Tusschen de Boeken der Wet
ENGELSCHE BRIEF.
Te voet door Londen. Tegen
stellingen in de Engelsche hoofd
stad. Oor ogsrr.onumenten.
Old Enge and in Hydepark.
Londen, December.
Te voet door de grootste stad van Euro
pa? Het klinkt- ongelooflijk, en toch is het
gemakke ijker dan het lijkt. Zeker, men
meet niet de pretentie hebben deze groot
ste metropool tei wereld in een etmaal van
de eene zijde tot het andere te voet te
kunnen doorkruisen, zooals van het def
tige Mayfair in het Westen tot de grauwe
arbeiderswijken m her Oosten, met hun
huizen van een of twee verdiepingen
wier egale en ontstellende eentonigheid
iederen bezoeker opvalt.
Wie echter de Engelsche hoofdstad vol
gens bepaalde regels wil zien en te kens
'n overvloed van indrukken wil opdoen,
doet 't best een wandeling te maken,- dan
kan hij naar hartelust genieten van alles,
wat de stad aan interessante bijzonderhe
den biedt.
Op een wandeling te voet krijgt men pas
een goed begrip van de zakenwereld der
City van de verbazingwekkende phenmne-
nen van haar verkeer een modern won
der, dat zich ieder oogenblik herhaalt. Wie
b.v. gewoon is, veel autobussen te zien,
moet zijn kijk op het verkeer in de groot-
•tad geheel wijzigen.
In dichte zwermen vullen de reusachtige
roode „bussen" het eenig publiek verkeers
middel in de binnenstad, voortdurend de
breede straten en boulevards, zich met een
ongelooflijke snelheid voortbewegend.
Het doet den bescheiden voetganger
prettig aan, wanneer hij bemerkt, dat ook
voor hem goed gezorgd is. Overal aan de
hoofdverkeerspunten waarschuwen platen
met „Cross here I" hem, waar lij het
veiligst kan oversteken, en duidelijke r-an-
wijzingen op het p'aveisel zeggen nem, of
hij rechts of links moet kijken, om niet
onder de wielen te geraken.
Op de groote stations wordt de vreem
deling pretig verrast, wanneer hij naast
zijn trein auto-droschen vindt, of van net
perron af direct in 'n groot hotel z'n ver
blijf kon opslaan.
Wandelt men op zijn gemak door de
City, b.v. over de trottoirs, die dreunen
van het geraas der honderd-duizenden ra
deren, waarop alleen nog auto's kunnen
stranden, en verder door de Fleet Street,
de wijk der groote dagblad en kranten-
drukkerijen, dan kan men daar de r-eest
typische tegenstellingen ontmoeten. De
breede Trafa'gar Square, waar Admiraal
Nelson van zijn hoog voetstuk in mver-
stoorbare klamte naar beneden blikt, is.
een centrum van het oorverdoovende ver
keerslawaai en toch nestelen en trippelen
midden op dit plein heele scharen duiven,
die men sinds de dagen van Noach zoo
gaarne als vredes-symbolen beschouwt.
Men staat verbaasd over de massale burch
ten van het wereld-kapitalisme, de ta'rijke
zakenpaleizen der banken en verzekerings
maatschappijen en de talrijke hotels en
theaters in dit drukke gedeelte. Van dit
verkeerscentrum buigt men een rustiger
zijstraat in en voelt zich enkele minuten
opgenomen te midden van een aantrekkelij
ke middeleeuwsch© idylle, waarin niet het
geringste geruisch van daverende raderen
doordringt.
Het is Lincoln Inn, een groep stijlvolle
gebouwen van ik 5 eeuwen oud niet
schilderachtige hallen en binnenplaatsen
en eroene pleinen.
Hier zetelen de verschillende gerechts
hoven en verblijven de rechtsgeleerden en
studenten, die men hier eenige minuten
verwijderd van het lawaai der grootstad
in het witte gewaad der zwaardvechters
den degen kan zien kruisen!
Terugkeerend passeert men de daveren
de Fleet Street en weer kan men in een
rustige omgeving vermeien. Men is nu in
de buurt van den Temp'e, een juweeltje
van architectonische schoonheid sinds de
12e eeuw de zetel der Tem'ie'ridders, ihar.s
het hoofdgebouw van justitie.
Het domein der hooge politiek is de
Londonsehe White Hall, geen hal, maar een
monumentale straat met de eerbiedwaar
dige gebouwen der Ministeries, die naar
het Zuiden toe uitloopt op het interessante
gotische parlementsgebouw, schilderachtig
gelegen aan den oever der Theems.
Een bijzonder schouwspel, dat aan lang-
verv ogen tijden herinnert, vormen in White
hall de kleurige wachtposten der Garde-
Cavallerie, die ieder uur afgelost morden:
hoog te paard zetelend staan ze hier de
ruiters, zij aan zij in rood uniform, blin
kend borstpantser, met hoog zwarte mus
sen van berenvel, waarin het gezicht half
weg verscholen is en met getrokken degen.
In die houding zien we ze, onbeweeglijk
een uur lang, in den hevigsten zonnev oéd,
voortdurend aangegaapt honderdmaal
gekiekt modern heldendom in vredestijd.
Verschillende monumenten herinneren hier
aan de oorlogsjaren. In het midden rijst
hier majesteitelijk hoog de Cenotaaf, opge
richt in het jaar 1919 ter gedachtenis "aji
de dooden van den wereldoorlog, het mid
delpunt van de jaarlijksche plechtigheden
in November.
Niet ver hier vandaan in de Westmin
ster Abbey, bevindt zich het graf en hot
gedenkteeken van den onbekenden soldaat
onder een p'aat met metalen inscriptie.
In het St. James Park staat een gedenk
teeken voor de gesneuvelden van het gar
de-regiment en verder naar het westen
voor dezen ingang naar het Hydc-Park,
het eigenaardig artilleriemonument, een
zwaar marmeren kanon.
Voor 'n bijzonder aangename wandeling
door Londen moet men een mooien Zon
dag voormiddag kiezen. Dan kan men in
Hydepark, dit prachtig verzorgd groen Par
radijs, een waarachtig stuk Old England
in rok en hooge hoed zien, een modeshow
uit de Regent Street-, en last not east
een monstercollectie blonde Enge'sche
vrouwelijke schoonheden. En op Potten
Row, den beroemden 'uiterweg galoppec-
ren op en af, onvermoeid op de 'enige ren
paarden vader en zoon, moeder en doch
ter, allen in engsluitende jijccstumes, door
een dichte menigte met critisch oog be
spied.
Wie zich minder voor het moderne als
voor het- historische Engeland interesseert
kan bij een tocht door den Tower, de ude
konings- en gevangenisburcHt van ..ude
schoonheden genieten. Ook binnen deze
grijze muren, waarvan iederen steen, iedere
gevel historische herinneringen bevat-, ont
moet men de zeldzaamste tegenstellingen.
Soms kan men 't juist treffen, bij 't mor
genappèl van het kleine Tower-garnizoen
tegenwoordig te zijn. Een corns muzikan
ten, met doedelzakken met den „maat-
aangevenden" paukenist in het midden,
blaast er lustig op los. Deze krijgers in
tooneelpakje lokken met hun aantrekkelijk
orkest, dat beurtelings aloude bergliedjes
en moderne walsen ten beste geeft-, scha
ren van bezoekers. Enkele schreden van
deze maskerade-kazerne verwijderd is de
plaats van het schavot-, waarop voor 400
jaren de Engelsche koninginnen Anna Bo-
leijnen Catherine Howard onthoofd werden
En dicht daarbij staat de Bloody Tower,
de „b'oedige toren" waarin in 14S3 twee
jonge koningszonen vermoord werden, zoo
als Shakespeare's drama „Koning Richard
III" ons over deze dónkere dagen ver
haalt-. Tegenover in Wakefield Tower kan
men de Engelsche kroonjuweelen bezich
tigen de oude kronen, scepters, en andere
sieraden, die stralen in hun ontelbare
glinsterende edclsteenen, onder een hemel
va.n duizendkaarsige lampen, zorgvol be
schermd achter solide üzeren tra'ies. De
waardige bewakers en officieele gidsen van
de Tower dragen nog altijd de .Middel-
euwsche schilderachtige klcede-rdracht uit
de 16e eeuw evenals elders in deze me
tropool zoo opvallend contrasteerend met
het jachtend leven van al'e dag.
Hoe kwam je er toch tce, dien Span-
jaar toe te staan je te kussen?
Dat kon ik toch niet helpen I
Waarom niet?
Ik kan toch geen Spaanschl
GEEN BLOEMEN
GOEDE WERKEN
Hij was zoo waar een boffer!
Knap en flink gebouwd, bezat hij een
aantrekkelijk voorkomen. Zijn groot for
tuin veroorloofde hem den winter in Pa
rijs door te brengen in zijn kostelijke hui-
zinge op een der deftigste standen, 's Zo
mers verbleef hij meestal op zijn fraai
landgoed in de nabijheid van een welvarend
dorp, waar hij zoo'n beetje den burgemees
ter uithing, 'n Beetje, zeg ik, omdat de
wethouder, een slimme oude vos, eigenlijk
alles regelde wat het bestuur der gemeen
te betrof.
Met een gedistingeerde, verstandige en
gulhartige vrouw leidde hij een zeer ge
lukkig huwelijksleven.
Hij was inderdaad een prachtmensch.
Waarom zou hij zelf het niet willen ge-
looven? 't Werd hem door ieder verkon
digd, door de stille vereering, waarmee
zijn vrouw tegen hem opzag, door zijn
personeel, dat door hun beer ruim be
zoldigd werd, door zijn vrienden, die bij
hem steeds open tafel en fijne sigaren
vonden, zelfs door zijn ouden pastoor,
wien hij geiegeld hij noteerde het op
zijn zakboekje tusschen de uitgaven voor
steenkool en benzine 200 franken aan
bood als jaarlijksche bijdrage tot den „pen
ning voor - den eeredienst".
Een prachtkerel was hijl
Hij was ervan overtuigd, zonder het
zich zoo onomwonden te bekennen als zijn
bewierookers 't hem wilde doen gelooven,
die, naar het hem toescheen, hem soms in
te dichte wierookwolken hulden en huldig
den. Bij hem was het als een gedeinpt-
klinkend oratorium, dat uit de diepste
diepten van zijn „ik" opsteeg en hem een
atmosfeer schiep, waarin hij zich met fier
heid en welbehagen bewoog.
Als hij voor zijn scheerspiegeltje scheer
kwast en -mes hanteerde, liet hij niet na
zich nu en dan eens te bewonderen, en
hij vond, dat hij een „karakterkop" had!
In den omgang was hij een aangenaam
en geestig prater. Zijn smoking kleedde
hem uitstekend en op gezelschapsavofcd^n
droeg hij met zwier zijn gardenia in het
knoopsgat. Bridge speelde hij als de beste
en was alom gezocht en geliefd.
Hr.ar vriendinnen zeiden tot zijn vrouw;
Je man is een ideaal mensch, hij is onver
gelijkelijk.
Doch op zekeren dag stierf de boffer!
De dood overviel hem plotseling.
En hij verscheen voor God.
Onmiddellijk, zooals 'n sneeuwklokje
smelt in de zon, smolt deze modelmensch
tot een ellendig klein iets ineen! Verplet
terd onder zijn zware verantwoording.
In he licht der eeuwigheid zag hij, wel
ke mogelijkheid tot goede daden hem hier
beneden was geschonken: aanzienlijk for
tuin, buitengewone gaven van geest en ge
moed.
Wat had hij in werkelijkheid ten goede
uitgericht?.... 'n Paar honderd franken
per jaar aan z'n pastoor, 'n aai.beveling
voor een enkelen armen drommel, 'n aal
moesje hier en 'n bemoedigend glimlachje
daar.
Voor Gods gerecht telde dat niet, was
gelijk aan nul. Niet alleen dat het niet
telde, maar het oordeel luidde: Een nul
te zijn geweest op een tijdstip, waarin een
overweldigende dam diende opgeworpen
tegen de grenzelooze uitbreiding van het
kwaad I
Deze eindtermen van de uitspraak:
Wat hij had kunnen doen?
Wat hij „niet" heeft gedaan?
werden de sombere wanden van üen straf-
kerker, waarin hij moest neerdalen, zon
der hoop op bevr"di-g door eigen ver
dienste of medewerking. Voortaan ver
mocht hij voor zichzelf niets meer!
Intusschen had op aarde zijn ple:htige
begrafenis plaats, eerste klasse begrafenis
met overvloed van muziek en weelde van
bloemen, x. m menigte vrienden en vereci -
ders waren er bij tegenwoordig. „In para-
disum deduoent te ange'i" zoii^ men, ter
wijl de harp met hemelsche tonen de stem
van den tenor begeleidde.
Op het kerkhof bracht zijn weduwe
voort-dure. d chrysanten nog eens chry
santen voor versiering van zijn graf. Zij
liet het blauwe marmer van het familie
monument opnieuw polijsten en (Led er
een opschrift beitelen, alle deugden ver-
Benauwd op de Borst?
Neem toch Abdijsiroop!
Tast de wortel van
zijt niet ziek. Het ts
van binnen. Uw bors^it als'
sli|tn en ziektekiem*) die i moet Gi)
verwijderen. Abdijsiroop kan pi he'pen
de oude ontsteking veroordelende
op te lossen, die kleverige mar sa te
dunnen en op oorn^le wiji^Te doen
verdwijnen. Wordt *vegeM/naar bijzon
dere samenstellingaederLi^en geprezen bij:
Hoest, Broccbstis.^JCfnkhoest, Asthma.
AKKER's
„Voor de Borst"
Alom vcr»ri|et>MI Pril» Fl, 1.50.Fl 2.75.FI.A50
Gebruik buitenshuis Abdijsiroop-Bonbons
(60 cl). Dan bespoedigt Ge Uw genezing.
ABDIJSIROOP-BONBONS (OeitoMi Abdijsiroop)
meldend van en overledene.
Niettegenstaande de overgroote deelne
ming bij de rouwplechtigheid, was hij spoe
dig vergeten. Men zweeg over hem. Het
verwonderde en smartte zijn vrouw. Was
er dan niets wat hem overleefde? Was zijn
leven uiteengespat als een kleurige zeep
bel?
Hem overleefde niets, wijl hij niets ge
daan ha-d.
Tot op een keer in 'n stille kerk, diep in
gebed verzonken, zij begreep, dat het leven
is God beminnen en in Hem God es schep
selen, dat de hoedanigheid van die liefde
de hoedanigheid van het leven uitmaakt.
Bemint men God en zijn naaste, dan vindt
het menschelijk hart rust in Gods vrede en
klaarheid, dan geniet de ziel een voor
smaak van het Paradijs.
Zoek eerst het Rijk Gods en Zijne ge
rechtigheid en het overige zal u worden
toegeworpen. Helaas! haar echtgenoot had
zich te veel om het óverige bekommerd!
Toen besloot zij, dat, om hem, dien zij
steeds had liefgehad en nog beminde, te
verlossen uit zijn vagevuur, het beste mid
del zou wezen zijn tekortkomingen aan te
vullen. Zij ging zijn losprijs verdienen. Op
maatschappelijk en godsdienstig gebied
trachtte zij tot stand- te brengen wat haar
echtgenoot had verzuimd.
De pastoor van zijn geboortedorp was
overstelpt van vreugde, toen zij hem in
plaats van de twee luttele bankbriefjes er
hem 20 van 100 frs. ter hand stelde.
Maar mevrouw 1 stamelde hij.
Ik stel belang, mijnheer pastoor, in
uw scholen, in uw patronaat, in uw arme
huishoudens.... u krijgt nog meer! Ik wil
'n goede bibliotheek in de parochie, een
bioscoop voor de jongelieden, en dat er
een R. K. krant gelezen worde in elk ge
zin
Zooals de heerlijke lentezon planten en
boomen tot nieuw leven doet ontwaken,
werd door haar opofferende liefde de ge-
h.eele streek tot nieuw godsdienstig leven
bezield. In het hart der jeugd ontwikkel
den zich de kiemen van deugd en gods
vrucht, de ouderen begonnen te twijfelen
aan hun eigen twijfelzucht. En naarmate
het godsdienstig leven bloeide door hare
medewerking, vertrouwde de weduwe, dat
haar dierbare afgestorvene hooger steeg
uit de pijnigende diepte van zijn hard va
gevuur. En dat, als eenmaal alles door
haar zou geJaan zijn, al het goede, dat
hij had moeten doen, hij deelachtig zal
worden aan de eeuwige gelukzaligheid 1
Godes weegschaal eischt volkomen even
wicht. Hebt gij tien talenten uit zijne hand
ontvangen, dan zijt gij Hem alle tien ver
schuldigd met volle interestDaarom
heeft Christus wellicht gezegd: Zalig de
armen 1
PIERRE L'ERMITE.
KALENDER DER WEEK
N.B. Als niet anders wordt aangegeven
geen Gloria en geen Credo. De gewon©
Prefatie. Kleur: Paars.
ZONDAG 14 Dec. Derde Zondag v. d.
Advent. Mis: Gaudete. 2e gebed v. h. oc
taaf van Maria's Onbevlekte Ontvangenis.
Credo. Prefatie v. d. Allerh. Drieëenheid.
Weldra zal de Christus verschijnen! Hij
is reeds nabij en daarom: verblijdt u!
(Introïtus; Epistel). Wij stellen ons de
groote gebeurtenis van Christus' komst
levendig voor den geest en ons verlangen
doet ons bidden: „Gij, Heer, Die zetelt bo
ven de Cherubijnen, kom om ons te verlos
sen'. (Graduale; Alle uja-vers.) En Isaias,
de Adventsprofeet bemoedigt ons: „vVeest
sterk in vertrouwen, vreest niet, God zal
komen als Verlosser". (Communio). Op
ons gebed zal Hij bij Zijn bezoek van ons
wegnemen de duisternis van onzen geest,
de ongerechtigheid van Zijn volk tn ons
Zijn heiligen vrede schenken (Gebed;
Epistel; Offertorium). Moge het H. Offer,
dat wij met den priester opdragen, dat
voor ons bewerken en ons voorbereiden
op het komende geboortefeest van den
Verlosser (Stilgebed; Postcommimio).
MAANDAG 15 Dec. Octaafdag van Ma
ria's Onbevlekte Ontvangenis. Mis: Gau-
dens gaudebo (als op 8 Dec.); Gloria. 2e
gebed v. d. dag (d. i. v. d. vorigen Zondag).
Cre-do. Kleur: Wit.'
„Ik zal juichen van vreugde om den
Heer en mijne ziel zal juichen in mijn God,
omdat Hij mij met het gewaad des heils
bekleed heeft en den mantel der gerech
tigheid mij heeft omgehangen, als een
brqid met juweelen getooid heeft". (Ln-
troitus).
DINSDAG 16 Dec. Mis v. d. H. Euse-
bius, Bisschop en Martelaar: Sacerdotes.
Gloria. 2e gebed v. d. dag; 3e ter eere van
Maria (Deus, qui). Kleur: Rood.
Een krachtig en geducht bestrijder is
de H. Eusebius, ^Bisschop van Vercelii
(Italië) geweest van de ketterij der Ar io
nen. Vele vervolgingen had hij dientenge
volge van de Arianen te verduren en daar
óm wordt hij als martelaar vereerd.
WOENSDAG 17 Dec. Quatertemperdag.
Geboden Vasten en Onthoudingsdag. Mis:
Rorate. 2e gebed ter eere van Maria; 3e
voor Kerk of Paus.
N.B. Vandaag mag in den vroegen mor
gen worden gezongen de z.g. Gulden-Mis.
Rorate coeli (Votiefmis van Maria in den
Advent). Gloria. 2e gebed v. d. dag (het
eerste v. d. Mis op Quatertemperdag. Zie
achter den 3en Zondag v. d. Advent). Cre
do. Prefatie van Maria (invullen: En U
om de vereering), Kleur: Wit.
In de z.g. Gulden-j^fis wordt vooral Ma
ria's goddelijk Moederschap geëerd.
DONDERDAG 18 Dec. Mis v. d. vori
gen Zondag: Gaudette. Gebeden als gis
teren.
VRIJDAG 19 Dec. Quatertemperdag.
Geboden Vasten en Onthoudingsdag. Mis:
Prope es. Gebeden als op Woensdag.
ZATERDAG 20 Dec. Quatertemperdag.
Geboden Vasten en Onthoudingsdag. Mis:
Veni. 2e gebed v. d. Vigilie v .d. H. Tho
mas; 3e ter eere van Maria; 4e voor den
Paus. Laatste Evangelie v. d. Vigilie.
Ook is geoorloofd de H. Mis v. d. Vigi-
'ie: Ego autem. 2e gebed v. d. quatertem
perdag; 3e ter eere van Maria; 4e voor
den Paus. Laatste Evangelie v. d. quater
temperdag.
IN DE KERKEN DER
E.E. P.P. FRANCISCANEN:
Alles als in bovenstaande kalender, be
halve:
ZONDAG. 2e gebed v. d. Z. Z. Conradus
van Offida en Bartholus van San Gemig-
nano, Belijders; 3e v. h. octaaf van Ma
ria© Onbovlekte Ontvangenis.
Amsterdam. ALB. M. KOK, pr.
Men mag het niet doen en toch is het geen misdrijf
of overtreding. Rechters en rechterli'ke colleges.
Bij welken rechter moet ik zijn? De basis van
elk proces. Hoe het er naar toe gaat. En hoe
men zijn tegenpartij niet moet „pesten".
X.
Wij hebben in de vorige artikelen nu
wel gezien, wat het Bürge.lijk Wetboek en
wat het Wetboek van Koophandel zooal
voorschrijven, maar nu komt de vraag:
wat te doen, als onze tegenpartij zich niet
aan de bepalingen van deze wetboeken
stoort?
Het B. W. kan nog zoo gevoelvol de eer
ste plicht van den kooper (n.l. om te be
talen) en de eerste plicht van den verkou-
per (n.l. om te le vei en), ons trachten in te
prenten, als een kooper weigert te beta
len of een verkooper negeert zijn levc-
ringsplicht, wat dan?.
Contractbreuk geen misdaad.
Laten wjj vooraf opmerken, dat het niet
voldoen aan contractueele verplichtingen
geen misdaad is in de oogen der wet. Na
tuurlijk zou geen jurist gaarne beweren,
dat zooiets geoorloofd is, maar een mis
daad, welke om een strafvervolging vraagt
is het niet. Wie zijn contract niet nakomt
benadeelt de wederpartij in zijn rechten
en het is de zaak van de benadeelde partij
om te trachten met behulp van de over
heid zijn recht te verwezenlijken. Bij een
misdaad is het voldoende dat de overheid
kennis krijgt van de strafbare handeling
en zij zelf zet dan een strafvervolging tegen
den misdadiger in, onafhankelijk en zelfs
tegen den wil van den benadeelde.Het von
nis draagt dan het karakter van straf, van
vergelding. Bij contractbreuk beperkt de
taak van de overheid zich tot het helpen
van dengene die zijn recht zoekt en de
dwangmaatregelen strekken zich nimmer
uit tot gevangenisstraffen of iets dergelijks.
Dat onderscheid is daaruit te verklaren,
dat het niet voldoen aan een contract zel
den zal geschieden uit pure onwil, doch
meestal omdat men meent niet of niet lan
ger daartoe gehouden te zijn.
Als er gekocht is en niet betaald, zal
het geval „Ik heb wel gekocht, maar ik
heb geen zin om te betalen" zelden voor
komen. Dikwijls zal het a! of niet voorge
wende onmacht zijn om te betalen en in
nog meer gevallen zal de rechtmatigheid
van de eisch tot betalen betfrist worden.
Het kan n.l. voorkomen, dat de kooper be
taling op termijn bedongen heeft en zich
daarop beroept; of dat hij beweert niets
ontvangen te hebben of geen deugdelijke
waar te hebben gekregen, of zich beroept
op hetgeen de leverancier hem zelf nog
schuldig is en hij dus van zijn recht op
compensatie gebruik wil maken, enz.
Is er sprake van onmacht, zonder dat
de rechtmatigheid van den eisch wordt be
twist, dan beperkt de hulp van de over
heid zich tot het leggen van beslag, tot
het uitspreken van faillissement, tot de
gijzeling en dergelijke middelen; maar
wordt de vordering ontkend, dan wordt het
een proces, dan komt de rechter eraan te
pas en wordt zijn oordeel ingewonnen over
de vraag: wie van ons beiden heeft ge
lijk. Men kan ook gezamenlijk overeen ko
men het meeningsverschil aan scheidsman
nen (arbiters) te onderwerpen, doch wil
len zulke arbitrale vonnissen executoriale
kracht hebben (d.w.z. ten uitvoer gelegd
kunnen worden met behulp van de sterke
arm) dan is de tusschenkomst van den offi-
cieclen rechter desalniettemin onontbeer
lijk.
Het hiërarchisch gebouw der
rechterlijke rr.acht
Er zijn verscheidene soorten rechters,
die met elkander de z.g. rechterlijke macht
uitmaken en een hiërarchisch geheel vor
men. Bovenaan staat de Hooge Raad, ons
hoogste rechtscollege, zetelend- in den
Haag. Onder hem re-ssorteeren vijf Ge
rechtshoven, n.l. te Amsterdam, 's Graven-
hage, 's Hertogenbosch, Arnhem en Leeu
warden. Ieder van die Gerechtshoven heeft
een stelletje Arrondissementsrechtbanken
onder zich, waarvan er totaal een-en-twin
tig zijn.- Een ten slotte zijn er in ieder ar
rondissement eenige Kantongerechten, al
les bij elkaar honderd-en-een.
Tot wie van al deze colleges moet men
zich nu wenden, wanneer men meent in zijn
rechten beknot te zijn?
In het algemeen luidt het antwoord:
tot de arrondissementsrechtbank en wel
tot de rechtbank van het arrondissement,
waartoe de gedaagde behoort. Op deze
laatste regel zijn wel uitzonderingen, maar
over 't algemeen gaat dat op.
De rechtbank is bevoegd om kennis te
nemen van alle mogelijke zaken, doch er
zijn gevallen, waarin men ook b'.j den Kan
tonrechter terecht kan, en soms moet men
uitsluitend bij hem aankloppen. In legen-
stelling met Rechtbank, Hof en Hoogen
Raad, die alle colleges zijn, is de Kanton
rechter een alleen-rechtsprekende rechter,
zooals de Kinderrechter en de Politie-rech-
ter in de Strafrechtspraak.
De Kantonrechter is de man voor klei
nere zaken, de baas van het volkswinkeltje.
Zoodra een vordering de waarde van 290
overtreft, mag hij er niet meer over oor-
deelen, behalve in procedures ter pake van
arbeidsovereenkomsten, waar geen finan-
cieele grens is gesteld.
Hooger beroep en cassatie.
Kantonrechter en Rechtbank spreken dus
recht (wijzen vonnis, zooals dat heet) in
eersten aanleg. En een ieder heeft zich
aan de rechterlijke uitspraak te storen. Ons
systeem van rechtspraak houdt echter ook
rekening met de mogelijkheid, dat Kan
tonrechter of Rechtbank zich ve.gissen en
daarom is er éénmaal gelegenheid tot hoo
ger beroep. Van een vonnis van den Kan
tonrechter staat hooger beroep open bij de
Rechtbank, tenminste wanneer het een
vordering betreft, welke grooter is dan
f 50. Voor zulke kleinigheden als vorde
ringen van minder dan 50 komt de Recht
bank niet meer in actie. Van een vonnis
van de Rechtbank is hooger beroep mo
gelijk bij het Gerechtshof als de vordering
tenminste meer bedraagt dan 400.Af
gezien van een paar uitzonderlijke geval
len, waarin het Hof in eersten aanleg recht
spreekt, zijn de Hoven uitsluitend bestemd
voor appèl-zaken. De uitspraak van een
Gerechtshof noemt men: arrest, evenals
een uitspraak van den Hoogen Raad.
Wat blijft er nu nog over voor dit laatst
genoemde hooge college?
Zijn voornaamste taak is de z.g. cassa
tie-rechtspraak. Wanneer een zaak ge
diend heeft voor Kantonrechter en Recht
bank of voor Rechtbank en Hof, en de ver
oordeelde kan zich nog maar steeds niet
met de uitspraak vereenigen, dan- blijft er
nog één weg open en dat is het laatste von
nis of arrest ter vernietiging (cassatie)
voordragen bij den Hoogen Raad. De H.
R. is evenwel geen hooger beroeps-instan
tie en oordeelt niet meer over de feitelijke
toedracht der zaak, doch alleen over d©
vraag of de wet juist is toegepast. Da
Hooge Raad is n.l. ingesteld met de be
doeling eenheid van wetstoepassing te ver
krijgen. De arresten van den Hoogen Raad
hebben dan ook steeds een meer algemee-
ne strekking en dienen als richtsnoer voor
de lagere rechtscolleges. Heeft dus een koo
per niet betaald, omdat naar zijn meening
de geleverde waren niet van deugdelijke
kwaliteit waren en Rechtbank en Hof heb
ben hem tot betaling veroordeeld, omdat
