De mijnramp te Alsdorf
VRIJDAG 24 OCTOBER 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
IN HET DORP VAN ROUW EN
JAMMER.
Het aantal dooden tot 255 gestegen.
Gisteren, heel den dag is het bergings
werk voortgezet; heel den dag door drong
de menigte om de onheilsplek, om uit te
zien naar de nieuwe doodenlijsten.
Dof en dreef staren duizenden voor zich
uit. Er ligt een onzegbaar lijden op alle
gezichten en over het dorp drukt angst en
belemming. De straten zijn vol schreiende
vrouwen en meisjes.
Min of meer opgewonden staan hier en
daar groepjes mannen of vrouwen, te pra
ten, natuurlijk over de eindelooze dooden-
lijst en de onherstelbare verliezen in hon
derden gezinnen en de oorzaak van do
ramp, die niemand weet
In den voormiddag werden de familiele
den der slachtoffers tot de leege machine
zaal, waar de lijken zijn, toegelaten.
aantal slachtoffers, dat bij de mijnramp
van Alsdorf om het leven is gekomen, tot
255 gestegen, met inbegrip van de 16 mijn
werkers, die in de ziekenhuien overleden
zijn. Nog een lijk, dat onder de puinhoopen
van het administratiegebouw lag, is gebor
gen.
Het voortgezette onderzoek heeft nog
steeds de oorzaak van het ongeluk niet
kunnen vaststellen.
Een communstische betooging.
Gisteravond om 6 uur kwamen naar het
W. B. meldt, eenige honderden communis
ten op het marktplein te Alsdorf bijeen om
uiting te geven aan hun afkeuring ten
aanzien van de maatregelen vóór en na de
mijnramp.
De landdagafgevaardigde Sobattka hield
een rede, waarin hij o.a. scherpe verwijten
aan het adres der directie richtte en de
arbeiders opriep lot een protestbetooging
Duizenden stonden in gespannen afwachting voor de mijngebouwen
te Alsdorf, met een stille hoop dat er nog familieleden of kennis
sen in leven zouden zijn. Naarmate echter steeds nieuwe slachtoffers
werden geborgen, verdween die geringe hoop meer en meer.
In kleine groepjes, begeleid door ver
plegers, werden ze binnengelaten. Het was
een deerniswekkend schouwspel, die men-
schen te zien rondstaren over de lijken,
zoekend, zoekend en eindelijk vindend den
geliefde, die zoo wreed en zoo plotseling
door den dood werd weggerukt.
Er speelden zich hartroerende tooneelen
af. Vele vrouwen vielen in onmacht. Het
was een ontzettend défilé....
De versperring is verder achteruit ge
legd, daar zich een merkbare opwinding
van de bevoling begon meester te maken.
Intussehen is de veiligheidscommissie
vanochtend vroeg wederom in de mijn af-
Zij is heel den morgen in de schacht ge
bleven, eerst in de namiddag-uren zou zij
terugkeeren. Haar lang wegblijven geeft
aanleiding tot allerlei gissingen, geruchten
over een nieuwe ramp, vermoedens over
het vinden der oorzaak van de ontzettende
catastrophe.
Door aanplakbiljeten wordt intussehen
bekend gemaakt, dat de ondergrondsche
ploeg van Anna II voor een deel weer aan
het werk kan gaan. En terwijl in de ruine
nog steeds naar de lijken hunner makkers
wordt gezicht, rukken de opgeroepenen zich
los uit de beklemming, en gaan zwijgzaam
zich melden bij het controle-bureau
Van de dooden konden er betrekkelijk
nog slechts weinigen worden geïdentifi
ceerd. Men is vanochtend begonnen de lij
ken van de slachtoffers, die herkend kon
den worden, te kisten.
Volgens de ter officieele plaatse te Ber
lijn gisteravond ontvangen berichten is het
bij de begrafenis der slachtoffers op Za-
terdag a.s.
De communisten trokken daarin in op
tocht naar de mijn Anna II, waar opnieuw
redevoeringen werden gehouden, o.a. door
een vertegenwoordiger der Fransche ar
beiders.
Hoewel de politie veel moeite had met
het handhaven der orde, vielen geen ern
stige incidenten voor.
Onder de menigte in de buurt van de
mijn werden communistische vlugschriften
verspreid, waarin de arbeiders werden
uitgenoodigd tot deelneming aan een een-
daagsche proteststaking op den dag der
begrafenis.
De begrafenis te Alsdorf.
De gemeente Alsdorf heeft een kerkhof
in gereedheid doen brengen, dat heden
door tweehonderd arbeiders zal worden
voltooid. Het is een stuk grond, gelegen
tusschen denneboomen en wilgen. De gra
ven worden aangelegd in groote rijen, te
midden waarvan een weg zal loopen. Deze
plaats zal voortaan het centrum van het
gemeente-kerkhof zijn. Op een rouwplech-
tigheid, welke Zaterdagmorgen om half-
tien in het directiegebouw, van de mijn
Anna I plaats vindt, zal de begrafenis
volgen. De geheele plechtigheid zal draad
loos worden uitgezonden.
Herdenking in den rijksraad.
De openbare zitting van den rijksraad
begon gisteren met een herdenking van de
mijnramp te Alsdorf.
In plaats van 'den rijksminister van ar
De ziekenauto's reden af en aan, om de slachtoffers van de mijnramp te
Alsdorf te vervoeren, steeds weer herhaalde zich het droevig schouwspel.
Een slachtoffer wordt in de auto gebracht.
beid die verhinderd was, werd het woord
gevoerd door den rijksminister van binnen-
landsche zaken dr. Wirth, die een eenvou
dige, gevoelvolle rede uitsprak.
De directie van de mijn Anna II te Als
dorf deelt mede, dat in tegenspraak met
een mededeeling van dr. Wirth in den rijks
raad mede, dat bij het reddingswerk geen
personeel van de reddingsbrigade om het
leven is gekomen.
Het Nederlandsche Roode Kruis
en de mijnramp.
Gemeld wordt:
Onmiddellijk nadat de mijnramp te Als
dorf bij Kerkrade bekend was, heeft de
commandant der transportcolonnes van
het Ned. Boode Kruis aldaar zich in ver
binding gesteld met den voorzitter der afd.
Kerkrade, burgemeester Habets. De heer
Habets heeft daarop terstond zijn ambt
genoot te Alsdorf opgebeld en de hulp aan
geboden van de Kerkraadsche transport
colonne. Het aanbod werd aanvaard en de
colonne heeft zich met het noodige mate
riaal per auto naar het terrein der ramp
gespoed. In verband met de uitstekende af
doende maatregelen, welke van Duitsche
zijde reeds bleken te zijn getroffen en de
toereikende hulp, welke op de plaats des
onheils was samengetrokken, kon het Ne
derlandsche personeelechter weer spoe
dig vertrekken. Niettemin verdient het
spontane gebaar en de parate hulp van het
Ned. Boode Kruis met waardeering en lof
te worden vermeld.
NA EEN MAAND GERED.
De jammerlijke mijnramp bij Aken
brengt in herinnering, hoe bij soortgelijke
catastrofe de mijnbrand, jaren geleden,
bij Bochum een mijnwerker nog na een
maand gered werd. Toen eindelijk het vuur
was uitgewoed en men met het oprui-
mingswerk kon aanvangen, vermoedde na
tuurlijk niemand, dat men nog een overle
vende zou aantreffen. Maar ziet in een der
onderaardsche paardenstallen vond men
een ten doode verzwakt, men. De beste zor
gen werden terstond aan hem besteed en
in een ziekenhuis herstelde hij, tot groote
vreugde niet alleen van zijn vrouw en zes
kinderen, maar ook van het publiek. De
Duitsche Keizer, toen nog regeerend, zond
hem een groot geldbedrag, welk voorbeeld
door talloozen met de meest uiteenloopen-
de gaven werd gevolgd; ook minderbe
deelden zonden een kleinigheid als blijk
van sympathie.
's Mans redding was als volgt in zijn werk
gegaan. Voor 't vuur zocht hij toevlucht
onder een omgeworpen ijzeren wagen,
waarvan hij de opening tusschen vloer en
rand verstopte met de vochtige aarde,
waarop hij lag. Toen het ijzer afkoelde
verliet hij zijn schuilplaats en voedde zich
in volkomen duisterais levend eerst
met brood van zich en, zijn overleden mak
kers, daarna met geroosterd paarden-
vleesch, wat Hem echter op den duur niet
goed bekwam, ten slotte met den schors
der dennen- mijnpalen, waarbij hij met
groote zuinigheid bewaarde koffie dronk.
Met dit verhaal van zijn wedervaren
trok hij later volle zalen, ook in Amerika,
waarheen hij genoodigd werd en waar hij
bleef. De gaven van het met zijn optreden
verdiend geld, stelden vhem in staat, zijn
gezin voortaan goed te onderhouden.
Dit is mij verhaald door een lid van het
personeel hier, dat dien tijd in Duitsch-
land mijnwerker was.
AJO.
GEMENGDE BERICHTEN
ONGELUKKEN
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Achtjarige jongen dood-
gereden.
Gisterochtend om acht uur werd het
achtjarig zoontje van den heer Sch. wo
nende op „Geuvenhuis" te Geldrop, door
e:n vrachtauto aangereden. De knaap
kwam uit de kerk en wilde zich naar school
begeven. De jongen werd ernstig gewond
onder het zware voertuig vandaan ge
haald en stierf kort daarna, voorzien van
de H.H. Sacramenten der Stervenden.
Den chauffeur treft geen schuld.
Auto te water. Twee inzit
tenden met moeite gered.
Te Delft reed Woensdagmiddag een luxe
auto van Vroom en Dreesman uit Botter
dam op den Oostsingel. Nabij de Rem-
brandt-straat slipte de auto en reed met
volle vaart het Kanaal in. De twee inzit
tenden, H. en J. D. uit Botterdam, ver
dwenen met de auto in de diepte.
De heer J. G., lid van de Delftsche Bed
dingsbrigade, die juist passeerde, begaf
zich onmiddellijk te water en slaagde er in
een der inzittenden op het droge te bren-
Aanrijding te Rotterdam.
Een vrachtauto, bestuurd door J. P. van
den Schiedamsche weg is eergisteren 'op
den Rotterdamsche Dijk bij het Witte
Dorp in aanrijding gekomen met een hand
wagen, waarachter liepen A. V. uit de
Gaasbeekstraat en A. B. uit de Hille-
straat. Beide laatstgenoemde mannen wer
den tegen de straat geslingerd. B. kreeg
een hersenschudding en moest in het zie
kenhuis aan den Coolsinge! worden opge
nomen, terwijl V. lichte verwondingen kreeg
die aldaar verbonden zijn.
De vrachtauto is in beslag genomen.
De aanrijding te St. Michiels-
Gestel. De aangehoudene in
vrijheid gesteld.
De chauffeur Van E., uit Vught, die in
verband met het vinden van het lijk onder
Gemonde te 'sHertogenbosch tijdelijk in
arrest was, is gisteren op last van den of
ficier van justitie in vrijheid gesteld.
Het auto-ongeluk te Heerlen.
Het is thans gelukt het lijk van den 20-
jarigen jongeman, die op den Schaesber-
gerweg te Heerlen door een auto werd
aangereden en dientengevolge overleed, te
indentificeeren.
Het bleek te zijn de 20-jarige H. Vij
gen, wonende aan den Sittarderweg te
Heerlen.
ONDER EEN PARTIJ KATOEN
BEDOLVEN.
Het slachtoffer overleden.
Te Almelo heeft men Woensdagmiddag
in de katoenspinnerij Twenthe onder een
partij losse katoen het lijk van den 54-ja-
rigen A. F. S. gevonden.
De doodsoorzaak is niet vastgesteld
kunnen worden. Het is mogelijk, dat de
ongelukkige den verstikkingsdood is ge
storven.
EEN JONGETJE SLIKT CARBID IN.
Aan inwendige verbranding gestorven.
Het „Dagblad van Noord-Brabant"
meldt uit Standdaarbuiten, dat aldaar het
zoontje van zekeren S. spelenderwijze het
busje van een potlood, dat hij met carbid
gevuld had, heeft ingeslikt.
Het kind klaagde al spoedig over in
wendige pijn; inmiddels was geneeskundi
ge hulp ontboden, hetgeen echter niet
meer mocht baten. Voor de dokter ter
plaatse verscheen was het ventje, dat vier
jaar oud was, reeds aan inwendige ver
branding en verstikking door gassen over
leden.
GOEDERENBOOT BIJ LOBITH
GEZONKEN.
Een matroos vermist.
Donderdagavond omstreeks, zes uur is bij
Lobith de goederenboot „Hellmuth" van
de N.V. Transport Maatschappij „Vola" te
Rotterdam, tengevolge van een aanvaring
gezonken.
Een matroos wordt vermist. De overige
zes opvarenden, o.w. kapitein Timmermans
zijn gered.
De „Hellmuth" was onderweg van Mann
heim naar Botterdam met een lading stuk
goederen. De schade is onbekend. De bot
sing had plaats met een afvarende sleep
boot.
DOOR DEN STROOM GEDOOD.
i De arbeider A. Flietstra, die met een
j eleclrisclie looplamp in een der kelders
van het in aanbouw zijnde nieuwe gedeel
te van het tehuis voor ouden van dagen
te Medemblik werkzaam was, werd hierbij
door den stroom getroffen. De ongelukkige
was op slag dood. Hij was juist de vorige
week in het huwelijk getreden.
Ernstig mijnongeluk.
In de mijn Hendrik te Bumpen geraakte
de mijnwerker F. R. uit Jabeek onder af
vallend gesteente. Met zware schedel
breuk werd R. levensgevaarlijk gewond
naar het hospitaal gebracht.
Een hand afgesneden.
Te Wageningen had Woensdagavond de
15-jarige knecht J. Weg, van den slager G.
Worp, de onvoorzichtigheid bij het worst
maken zijn rechterhand in de machine te
steken, als gevolg waarvan de hand geheel
werd afgesneden. De knaap is opgenomen
in Ziekenzorg.
Brand in een koffie-pakhuis te Amsterdam.
Gistermiddag werd de brandweer geal
armeerd voor een middelbrand in een
koffiepakhuis in de Utrechtsche Dwars
straat. De aldaar werkende menschen had
den eenig geknetter gehoord in het dak
van een loodsje, waar een electrische kof-
fiebrander in werking was Toen zij gingen
kijken, b'eek een groot gedeelte van het
dak reeds te branden. De brandweer werd
dadelijk gewaarschuwd maar vóór deze
verscheen sloegen de vlammen reeds uit.
Met een tiental stralen werd het vuur
van verschillende zijden gelijktijdig aan
getast, waardoor het na korten tijd in
hoofdzaak bedwongen was.
Het nablusschingswerk vorderde intus
sehen nog geruimen tijd. Groote schade
was aangericht aan de in het pakhuis aan
wezige voorraden koffie en thee.
Men vermoedt dat de brand door den
koffiebrander is ontstaan.
De schade wordt door verzekering ge
dekt.
Fabrieksbrand te IJmuiden.
Gisterennacht omstreeks half een ont
stond een felle brand in de timmerfabriek
van de fa. Boon aan de Midden Haven
straat te IJmuiden. Het vuur greep zeer
snel om zich heen en vond gretig voedsel
in de bij uitstek brandbare goederen. De
brandweer verscheen spoedig met een
motorspuit en wist het vuur met een vier
tal stralen te beperken tot een gedeelte
van de fabriek, dat geheel werd verwoest.
Het andere deel kon worden behouden.
Het fabrieksgebouw was verzekerd. De
inventaris echter niet.
ZWARE MISHANDELING.
Beestachtige daad van een man.
Bij een huiselijk drama, dat zich gister
avond in het perceel Rembrandtstraat 28
te Rotterdam afspeelde heeft een man zijn
echtgenoote zoodanige verwondingen toe
gebracht, dat zij in zorgwekkenden toe
stand naar het ziekenhuis aan den Berg
weg moest worden overgebracht. Men
vreest voor haar leven.
In de Rembrandstraat 28 woont het ge
zin v. d. V., waarin voortdurend ruzie
heerscht, meldt de „Tel." nader. Man en
vrouw kunnen het zeer slecht met elkan
der vinden en doorloopend geeft, dat aan
leiding tot oneenigheid, waarbij de man,
de 42-jarige colporteur en kellner G. v. d.
V., zich niet ontziet gewelddadig tegen
zijn echtgenoote op te treden. Herhaalde
lijk slaat hij haar en zij staat voortdurend
aan talrijke andere mishandelingen bloot.
Gisteravond toen de man, gedeeltelijk
gekleed nog, zich op zijn bed had uitge
strekt, ontstond weer een ruzie over een
onbeteekenende kwestie. De man wond.
zich meer en meer op, dreigde zijn vrouw,
sprong ten slotte uit zijn bed en pakte
haar beet. Na haar tegen den grond ge
worpen te hebben, schopte hij zijn weerloos
geworden vrouw met zijn geschoeide voe
ten zoodanig op en tegen het hoofd, dat
verschillende gapende en hevig bloedende
verwondingen ontstonden.
De vrouw zag na een oogenblik kans
om op te staan en naar buiten te vluchten.
Vervolgens liep zij om bescherming te
zoeken bij buren binnen. Overal waren
bloedsporen te zien. De vrouw zelf was
door het vele bloedverlies bijna ontoon
baar geworden.
Onmiddellijk hierop begaf het slacht
offer zich naar de apotheek van E. aan
het Noordplein, waar men haar voorloo-
pig verbond. Per particuliere ziekenauto
is zij vervolgens naar het ziekenhuis aan
den Bergweg vervoerd, waar zij in zeer
ernstigen toestand ter verpleging is op
genomen.
Inmiddels waarschuwden de buren de
politie van het bureau Bergsingel. Inspec
teur W. v. d. Berg was binnen korten tijd
ter plaatse en stelde een onderzoek in. De
dader bleek de woning ontvlucht te zijn,
doch spoedig gelukte het hem in een café
aan de Jan van Loonlaan te arresteeren.
Hij is overgebracht naar het bureau
Bergsingel en daar in bewaring gesteld.
Bij het eerste verhoor, waaraan men
hem onderwierp, bekende hij slechts ge
deeltelijk. Hij gaf toe zijn vrouw mishan
deld te hebben, doch beweerde uit zelfver
dediging te hebben gehandeld.
Ook de vrouw heeft men in het zieken
huis nog kunnen ondervragen. Zij ver
klaarde daar hoe het drama zicb had afge
speeld.
De dader staat ongunstig bekend. Hij is
een bruut, die reeds jaren lang doorloopend
ruzie met zijn vrouw heeft. Vooral als hij
dronken thuis komt, maakt hij het zijn
vro\iw zeer lastig. Dezer dagen nog zei hij
tegen de buren: „Ik maak haar eerste
daags kapot", terwijl hij in den afgeloopen
nacht zijn vrouw zoo erg mishandelde, dat
zij er een opgezette knie van overhield.
Herhaaldelijk deed de geplaagde vrouw,
die uit d«n aard der zaak een zeer onge
lukkig leven achter den rug heeft, bij de
buren haar beklag.
Het geval verwekte begrijpelijkerwijze
weer veel consternatie, maar tevens een
groote verontwaardiging in de omgeving.
SCHENDING VAN FABRIEKS
GEHEIMEN.
De betrokkenen onmiddellijk ontslagen.
De directie van de A. K. U. te Arnhem
heeft tegen twee employé's een aanklacht
ingediend wegens het aanbieden van fa
brieksgeheimen betreffende machines aan
derden.
De aangeklaagden zijn een technicus en
een administratief empio.yé, alsmede nog
een derde persoon, die tot voor kort bij de
A. K. U. werkzaam was, doch het bedrijf
verliet. Door de betrokkenen wordt het feit
erkend.
De beide in dienst der A. K. U. zijnde
personen zijn onmiddellijk ontslagen.
Mr. Roobol deelt ons hieromtrent nog
het volgende mede: In het contract tus
schen de directie van de A. K. U. en haar
employé's gesloteil staat een clausule, dat
vindingen het eigendom zijn van de Kunst
zijdefabriek. Dit nu is volgens mr. Roo
bol in strijd met de Ocbrooiwet.
Het betreft hier nu een vinding en wel
een van algemeene strekking. De betrok
ken persoon, dit wetende, heeft deze vin
ding niet aan de Directie overgedaan, doch
heeft zich in verbinding gesteld met een
machinefabriek in Duitsch'.and. De vinding
kan, behalve in kunstzijdefabrieken, ook in
andere fabrieken worden gebezigd.
INBRAAK BIJ EEN GOUDSMID.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag
is in een goudsmidswinkel aan den Mid
denweg te Amsterdam ingebroken. Door uit
snijden van een ruit heeft men zich toe
gang verschaft. Ontvreemd zijn een groot
aantal gouden en zilveren damesringen en
een aantal heerenhorloges met ketting.
Voordeelig feestvieren.
De in September te Zwolle gehouden
feesten hebben een batig saldo van f 12.000
opgeleverd. Over de bestemming van dit
bedrag zal nog nader worden beslist.
Schadepost.
Te Breezand zijn door 'n losloopenden
hond een vijftigtal kippen en door een an
deren 47 konijnen doodgebeten.
