SPORT
LUCHTVAART
KERKNIEUWS
Tusschen de boeken der wet
DINSDAG 14 OCTOBER 1930
_<E LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
EEN KIJKJE IN DE VOLENDAMSCHE VISSCHERSHAVEN. die Maandag tjokvol lag, daar IN DEN HAAG is Maandag op verschillende plaatsen een vergadering gehouden van Zuider-
alle visschers naar Den Haag waren gereisd, om de vergaderng inzake de Zuiderzee-steun- zeevisschers, in verband met de Zuiderzee-steunwet. - Een overzicht der volle zaal
wet bij te wonen
VOETBAL
KON. NED. VOETBALBOND.
Proefwedstrijd Westelijke elftallen.
Woensdagmiddag 3 urn- vindt in het
Olympisch Stadion te Amsterdam een ont
moeting plaats tusschen twee Westelijke
elftallen.
Deze ploegen zijn als volgt samengesteld:
Doel: Odijk (De Hollandiaan); achter:
Diepenbeek (Ajax) en Huisman (Haarlem);
midden: Rep (Z. F. C.), De Boer (Blauw
Wit) en Van Oyen (Feijenoord); voor:
Gerritse (Blauw Wit), Lagendaal (Xerxes).
Koper (Zandvoort), De Maar (Z. F. C.) en
Homburg (Blauw Wit).
Het andere elftal is: deel: v. d. Male
(Feijenoord); achter: De Bruin (Hermes
D. V. S.) en Lambers (Hercules); midden:
Van Maren (A. D. O.), Van den Berg
(Sparta) en Breitner (A. D. O.); voor; Hen
driks (Feijenoord), Van Osch (A. D. O.),
Groenendijk (Feijenoord), v. Everdingen
(Fortuna) en van Nellen (D. H. C.)%
Reserves zijn niet aangewezen. Daar en
kele spelers dezen Zondag blessures op
liepen, o.m. de Bruin, Hendriks en Ger
ritse, is het niet onmogelijk dat eenige wij
zigingen alsnog zullen worden aangebracht.
De wedstrijd is gratis toegankelijk voor
jongens beneden zestien jaar.
Een complimentje, een hoon of
onverstand?
Met rythmisch rommel-de-bommel joeg
de eleotrische trein door het herfstig land
schap, dab in den stillen dommel van den
laten Zondagmiddag verlaten lag. Maar
in den trein lette men niet op stervend
landschapsschoon, men keek niet naar de
zinkende zon, men dacht niet. aan wee-
moed-brengende herstdraden of aan val
lende bruine blaren. Er was maar één on
derwerp, dat allen bezig hield en uit het
luid geredekavel klonken telkens groepen
van 3 letters, gevolgd door 2 cijfers en
woorden als penalty, freekick en strafschop
Een bepaalde mijnheer, die er niet bij was
werd voor keléralijjer uitgemaakt, omdat
hij blijkbaar was de ongelukkige scheids
rechter geweest een „hens" niet had
gezien en de spreker had toch duidelijk
voor zijn oogen waargenomen, dat die
vrijer de bal met zijn jatten had tegenge
houden.
Tegenover elkaar zaten, nauw geperst
In de samenleving der menschen, waar
ieder het middelpunt is van zijn eigen be-
langenkringetje, s too ben de tegenstellin
gen voortdurend tegen elkaar.
Als in een mierenhoop dwarrelen dui
zenden mfenschelijke strevingen en be
geerten dooreen, soms gelijk opgaande in
één strooming, doch meestal botsend in
onderlingen naijver.
Ieder zoekt zijn doel te bereiken, zoo
spoedig mogelijk en zich dringend, met de
ellebogen, door de menigte heen. En als
hij bereikt heeft wat hij nastreefde, zoekt
hij het te beveiligen tegen de anderen,
die het niet bereikt hetoben en het toch
ook gaarne zouden bezitten. Het is een
onophoudelijk rugby-spel, waarbij men
elkander een beentje tracht te lichten en
den bal afhandig te maken.
Sinds eeuwen echter wordt dit wereld-
rugby-spel niet ongereglementeerd ge
speeld.
Het Recht staat in het midden als
scheidsrechter en spelleider.
Het Recht niet alleen het wereld
lijke recht, ook het goddelijke recht, en
dit laatste op de eerste plaats.
God schiep den mensch en plantte in
op de bankjes, die zeker voor twee zit
plaatsen minder waren bedoeld, een oud
heertje en een aanvallig jong meisje, hij
scherp luisterend naar de debatten, zij zer
dig zwijgend. Telkens probeerde het heer
tje aan een van de omstanders iets te
vragen, maar zijn reeds beverig stemmetje
ging te loor in het geweld van wielen op
rails en het gedaver van luide stemmen.
Plotseling zwegen allen; een tegemoetko
mende trein dreunde langs en in de korte
spanne tijds, welke verliep tusschen het
ras wegsterven van het alles overweldigen
de geluid en het weer opvatten van de ge
animeerde gesprekken, zag het heertje
zijn kans schoon. Hij rees moeizaam half
van zijn zitplaats, stootte een staanden
medepassagier aan en vroeg: Weet u, hoe
het is afgeloopen metvolgden weer
twee groepen van drie letters.
Verloren klonk het somber ant
woord.
Met?
Met 7—0.
Als vernietigd zakte het heertje terug
op zijn plaats. Verloren, steunde hij kreu
nend, verloren, met 70. Zijn oogen zoch
ten rond naar medegevoel in dit naamloos
leed, maar de anderen praatten al weer
druk door, Toen bleef zijn blik hangen op
zijn lieftallige overbuurvrouw en in de
noodzakelijkheid, om zijn geprangd gemoed
lucht te geven en iemand deelgenoot te
maken, van zijn weedom, klaagde hij, zich
rechtstreeks tot haar richtend: Verloren,
juffrouw, met 70! Afgrijzen, smart, ver
bittering en toorn klonken in zijn stem.
Vol medegevoel vroeg de jonge dame:
„En hebt u meegespeeld?" „N.R.Crt."
ATHLETIEK
Een mislukte recordpoging.
Te Lyon poogde de nieuwe wereld
recordhouder Jules Ladoumègue het op
naam van Dr. Peltzer (Duitschland) staan
de 100 Meter wereldrecord te verbeteren,
die een tijd maakte van 2 min. 25.8 sec.
De regen had de baan echter zeer moei
lijk begaanbaar gemaakt, zijn poging mis
lukte echter, hij bereikte 2 min. 33.6 sec.
en liet Sera Martin tweede met een tijd
van 2 min. 39.2 sec. 3 Danz tijd 2 min. 42
sec. De Franschman zal dit jaar zijn po
gingen niet meer herhalen, daar het reeds
te ver in het seizoen is en de banen zich
niet meer voor een dergelijke poging lee-
nen.
hem een rechtsgevoel, een gevoel voor
hetgeen passend is; Hij gaf hem een ver
stand om te beredeneeren wat goed en
wat slecht is, wat in overeenstemming is
met zijn natuur als mensch en wat niet.
Dat is het z.g.
natuurrecht.
Een recht-, dat bestaat uit algemeene
groote beginselen, die min of meer vaag
sluimeren diep in ieder menschenhart,
een ongeschreven recht, dat direct met de
natuur der menschen samenhangt en zich
uit een onbevangen beschouwing der na
tuur en van haar eischen laat ontwikkelen.
Het is e«n ieder, die onbevooroordeeld
rondziet, duidelijk, dat men den mensch
behandelen moet zoodanig, dat h:j kan
beantwoorden aan zijn bestemming. De
mensch heeft er bijv. recht op, dat hij kan
trouwen, de mensch heeft recht op zijn
leven, de mensch heeft récht op het onge
stoord bezit van hetgeen hij zich door ar
beid heeft verworven, enz. Zelfs de meest
primitieve wilde, diep weggedoken in de
duisternis van zijn oerwoud, begrijpt in
stinctmatig, dat hij zijn medemenschen
SCHAKEN
Om het kampioenschap van Leiden.
De vijfde partij is door Demmendal ge
wonnen. Deze partij verliep als volgt:
Hollandsche verdediging.
Wit: G. Bosscha, zwart: W. Demmendal.
1. d4 f5 2. e4 fe4: 3. Pc3 Pf6 4. Lg5 e6
5. Pe4: Le7 6. Pf6:t Lf6: 7. Lf6: gf6:?
Deze zet is minder juist, het kost de
roihade, wit verzuimt- echter er gebruik
van te maken. 8. Dh5t Ke7 9. Pf3 b6 10.
Ld3 Lb7 11. 0-0-0 Dg8 12. Thgl Df7 13.
Df7:t Door dezen ruil geeft wit zijn voor
deel gedeeltelijk prijs. 13Kf7: 14.
Pd2 Pc6 15. c3 Pe7 16. g3 a5 17. Tfel h5
18. h4 a4 19. a3 d5 20. Te3 La6 21. Tgel
Ld3: 22. Td3: Pf5 23. Pfl c5 24. Pe3 Pd6
25. dc5: bc5: 26. Pg2 Pc4 27. f4 Thd8 28.
Pe3 Pa5 29. f5 Pb3t 30. Kbl Ta6 31. Tedl
d4 32. cd4: cd4: 33. fe6:f Te6: 34. Pg2 Tc6
35. Pf4 Tec8 36. Pe2 Tc2. Dit is een fout-
ze-t-, die de partij had moeten kosten. Op
Pc3 heeft zwart geen voldoende antwoord,
daar bij niet nemen dreigt: Pa4: en Th3:
Ook wit ziet deze zet niet en offert, uit
vrees voor een mogelijk mat op cl en al
zijn toren voor het paard, waarna hij spoe
dig verloren staat. 37. Tb3: ab3: 38. Pd4:
Tg2 39. Pb3: Tcc2 40. Td3 Tb2:t en wit
gaf na enkele zetten de partij op.
De stand is thans Bosscha 3*/2, Dem
mendal l1/».
„ZEPPELIN" KOMT OVER ONS
LAND.
Op 18 en 19 October.
De agent der H. A. P. A. G., afdeeling
Luftfahrt, bericht dat in afwijking van vo-
rengaande mededeelingen het luchtschip
„Graf Zeppelin" een tocht over Nederland
zal maken en wel op Zaterdag en Zondag
18 en 19 October a.s. Men zal echter niet
in Nederland landen.
Het program voor den tocht luidt als
volgt: vertrek in den nacht van Vrijdag op
Zaterdag te 24 uur (12 uur 's nachts) van
Friedrichshafen. Via Nederland gaat het
luchtschip dan naar Mannheim, waar het
ongeveer te 1 k 2 uur in den middag van
19 October zal landen. Omstreeks halftwee
vertrekt het weer naar Friedrichshafen,
waar het te circa vier uur zal aankomen.
De route over ons land is nog niet be
kend. Deze hangt nl. af van de weersge
steldheid.
niet van het leven mag berooven, dat hij
e-en afkeurenswaardige daad stelt door
zijn naaste te bestelen. Wel kan dat pri
mitieve rechtsgevoel worden verdraaid en
omgebogen door verwarde religieuse denk
beelden, waardoor gemeend wordt-, dat
bijv. het dooden van een andere stam uit
godsdienstige motieven aangenaam is aan
de eigen stamgoden; wel kan als geoor
loofd worden beschouwd de moord op een
lid van een andere stam of ander ras, om
dat men deze niet als zijn „medemen
schen" ziet, doch het oer-verbod „gij zult
niet dooden" klinkt toch steeds in elk hart,
dat niet totaal is afgestompt, al geldt het
ook slechts voor de eigen stamgenooten.
Zooals een dier zijn instinct heeft,
waardoor het handelt volgens zijn geaard
heid, zoo heeft ook de mensch zijn „in
stinct", maar bij hem is het niet onbewust
maar bewust. De mensch kan zelf over
zijn wezen en doel oordeelen en kan zijn
handelingen vrij dienovereenkomstig in
richten. Het spreekt vanzelf, dat- de wet
ten der natuur slechts zeer algemeene
regels bevatten, slechts in groote lijnen de
richtsnoeren aangeven.
Wanneer ik rechts moet houden op
straat, is dat niet door de natuurwet voor
geschreven. Wel is een uitvloeisel van
dat recht, dat men z'n medemenschen niet
noodeloos behoort te hinderen en lastig te
vallen. Maar dat men dit o.a. moet nala
ten, door in zekere richting ordelijk naast
elkaar te marcheeren is een nadere uit
werking, welke op verschillende wijzen
kan worden toegepast.
Op dit natuurrecht dat wel degelijk
een goddelijk recht is, want God schiep
de natuur van den mensch zooals Hij
DE ONDERGANG VAN R 101.
De eenige ooggetuige, een strooper
opgespoord.
De gendarmerie van Beauvais is er Za
terdag in geslaagd, den eenigen ooggetui
ge van de ramp van de R 101, die in de on
middellijke nabijheid was, toen het onge
luk gebeurde, op te sporen.
Het is een oude man, Rabouille gehee-
ten, die bij de politie als strooper bekend
staat en derhalve aanvankelijk ook niet
geneigd was, zich te melden en een verkla
ring af te leggen. Ten slotte heeft men
hem echter tot een verklaring weten te
brengen.
In den bewusten nacht bevond hij zich
in het Bois de Feey. Hij keek naar 't aan
komend luchtschip en het viel hem op, dat
het op geringe hoogte over Beauvais heen
vloog, waarbij het door den storm heftig
heen en weer geslingerd werd.
Ten hij op den heuvel geklommen was,
kwam het luchtschip naderbij. Alle moto
ren schenen met groote kracht te werken,
hoewel het luchtschip slechts langzaam
voorwaarts kwam.
Toen het boven het Bois de Fecy vloog,
viel het plotseling ongeveer 50 M. omlaag,
doch richtte zich weer op. Spoedig daalde
het gevaarte opnieuw, ofschoon de moto
ren werkten. Deze daling hield aan; op
het oogenblik, dat het voorste gedeelte
met den grond in aanraking kwam, hoor
de hij een vreeselijke ontploffing en zag
hij geweldige vlammen langs het luchtschip
omhoog slaan.
De luchtdruk wierp hem tegen den grond.
Hij hoorde nog, hoe uit de ruine hulpkre
ten luid opklonken, doch raakte toen zijn
zelfbeheersching kwijt en rende zoo hard
zijn beenen hem konden dragen dwars de
velden over. Zelfs op eenigen afstand van
het luchtschip was de hitte ondragelijk.
Hij kon zich nog herinneren, dat, toen
het voorste gedeelte tegen den grond sloeg
he'- luchtschip in het midden scheen door
te breken. In totaal heeft hij drie ontplof
fingen gehoord.
De verklaringen van Rabouillé zijn schrif
telijk vastgelegd en aan de commissie van
onderzoek toegezonden.
DOOR DE LUCHT NAAR AMERIKA
TERUG?
Plannen van den Oceaan-vlieger Boyd.
Het plan bestaat, dat met de Columbia
den eendekker, die in de laatste drie jaar
al twee Oceaanvluchten hééft gemaakt,
een nieuwe poging voor een tocht over den
Atlantische Oceaan zal worden gewaagd,
ditmaal in de richting van Oost naar West-
wilde steunt in laatste instantie het
geheele wereldlijke recht. Wat molt dit
natuurrecht in strijd is, is geen recht,
maar onrecht. Wel is het mogelijk dat de
een of andere verdwaasde autoriteit een
wet decreteert, welke niet in overeenstem
ming is met deze eeuwige wetten Gods,
en de nakoming daarvan afdwingt doch
macht is geen recht. Zulk een overheid
moge het etiket van „recht" op deze be
palingen plakken, het is een leugen, in
tegendeel is het 't meest flagrante on
recht.
Wat met die natuurwetten in overeen-
stemming is, is goed, kan recht zijn, doch
de toepassing behoeft niet in alle gevallen
dezelfde te zijn. Dat hangt af van de om
standigheden. Zoo is het duidelijk, dat er
andere wetten moesten gelden in den tijd,
toen de bevolking nog dun gezaaid was,
andere dan thans, nu de menschen zich
in sommige centra samenpakken als ha
ringen in een tonnetje. En wat in den tijd
van de trekschuit als zeer billijk gold, kan
in onzen tijd van vliegtuig en auto als on
billijk en belemmerénd gevoeld worden.
Denk maar eens aan de tollen.
Positief goddelijk recht.
Zoo steunt dus het wereldlijk recht op
het natuurrecht en wordt er door afge
grensd:
Maar er is meer goddelijk recht. God
heeft n.l. ook geboden gegeven, welke in
het natuurrecht niet te vinden zijn, n.l. in
de Openbaring. De natuurwet leert ons
b.v. dat wij God, die ons geschapen heeft
en in wiens hand wij ons bevinden, moeten
De piloot Erroll Boyd en de navigator
luit. Connor, de beide Amerikaansche vlie
gers, zijn voornemens weer door de luoht
terug te keeren, hóewei zij bij de thans
gemaakte vlucht er het leven slechts ter
nauwernood hebben afgebracht-
Er is nog wel niets definitief besloten
doch in elk geval zullen zij niet weer te
ruggaan langs de noordelijke route doch
eventueel den weg over de Azoren volgen
Captain Boyd verklaarde heden, dat zij
bij den laatsten overtocht een te groot
risico op zich genomen hebben. Het Cana-
deesoh weerbureau had namelijk, aange
kondigd, dat er boven den Atlanlischen
Oceaan en de Engelsche eilanden een te
groote kans op stormweer was, dan dat het
raadzaam zou zijn geweest te starten. In
dien echter de benzine-leiding van do
reservetank niet verstopt was geraakt,
dan zouden zij toch, zoo zegt Boyd, er in
zijn geslaagd om ons einddoel zonder tus-
schenlanding te bereiken. Na hun landing
in Engeland waren captain Boyd en luit.
Connor beiden er aanvankelijk stellig van
overtu.gd. dat zij nooit meer een Oceaan-
vlucht zouden wagen, doch nu, eenige da
gen na de doorgemaakte emoties, begint
het verlangen naar een nieuwe vlucht hun
te sterk te worden. Levine, die met de Co
lumbia do eerste Oceaanvlucht gemaakt
heeft, heeft den beiden mannen zijn finan-
cieelen steun reeds toegezegd.
Volgens Boyd heeft de jongste tocht be
wezen, dat het eenigste risico bij vluchten
evn den Oceaan, thans slechts in den men-
scLelijken factor schuif. De motoren kun
nen vrijwel als volmaakt worcien bescohuwd
M-'-ar bij het noodzakelijke blindvliegen
evenwel worden aan de beman,i'ng groote
eisehen gesteld. „Als wij twee millioen pond
sterling konden besteden aan een vliegtuig
van het Dornier-type, met een grooter mo
torcapaciteit en een dubbel stel piloten en
ravigatoren, en bovendien in staac zouden
zijn op zee te dalen en op te stijgen", zoo
verk'aart capt. Boyd, ,dan zouden onze
Oceaanvluchten een commercieel succes
kunnen beteekenen." „Tel."
Zilveren Priesterfeest van Mgr. J. Aerts.
Het landelijke Swolgen in Noord-Lim
burg, vierde Zondag een zeldzaam reest,.
de huldiging van ZD.H. Mgr. J. Aerts,
Apostolisch Vicaris van de Nederlandsch
Nieuw-Guinea, die naar zijn geboortedorp
was gekomen om bij zijn familie het zilve
ren jubileum als priester te vieren.
dienen en eeren, maar kan ons nooit lee-
ren, dat wij dit moeten doen door één dag
in de week tc reserveeren als rustdag.
Waarom niet twee dagen achter elkander
in de maand of een dag in de veertien da
gen? God heeft eens in de week voorge
schreven. Het wereldlijke recht heeft
daarmede rekening te houden.
Bovendien heeft het goddelijk verlos
singswerk onze natuur verheven tot de
bovennatuur en als het natuurrecht ons
leert, dat het recht moet worden toege
past overeenkomstig onze natuur, dan
spreekt het vanzelf, dat het menschelijk
recht ook onze bovennatuurlijke bestem
ming niet in den weg mag staan. Integen
deel zij moet ons de voorwaarden garan
deeren, waaronder wij ook onze bovenna
tuurlijke roeping kunnen volgen. Het we
reldlijk recht moet verder rekening hou
den ook met het
kerkelijk recht,
dat deels een uitwerking is van het god
delijk recht, deels een aanvulling. Aanvul-,
lend treedt het bijv. op, wanneer het den
Zondag aanwijst als den wekelijkschen
rustdag.
Wanneer wij ons houden aan dit voor
beeldje komt de verschillende functie der
vier soorten recht wel duidelijk uit.
Het natuurrecht zegt ons, dat wij God
moeten eeren, maar geeft niet aan op wel
ke manier. Het goddelijk positief recht
(openbaring) schrijft voor, dat die eer aan
God o.a. gebracht zal worden door één
dag in de week tot dag des Heeren te
maken. Het kerkelijk recht tenslotte be-
i.
De menschelijke mierenhoop Het dwingend
karakter der wet De wet en de zwarte zielen
Recht dat onrecht is
