LUCHTVAART UIT DE RIJNSTREEK STADSNIEUWS ZATERDAG 11 OCTOBER 1930 DE LEIDSCHE COURANT EERSTE BLAD PAG. 2, GEMEENTERAAD VAN KOUDEKERK Vergadering van den Gemeenteraad op Woensdag 8 October namiddags 2 ys uur. Aanwezig alle leden. Voorzitter is de Bur gemeester. Na opening der vergadering met. gebecl worden de notulen der vorige vergadering gelezen en goedgekeurd. De heer v. d. Lee zegt dat hij de verga deringen der commissiën voor begrooting en rekening niet heeft bijgewoond, omdat hij geen lid was en hij derhalve geen vrij heid er voor kon vinden. De voorz. geeft eenige toelichting op het in de vorige ver gadering genomen besluit. Na mededeeling van eenige ingekomen stukken deelt de voorzitter mede, dat om trent den verkoop van het terrein bij de Koudekerksche brug thans volledige over eenstemming is verkregen en na goedkeu ring door den Raad van Hazerswoude dus de verkoop kan plaats hebben. Hierna wordt vastgesteld de begrooting van het brugbedrijf voor 1931. Vastgesteld worden hierna achtereenvol gens de winst- en verliesrekening en de ba lans van het waterleidingbedrijf dienst 1929 en de begrooting van dat bedrijf voor 1931. De voorzitter merkt op, dat het bedrijf in 1929 een aanmerkelijk verlies leed, in hoofdzaak door de vorstperiode. Aan de orde is de gemeenterekening over 1929. Van de commissie is geen rap port ingekomen. Do heer de Jong maakt namens de com missie eenige opmerkingen. Het uurloon door den loodgieter Eymer voor onge schoold personeel berekend is te hoog. Verder komt het bedrag uitgegeven voor schilderwerk der brugleuningen te hoog. De voorz, zegt, dat het heel moeilijk is op de ambachtsrekeningen aanmerking te maken, doch zal deze zaak bezien. De rekening wordt hierna onveranderd voorloopig vastgesteld. Ter tafel komt eerst het verzoek der fanfarevereeniging „Kunst na Arbeid" om een subsidie. De voorzitter zegt, dat deze vereeniging is opgericht met steun der Oranjevereeniging en van vele ingezete nen. Er is reeds een te kort in kas. B. en W. meenen, hoewel verleden jaar reeds de tent door de gemeente in onderhoud is overgenomen, dat de gemeente de helpen de hand moet bieden, natuurlijk onder be paalde voorwaarden. B. en W. stellen voor hen een crediet te verleenen voor 1930 groot 25 en voor 1931 groot 50, hetwelk naar behoefte aan de vereeniging kan worden verstrekt. De heer van der Lee vreest voor meer dere aanvragen. De heer v. Egmond vraagt of er rekening en verantwoording moet worden gedaan. De voorz. zegt dat dit het geval zal zijn. De heer de Jong zegt, dat ook in andere gemeenten subsidie wordt verleend. On derhoud en aankoop van nieuwe instru menten kost veel. De heer Lieverse wil de bijdrage voor 1930 ook bepalen op ƒ50, omdat er al een tekort is. Dit voorstel wordt niet ondersteund. Het voorstel van B. en W. wordt hierna z. h. st. aangenomen. Aan de orde is de begrooting voor 1931. B. en W. stellen nog voor: aan de Land stormcommissie Z. H. West weder een sub sidie te verleenen thans groot ƒ25. Wordt goedgevonden. Verder om het salaris van den ambte naar ter secretarie met 100 te verhoo- gen en te brengen op 1400. De heer Lie verse wil de wedde doen aanvangen met 1500 en verhoogingen tot 1800 toeken nen. De heer v. Egmond ondersteunt dit voorstel. De voorz. zegt, dat de meerderheid van B. en W. niet is tegen een verhooging met 200, doch wijst er op, dat bij aanneming van het voorstel-Lieverse de wedde op 1800 wordt gepaald, gelet op 't aantal dienstjaren. De heer v. d. Lee is voor een verhooging met 100; de heer Slegtenhorst bestrijdt een verhooging riet ƒ200. Het door B. en W. overgenomen voorstel om de wedde te bepalen op u 1500 wordt hierna aangeno men met 5 tegan 2 stemmen, die der heeren Slegtenhorst en van der Lee. De heer van der Lee informeert of de gratificatie voor de controle der straat verlichting ten behoeve van den gemeen- difc voorstel aangenomen. De voorz. zegt, dat het juist 's Raads wil was om hierover jaarlijks te oordeelen, zoodat elkens een voorstel zal worden ge daan. Bij 152 zegt de heer v. d. Sterre dat de post ad 65 voor bruggen z.i. te laag is. Deze wordt gebracht op 100. Bij 176 stelt dit lid de vraag of het witten der muren van de onderwijzerswo- ning wel behoort te worden bekostigd door de gemeente. Na eenige bespreking stelt hij voor te bepalen dat dit voor geen en kele gemeentewoning voor rekening der gemeente zal worden genomen. Met 4 tegen 3 stemmen, die der heeren v. d. Lee, Slegtenhorst en Dorrepaal wordt dit voorste laangenomen. Bij 177 (schoolgebouw) merkt de heer v. d. Sterre op, dat slechts 60 is uitgetrok ken. B. en W. hebben geen bezwaar dit bedrag te brengen op 100; aldus wordt besloten. De heer v. Egmond vraagt aandacht voor het dak der school, Volgn. 156. De heer v. Egmond zegt, dat de rozenboomen dood zijn en wil deze vervangen door nieuwe. De voorz. zal hier voor zorg dragen. Eveneens een nieuw be- deksel der toegangswegen. De heer v. d. Lee vindt den toegangsweg te stijl; de voorz. heeft van geen klachten gehoord, doch zal dit punt bezien. De heer de Jong vraagt of er niet ge rekend is met te verleenen steun aan werk- loozen. De voorz. zegt dat een memoriepost is uitgetrokken, die zoo noodig kan worden begroot. De begrooting wordt hierna z. h. st. vastgesteld. B. en W. stellen voor voorloopig ingang 1 Mei 1931, 25 opcenten te heffen op de gemeentefondsbelasting. Na toelichting van den voorz. wordt aldus besloten. Ten opzichte van de verordeningen op de heffing en invordering van een plaatse lijke belasting voor het ingebruik nemen van openbare werken enz. verstrekt de voorz. een breede toelichting en leest de ontworpen tarieven voor. De verordeningen worden hierna vast gesteld. B. en W. stellen hierna voor een geld- leening aan te gaan groot hoogstens 12.664.41 ten behoeve van de bestrating, met de Bank van Nederlandsche Gemeen ten, rentende 4 y2 pet. 's jaars, af te lossen in 20 jaar. De voorz. zegt, dat dit aanbod, gezien het geringe bedrag, gunstig is te noemen. Het voorstel wordt aangenomen. B. en W. stellen voor ingaande 1 Mei 1931 de verordening op de heffing van een wegbelasting in te trekken. Het voorstel wordt aangenomen. Rondvraag. De heer v. d. Lee zegt, dat de straatverlichting beslist onvoldoende is. De voorz. zegt, dat het z.i. nu welletjes is. Verleden jaar is er veel aan ten koste ge legd en de kosten nemen jaarlijks toe. De verbeteringen, dit jaar op advies der Raadscommissie aangebracht, zijn volgens spr. niet zeer groot, al is het aantal lan taarns zeer vergroot. De heer Lieverse vraagt of de brandbluschmiddelen voldoen de beproefd zijn, hetgeen de voorz. beves tigt. De heer van Egmond zegt, dat de bewoners, die niet aan den Rijn wonen, geen weg met hun huisvuil weten. Spr. verzoekt B. en W. na te gaan of ophalen mogelijk is. De voorz. zal deze zaak be spreken. Daarna sluiting. WAAROM TURKIJE DE K. L. M. DWARS ZIT. Het is bezig de luchtroutes te organiseeren. Naar het Corr. Bureau verneemt, blijkt uit nadere door de regeering ingewonnen inlichtingen, dat de reden van het uitblij ven der vergunning van de Turksche re geering ten behoeve van de Indië-vluch ten moet worden toegeschreven aan het volgende De beslissing omtrent luchtvaartaangele genheden, zoowel burgerlijke als militaire, berust in Turkije geheel in handen van den chef van den generalen staf. In ver band met de bestaande plannen tot in richting van een nationale organisatie voor de luchtroutes worden vooralsnog alle verzoeken voor geregeld transitover- keer geweigerd, omdat de beginselen ten aanzien van de buitenlandsche verbindin gen nog niet zijn ontwikkeld. Wanneer hierin verandering zal komen is niet te voorspellen. De Nederlandsche vertegen woordiger in Turkije blijft diligent om in deze voor de ontwikkeling van de verbin ding NederlandNed.-Indië zeer onbevre- digenden toestand verandering te bren gen en tot een behoorlijke regeling te ge raken. Intusschen worden stappen gedaan om de eerstvolgende vluchten nog over Griekenland en Egypte te leiden. DE 0CEAANT0CHT VAN B0YD EN CONNOR GESLAAGO. De „Columbia" landt op de Scilly- eilanden. De Oceaanvlucht der Canadeesche avia- teurs Boyd en Connor is geslaagd. De bei de piloten zijn met hun toestel „Columbia" .op het eiland Tresco (Scilly-eiland en ge- 'and. Heden is men van plan om de reis naar Londen voort te zetten. BODEGRAVEN. Blindenconcert. Op 28 October zullen de blinden van Grave in het patronaat een concert geven, tevens zullen zij de leer middelen der blinden demonstreeren. Hanze. Eerstdaags zal in het patro naat door de firma Philips modern étalage licht gedemonstreerd worden. Gevonden voorwerpen. een nieuwe roode zakdoek, een belastingplaatje 1930 1931, twee kilogewichten en verloren een 2 ons gewicht. Inlichtingen ter Secretarie. Geboren: Cornelia, dochter van C. Baas en F. F. C. Trochet Arie, zoon van N. den Har tog en J. A. Vreeken Willem zoon van H. G. Kortland en H. van Soest Cornelis Johannes, zoon van J. A. Jacobi en O. A. van Benten. Overleden Neeltje Bode 74 jaar wed. van J. Schouten. Onder trouwd: K. Domburg, 25 jaar en A. Rootert 23 jaar G. P. van Os 25 jaar en K. Hoogendijk 24 jaar. Getrouwd: J. W. Bos 26 jaar en W. Schoo 22 jaar C. Groenendijk 24 jaar en K. de Vos 24 jaar. KOUDEKERK. Roodvonk. In het gezin van den ma- nufacturier B. in den Hondsdijk alhier, doet zich onder twee zijner kinderen een geval van Roodvonk voor. Gevestigd Hendrik Batelaan van Noordwij k Johannes Bervoets van Ter- Aar Willem van Dam van Alphen aan den Rijn. Vertrokken Margaretha Cathari- na OppeLaar (Wed. G. J. Bz. Corts) en ge zin naar Leiderdorp Johanna Smit naar Alphen aan den Rijn Wilhelmus Johan nes Masop en gezin naar Rotterdam Theodorus Hermanus Massop en gezin naar Gendringen Elisabeth Petronella van Wetten naar Alphen aan den Rijn Gerrit Batelaan naar Wassenaar Mari- nus Hendrikus Vos naar Zaltbommel Arie Vonk naar Alphen aan den Rijn. Z0ETERW0UDE (DORP). Een eigen gezellenhuis. De St. Joseph Gezellenvereeniging gaat een eigen Gezellenhuis stichten. Het lokaal van de voormalige jongensschool zal wor den vergroot door het aanbouwen van een groote serre waardoor een zaal zal ge maakt worden tor groote van 8.75 M. breed en 10 M. lang. Voorts zal een rijwielbergplaats worden gemaakt alsook een presidentkamer. De verbouwing zal geheel door de Ge zellen in vrijen tijd worden uitgevoerd. Er ia reeds een aanvang gemaakt met het werk en men hoopt het werk voor Kerst mis in gereedheid te hebben. DE LITURGISCHE DAG Gelijk in een kort krantenbericht reeds vermeld is, zal er op den 4en November a.s. hier in Leiden een liturgische dag ge houden worden door de Liturgische Ver eeniging in het Bisdom Haarlem. De laatste jaren is de belangstelling in en het medeleven met de liturgie voorzeker in ruime mate toegenomen, zoodat men er niet zoo vreemd meer tegenover staat als voor enkele jaren het geval was. Maar toch zijn er altijd nog en worden er altijd nog gevonden, die tegenover de liturgische beweging zoo niet vijandig, dan toch nog eenigermate onverschillig staan. Moge dit korte woord er eenigszins toe bijdragen ook bij hen die onverschilligheid te doen plaats maken voor belangstelling en moge die belangstelling hen brengen tot medeleven en vanzelf daardoor ook tot liefde voor de liturgie en wat daarmede in verband staat. Wat dan verstaat men onder: „Litur gie V' Volgens de afleiding van het woord is onder dit woord te verstaan de taak of het werk, de handeling van het volk: volk in dezen zin niet genomen in de beteeke- nis, die er soms aan gegeven wordt van „het gewone volk", maar omvattende alle rangen en standen, in den zin als in den ouden tijd de vorsten werden aangeduid als herders der volkeren. En „handeling" wor de in dit zinsverband opgevat als de han deling, het werk bij uitstek, n.l. de .verhe ven handeling, waardoor de mensch in verbinding treedt (in volksverband) met het Opperwezen: de Godheid; de gods dienstige plechtigheden, waardoor God uit naam van het geheele volk eer en aan bidding wordt gebracht. Wat nu liturgie Is in Katholieken zin kan uit bovenstaande genoegzaam begrepen worden. Liturgie dan is de samenvatting van al datgene, wat volgens de verordening van Christus en Zijne Kerk tot de openbare uitoefening van den godsdienst noodig is: handelingen, woorden, gebeden, zaken, be dienaren. Volgt uit het boven gezegde ook, dat zoogenaamde particuliere devo ties geenszins tot de liturgie gerekend kunnen worden. Nu is het zaak, dat, wanneer er een handeling pjaats grijpt van openbare godsvereering, degenen, uit wier naam die handeling geschiedt, daarbij niet alleen als meer verwijderde toeschouwers tegen woordig zijn, niet allen als noodgedwon gen kijkers, maar dat ze met die hande ling meeleven, ja zelfs zoo mogelijk daar aan ook deelnemen. Dit nu gaat niet, wan neer men de noodige kennis en het noo- dige inzicht mist van hetgeen daar in naam van het volk geschiedt. Vandaar dan ook het streven, om de heerlijk schoone litur gie der Katholieke Kerk voor iedereen verstaanbaar te maken, een rijkdom van gedachten aan de geloovigen te doen ken nen, en het geloovige volk meer te doen meeleven met de plechtigheden van onzen Kerkelijken eeredienst. Om nu die kennis meer en meer aan de menschen bij te bren gen is de Liturgische vereeniging opge richt, die dan weer hier dan weer daar haar liturgische dagen houdt, ten einde zooveel mogelijk allen in de gelegenheid te stellen, de, ook voor hen zoo noodzakelijke, kennis van den zin en de beteekenis der li turgische plechtigheden zich eigen te ma ken. Een van die dagen nu wordt den 4en November a.s. hier in Leiden gehouden. Mogen dan op dien dag velen hun gods dienstig geloofsleven verdiepen door groo- tere en meerdere kennis der Litureie, op dat ze bij de liturgische plechtigheden te genwoordig zijn, niet om zich daar een tijd je te vervelen, maar opdat ze, met de plechtigheden medelevend, hun geloof meer leeren liefhebben en vanzelf ook beter be leven. C. BERKEMEYER, Kapelaan. TRIDUUM VAN DE HANZE. De sluiting. Op den derden avond werd door den Wel eer w. Rector Reynen de vraag behan deld: „Hoe sta ik als middentsander te genover de cliëntèle, de leveranciers en personeel?" Als tekst had Z.eerw. gekozen: „Bemint uw naasten als uw zeiven". Spr. haalde als voorbeeld aan eene tentoonstelling te Londen over reclame. Hier werden lezin gen gehouden voor de bezoekers. Hier werd ook behandeld de houding van den verkooper tegen de klanten. Deze moest zijn geduldig. Niet de houding aannemen of men ver boven den klant staat, maar van den anderen kant geen slaaf zijn van den klant. Ook waarschuwde spr. tegen het crediet. Vertrouwt men den klant niet, dan geen crediet geven, en is de klant het vertrouwen waardig, dan is geen crediet noodig, of een credie op korten termijn. De houding tegenover de leveranciers moet rechtvaardig zijn. Op den vasten tijd betalen, en hem zóó behandelen, zooals wij door onze klanten willen behandeld wor den. Tegenover het personeel rechtvaardig zijn, en niet tegen hen de woede koelen, die men in heeft moeten houden tegenover den cliënt. Wij moeten eischen stellen. De arbeid moet goed en genoeg zijn. Wij moe ten ons personeel controleeren in alle op zichten en niet als Kaïn zeggen: „Ben ik mijns broeders hoeder?" Spr. herinnerde aan het woord van onzen Bisschop, waarin het geheel met 2 woorden gezegd wordt: „Rechtvaardigheid en naas tenliefde, gelijk de H. Paulus zegt: „Wie de liefde heeft bewandeld, heeft de wet vervuld". De gewijde redenaar spoorde allen aan dit ideaal te bereiken van het groote ge bod: God beminnen boven al, en al diege nen, die God ons gegeven heeft, vrouw en kinderen, maar ook allen in onze onmid dellijke omgeving. Met een Te Deum werd het triduum ge sloten. Mogen de gegeven lessen rijke vruchten afwerpen Zooals reeds in de programma's vermeld is heeft morgen eveneens in de kapel eene H. Mis met algemeene H. Communie plaats. Morgenmiddag houdt het Hanzebestuur in een der 'bovenzalen van café-restaurant „In den Vergulden Turk" receptie van 3 IEDER EEN KWARTIERTJE OP BEZOEK BIJ 0. L. H. De afgeloopen week was een Triduum- week: er was triduum in de Mon Père-kerk, triduum in de Sint-Jozefkerk, bovendien nog triduum voor de Hanze en last not least triduum voor de jongens van het Sint.- Francisous Liefdewerk. Hoe het met de anderen gaat, weet ik niet, maar bij ons loopt het gesmeerd: de jongens komen trouw op en toonen, dat ze hart hebben ook voor hun godsdienstige belangen. Zondag is het de laatste dag van ons triduum. Die dag moet wederom, evenals in de vorige jaren, een dag worden van aanbidding en huldebetoon aan Christus in het H. Sacrament, 's Morgens om 7 uur is er H. Mis met predicatie en algemeene H. Communie voor de jongens, om half 9 uur is er Plechtige gezongen H. Mis en 's avonds om half 7 uur Plechtig Lof met predicatie, pauselijken zegen en Te Deum. Het H. Sacrament blijft gedurende den ge- heelen dag ter aanbidding uitgesteld. Van af kwart over 10 uur tot kwart over 6 uur is de kapel toegankelijk voor eèn ieder, die het H. Sacrament wil komen aanbid den (ingang Nieuwstraat). Van 3.304 uur is er luide aanbidding. We hopen, dat ons kapelletje gedurende den geheelen dag goed bezet mag zijn en dat ieder het zich tot een eereplicht zal rekenen Christus gedurende eenigen tijd te komen aanbidden. Laat ons aller motto zijn: Zondag 12 Oct. ieder een kwartiertje op bezoek bij O. L. H. in de kapel van het Sint-Franciscus Liefdewerk. fr. MARINUS JORNA O.F.M., Pres.-Dir. MEISJESPATRONAAT „HARTEBRUG". De aandacht der parochianen van „de Hartebrug" wordt gevestigd op de adver tentie over het Meisjespatronaat van de parochie. De ouders worden dringend verzocht hun kinderen daarheen te zenden. Voor het geestelijk en maatschappelijk be lang der kinderen is het patronaat van het hoogste belang. MAATSCHAPPIJ DER NEDERLANDSCHE LETTERKUNDE. De wonderbaarlijke reizen van Tyssot en Patot. Men meldt ons uit Leiden: In de gisteravond gehouden eerste maan- delijksche vergadering in dit vereenigings- jaar van de Maatschappij der Nederland sche Letterkunde heeft de waarnemend voorzitter, prof. dr. N. J. Krom, eenige woorden gewijd aan de nagedachtenis van den oud-voorzitter, dr. G. J. Boekenoogen. Vervolgens is tot voorzitter gekozen prof. dr. N. J. Krom. Hierna heeft prof. dr. P. Valkhoff te Hilversum een voordracht gehouden over: De wopderbaarlijke reizen van Simon Tys sot en Patot. Aan den merkwaardigen Tyssot de Pa tot, die van 1680 tot 1727 in Deventer woonde, waar hij gedurende vele jaren de wiskunde doceerde aan de Illustre School, is, aldus spreker, door Hollanders minder aandacht geschonken dan hij verdient. Dr. van Slee heeft over hem geschreven in het „Nieuw Theologisch Tijdschrift", over zijn leven verteld en over zijn ontslag in 1727, wegens „vrijgeesterij" en „spinozisterij", op instigatie van den Kerkeraad en de pre dikanten, doch Tyssot's ideeën verdienen een uitvoeriger beschouwing, die spreker tracht te geven, ook met gebruikmaking van geschriften en andere gegevens, die Van Slee niet gekend heeft. Leven en werken van Tyssot leeren we uitstekend kennen o.a.. uit zijn bundels Lettres choisies, een keus uit de vele brie ven, die hij aan vrienden en bloed verwan ten geschreven heeft, en waarin hij aller lei theologische en p'hilosophische onder werpen behandelt. Uit .die corresponden tie komt hij tot ons als een krachtige, op gewekte man, die van scherts houdt, een scherts, die dikwijls vrij gewaagd is. Zijn talrijke vrienden en vriendinnen, Koppel van den Dingshof, de douairière van Itter- sum, mevrouw Lookhorst van Schonauwen, baron Wijnbergen van de Pol e. a. schij nen zich daaraan evenwel niet gestooten te hebben. Wat zijn ideeën betreft, blijkt het, dat Descartes een grooten indruk gemaakt heeft op deze mathematicus, die de wis kunde boven alles stelde. We moeten even min vergeten den invloed van Bayle en Spinoza en dien van de talrijke reisver halen van de zeventiende eeuw, die ander» en dikwijls oude en eerwaarde godsdien sten leerden kennen. In zijn naar sensua- Gemeentelijke Aankondigingen KEURING VOOR DEN DIENSTPLICHT De Burgemeester van Leiden brengt ter kennis van belanghebbenden, dat in No- vember en December a.s. de herkeurings- raad in eenige gemeenten zitting zal hou den. De Voorzitter van den herkeuringsraad. kan aan voor den dienstplicht ingeschre ven personen, die nog niet bij de land- of zeemacht zijn ingelijfd, of die wel reeds daarbij zijn ingelijfd, doch nog niet als dienstplichtige ip werkelijken dienst zijn geweest, de gelegenheid geven om bij ge noemden raad een onderzoek naar hun geschiktheid voor den dienstplicht te on dergaan. Behoudens bijzondere machtiging van den Minister van Defensie worden tot h^t onderzoek niet toegelaten personen: a. die bestemd zijn tot buitengewoon dienstplichtige of als zoodanig zijn inge lijfd; b. die in 1930 tijdelijk ongeschikt voor den dienst werden verklaard; c. die als vrijwilliger behooren tot de landmacht uitgezonderd den vrij willi gen landstorm tot de zeemacht of tot de overzeesche weermacht. Overigens wordt .een hierboven bedoelde persoon tot het onderzoek slechts toege laten, indien door hem of te zijnen be hoeve daartoe een aandraag wordt gedaan en in de aanvraag aapnelffeVjk wordt ge in 1930 I kt werd uitspraal van den lijk ongesihikt geldt, o keuringsrad Vmoedelij]/ ?nge- maakt a. zoo het een pi door een der keuril verklaarddat hij n] keuringsraad vermoei den dienst is gewon b. zoo het een pe^_ wien in 1930 geen dell spraak deed: dat hij schikt is voor den dien: Hij die de aanvraag ten aanzien van den melden: a. zijn geslachtsnaam jjjlï voornamen; b. het jaar en den daftin van geboorte; c. de gemeente, waar hij voor den dienst plicht is ingeschreven; d. jie lichting, voor welke hij is inge schreven; e. het korps, korpsonderdeel of dienst vak, waaraan hij is toegewezen of waartoe hij behoort, en het tijdvak of den datum, vastgesteld voor zijn inlijving of zijn op komst in werkelijken dienst, een en an der voor zoover het hem bekend is; f. zijn volledig adres; g'. of hij in 1930 voor een der keurings raden is verschenen en, zoo ja, hoe de uit spraak van den raad luidde. De aanvraag moet worden gericht aan den Voorzitter van den keuringsraad en zoo spoedig mogelijk aan dezen worden toegezonden onder het volgende adres: „Aan den Voorzitter van den Herkeu ringsraad, gebouw van het Departement van Defensie, Plein 5, 's-Gravenhage. De aanvraag behoeft niet op gezegeld papier te worden geschreven, maar moet wel gefrankeerd worden gezonden. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN^> Burgemeester. Drankwet. Burgemeester env Wey*Quders van Lij den brengen ter op^nb(p=e\kennis, dat L. Waijers, te Leiden, fcei^jreizoek heeft in gediend ter bekoming\\(an f£r£^niiinsr voor den verkoop van steAen drans m het klein uitsluitend aan lfegeergastln Sn het perceel Lange St. AgmetenstraahTNo. 9, alhier. 1 A. VAN DE SAN1ÏE BAÏHUYZEN, 1 Burgemeester. VAN STRIJEN, Secreta/s. lisme neigend deisme, zijn kritiek op de bijbelverhalen, toont Tyssot zich een voor- looper van de eeuw der encyclopedisten. Vooral blijkt dat uit zijn imaginaire fan tastische reizen, de Voyages et avontures de Jacques Chassé (1710) en de Voyage de Groenland du reverend Pere Cordelier Pierre de Chésange (1720), opgedragen aan zijn vriend Wolter Joseph van Wijn bergen. Het zijn utopieën in den geest van Uto pia van More en de Civitas soljs van Campanella, doch vermoedelijk heeft de Histoire des Sevarambes van Vairasse hem tot het schrijven ervan geïnspireerd. We vinden in beide reisverhalen de ideeën van de Lettres choisies, doch veel vermete ler uitgedrukt, en gemengd met velerlei dikwijls aardig vertelde avonturen. Zoo komt in de Voyage de Groenland een be schrijving van een hiernamaals voor, waar uit een zekere Raoul is teruggekeerd. In de gesprekken van Pierre de Mésan- ge met koning Bustrol over dit „paradis de Raoul" kan Tyssot naar hartelust bot vieren aan zijn „vrijgeesterij". Met veel an dere libertijnen had hij een groote huma niteit gemeen. In de imaginaire rijken, die hij schiep, heerschten gelijkheid en vrede lievendheid. De koningen zijn er de wijze broeders van hun onderdanen. Van Slee is na 1727 het spoor van Tys sot bijster geraakt. De heer C. H. van Fe- nema, directeur van het „Fonds voor bio- graphische documentatie" te Oosterbeek, heeft gevonden, dat hij in 173S met groote statie begraven is te IJsselstein. Daar had hij zich met zijn familie teruggetrokken; daar zijn ook later zijn zoons Simon Ber nard, die generaal-majoor was, en Jean die kolonel was, ter aarde besteld. In Frankrijk hebben Lanson, Le Breton Chinard, over Tyssot, seigneur de Patot, geschreven. In Amerika heeft Atkinson zijn beide laatstgenoemde boeken, in ver band met den invloed van authentieke reisverhalen besproken. En Tyssot ver dient die belangstelling, al ware het slechts omdat Voltaire veel aan hem te danken heeft. De wonderlijke avonturen, die hij de personen van zijn Candide laat ondergaan, herinneren telkens aan die van Jacques Massé.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1930 | | pagina 2