UIT DE RADIO-WERELD
N.V. I.E.Ü.G.O. füarelM - TEL. 1118
ALLERLEI
WEEK-END
LIED VAN DEZEN TIJD
Programtra's vcor Zondag 14 Dec.
Huizen, 1875 M
8.30—9.30 Morgenwijding. K.R. O.).
9.0 Kerkdienst uit Nieuwe Zuiderkerk,
Den Haag, N. C. R. V.
12.0012.15 Concert K. R. O.-Sextet.
12.1512.30 Toespraak K. R. O. voorz.
12.301.30 Vervolg concert.
I.30—2.00 O. de Groot: „Gogol, het hart
van Rusland" K. R, O.
2.002.30 Religieuse Causerie.
2.304.30 Concert. Harmonie Euterpe.
Mannenkoor, Dameskoor „Arti et Religig-
ne", Gemengd Koor, Zevenbergen.
4.305.00 Ziekenuurtje (K. R. O.).
5.00 Kerkdienst uit Julianakcrk, Vee-
nendaal.
7.458.10 Pastoor W. Nolet: „Gedachten
over Christen-Eenheid".
8.108.15 Voetbaluitslagen.
8.1510.40 Concert. K. R. O.-Orkest o. 1.
van Joh. Gerritsen, Elize de Haas (zang)
en Fr. Boshart (piano).
10.4011.00 Epiloog. Klein Koor o, 1. v.
Jos. H. Pickkers.
9.00 Vaz Dias.
H i 1 - e r s u m 298 M.
8.45 Actueel Voetbalnieuws. (V. A. R. A.)
8.55 Tuinbouwbalfuurtje: ,,Het enten van
boomen." (V. A. R. A.)
9.25 Esperanto.
9.40 Dichters der Opstandigheid.
10.30 Kerkdienst (V. P. R. O.).
12.0012.30 L. J. Jordaan: „Hoe ont
staat een film" VI.
12.302.00 Concert A. V. R. O.-Sextet.
2.002.30 Boekenhalfuurtje.
2.303.00 Concert (vervolg).
3.004.30 Studie-opv. „De Burcht vrouwe
van Shenstone", van Florence, Barclay.
4.305.00 Gramofoonplaten en Vaz Dias
5.00 Dram. Fragment: „Zij die nableven"
van Ctto Zeegers.
5.10 Concert. Harry van Os (zang). Felix
de Nobel (piano).
6.00 Concert „V. A. R. A.-orkest".
6.30 "Willem van Oappellen leest „Boots
man Arie op visite" uit „Op en om den
Noordzee Boulevard" van L. Stofkoper.
6.55 Vervolg Concert.
7.15 Vervolg Vocaal Concert.
7.30 Concert V. A. R. A.-orkest.
8.159.00 Concert versterkt Omroep-or-
kest.
9.109.30 Concert, Joodsch Dubbelman-
nenkwartet „Musica".
9.3011.00 Concert Omroep-orkesfc
II.0012.00 Gramofoonplaten.
Daventry, 1554.4 M_
3.20 Kerk-cantate. No. 129 van Bach.
4.15 Kindervertel'ing.
4.35 Kamermuziek.
5.35 Concert „In a Persian Garden" van
Liza Lehmann.
6.05 Lezing.
8.15 Kerkdienst.
9.05 Lezing.
9.10 Ecrichten.
9.25 Concert. Orkest. V. Lambelet (so
praan).
10.50 Epiloog.
„Radio- Paris", 1725 M.
11.50 Gramofoonplaten.
12.50 Gramofoonplaten.
I.20 Gramofoonplaten.
2.20 Gramofoonplaten.
4.50 Gramofoonplaten.
5.50 Concert. Viool, cello, orkest, en
zangeres.
7.50 Circus Radio-Paris.
8.20 Concert „Een avond op Mont-
martre".
Kalundborg, 1153 M.
II.2012.20 Orkestconcert.
1.20—3.20 Trio-ooncert. Declamatie.
3.203.50 Gramofoonplaten.
3.504.20 Kinderuurtje.
7.208.20 Orkest concert.
8.20—8.35 „Familien Hansen" van Jens
Locher.
8.359.00 Concert. Vocaal kwartet.
9.009.25 Vroolijke vertellingen.
9.2510.10 Vervolg orkestconcert-.
10.1011.50 Dansmuziek.
Brussel, 508.5 M.
5.20 Gramofoonplaten.
6.50 Gramofoonplaten.
8.35 Concert. Orkest en vocale solisten.
Laogeoberg, 473 M.
6.207.20 Concert.
7.207.50 Gramofoonplaten.
8.259.20 Kath. Morgenwijding.
10.4011.04 Concert.
11.4012.15 Gramofoonplaten.
12.20—1.50 Concert.
4.005.20 Orkestconcert.
7.20 Altbayerische Heimatsabond.
Daarna berichten en om 8.55 Kerkcon-
cert. Hierna tot 11,20 Dansmuziek.
Ze es en, 1635 M.
6.20 Havenconcert.
7.207.45 Lezingen.
8.10 Morgenwijding.
10.20 Gramofoonplaten.
10.50 Ouderuurtje.
11.20 Concert.
1.20 Jeugduurtje.
2.05 Concert.
4.05 Voordracht.
4.25 Concert door sopraan, tenor en
strijkkwartet.
5.00 Actueel Nieuws.
5.207.15 Voordrachten.
7.20 Orkestconcert.
9.2011.20 Dansmuziek.
Programra's voor Maandag 15 December.
Huizen. 1875 M.
(Uitsl. NCRV-Uitzending).
8.159.30 Morgenconcert.
10.3011.00 Ziekendienst.
11.0011.30 Lezen van Christ, lectuur.
11.3012.00 Gramofoonpl.
12.00—12.30 Tolitieber.
12.301.45 Orgelconcert Jan Zwart.
1.452.00 Gramofoonpl.
2.002.35 Schooluitz.
2.353.15 A. J. -Herwig: „Het verzorgen
van snijbloemen in de kamer".
3.153.45 Knipcursus.
3.45—4.00 Gramofoonpl.
4.005.00 Ziekenuurtje.
5.006.30 Concert.
6.307.00 Kerstliederen.
7.007.30 Zangcursus door den heer Jac.
Ph. Caro.
7.30—8.00 Politieber.
8.008.30 Concert. Stafmuziek 6e Reg.
Inf. Breda, o. 1. v. Louis de Morée.
8.308.50 J. H. Rietdijk: „Onze strijd oin
het verzekeringscontract".
8.509.20 Vervolg Concert.
9.209.50 R. Gaasterland: „Een eigen
Verzekeringsmaatschappij principieel on
geoorloofd".
9.50—10.00 Vaz Dias.
10.0010.35 Vervolg concert
10.3511.30 Gramofoonpl.
Hilversum,
M.
(Uitsl. V. A. R. A.-uitzending).
8.00 Gramofoonpl.
10.00 Morgenwijding VPRO.
10.15 Voordracht Elias van Praag.
10.30 Ziekenuurtje.
11.30 Gramofoonpl.
11.35 Orgelspel Johan Jong.
11.55 Gramofoonpl.
12.00 Concert VARA-septet.
2.15 Gramofoonpl.
2.45 Nederl. Schrijvers en Dichters. An
ton Coolen leest uit eigen werk.
3.30 Concert. Ed. Slogher (viool) en Dan.
Belinfante (piano).
4.30 Kindervortell. door Oom Ger.
5.00 Gramofoonpl.
5.30 Orgelspel Joh. Jong.
6.00 Concert VARA-Mandoline Ensemble.
6.45 Conoert. John Holden (viool), Frio-
da Belinfante (cello) en Pierre Palla
(piaTio).
7.16 Ir. R. A. Gorter: „Doe het veilig".
7.50 Concert door Trio.
8.15 Concert van „De Stem des Volks"
te Leiden, o. I. v. Otto de Nobel. M. m. v.
het VARA-orkest o. 1. v. Hugo de Groot.
Sol. mevr. Oskam-Rangelroy (sopraan) en
J. H. C. van Rijsselberg (bariton).
9.30 J. Kuipers: „Heer Gabriël en de
broek".
10.00 Vervolg van het Concert van „De
Stem des Volks".
10.50 Vaz Dia-s.
11.00 Gramofouopl.
Daventry, 1654.4 M
10.20 Kerkdienst.
11.05 Lezing.
12.20 Orgelspe ldoor E. T. Cook. S. York
Bowen (sopraan).
I.35 Concert. Orkest.
2.202.50 Gramofoonpl.
4.20 Dansmuziek.
4.50 Concetr.
5.35 Kinderuurtje.
6.20 Lezing en Berichten.
7.00 Concert.
7.20 Lezingen.
8.05 Vaudeville.
9.20 Berichten en Lezing.
9.55 Zang door Engel Lund (sopraan). F.
Rauter (piano).
10.20 Concert M. Foster (sopraan). Or
kest.
II.2012.20 Dansmuziek.
Parijs „Radio Pari s". 1725 M.
12.50 GramofoonpL
4.05 Gramofoonpl.
6.50 Gramofoonpl.
8.20 Toon eel uitz.
9.05 Liederen-voordracht.
9.50 Concert. Cello, zang, harp en kwar
tet.
Kalundborg. 1153 M.
11.201.20 Orkestconcert.
2.554.55 Concert. Orkest en piano.
7.208.35 Concert. Orkest en zangeres.
8.5010.20 Concert en declamatie.
Brussel. 508.5 M
5.20 Trio-conoert.
6.50 Concert.
8.35 Orkestconcert.
9.25 Solistenooncert.
Langenberg, 473 M
6.207.20 Gramofoonpl.
11.30 Gramofoonpl.
12.251.50 Orkestconcert.
4.355.35 Orkestconcert.
7.05 Orkestconcert. Intermezzo: Vocaal-
Concert. Hierna Berichten en tot 11.20
Dansmuziek.
Z e e s e n, 1635 M.
5.4011.50 Lezingen en lessen
11.5012.15 Gramofoonpl.
12.153.45 Lezingen en lessen.
3.50 Concert.
4.507.15 Voordrachten.
7.20 Orkestconcert.
7.20 Vocaal en instrum. Concert door or
kest en solisten.
9.20 Berichten, daarna tot 11.50 Dansmu
ziek.
Niet alleen Radio-toestellen,
maar ook BEiyECTE
LUtBSiPREXÏ
NEGATIEVE R00STERSPANNING EN
GELUIDSVERVORMING.
Gewoonlijk wordt geluidsvervorming bij
een radiotoestel op 't gehoor geconstateerd;
vanzelfsprekend is dit een persoonlijke ap
preciatie van de weergave.
De juiste weg in de technische, d.w.z. in
stelling volgens de karakteristiek van laag-
frequentversterkings- en eindlampen. Niet
dat deze factoren beheerschend zijn voor
vervormingsvrije weergave, er kan ook ver
vorming ontstaan in het H.F.- en Detec
torgedeelte, alsmede in den luidspreker, ze
zijn echter wel zeer belangrijk en in den
regel debet aan de vervorming.
Vervorming is zeer eenvoudig te regi3-
treeren met behulp van een Milli-Ampère
meter. Deze meter meet de stroomsterkte
in den anodekring, van de lamp, waarin
hij geplaatst is, dus wanneer de naald in
den zelfden stand blijft, gaat er een con
stanten stroom door den plaatkring. We
hebben hier echter geen constanten stroom,
doch een zeer snel toe- en afnemenden
stroom, welke snelle stroomwisselingen niet
geregistreerd en dus niet gevolgd kunnen
worden. De milli-Ampère-meter wijst
slechts de gemiudelde stroomsterkte aan
en reageert niet op de laagfrequente
stroomfluctuaties, welke overeenkomen met
de spraak- en muziekimpulses.
Wanneer we de karakteristiek van een
versterkerlamp bekijken, zooals verpakt
bij alle radio-lampen, dan zien we een
rechte, doch aan de einden omgebogen, lijn.
Deze lijn geeft de anodestroomsterkte aan
bij verschillende roosterspanningen. Zoo
lang zich nu de stroomfluctuaties langs het
rechte gedeelte van de karakteristiek be
wegen, zal de naald van den milli-Ampère-
meter in den zelfden stand blijven staan.
(Immers hue hooger de lijn op de karak
teristiek klimt, hoe grooter de stroomsterk
te). De oorzaak van dit blijven staan van
de naald is, dat een gelijke toe- en afname
van de roosterspanning ook gelijke toe- en
afname van den anodestroom met zich
brengt, b v. 1 Volt meer of minder rooster-
spanning geeft resp. een vermeerdering of
vermindering van 3 m.A. anodestroom. De
anodestroom zal zoo blijven schommelen,
tusschen 4 en 12 milli-Ampère's, doch hoe
komt het nu, dat de Meter hiervan niets
aanwi st. Van 4 of 12 m.A. is toch een be
langrijk stroom verschil.
Zooals reeds is opgemerkt, kan de naald
deze snelle heen- en weer gaande bewegin
gen niet maken. Zoolang 'e toe- en afna
me van de stroomsterkte even groot blijft,
zal de naald onbewegelijk blijven staan.
Zoodra echter de roosterspanningen een
zoodanige grootte aannemen, dat het rech
te ge .eelte van de karakteristiek verlaten
wordt, dan gaat de naald zich bewegen om
dat er dan een versrh.il is in de tce- en af
name van den stroom.
Nu mueten we vooi een goed begrip de
karakteristiek weer eens bekijken. Indien
n.l. het rechte ge leolte hiervan tusschen
1 en 13 Volt ligt b.v., dan geven we ca. 6
Volt negatieve roosterspanning om geen
grooter variaties dan 6 Volt boven en on
der 7 Volt te verkrijgen. Dit geeft dan een
even groote vermeerdering en vermindering
boven of onder een gemiddelde stroom
sterkte.
Zou de roosterspanning inplaats van 6
Volt op 10 Volt worden ingesteld, dan zou
een vermeerdering van 5 Volt niet dezelfde
strooinvariatie geven als een vermin lering
met 5 Volt. De gemiddelde, stroomsterkte
zou dan inplaats van precies gelijkblijvend,
onregelmatig worden en de naald van een
milli-Ampère-meter zou dan (opgenomen
in den stroomkring) kleine heen- en weer-
gaande bewegingen ve-rtoonen, hetgeen ge
paard gaat met goed hoorbare vervorming.
Overbelasting kan eveneens in dit ver
band worden verklaard. Asl de roosterspan
ningen n.l. zoo groot worden, dat het bo-
ver einde van de karakteristiek wordt be
reikt, waar de lijn een scherpe bccht maakt
en dus de maximum anodestroom bereikt
is, dan worden deze roosterspanningen niet
meer evenreJig omgezet in anodestroom.
Een juiste instelling van de roosterspan
ning is dus met alleen noodzakelijk, ook
de lamp moet in staat zijn bij groote roos
terspanningen, groote stroomsterkte af te
leveren.
Resumeerende is dus voor een onver-
vormde weergave een moderne eindlamp
noodig, alsmede een hooge anodesjwinning
en een daarmede overeenkomende rooster
spanning.
Zonnevlekken en Radio.
Een groep Amerikaansche astronomen
heeft reeds eenige jaren studie gemaakt
van den invloed, welke de zon op het uit
zenden van draadlooze telegrafie heeft.
Voornamelijk de z.g. zonnevlekken zijn van
veel invloed. Nu de 11-jarige periode van
zonnevlekken afloopt (waarmede teven6
een periode van natte en koude zomers
een einde neemt) zal dit ook een gunstige
uitwerking op de radio-uitzendingen heb
ben. Men verwacht dan ook bot 1934, wan
neer er opnieuw zonnevlekken optreden,
een zuiverder overbrenging van rad/io. Het
is te hopen, dat vóór dit fatale jaar 1934
de radio-experts een nieuw middel heb
ben uitgevonden, om de nadeelige zonne-
invlced te annuloeren. Na den geweldigen
drogen zomer van 1922, welke wij hier ge
had hebben, begon in 1923 de zonnevlekken-
periode, welke nu aan het minderen is.
Tegelijk met het jaar 1923 begon ook
do minder gunstige ontvangst van de ra
dio-uitzending. Iets dergelijks staat ons in
1934 wederom te wachten. Dr. 8. Stetson
schrijft in een wetenschappelijk tijdschrift
te Philadelphia nog meerdere fluctuaties
dan de radio toe aan het optreden van
zonnevlekken, en wel het geheele were'd-
verloop van de geldmarkt te New York
tot het voortplanten van konijnen in
Noord-Canada, of het uitbreken van den
wereld-oorlog en het optreden van oen
cycloon in Florida, welke twee gebeurte
nissen plaats hadden tijdens een maximale
zonnevlekken-toestand.
Triomf van den bacteriën-eter.
In een lezing die Dr. Felix d'Herelle pro
fessor in de bacteriologie aan de Univer
siteit Yale hield aan de medische acade
mie van New-York, gaf deze geleerde in
teressante uiteenzettingen over proeven
die hij genomen heeft met bacteriophage^
welke reeds vroeger door hem ontdekt wa
ren. Zooals de naam reeds zegt, gaat het
hier om een parasiot, die andere bacte
riën in den waren zin van het woord, op
eet. De nieuwe genesemetho 'e werd in Bra
zilië op 10.000 lijders aan dysentherie toe
gepast.
Terwijl hier onder normale omstandig
heden d.w.z. bij geneeskundige behandeling
met medicijnen, zooals die tot nog toe be
kend waren, een hoog sterftecijfer te ver
wachten was, stierven nu slechts twee zie
ken. Onder enkele honderden gevallen van
dysentherie in den Soedan was eveneens
slechts een enkel sterfgeval te betreuren en
dit betrof nog een kind dat reeds sterven
de was toen men het bracht. In het vijf
stroomengebied van Indië paste dr. d'He
relle zijn nieuwe methode toe bij gelegen
heid van een cholera-epidemie. Omdat de
lazaretten meer dan vol waren werden de
zieken in hun eigen huis behandeld omdat
velen van he-i zich niet stipt aan de voor-
schriiien hielden, stierven er nog al en
kele. Toch was het resultaat nog verras
send groot. Terwijl onder normale oiïirwiti-
digbeden op een sterftecijfer van 63 pet.
gerekend kon worden, bezweken er nu
maar 8 pet. van de zieken die met do bac-
teriophagen behandeld waren.
OPRECHTE HULDE
Wij moeten even hulde gaan brengen,
verdiende hulde, zóó vreeselijk erg ver
diend, dat ik, voor ik mij tot het schrijven
van deze hulde zette, eerst mijn zwart
costuum heb aangetrokken, mitsgaders mijn
lakschoenen. Mijn hooge hoed en mijn
handschoenen liggen voor mij.
Bij een oprechte hulde is dat toch zeker
een eisch van welwillendheid.
Dus we lachen niet, we kijken ernstig, wij
schudden handen, speechen, brengen bloe
men en drinken champagne. Als U 't maar
zelf betaalt!
Dus we zitten secuur in de plooit
Dan kan ik beginnen.
Een meneer, gedomicilieerd op de Hee-
rengraoht naar ik lees, is gek op Katwijk.
Die meneer is daar geboren of Katwijk het
goedvond of niet.
Hij mocht daar blijven wonen, is daar
opgegroeid tot een slanke jongeling en
bereikte aldus via luiers, ba-bygoed, een
ijzersterk schoolcostuum en zijn Zondag-
8-che pak den mannelijken leeftijd.
Hij koos zich een levensgezellin, liet zich
huwen en smaakte aldus opnieuw het genot
van den huiselijken haard.
De zorg voor de toekomst dreef hem weg
van de plek waar eens zijn wieg stond, en
sindsdien consumeert hij zijn dagehjksch
brood (versch melkbrood) ver van het
ouderhuis.
Al-dus stel ik mij de ontwikkelingsgang
voor van dezen man, die ons aller hulde
verdient en die ik tot mijn schande waar
schijnlijk heelemaal niet ken.
Wat heeft die man nu op zijn geweten,
dat we hem zouden moeten gaan huldigen.
Zie, hij is een goed mensch,
Do liefde voor zijn geboortegrond is hem
nu nog een stutse in het leven.
En vóór allee zou hij Katwijk groot wil
len zien.
Maar de Katwijksche vroede vaderen
hebben de wijze hoofden bijeengestoken en
zich afgevraagd wat dat kosten moet.
En zij komen tot een begrooting van
6.000.000.
Daarvoor zouden zij dan een haven moe
ten bouwen, die Katwijk groot zou moeten
maken.
Dat ging dus niet.
Dat gaat wel, meende Katwijk's min
naar uit de verte.
En om de eerste te mogen zijn, die deel
zou hebben aan Katwijk's grootheid, zoud
hij den Raad van zijn geliefd dorp, de
somma van één gulden.
Nee, daar moet U niet om lachen!
De man dacht aan mijnheer Rotschild,
die de grondslag zijner millioenen legde
door het oprapen van een speld.
En voor een gulden zijn toch zeker wel
een paar honderd spelden verkrijgbaar.
Het begin van de 6 millioen is er dus.
Bij die gulden zond hij ook een gedicht.
Ik heb het niet gelezen, maar ik kan mij
voorstellen, dat hij daar in gezongen heeft
van Katwijk's /.dlde baren, van de visch,
de haven en zijn gulden.
Die gulden is het begin, het is de eerste
der zes millioen.
Nu nog de laatste en de haven is klaar.
En nu vraag ik Uverdient zulk een man
hulde of niet?
DANIëL.
Heb je mij werkelijk lief, Eduard?
Onmetelijk, kindlief.
Zou je voor mij willen sterven?
Dat gaat niet, liefje, mijn liefde is
onsterfelijk.
EEN NACHT IJS
In het Meppelsche Kanaal ts een 8-jarige jongen door hei
ijs gezakt en verdronken.
(Courantenbericht)
Zoo gauw het ijs een draadje of
Een milimeter dik is,
Dat weten we, het is een feit,
Dat Holland in zijn schik is.
Dan klimmen we de zolder op,
Waar onze schaatsen hangen,
Die even hard aL3 wij het doen,
Naar 't witte ijs verlangen.
Wanneer de barometer daalt,
Stijgt zij in onze achting,
Zij steunt dan onze blijde hoop,
Wij blijven in verwachting.
En tienmaal daags staan wij gereed,
Om op het glas to tikken
En al? zij ook een streep maar stijgt
Dan doet zij ons al schrikken.
Ineens trotseeren wij de kou,
Die ons niet meer kan deren,
Nu kunnen wij zoowaar ineens
Een Noordpoolkou trotseeren.
Het meisje dat bij rouge zwee.t
En reeds haar lijn gedund heeft,
Bekommert zich nu niet, wanneer
Haar neus een paarse punt heeft.
De schaatsen en de witte trui,
Die liggen al te wachten,
Op nog een beetje beter vorst
Gedurende twee nachten.
Dan is het ijsdek dik genoeg
Om ons te kunnen dragen,
En om te zwieien, lustig en
Met wintersch welbehagen.
Maar somtijds heeft men geen geduld
En wil men 't ijs probeeren,
Waarbij de koude, stille dood
De anderen komt leeren.
Weest wijs! Bedenkt, wanneer het ijs
U met uw trui doet tooien,
Dat voor het ijs U dragen kan,
Het immers weer gaat dooien.
De bundel „Oden en Satyren" va® Troubadour is
den prijs van J 1.50 verkrijgbaar.
TROUBADOUR.
eiken boekhandel tegen
