22ste Jaargang MAANDAG 12 JANUARI 1931 No. 6793 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND S)e 0b ABUNNLMLNISPK1JS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 oent per week 12.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2 60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad ts voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruit betaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt bet dubbele van bet tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit drie bladen VOLKENBOND TEGEN DE SLAVERNIJ IN LIBERIA Publicatie van 't rapport der enquête-commissie. Het rapport van de internationale enquête commissie over de slavernij in de negerrepu bliek Liberia is Zaterdag gelijktijdig te Ge neve en Washington gepubliceerd. De com missie bestond uit drie leden, n.I. een Brit als vertegenwoordiger van den Volkenbond, een Amerikaan en een vertegenwoordiger der regeering van Liberia. Het rapport, dat uit 127 dicht beschreven foliobladen beslaat, is door de commissie aan de regeering van Li beria voorgelegd en door deze naar den Volkenbondsraad gestuurd. Het rapport constateert o.a.. dat in Libe ria wel is waar de slavernij in haar ..klassie ken vorm der slavenmarkt niet meer be slaat, maar dat de huisslavernij en het ver- koopen van menschenlevens als arbeids krachten nog veelvuldig voorkomt. Het sys teem van gedwongen arbeid wordt bij open bare werken en voor particuliere doeleinden toegepast, waarbij de arbeiders bloot staan aan een slechte behandeling van het toe ziend personeel en voor hun ai beid geen be looning ontvangen. Ook hebben er gedwon gen recruteeringen van arbeiders voor het Spaansche eiland Fernando Po plaats, het geen plaats vindt op een manier die zich in wreedheid weinig onderscheidt van de slavenjachten. Leidende re eringspersonen in het bijzonder de thans afgetreden, vice- president Yancy, hebben zich hij deze recru teeringen persoonlijke voordcelen verschaft. Het rapport doel de regeering van Liberia de volgende voorstellen: instelling van een onomkoopbaar ambtenarencorps, absoluut verbod der huisslavernij en het verkoopen van menschenlevens. stopzetting der gedwon gen recruteeringen voor Fernando Po, ver sterking der Amerikaansche immigratie. De vertegenwoordiger der tegeering van j Liberia bij den Volkenbond deelt in een be- j geleidend schrijven mede, dat de nieuwe Li- beriaanscbe regeering reeds maatregelen heeft genomen om met de aanbevelingen van het rapport rekening te houden. DE STAKING IN OPPER-SILEZIE duurt voort. Een kijkje nabij de mijnen waar ter besoherming der werkwillige arbeiders een sterke politiemacht aanwezig is. FRANKRIJK. „VOLKSSTEMMING OVER ONTWAPENING?' Ontstemming in Frankrijk Blijkens berichten uit Parijs, heeft het ar tikel der „Köln. Ztg.waarin, zooals men weet. het voorstel wordt gedaan, om in de verschillende landen een volksstemming over de ontwapening te houden, in de Fransche pers zeer de aandacht getrokken; niet het minst om de opmerking, dat ingeval van een mislukking de gevolgtrekking zal moeten worden gemaakt, dat op den duur dan ook de bewapening van de door de vredesverdra gen ontwapende landen zal moeten volgen. Algemeen wordt aangenomen dat men hier met een geinspireerd artikel heeft te doen, wat reeds daaruit blijkt, dat het arlikel reeds voor het verschijnen door de Duitsche nieuws agentschappen en omroepmaatschappijen is bekend gemaakt. De toon der Fransche bladen, vooral de nationalistische, is zeer onvriendelijk. De „Journal" stelt vast, da' de Duitsche regeering tegenover de overwinnaarsstaten nog nooit zoo helder en duidelijk baar plan nen kenbaar beeft gemaakt. De vraag ls thans nog slechts, of dr. Curtius werkelijk een dergelijk voorstel bij den volkenbond zal in dienen. De „Oeuvre" merkt op, dat voor een in ternationale samenwerking een andere toon noodig is dan in dit artikel wordt aangeslagen Wie met de vuist op tafel slaat om iets te eischen, stelt zicb aan het gevaar van een scherp antwoord bloot, wat nooit goede I vruchten kan voortbrengen. stoffelijke welvaart zal bezorgen", de bevol king van Rusland zal bevrijdea „van iederen verouderden vorm van bijgeloovigbeid, waar in thans nog een ontelbare menigte van ver schillende godsdienstige belijdenissen gevan gen zit". Dezen keer, heet het verder, zal men er ab soluut een einde aan maken: in vijf jaar tijd zal „iedere vorm van godsdienst zijn uitge roeid" Als gevolg van dit besluit moeten alle ker ken uiterlijk 1934 gesloten zijn, of voor an dere doeleinden zijn ingericht. In het laatste nummer van bet Russische orgaan „Zonder God", heeft Jaros'awski, lid van het volkscommissariaat voor de arbeids inspectie en voorzitter van den bond van godloochenaars, een artikel geschreven, waar in zoo duidelijk wordt gezegd, wat men fei telijk met deze campagne in Rusland beoogt: ,Wij zullen van alle kerken der wereld één grooten brandstapel maken", heet het o.a. „Gedurende de dertien jaar van de dicta tuur van het proletariaat, is onze atheisti- sche beweging een massa-beweging gewor den, een onmetelijke macht, die alle gods dienstig gevoel zal uitroeien en het geweten der volkeren zal hervormen. Deze beweging is een der meest belangrij ke afdeelingen van ons leger in den strijd voor het socialisme, een der meest noodza kelijke organisaties voor de groote wereld revolutie, waarvan een opvoedende kracht moet uitgaan, een der meest machtige wapens voor de socialistische hervorming van onze maatschappij. Wij zullen ons anti-godsdienstig werk, dat tenslotte de oude wereld op zijn grondsla gen zal doen schudden, zoo krachtig mogelijk doorzetten. Wij zullen millioenen boeren en arbeiders verzamelen onder onze banier van de werkende leden van den bond van god loochenaars". Tot zoover de zielige phrases dezer nieuwe oorlogsverklaring aan God. Zoovele van deze dreigingen zijn reeds ijdel gebleken; ook deze uiting van den sataniscben haat der sovjet macht zal Gods naam niet kunnen bannen uit het hart van het Russische volk. Weliswaar zijn er in den loop van de laat ste drie jaar 16000 kerken in Rusland geslo ten, afgebroken oi voor andere doeleinden besterad maar daar staat ook tegenover, dat ondanks de geweldige vervolging het gods dienstig gevoel onder bet volk nog levendig is en in sommige streken van Rusland wer den meer dan 100 nieuwe kerken gebouwd, en voor den eeredienst bestemd dank zij de milde bijdragen der geloovigen. RUSLAND DE GODSDIENSTHAAT DER SOVJETS Intensiever campagne van de godloochenaarsbende Evenals op economisch en politiek terrein, hebben de sovjets thans, middels den bond van godloochenaars, een vijf-taren-plan op gesteld, dat, in hetzelfde tijdsbestek als de andere plannen, aan het Russische volk „een Nieuwe belasting op het Russische platteland. De Sovjet-regeering heeft op het land een nieuwe cultuurbelasting geheven. Het betreft hier de betaling in eens van een bedrag, dat aan een commissie van boe ren zal worden gesteld, en dat zal worden aangewend tot het ontwikkelen der cultuur in de betreffende dorpen. De grootte van het te betalen bedrag is afhankelijk van het vermogen der boeren. Door de boeren wordt het heffen van deze belasting goedgekeurd. CHINA DE GRUWELDADEN IN KANSOE 40.000 dooden in twee weken. Zondag zijn te Tokio de eerste berichten ontvangen uit de provincie Kansoe, waar, zooals bekend, een opstand is uitgebroken tegen de Chineesche centrale autoriteiten. Volgens een mededeeling van een Ameri- kaanschen missionaris aan de Chineesche pers, schat deze het aantal dooden op 40.000 De zendeling is met zijn auto te Peking aan gekomen. Naar verder wordt gemeld, zijn door de op standelingen in den loop van twee weken 50 dorpen verwoest. De geheele bevolking werd afgeslacht, hun bezittingen geroofd en hun huizen in brand gestoken. NANKINGS STRIJD TEGEN DE COMMUNISTEN Een divisie overgeloopen De door de regeering begonnen campagne tegen de communisten verloopt, naar uit Hankau wordt gemeld, weinig succesvol. De toestand is onbevredigend, daar er onrust heerscht onder de troepen ten gevolge van acbterstalige soldij. Gemeld wordt, dat troe pen, die de regeering wilde afzenden om de rooden aan te vallen, verscheiden plaat sen geplunderd en de inwoners mishandeld hebben, terwijl in Kiangsi een divisie van de Sjensi-troepen zich aan de communisten zou hebben overgegeven. In het gebied van Itsjang worden nog steeds stoomschepen beschoten Te Hwajoean echter, een stad 70 K.M. ten Noorden van Hankay, heeft een brigade re- geeringstroepen een afdeeling der communis ten omsingeld. AMERIKA DE COMMUNISTISCHE AGITATIE IN DE V. ST. Zeventig vereenigingen in de Vereenigde Staten hebben een protestvergadering gehou den tegen het drijven der communisten in de Vereenigde Staten en een motie aangenomen, waarin deportatie van buitenlandsche com munisten, wier aantal op 100.000 wordt ge schat, geëischt wordt. BLOEDIGE BOTSINGEN OP LUZON Nationalistische secte bezet een dorp Naar uit Manilla wordt gemeld, zijn 400 le den van een geheime nationalistische secte in het dorp Jayug in de provincie Pangasinan (eiland Luzon) in botsing gekomen met de politie, waarbij twee gendarmerie-officieren en 11 soldaten werden gedood. Nadat de opstandelingen in een verwoed straatgevecht de politie hadden verdreven, waarbij zij tien man verloren, hebben zij de openbare gebouwen bezet. Door regeeringstroepen, die de opstande lingen in hun dorp hebben omsingeld wordt een tegenaanval voorbereid. COLLECTIEVE ARBEIDSOVEREENKOMST. Bijna vierhonderdduizend betrokken werknemers. Het afgeloopen jaar bracht ons zoo als blijkt uit het pas verschenen jaarover zicht der collectieve arbeidsovereenkomsten van het Centraal Bureau voor de Statis tiek een belangrijke uitbreiding van het aantal dezer overeenkomsten en van de aantallen der daarbij betrokken onderne mingen en werknemers. Hieronder volgen de cijfers voor verschillende jaren. Overeen. Ondern. Werkn. 1 Januari 1911 87 1.126 23.002 1 Januari 1920 984 22.541 273.59S 1 Juni 1923 677 16.956 238.1-15 1 Juni 1926 808 16.554 264.U3G 1 Juni 1929 1240 18.533 291.510 1 Juni 1930 1505 23.487 383.727 Na de sterke toeneming in den tijd kort na den wereldoorlog volgde aldus de publicatie van het Centraal Bureau een teruggang, welke aanhield tot omstreeks 1926. Sindsdien ziet men weder een gesta- digen, van 1929 op 1930 zelfs sterken, groei van de aantallen overeenkomsten en daar bij betrokken ondernemingen en werkne mers. Van een ongunstigen invloed van de eco nomische crisis was over het geheel uit de cijfers betreffende de overeenkomsten op 1 Juni 1930 nog zoo goed als niets waar neembaar; in een enkel geval werd zoo in het visschersbedrijf te lJmuiden, als oor zaak van den achteruitgang van het aantal betrokken arbeiders de malaise genoemd. In het tijdvak Juni 1929Juni 1930 kwa men voor verschillende groepen onderne mingen en arbeiders, waarvoor gedurende kor teren of lange ren tijd geen collectief contract mee had gegolden, weder over eenkomsten tot stand, zooals in do metaal industrie in Nederland (laatste landelijke overeenkomst 19191920), het bakkersbe drijf te Amsterdam, 's-Gravenhage, Rotter dam en te Utrecht, het slagersbedrijf te 's-Gravenhage, het havenbedrijf te Amster dam en Rotterdam. Ook werd door werk gevers of werkgeversorganisaties in het bouwbedrijf een vrij groot aantal nieuwe overeenkomsten gesloten, grootendeels ge lijkluidend aan de landelijke overeenkomst in dit bedrijf. Daartegenover is in het af geloopen tijdvak o.a. de „landelijke" over eenkomst in de textielindustrie beëindigd, zonder dat men het over vernieuwing eens kon worden. Behalve cijfers aangaande den omvang der overeenkomsten bevat de publicatie van het Centraal Bureau nog tal van mede deelingen omtrent onderwerpen, welke in de op 1 Juni 1930 bestaande meerendeels thans (in Januari 1931) nog geldende overeenkomsten geregeld waren of daar mede verband hielden. Zoo wordt b.v. medegedeeld, dat 97 pCt. van het totaal aantal onder collectieve ar beidsovereenkomsten werkzame werknemers betrokken was bij in der minne gesloten of verlengde overeenkomsten, tegen slechts 3 pCt. bij na een arbeidsgeschil tot stand gekomen of verlengde overeenkomsten. De publicatie bevat voorts een overzicht gedeeltelijk in tabelvorm van de loo- nen volgens de overeenkomsten op 1 Juni VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Tegen de slavernij in Liberia. De gruweldaden in de Chineesche pro vincie Kansoe. Aardverschuiving in Ecuador; 170 slacht offers. (Buitenl. Berichten.) BINNENLAND. De Landarbeidersbond St. Deus Dedit hield te Haarlem de jaarvergadering. (Bin- nenl. 3e blad.) Besprekingen tot verlenging van den duur der uitkeering bij werkloosheid. (Rinnenl. 3de blad.) Statistiek van de collectieve arbeidscon tracten over het afgeloopen jaar. (Binnen land le blad). Bij een explosie in een smederij te Mier- lo werd een smid de schedel van het hoofd gerukt. (Gem. Ber. 2de blad.) De Nieuwjaarsrede van den burgemees ter. OMGEVING. Overleden is de Zeereerw. heer J. J. Mes, pastoor te Hazerswoude (H.R.) (Ie bind.) le blad.) HAZERSWOUDE (H R.) PASTOOR J. J. MESf In den ouderdom van 62 jaren ts Zondag middag te half één overleden de zeereerw. heer Joannes Josephus Mes, pastoor der Pa rochie van St. Michael (,,'t Zwaantje Pastoor Mes werd geboren le Zierikzee in 1868, priester gewijd in 1894 en was sedert 1921 pastoor dezr parochie. Zijn gezondheids toestand was al de jaren van zijn pastoraat hier ter plaatse zeer zwak. Sinds vier weken moest de pastoor het bed gaan houden, in welken tijd de geestelijke bediening we d waargenomen door den rector van het Kruis- heerenklooster. Vrijdagmorgen werd de pastoor van de Laatste H. Sacramenten vooizien. Zondag kreeg de zieke een beroerte, waaraan hij des middags tegen half één overleed. De uitvaart zal Woensdag plaats hebben 1930 in 125 gemeenten met 10.000 cn meer inwoners. In een andere tabel is een verge lijking getroffen tusschen de normale loo- nen in gemeenten met 50.000 en meer in woners in 1914, 1920, 1923, 1929 cn 1930; sinds 1929 ziet men over het geheel geen verandering, of zoo er verandering is een stijging van het loon. Loonen in land- en tuinbouw. Ook geeft het Centraal Bureau nog een overzicht van de loonen in land- en tuin bouw volgens de in 1930 geldende overeen komsten, gerangschikt naar provinciën. De orbeidsduur per week was gere geld in 1238 overeenkomsten, gel lende 1 voor rond 329.800 werknemers: voor T9 I pet. van deze werknemers bedroeg de con- I tractueel vastgestelde arbeidsduur 48 uur per week, voor 14 pCt. f grootendeels de ar beiders in het mijnbedrijf) korter dan 18 I uur en voor 7 pCt. langer dan 48 uur. Be-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1