22ste Jaargang
ZATERDAG 11 OCTOBER 1930
No. 6717
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
3)e
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
flet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 II
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en i
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Getuigen
Bij de actie naar buiten, in het openbare
leven, dringen aan alle kanten moeilijkhe
den op. Er is felle bestrijding bij de tegen
standers, en er is benauwend© onverschil
ligheid of possiviteit in eigen kring.
Maar bij dat alles moeten wij lusteloos
heid van ons weren. Een frissche daden
drang moet den Katholiek begeesteren!
Wij hebben deze week een en ander ont
leend en verder bekeken uit een ge
schrift van prof. W. Pompe: „Het keer
punt in het maatschappelijk leven".
Vandaag laten wij hier volgen het be
sluit van die beschouwingen:
„De beginselen gaan wankelen bij ver
schillenden onder onze tegenstanders.
Maar er wordt voortgewerkt aan de ver
werkelijking hunner programs. Onze begin
selen zijn op de rots gebouwd, maar wij
weien vaak niet wat we hic et nunc moeten
doen. Onze taak is geweldig. We kunnen
ons voelen als tegenover een Goliath. Mo
gen wij daarbij bezield zijn door den geest
van David. Dus vertrouwen blijven op
God, voor wiens Rijk wij werken. Hij heeft
alles in Zijn almachtige hand, en zal ons
de overwinning eerder schenken, als wij
haar door werken in Zijn Geest waard" zijn
geworden. Op ons, katholieken,
stellen er meer hun ver
trouwen dan w ij zelf meestal
beseffen. (Wij spatieeren. Red.) Mo
gen er verscheidenen, vooral onder de
jongeren in jaren, zijn, die hun persoon op
het spel zetten, om te getuigen voor wat
zij de waarheid weten, ook op sociaal ge
bied. Getuigen, moerig verkeerd noemen
wat verkeerd is, en met vertrouwen streven
naar het goede. Het getuigen van het
woord en vooral van de daad heeft groote
kracht. Het gaat niet om onze, maar om
Gods zaak. Onze moed dient te wezen
overeenkomstig de heldhaftigheid van
Hem, die ootmoedig en zachtmoedig van
harte was. „Zoekt eerst het Rijk Gods en
zijn gerechtigheid, en al het andere zal u
worden toegeworpen". Christus zal onze
kracht wezen!"
In den strijd van iederen dag moge dit
laatste woord iederen Katholiek, die ern
stig tracht zijn beginselen te beleven, klaar
den weg bestralen
Evenals in den morgen was ook nu weer
een enorme menschenmassa op de been.
Uit Limburg waren velen per tram, trein
of autobus overgekomen, speciaal uit de
mijnstreek en Vaals.
DR. SCHACHT OVER DE HERSTEL
KWESTIE.
Het Youngplan niet uitvoerbaar.
Tijdens een diner van de Bond Club
heeft de voormalige president- van den
Duitschen rijksbank, dr. Schacht, gister
avond een redevoering gehouden, waarin
hij opnieuw het reparatieprobleem uitvoe
rig ter sprake bracht.
Spr. wees er op, dat Duitschland vol
gens zijn meening de verplichtingen van
het Youngplan nooit uit eigen kracht zal
kunnen nakcmen. Het is volgens dr.
Schacht slechts een kwestie van tijd, wan
neer een nieuwe internationale bijeen
komst zal plaats vinden ter bespreking
van het reparatieprobleem.
Het moratoriumvraagst.uk werd ditmaal
niet door dr. Schacht besproken.
GRIEKENLAND
BALKAN-UNIE IN BEGINSEL
AANGENOMEN.
Nadat Papanastasioe, het hoofd der
Grieksche delegatie en voorzitter der Bal
kanconferentie te Athene, in zijn rede het
plan eener Balkan-Unie had uiteengezet,
heeft er een discussie plaats gehad.
De afgevaardigde van Joego-Slavië merk
te op, dat men nog geen al te ver gaande
overeenkomsten moet aangaan; zijn land
is echter voorstander van aaneensluiting
en hoopt, dat de bond de instemming van
alle Balkan-landen zal verkrijgen.
De Bulgaarsche vertegenwoordiger sprak
er zijn tevredenheid over uit, dat- het doel
der besprekingen zoo hoog is. Hij zeide
met ernstige bedenkingen naar de confe
rentie te zijn gekomen, maar nu zeer hoop
vol naar zijn land terug te keeren.
De conferentie besloot, dat elk jaar een
Balkan-conferentie zai plaats hebben en
wel door een bijeenkomst van de ministers
van Buitenlanösehe Zaken der betrokken
landen. Ook werd besloten een bijzondere
commissie te benoemen voor het uitwerken
van een statuut.
Heien wordt een zitting in pleno ge
houden, waarin Verschillende resoluties
zullen worden behandeld, o.a. over de
minderheden en betreffende alTemeene be
ginselen, die als grondslag zullen dienen
voo-r een Balkan-Unie.
LITAUEN.
STRIJD TUSSCHEN REGEERING EN
GEESTELIJKHEID IN LITAUEN.
Katholieke priesters vervolgd.
De strijd, die tusschen de regeering van
Litauen en de Katholieke geestelijkheid
aldaar is ontstaan, doordat de bond van
Katholieke scholieren verboden werd, is
thans in een nieuw stadium getreden.
De regeering heeft een strafvordering
ingesteld tegen verschillende Katholieke
geestelijken, die volgens het oordeel van
de autoriteiten op den kansel zich zeer
vijandige ;egenover de regeering zouden
hebben uitgelaten.
Onder deze geestelijken bevindt zich ook
de bekende leider der Katholieke partij
Krupavicius.
Op een vergadering van de Katholieke
studentenvereenigingen die dezer dagen
gehouden werd, werd openlijk verklaard,
dat men het verbod om lid te zijn van een
Katholieke studentenvereeniging heel goed
kon omzeilen door den bond officieel ont
bonden te verklaren, terwijl men de orga
nisatie toch in het geheim kon laten voort
bestaan.
Deze vergadering is voor de regeering
een aanleiding geweest om scherpe maat
regelen te nemen.
CHINA
DE TYPHUS IN HET NOORDELIJK
MISSIEGEBIED.
In Noord China, vooral in het missie
gebied van de Congregatie van Scheut,
vallen ieder jaar verschillende jonge mis
sionarissen als slachtoffer van de typhus.
De congregatie heeft zelf alle mogelijke
moeite gedaan om hieraan paal en perk
te stellen door Ier plaatse eigen dokters
te vestigen die in Europa hun opleiding
hebben genoten en die speciaal studie heb
ben gemaakt van typhus en tropenziekten.
Tot nog toe heeft men echter geen genees
middel gevonden, om de Europeesche be
volking van deze vreeselijke kwaal te ge
nezen.
De Generale Overste van deze congrega
tie, een gewezen geneesheer die onlangs
is afgetreden heeft zich thans naar Polen
begeven, om daar deze verschrikkelijke
ziekte te be-studeeren.
DUITSCHLAND
VON H INDENBURG'S UITGESTELDE
RIJNLAND-REIS.
President Von Hindenburg is Donder
dagavond van het station Potsdam ver
trokken om zich naar- Aken en Trier te
begeven.
Hij wil een bezoek brengen aan dat ge
deelte van het Rijnland, dat de vorige
maal, wegens de ramp te Ooblenz, niet
kon worden bezocht.
Tegen halftien gistc-moigen arriveerde
de trein aan het hoofdstation te Aken,
waar ook de eerste verwelkoming door de
autoriteiten geschiedde.
Vervolgens reed men door de stad en
arriveerde tegen kwart over elf bij het
monumentale stadhuis. Hier begroette ba
ron Van den Heuvel tot Westerflier, com
missaris de-r koningin in Limburg, namens
de koningin den Duitschen rijkspresident.
Vervolgens hielden de president van het
district Aken en de burgemeester dezer
stad de gebruikelijke toespraken. Vooral in
die des burgemeesters klonk een pessimis
tische ondertoon.
Hindenburg werd hierbij tevens het
eereburgerschap der stad aangeboden.
In een korte rede dankte de rijkspresi
dent voor de bewezen hulde.
Na deze plechtigheid werd hij nog ge
huldigd door verschillende vereenigingen
en door de veteranen.
Om vier uur reed Hindenburg naar het
Waldstaclion, waar de Akensche sport-
vereenigingen het hoofd van den staat
begroetten. Een escadrille vliegtuigen cir
kelde boven het groote bosschige terrein.
Na een korte huldiging door schoolkin
deren en turnvereenigingen reed Hinden
burg naar Aken terug om de oude Mun
sterkerk te bezichtigen.
Het was intusschen avond geworden. De
voornaamste gebouwen waren feestelijk
verlicht.
RUSLAND
WERKLOOZENUITKEERINGEN STOP
GEZET.
De Sovjet-regeering keeft een dringend
decreet uitgevaardigd voor de onmiddellij
ke stopzetting van alle werkloosheidsuit-
keeringen in Rusland. In de begrooting
voor het kwartaal, eindigende per Februari,
zijn alle posten voor steun aan werkloozen
geschrapt.
In het decreet wcVaK gezegd, dat de
werkloozen eiken arbeid, die hun wordt
aangeboden, moeten aanvaarden, aange
zien zij anders geschrapt zullen worden
van de registers der arbeidsbeurzen. De
geschoolde arbeiders kunnen niet langer
weigeren arbeid voor ongeschoolden te
verrichten. De eenige geldige reden, die
een arbeider het recht geeft werk niet te
aanvaarden, is ziekte, waarvoor dan een
speciaal aangewezen dokter een certificaat
moet geven. Met het oog op den dringenden
aard van de nieuwe order, is er telefonisch
mededeeling van gedaan aan alle plaat
selijke belanghebbenden, welke men per
soonlijk verantwoordelijk gesteld heeft
voor de onmiddellijke naleving van het de
creet.
BRAZILIË
ERNSTIGE TOESTAND IN
BRAZILIË.
Opmarsch der rebellen niet te stuiten.
De berichten uit Brazilië luiden, ondanks
de geruststellende communiqué's der re
geering en van den president niet gunstig
voor het federale bewind en vooral de op
marsch naar de staten Rio de Janeiro en
Sao Paulo kan blijkbaar niet door de fe
deralen gestuit worden.
De toestand wordt als zeer ernstig be
schouwd. Daar de loyauteit der regeeriugs-
troepen niet al te zeer vaststaat en ou
ook het vijfde legercorps zich bij de revo
lutie heeft aangesloten, wordt het moge
lijk geacht dat een overwinning der rebel
len aanstaande is. Een draadloos bericht
uit Rio Grande do Sul meldt zelfs, dat het
grootste gedeelte van Brazilië zich in de
macht van de opstandelingen bevindt. Er
wordt een strenge censuur uitgeoefend op
de berichten, die naar het buitenland wor
den gezonden, zoodat omtrent den toe
stand in het Noorden zelfs alle betrouw
bare berichten ontbreken.
De opstandelingen melden, dat hun !e-
gerafdeelingen uit den staat Minas Beraes
bezig zijn zonder ernstigen tegenstand de
staten Sao Paulo, Rio de Janeiro en Esperi-
to Santo binnen te trekken. Een afdeeling
heeft de steden Itaperuana en Mereena
in den staat Rio de Janeiro veroverd,
i Hoewel in Sao Paulo de orde niet ver-
stoord is, heerscht er groote ongerustheid,
I daar drie escadrons opstandige cavaleris-
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
President Hindenburg in het Rijnland.
De opmarsch der Braziliaansche rebel
len niet te stuiten.
De Oceaanvlucht van Boyd en Connor
geslaagd. (Luchtvaart, 1ste blad).
BINNENLAND.
Komt er een maalverbod voor Inland-
sche tarwe? (3de blad).
Plan voor een kweekerij van Water
staat. (3de blad).
Een bloedbruiloft te Tubbergen (Gem.
Berichten, 3de blad).
ten Santa Anna zijn binnengetrokken en
als voorhoede van het revolutionnaire le
ger verder optrekken. Het gewone verkeer
met Rio de Janeiro kan neg steeds onder
houden worden. De regeering beweert, dat
zij in den staat Minas Geraes weer de over
hand begint te krijgen.
Het schijnt vast te staan, dat in elk ge
val éen kruiser partij voor de opstandelin
gen heeft gekozen en dat de bemanning
tracht de andere oorlogsschepen over te
halen eveneens afvallig te worden.
Wat er precies in Parahyba gebeurd is,
wenscht de regeering niet mede te deelen.
Beweerd wordt, dat do afgevaardigde Ber-
nades zich weer aan de zijde van het wet
tige bewind wiljle scharer en toen voor
het front der opstandige legers is
schoten.
AMERIKA
VLOOTBEPERKING.
O.a. 4800 man en 17 torpedojagers minder.
Admiraal Pratt, de leider der vlootope-
raties, deelde mede, dat in overeenstem
ming met het vlootverdrag het personeel
der vloot zal worden verminderd met 4800
man, waardoor in het loopende dienstjaar
3.420.000 dollar wordt bespaard.
Het aantal torpedojagers wordt vermin
derd van 109 tot 92 en de tonnenmaat der
duikbooten tot beneden de 52.700 ton, die
door het verdrag worden toegestaan.
I
VRIJDAG HEEFT TE LONDEN in de St. Paul's Kathedraal de plechtige herden
kingsdienst plaats gehad van de slachtoffers der R 101. De Prins van Wales
als vertegenwoordiger van den Engelschen Koning, woonde deze plechtigheid
bij. De Prins van Wales op weg naar de Kathedraal
IN DE WESTMINSTER-HALL TE LONDEN was het stoffelijk overschot
der slachtoffers van de R 101. Tienduizenden brachten een laatste groet. Een
overzicht in de zaal van Westminster-Hall. De kisten waren onder een schat van
bloemen bedolven