H Sipt NicoWs-Ge*c
BINNENLAND
UIT DE OMGEVING
Agenda
VRIJDAG 14 NOVEMBER 1930
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
Manicuur-Doozen, gevuld njet prima materiaal
vanaf
Kapdoozen - In luxe uitvoering, vanaf 1.30
^0©) Gevoerde Nappa Dames-Handschoenen 2.65
=j=|x Wollen gebreide Dames-Slobkousen I.37/2
mfsi Garnituur Bretels-Sokkenhouders - Luxe ver- 1 Cft
Hl pakking 1
m Geruit Wollen Kascha Heeren-Sjaals 1.50
Kreukvrije Zijden Heeren-Zelfbinders 62'''
Luxe Doosjes Dames-Zakdoeken, vanaf 0.50
Zijden Dames-Sjaals, vierkant, vanaf 1.40
Gekleurd Bébé-Pakje, in luxe doos 1.85
|ffj BEZOEKT ONZE GEMODERNISEERDE AFDEELING
Hg SPEELGOEDEREN - PORCELEIN -LUXE ARTIKELEN
(p>@ 2e ETAGE - TE BEREIKEN PER LIFT
Moderne eiken Parapluiebakken, m. koperen O
versiering
ENGELAND
NAAR LAGER L00NEN BIJ DE
ENGELSCHE SPOORWEGEN.
Daar de loonovereenkomst tusschen de
spoorweg-maatschappijen en de bonden van
spoorwegarbeiders is afgeloopen, hebben
gisteren vertegenwoordigers van beide
groepen met elkaar geconfereerd. De werk
gevers wezen op de ernstige vermindering
in de ontvangsten en legden een plan voor
tot wijziging van de loontarieven en de ar
beidsvoorwaarden. Het voornaamste voor
stel is een loonsverlaging van. zes shil
ling per week, met een minimum-loon van
38 shilling. De arbeidersvertegenwoordigers
beloofden deze voorstellen te overwegen
en him antwoord daarop kanbaar te ma
ken. De conferentie duurde drie uur.
Behalve de loonsverlaging van CS sh. per
week, waarbij het minimumloon op 38 sh.
bepaald wordt, stellen de spoorwegen ook
voor geen extra-vergoeding meer voor
nacht- en Zondagsarbeid te geven, terwijl
voor overwerk slechts 11/4 van het stan-
daardloon betaald zal worden. Ook de sa
larissen van het administratief personeel
■wenschen de directies te veriagen en wel
met 20 pond per jaar voor degenen, die tus
schen de 180 en 350 pond verdienen, en
met 10 pond voor de lagere salarissen.
Naar verluidt zullen de vakbonden zich
verzetten tegen de voorstellen tot loons
verlaging. Mochten de besprekingen in een
impasse geraken, dan bestaat de mogelijk
heid het geschil voor te leggen aan een ge
mengde commissie en vervolgens aan een
nationale commissiedeze laatste zal fun-
geeren als hoogste hof van appèl; haar be
slissingen zijn wel niet bindend voor de
partijen, doch zijn tot dusver steeds door
de betrokkenen aanvaard.
Het is evenwel vrijwel zeker, dat het riet
onmiddellijk tot een strijd zal komen. „Er
is nog ampele gelegenheid om te onder
handelen", verklaarde een der vakvereeni-
gingsbestuurders.
Nog een ander arbeidsvraagstuk is ac
tueel geworden. Over enkele weken treedt
de nieuwe mijnwet in werking, doch in de
voornaamste districten kunnen de arbei
ders en werkgevers het niet eens worden
over dè nieuwe loonregeling, die gepaard
moet gaan met de invoering op 1 Decem
ber van den 7^-urigen werkdag. De minis
ter van Mijnwezen heeft heden een confe
rentie bijeengeroepen van beide pirtijen
om te trachten een accoord te bereiken.
IERLAND
EEN AANSLAG OP COSGRAVE?
Uit Dublin wordt gemeld, dat op solda
ten, die bij het buis van president Cosgrave
op wacht stonden, verscheidene schoten
zijn gelost op heb oogenblik, dat Cosgrave
zijn huis binnen ging.
De daders wisten te ontkomen.
Of men met een aanslag op den presi
dent heeft te doen, is nog onzeker.
CHINA
BESTUURSHERVORMINGEN IN
CHINA.
Het land in 70 provincies ingedeeld.
In China zullen belangrijke bestuursher-
vormingen worden ingevoerd. De regee
ring overweegt een nieuwe indeeling van
hot land in zeventig provincies. De bevoegd
heden van den provinciale overheden zul
len aanmerkelijk worden beperkt. Ook
Tsjang Hsoe Liang, de dictator van Mant-
sjoerije, neemt aan de beraadslagingen
over de bestuurshervormingen deel.
TWEEDE KAMER
DE STAATSBEGROOTING.
Nadat een aantal kleine wetsontwerpen
was aangenomen is de behandeling van de
begrooting voortgezet.
De heer van den Tempel (S. D.)
dringt aan op herzienig van het Bezoldi
gingsbesluit, in het bijzonder voor de on
derwijzers. Hij sluit zich aan bij den heer
Nolens, waar deze er op aandrong om tot
eenstemigheid te komen in het georgani
seerd overleg.
Hij waarschuwt tegen loonsverlaging en
protectionisme. Daarmede bestrijdt men
niet de gevolgen van de crisis.
Verder bepleit spr. de oprichting van
een industriebank, waarvan de regeering
zich ten onrechte afmaakt. De banken
worden geleid door eigen belang. Het
volksbelang wordt niet bevredigend ge
diend door de kapitaalsverstrekking aan de
industrie door do particuliere banken. Het
is een waan der regeering dat ons bank
wezen op bevredigende wijze zou medewer
ken aan de oprichting van levenskrachtige
industrieën. De Nederlandsche banken zijn
ook niet voldoende geoutilleerd met des
kundigen. Ons bankwezen onderscheidt
zich ongunstig van het buitenlandsche.
De heer Schokking (Chr. H.) wijdt
zijn beschouwingen voornamelijk aan de
crisis. Spr. ziet de taak en het vermogen
der regeering bij de bestrijding van crisis
toestanden als zeer beperkt. Het is ver
keerd den schijn te wekken alsof de regee
ring zoo niet de eenig schuldige, dan toch
de hoofdsehuldige zou zijn aan de mis
standen en moeilijkheden op economisch
gebied.
Wat de oorzaken der crisis betreft, deze
is niet toe te schrijven aan gebrek aan
voorraden en in zooverre dus geen armoe-
de-verschijnsel. Wel is zij te wijten aan zeer
betreurenswaardige ziekteverschijnselen
van politeken aard die niet in hun econo
mische gevolgen worden gezien. Spr. wijst
op den toestand in Rusland die leidt tot
kostbare maatregelen van defensie der
Randstaten en exportmoeilijkheden. Wil
men de crisis lenigen dan kan men slechts
stuksgewijze te werk gaan. Dat leert de
ervaring in Engeland, waar van een groot
plan tot crisisbestrijding niets terecht ie ge
komen.
Wat den financieelen toestand betreft,
het is goed dat in vorige jaren een voor
zichtig laat het dan tè voorzichtig zijn
financieel beleid is gevoerd. Met ingeno
menheid constateert spr. voorts, dat de re
geering in onze handelspolitiek geen ver
andering wil brengen. De kwestie van het
dumpen met Russische artikelen dient de
regeering ernstig te onderzoeken. De land
bouw behoort tot de bedrijven die in de
moeilijkste omstandigheden verkeeren.
Reeds te lang heben wij naar maatregelen
uitgezien. Zonder medwerking ook van de
verschillende groepen kan op dit* terrein
niets tot stand komen.
De heer Bierema (V. B.) maakt eeni-
ge opmerkingen van financieelen aard.
Spr. verklaart vertrouwen te hebben in
de financieete politiek der regeering.
De heer v. V u u r e n (R.-K.) zegt, dat
het toeval heeft gewild dat deze minister
van Financiën nog juist voor het uitbre
ken van den economischen storm zijn rij
ken oogst in de schuren heeft kunnen bin
nenhalen.
Vergeleken met andere landen is Neder
land er misschien nog het beste aan toe,
med dank zij deze financieele politiek.
Voor belastngverhooging kan dus
niet op medewerking dezerzijds worden ge
rekend zoolang de reserves niet volledig
zijn uitgeput.
De heer van den Heuvel (A.-R.)
wijst op den ernst van den toestand in den
landbouw. Het indexcijfer voor zes belang
rijke landbouwproducten is thans 71, terwijl
het in de zeer ongunstige tachtiger ne
gentiger jaren 85 bedroeg en inmiddels de
productiekosten zijn verdubbeld.
In Groningen en Friesland is de land
bouw de grondslag van het geheele econo
mische' leven.
Spr. wijst daarbij op den invoer van het
Russische graan, waaraan het bloed van
den Russischen boer kleeft. Het Nederland-
sche bedrijfsleven en speciaal de land
bouw dient- beveiligd tegen den moorden
den overlast dien de buitenlandsche han
delspolitiek ons bedrijfsleven aandoet.
Spr. vraagt lo. krachtige verlaging van
de spoorwegtarieven, 2o. krachtige hulp
voor de aardappelmeeündustrie door een
renteloos crediet met een claim op de over
productie, 3o. steun aan de suikerbieten
teelt, die stopgezet za-1 moeten worden als
niet voor Kerstmis een afdoende steunre
geling is genomen. Bij elkaar zal dit 11 a 12
mi'ioen kosten. Zou het nu zoo eyg zijn
als van de 300 millioen aan overschotten
van de laatste jaren een deel werd ge
bruikt voor leniging van crisisnood? Spr.
hoopt dat hef mallgebod spoedig wet zal
zijn en dat de algemeene maatregel van
bestuur waardoor de wet moet worden
uitgevoerd, afdoende hulp zal bieden.
De heer De Visser (C. P-) houdt een
rede ter verheerlijking van Sovjet-Rus
land, om ten Blotte een tweeta] langdradi
ge moties voor te stellen, die niet voldoen
de worden ondersteund (alleen door den
heer Wijnkoop).
Daarna wordt de vergadering geschorst
tot 's avonds 8 uur.
BUITENLANDSCHE ZAKEN.
Aan de orde is dan de begrooting van
Buitenlandsche Zaken.
De eerste spreker de heer Korten-
horst (R.-K.) spreekt over onze handels
politiek. Door het ontbreken van een on-
derhandelngstarief aanvaardt Nederland 't
buitenlandsche protectionisme; ons tarief
is te laag' om er eenige reducties van betee-
kenis op te kunnen toepassen.
Wanneer wij, aldus deze spreker, onze
handelspolitiek blijven volhouden en onze
hoop op Genève blijven koesteren, zonder
tot actieve handelspolitiek over te gaan,
dan zal ons land hoe langer boe meer wor
den gedupeerd.
Indien de keuze moet gaan tusschen boy
cot of actieve handelspolitiek, dan kiest
spr. de laatste. Spr. betreurt, dat de boy-
cotbeweging is gesteund door het Verbond
van Nederlandsche Werkgevers.
Mevr. B a k k e r-N o r t (V. D.). vraagt,
waarom Nederland de conventie betreffen
de de nationaliteit, resultaat van de Haag-
sche codificatieconferentie, heeft geteekend
onder voorbehoud ten aanzien van de arti
kelen welke de nationaliteit van de ge
huwde vrouw betreffen. Als argument voor
dat voorbehoud moet de z.g. „eenheid van
't gezin" gelden, doch waarom moet aan dat
argument eenzijdig ten nadeele van de
vrouwen worden vastgehouden.
De vrouw moet in geval van huwelijk
met iemand van andere nationaliteit zelf
kunnen bepalen of zij haar eigen nationa
liteit dan wel die van haar man wil aan
vaarden.
De heer VI i e g e n (S.D.) erkent, dat 't las
tig is, dat wij omringd zijn door protectio
nistische landen, maar de vraag is, aldus
deze spreker, of het ons wat helpen zal,
indien wij daartegen ingaan. In- en uit
voer moeten vrij tegen elkaar opwegen;
het kan ons geen voordeel brengen, indien
wij den prolectionistischen weg zouden
gaan bewandelen.
De heer Bongaerts (R.-K.). brengt
den minister hulde voor diens houding ten
opzichte van België.
De heer Duymaer van Twist (A.-
R.) vraagt hoe het staat met de regeeling
der Nederlandsch-Duitsche grenskwestie
aan de Eems, en met name oï van den ar
beid der commissie eenig resultaat is fce
verwachten.
De heer W ij n k o o p (C. P.) spreekt nog
over het verlangen van Sovjet-Rusland
naaralgeheele ontwapening. Eu de ver
gadering wordt te 12.15 gesloten.
H00GMADE.
Volksbond. De R. K. Volksbond zal
op Zondag 16 November zijn Patroonsfeest
vieren. Des morgens een H. Mis voor de
overledene en levende leden van den bond
met algemeene H. Communie. Des avonds
feestavond met uitvoering in de zaal van
den heer Opdam voor leden, tegen entree.
Zie advertentie Zaterdag.
St. Nicolaasfeest. De ouders van de
kinderen, die deel kunnen nemen aan de
St. Nicolaasfeesten, moeten hiervan ken
nis geven voor 20 November liefst per
briefje, het aantal en de namen en ook de
ouderdom. Het feest is voor kinderen van
4 tot en met 12 jaar. Aangifte bij C. Baak
secretaris.
Bibliotheek. Zondag a.s. zal de bilio-
theek worden geopend. Het bestuur hoopt,
dat er veel gebruik van gemaakt zal wor
den; want de boekerij is verrijkt met ruim
dertig nieuwe prachtboeken. Het Bestuur
vertrouwt dat de lezers de boeken heel
zindelijk zullen terugbrengen.
W0UBRUGGE.
De oudste ingezetene overleden. Onze
oudste ingezetene, de heer Gijsbert Ver-
ploegh, ruim 96 jaar, werd Donderdag on
der groote belangstelling, w. o. ook van
het hoofd dezer gemeente, grafwaarts ge
dragen. Met hem ging weder een ge
slacht heen dat ruim 100 jaren op maat
schappelijk gebied meetelde.
In 1822 nam de grootvader van den over
ledene hier de molenmakerszaak van Joh.
van der Vaart over. Ons dorp, toen zoo
rijk aan watermolens, gaf overvloedig werk
De vader van Gijsbert, Willem genaamd,
zette de zaak voort, totdat de molens lang
zamerhand verdwenen en het kostbaar
touwwerk, voor die werkzaamheden be-
noodigd, ongebruikt bleef hangen. f
Voor opheldering omtrent het verleden
van onze gemeente, was de heer Verploegh
dikwerf de vraagbaak.
VOORSCHOTEN.
Volksbond. De afdeeling van den R.
K. Volksbond vergaderde ter behandeling
van de agenda van den Centralen Raad, de
vaststelling van het winterprogram en voor
een bespreking over de Verzekering Mij.
„Concordia",* instelling van het R. K.
W erklieden verb ond.
De agenda van den Centralen Raad gaf
geen aanleiding tot langdurige besprekin
gen; de afgevaardigden kregen een vrij
mandaat terwijl aan het bestuur werd
overgelaten afgevaardigden te benoemen.
Voor het winter prograi^pa werden
eenige cursus-avonden vastgesteld, beslo
ten een liohtbeeldavond te houden en aa-n
het bestuur verder overgelaten het pro
gram desgewenscht verder aan te vullen.
De secretaris bracht nog ter sprake de
werkloozensteun en werkverschaffing.
Hierna werd door een vertegenwoordi
ger der Levensverzekering Mij. „Concor
dia" een korte inleiding gehouden over
deze instelling van het R. K. Werklieden
verbond. Het verbond, de vakafdeelingen,
ook de plaatselijke af deelingen van den
R. K. Volksbond hebben verschillende in
stellingen opgericht in het belang der le
den en om door deze mede het doel: de
stoffelijke en godsdienstige zedelijke ver
heffing van den arbeidersstand te berei
ken. Een van de belangrijkste, zoo niet de
belangrijkste is „Concordia". Het bestuur
wil deze instelling propageeren: voor „Her
wonnen Levenskracht" is reeds flink ge
werkt en hiermede wordt voortgegaan,
thans krijgt „Concordia" een beurt.
Waarom dan hebben wc zelf een Levens
verzekerd Mij.? Zijn er op dat gebied geen
maatschappijen genoeg. Zeker, zelfs veel
te veel. Maar waarom zouden wij het zelf
niet kunnen en doen. Zoo goed wij zelf
onze werkloozenkassen hebben en andere
verzekeringen, zoo kunnen en hebben wij
ook onze levensverzekering. Waarom dan
heeft het R. K. Werkliedenverbond deze
opgericht? Vooreerst om een solide verze
kering te hebben, waarin de leden ver
trouwen kunnen stellen. Uit de verzeke
ringspers worden door spr. eenige feespre-
LEIDEN.
Vrijdag. R. K. Vereeniging „Hulp in de
huishouding en de baby". Kermis.
Keline Stadszaal. 's Avonds 8.15
uur, invite's, donateurs-trices.
Zaterdag. R. K. Vereeniging „Hulp in de
huishouding en de baby". Kermis.
Kleine Stadszaal, 's middags kin
deren, 's avonds grooten.
Zondag. R. K. Vereeniging „Hulp in de
huishouding en de baby". Kermis.
Kleine Stadszaal, 's middags kin
deren, 's avonds grooten.
Zondag, Filmavond „Moederweelde", Ge
hoorzaal, 8 uur.
Maandag, Filmavond „Moederweelde", Ge
hoorzaal, 8 uur.
Dinsdag, Donderoag, Zaterdag, Vincentius-
Bibliotheek, geopend 's avonds van
7.30—8.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 10 tot
en met Zondag 16 Nov. a.s. waargeno
men door apotheek: C. B. Duijster, N.
Rijn 18, telef. 523.
kingen aangehaald over „Concordia" waar
uit blijkt dat „Concordia" behoort tot de
allersoliedste Mijen van ons land.
Doch naast een van de soliedste, is
„Concordia" ook een der goedkoopste.
Eenige tarieven worden ter vergelijking
gegeven. Hoe of dit mogelijk is? Wel, geen
winst behoeft gemaakt te worden en dat
er hooge zeer hooge winsten worden ge
teld, ook hiervan worden eenige voorbeel
den genoemd. Een maatschappij heeft zelfs
een winst gemaakt van 525 pet., al is dat
nu wel niet aan dividend en tantième ge
heel weg gegaan, den verzekerden is het
zeker niet ten goed gekomen.
De winst, die bij Concordia nog gemaakt
wordt, komt ten goede aan de verzekerden
en (of) de R. K. Arbeidsbeweging, want 70
pot. wordt besteed om de polissen te ver-
hoogen, terwijl 20 pet. is voor de voorzorg-
kas, waaruit bij werkloosheid, werkstaking,
uitsluiting, ziekte en gezinsvermeerdering
tijdelijke verstelling van premiebetaling
wordt verkregen. Dit geeft ontlasting aan
de gezinnen in moeilijke tijden maar en
dit vooral, het voorkomt royement. Roye
ment toch heeft tengevolge, dat premies
van jaren soms geheel weg zijn en dat roye
ment niet zeldzaam is moge blijken hier
uit, dat in 1 jaar één maatschappij
11.145.000.verzekerd kapitaal wegens
betalingsonmacht royeerde.
Ten slotte komt 10 pet. van de winst
ten goede aan een of andere instelling van
het R. K. Werkliedenverbond en zoo heeft
Herw. Levenskracht reeds jaren achtereen
duizenden guldens ontvangen van deze
10 pot. winst.
Bovendien worden de gelden, welke be
legd moeten worden, weer gebruikt in het
belang der arbeiders door deze te helpen
bij het verkrijgen van een eigen woning.
Do vérzekeringsgids voor België en Neder
land, schrijvende over „Concbfdia" zegt,
„dat aan de sociale beteekenis van deze
^instelling niet achteloos kan worden voor
bijgegaan" en dan wordt vooral bedoeld de
voorzorgkas en het werken voor „eigen
huis".
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen werd druk gebruik gemaakt, waar
bij op verschillende punten nog eens wat
dieper werd ingegaan. Algemeen werd het
werk, door „Concordia" verricht, bewon
derd en na de bespreking begrepen, dat
het bezitten van goed werkende instellin
gen van het grootste belang is voor de le
den en van de geheele arbeidersbeweging,
waarom dus propaganda voor de instellin
gen in het algemeen en voor „Concordia"
in het bijzonder ten zeerste gewensoht is.
SASSENHEIM.
Aanbesteding. Gisteren is door den
architect B. Hoogstraten voor rekening
van de gemeente en M. Benschop aanbe
steed het bouwen van twee woonhuizen
op een terrein ge'egen aan de Kerklaan.
Ingeschreven werd als volgt: J. Boo-
gaarts te Leiden 8960; M. en A. J. van
Breda f 10900; Th. Reeuw ijk en Zoon
10950; E..J. Dijkstra f 10200; J. en C.
J. van Nieuwkoop 11056; A. van Nieuw
koop 10944; Gebr. Meeuwissen 10442;
A. van Duyn en Vink te Noord wijk 8666;
O. Meiman 9020; C. Kool te Leiden
10590; S. Langeveld te Leiden 9347;
P. Kort en G. Wiel te Rijnsburg 10245;
Jac. Waasdorp 10455; C. Schreuder te
Leiden 9850.
Waar geen woonplaats vermeld, is deze
Sassenheim. De gunning is aangehouden.
Geboren: Gertrude Jacqueline Pau
line Henriette Marie d. van M. G. M. Bag-
gen en P. E. Th. M. Vaessen.
Gevestigd: B. G. van Hemert van
St. Caprais de Lerm (Fr.) Th. O. van
Hemert van idem H. M. Verklij geb.
Knaap van Leiden J. J. van Zuijlen geb.
de Boer van Leiden H. Hageman van
Voorhout G. J. M. Schutstal van Box
meer H. van Loo en gezin van Lisse
J. I, J. M. Ve'thuijse van Dordrecht.
Vertrokken: A. Zoutman naar
Oegstgeesf G. C. Verhaar naar den Hel
der H. E. Beijk naar Oegstgeest -- P.
Zeilstra naar Leiden J. Pel naar Hil
versum.
TER AAR.
De kleine brug. Belanghebbenden
hebben een som gelds bijeen gebracht, en
deze zal besteed worden, om de noodbrug
aan de „Kleine Brug" zoodanig te verzwa
ren, dat auto's en andere voertuigen kun
nen passeeren. Gisteren is de expediteur
Lek „proefkonijn" geweest, en reed het
eerste over de brug. Men was wel van
meening, dat indien de brug nog meer
verzwaard werd, dit secuurder zou zijn en
terstond werd hieraan gehoor gegeven.
Men houde wel in het oog dat de weg is
afgesloten, behalve door diegene, die neo-
ben bijgedragen tot verzwaring, doch te
gen een kleine vergoeding mogen ook an
dere voertuigen de brug passeeren.
