22ste Jaargang
WOENSDAG 31 DECEMBER 1930
No. 6784
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
NIEUWJAAR.
BUITENLAND
3)e Reidóohz Gott/fca/nf
OE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 oent per week f 2.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per poitf 2.9J) per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden
het dubbele van
het
wordt
tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
OP NIEUWJAARSDAG VERSCHIJNT
„DE LEIDSCHE COURANT" NIET.
Wij weten niet, wat het nieuwe jaar zal
brengen. Dit is een waarheid, welke bij
de intrede van elk jaar kan worden gezegd,
en welke dan door niemand kan worden
tegengesproken. Wij weten niet, wat het
nieuwe jaar zal brengen, voor ieder onzer
en voor de samenleving.
Maar 1931 ligt toch wel voor ons, don
kerder en ondoorgrondelijker, dan vele van
zijn voorgangersDe oeconomische toe
standen, plaatselijk en landelijk, nationaal
en internationaal, zijn van zoodanigen
aard, dat wij niet durven veronderstellen,
dat het in 1931 zóó ernstig zal blijven, ter
wijl wij toch ook niet de vrees kunnen on
derdrukken, dat het nóg erger worden zal.
En door die bange vrees schemert de hoop,
dat de toestanden zich zullen beteren
een hoop, die, helaas, in de werkelijkheid
te weinig vaste steunpunten vindt.
En wij zien dan vanuit Rusland de we
reld bedreigd door het hellevuur van de
revolutie, door het machtige Communisme,
dat gereed ligt, om met duivelschen
haat ons te ontrukken wat ons lief is als
het schoonste en dierbaar als het beste
op deze wereld....
Wat zal 1931 brengen aan de wereld,
aan Nederland, aan ieder or.zerï
Wij weten het niet. En toch toch
voor wat het voornaamste betreft weten
wij het wel!
Wij weten het welDat wij deze ge
dachte, die niet is phantasie, maar die is
de meest werkelijke werkelijkheid, bij den
intrede van 1931 in ons mogen vastleggen
als een gidsend licht, als een veilige en
daardoor blijde zekerheid
Wij weten het welOch, het is een
eenvoudige waarheid, ons al geleerd in
onze kathechismus die rijke bron van
levenskennis en levensmoed 1 Wij weten,
dat 1931 ons gelukkig zal zijn naar de ziel
en voor de eeuwigheid, als wij, medewer
kend met Gods genade, er ernstig naar zul
len streven, om onzen plicht te dien, ieder
onzer in zijn levensstaat, in zijn maatschap
pelijke positie....
En dan dan kan de 2on van levens
vreugde schuil gaan achter donkere wol
ken van menschelijk verdriet, maar dan
zijn deze wolken toch nooit zóó egaal-som
ber, dat er heel geen zonneschijn over heen
lichtE n wij mogen dan, zoo stellig mo
gelijk, vertrouwen, dat eens weer zal door
breken het zonnelicht de Zon van God
delijke belooning in è.1 z'n levens-wekken
de kracht en schoonheid en heerlijkheid
Het Katholieke dagblad, dat iederen dag
zoo veel nieuws brengt van het gróote en
kleinere wereldgebeuren, moge op den
Oudejaarsavond herinneren aan deze
Christelijken levenswaarheid, zoo
vol van werkelijke troost, oorsprong van
berustende tevredenheid en blijmoedige le
vensdurf
Uw Katholieke dagblad wenscht U in
dezen zin vooral een Zalig Nieuwjaar.
De Leidsche Courant gaat het nieuwe
jaar in met den krachtigen wensch, om
aan zijn lezers, aan a 1 de Katholieken in
ons gewest, op steeds volmaaktere wijze te
geven de lectuur, het nieuws en de voor
lichting, welke zij van hun dagblad rede
lijkerwijze mogen verwachten.
Dat wij in dit streven mogen worden
blijven gesteund door de meele
vende sympathie aller Katholieken
in ons gewest van welke sympathie wij
in het afgeloopen jaar ook weer met
':baarheid vele bewijzen hebben mo-
•nt vangen.
ZALIG NIEUWJAAR
BELGIE
SPAANSCHE REVOLUTIONAIREN
UITGEWEKEN.
De Spaansche vliegers Franco en Rada,
die zich te Lissabon hebben ingescheept,
zijn te Antwerpen aapgekomen. Zij werden
verwelkomd door kolonel Macia en eenige
vrienden. Franco en Rada verklaarden
den hoofdcommissaris van politie, dat zij
naar Brussel gingen om daar eenigen tijd
te verblijven en dat zij korte reizen naar
Parijs zouden ondernemen. Zij zijn terstond
per auto naar Brussel vertrokken.
DUITSCHLAND
NIEUWJAARSBOODSCHAP VAN
BEIERENS PREMIER.
Pleidooi voor krachtiger rijksbewind.
Naar aanleiding van de jaarswisseling
publiceert de Beiersche premier dr. Held
een nieuwjaarsboodschap, waarin hij o.a.
zegt:
Bij de intrede van het vierde decennium
van de twintigste eeuw ziet de wereld zich
geplaatst voor een strijd met economische
en politieke moeilijkheden van ongekende
afmetingen. De Beiersche regeering zal
zooveel mogelijk maatregelen nemen, om
den nood te lenigen en is ook vastbeslo
ten elke poging tot revolutie in de kiem te
smoren, onverschillig van welke zijde die
wordt ondernomen.
De premier zet verder uiteen, dat de ge
breken in de grondwet niet liggen in de
bestuursverdeeling tusschen het rijk en de
landen, doch een gevolg zijn van het ont
breken van een krachtig rijksbewind. De
belangrijkste steunpilaren voor de vorming
van een sterk rijksbewind kunnen volgens
de ervaringen van de geschiedenis en het
voorbeeld van verscheidene groote staten
verkregen worden door inwilliging van de
volgende eischen:
lo. Verheffing van den rijksraad tot een
gelijkgerechtigde tweede wetgevende Ka
mer 2o. waarborgen voor grootere conti
nuïteit van de rijksregeering3o. uitbrei
ding van de grondwettelijke becoegdheden
van den rijkspresident der Vereenigde Sta
ten van Noord-Amerika.
Held zet verder de noodzakelijkheid uit
een, dat de grondwet in het openbare en
particuliere leven meer in acht wordt ge
nomen. Grondwetswijzigingen moeten na
de invoering der hervomingen bemoeilijkt
worden. De boodschap eindigt met de
hoop, dat het nieuwe jaar opwaarts zal
leiden.
FRANKRIJK.
MAARCHALK JOFFRE NOG IN LEVEN
Een telegram van den H. Vader.
Tegen alle verwachtingen in was maar
schalk Joffre gisteren bij het aanbreken
van den dag nog in leven. Toen dr. Fon
taine om zes uur de sponde van den zieke
verliet, sprak hij van een bijna uniek geval
en gewaagde van de enorme vitaliteit van
den grooteri legerleider en het buitenge
wone weerstandsvermogen van het hart.
Het gisteravond om 8 uur uitgegeven bul
letin luidt:
De reeds eerder gemelde verbetering in
den toestand van den patiënt houdt aan en
neemt langzaam toe. Niettemin blijft de
toestand nog ernstig.
De hooge lijder, die voor de derde maal
het bewustzijn herkregen heeft, kon volle
dig bij kennis het telegram vernemen door
kardinaal Pacelli aan mgr. Maglone, den
nuntius te Parijs gezonden en door deze
onmiddellijk ter kennis van den maarschalk
gebracht.
Dit telegram deelde hem mede dat Z. H.
de Paus Zijn bijzonderen zegen schenkt
aan maarschalk Joffre en voor hem de he
melsche gaven afsmeekt.
In den avond werd de ademhaling weer
regelmatig en bleef de pols krachtiger
slaan.
Dit buitengewoon weerstand bieden heeft
alom verbazing gewekt en toen de kapi
tein van den staf van den maarschalk gis
teravond het bulletin der geneesheeren aan
de journalisten voorlas, werd hem natuur
lijk gevraagd of er nog eenige hoop op her
stel was.
De kapitein antwoordde, dat de doctoren
ten hoogste verbaasd zijn over de verlen
ging van den strijd, maar niettemin den
toestand volkomen hopeloos achten, tenzij
een wonder moest gebeuren.
Dr. Fontaine, de lijfarts van den maar
schalk verklaarde, dat het niet meer mo
gelijk is, eenige voorspelling te doen. De
lichte verbetering, die is ingetreden kan nog
onbepaalden tijd aanhouden, doch de hoo
ge ouderdom en de staat van uitputting
van den lijder zijn factoren die elke gun
stige hypothese uitsluiten maar niettemin
is de ervaring van het laatste etmaal van
zoodanigen aard, dat elke uitspraak het
uiterste voorbehoud eischt.
ENGELAND.
DREIGEND MIJNCONFLICT IN
ZUID-WALES.
De nationale mijnraad heeft Maandag de
vertegenwoordigers van de mijnwerkers
van Zuid-Wales gehoord over'het dreigen
de conflict in zake de regeling van den
werktijd. Daar de mijneigenaren den mijn-
raad niet erkennen, zijn zij niet versche
nen. De mijnraad heeft evenwel zijn aan
bevelingen voor stappen, die tot een op
lossing van het geschil kunnen voeren, aan
de vereeniging van mijneigenaars toege
zonden. Deze komen neer op vaststelling
van het maximum aantal werkuren op 45
in den tijd van een week, zóó dat met een
dagelijkschen arbeidsduur van meer dan
7 1/2 uur een korte Zate.rdag mogelijk is.
Dit is het wat de mijnwerkers wenschen.
Bij de huidige regeling wordt elf dagen van
acht uur per veertien dagen gewerkt, het
geen tot een loonderving voor de arbeiders
zou leiden. De mijnwerkers zullen deze re
geling, naar Cook zeide, ongetwijfeld aan
vaarden, doch de eigenaars voeren aan, dat
hun verliezen veel te groot zijn om hetzelf
de loon voor minder arbeid te betalen, ter
wijl ten gevolge van de vastgestelde ver
mindering der productie in het eerste kwar
taal het niet mogelijk zal zijn, meer dan elf
der veertien dagen te laten werken. Er
blijven nog slechts twee dagen voor het
tot stand komen dezer nieuwe regeling
over, slaagt men daarin evenwel niet, dan
dreigt- er gevaar voor een stillegging der
bedrijven.,
„Tel."
RUSLAND
BOLSJEWISTISCHE GODSDIENST
HAAT.
Een beeldenstorm tijdens de Kerstdagen.
Volgens mededeeling van een juist uit
wit-Rusland te Warschau terugge-keerdeji
reiziger hebben de atheïsten-bonden van
Minsk en Bobruisk tijdens de jongste
Kerstdagen een helsche campagne gevoerd
in een groot aantal dorpen, waar nog vele
boeren vroom de komst van den Verlosser
herdachten.
Woest en wild drong de bende de hui
zen binnen. Honderden beelden en prenten
en crucifixen werden vernield, of meege
nomen, om later, voor de ontstelde oogen
der boerenbevolking, op een of ander plein
te worden verbrand.
In ruil voor hun geroofde iconen wer
den den armen dorpelingen de meest schan
delijke platen voorgehouden en opgedron
gen.
OPSTAND IN DEN KAUKASUS.
Bloedige botsingen met de Sovjettroepen.
Het Georgische persbureau meldt, dat
als gevolg van de mislukking der onderhan
delingen tusschen de Sovjet-autoriteiten
en de Kaukasische opstandelingen de
vijandelijkheden weer zijn hervat. Er heb
ben verscheidene bloedige botsingen plaat s
gehad tusschen de revolutionnairen en de
roode troepen in de omgeving van Djoelfa
en verscheiden gijzelaars uit Aze-rbedsjan
werden door de Sovjets doodgeschoten. In
verschillende andere plaatsen in den Kau-
kasus zijn eveneens onlusten voorgekomen.
CHINA
BLOEDBAD IN KANSOE?
Duizenden Chineezen zouden vermoord zijn.
De nviliaire autoriteiten der nationalis
tische regeering hebben meegedeeld, dat
zij een militaire expeditie zullen zenden
naar de provincie Kansoe, waar door Mo-
hammedaansche legers 3000 Chineezen ver
moord zouden zijn. De regeering heeft gis
teren gepoogd nadere bijzonderheden over
deze gruwelijke menschenslachting te ver
krijgen, doch met slechts weinig resultaat.
Daar er echter weinig communicatie-mo
gelijkheden met Kansoe bestaan, wordt het
mogelijk geacht, dat inderdaad zulk een
moordpartij heeft plaats gehad, zonder dat
de buitenwereld er direct iets over heeft
vernomen. De geruchten over het aantal
slachtoffers loopen 'sterk uiteen; sommige
maken zelfs gewag van 30.000 slachtoffers.
De autoriteiten te Hankau hebben giste
ren 18 bandieten en communisten geëxe
cuteerd, die in de omgeving waren gevan
gen genomen.
F. G. ROSIER.
Vijftig jaar in gemeentedienst.
De heer F. G. Rosier, Referendaris, Chef
van de Afdeeling Algemeene Zaken der
Secretarie dezer Gemeente hei-denkt op
2 Januari den dag, waarop hij voor 50 ja
ren geleden in dienst der Gemeente trad.
Als jongeman van nog geen 18 jaren
kwam hij op 2 Januari 1881 als tijdelijk
ambtenaar in functie op de Afdeeling Bur
gerlijke Stand en Bevolking. Twee jaren
later ontving hij reeds een vaste aanstel
ling.
Zijn werkkring op de Afdeeling Bevol
king verwisselde hij daarna voor die aan
de Afdeeling Algemeene Zaken, alwaar zijn
carrière eerst begon.
Na verschillende rangen doorloopen te
hebben, zag hij zich 1 Juli 1905 als Chef
van laatstgenoemde Secretarie-Afdeel'ng
benoemd in de vacature, ontstaan door het
vertrek van den heer F. W. Eyndhoven.
Op 1 Januari 1920 ontving de heer Ro
sier den titel van Referendaris. Hij is amb
telijk belast met het Secretariaat dei
Raadscommissie voor den Geneeskundi
gen-, Gezondheids- en Warenkeurings-
Dienst.
Humaan mensch en steeds voor elkeen
bereid, is de heer Rosier geworden de man,
die aan de Gemeente Leiden 50 volle ja
ren zijn veelzijdige kennis en zijn groote
arbeidskracht heeft gegeven. Ambitieus
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Maarschalk Joffre nog in leven.
Bloedbad in Kansoe?
Het rapport van den G. G. over de Me-
rapi-ramp. (Ned. O.-Indië, 2de blad).
BINNENLAND.
Vergadering van R. K. Schoolhoofden in
het Bisdom Haarlem (2de blad).
OMGEVING.
De ééne veiling in Ter-Aar. (1ste blad).
De opheffing van de tollen onder Wou-
brugge. (1ste blad).
werker, wien nimmer werk te veel is, ia de
heer Rosier ook voor zijn ambtenaren een
voorbeeldig chef, die nevens zijn groote
collegialiteit een groote mate van welwil
lendheid en vriendelijkheid paart.
Ondanks zijn veelomvattenden werkkring
heeft de heer Rosier nog kans gezien in
den loop der tijden het secretariaat van
enkele wettelijk ingestelde commissies en
dat van commissies, ingesteld, voor meer so
ciaal of philantropisch werk, op zich te ne
men. Zoo heeft hij langen tijd het Secre
tariaat der Commissie ingevolge de Inva
liditeitswet en dat der Commissie ingevolgo*
de Ongevallenwet bekleed en was hij o.m.
Secretaris van de door het Plaatselijk Ge
zag voor Leiden ingestelde ComitéV
Stormramp 1925; Watersnood 1926; Suma-
tra-Comité 1926; Cycloonramp 1927; Ho.-
denking 100-jarig bestaan Reddingsmaat
schappijen; Regeerings-Jubileum H. M. de
Koningin; Oprichting Monument Zeehel
den; enz.
Ter gelegenheid van den verjaardag Vin
H. M. de Koningin op 31 Augustus worden
de verdiensten van den heer Rosier van re-
geeringswe-ge erkend door zijne benoeming
tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Het ligt in het voornemen van de amn-
tenaren ter Secretarie en ten kantore van
den Gemeente-Ontvanger, om hun collega
Vrijdagmorgen te 11 uur v.m. in meer in-
tiemen kring te huldigen ten Gemeente-
huize, terwijl, zooals wij reeds in ons blad
hebben vermeld, voor anderen de gelegen
heid zal bestaan hem te complimenteeren
op een receptie, welke dienzelfden dag
van 3 5% uur in den Foyer der Stads-
Gehoorzaa-1 door hem wordt gehouden. Al
daar zal hij ook door Burgemeester en
Wethouders worden gecomplimenteerd.
De tollen van Hoogmade en Woubrugge opgeheven.
„In naam van Oranje doe open de poortl"
DE TOLBOOM BIJ HOOGMADE EN DE „TOLLENAAR".
Hedenmorgen heeft het heugelijke feit
plaats gehad, dat twee van de tollen, waar-
mede de omgeving van Leiden zoo mild is
-\>edacht, zijn opgeheven, namelijk de tol
len te Hoogmade en Woubrugge. Deze ge
beurtenis is door beide dorpen met eenige
feestelijkheid gevierd.
Vanmorgen om 11 uur kwamen bij de
tol te Hoogmade eenige autoriteiten bij
een: de burgemeester en wethouders van
Leiderdorp en Hoogmade, de raadsleden
van Woubrugge, mr. Sormani, rentmees
ter van de Heerlijkheid Hoogmade en zijn
echtgenoote, de heer Peaux namens den A.
N. W. B. e. a.
Ook de muziekvereeniging „De Heerlijk
heid Hoogmade" kwam per autobus opda
gen om klankvollen luister aan dit feit bij
te zetten. Het corps rukte op den tolboom
aan, al Bpelende het „In naam van Oranje
doe open de poort".
Aangezien de eigenlijke feestelijke vie
ring in bet Raadhuis te Woubrugge zou
plaats hebben, werd thans alleen door mr.
Sormani het woord gevoerd.
De heer Sormani las de volgende oor
konde voor: