
Hier komt nog iets bij. De leden hebben
dien dag op het gereserveerde terrein
vrijen toegang, zoodat het ongereserveerde
terrein voor het grootste gedeelte bezocht
wordt door hen, die géén lid zijn en toch
van de 3 Octoberfeesten, op kosten der le
den georganiseerd profiteeren. Het is ook
uit dien hoofde niet onbilijk, dat deze niet-
leden iets in de kas der Vereeniging bij
dragen.
Dat overigens deze entreeheffing aan het
bezoek geen afbreuk doet, bewijst het vol
gend resultaat. Tusschen 5 en 11 uur, toen
de loketten werden weggenomen, zijn niet
minder dan bijna 28.000 bezoekers door de
loketten gekomen, buiten de leden, die op
vertoon van hun lidmaatschapskaart ook
tot dit terrein vrijen toegang haddon.
Een tweede nieuwigheid op het Schut
tersveld is geweest, dat met de firma Ree
kers te Noordwijk een overeenkomst was
aangegaan, om het land droog te malen.
Allen, die het veld hebben bezocht, zullen
hebben opgemerkt, dat er geen water te
bespeuren was. De kosten hieraan verbon
den, zijn uit de opbrengst van de dubbel
tjes bestreden, doch zonder die te ver
wachten recette zou deze maatregel ook
niet genomen kunnen zijn.
Slechts zelden, aldus vervolgt de secre
taris, hebben wij met onze optochten zulke
enthousiaste pers-verslagen mogen ontvr
gen en de in deze verslagen algemeen vèT
kondigde meening, dat „men nog nooit in
een optoeht zoo'n groote bjoemenweelde
heeft gezien", geeft ook onzen indruk ten
volle weer.
Hulde aan de Optocht-Commissie, hulde
ook vooral aan de talrijke deelnemers en
deelneemsters.
De secretaris brengt dan als steeds dank
in de eerste plaats aan den Minister van
Defensie, die wederom zijn goedkeuring
hechtte aan ons verzoek, om ook dit jaar
weer het te Leiden beschikbare paarden-
materiaal van het garnizoen ter beschik
king onzer Vereeniging te stellen, alsmede
van een gedeelte van het Schuttersveld
voor de bergloods der Vereeniging.
Verder wordt dank gebracht aan overste
le Poolo, den heer Rozemond, chef van
Fortificatiën, den heer van Blarkom, aan
de directie der N. Z. H. T. M. en aan het
politiecorps.
Ook ver buiten de Sleutelstad heeft men
3 October gevierd. In een paar geillustroer-
de bladen hebben wij foto's gezien van 3
Octoberfeesten in Indië door oud-Loide-
naars gevierd. Typisch was een foto uit
Medan, waar de wanden van de feestzaal
waren versierd met dezelfde reclamepla
ten, die ook hier in Leiden overal waren
aangebracht: de Hutspot en do reclame
plaat voor de voorstelling van Pietje Bell.
De gewoonte getrouw eindigt de secr. dit
verslag niet zonder een woord van opwek
king en wel een opwekking om plannen te
beramen, die zullen kunnen leiden tot ver
grooting van het ledental, opdat de Ver
eeniging blijve de groote en mooie vereeni-
gin, die zij reeds zoo vele jaren is geweest.
Het jaar, dat wij thans zijn ingegaan is
een kroonjaar, het 9e lustrum. Zorgt er
voor, dat de dag van de herdenking van
het 45-jarig bestaan een feestdag worde,
nu geen feestdag, die wij anderen bereiden,
maar een, die de vereeniging zich zelf be
reidt en biedt het bestuur als feeslgave
voor zijn werk, in het belang der vereeni
ging verricht, een lijst aan met ten minste
1000 nieuwe leden.
De voorz. bracht aan het einde van het
verslag een hartelijk woord van dank aan
den heer Spaargaren, hetgeen met applaus
door de vergadering werd onderstreept.
Het financieel verslag.
De voorz. doet hierna mededeeling van
een ingekomen schrijven-van den accoun
tant, den heer Yntema, die het beheer van
den penningmeester heeft gecontroleerd
en daarover een gunstig rapport uitbracht.
Evenzoo deed de kascommissie, bij monde
van den heer Zand voort.
Aan het financieel verslag van den pen
ningmeester, den heer R. de Wilde is het
volgende ontleend:
De ontvangsten bedroegen ƒ25.447.24,
waarvan aan contributies 6.522.50; stand
plaatsen Schuttersveld 8.180.55; entrées
Schuttersveld 5.003.80id. cabaret
1217.30, idem Pietje Bell 774.24 subsi
die gemeente ƒ1000; restitutie electrisch
licht ƒ2.065.60.
De uitgaven beliepen, belasting publieke
