MAANDAG 15 SEPTEMBER 1930
21ste Jaargang MAANDAG 15 SEPTEMBER 1930No. 6695
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
De verzekering tegen invaliditeit
en ouderdom
BUITENLAND
3)e Zeidóobz 6ou/fca/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 oent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 I
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
De invaliditeitswet regelt de verzekering
van arbeiders tegen geldelijke gevolgen van
invaliditeit en ouderdom. Ieder arbeider, die
den leeftijd van 14 jaar heeft bereikt, in
loondiens arbeid verricht binnen het Rijk en
tegen loon van niet meer dan 3000.per
jaar is verplicht om zich te verzekeren over
eenkomstig de bepalingen der Invaliditeits
wet. De verzekerde heeft recht op een rente
ingeval van invaliditeit (invaliditeitsrente) en
na het bereiken van den 65-jarigen leeftijd
(ouderdomsrente), terwijl bij overlijden van
den verzekerde zijne weduwe in sommige ge
vallen recht heeft op een weduwenrente en
zijne kinderen beneden den leeftijd van 14
jaar recht hebben op weezenrente.
Ondanks de vele feiten, die dit weerspreken
is de meening van veel menschen nog steeds,
dat met een rentekaart slechts een pensioen
kan verkregen worden van 3.per week
op 65-jarigen leeftijd.
Het bezit eener rentekaart geeft echter op
grond van de op de rentekaart geplaatste
zegels onder bepaalde voorwaarden recht op
ouderdomspensioen, invaliditeits-pensioen, we
duwen en/of weezenpensioen en kan leiden
tot geneeskundige behandeling of verpleging,
als blijvende invaliditeit dreigt en deze nog
te voorkomen is.
Doch de verzekerden moeten voldoen aan
de voorwaarden die voor de onderscheidene
pensioenen (renten) zijn gesteld.
Wij willen daarom een overzicht geven van
de voornaamste rechten en verplichtingen
van de verzekerden. Recht op invaliditeits
rente heeft de verzekerde, indien hij blij
vend of tijdelijk invalide is en hij tevens den
voorgeschreven wachttijd van 150 premiewe-
ken heeft vervuld. Tijdelijke invaliditeit,
welke korter duurt dan een half jaar, geeft
geen recht op rente. (Gedurende dit halfjaar
zal in verband met de invoering der Ziekte
wet, veelal ziekengeld worden genoten).
De wachttijd bedraagt, zooals we zagen,
150 premieweken, d.w.z. er moet voor of door
een verzekerde over ten minste 150 kalen-
derweken (dat is dus te zamen ongeveer 3
jaar) premie zijn betaald, wil de verzekerde
aanspraak op de rente kunnen doen gelden.
Het bedrag der invaliditeitsrente is af
hankelijk van den duur der verzekering en
van het totaal der voor of door den verzeker
de betaalde premiën.
De verzekerde, die den leeftijd van 65 jaar
heeft bereikt, heeft recht op ouderdomsrente.
Ook de verzekerde, die bij het bereiken van
dien leeftijd nog valide is, heeft derhalve
recht op deze ouderdomsrente.
Indien er gevaar bestaat, dat een verzeker
de blijvend invalide zal worden en dat dit
gevaar kan worden afgewend door doelmatige
geneeskundige behandeling of verpleging, kan
de Raad van Arbeid aan het bestuur der
Rijksverzekeringsbank voorstellen, den ver
zekerde geneeskundige behandeling voor re
kening der Bank te doen verleenen of wel
den verzekerde in eene inrichting' te doen
opnemen. Deze behandeling of opneming kan
echter alleen met toestemming van de ver
zekerde geschieden. Aan diens kinderen, be
neden 14 jaar en (of) aan diens echtgenoote,
die invalide is of den 60-jarigen leeftijd heeft
bereikt, kan in geval van zoodanige opneming
van verzekerde, gedurende het verblijf van
den verzekerde in de inrichting een uitkee-
ring worden toegekend. Na overlijden van
den verzekerde heeft in enkele gevallen zijn
weduwe recht op weduwenrente, mits de
echtgenoot hetzij in het genot was van een
invaliditeits- of ouderdomsrente, hetzij 40
premiën in rekening kan doen brengen. De
weduwe heeft in 2 gevallen recht op rente.
'anneer zij blijvend invalide is; 2e.
zij den leeftijd van 60 jaren heeft
bereikt Is zij bij den dood van haar echtge
noot nóch invalide, noch 60 jaar, dan heeft
zij recht op rente zoodra zij blijvend invalide
wordt of den leeftijd van 60 jaar bereikt. Her
trouwde zij vóór dien tijd, dan heeft zij geen
recht op rente; evenmin heeft zij daarop
recht, indien zij met den verzekerde huwde
toen hij reeds 50 jaar was of reeds in het
bezit van een invaliditeitsrente was.
Na het overlijden van een verzekerde vader
hebben zijn kinderen beneden 14 jaar recht
op weezenrente, mits hetzij de vader in het
genot was van invaliditeitsrente, hetzij voor
of door den verzekerden vader reeds over
ten minste 40 kalenderweken premiën waren
betaald. Dit geldt ook ten aanzien van kin
deren beneden 14 jaar van een verzekerde
moeder, met dien verstande echter, dat die
kinderen alleen dan recht op weezenrente
hebben, indien zij vaderloos zijn of de moe
der hun kostwinster was.
Tenslotte hebben na het overlijden van den
al of niet verzekerden vader ook recht op
weezenrente de wettige kinderen beneden 14
jaar, indien de moeder verzekerd is en voor
of door haar ten minste 40 kalenderweken
premiën waren betaald.
In den regel moet de premie door den
werkgever worden voldaan. De werkgever is,
behoudens een enkele uitzondeering, niet be
voegd een deel der premie van het loon af te
houden.
Ingeval de verplichting tot premie-betaling
op den arbeider zelf rust, zal de vrouwelijke
arbeider, die een huishouding heeft te ver
zorgen, geen premie behoeven te betalen over
de kalenderweken, waarin zij niet voor an
deren heeft gewerkt; voor alle overige arbei
ders, die zelf premie moeten betalen, bestaat
ontheffing van de verplichting tot premie
betaling alleen dan, wanneer de oorzaak, dat
niet werd gewerkt, is gelejjen óf wel in
ziekte, óf wel in gebrek aan werk of werk
staking.
De verzekerde, voor wien de premie in ze
gels wordt betaald, moet de rentekaart zorg
vuldig bewaren, en bij elke loonsbetaling aan
den werkgever overleggen. Hij kan ook de
kaart aan den werkgever, tegen ontvangbe
wijs, in bewaring geven, doch hij is te allen
tijde bevoegd de in bewaring gegeven kaart
van den werkgever terug te vorderen. Indien
de premie voor den verzekerde in geld wordt
betaald, wordt de rentekaart door den Raad
van Arbeid bewaard.
De verzekerde, die niet voor een geheele
week bij zijn werkgever in dienst is, moet ge
durende den tijd, dat hij'in dienst werkzaam
is, zijn rentekaart bij zich hebben.
De verzekerde diene er vooral voor te zor
gen, dat hij zijn rentekaart niet verliest. Im
mers er is uitdrukkelijk bepaald, dat met
zegels, geplakt op een verloren gegane ren
tekaart, geen rekening wordt gehouden.
Slechts in uitzonderingsgevallen kan de
Rijksverzekeringsbank het verlies der rente
kaart vergoeden.
Uit het vorenstaande blijkt wel, dat met de
rentekaart behalve 3 ouderdomsrente op 65-
jarigen leeftijd, nog meerdere voordeelen
kunnen worden verkregen als invaliditeits
pensioen, weduwen en/of weezenpensioen, als
mede geneeskundige behandeling of verple
ging-
Het is daarom van groot belang, dat de i
rentekaart met zorg wordt behandeld en dat I
het zegelplakken steeds op regelmatige wijze
plaats heeft. Daarmede dient elke verzekerde
ingevolge de Invaliditeitswet zijn eigen be-
lang.
VOLKENBOND
DE VERDEELING DER RAADSZETELS
China eischt en dreigt.
Titulescu heeft Zaterdag in den volkenbonds
raad medegedeeld, een schrijven ontvangen te
hebben van den gedelegeerde van China, behel
zende, dat China zich candidaat stelt voor het
lidmaatschap van den volkenbondsraad.
Daar China eerst twee jaren geleden zich
uit den volkenbondsraad heeft teruggetrokken,
kan het niet gekozen worden, tenzij de volken
bondsvergadering met n meerdertieid van twee
derden der stemmen de herkiesbaaheul aan
neemt.
Titulescu heeft, in verband met dezen brief,
bepaald, dat de stemming daarover zal plaats
vinden op a.s. Woensdag;a daarna zullen de
stemmingen over de drie niet permanente ze
tels in den volkenbondsraad plaats vinden.
Het schijnt, dat China dreigt uit den volken
bond te treden, wanneer het geen zetel in den
raad krijgt, doch het is wel ondenkbaar, dal
de volkenbondsvergadering voor zulk een drei
gement zal zwichten.
Vooral in verband met den op het oogenblik
in China bestaanden ongeordenden toestand
zijn de kansen, de vereischte meederheid van
twee derden der stemmen te krijgen gering
Men begrijpt hier niet, waarom China niet
nog een jaar gewacht heeft met het stellen
van deze candidatuur. Dan zou de driejarige
wachttijd voor oud-leden van den volkenbonds
raad verstreken zijn en zou China met eenvou
dige meerderheid van stemmen een zetel kun
nen krijgen, temeer daar Perzië het volgende
jaar moet aftreden en daardoor een Aziatische
zetel vrijkomt.
DUITSCHLAND
DE RIJKSDAGVERKIEZINGEN
Groote winst voor de nationaal-socialisten
De verkiezingen werden in de hoofdstad van
het Duitsche Rijk door goed weer begunstigd.
Reeds vroeg in den morgen was in de stem
lokalen 'n groote drukte. In de regeeringswijk
hadden zich, als gewoonlijk, vele nieuwsgieri
gen verzameld, voornamelijk in
se 14, waar tegen kwart over acht gistermoren
Rijkspresident Von Hindenburg, vergezeld door
Staatssecetaris Meissner, verschenen om hun
stemplicht te vervullen. De Rijkspresident werd
met hoera-geroep begroet.
Tegen den middag had in Groot-Berlijn
veertig tot vijftig procent der stemgerechtig
den hun stem uitgebracht. In vele wijken, voor
al in die der arbeiders, was nog drukker ge-
De propaganda der politieke pai tijen be
perkte zich Zondag voorname!t!k tot het \er-
spreiden van vlugschriften, terwijl ook spreek
koren zich op straat vertoonden. Bovendien zag
men, zooals gewoonlijk vele vlaggen en trans
paranten op vrachtauto's.
In de groote verkeersstraten der binnenstad
verzamelden zich nu en dan groepen menschen
doch deze werden spoedig door de politie ver-
Over het algemeen kan gezegd worden, dat
de verkiezingsdag te Berlijn betrekkelijk rus
tig is verloopen.
In Neukoln moest de politie in den middag
optreden tegen sterke samenscholingen van
communisten. Te zes uur Zondagavond be
droeg het aantal te Berlijn opgebrachte perso
nen ongeveer 500. Hieronder zijn ook begrepen
de arrestaties, die gisterennacht hebben
plaats gehad, en welke in verschillende
deelen van de stad moesten geschieden.
Gedurende het laatste uur voor het sluiten
van de stembus werd het verkeer op straat nog
veel drukker. In vele stemlokalen moesten de
kiezers tengevolge van den grooten toeloop
wachten. Bij steekproeven in eenige loka'en
bleek, dat 75 tot 90 procent der kiezers is op
gekomen.
Volgens de tot gisteravond zes uur in Berlijn
ontvangen berichten, hebben op den verkie
zingsdag nergens ernstige botsingen plaats ge
had.
De voorloopige uitslagen
Naar de rijksverkiezingsdienst mededeelt zal
de nieuwe rijksdag waarschijnlijk bestaan uit
573 afgevaardigden; de oude rijksdag bestond
uit 490 leden.
De nieuwe rijksdag zal zeer waarschijnlijk
als volgt zijn samengesteld: (de tusschen
haakjes geplaatste cijfers zijn die van den vo-
rigen rijksdag): Sociaal-democraten 143 (152),
Duitsch-nationalen 41 (79), Centrum 69 (61),
Communisten 76 (54), Duitsche Volkspartij 25
(45), Staatspartij 22 (De oude partij onder den
naam Democraten had 25 zetels in den vorigen
rijksdag), Economische partij 23 (23), Beiersche
Volkspartij 18 (17), Nationaal-socialisten 107
(12), Landvolk 18, Landbond 3, Duitsche Boe
renpartij 6 (8), Duitsch Hannoversche partij 5
(3), Conservatieve Volkspartij 2, Christen soci
ale Volksdienst 14.
Uit dezen voorloopigen uitslag blijkt, dat de
radicale partijen groote winsten hebben be
haald. De nationaal-socialisten hebben hun aan
tal zetels bijna vertienvoudigd en zijn nu na de
sociaal-democraten de sterkste fractie in den
rijksdag Aan de links-radicale zijde hebben de
communisten thans niet minder dan 22 :etels
gewonnen. De grootste verliezen hebben gele
den de Duitsch-nationalen en de Duitsche
Volkspartij. De verliezen der Sociaal-democra
ten zijn ook belangrijk, indien men bedenkt,
dat het aantal uitgebrachte stemmen bij deze
verkiezingen belangrijk grooter was dan in
1928. Het Centrum en de Economische Partij
hebben zich gehandhaafd, terwijl de naams
verandering van Democraten in Staatspartij
weinig resultaat heeft gehad. De eindcijfers
zullen eerst hedenmiddag bekend worden
Hoe zal de nieuwe regeering zijn?
Thans komt de vraag aan de orde op welke
basis een nieuwe regeering moet worden ge
vormd O.a. is'de volgende coaiitie mogelijk:
Vooreerst een meerderheids-coalitie van de
groote coalitie, versterkt met de Economische
Partij, beschikkende over 301 stemmen, hetgeen
een meerderheeid van 29 stemmen op een op
positie van 272 stemmen is. Een tweede meer
derheids-coalitie is mogelijk n.I. de regeering-
Brüning met steun der sociaal-democraten,
waardoor de regeering beschikt over 349 stem
men, waartegenover een oppositie van 224
stemmen, zoodat de meerderheid 125 stemmen
bedraagt.
De nationaal-socialisten laten zich gelden!
Op een vergadering van nationanl-sociaiisten
heeft dr. Göbbers nog eens de voorwaarden op
genoemd, waarop de nationaal-sociilistische
partij bereid is aan de regeering mee te doen.
Zij wenschen een bezetting van het ministerie
van rijksweer en dat van binnenlandsche za
ken; verder het verbreken der banden met de
sociaal-democraten, nieuwe verkiezingen in
Pruisen, enz.
Wanneer de andere partijen op deze voor
waarden niet ingaan dan zullen de nationaal-
socialisten met hun meer dan 100 zetels in de
oppositie blijven en als het moet zullen zij ob
structie voeren.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De voorloopige uitslagen van de Duit
sche verkiezingen. Groote winsten voor de
radicale partijen van links en rechts.
Prof. Piccard heeft gisteren tevergeefs
geprobeerd op te stijgen. (Luchtvaart).
BINNENLAND.
Wederom verschillende verkeersongeluk
ken met doodelijken afloop. (Gem. Ber., 3e
blad).
Een overval door gemaskerde bandieten
nabij Weert. (Gem. Ber., 3e blad).
Een Haagsch advocaat wegens verduis
tering gearresteerd. (Gem. Berichten, 3e
blad).
De overdracht van het rectoraat der
Leidsche Universiteit.
POLEN
ONRUST IN POLEN
Twee dooden bij een demonstratie
Zondag hebben te Warschau bloedige botsin
gen plaats gehad. Er werd gedemonstreerd te
gen de arrestatie der leden van deoppositie.
Na afloop der demonstratie werden twee bom
men geworpen en ook schoten gelost. Daarop
trad de politie tegen de demonstranten op. van
wie er één werd gedood, terwijl verscheidene
politie-agenten werden gewond. Ook in een
aantal provinciesteden hebben demonstraties
plaats gehad, waarbij het tot gevechten met de
politie kwam. Verschillende demonstranten
zouden gewond zijn.
Een later bericht meldt, dat er twee dooden
en vijftig gewonden zijn.
Gearresteerde ex-Sejmleden streng bewaakt
Naar de oppositie-bladen melden, worden de
gearresteerde afgevaardigden der oppositie
partijen buitengewoon streng bewaakt. Zij zijn
opgesloten in de gevangenis ie Brest-Litowsk,
mogen geen bezoeken van hun familieleden ont
vangen, terwijl hun ook geen gebruiksartikelen
mogen worden toegezonden. Aanvankelijk wer
den ook hun advocaten niet in de cellen toege
laten.
Een sociaal-democratisch blad schrijft, dat
zelfs onder het tsaristisch bewind politieke ge
vangenen in voorarrest niet op een dergelijke
wijze zijn behandeld.
RUSLAND
150 RUSSISCHE BOEREN DOOD
GESCHOTEN?
Naar de „Express Poranny" uit Wilna
meldt, zou aan den Russischen kant van de
•Poolsche grensplaats Hlobuszany de Gepeoe
150 Russische boeren, die uit Rusland probeer
den te vluchten, neergeschoten hebben.
Ruslands graan-moeilijkheden
Volgens berichten uit Moskou maken de
Sovjet-autoriteiten thans de cijfers bekend in
zake de uitvoering voor de maand oeptember,
Hieruit blijkt, dat de boeren hun verplichtingen
tot het verkoopen van hun graan aan de regee
ring niet voldoende nakomen. Van de in Sep
tember verlangde hoeveelheid is in de eerste
tien dagen slechts 20.6 pet., waarvan in de
laatste vijf dagen 10.7 pet. ingeleverd. De afle
vering van graan aan de regeering is geheel
onvoldoende.
SLUITING DER STATEN-
GENERAAL. Zaterdag wer
den de beide kamers der
Staten-Genéraal door Min.
Jhr. Mr. Ch. J. M. Ruys
de Beerenbrouck gesloten
