22ste Jaargang
MAANDAG 15 DECEMBER 1930
No. 6772
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
Aig. Ver. v. Bloembollencultuur
9a Êcid6clve0oiiAXMtt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Eet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 93S, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Lngezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, wa&rii
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur er
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
De Katholieken en een plichts
verzuim
Men kan vertrouwen stellen in de verschil
lende besturen der katholieke kiezersorganisa^
ties en zich, in tevredenheid, niet geroepen
achten, om door vergadering-bezoek, door zijn
gesproken woord en door zijn stem te trachten
eenigen invloed op den gang van zaken uit te
oefenen.
Wij kunnen 't ons indenken.
Maar wij willen toch bij deze gezindheid ten
opzichte van de politieke actie, enkele bemer
kingen maken.
Ten eerste spreekt 't vanzelf, dat dezuiken
dan toch in ieder geval hun financieelen steun
voor de politieke actie moeten geven; dat zij
als contribuesrend lid der kiesvereeniging ns
bedenken, of hun contributie niet wat èrg laag
is! Men treft nog al te veel overigens ver
standige Katholieken aan, die een of andere
vereeniging van zéér ondergeschikt belang met
een hoogere contributie steunen, dan zij aan
hun kiesvereeniging betalen. Erger is natuur
lijk nog dat velen zelfs zich niet eens het zoo
geringe offertje willen getroosten, om lid van
dc katholieke kiezersorganisatie te worden!
Als het middel, om vooral laatst-bedoclde
Katholieken wakker te schreeuwen, niet
zoo gevaarlijk en slecht was, dan zouden wij
wenschen, dat, door derzulken laksheid, onze
felste principieele tegenstanders 'ns een korten
tijd een meerderheid behaalden in de bestuurs
lichamen! Maar wij willen en moeten liever
hopen en wenschen, dat, ondanks veler
Katholieken onverantwoordelijke traagheid,
ons vaderland, de Katholieke Kerk daarvoor
bewaard blijve!
Een tweede bemerking, welke wij willen ma
ken, is deze, dat, als etn groot aantal leden der
kiesvereeniging maar aldoor thuis blijft, dezen
feitelijk de leiding overlaten aan anderen, aan
een minderheid. En: of dat in alle gevallen te
verantwoorden is, mogen de permanente thuis
blijvers 'ns ernstig bedenken!
Er zijn echter ook Katholieken, die niet zoo
tevreden zijn over den gang van zaken in de
katholieke kiezersorganisatie, waarvan zij dan
duidelijk blijk gevenbuiten de vergade
ringen van de kiesvereeniging.
Dezulken moesten zich toch eigenlijk klaar
ervan bewust zijn, dat elk recht van critiek
bulten de organisatie hun ontvalt, als zij
niet eens in de organisatie van de hun rech
tens toekomenden invloed een zoo doeltreffend
mogelijk gebruik hebben gemaakt.
Zeker, niet iedereen krijgt in de kiesvereeni
ging zijn zin; anders zou onze politieke constel
latie waarschijnlijk al te dikwijls moeten ver
anderen! Maar: wie waarlijk iets goeds na
streeft, vindt toch over het algemeen in de
kiesvereeniging nog wel gehoor. Wie iets goeds
nastreeft zonder eigenbelang en baantjes-
jagerij.
Terloops zij gezegd dat zich van deze laatste
opmerking ook en speciaal overtuigd mogen
houden zij, die onder de ..intellectueelen" wor
den gerekend maar van de opmerking in
haar gehéél, met de laatste beperkende clau
sule er bij.
Het komende jaar plaatst ons voor twee ver
kiezingen: die voor de Provinciale Staten en
die voor de Gemeenteraden.
Reeds heeft het Dagelijksch Bestuur der R.K.
Staatspartij het eerste voorbereidende werk
ter hand genomen, de kiezers (essen) attent ge
maakt op de mogelijkheid van^ „stemmen bij
volmacht", en er verder op gewezen, dat men
lid van de kiesvereeniging moet zijn, om straks
te kunnen meestemmen over de groslijst.
De tijd van aanmelding is thans zeer beperkt
Het reglement der kiesvereenigingen bepaalt nl.,
dat de bevoegdheid, om candidaten te stellen
en te stemmen over de grijslijst, alleen wordt
toegekend aan hen en haar, die op 31 December
van het jaar, voorafgaande aan dat, waarin
verkiezingen gehouden worden, lid waren van
een kiesvereeniging.
Besturen, leden-propagandisten en niet-leden
der kiesvereenigingen moeten aan dezen datum
denken.
Niet-leden geven zich voor 31 December als
lid opl
Wij willen tenslotte de beteekenis on
zer politieke actie nog met 'n paar woorden
in het licht stellen.
Zal niet ieder Katholiek zich verplicht ach
ten om zooveel mogelijk af te wenden de ramp
van een Kerk- en Godsdienst-vijandige regee
ring in Staat, Provincie en Gemeente? Onge
twijfeld moet deze vraag bevestigend worden
beantwoord.
Maar is niet het middel om dat te voorko
men onze politieke actie? Of: is het niet haast
zéker, dat zulk 'n regeering er komen zal, als
wij, Katholieken, op politiek terrein zouden
stil zitten, zonder eenige actie te voeren?
Dat ieder, die zien wil, ook deze vragen beves
tigend móet beantwoorden, behoeft geen betoog.
Men trekke er dan zijn conclusie uit.
In Leiden kan men zich aanmelden als lid
der kiesvereeniging of om zijn contributie te
verhoogen bij een der bestuursleden; de adres
sen van voorzitter, secretaris en penningmeester
zijn: mr. E. Bolsius, Rijnsburgerweg 165; J. Ho-
rikx, Oude Vest 177; P. v. Berge Henegouwen,
Beestenmarkt 32.
BELGIE
BEGIE'S BEWAPENING.
Een tegenspraak.
De Belgische regeering heeft door Belga een
dementi laten publiceeren van een door Vaz
Dias uit Parijs aan de Nederlandsche bladen
verstrekt uittreksel van een artikel, dat in de
Parijsche editie van de „Chicago Tribune" is
verschenen over enorme vestingwerken, welke
België ook in de buurt van de Nederlandsch-
Limburgsche grens, zou laten uitvoeren.
De schrijfster van dat verhaal is Anna Sam-
merhousen (de naam was in het desbetreffend
bericht geheel verminkt), echtgenoote van een
gewezen socialistisch lid der Belgische Kamer.
Zij is Amerikaansche van nationaliteit, maar
afkomstig uit Litauen.
Ter gelegenheid van het huwelijk van prin
ses Marie José, heeft zij geschreven, dat Bel
gië aan den vooravond stond van een bloedige
revolutie.
Vorige week meldde zij, naar aanleiding van
het raist-drama in de streek van Luik, dat in
België bijna iedereen met gasmaskers voor het
gezicht op straat liep.
DUITSCHLAND
WEEKEND-BOTSINGEN IN DUITSCHLAND.
Twee personen gedood.
Zondagnacht is het te Reydt bij Gladbach,
tot botsingen gekomen tusschen een groep
communisten en nationaal-socialisten. Eenige
personen werden gearresteerd. Een communist
werd gedood, terwijl een nationaal-socialist
door een messteek gewond werd
Uit Berlijn wordt gemeld, dat het Zondag
nacht in de buurt van den Alexanderplatz tot
een bloedige botsing tusschen de politie en het
publiek kwam naar aanleiding van de arresta
tie van een man. De politie kwam zoo in het
nauw, dat zij tenslotte van haar vuurwapenen
gebruik moest maken, waarbij een 23-jarige
bode zoo ernstig werd gewond, dat hij tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis overleed.
FRANSCH—BELGISCHE SPOORWEG
TROEPEN VERLATEN HET SAARGEBIED
De spoorwegcommissie en de troepen ter
bescherming van de spoorwegen in het Saar-
gebied, bestaande uit een Fransch en een Bel
gisch detachement, zijn Vrijdagnamiddag uit
het Saargebied vertrokken.
FRANKRIJK.
STEEG S NIEUWE KABINET.
Gevormd uit centrum en radicalen.
De radicaal-socialistische senator Steeg,
heeft het volgende ministerie samengesteld:
Steeg, minister en president v. Koloniën, Ley-
gues, Binnenlandsche Zaken; Chéron, Justitie;
Briand, Buitenlandsche Zaken; Germain Mar
tin, Financiën; Palmade, Begrooting; Barthou,
Oorlog; Albert Sarraut, Marine; Chautemps,
Openbaar Onderwijs; Daladier, Openbare Wer
ken; Loucheur, Handel; Victor Boret, Land
bouw; Grinda, Arbeid; Thoumyre, Pensioenen;
Painlevé, Luchtvaart; Damélou, Handelsmari
ne; Georges Bonnet, Posterijen en Telegrafie;
Quelle, Openbare Gezondheid.
Steeg's verleden.
De Parijsche correspondent van de „Msbd."
schrijft:
In één opzicht heeft de heer Steeg aan zijn
opdracht voldaan: hij heelt een ministerie sa
mengesteld naar het hart van den senaat. Bo
vendien is het ministerie heftig anti-clericaal
en volslagen onbevredigend voor de socialisten.
Evenwel het ministerie heeft voor de kamers
te verschijnen en het is zeker, dat bij die ge
legenheid iedereen bedrogen -al uitkomen.
Steeg heeft den toestand bezien op de wijze,
zooals hij dat altijd heeft gedaan, en men weet,
dat hij niet hoog wordt aangeslagen. Hij heeft,
een politiek verleden, dat zeer zwaar is en aan
elke oppositie vernietigende wapenen geeft.
Hij heeft Poincaré verraden door op de poin-
caristische lijst de candidatuur bij de senaats
verkiezing te aanvaarden en tevens het mani
fest te teekenen van de socialisten en commu
nisten, om als kartelist gekozen te worden.
Hij heeft in Marokko een rol gespeeld, waar
bij hij, toen de militairen de Rogui tot de ca
pitulatie dwongen, achter hun rug om een voor
den vijand gunstig wapenstilstandsaccoord voor
legde.
Hij is steeds één van de felste vervolgers
der Katholieken geweest en was één van de
voornaamste werktuigen van de Rue de Valois,
het communicatie-bureau van de vrijmetselarij
en de radicalen.
Wat gebeurd is bij deze crisis zou zeker
niet kunnen plaats hebben, als men met een
gezond partijleven te doen had De onontwar
baarheid van den toestand komt niet voort uit
het conflict tusschen kamer en _er.aalsmeerder-
heid, maar uit de aanwezigheid van die groep
van kleine middenpartijtjes, die onderling al
heel weinig verschillen en waarvan de poli
tieke genuanceerdheid zelfs niet vast te stellen
is, doch die alleen zijn geconstitueerd om in
geval van crisis gelegenheid te hebben, de
groep van portefeuilles te voorzien. Die groe
pen tellen 8 tot 18 leden, overschrijden zeiden
het twintigtal en posteeren zich tusschen de
beide blocs van links en van rechts om de
balans te laten doorslaan. In welke richting
zij de balans laten r, - hellen hangt af van
de aanbiedingen, die gedaan worden. De hou
ding van de groep moet duur betaald worden
met portefeuilles en het is dan ook absoluut
tegen de normale opvattingen van het parle
mentaire stelsel in, dat die groepen haar over
matig groote plaats in het kabinet innemen.
De ministeries worden er door verzwakt, de
partijverhoudingen ontwricht en de uitspraak
van het algemeen stemrecht vervalscht.
SPANJE,
DE OPSTAND GEDEMPT.
Rebellen bij Jaca na een bombardement
verslagen.
Generaal Berenguer deelde na een audiëntie
bij den koning den persvertegenwoordigers me
de, dat de troepen, die uit Saragossa en Hues-
ca naar Jaca waren vertrokken, Zaterdagoch
tend in botsing zijn gekomen met opstandelin
gen nabij het dorp Ayerbe. Eenige honderden
revolutionairen werden gevangen gemaakt;
laatstgenoemden leden zware verliezen en tal
rijke wapens en rollend materieel werden in
beslag genomen. De troepen zetten daarop den
opmarsch naar Jaca voort. Bij aankomst al
daar hebben zij den normalen toestand her
steld. Ten slotte verklaarde Berenguer, dat het
hem buitengewoon genoegen deed te kunnen
verklaren, dat in het overige gedeelte van
Spanje de situatie normaal is en dat de bewe
ging als geëindigd kan worden beschouwd.
Van goed-ingelichte zijde wordt over het ge
vecht nog gemeld, dat na het verlaten van
Ayerbe de regeeringstroepen met kanonnen
het vuur openden op de zich bij het dorp Es-
gueva bevindende rebellen. Dezen werden door
het vuur volkomen verrast en de meesten na
men de vlucht en wierpen hun wapens weg.
Vier officieren, kapitein Salinas, kapitein Her
nandez, luitenant Munoz en luitenant Navarro,
liepen den regeeringstroepen tegemoet onder
het geroep van „Leve de republiek zij wer
den onmiddellijk gevangen genomen.
Twee van hen werden ter dood veroordeeld
en zijn gisterenmiddag terechtgesteld.
Het bericht der executie verwekte te Ma
drid groote opwinding en er werden pogingen
in het werk gesteld, om te Madrid, Barcelona
en Saragossa de algemeene staking te procla-
meeren.
Onder de burgers, die aan de beweging deel
namen, bevonden zich studenten uit Saragossa
en Madrid en een professor an de universi
teit te Madrid. Aan de zijde der rebellen zou
den volgens dit bericht twee personen zijn ge
dood en negen gewond, doch het aantal doo-
den wordt officieele op circa 100 geraamd; de
regeeringstroepen hebben geen verliezen te
betreuren.
Inmiddels heeft de politie een groot aantal
republikeinen gearresteerd, daar het nauwe
lijks aan twijfel onderhevig is, dat de thans
onderdrukte opstand een onderdeel van een
groot opgezet plan vormde. Een republikeinsch
directorium moet reeds gevormd zijn en de
socialisten hadden zich bereid verklaard, de
beweging door het uitroepen van algemeene
stakingen te steunen. De rebellie te Jaca
schijnt echter te vroeg te zijn uitgebroken,
evenals dit eenige jaren geleden bij den op
stand der artillerie-officieren te Ciudad Real
het geval was, daardoor de naar Spanje terug-
keerende repuhlikeinsche leider Sanchez Guer-
ra bij zijn landing te Valencia moest vernemen,
dat de revolutie, waarvan hij de leider zou
zijn, reeds in de kiem was gesmoord.
Aanslag op de monarchie?
Te Madrid, Barcelona, Bilbao en Santander
is tegen heden de algemeene staking gepro
clameerd.
Volgens tot dusver onbevestigde berichten
zou niet slechts in de hierboven genoemde sle
den de algemeene staking zijn uitgeroepen,
doch in alle plaatsen, waar een socialistische
vakvereeniging bestaat.
Voorts verneemt de „United Press", dat tus
schen de communisten, sociaal-democraten en
republikeinen een overeenkomst is getroffen,
om de monarchie omver te werpen.
CHINA
DE COMMUNISTEN-ACTIE.
Zeshonderd man troepen uit Canton zijn Za
terdag te Hoihau op het eiland Hainan ge
land, waardoor aan de actie der communis
ten onmiddellijk een eind kwam. Men is thans
niet langer bezorgd voor de zendelingen te
Hoihau en Kintsjau, aangezien gemeld wordt,
dat zij zich allen in veiligheid bevinden.
VCpRNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het nieuwe Fransche ministerie.
De opstand in Spanje gedempt. Thans
algemeene staking te Madrid en andere
groote plaatsen geproclameerd.
BINNENLAND.
Vergadering van de Aig. Ver. v. Bloem
bol loncui tuur (lste blad).
De a.s. vergadering van de Prov. Staten
van Zuid-Hohand (3de blad).
Eon geval van gasverstikking te 's-Gra-
vonhage (Gem. Berichten, 3de blad).
AMERIKA
DE WOELINGEN OP CUBA.
De houding van de Ver. Staten.
In verband met de troebelen op Cuba wordt
in Amerikaansche regeeringskringen officieus
verklaard, dat men zich houdt aan de politiek
van non-interventie in de binnenlandsche aan
gelegenheden van Cuba.
Men volgt echter de gebeurtenissen op het
eiland met bezorgdheid want de Ver. Staten
zijn verplicht, in geval van anarchistische woe
lingen op Cuba, tusschenbeide te komen.
Liefst zou Washington een dergelijke démar
che vermenden. Zou een interventie der Ver.
Staten door het aftreden van Machado, dus
zonder dat een revolutie uitbreekt, overbodig
worden, dan zou men zulks te Washington met
voldoening begroeten.
165ste algemeene vergadering
De Aig. Vereen, van Bloembollencultuur ver
gaderde hedenmorgen te 11 UUr in de zaal der
Bloemenkeuringen van het Krelage huis te
Haarlem.
De voorzitter, de heer Ernst H. Krelage,
opende de vergadering.
Zij, die heengingen.
Op de eerste plaats herdacht spr. de over
leden leden Willem Schoehuys, Th, van Wave-
ren, Hein Ruysenaars, C. H. Damen, G. v. d.
Mey, P. Nelis, A. Ie Clerq, Willem Warnaar,
J. C. Peereboom.
Welkom tn ons midden, maar
Tegenover deze vele en zware verliezen siaat
de zich nog steeds voortzettende aanwas "an
nieuwe leden en nieuwe afdeelingen. Sedert
onze vorige vergadering zijn geconstitueerd de
afdeelingen Musselkanaa) en Omstreken en De
Goorn, zoodat de vereeniging thans 57 afdee
lingen met 5900 leden telt, terwijl de vestiging
van afdeelingen te Zwijndrecht en in Oostelijk
Groningen weldra een voldongen feit zal zijn.
Ik roep uit uw aller naam deze afdeelingen
een hartelijk welkom in ons midden toe. Har
telijk, ofschoon de ongebreidelde uitbreiding
der bloembollenteelt, waarvan ook de oprich
ting dezer afdeelingen een uitvloeisel is, een
zorgwekkend verschijnsel is. Hartelijk, omdat
het een algemeen vakbelang zoowel als een
individueel belang voor de aangeslotenen is,
dat allen, die bollen teelen of verhandelen, lid
zijn van deze vereeniging, die hun onpartijdige
en betrouwbare voorlichting kan geven en hun
ne handelstransacties brengt onder 't Scheids
gerecht voor den Bloembollenhandel.
Het bloembollenbedrijf nog gezond.
Gelijk te midden van de dorre woestijn hier
en daar een enkele oase verfrissching en lafenis
brengt, zoo handhaaft zich nog het bloembollen-
bedrijf gezond en flink in dezen tijd van we
reldcrisis en algemeene inzinking.
Zeker, de vette jaren zijn voorbij en de om
standigheden zijn ook voor dit vak moeilijk.
Maar terwijl de crisis al op 't eind van 1929
begon, heeft hij zich gedurende 1930 nog niet
doen gevoelen in verminderde koopkracht van
het buitenland. De lagere prijzen van sommige
artikelen hebben stellig het hare bijgedragen
om die vermindering tegen te houden.
De cijfers tot en met October leeren, dal de
uitvoer in 1930 over dat tijdvak heeft bedragen
43 miilioen Kilo tegen bijna 32 millioen Kilo
in 1929 en 40 millioen Kilo in 1928 in 't over
eenkomstig tijdvak. Wat het gewicht betreft
is dus het cijfer van 1928 weer bereikt en zelfs
overtroffen. Naar de waarde is de vergelijking
minder zuiver, omdat voor de genoemde jaren
niet dezelfde eenheidsprijs geldt.
Ook de onderlinge handel in het bollendis-
trict verliep normaal, en ofschoon men nog
eenigszins voor naweeën van den min of meer
speculatieven handel in nieuwigheden be
vreesd was, leverden de onderlinge verreke
ningen op 1 November geen moeielijkheden
van beteekenis op.
Dit zijn alle teekenen van een naar omstan
digheden gezonden toestand, waarop het een
voorrecht is, juist in dezen tijd te mogen wijzen
De nieuwe kweekers werken niet
degelijk.
Het beeld zou echter verre van gelijkend
zijn, indien niet gewaagd werd van de zorgen
der toekomst. Het aantal landen, dat strenger
toezicht noodzakelijk acht op den invoer van
bloembollen, neemt gestadig toe. Het afgelco-
pen jaar heeft voor den export zelf veel moei
lijkheden opgeleverd tengevolge van de abnor
male hoeveelheden regen voor en tijdens het
verzendseioen, waardoor het, in verband met
den korten tijd waarin de verzendingen steeds
moeten plaats hebben, niet steeds irfogelijk ge
bleken schijnt te zijn, de bollen voldoende droog
te verzenden, waardoor rollings- en schimmel-
verschijnselen niet konden worden voorkomen.
Dit heeft in Duitschland in 't bijzonder aan
leiding gegeven tot bezwarei, in verhand met
de nieuwe verordening, waarbij de invoer o.a.
ook van bloembollen waarop schimmels voor
komen, verboden is.
Het abnormale weer kan hier zeker als
verzachtende omstandigheid gelden. Maar men
kan niet verlangen, dat daarmede in het bui
tenland steeds rekening zal worden gehouden.
Integendeel, het is van het grootste belang,
men kan het zelfs een levenskwestie noemc
dat alles in het werk wordt gesteld om te zor
gen, dat voortaan de bollen alleen dan ver
zonden worden, wanneer ze inderdaad vol
doende droog zijn. Het is niet alleen de expor
teur die hiervoor te zorgen heeft, maar ook de
kweeker, van wien verwacht wordt dat hij zijn
bollen goed droog aan de exporteurs zal afle
veren. De nieuwe kweekers, die het zelfs niet
noodig achten om van schuren gabruik te ma
ken, zenden hun bollen vaak zoo van het land
naar de veiling. Op die wijze kan men geen
goede bollen voor export afleveren, en het is
zeer noodig, dat de nieuwe kweekers leeren be
seffen, dat tot de juiste eischen, die aan bol'en
gesteld worden, ook een goede schuurbehande-
ling behoort. Het ware te wenschen, dat de
veilingen bereid waren hare medewerking te
verleenen om het veilen van bollen, die ziek
of minderwaardig zijn, tegen te gaan.
Inmiddels wordt de propaganda voor den
afzet van onze producten voor rekening van
het door het Centraal Bloembollen Comité be
heerde 2 cent per Roe-fonds met kracht voort
gezet en het zal in verband met de grootere
productie der volgende jaren zeker noodzake
lijk zijn, in deze richting nog veel m?er te doen.
Mochten de bedragen die uit het fonds hier
voor beschikbaar gesteld kunnen worden (rond
ƒ25000.per jaar) niet toereikend blijken,
dan ligt het zeker op den weg der Regeering
om door een subsidie dit bedrag te verhoogen,
daar deze steun geheel in overeenstemming zou
zijn met de door den Minister van Binnenland
sche Zaken en Landbouw ter zake geuite denk
beelden.
