Mevr. Roland-Holst over Rusland
BUITENLAND
lisle Jaargang
WOENSDAG 10 DECEMBER 1930
No. 6768
3)e £eicbelve Gou/taml'
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2 60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'6 ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. - Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 93S, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 I
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief borekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
.SLAVERNIJ EN DUIVELSCHE WREEDHEID"
Het Communisme wordt door ons niet op
de meest doeltreffende wijze bestreden
door het tebestrijden.
Niet allereerst negatief maar voorname
lijk positief moet ons verweer zijn.
Wij moeten beginnen met tegenover het
Communisme te stellen de levenspractijk
van onze eigen christelijke beginselen.
Daarin moet d e kracht liggen van de be
strijding van het Communisme.
Maar: dit wil ook weer niet zeggen, dat
door ons mag worden verzuimd, aan te
toonen, dat het Communisme verderfelijk
is verderfelijk in zijn beginselen en in
de uit die beginselen ontstane practijken I
Dit móet geschieden al was het alleen
maar al3 tegengif voor de propaganda van
het Genootschap Nieuw-Nederland, Russi
sche filmen als „De Tribune" enz., die de
heerlijkheden aanpreeken van het nieuwe
geluk in het Eden aan den Wolga!'
Wij willen hier overdrukken een relaas
over de toestanden in Rusland, gegeven in
het laatste nummer van „De Bevrijding"
(een socialistisch maandblad) door mevr.
Henr. Roland-Holst. Mevr. Roland-Holst,
eertijds communiste, die Rusland heeft be
zocht, om haar sympathieën voor het Com
munisme te versterken, is. na haar waar
nemingen van de feiten, met bittere teleur
stelling teruggekeerd. Zij heeft daarvan al
meermalen ontstellende mededeelingen ge
daan.
Wij geven hier het woord aan de ge
noemd zeer begaafde en eerlijke schrijfster:
„De vooruitzichten voor den winter zijn
slecht. Ja, men heeft de rantsoenen iels
verhoogd; het percentage der verhooging,
b.v. voor vetten (97 pet.), maakt grooten
indruk maar wat zegt het, zoo men de
hoeveelheden niet kent, die werkelijk ver
strekt zullen worden? Weinig en zeer
slecht brood, gebrek aan vleesch, aan bo
ter, aan groenten, gebrek aan kleeren,
schoenen, ondergoed, zeep (dit alles is in
den vrijen handel haast niet meer te krij
gen). Gebrek aan brandstof. De coöperaties
werken ellendigde openbare eetgelegen-
heden zijn alleen in de zeer groote fabrie
ken behoorlijk. 1) Geen wonder, dat het
tempo van den arbeid in de laatste maaiv
den verslapt is, de kwaliteit der produc
tie (deze zeer wonde plek in het stelsel)
niet verbeterde en de vermindering van
den kostprijs belangrijk ten achter bleef
bij de verwachtingen (7.1 pet. inplaats
van 11,8 pet.). Geen wonder eveneens, dat
in het laatste jaar steeds grootere aan
tallen arbeiders de fabrieken, of de mijn
waar zij werkten, verlieten (vooral in het
Donetz-bekken), omdat zij het er niet
meer konden houden, en een betere plaats
trachten te vinden elders, of terugkeerden
naar het dorp.
En hiermee kom ik dan tot de politiek-
geestelijke situatie der arbeidersklasse.
Dat er van „sociale" of „revolutionnaire"
democratie geen sprake meer is, al lang
niet meer, dat weet iedereen nu wel. Alle
verkiezingen voor de sovjets, fabriekso
mité's enz. zijn openbaar. Wie niet »goed"
stemt, wordt in de gaten gehouden. Alle
candidaten worden door de communistische
cellen gesteld (natuurlijk met de noodige
trucs en aardigheidjes). Het geheel is een
comedie. 2).
Maar dit is nog het ergste niet. Het
ergste is, dat de arbeiders op industrieel
gebied steeds meer achteruit worden ge
drongen. De vakbonden zijn steeds méér
tot organen van de staatsmacht gemaakt.
De discipline werd steeds strenger, het ge
zag van den directeur werd steeds méér
uitgebreid en vaster omschreven.
Zeker, er wordt niet enkel met dwang
gewerkt, maar óók met overreding en voor
al met suggestie, en er zal ook nog wel
vooral bij de jeugd iets over zijn van
geestdrift en socialistisch geloof. Maar hoe
veel En in hoever k&n onder de groote
massa der ongeschoolden en slechbbetaal-
den de suggestie nog inslaan, dat zij, afge
jakkerd als ze worclen, ondervoed en dooi
de bureaucratie gekoejeneerd tóch de
„heerschende klasse in Rusland" zijn?
Er is overal in de wereld loonslavernij.
En er is overal een begin, een schemering
van vrijheid. In Rusland zijn de vormen
dier slavernij en dier vrijheid anders dan
in de kapitalistische landen.
Waar het zóó met de arbeiders staat,
wat zou men daar voor goeds kunnen ver
wachten ten opzichte van de andere klas
sen Wie een gruwelijk relaas wil lezen
over de wijze waarop verleden winter te
gen de zoogenaamde 3) koelaki is onge-
treden, kan dit vinden in het October-
numm.er van „Ost Europa", het meest ob
jectieve en betrouwbare van alle tijdschrif
ten, die 't Westen over Rusland inlichten,
en in het algemeen de sovjets eerder
vriendschappelijk gezind zijn. Tienduizen
den boeren werden met vrouw en kind in
Januari, midden in den barren winter, naar
de moerassen en wouden van Noord-Sibe-
rië verbennen. Slechts een klein deel van
hen heeft de verschrikkingen van het
transport overleefd. En deze afschuwelijke
wreedheid vindt zelfs geen verklaring of
verontschuldiging in noodweer, zooals de
terreur ten tijde van den burgeroorlog dit
vond. Er was geen enkele noodzaak om de
socialisatie van den landbouw in zulk een
mateloos tempo te forceeren?
En wat heeft men door deze waarlijk
duivelsche wreedheid bereikt?
Ja wat? Met verbazing, bijna met
ontzetting ziet men in de cijfers van de
'nerfst-uitzaai-campagne, die in 't algemeen
zéér teleurstellende resultaten gaf (op 20
September was slechts 56.2 pet. van het
program uitgevoerddat het vermaat-
schappelijkte bedrijf stérk ten achter ge
bleven was bij het indididueele De niet-
gesocialiseerde boeren hebben bijna vier
maal zooveel land bezaaid als de gesociali
seerde.
Wat zal ik zeggen van de positie der
Russische paria's, de „vroegere heerschen
de klasse", de thans absoluut rechtloozen?
Een besluit van 10 April '30 heeft hun
toestand opnieuw ellendiger gemaakt. Zij
kunnen te allen tijde uit hun woning ge
zet worden, uit hun stad of dorp verdre
ven. Zij krijgen geen recht op medische
hulp en op rechtskundigen bijstand, hun
kinderen worden uit de school verwijderd,
zij mogen geen leden van coöperaties zijn.
Kortomzij zijn vogelvrij en óók hun kin
deren. De sovjets vervolgen waarlijk de
zonde der vaderen aan het nageslacht, niet
anders dart de God van het Oude Testa
ment Denkt men zóó den tegenstand van
de overblijfselen der bourgeoisie in Rus
land te overwinnen? Men bestendigt dien
integendeelmen wekt steeds nieuwen
haat en wrok tegen zich op.
Ten slotte: arrestaties, processen en te
rechtstellingen volgen elkaar op. De schuld
cl er 48 .contra-re volutionnairen", die 25
Sept. jl. door de G.P.Oe ter dood gebracht
werden, werd van vele kanten in twijfel
getrokken. Daarenboven zijn ook tiental
len anderen uit wetenschappelijke kriu
gen gearresteerd: historici, geneeskundi
gen, menschen van algemeene vermaard
heid. Waarvan zij eigenlijk beschuldigd
worden, dat weet buiten Rusland geen
mensch. Het complot van de z.g. „Indus
trieel e partij" wenschen wij liever niet na
der te beschouwen. Maar dat de terreur
in de laatste maanden zeer verergerd is,
daaraan is geen twijfel mogelijk. En thans
gaat die terreur zich ook keeren tegen
Tomsk, Rykow, Sirtsow en andere „recht-
schen". De revolutie verteert haar eigen
kinderen."
1) Deze twee laatste bijzonderheden
werden mij medegedeeld door een vurigen
Russischen communist, die te Moskou in de
jeugdorganisatie werkt.
2) Daarenboven worden in den laat-
sten tijd belangrijke politieke besluiten
steeds vaker niet door den Raad der Volks
commissarissen, maar door het Pol. bureau
der K.P. genomen.
3) De koelak als sociale macht bestaat
niet meer. Hij is een vijand, dien de re
geering schept, omdat zij hem noodig heeft.
VOLKENBOND
ZITTING DER COMMISSIE-LOUDON
GESLOTEN.
Laatste aansporing van den voorzitter.
De voorbereidende ontwapeningscom
missie heeft gisteren de beraadslagingen
over het rapport van haar werkzaamheden
aan den Volkenbondsraad beëindigd. Het
rapport heeft den vorm van eon uitvoerig
commentaar op elk afzonderlijk artikel der
ontwapeningsconventie en legt tegelijker
tijd de reserves en de officieele verklarin
gen der verschillende delegaties op elk ar
tikel vast. Bij artikel E. a., betreffende de
wijziging der ontwapeningsclausule van
Versailles, wordt de principieele verkla
ring van den Duitschen gedelegeerde op
genomen, dat Duitschland naar aanleiding
van dit artikel tegen de geheele ontwa
peningsconventie zal stemmen voor zoo
ver deze geen betrekking heeft op de ver
dragen van Washington en Londen. Er
wordt in geconstateerd, dat zelfs de vaag
ste vorm van beperking en vermindering
der bewapening te land niet in de conven
tie is opgenomen.
Over aeze artikelen vond bij de beraad
slagingen over het rapport geen enkele
discussie plaats. In den loop der bespre
kingen kwam het echter tot een scherpe
botsing tusschen de Poolsche en de Sovjet
delegatie. Het rapport bevat namelijk een
verwijzing naar de clausule uit de con
ventie volgens welke de randstaten van
Rusland, Litauen, Estland, Letland, Po
len en Roemenië hun toetreding tot cle
conventie afhankelijk maken van het toe
treden van Sovjet-Rusland. De commissie
wilde besluiten, dit artikel met het ocg op
zijn zuiver politiek karakter niet op het
ocgenblik te behandelen, maar te verwij
zen naar de plenaire internationale ontwa
peningsconferentie. Loenatsjarski protes
teerde er heftig tegen, dat het algemeene
rapport den tekst van deze bepal:ng be
vatte en verlangde opneming van een clau
sule, waarin geconstateerd wordt, .dat on
der de huidige omstandigheden elke grond
slag voor een dergelijke bepaling ont
breekt. De vertegenwoordigers der Rand
staten, speciaal van Polen en Ro inienië,
eischten echter handhaving van het ar
tikel, waartoe de comtnissie besloot, waar
na het rapport werd aangenomen.
Het aantal redevoeringen, dat aan de
sluitingsrede van jhr. Loudon voorafging,
overtrof de stoutste verwachtingen. -
Lcenatsjarki herhaalde zijn verlangen,
dat de naam van Sovjet-Rusland niet in
het rapport aan den Raad zou worden ge
noemd, aangezien zijn land den Volken
bond niet erkent. Zijn voorstel werd ver
worpen met twee stemmen, die van Sovjet-
Rusland en Turkije, voor.
Lord Cecil wees er nadrukkelijk op, dat
de conventie niet definitief is en met regel
matige tusschenpoozen gewijzigd kan wor
clen. De conventie is een eerste stap. Het
laatste woord is echter aan de volkeren.
De wereld kan alleen ontwapend worden,
als de naties hiertoe geneigd zijn.
Gibson achtte het een goed voorteeken
dat ondanks de meeningsverschilleu de
vriendschap tusschen de verschillende groe
pen nog even groot is. Stabiliteit in de be
wapening wordt mogelijk gemaakt. Men
moet echter de openbare meening niet ver
keerd inlichten en vooral wijzen op de
overwonnen moeilijkheden. De tekortkomin
gen van de conventie moeben eerlijk on
der het oog worden gezien.
Bernstorff verklaarde nogmaals het ont
werp niet te kunnen aannemen. Bij de ont
wapeningsconferentie ligt thans de laatste
mogelijkheid, cm het doel te bereiken. Hij
deed ten slotte een beroep op de openbare
meening.
De Fransche gedelegeerde Mas-sigli be
toogde, dat thans de taak der regeerin-
gen is begonnen, terwijl de Italiaan de Ma-
rinis de voornaamste hinderpaal zag in de
wanverhouding tusschen de verschillende
bewapeningen.
In zijn sluitingsrede stelde jhr. Loudon
de vraag, of cle thans aangenomen conven
tie beantwoordt aan hetgeen de commissie
tot stand- had zullen brengen. Voor diege
nen, die begrepen hebben, dat de eerste
stap, zelfs wanneer die onvolledig is, naar
beperking en vermindering der bewapening
van kapitaal belang is, luidt het antwoord
bevestigend. Voor de eerste maal in de
wereldgeschiedenis zijn de staten, dio zoo
angstvallig hun souvereine rechten willen
handhaven, bereid hun verdedigingsmaat
regelen aan internationale regelen te on
derwerpen. Jhr. Loudon wees er verder op,
dat het werk der commissie voor arbitrage
en veiligheid en vporal dé conventie voor
financieelen bijstand zonder twijfel de pro
gressieve bewapeningsvermindering zullen
vergemakkelijken. Aan de regeeringen is
het thans een spoedige bijeenroeping van
de ontwapeningsconferentie mogelijk te
maken.
Jhr. Loudon deed een beroep op -de ver
gadering niet te zeggen, dat de huidige om
standigheden weinig gunstig zijn voor de
beperking der bewapening. Het economisch
belang van de staten eischt een vreedzame
beslechting. De publieke opinie geeft zich
er meer en meer rekenschap van, dat de
oorlog een misdaad is. Speciale hulde
bracht spr. aan den vice-voorzitter Politie,
de rapporteurs en lord Cecil.
Jhr. Loudon besloot met een laatsten
wensch, n.l. dat de gedelegeerden hun re
geeringen zullen overtuigen, dat de con
ferentie zoo spoedig mogelijk bijeengeroe
pen wordt. Een échec zou een catastrofe
beteekenen.
Lord Cecil bedankte hierop jhr. Loudon
voor zijn leiding en weidde uit over de hof
felijkheid, blijken van goedhartigheid en
geduld, waarmede jhr. Loudon zich de per
soonlijke sympathie van de geheele com
missie had weten te veroveren. Politis sloot
zich hierbij aan. Onder luid applaus werd
daarop door jhr. Loudon de laatste zitting
van de commissie tot voorbereiding der
ontwapeningsconferentie gesloten.
DUITSCHLAND
FELLE DU ITSCHE PROTECTIE?
Naar een algeir.eenen tarievenoorlog?
Naar het „Berliner Tageblatt" mede
deelt, heeft het rijkskabinet zich gisteren
beziggehouden met nieuwe voorstellen van
den minister van Landbouw Schiele op
agrarisch-politiek gebied. Het kabinet
heeft nog geen besluit genomen.
Het ontwerp, dat minister Schiele heeft
voorgelegd, is een samenvatting van alle
protectionistische maatregelen, die tot nu
toe ia den Rijksdag zijn gevorderd dooi
de landvolkpartij, dc Duitsch-natipnalen
en de nationaal-socialisten. De minister
verlaagt, dat zoo spcedig mogelijk de over
eenkomsten zullen worden opgeheven,
waardoor in de bestaande handelsverdrag
gen bepaalde invoerrechten voor landbouw
producten worden vastgesteld.
Do minister wil de invoerrechten ver-
hoogon voor boter en alle overige zuivel
producten, evenals voor vee, vleesch, hout
en eon reeks van z.g. agrarische verede
lingsproducten. De invoerrechten voor deze
goederen zullen in de toekomst onbe
grensd zijn en slechts voor korten termijn
gelden, zoodat zij aangepast kunnen wor
den aan de eiscben van den dag.
Het „Berliner Tageblatt" merkt op, dat
deze verhooging van invoerrechten gelijk
staat met de opening van een tai'ievenoor-
log met zoo goed als alle Europeeseke lan
den.
Het gevaar, dat de boycotactie in Ne
derland zal herleven en zich dezen keer
in veel scherper mate zal doen gevoelen,
zoo meent het blad, ligt voor de hand.
Inderdaad zouden de plannen van Schiele
iederen geregelden uitvoerhandel van land
bouwproducten naar Duitschland onmoge
lijk maken. De te betalen invoerrechten
zouden in direct verband gebracht worden
met de marktprijzen der goederen, zooals
die op een gegeven oogenblik zijn, zoodat
iedere calculatie op losse schroeven zou
komen te staan.
Het is niet uitgesloten, dat de eischen,
die de minister van Landbouw stelt, ten
deel hebben, het kabinet te bewegen ten
minste enkele nieuwe concessies te doen.
In het bijzonder schijnt er den minister
veel aan gelegen te zijn, nieuwe mogelijk
heden voor den afzet van binnenlandsch
vet en van hout te scheppen.
Wat hiervan ook zij, men zal de nieuwe
protectiemaatregelen, welke Schiele ver
langt, voorloopig als een ernstig gevaar
moeten blijven beschouwen, schrijft de Bev-
lijnsche correspondent van de „Tel." Bij
do tegenwoordige samenstelling van het
Duitsche parlement kunnen de landbouw-
kringen zoo goed als alles doorzetten wat
zij verlangen. Voorloopig blijft minister
Schiele de politiek volgen, het niet meer
levenskrachtige grootgrondbezit, dat pro
ducten voortbrengt waaraan geen behoefte
bestaat, kunstmatig het bestaan mogelijk
te maken.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De voorbereidende ontwapeningscommis
sie heeft haar werkzaamheden beëindigd.
Naar een tarievenoorlog met Duitsch
land?
De Chineesche strijdmacht tegen de roo-
de bandieten zou in een hinderlaag gelokt
en in de pan gehakt zijn.
BINNENLAND.
Auto-dieven te Hillegom en te Wasse
naar. (Laatste Berichten).
LEIDEN.
Ambtsaanvaarding van prof. dr. E. Carp.
FRANKRIJK.
WEER TEXTI EL-STAK ING IN
NOORD-FRANKRIJK.
In Noord-Frankrijk dreigt wederom een
staking in de textielindustrie uit te bre
ken, daar de textielarbeidersbonden be
sloten hebben met alle hun ter beschikking
staande middelen zelfs met staking hun
eischen door te zetten.
SPANJE.
ALGEMEENF. STAKING TE
VALENCIA.
Door de vakvereenigingen te Valencia is
een algemeene staking voor den duur van
acht en veertig uur geproclameerd, nadat
men vergeefs had getracht in de staking
der houtbewerkers een oplossing tot stand
te brengen. De staking omvat ook alle ver-
voermi 'delen.
Reeds in de ochtenduren kwam het gis
teren tot een bloedige botsing tusschen
stakende arbeiders en politie agenten.
Toen twee agenten een groep stakers som
meerden om uiteen te gaan, werden door
den secretaris van den metaalbewerkers-
bond, Gomez, die zich onder de menigte
bevond, drie revolverschoten op de beamb
ten gelost, waardoor een der agenten doo-
delijk getroffen ter aarde slortie. Zijn col
lega schoot daarop den arbeidersleider
neer. De zwaargewonde agent werd nog
naar het ziekenhuis overgebracht, waar hij
kort na aankomst overleed.
Ook op andere punten der stad kwam
het tot botsingen, waarbij o.a. twee tram
wagens omver werden geworpen.
Het uitroepen der algemeene staking
heeft in de geheel 250.000 zielen tellende
stad groote verrassing gebracht.
RUSLAND
NIEUW SABOTAGEPROCES IN
RUSLAND?
Arrpstatie van 80 personen?
Volgens een bericht uit Chabarowsk zon
de Gepoe ongeveer tachtig personen heb
ben gearresteerd, die beschuldigd worden
van het plegen van sabotage in de vis
scherij-trust.
Het proces tegen de saboteurs zou reeds
in het begin van het volgende jaar te Cha
barowsk aanvangen.
ITALIË
DE PRIJZEN MOETEN OMLAAG!
Op last van de autoriteiten is het be
kende koffiehuis „II Trovadore" te Vene
tië voor den tijd van tien dagen gesloten,
daar de eigenaar de prijzen niet wensch te
te verlagen. Hij moest aan alle deuren en
vensters een biljet aanbrengen, waarop
vermeld staat: „Gesloten omdat de prijzen
niet verlaagd werden".
CHINA
CHINEESCHE STRIJDMACHT
VERNIETIGD.
In een hinderlaag der rooden gevallen.
Een 20.000 man sterke provinciale leger
macht is tusschen de steden Kwansjoei en
Hwangsjan in de provincie Hoepeh op 150
K.M. ten Noorden van Hankau in een hin
derlaag gevallen en door een eveneens cir
ca 20 000 man tellende legermacht Roode
bandieten in de pan gehakt. Dit 13 het
zwaarste verlies, dat de regeering sedert
de opening van haar campagne tegen het
bandietenwezen heeft geleden.
Kort na het einde van den jongsten
burgeroorlog verklaarde Tsjang Kai-sjek,
dat de Nanking-regeering zoo noodig
300.000 man, 20 kanonneerbooten en 30
vliegmachines beschikbaar zou stollen, om
de bandietenbenden in d« Bovon-Jnng?
vallei te bestrijden.