V/
21ste Jaargang
DONDERDAG 25 SEPTEMBER 1930
No. 6704
DAGBLAD VOOR LEDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f,2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per pbst f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 I
Bij het eerste lustrum van
den K. R. O.
Het mosterdzaadje is een sterke boom
Wat vijf jaren geleden een traigische en
kwijnende toekomst werd voorspeld, is
geworden een Stichting, duizende leden
tellend, een machtige organisatie met Be
stuur, Kantoor en Studio, met Vereeni-
gingen, Actie-Comité's, Correspondent
schappen en Propagandisten. Werden al
de wenschen van den K. R. O. nog niet
vervuld, toch mag hij tevreden zijn over
de vele behaalde successen.
'Reeds een half jaar mag hij zich ver
heugen in het bezit van een nieuw Kan
toorgebouw aan de Heerengracht 118
op 4 December 1.1. plechtig door Mgr. J.
D. J. Aengenent in gebruik genomen
waar behalve de directiekamer, ook de
programma-, de propaganda- en de ad-mi-
nistjatie-afdeeling zijn ondergebracht.
Hierdoor werd een periode afgesloten,
waarin de K. R. O. zich moest doorwor
stelen, tot de erkenning van groote om-
roep-mogendheid en werd een nieuwe era
ingeluid, waarin de K. R. O. in volle
kracht zijn machtige wieken kon uitslaan.
De verdeeling van den zendtijd zette den
K. R. O. in elk geval nietachteruit, ook
a-1 moet nog „in afwachting van de tot
standkoming van een verbeterde zend-
antenne-apparatuur voor den Nederland-
schen Omroep", aldus de ministerieele be
slissing van 15 Mei 1.1., „per kalenderkwar
taal door de betrokken vereenigingen te
Hilversum en Huizen van station verwis
seld worden",
Een derde reden tot vreugde is de
nieuwe studio in Hilversum, Emma-straat
52, die bijna voltooid is.
Ook inwendig is de K. R. O. versterkt
geworden en kan thans in 1930 met gerust
heid de laatste stadia van den strijd mee
maken.
Na vijf jaren zwoegen mag de K. R, O.
dan ook welverdiend feesten.
En dit doet de K. R. O. ook, door op:
Zondag 28 September a.s., Js morgens
om 10 uur een plechtige H. Mis opgedra
gen uit dankbaarheid, uit te zenden van
uit de St. Dominicuskerk, (Spuistraat) te
Amsterdam, waaruit ook vijf jaren gele
den de eerste Mis-uitzending plaats had.
Het versterkte zangkoor „Ave Maria"
van de St. Dominicuskerk zal onder lei
ding. van Hub. Cuypers de Mis „Sanctis-
simae Trinitatis" zingen, door Hub. Cuy
pers gecomponeerd.
Na de H. Mis zal het „Te Deum" ge
zongen worden, gecomponeerd door Hub.
Cuypers om God te danken voor alle ge
durende dit eerste lustrum ontvangen wel
daden.
Behalve een ernstige herdenking, zal
voor een vroolijk programma gezorgd wor
den op: Dinsdagavond 30 September.
Dien avond zal de K. R. O. toonen, wat
hij vermag en wat hij geworden is door
den steun van' zoo velen.
Om half zeven zal het K. R. O .-Orkest,
o. 1. v. Joh. Gerritsen, den feestavond
openen. Tal van uitnemende sprekers zul
len in een pittig en opwekkend woord de
verschillende zijden van den K. R. O. be
lichten. Het K. R. O.-Salón-Orkest, o. 1.
v. Marinus van 't Woud zal niet achter
blijven en door een vroolijk f eestprogram
den luister- van den avond verhoogen.
Een extra revue„In de bonte radio
wereld!' zal ieders lachspieren in beweging
brengen.
Piet Lustenhouwers Sextet zal het.mu-
ziekprogram besluiten, waarna de Voor
zitter van den K. R, O. de komende pe
riode za-1 inluiden.
Een gevarieerd program, dat iederen
luisteraar boeien en vermaken moet.
K. R. O.-leden en allen, die sympathi
seert met den K. R. O., stemt:
Zóndag 28September 's morgens om 10
uur en:
Dinsdag 30 September, 's avonds om
6.30 uur af op:
HIER HUIZEN HOLLAND KATHO
LIEKE RADIO OMROEP OP
GOLFLENGTE 1071 M.
VOLKENBOND
DE VOORBEREIDENDE ONTWAPE
NINGSCOMMISSIE.
Jhr. Loudon geeft een overzicht van
den stand der werkzaamheden.
In de derde commissie heeft jhr. Lou
don gisteren een overzicht gegeven van
den stand der werkzaamheden der voor
bereidende ontwapeningscommissie, welke
hij presideert. Loudon koesterde op grond
van de rede van Briand de hoop, dat de
resultaten van Londen aangevuld zouden
worden door een Fransch-Italiaansch ac-
coord. Tijdens de Novemberzitting, die in
ieder geval de laatste bijeenkomst der
commissie zal moeten zijn, zullen de vraag
stukken metbetrekking tot de effectieven
en het materiaal besproken moeten wor
den. Verder zal de commissie hebben te
beslissen, of een permanent orgaan voor
het toezicht op de naleving der conventie
en voor de voortzetting der ontwapenings
werkzaamheden gesticht zal moeten wor
den Ten slobbe zullen de resultaten der
laatste zitting van het comité voor veilig
heid en arbitrage besproken moeten wor-
den.
Loudon ziet vol optimisme deze slotzit
ting tegemoet. Dank het initiatief verle
den jaar door de delegatie der Ver. Sta
ten genomen met betrekking tot de ont
wapening ter zee, zal in die zitting een
nieuwe geest kunnen heei-sehen.
Loudon wijdde ten slotte eenige woor
den aan het ongeduld, waarmede de pu
blieke opinie het einde der werkzaamheden
der commissie tegemoet ziet. Dit onge
duld moet eenerzijds als een gezonde sti
mulans worden beschouwd, doch ander
zijds blijkt daaruit hoe weinig de publieke
opinie de moeilijkheden begrijpt, die hier
overwonnen moeten worden.
De Fransch-ltaliaansche onderhandelingen.
In officieele Fransche kringen worden
de volgende inlichtingen verstrekt over de
besprekingen, die sedert enkele weken
gehouden zijn tusschen de Fransche en
Italiaansche experts inzake de vlootontwa-
pening. De besprekingen zijn gevoerd door
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
igli en Rosso, ieder van hen bijge
staan door vlootdeskundigen. De midden
Augustus te Parijs begonnen onderhande
lingen, welke hervat werden te Genève
tër gelegenheid van de Volkensbondsver
gadering zijn onlangs onderbroken. De Ita
lianen hadden in den aanvang der bespre
kingen voorstellen naar voren gebracht,
steunende op de maritieme pariteit, welke
door Italië te Londen werd naar voren
gebracht en die de Fransche experts niet
konden aanvaarden. De heer Massigli is
toen van zijn kant formules gaan zoeken,
hierbij op een zuiver practisch terrein blij
vende.
Als gevolg hiervan heeft hij nu eenige
dagen geleden den Italiaanschen verte
genwoordiger Rossoi een voorstel gedaan,
dat voor veranderingen vatbaar zou zijn en
slechts zou gelden tot 1936. De Italiaan
sche regeering achtte dit voorstel onvol
doende, aangezien het beneden het peil
bleef, dat Italië te Lon<Jen geweigerd had.
Hierop werden van Italioansche zijde de
besprekingen, althans voor het oogen-
blik verbroken, doch het spreekt vanzelf,
dat zij niet als geëindigd kunnen worden
beschouwd. Van Fransche zijde tenminste
is men ten volle bereid de besprekingen
voort te zetten.
DUITSCHLAND
HITTLER EN GOEBBELS VOOR HET
GERECHT GEDAAGD.
Beschuldigd van hoogverraad.
Het proces, dat op het oogenblik voor
het gerechtshof te Munchen gaande is te
gen de rijksweerofficieren Seheringer,
Wendt en Lulin, die beschuldigd worden
van hoogverraad, heeft een sensationeele
wending genomen.
De procureur-generaal Nagel heeft na
melijk, volgens de Berlijnsche ochtendbla
den, tijdens de zitting van gistermiddag
medegedeeld, dat op verzoek van de rijks-
weeruatoriteiten teger. ^e 'ii&tionaal-socia-
listische leiders. Hitler en dr. Goebbels
een proces wegens hoogverraad aanhangig
is gemaakt. Dr. Franck, die als verdediger
van Wendt optreedt, en tevens rechtskun
dig adviseur is van Hitier, heeft de juist
heid van dit bericht bevestigd.
DE LEIDSCHE WINKELWEEK. Een kiekje van den reclame-Optocht
voor de Stads-Gehoorzaal
PROF. DR. R. P. VAN CALCAR.
25 jaar hoogleeraar.
Morgen is het 25 jaar geleden dat prof.
dr. R. P. van Calcar aan de Rijksuniversi
teit te Leiden het hoogleeraarsambt aan
vaardde in gezondheidsleer, de bacteriolo
gie en de geneeskundige politie.
Prof. van Oalcar, die tevens directeur
is van het bacteriologische laboratorium
der Leidsche Universiteit, werd 11 Octo
ber 1872 te Veenwoude geboren. Hij stu
deerde van 1892 tot 1896 in de geneeskun
de aan de gemeentelijke Universiteit te
Amsterdam en werd aldaar 6 November
1897 to.t arts bevorderd.
Na eenigen tijd in verschillende zieken
huizen als assistent werkzaam te zijn ge
weest, werd hij in 1905 benoemd tot hoog
leeraar in de bacteriologie en gezondheids
leer aan de Leidsche Universiteit als op
volger van prof. Mac Gillavry. Hij aan
vaardde dit ambt den 26sten September
van dat jaar met een rede over: „Het he-
dendaagsch standpunt van het toxine-
vraagstuk".
Verschillende, waaronder z>eer belang
rijke werken, zijn van zijn hand versche
nen, oa. zijn bekend leerboek der klinische
bacteriologie (1906); Immuniteitsreacties
en eenige harer toepassingen voor kliniek
en laboratorium; Tuberculose und Immu-
nitat; Over de aetiologie van het carci
noom; De beteekenis der voedingsleer bij
schaarschte van levensmiddelen (1917);
De kanker en zijn ontstaan; enz.
Als rector magnificus der Leidsche Uni
versiteit hield hij op den 8sten' Februari
1921 een belangwekkende rede over de
ontwikkeling en de beteekenis der moder
ne bacteriologie.
Prof. van Calcar is vooral bekend door
het door hem uitgevonden procédé, voor
kunstmatig veevoeder tijdens de veeyoe-
derschaarschte gedurende den oorlog,
waarvoor hij bij Leiden een groote fabriek
vestigde.
Zooals reeds gemeld, wenscht prof. van
Calcar zich morgen aan ieder huldebetoon
te onttrekken en is daarvan dan ook door
zijn talrijke leerlingen en oud-leerlingen,
die'aanvankelijk zich tot een comité had
den willen vormen om hun leermeester en
oud-leermeester te huldigen, afgezien.
ITALIË
TURATI AFGETREDEN.
Als Secretaris der Fascistische Partij.
August© Turati, die gedurende vele ja
ren Secretaris-Generaal van de Fascisti
sche Partij is geweest, is als zoodanig af
getreden. Hij zal worden opgevolgd door
den Kamer-President' Giuirati.
Het orgaan der Fascistische Partij pu
bliceert een schrijven van Turati aan Mus
solini, waarin hij zijn ontslag vraagt, hier
aan toevoegende, dat hij hoopt den Duce
en de Fascistische revolutie naar beste
krachten te hebben gediend. In zijn ant
woord aanvaardt Mussolini deze ontslag
aanvrage, echter niet zonder zijn leedwe
zen over deze beslissing te hebben geuit.
De Duce wijst erop, dat Turati de Partij
in de gedenkwaardige dagen van weleer
daadwerkelijk geleid heeft.
Aanschouwelijke gezondheidsles.
Het voorbeeld volgend van den Paus,
die de vorige week een groep bedevaart
gangers tot zich noodigde opdat ze met
eigen oogen konden waarnemen, dat hij
zich in goede gezondheid bevindt en dus
de geruchten over zijn ziek-zijn kunnen
tegenspreken, heeft Mussolini ook den
volke kond gedaan dat het hem goed gaat
en dat de berichten als zou zijn gezondheid
\bonnementen
Zij, die zich vanaf heden opgeven
als abonné, ontvangen de courant
tot 1 October a.s. gratis
DE ADMINISTRATIE
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Jhr. Loudon over de werkzaamheden der
ontwapeningscommissie.
Hitler van hoogverraad beschuldigd.
Massa-executie te Moskou.
Groote aardbeving in centraal Azië.
(Buitenl. Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
H. M. de Koningin heeft heden de zeehi
ven van Dordrecht geopend (2de blad).
te wenschen laten, onjuist zijn.
Hij deed dit uitteraard op eenigszins
andere wijze dan de Paus. Hij verzocht
n.l. een aantal journalisten te aanschouwen
hoe goed hij nog paardrijden kanl Hij
toonde zijn twee witte Arabische paarden,
besteeg ze achtereenvolgens en reed er
mee rond. Daarna verkleedde hij zich snel,
ging achter het stuur van zijn auto zitten
en reed, vergezeld door prins Boncampagni,
den gouverneur van Rome, weg om eenige
bezoeken aan openbare werken af te leg
gen.
RUSLAND
MASSA-TERECHTSTELLING
TE MOSKOU.
48 personen geëxecuteerd.
De Gepeoe, die in opdracht van het
centraal executief comité en den raad van
volkscommissarissen der Sovjetunie het
onderzoek naar de aangelegenheid betref
fende de contra-revolutionaire organisatie
op het gebied der levensmiddelendistri-
butie heeft onderzocht, heeft dit onderzoek
thans beëindigd. De leider der organisatie
Rjasanzef en 47 andere personen, die de
organisatie geleid of actief aan haar han
delingen deelgenomen zouden hebben,
werden ter dood veroordeeld. Heden zijn
de doodvonnissen reeds voltrokken.
BRITSCH-INDIE
DE ONRUST IN INDIë.
De Indische nationalisten willen den
strijd tegen het Engelsche zoutmonopolie
weer aanbinden. Volgens Engelsche be
richten zal de nieuwe campagne 1 October
worden ingezet.
De beide burgemeesters der stad Cal
cutta die voor eenigen tijd tot gevangenis
straf werden veroordeeld, zijn weder, op
vrije voeten
ZUID-AMERIKA
ONTEVREDENHEID IN URUGUAY.
Dreigende staking zakenlieden.
Totdusver was Uruguay een der weinige
Zuid-Amerikaansche staten waaromtrent
nog niet verluidde van moeilijkheden. Tot
dusver, want thans vinden wij vermeld
dat vertegenwoordigers van een honderd
tal zakenorganisaties te Montevideo een
oproep hebben gedaan om het zakenleven
ih Uruguay gedurende 48 uur stop te zet
ten. Dit als protest tegen de wetsontwer
pen, waarbij de voor het rijkspersoneel
geldende bepalingen inzake minimumloon
en ouderdomspensioen worden uitgebreid
tot het particuliere personeel.
Volgens deze zakenlieden zou dit een
bankroet voor het land worden.
CHINA
De „wrekende god".
In kringen der Centrale regeering
vreest men, dat de gouverneur van Mands-
joerije, Tsjang Hsoe-Liang, streng zal op
treden tegen alle generaals die aan den
burgeroorlog hebben deelgenomen.
Tsjang heeft de door Jen en Feng ge
vormde tegenregeering opgeheven.
