Tusschen de boeken der wet
7ATERDAG 18 OCTOBER 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
BRAZILIË
HET LAND VAN BURGERKRIJG EN
REVOLUTIE.
Brazilië, officieel genaamd: „Estados
Unidos de Brazil" is gelegen in het oosten
van Zuid-Amerika en heeft een oppervlak
te van 8.521.000 K.M.2, waardoor het in
grootte de vijfde staat is der aarde. In
November 1500 werd Vicent Yahez Pinzon
door de Spaansche regeering uitgezonden,
teneinde een overzicht te verkrijgen om
trent de oppervlakte van het gebied, dat
door Columbus was ontdekt en dat nog
steeds werd gehouden voor Oost-Azië.
Pinzon voer via de Kaap-Verdisehe eilan
den naar het Westen, waar hij aankwam
in den tegenwoordigen staat Pernambuco;
vervolgens voer hij noordwaarts naar den
mond van de Orinoco. Bijna gelijktijdig
werden de meer Zuidelijke kuststreken be
zocht door den Portugees Pedro Alvarez
Cabral, die op weg naar Kaap de Goede
Hoop, uit den koers was geraakt en land
de in den tegenwoordigen staat Bahia.
Hoewel men zich aanvankelijk in het ge
heel niet om dit nieuw ODtdekte Brazi-
liaansche gebied bekommerde, nam Mar
tin Alfonso de Sousa eerst in 1531 in naam
van de Portugeesche regeering bezit van
het Noordelijk deel. Hardnekkig was de
tegenstand, welke de Inlandsche bevol
king den Portugeezen bood, die hier inmid
dels belangrijke handelscentra hadden ge
vormd, waar men reeds in 1582 Hollanders
en Duitschers als kooplieden aantrof, ter
wijl behalve op Portugal een drukke han
del ontstond op Amsterdam. Met. de over
weldiging van Portugal door Spanje in
1580 werd Brazilië een Spaansche kolonie,
met het gevolg, dat het meermalen te lij
den had van landen, waarmede Spanje suc
cessievelijk in oorlog kwam, waardoor ook
Holland in de 17e eeuw een deel van het
gebied in bezit nam. Dit gebied werd ech
ter weinige jaren later heroverd door de
Portugeezen, die zich inmiddels weder van
Spanje hadden losgemaakt. De Braziliaan-
sche bevolking toonde zich bij voortduring
zeer ontevreden over het vreemde gezag.
Een groote ommekeer bracht echter het
feit, dat koning Joao VI in 180S de zetel
zijner regeering van Lissabon verplaatste
naar Bio de Janeiro. Toen door de druk
kende lasten, welke de hofhouding oplegde
een oproer ontstond, besloot Jo&o naar
Portugal terug te keeren, terwijl hij zijn^
zoon Pedro als regent aanstelde. Als ge-"
volg van de wielingen, welke hierop-volg-
Becht is alleen bestaanbaar in een sa
menleving.
Wie afgescheiden van alle menschen
eenzaam leeft op een onbewoond eiland,
zooals wijlen de heer Bobinson Crusoë,
heeft met recht niets te maken.
Een benijdenswaardige positie. Voor hem
bestaat er geen vrees, dat hij in conflict
zal komen met zijn medemenschen, dat hij
schade zal berokkenen door een onrecht
matige daad; voor hem bestaat geen plicht
tot belasting betalen noch tot rechts hou
den; hij kan niet stelen, niet moorden, niet
oneerlijk concurreeren; hij heeft geen last
van erfdienstbaarheden op zijn land of
van hypotheken op zijn huis kortom hij
is een mensch zonder recht en zonder wet.
Zulke gelukkige stervelingen zijn echter
uiterst zeldzaam.
Gewoonlijk ontloopen de menschen elkan
der niet, zoeken zij elkaar juist op. De
mensch is een in gemeenschap levend we
zen, constateerde reeds de oude Grieksche
wijsgeer Aristoteles. Dat was zoo twee
duizend jaar geleden, thans is het nog zoo.
De eenling weet zich zwak tegen de
dreiging der gevaren van buiten en zoekt
aansluiting bij anderen om gezamenlijk zich
te veren. Er zijn gevaren van de zijde
der wilde dieren, gevaren van vijandig
gezinde menschen, gevaren van overstroo-
mende rivieren en zeeën. Dat alles drijft
de menschen tezamen en houdt ze bijeen,
hetzij in familieverband hetzij in stamgroe-
peering of staatsgemeenschap.
Aanvankelijk kunnen wij ons voor
stellen zullen de eerste menschen in fa
milieverband bijeen gebleven zijn. Het
hoofd der familie, de stamvader, was dan
tevens de algemeen erkende ongekroonde
koning van zijn kinderen-onderdanen, die
den, werd Pedro, die weigerde aan de be
velen van Lissabon te gehoorzamen, in Oc
tober 1821 uitgeroepen tot keizer van Bra
zilië. Tijdens zijn bewind ging Uruguay
voor Brazilië verloren. Noodgedwongen
legde hij in 1831 den kroon neer en werd
opgevolgd door zijn zoon Pedro II. Her
haalde binnenlandsche oproeren in 1841,
1812 en 1845 werden met kracht onder
drukt. Door den oorlog van 1848 tot 1852
werd Argentinië gedwongen Uruguay,
waarvan het zich had meester gemaakt,
af te geven. Door den oorlog van 1864
'70 werd do poging van Paraguay om zijn
gebied uit te breiden naar den Atlanti-
schen Oceaan, verijdeld. Een kerkelijk ge
schil met het Vaticaan werd in de zeven
tiger jaren beslecht. De bestrijding van de
slavenhandel bracht vooral om de ontac
tische wijze van toepassing der nieuwe des
betreffende wet, nieuwe beroeringen, waar
door tenslotte in 1889 Pedro II genood
zaakt werd de kroon neer> te leggen en
het land te verlaten. Door zijn slecht fi
nancieel beheer brak tegen den thans op
getreden militairen dictator da Fonseca
verschillende malen een opstand uit, waar
door tenslotte de vice-president Teixoto
heb bewind in handen kreeg. Doch ook
onder hem en zijn opvolger braken ten
slotte weer nieuwe opstanden in de ver
schillende deelen van het Braziliaansche
gebied uit met als gevolg een wanorde
lijke finantieele toestand, welke in 1898
eindigde in een staats-bankroet. Een lee
ning bij de fa. Both schild bracht langza
merhand een oplossing uit de finantieele
impasse. Wegens de groote uitgaven voor
land- en zeemacht, kwam echter een nieu
we daling in de geldswaarde, hetgeen in
1910 leidde tot een hernieuwde opstand,
waarbij Bio de Janeiro door de muiters
werd beschoten. Na de onderdrukking van
het oproer werd de toestand langzamer
hand iets gunstiger en werd toenadering
gezocht tusschen Argentinië, Brazilië en
Chili (de z.g. A. B. C.-entente). Als ge
volg van de onbeperkte duikbootenoorlog
verklaarde Brazilië in 1917 aan Duitsch-
land den oorlog, na welken oorlog Brazi
lië een der eerste landen was van den
toen opgerichten Volkenbond.
Door de slechte economische conjunc
tuur namen in het laatste decennium de
staatsinkomsten belangrijk af, met als ge
volg nieuwe woelingen. Zoo ontstond er in
1922 een geschil over de verkiezing van
een President, terwijl in hetzelfde jaar na
de verkiezingen een militaire staatsgreep
plaats had, welke echter door de waakzaam
heid van den president mislukte. Ook het
daaropvolgend jaar duurden de woelingen
hij leidde door het overwicht van zijn
meerdere ervaring en levenswijsheid. Hij
wist de beste weideplaatsen voor het vee
van de trekkende stam, hij kende de we
gen en de oasen in de woestijn; hij was
de aangewezen aanvoerder.
Bij de familiegroep sloten zich de fami-
lieloozen en de uitgestootenen aan als
knechten en langzaam aan werd de fami
liebetrekking wijder en losser, werd het
verband als groot gezin minder gevoeld,
doch bleef de saamhoorigheid van de ge
meenschappelijke stam, versterkt door de
gezamenlijk gedragen lasten en de geza
menlijke belangen.
Van babystaat tot wereldrijk.
Dan komt er een tijd, dat de stam het
nomadenleven vaarwel zegt en zich ergens
vestigt op een plek waar het gras en de
klaver weelderig groeien, waar het klimaat
mild is en de Vruchten in overvloed was
sen, waar de grond vet is en de bergen
een natuurlijke beschutting bieden. Dan
groeit de zwervende stam uit tot een staat.
In den beginne is die staat geen uitge
breid wereldrijk, doch slechts een z.g. stad
staat, zooals wij die kennen uit de Griek
sche en Bomeinsche oudheid. De stad, al of
niet door muren of andere versterkingen
afgesloten voor de vijandige buitenwereld,
vormt een geheel met een eigen overheid
en handhaaft z'n onafhankelijkheid tegen
over de rest van de wereld. Langzamerhand
groeit zoo'n stad en breidt haar invloeds
sfeer verder uit. De uitbreiding der stad
verontrust naastgelegen stammen en zij
beginnen een oorlogje; worden echter ver
slagen en komen als onderworpelingen on
der de heerschappij van de overwinnaars,
voort, totdat in 1924 een voor de regeering
gevaarlijke opstand uitbrak, welke Saó
Paolo tot middelpunt had, en welke slechts
met moeite kon worden onderdrukt.
Volgens de op 24 Februari 1891 door het
constitueerend congres vastgestelde grond
wet, (herzien op 4 September 1926) vormt
iedere provincie een aparte staat, en zijn
er thans buiten het bondsdistrict Bio de
Janeiro en het Acre-territorium 20 staten.
Ieder dezer staten is verdeeld in gemeen
ten, welke weer onderverdeeld worden in
districten. De uitvoerende macht berust bij
den president, die voor den tijd van vier
jaar en direct door het volk wordt ge
kozen. De wetgevende macht wordt ge
vormd door den Senaat, bestaande uit 63
Senatoren en de Kamer van Afgevaardig
den met 205 leden. Het Bonds-Gerechts-
hof, waarin 15 rechters zitting hebben,
wordt door den president samengesteld.
De tegenwoordige president is Dr. Wash
ington Luis Pereira- de Sousa, terwijl voor
dit jaar als zijn opvolger is gekozen Dr.
Julio Prestes de Albuquerque, tegen wel
ken laatste de tot een burgeroorlog uitge
groeide oppositie wordt gevoerd. Wie aan
de winnende hand is, is uit de begrijpe
lijkerwijze elkaar zeer tegenstrijdige be
richten voor een buitenstaander wel zeer
moeilijk te beoordeelen. Aan beide zijden
blijkt men optimistisch gestemd te zijn en
zal men dus kalm moeten afwachten, wie
de overhand zal verkrijgen.
WOLKENKRABBERS
Een gebouw van vijf of zes verdiepingen
wordt hier te lande al hoog gevonden; een
kerktoren met een lengte van honderd
meter wordt iets bijzonders genoemd. In
Amerika vindt men een hoogte van hon
derd meter echter zeer gewoon, en een
woonhuis of kantoor van dertig en meer
verdiepingen is geen uitzondering. Steeds
meer wolkenkrabbers verrijzen er in de
Amerikaansche steden, en New York slaat
op dit gebied wel het record. New York
heeft het grootste aantal wolkenkrabbers
en steeds worden er nog maar bijgebouwd,
welke de oude sky-scrapers" weer in hoog
te overtreffen. Vooral te New York wordt
met een verbazingwekkende snelheid ge
bouwd en gesloopt. Als men de stad ver
laten heeft en men komt er na eenigen
tijd weer terug, wordt men altijd opnieuw
weer getroffen door de vele wijzigingen,
welke zich hebben voorgedaan. Ook al is
een gebouw nieuw en modern, dan is het
toch niet van een langen levensduur ver
zekerd. Steeds nieuwer en moderner is de
leuze van den Amerikaan. De Eiffeltoren
te Parijs, welke eertijds met zijn 300 Me
ter, het hoogste bouwwerk, ter wereld was,
wordt door de Amerikanen nauwelijks aan
gekeken. Zij hebben immers genoeg ge
bouwen, welke ongeveer zoo hoog zijn; en
kele zijn zelfs nog wel hooger. Thans is in
New York een wolkenkrabber in aanbouw,
welke 840 voet, d.i. 250 Meter hoog zal wor
den en 76 verdiepingen zal tellen. Het ge
bouw is bestemd voor de Bank of Man
hattan. De hoogste wolkenkrabber, welke
onlangs voltooid werd, is het Chrysler ge
bouw te New York; het heeft 68 verdie
pingen en is 313 meter hoog; dus nog der
tien meter hooger dan de Eiffeltoren.
Vergeleken bij het Chryslergebouw is het
nieuwe gebouw der New Yorksche Tele
phone Company slechts een dwerg, hoewel
dit toch ook een machtige wolkenkrabber
is. Dit gebouw is „maar" 160 meter hoog
en telt 34 etages en bovendien nog drie
ondergrondsche verdiepingen. Het geheele
gebouw is ingericht voor de werkzaamhe
den der Telefoon-Maatschappij en er wer
ken 6500 employé's. Men heeft in New York
die nu den smaak ervan beet krijgen en ook
verder gelegen stad-staten gaan verove
ren en verwoesten. Zoo wordt de boom
hoe langer hoe dikker en gedijt het kleine
stadje in den loop der tijden tot een we
reldrijk.
Langs deze lijnen hebben zich o.a. de
Grieksche en Bomeinsche staten ontwik
keld; de Germaansche rijken hadden een
eenigszins andere ontwikkeling.
Wie zal heerschen?
Maar hoe die ontwikkeling ook zij, zoo
dra de samenleving in een bepaalde men-
schengroep eenigszins ingewikkeld begint
te worden en opa-stamvader niet langer
als het aangewezen hoofd beschouwd
wordt, komt op een goeden dag het pro
bleem naar voren: wie zal ons aanvoeren,
wie zal gezag over ons uitoefenen?
Het probleem van het overheidsgezag.
Hoe het precies in de practijk gegaan
is bij ieder volk, vinden wij in de historie
niet vermeld. Zoodra de volkeren zoover
ontwikkeld waren, dat er de een of andere
pientere kop hun geschiedenis kon schrij
ven, was er allang een overheid en was de
staatsverordening reeds vrij ver doorge
voerd. Slechts hier en daar kunnen wij er
met eenige waarschijnlijkheid naar raden.
Maar dat doet er ook niet toe. Wij
vinden overal een gezag en vragen ons
af, wat de grondslag is van dat gezag?
Waarom speelt de eene mensch den baas
over de anderen en waarom vinden die
anderen dat zoo maar goed, waarom on
derwerpen zij zich daaraan?
Dat is een vraag, welke verscheidene ge
leerden sterk heeft geïnteresseerd en
waarop ook verscheidene proeven van ont-
woord zijn gegeven.
Sommigen meenden, het feit, dat men
schen over menschen heerschen, niet an
ders te kunnen verklaren, dan door oen
onderlinge afspraak. Dc souvereiniteit van
het staatsgezag zou dan zijn oorzaak en
grondslag vinden in den volkswil. Aldus
doceert de leer der volkssouvereiniteit.
Do theorie is niet onaardig, maar men
vraagt zich af, wanneer die onderlinge af
spraak dan heeft plaats gehad? In de ge
schiedenis is daarvan niets bekend, noch
echter al plannen gemaakt voor den bouw
van de Empire State Building, dat 330 Me
ter hoog zal worden en zal verrijzen op
de plaats, waar eertijds het Waldorff-As-
toria hotel stond. Op het dak zal een CO
meter hooge mast worden opgericht, welke
moet dienen als meerpaal voor de Zeppe
lins. Ook bestaan er plannen om een wol
kenkrabber te bouwen uit koper en glas.
Het grootste hotel ter wereld bevindt zich
natuurlijk ook te New York. Het is 43 ver
diepingen hoog en heeft 2500 kamers. De
bouwkosten bedroegen 60 millioen gulden.
Naast New York bezit Chicago een groot
aantal geweldige wolkenkrabbers en dreigt
zelfs de hoofdstad New York te overvleu
gelen. Er is thans een opera-gebouw vol
tooid, dat grooter is dan dat te New York.
Boven de eigenlijke opera verheft zich een
wolkenkrabber, welke veertig verdiepingen
hoog is en waar talrijke kantoren zijn on
dergebracht. Ook het krantengebouw van
de Chicago Daily News is een imposant
bouwwerk. De grootste wolkenkrabber van
Brooklijn is het torenvormige kantoor van
de Williamsburg Trust Co. Een deel van
de Fosbay Towers, welke wegens geldge
brek niet konden jvorden afgebouwd, doet
thans dienst als zendstation voor de lucht
vaart. Het bovenste gedeelte zit echter nog
in betonbekisting.
Ook San Francisco bouwt in de hoogte.
Daar is onlangs onder groote belangstel
ling een nieuwe wolkenkrabberkerk ten
dienste van de Methodisten in gebruik ge
steld. De filmstad Los Angeles heeft
eveneens zijn wolkenkrabbers. Het nieuwe
stadhuis is in den vorm van een toren ge
bouwd en steekt met zijn 28 verdiepingen
ver boven de omringende gebouwen uit.
Ook in Saskatoon, Canada, zijn thans ver
schillende wolkenkrabbers in aanbouw,
welke wel niet zoo hoog zijn als de Ame
rika, doch ook in enkele landen van Euro
pa treft men wolkenkrabbers aan, welke
echter maar dwergen zijn vergeleken bij
de geweldige Amerikaansohe bouwwerken.
In Londen is een hotel in aanbouw met
2000 slaap- en badkamers; dit zal het
grootste hotel van Europa zijn. In hetzelf
de gebouw komen tevens een bioscoop, vier
restaurants en een groot warenhuis. On
langs is te München een 12 verdiepingen
hoog gebouw in gebruik genomen, waar
alle technische diensten van de gemeente
zijn gehuisvest; en ook Dresden krijgt zijn
wolkenkrabbers van 10 verdiepingen. Het
nieuwe gebouw der Siemens-hoogspannings-
werken in Siemensstadt, dat pas voltooid
is, is ook naar het voorbeeld der Amerika
nen gebouwd en is een staaltje van moder
ne architectuur; eveneens het Chilihaus, te
Hamburg. Ook Aken heeft thans zijn
„Hochhaus" gekregen. Het hooge ijzeren
geraamte, nabij het station is eindelijk na
acht jaar een gebouw geworden. Het is
gedeelte handelskantoor, gedeeltelijk bios
coop. Op de Schoenmarkt te Antwerpen is
men thans bezig met het zetten van een
ijzeren stelling voor een wolkenkrabber.
Kijken wij thans eens naar ons land. In
Rotterdam zijn thans twee wolkenkrabbers,
resp. van 8 en 13 verdiepingen hoog in aan
bouw. Op de Coolsingel zal het Grand Ho
tel „Modern" verrijzen, dat acht verdie
pingen zal tellen. Reeds is do top bereikt
en binnenkort zullen de houten betonvor-
men worden weggebroken. Het nieuwe ge
bouw voor den administratieven en tecli-
nischen dienst van het gemeentelijk elec-
tx*iciteitsbedrijf met magazijnen en werk
plaatsen aan de Rochussenstraat zal 13
verdiepingen tellen. Eerst wilde men het
11 verdiepingen geven en er later nog 4
opzetten; thans is men tot 13 verdiepingen
besloten. In begin Februari is te Amster
dam een aanvang gemaakt met den bouw
van het k' 'gste toren-woonhuis van Euro
pa. Ditmonumentale gebouiw, dat staat
aan het Daniel Willinckplein, telt 12 ver
diepingen en is 40 Meter hoog.
is er een enkel feit, dat in die richting
wijst. Dat een enkele stam of zelfs een
heel volk bij keuze wel eens een aanvoer
der of koning heeft aangewezen wordt niet
betwist, doch iets anders is of het eerste
gezag berust heeft louter op onderlinge
afspraak, of de basis van „het" gezag uit
sluitend en alleen de volkswil is.
Was dit zoo, dan zou het theoretisch
ook mogelijk zijn, dat het contract werd
opgezegd en dat de menschen weer gingen
leven zooals men zich dat dacht vóór het
tot stand komen van het contract, n.l. in
volkomen anarchie. Wat 'n janboel zou dat
worden!
„Bij de genade Gods".
Het is duidelijk, dat zooiets niet be
staan kan: dat zou indruischen tegen onze
natuur. Onze natuur is nu eenmaal zóó
gemaakt, dat wij niet in eenzaamheid en
afzondering kunnen blijven leven, maar dat
wij gezelschap zoeken en in dat samen
zijn streven naar regelmaat en orde, wel
ke niet bereikbaar zijn zonder de orde
ning van het maatschappelijk leven door
een overheidsorgaan. Het overheidsgezag
steunt dus op onze menschelijke natuur, en
omdat God die natuur zóó geschapen
heeft, vindt het gezag derhalve zijn laat
ste oorzaak in God. Vandaar dat wij met
het volste recht zeggen kunnen: Alle ge
zag komt van God. De ovex-heid regeert
„bij de genade Gods".
Maar al komt „het" gezag van God,
daarmee is niet gezegd, dat iedere vorm
van gezag van God komt.
Slechts bij uitzondering heeft God
rechtstreeks ingegrepen cn een bepaald
gezag aangesteld, n.l. bij do Joden. Wij
lezen immers xn den Bijbel, dat Jehova
Saul als koning aanwees door middel van
den profeet Samuel. Maar overigens is een
bepaalde gezagsvorm (koningschap of re
publiek) het product van de geleidelijke
ontwikkeling van de cultuur-verhoudingen.
Er is een tijd geweest, waarin men het
beginsel „alle gezag komt van God" zóó
uitlegde, alsof het gezag onmiddellijk en
rechtstreeks door God aan een bepaalden
keizer of koxxing zou zijn gegeven. Deze
opvatting vonden de koningen natuurlijk
KALENDER DER WEEK
N.B. Als niet anders wordt aangegeven
dagelijks Gloria, geen Credo. De gewone
Prefatie.
ZONDAG 19 Oct. Negentiende Zondag
na Pinksteren. Mis: Salus populi. 2e ge
bed v. d. H. Petrus van Alcantara, Belijder.
Credo. Prefatie v. d. Allerh. Drieënheid.
Kleur: Groen.
Alloix woxden wij geroepen tot het brui
loftsmaal dos hemels. Maar om daaraan te
kunnen deelnemen moeten wij den ouden
mensch, d.i. de zonde in ons dooden en le
ven een ïxieuw leven, gesiexd met het brui
loftskleed der heiligmakende genade.
(Epistel en Evangelie).
Prijzen wij God om onze roeping tot den
hemel (Alleluja-vers), maar bidden wij Hem
ook, dat Hij alles, wat voor ons een beletsel
is voor den hemel, van ons weg neme
(Graduale, Gebed). Vragen wij, dat het H.
Misoffer ons heilzaam moge zijn (Stilge-
bed), ons geve voort te gaan op den weg
des Hecrexx (Commxmio) en onze heilige
Communie ons de kracht verleenc Gods II.
Wet aaix te hangen (Postcommunio). Want
dan zullen wij eenmaal behooren tot de
„uitverkorenen" en God zal ons heil zijn,
onze Heer in eeuwigheid. (Introitus).
MAANDAG 20 Oct. Mis v. d. H. Joannes
van Kent, Belijder. Miseratio. Klour: Wit.
De H. Joannes van Kent is een sieraad
geweest aan dó Hoogeschool van Krakau
in Polen. Later was hij, als priester van
hooge deugd, van gebed en versterving en
grooten zielenijver de glans der Poolscho
geestelijkheid. Hij is een der voornaamste
beschermheiligen .van het Poolsche volk.
DINSDAG 21 Oct. Mis v. d. H. Hilarion,
Abt: Os Justi. 2e gebed v. d. H.H. Ursula
en Gezellinnen, Martelaren; 3o A Cunctis
(om de voorbede der Heiligen). Kleur: Wit.
Hilarion, de insteller van het kloosterle
ven in Palestina, werd in 291 in een dorp
nabij de stad Gaza geboren. Zijne heiden-
sche ouders zonden hem naar Gaza om
daar onderwijs te ontvangen. Om de groote
vorderingen in zijne studiën, maar ook om
zijne reinheid van zeden, won hij aller ach
ting en genegenheid. Veel had hij gehoord
van den heiligen kluizenaar Antonius in
Egypte. Hij reisde daarheen om door An
tonius in het geestelijk leven te worden
onderricht. Na den dood zijner ouders ves
tigde Hilarion zich in do woestijn, in na
volging van Antonixxs en woonde in een
verblijf, slechts vier voet breed, vijf voet
hoog, oen weinig langer dan zijn lichaam.
Meer een graf dus dan een woning. Tot
aan zijn dood sliep hij op den kalen grond of
op een biezen mat.
Door vele wonderen werd hij bekend en
velen kwamen tot hem, werden Christen
en gingen als kluizenaars loven. Op meer
dere plaatsen in Palestina werdexx kloos
ters opgeidcht onder bestuur van Hila
rion. Op vier en tachtig jarigen leeftijd
stierf hij. Toen het oogenblik van sterven
was aangebroken, sloeg hij de oogen op
en zeido: „Vertrek mijne ziel, wat vreest
gij? Bijna zeventig jaren hebt gij trouw
Jesus Christus gediend cn zoudt gij vree
zen te sterven?"
WOENSDAG 22 Oct. Mis v. d. 19en Zon-
dag na Pinksteren: Salus populi. Geen
Gloria. 2e gebed A Cunctis; 3o voor alle
overledenen (Zie het eerste formixlier der
requiemmissen); 4e naar keuze v. d. pries
ter. Kleur: Groen.
DONDERDAG 23 Oct. Mis als gisteren,
maar het gebed voor do overledenen valt
uit.
VRIJDAG 24 Oct. Feestdag v. d. H. Ra
phael, Aartsengel. Mis: Benedicite. Credo.
Kleur: Wit.
De H. Aartsengel Raphael werd door God
van den hemel gezonden om do reisgezel te
ideaal, want hun gezag kreeg op die ma
nier in de oogen der onderdanen een ze
kere bovenaardsche glans en rcligieuse
wijding. Hun persoon cn hun dadon werden
daardoor onaantastbaar.
Deze theorie wordt de legitimiteits-
theorie genoemd en was vooral in zwang
gedurende de 16e en 17o eeixw. Zij is ech
ter niet te verdedigen.
De machthebbers bij verschillende hei-
denscho volken maakten het nog erger. Zij
lieten zich niet alleen rechtstreeks door
hun goden aanstellen, maar verhieven zich
zelfs tot afstammelingen der goden. Zoo
was de vroegere keizer der Chineezen cn
de Mikado van Japan van goddelijken oor
sprong, evenals de Egyptische Pharao's.
Zelfs do Romcinsclxe keizers probeerden
zich een stamboom op to zetten, wiens
wortels ontsproten in de godenwereld. Hun
„goddelijke" afstamming heeft hen evenwel
niet voor een val behoed; hun dynastieën
bleken al even weinig bestand tegen een
revolutie als dc zetels der tegenwoordige
Zuid-Amerikaansche presidenten.
De volkswil bleek ten slotte ook een
woordjo mee te spreken. Hot is deze volks
wil, die aan een bepaalde regoering het
recht verleent te regeeren.
Zij kan zich uitdrukkelijk uiten, door het
proclameeren van een vorst bijv., maar
meestal bepaalt zij zich tot een goedkeu
ring achteraf, tot een zich neerleggen bij
den feitelijken toestand. Hetgeen oon
amoro kan geschieden dan wel na eenig
tegenstribbelen.
Bij de tegenwoordige verhoudingen zal
er bij iedere wisseling van overheidsvorm
wel altijd een volksdeel zijn, dat tegen
sputtert, omdat de meoningen omtrent de
taak der overheid zóó verdeeld zijn, dat
de eeri goedkeurt wat de ander afkeurt en
de één rechts wil en de ander links.
Gewoonlijk gaat dat stuivertje verwis
selen met geweld gepaard en dan spreekt
men van een revolutie. In onze geschiede
nis hebben nogal eens buitenlandeche
machten de hand in het spel gehad.
In een volgend artikel zullen wij eenifi»
overheid8vormen wat xxader bekijken.
Mr. H. F. A. G.
Robinson Crusoe, de man zonder rechten en plichten
De stamvader als overheid Van baby-staat tot
wereldrijk Keizers en koningen van goddelijken
oorsprong.
II.
