JJARTEVEin
9 JENEVER
UIT DE OMGEVING
Ziek Hh
UIT DE PERS
VRIJDAG 23 JANUARI 1931
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. 10
overvloed toch gebrek kan heerschen, zet
spr. nader uiteen. Dat komt doordat er
stoornissen ontstaan in het productie-pro
ces.
De opmerkingen van den heer v. Stralen
aan zijn adres slaan als een tang op een
aschschop en hebben niets te maken met
sprekers betoog. Het loon kan dalen zon
der dat het in loopkracht achteruit gaat.
Omtrent de maximum snelheid, zegt spr.
dat deze een fiasco is gebleken. Men con
stateert altijd overtredingen op punten,
waar een maximum snelheid onnoodig is
en dat is nimmer de bedoeling van de
wet geweest, In het buitenland merkt men
niets van die verkeersbelemmeringen. Het
zijn altijd de antiekelingen in den raad,
die op handhaving yan de maximum snel
heid aandringen.
Nogmaals de tactiek der
S. D. A. P.
De heer V c r w e ij komt op tegen de
uitlating van den heer Romijn, dat de helft
van de begrootingsgelden weggaat aan sa
larissen. Dat is tendentieus, want juist
door de werkzaamheid der beambten aan
de verschillende bedrijven is het te dan
ken, dat de begrooting sluitend kan wor
den gemaakt.
Nader zet hij zijn bedoeling uiteen om
trent het werkliedenreglement om daarna
invoering van clen 1 Mei-dag als feestdag
nog eens te bepleiten.
Het streven der organisaties naar zelf
hulp verdient alle aanbeveling en alle steun
van de overheid. In een partij als de S.
D. A. P. waar de intellectueelen zoeken
naar den juisten weg, zijn meeningsver-
schillen gewoon en hij komt er tegen op,
dat van de overzijde daarnaar wordt ge
zocht, zooals de lieer "Wilmer deed tegen
over den heer v. Eek. In R. K. kringen ko
men eveneens, meeningsverschillen voor.
De heer W i 1 m e r Daar gaat het niet
om, alleen of de heer v. Eek nog een poli
tiek voert, zooals de heer Albarda hem 10
jaar geleden verweet.
De heer Ver w e ij veroordeelt het, dat
de goede bedoelingen der S. D. A. P. in
twijfel worden getrokken aan de hand van
meeningsverschillen.
Daarna wordt de vergadering geschorst
tot Vrijdagmiddag 2 uur.
Rectificaite.
In ons verslag van de rede van wethou
der Goslinga hebben wij den spreker la
ten zeggen, dat B. en W. voorstanders zijn
van overheidsbedrijf zoodra het geldt mo-
nopolistischen of openbare bedrijven, voor
zoover dit mogelijk is. Deze laatste toevoe
ging heeft de wethouder niet gebruikt. Ds
socialisten, aldus de wethouder, ziju voor
standers van een overheids-bedrijf, zoodra
dat mogelijk is.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Tuinbouw. Bij enkele tuinders wordt;
het werk in de landerijen met diepspitlen
hervat. Dit geeft alvast weer werk. Toch.
zijn er meerdere werkloos en vermoedelijk
zal dit langer aanhouden dan gewoonlijk.
De toekomst wordt, eenigszins pessimistisch
ingezien en het woord malaise ligt op
ieders lippen. Een vraag is het of het zoo
erg is als men soms doet voorkomen. In
den handel nog traag. En toch wordt nogal
afgeleverd. Mogelijk omdat ieder geen
voordeel ziet in het nog langer bewaren
der winterproducten en ook gaan deze met
het weer, als we den laatsten tijd hebben,
steeds in kwaliteit achteruit.
LEIDSCH ENDAM.
Tooneelver. „St. Genesius". Woens
dag en Donderdag gaf de R.-K. Tooneel-
vereeniging „St. Genesius" te Leidschen-
dam haar jaailijksche uitvoering in het Pa
tronaat.
Om pl.m. 7.30 uur opende de voorz. van
den R.-K. Volksbond namens „St. Gene
sius" de avonden en heette allen hartelijk
welkom, in het bijzonder den geest, adv.,
den heer Bonte en de donateurs en weldoe
ners. Spr. hoopte steeds op aller steun en
medewerking te kunnen blijven rekenen
om zoo „St. Genesius" tot grooten bloei te
brengen.
De Harmonie „St. Cecilia" bracht dan
een vroolijk muzieknummer ten gehoore,
terwijl zij verder de avonden met keurige
nummers op aangename wijze opluisterde
onder de bekwame leiding van den heer
Joh. Bonte.
Door „St. Genesius" werd opgevoerd
„De Vadervloek", tooneelspel in 4 bedrij
ven, wat op mooie wijze werd gespeeld en
waarin vooral de hoofdrollen op de juiste
wijze werden vertolkt. Het applaus en de
groote aandacht, waarmede het stuk werd
gevolgd, bewezen zeker, dat het stuk bij
allen in den smaak viel.
Na de pauze werd nog opgevoerd „Mi
nister Vagebond", blijspel in 1 bedrijf, wat
ook door de spelers op zeer goede wijze
werd gespeeld. Het was een dolle klucht
waarvan de strekking ons echter niet ge-,
heel kon bekoren. Het stuk had aller aan
dacht en bracht de lachspieren nog eens
danig in beweging, terwijl de spelers op
het eind? een luid applaus hadden te ac
cepteeren.
Op het einde dankte de voorz. Tooneel
en Harmonie voor hetgeen zij deze avon
den hadden ten beste gegeven. Hij spoor
de allen aan steeds de beide zoo nuttige
vereenigingen te blijven steunen, opdat
beide steeds mogen groeien en bloeien. Hij
bracht dank aan allen voor de medewer
king en sloot daarna de avonden.
WOUBRUGGE.
Gemeentebetrekking. Voor de betrek
king van gemeente-werkman voor deze ge
meente hebben zich aangemeld 23 sollici
tanten.
in Literflesschen f 3.20
IJ in Ye Literfl. f 1.65
II exclusief glas
maU ALOM VERKRIJGBAAR!
LISSE.
Vereen. „Pluimvee en Konijnensport".
De vcrceniging van „Pluimvee en Konijnen-
sport" hield gisteravond in „De Kleine
Vereeniging" haar jaarvergadering. De
voorzitter, de heer W. F. Daudey, opende
doze met een woord van welkom, in 't. bij
zonder tot den voorzitter der Zusterver-
eeniging uit Haarlem. Een terugblik wer
pend op 't afgeloopen jaar, zeide de voor
zitter geen reden tot klagen te hebben.
Over het finantieele gedeelte was hij min
der tevreden, daar de tentoonstelling 19?c)
een tekort opleverde De tentoonstelling
1930 was schitterend. De grootste verras
sing bezorgde de afdeeling langooren,
waaronder een collectie van 61 Papillons
in vier kleurslagen. Zulks is nog nooit in
Nederland voorgekomen. Ook de We-ener-
rassen waren ruim vertegenwoordigd. De
jury had een moeilijke taak doch kweet
zich hiervan schitterend. Deze tentoonstel
ling werd door 1500 personen, waaronder
1200 betalenden, bezocht. Het geheel was
een groot succes! Een woord van dank aan
de commissieleden voor hun ijver en toe
wijding, in 't bijzonder aan den secretaris,
den heer K. BoumanDank ook de Direc
tie van het H. B. G. De tentoonstelling gaf
een voordeeiig saldo van 27.50.
Hierna werden de notulen gelezen en
onveranderd vastgesteld. Vervolgens had
de ballotage plaats van drie nieuwe leden,
welke werden toegelaten.
De secretaris bracht vervolgens zijn
jaarverslag uit, hetwelk uitmuntte door
stijl en zakelijkheid. De voorzitter dankte
hem voor zijn moeite.
Thans was de penningmeester aan 't
woord om zijn finantieel verslag uit te
brengen. Hieruit bleek, dat was ontvangen
1342.14, waaronder het saldo 1929, groot
741.70 en uitgegeven 66S.14, alzoo een
saldo van 774.03. Voorts gaf de veiling
een voordeeiig saldo van 44.60.
De voorzitter dankte hem voor dit ver
slag, doch een commissie zal de bescheiden
nazien en later rapport uitbrengen. Uit het
finantieel verslag van de tentoonstelling
bleek dat was ontvangen 2131.50 tegen een
uitgaven van ƒ2104, alzoo een saldo van
27.50. Aan de orde i-s hierna bestuursver
kiezing wegens aftreding van de heeren W.
F. Daudey, K. Bouman. A. N. Ruigrok en
J. C. v. Ruiten. Voor deze functie wenschte
de heer Bouman niet meer in aanmerking
te komen. De heer Daudey werd met op
één na algemeene stemmen tot voorzitter
herkozen; mede werden herkozen de hee
ren A. N. Ruigrok en J. C. van Ruiten,
terwijl in de plaats van den heer H. Bou
man werd gekozen de heer D. Blom. De
voorzitter bracht een woord van dank aan
de heer Bouman, die S jaar op accurate
wijze het penningmeesterschap heeft ver
vuld. De herkozenen en nieuwgekozenen
feliciteerden hij met hunne benoeming. Aan
dc veilingbeheerders werd een gratificatie
van 5 uitgereikt. In de rondvraag werd
op voorstel van den heer W. Dol de heer
K. Bouman tot eere-lid benoemd. De heer
Kromdijk stelde voor om dit jaar, nu er
geen tentoonstelling wordt gehouden, eens
een feestvergadering te houden. Met ap
plaus werd dit voorstel begroet.
De voorzitter van „Nut en Sport" uit
Haarlem bracht een woord van dank aan
het bestuur voor de genoegelijke samen
werking op de tentoonstelling, en hij hoop
te, dat uit de vereeniging van Lisse dit jaar
op de Haarlemsche tentoonstelling veel
zullen inzenden; zijnerzijds zegde hij een
even hartelijke ontvangst en samenwerking
toe. Na de gebruikelijke verloting werd
deze geanimeerde vergadering gesloten.
SASSENHEIM.
Een nieuwe regeling. Van gemeente
wege is 'n regeling getroffen volgens laat
ste raadsbesluit, waarover aan ieder inwo
ner een circulaire wordt gezonden, dat de
beerophaling in het vervolg zal geschieden
tegen betaling. De kosten, welke hiervoor
worden gerekend, bedragen 1 voor een
put van één M.3is deze grooter dan be
dragen de kosten 50 et. meer. Schriftelijke
opgaven van ledigen moeten worden ge
zonden naar het gemeentehuis en de dagen
van ophaling zullen zijn: Dinsdag en Vrij
dag van elke week.
Nekkramp. Alhier is een geval van
nekkramp geconstateerd. De patiënt is
naar het Elisabethgesticht te Leiden over
gebracht. De toestand is hopeloos.
RIJNSBURG.
Tuinbouw. Nog steeds geen bemoedi
gend nieuws ten opzichte der tuinbouw
bedrijven. Van rood e en gele kool kan het
zelfde van vorige week gezegd worden en
uien gaan nog steeds in prijs achteruit.
Nog even en ze hebben geen waarde meer.
Te meer omdat het product, dat toch nogal
niet best bewaarbaar was, mét het zachte
weer dagelijks achteruit gaat. De prijs va
rieert van 0.S01.10 per 100 K.G. Veel
moet er al van weggeworpen worden we
gens rot. Ook fijne peen gaat iets trager
en gaat voor 5.207., per 100 K.G. in de
goede kwaliteit. En het bloemenbedrijf
geeft ook nog steeds weinig of geen voor
deel. :t Is nog niet rooskleurig.
HOOGMADE.
Volksbond. Woensdag hield bovenge
noemde vereeniging haar jaarverg. De
voorz. opende deze jaarverg. met den chr.
groet, heette de leden hartelijk welkom, en
wenschte allen een Zalig Nieuwjaar. Spr.
hoopte, dat in dit pas begonnen jaar onze
vereeniging zich nog meer moge uitbreiden
en verzocht den secr. de notulen voor te
lezen, welke onveranderd worden goedge
keurd. Daarna werd het Bondslied gezon
gen met piano-begeleiding door mej. Op
dam. Vervolgens jaarverslag door den sera.,
waarvoor hem door den voorz. dank werd
gebracht. Daarna rekening en verantwoor
ding van den penningm. In kas 1 Januari
1930 1S.91, ontvangsten 422.86, uitgaven
399.39, Spaarbank 161.53, totaal 185.
De voorz. zegde den penningm. dank voor
zijn bekeer. In de controlecommissie wer
den benoemd de heeren C. v. d. Klauw en
L. J. Borst. Vervolgens bracht de pen
ningm. verslag uit over het offerbusje van
de leden van den Bond, voor het bouwen
voor onze nieuwe kerk. Op het spaarbank
boekje stond bijgeschreven 59.09 en in de
kas nog voor hetzelfde doel 4.16dus
te zamen 63.25
De G.> Adviseur dankte de leden voor
hun offervaardigheid, vooral in dezen slech
ten tijd, en sprak de hoop uit dat God hen
hiervoor mag zegenen. Daarna verkiezing
bestuur. De aftredende leden werden bij
acclamatie herkozen. In de vacature werd
gekozen de heer H. Th. Elstgeest. Tob
voorz. werd gekozen de heer L. Lieverse.
Het stembureau werd gevormd door de
heeren C. H. v. d. Berg, H. Th. Elsgeest en
L. J. Borst. Bij de mededeelingcn zette de
voorz. aan de nieuwe leden uiteen, al wat
de Bond presteert. Spr. bracht ook rappoit
uit van de boeken en bescheiden van den
penningma van de inkoopcommissie, welke
in de beste orde bevonden waren. Jammer
was het, dat nog al het geld dat ontvangen
moest worden, niet binnen was, waardoor
het uitkeeren van het dividend werd uitge
steld. Spr. spoorde tevens allen nogmaals
aan tot sparen, wijl ret hier toch zoo ge
makkelijk is, nu wij zelf een spaarkas heb
ben. Ook werd medegedeeld, dat de con
tributie voor de- wërkloozen betaald zal
worden uit de kas van „Hulp in Nood", voor
die leden die 3 maanden lid zijn van den
Bond. Ook werd „C-oncordia" en den Gent-r.
Volksbank aanbevolen. Daarop volgde de
gratis verloting, welke bestond uit dekens
en sigaren. De le prijs werd gewonnen door
H. Th. Elsgeest, 2e P. Baak, 3e C'. H. v. d.
Berg, 4e Th. v. d. Ploeg, 5e Wed. Hooge-
veen, 6e A. C. CoKjn, 7e C. v. d. Klauw, Se
Cor Lieverse, 9e S. v. d. Meer, die allen
een deekn wonnen. De overige wonnen al
len sigaren. De voorz. feliciteerde de geluk
kige winnaars en hoopte, dat zij de de
kens in gezondheid mogen gebruiken en
de sigaren met smaak mogen oprooken. De
voorz. van „St. Genesius" maakte bekend,
dat het jaarfeest zon worden gevierd op 8
Februari; 's morgens algemeene H. Com
munie en des avonds feestavond jn de zaal.
Van de rondvraag werd veel gebruik ge
maakt. Alle vragen werden naar ieders ge
noegen beantwoord. Niets meer aan de
orde zijnde, sloot de voorz. deze zoo goed
geslaagde jaarverg. met gebed. Hulp in
Nood bracht op 2.25.
TER-AAR.
Gladde wegen. De weg van de West
zijde van het Aarkanaal, die eenige jaren
geleden een geheel nieuw bovendek gekre
gen heeft, is daardoor prachtig verbeterd
voor het geheele verkeer. Doch in dezen
tijd, wanneer men verwachten kan, -dat het
eens vriest en regent tegelijkertijd, wordt
deze perfecte weg een spiegelbaan, wat ze
ker voor het verkeer niet aangenaam is.
Zoo was het ook gistermorgen het geval,
toen twee auto's, een geladen met stroo,
en een ander van een wasscherij, het roer
niet recht konden houden op dezen weg,
n.l. eventjes voorbij Aardam. Beide wagens
gleden in de sloot; "de inzittende kwamen
men enkele schrammen en de schrik eraf.
Uitvoering Hygiëa. Gisteravond gaf
de Gymnastiekver. Hygiëa haar 2e open
bare uitvoering in het gymnastieklokaal
aan de Aardam. Daar er weinig uitvoerin
gen zijn te Aardam, maakt het publiek van
de gelegenheid gebruik, indien er iets aan
de hand is, er naar toe te gaan. De zaal
was dan ook vol.
De voorz., de heer Joh. de Bruijn, opende
de feestavond met eenige hartelijke woor
den, waarop het Turnlied gezongen werd.
Nu kwamen de gymnasten op het tooneel,
onder leiding van den bekwamen direc
teur, den heer G. de Jong van Alphen. Er
werden verschillende nummers gegeven, die
zeer in den smaak vielen. Na de pauze
volgden knotsoefeningen van dames, wel
ke veel applaus oogstten. Ook het Kinder
spelletje was leuk. Ter afwisseling werden
er eenige muzieknummertjes ten gehoore
gegeven door personen uit Alphen, wat do
stemming zeer verhoogde..
Na afloop dankte de voorz. de leden, die
dezen avond hun best gedaan hebben. De
voorstellingen die zij gegeven hebebn, wa
ren werkelijk, gezien het korte bestaan van
de ver., voortreffelijk.
UITHOORN.
Ongeluk op onbewaakten overweg.
Op den onbewaakten overweg in deii Leg-
meerpolder onder Uithoorn is een luxe-auto
bestuurd door den chauffeur J. A. Raum,
uit Amsterdam, tegen een personentrein
gereden, die uit Aalsmeer kwam. De auto
is bijna geheel vernield. De chauffeur is er
goed afgekomen.
WARMOND.
Hanze. Gisteren hield de R. Iv. Mid-
denstandsvereeniging „de Hanze" alhier
hare jaarvergadering in Hotel de Zon on
der voorzitterschap van den heer F. Sla-
gei*. Nadat de bijeenkomst door den voor
zitter op de gebruikelijke wijze was ge
opend, sprak hij een woord van hartelijk
welkom tob de aanwezigen en wenschte
door gevatte koude, zwaar gevoel in hoofd
en ledematen, Influenza, Griep, Rheumatische
pijnen, alsook vastzittende Hoest: in al doze
gevallen zullen 467
Mijnhardi's Poeders
U spoedig helpen. Doos 45 ct. Bij Uw Drogist
hun en hunnen gezinnen een zalig en geluk
kig nieuwjaar. Hij hoopte voor allen, dat
het in hun zaken goed zou gaan en dat zij
na afloop van dit jaar hierop met voldoe
ning en tevredenheid zouden kunnen terug
zien.
Hierna werd door den secretaris voorle
zing gedaan van het jaarvers-lag, hetwe'k
een kort resumé gaf van het leven der
vereeniging over het afgeloopen jaar en
waarin verschillende voorvallen, op de ver-
eeiliging betrekking hebbende, werden
gememoreerd. Mede bleek, dat het aantal
leden der vereeniging momenteel bedroeg
71 tegen het vorige jaar 65. Geconcludeerd
werd, dat de vereeniging zich in een gesta-
digen groei mocht verheugen en dat de
middenstanders beginnenin te zien dat
het een onloochenbare eisch was lid te zijn
van de Hanze.
Hierna bracht de penningmeester ver
slag uit, waaruit bleek, dat de vereeniging
een batig saldo te boeken had. Dank zij
de contributieverhooging is de financ;eele
basis der vereeniging thans gezond te noe
men. De voorzitter bracht zoowel den se
cretaris als den penningmeester dank voor
de keurige verslagen. Hierna deelde de
voorzittei mede, dat de heer B. M. van Stijn
wegens drukke werkzaamheden ontslag had
gevraagd. Spr. speet het, dat de heer van
Stijn tot dit besluit gekomen was. Wij
hebben, aldus spreker, in u gehad een
ijverig en trouw bestuurslid en zullen u
noode missen. Lange jaren hebt gij ome
vereeniging gediend op een wijze, die alle
lof verdient en hiervoor breng ik u dan ook
namens de overige bestuursleden hartelijk
dank. Hierna werd overgegaan tot verkie
zing van een nieuw bestuurslid en werd als
zoodanig gekozen de heer J. Loenen Jr., die
zich bereid verklaarde deze functie tc aan
vaarden. Bij de gebruikelijke rondvraag
ontspon zich een zeer geanimeerde discus
sie over verschillende aangelegenheden, di
rect en indirect het belang der vereeniging
rakende en de diverse door de leden aan
den voorzitter gestelde vragen, werden
zooveel in zijn vermogen lag, door hem op
bevredigende wijze beantwoord. Hierna
werd de bijeenkomst onder dankzegging
voor de opkomst gesloten.
Kiesvereeniging. De R. K. Kiesvereem-
ging „Kiesrecht is Kiesplicht" alhier houdt
Dinsdag a.s. in Hotel de Zon alhier een
algemeene jaarvergadering ter behandeling
van de navolgende agenda: 1. Opening te
acht uur precies. 2. Notulen. 3. Ingekomen
stukken. 4. Jaarverslag van den secretaris.
5. Financieel verslag van den penningmees-
ter. 6. Mededeelingen. 7. Rede van den
Zeereerw. Hooggeleerden heer prof. P. Hes-
kes met als onderwerp: Conservatief of
Modern. 8. Rondvraag. 9. Sluiting.
Zangvereeniging. De Christelijke
zang vereeniging „Excelsior" en Kinderkoor
„Jong Excelsior" alhier zal op Dinsdag 27
Januari a.s. des avonds acht uur een groo
te uitvoering geven in de Ned. Hervormde
kerk alhier, waarbij stukken ten gehoore
zullen worden gebracht-, zoowel voor ge
mengd koor, kinderkoor als solozang.
Z0ETERMEER.
Loop der bevolking. Bevolking op 31
December 1929: 871 mannen; S56 vrou
wen, totaal 1727 personen. Geboren te
Zoe'ermeer en elders: 20 m., 23 vi\, totaal
43 pers. Ingekomen: 65 m., 72 vr., totaal 137
een vermeerdering alzoo van 85 m., 95 vr.,
totaal ISO personen. Overleden 6 m., 5 vr.,
totaal 11 personen. Vertrokken.77 m., 80 vr.,
toaal 157 personen, alzoo een vermindering
van 83 m., 85 vr„ totaal 168 personen.
De gemeente ging dus vooruit met 2 m.,
10 vr., totaal 12 personen. De stand der be
volking op 31 December 1930 was: 873 m.,
866 vr., totaal 1729 personen.
Burgerlijke Stand over 1930: Aantal
geboorten: 44; aantal huwelijken 24; aan
tal overledenen 16; aantal huwelijksaan
giften 26; aantal huwelijksafkondigingen
40aantal huwelijkstoestemmingen 1.
Stierenkeuring. De jaarlijksche stie
renkeuring in de kring Zoetermeer wordt
gehouden op Vrijdag 13 Maart a.s. op het
terrein van hotel „De Gouden Leeuw" al
hier.
ZOETERMEER-ZEGWAART.
Vereen. „Ziekenhuishulp". De vereeni
ging „Ziekenhuishulp" vergaderde Woens
dagavond 1.1. in het Spaanbankgebouw.
Een 40-tal leden had aan den oproep van
het bestuur gevolg gegeven. De voorzitter,
de heer H. Nieuwenhuysen, opende met
een kort woord de vergadering. Daarna
las de secretaris, de heer J. C. Kreuningen,'
de notulen, die onveranderd werden vast
gesteld. Verder bracht de secretaris een
beknopt, doch overzichtelijk jaarverslag uit
van de verrichtingen der vereeniging.
Daaruit bleek, dat 1930 niet erg gunstig
was geweest voor de leden. Het jaarver
slag van den penningmeester, den heer B.
Bunkers Sr., wees uit, dat er een nadec-
lig saldo was van pl.m. 450. De voorzitter
lichtte toe, dat dit geen ongerustheid be
hoefde, gezien de statuaire. regeling dei-
contributie, die elk jaar wordt vastgesteld.
Voor zijn beheer, werd de penningmeester
naar aanleiding van het rapport van de
Commissie van Toezicht, bestaande uit de
heeren D. D. Ceelen en S. Meinsma, gedé-
chargeerd.
De aftredende bestuursleden, de heeren
J. Akkerman en H. Nieuwenhuysen, wer
den met bijna alg. stemmen herkozen.
De aftredende leden der commissie van
toezicht werden eveneens in hunne functie
bestendigd. De contributie over het jaar
1931 werd vastgesteld op 7 cent per lid en
NIET MET LEEGE HANDEN WILLEN
KOMEN?
Het Huisgezin schrijft:
Is de Staatscommissie-Rutgers, na vier
en een half jaar van studie, onderzoek en
overleg, niet heelemaal met leege handen
willen komen?
Zij biedt een bruto-bezuiniging van, op
den duur, vijf miilioen aan.
Nu is vijf miilioen altijd iets, zelfs op
een begrooting van over de honderd, maar
zij heeft voor haar bezuiniging wel een
zeer ongewenscht object uitgezocht.
Ze wil het aantal onderwijzers vermin
deren door de leerlingenschaal omhoog te
drijven: meer leerlingen voor een onder
wijzer.
Nu wordt over dit onderwerp zeer ge
makkelijk en zeer luchtharig gepraat.
Men heeft van die bekende spreekwoor
den: er gaan veel makke schapen in één
hokmen beroept zich op een min of meer
grijs verleden, toen het getal leerlingen
geen rol speelde.
Maar zelfs een leek op onderwijsgebied
begrijpt, dat het aantal leerlingen voor de
vruchtdragendheid van het onderwijs een
factor van beteekenis is en dat kleine klas
sen er heel wat gunstiger voorstaan dan
klassen met zeg vijftig leerlingen.
Voor het onderwijk lijkt ons hetgeen de
staatscommissie voorstelt een achteruit
gang, een schrede terug, waartegen een be
zuiniging van enkele millioenen niet op
weegt.
Voor het onderwijs lijkt ons hetgeen de
een bittere tegenslag: een 2500 leerkrachten
zullen op den duur minder noodig zijn.
De thans overtallige onderwijzers wor
den wachtgelders en gaan het getal van
deze categorie staatsburgers ook een
soort werkloozen vergrooten.
En in de toekomst zal er zooveel minder
„werkgelegenheid" zijn.
We weten wel, dat men geen onderwijs-
plaatsen creëert om menschen aan een be
trekking te helpen, maar reeds dr. Schaep-
man wees er meer dan dertig jaar geleden
op, toen de contingentsvermindering voor
het leger en de daarmee gepaarde gaande
vermindering van kader en officieren in de
Kamer ter sprake kwam, dat men ook oog
moest hebben voor de grootere concurren
tie op de vrije arbeidsmarkt, die daarvan
het gevalg zou zijn.
Dat was dertig jaar geleden, toen het
vraagstuk der werkgelegenheid nog geen
vraagstuk was.
Thans is het dit wel, en een nijpend
vraagstuk.
Intusschen, zoo min als men de rationa
lisatie in de industrie kan tegenhouden, al
maakt ze slachtoffers bij hoopen, zoo min
zou men, indien rationalisatie-overwegin
gen bij hefc onderwijs daartoe noopten, ver
mindering van liet aantal leerkrachten kun
nen tegengaan.
Maar heb aantal onderwijzers verkleinen,
alleen omdat, daar een financieel voordeel
aan vast zit, terwijl het onderwijs daar
van den terugslag moet gevoelen, is geen
verstandige politiek.
Het is een klein middel, blijkbaar aan
gegrepen omdat men met een positief re
sultaat wilde komen, en omdat men het
groote middei niet aandurfde.
Het groote middel: verminder voor alle
scholen, opei^iare en bijzondere, de uitga
ven uit de overheidskassen en laat het par
ticulier initiatief aanvullen hetgeen er te
kort komt.
De fout is indertijd begaan, dat het
openbaar onderwijs volledig uit de schat
kist werd bekostigd.
Consequent, maar verkeerd, is men, het
beginsel der gelijkstelling aanvaardend,
ook het geheele bijzonder onderwijs uit de
overheidskas gaan betalen, in plaats van
voor beide soorten onderwijs een minimum
uit de schatkist te putten en het overige
te laten bijdragen door de belanghebben
den.
Aan dezen opzet heeft de commissie, zoo
heterogeen mogelijk, wijl politiek, samenge
steld, niet durven of kunnen raken, en zoo
hebben we een oplossing gekregen, waar
aan vier en een half jaar werkens door eer
ste klas krachten slecht besteed is: wat
zij voorstellen, had een departementsamb
tenaar op een vrijen achtermiddag wel kun-
uen uitdenken.
per week.
De voorzitter wekte nóg op het ledental,
dat thans 1836. bedraagt, zooveel mogelijk
uit te breiden.
Tooneel. Onze R.-K. Tooneelvereeni-
ging „Excelsior" geeft op 11 en 13 Febr.
a.s. in een der zalen van café Van Well
twee vastenavonduitvoeringen. Eenige uit
gezochte stukken zullen ten tooneele wor
den opgevoerd.
De optimist: Het was toch maar goed,
dat de overstrooming de kachel heeft uit-
gebluscht; anders had ik nu niet op den
schoorsteen kunnen zitten.
