22ste Jaargang
DONDERDAG 1OCTOBER 1930
No. 6727
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
fDe&ncbelieGou/fca/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 1
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Een goede dag voor de bedrijfs
organisatie
Dat is 't gisteren geweest, ongetwijfeld!
Omdat de typografenstaking op het laat
ste moment is voorkomen geworden.
Men kan van meening verschillen over
de vraa,g, of en in hoeverre in de arbeids
voorwaarden van het typografenbedrijf
momenteel wijziging en verbetering moge
lijk en gewenscht is.
Maar hierover moet men 't met elkaar
eens zijn, dat de bedrijfsorganisatie in ge
noemd bedrijf beter is, speciaal voor de
werknemers, dan in welk ander bedrijf ook.
„De Tijd" van gisteravond schreef:
„Op den weg naar den socialen
vooruitgang zijn de typografen hun
standgenooten uit de andere bedrijven
altijd een heel eind vóór geweest. Het
boekdrukkersbedrijf was steeds de
baanbreker. Dat is zóó waar, dat een
socioloog van grooten naam, dr. L.
Perquy O. P., thans directeur der So
ciale Hoogeschool te Leuven, bij het
zoeken naar den oorsprong van geor
dende verhoudingen tusschen werkge
vers en werknemers in de moderne
industrie, er toe kwam, een dik boek
te schrijven over de typografie bij den
aanvang der twintigste eeuw.
De typografen zijn de voortrekkers
in de arbeidersbeweging. Zij danken
deze vooruitgeschoven positie aan hun
ontwikkeling, aan het dagelijksehe
contact met 't intellectueel e leven.
Een en ander brengt van zelf mede,
een vermeerdering van behoeften, een
verlangen naar ruimer bevrediging,
een drang naar levensverrijking. Het
is wij mogen het als belanglooze
toeschouwers wel zeggen de groote
verdiensten van tal van drukkerspa
troons geweest, dat zij dezen drang
naar hooger-op bij hun gezellen be
grijpen, waardeeren, aanmoedigen en
naar de mate van het mogelijke, tege
moet willen komen om te voorzien in
nieuwe, stijgende behoeften!"
„In de onderneming, die w ij uit den
aard der zaak het beste kennen, de
N.V. Dagblad en Drukkerij „De Tijd",
zijn de arbeidsvoorwaarden voor een
groot deel van het technisch personeel
steeds beter geweest dan in het col
lectief contract was bepaald".
Dit laatste mogen wij ook constateeren
voor de onderneming, die wij het beste
kennen, „De Leidsche Courant": het loon
der meeste gezellen gaat uit boven wat nu
door de organisaties werd gevraagd.
Welnu, als de staking zou zijn doorge
gaan, dan zou aan deze zóó vooraanstaan
de bedrijfsorganisatie o.i. ongetwijfeld een
duw en een flinke duw naar achteren zijn
gegeven. Wat óók een terugslag op orga
nisaties in andere bedrijven zou hebben
veroorzaakt. Door het gisteren gevoerd
overleg is de typografenstaking afgewend.
En daarom was 't gisteren een goede dag
voor de bedrijfsorganisatie in het alge
meen.
Een oordeel over het Katholi
cisme
„De Maasbode" vestigt de aandacht op
eenige passages in een artikel van prof.
Aalders in het Protestantsche tijdschrift
„De Stemmen des Tijds" over „Kerk en
Kerken". Deze schrijver zegt o.m.:
Het beroep op het geweten van den
enkele, op het persoonlijk geloof, op
de bevinding van den vrome, op de
opvatting van den predikant, op de
grootheid, ziedaar even zoovele in
stanties van twijfelachtigen aard. Ik
aarzel niet te zeggen, dat op dezen
voet het Protestantisme vaak in slech
ter conditie is dan de R. Katholieke
Kerk. De laatste put altijd uit een
reusachtig fonds, een geestelijk vermo
gen, dat door de eeuwen is opgetast
en waarin ieder zijn gading vindt. Het
heeft goede vormen en een voornamen
stijl. Het kan mild zijn op zekere voor
waarden. Het laat vrij wat het niet
bepaald meent te moeten verbieden
en geeft onder gemeenschappelijken
vorm veel ruimte voor verschillende
reacties van gevoel, verstand en leven.
In het huis van deze moeder zijn vele
woningen. De realiteit, die hier wordt
geabsoluteerd, is wel zeer breed en
rijk. Het Protestantisme kan zich
hiermede niet meten.
Om twee redenen is het goed, dat ook
Katholieken van deze verklaring kennis
nemen.
Zij zegt hun niet iets, wat hun onbe
kend was. Maar er kan voor hen toch een
aanleiding in liggen, om intenser, hartelij
ker God te danken voor de gave van het Ge
loof in het nederige besef van eigen on
waardigheid en met niet minder groote
liefd, en, voorzoover mogelijk, ook waar
deering voor hen, die niet tot de Katho
lieke Kerk behooren.
En, vervolgens, verschaft deze niet-Ka-
tholiek ons in zijn getuigenis een verdedi
ging tegen hen, die hoe dikwijls ook met
redenen weerlegd maar steeds beweren,
dat de Katholieke Kerk de vrijheid harer
leden beknot, zóó dat de individualiteit,
de persoonlijkheid niet naar eigen aard en
aanleg zou kunnen uitgroeien. Het tegen
deel is waar: „Het Katholicisme geeft veel
ruimte voor verschillende reacties van ge
voel, verstand en leven"; „In het huis van
deze moeder zijn vele woningen" aldus
een Protestantsch hoogleeraar!
DE KON. MILITAIRE SPORTVEREENIGING heeft Woensdag haar
Rallye Paper bij Vorden gehouden. Mej. J. A. van Stolk neemt
een hindernis
FRANKRIJK.
FRANSCHE COMMUNISTEN IN
CONFLICT MET MOSKOU.
Hun partij verzwakt.
De sterkte van de communistische partij
in Frankrijk neemt den laatsten tijd aan
zienlijk af. Naar verluidt hebben zich op
een vergadering van het communistische
partijbestuur met een vertegenwoordiger
van de Derde Internationale heftige too-
neelen afgespeeld. De vertegenwoordiger
van Moskou verweet het bestuur niet vol
doende activiteit aan den dag te hebben
gelegd, hetgeen volgens hem de oorzaak
was van het verzwakken der partij. Van de
24.000 mijnwerkers in Frankrijk, zijn er
slechts 24 lid van de communistische par
tij, terwijl de communisten onder de 23.000
metaalbewerkers slechts 17 leden tellen.
Ook de inkomsten van het communistische
orgaan, de „Humanité", zijn aanzienlijk
verminderd.
NOORWEGEN
CONSERVATIEVE OVERWINNING
IN NOORWEGEN.
De eindresultaten van de Noorsche ver
kiezingen zijn als volgt: De conservatieven
hebben thans 45 zetels en boekten een
winst van 14 zetels, de boerenpartij heeft
haar 26 zetels ongewijzigd behouden. De
liberalen zijn van 30 op 31 zetels gekomen
en de arbeiderspartij verwierf 47 manda
ten hetgeen een verlies van twaalf zetels
beteekent. De communisten komen dit
maal niet in het Storting; in het oude
parlement hadden zij één afgevaardigde.
FINLAND
DRIE HOOGE MILITAIREN IN
FINLAND GEARRESTEERD.
In verband met de ontvoeringen.
De chef van den Finschen generalen
staf, Wallenius, generaal Oesch, comma 11-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Roode terreur in China.
De ramp te Alsdorf. Het aantal dooden
thans gestegen tot 230. (Tweede blad en
Telegrammen).
BINNENLAND.
De oplossing van het dreigend conflict in
het drukkersbedrijf. (lste blad).
Tot nieuwe Waaloverbrugging te Nijme
gen is besloten (1ste blad).
Een ernstig motorongeluk te Den Helder
Twee dooden. (Laatste Berichten).
De aanranding bij Apeldoorn. (Gem. Be
richten, 3de blad).
Een nieuw spoor inzake den aanslag in
de Mareiakstraat te Rotterdam. (Gem.
Ber., 3de blad).
Het Nederlandsch elftal tegen Zwitser
land samengesteld. De oefenwedstrijd
tegen Fulham met 30 verloren. (Sport,
3de blad).
dant van de eerste divisie te Helsingfors,
luitenant-kolonel Kuussaari, chef van hel
mobilisatiebureau, en de advocaat Teivo-
nen, ambtenaar van het ministerie van
Oorlog, zijn gistermorgen gearresteerd.
Deze arrestaties staan in verband met de
ontvoering van den voormaligen staats
president Sta hl berg, waarbij de gearres
teerden vermoedelijk .betrokken zijn ge-
RUSLAND
MOSKOU'S TOEBEREIDSELEN VOOR
DEN BESLISSENDEN SLAG.
Geheimzinnige fabrieken in het
Oeralgebergte.
Naar de K. W. P. van betrouwbare zijde
verneemt, heeft de Russische volkscommis
saris voor landsverdediging in het Oeral
gebergte meer dan twintig fabrieken laten
bouwen, welke thans chemische producten
en meststoffen vervaardigen, doch in een
minimum van tijd omgebouwd kunnen
worden tot inrichtingen voor de bereiding
van vergiftige gassen.
Ook andere „voorbereidende maatrege
len" worden genomen, en het heet dat
sovjet-Rusland binnen enkele jaren reeds
in staat zal zijn, een aanvalsoorlog tegen
de Westersche Europeesche staten te on
dernemen en op de meest geraffineerde
wijze te voeren.
Polen is gemakkelijk te overrompelen en
een opmarsch door Duitschland zal geen
grooten tegenstand ondervinden meent
men. En intusschen zijn er nog Europee
sche staten die zich niet te weer stellen
tegen de dumping-politiek der sovjets, een
politiek, die geen ander doel heeft dan de
voorbereiding der groote wereldrevolutie.
De Europeesche markt te overstroomen
-i I'I V-
TE ROTTERDAM is op het Sparta-terrein een oefenwedstrijd gespeeld tusschen het
Ned. Elftal en een Engelsch beroepsteam. Een gevaarlijken aanval
HEI M01ORSCHIP „COLUMBIA" van de Kon. Ned. Stoomboot-Mij. heeft Woensdag
zijn officieele proefyaart gemaakt. De gezagvoerder, Kap. Kok, op de brug met den
eersten officier
