DE 23STE NEDERLANDSCHE JAARBEURS ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1930 DE LE1DSCHE COURANT VIERDE BLAD PAG. 15 GEMENGDE BERICHTEN ONGELUKKEN Over het drukke Vreeburg heerschen de machtige Jaarbeursgebouwen, onaantast bare massa's, opstijgend uit het gewoel van fietsers, wandelaars, trams, en de bizarre staketsels der lichtweekversieringen: uiter lijk onverschillige grijze reuzengestalten, maar onder hun egale steenen huid trilt het wijdvertakte, snelle en energieke eco nomische leven. Binnen deze vale muren trekken zich gedurende tien dagen handel en industrie samen, hier klopt de polsslag van het moderne bestaan, hier strijden fa brieken, concernsen vele groote onderne mingen op allerlei gebied hun vinnigen struggle for life. Ge zult het niet vermoeden als ge tusschen de oude houten gebouwtjes aan den ingang zijt doorgegaan: voor u ligt het plein met vele stands, daartusschen loopen rustig de talrijke belangstellenden maar plotseling zijn er dingen die sterk uw aandacht trekken, eensklaps ziet ge de eerste symptomen van den geweldigen bestaansstrijd, bestuurd door de laatste meest geraffineerde vindingen van tech niek en vernuft. De firma Stork exposeert motorpompen: de machines trillen koortsachtig, groote hoeveelheden water stroomen woest door de buizen. Even verder staan de monster lijke auto-tractors, daarnaast weer andere machines, men demonstreert, men leeft. Groepjes nieuwsgierige lceken verwonde ren zich over de capaciteiten der installa ties, de ingewijden loopen met een bijna hautaine kalmte tusschen het suizende wentelen van wielen en drijfriemen door en wonderlijk gewoon wijzen hun handen naar de composities van staal, als zij an dere geinteresseerden verschillende con structies verklaren. Het duizelt u soms als ge even probeert alles wat zich hier voor uw oogen afspeelt te realiseeren, als ge bedenkt welke ontzaglijke hoeveelheden energie en vernuft er noodig waren om deze nu bijna vanzelfsprekende njachines tot stand te brengenmaar de Jaar beurs is allerminst geschikt 'om tot voor werp te dienen eener philosophische over peinzing. En trouwens: gij zult er geen gelegenheid voor hebben. Weer andere dingen roepen u en gij gaat gehoorzaam verder. Binnen het gebouw trekt u links de groote stand van Philips en bij het door- loopen naar de auto-af deeling valt u de stand van Gispen op: een klein modern interieur, stalen meubelen, nikkel en glas, helder blinkend, strak van vorm en lijn. De reclames zijn in dénzelfden trant, de Rotterdamsche architect Paul Schuitema ontwierp verschillende catalogi in gedurf de typografie en opvallende fotomontage. De werking der Giso-lampen met de spie- gelreflectors wordt er op eenvoudige, dui delijke wijze in verklaard, de constructies van de fabrieksarmaturen uitgebeeld. Het geheel maakt een prettigen, opgewekten indruk. Maar er zijn meer stands, er is meer vreugde, er zijn vele voorbeelden van mo derne zaken-exploitatie en van Ameri- kaanschen durf. Ge wordt bijna overstelpt door de bonte mengeling van de tallooze producten die worden tentoongesteld. Als ge door de drukke gangen wandelt blin ken de vele radio-installaties, gekleurde lampen, kinderspeelgoederen, kristalwa ren, enfin, wat ge maar bedenken wilt, u aanlokkelijk tegen, en er zijn vriendelijke dames en heeren, die u met een sierlijke buiging reclame ter hand stellen en u na in een ondeelbaar moment met hun ge- routineerden blik uw koopkracht te heb ben getaxeerd, glimlachend vragen of gij soms interesse hebt voor het fabrikaat van hun firma. In de radio-afcleeling zingen de vele luidsprekers en gramofoons hun wonderlijk warrelige symphonic die beslaat uit fox trot's, klassieke vioolsoli en de „Suite Oriëntale" van Popyeen bizarre ka- leidoscoop van klanken waarin u het hoo- ren vergaat. Soms, wordt daarbij alles overstemt door een Weco-installatie die speciaal voor groote zalen is gemaakt en het geluid, tot in alle onderdeden zuiver en gaaf reusachtig versterkt. „No no Na nette" veroorzaakte een totale opstopping van het toch al drukke voetgangersver keer; de groote loudspeaker liet de mas sale klanken machtig dreunen door de corridors over de talrijke aandachtig luis terende en bewonderende belangstellen den. Dat de hulpmiddelen in den modernen commereieelen bestaansstrijd ook hoe lan ger hoe meer worden geperfectionneerd, bewijzen u de vele stands van reclame- artikelen. In de toonkamers dansen ge kleurde en caricaturale poppetjes hun gro teske, hoekige dansjes. Onder de verte genwoordigers van deze branche neemt o.a. de Betterway Company te Weenen, die een vertegenwoordiging heeft in Am sterdam, een voorname plaats in. De zeer scherp getypeerde houten poppen van Charley Chaplin en Adolphe Menjou de- monstreeren u het spitsvondige, haarfijn ontledende talent, waarmede de ontwer pers voor deze firma werken. Shaws scher pe kop en Paul Whiteman's ronde, blozen de gezicht toonen u, dat ook op ander ge bied de teekenaars goede resultaten be reiken. Het kinderspeelgoed wordt eveneens gemoderniseerd; de stand van de Ado- werkplaatsen poogt u bij te brengen dat moderne, kubistische interieurtjes den smaak van uw pupil op waardige wijze zullen leiden op paden waar uw eigen, meer behoudend artistieken kunstzin u meestentijds afhoudt. De vroolijke ge kleurde poppenmeubeltjes, de strakke kleine autobussen en vrachtauto's, een voudig helder en smaakvol, bewijzen u, dat ge nog niet- op andere manieren ervaren hadt, dat wij er in dat opzicht sedert den tijd van de ingewikkelde, stoffige, kleine diligences zeer op vooruit zijn gegaan. Maar ge wordt weer verder meegeno men in den voortdurenden stroom van belangstellenden, die onophoudelijk langs de toonkamers trekt. Deze menschen vor men een niet onbeteekenend onderdeel van de beurs en zijn minstens zoo interes sant als de tentoongestelde producten. Als ge even om' u heen kijkt, zult ge de twee groepen, die er vanuit commercieel stand punt bekeken, zijn n.l. koopers en de niet-koopers gemakkelijk kunnen indee- len. De koopers zijn meestal mannen die druk loopen te gesticuleeren met een bos beschreven papieren in de hand, een pot lood achter hun oor, een garibaldi-hoed (waarom het meestal die kaasbolletjes zijn zal u altijd een raadsel blijven) achter op hun hoofd; zij keuren bijna al het aange bodene af, beheerschen de toonkamers met hun militante gebaren en loopen gejaagd, dikke sigaren uitkauwend, over de gangen. De niet-koopers zijn veel talrijker, .hun variëteiten onbegrensd. Er zijq burger mannetjes die elke brochure zenuwachtig dankend aannemen of andere op slinksche wijze van een tafeltje grissen; er zijn vele mevrouwen die de nieuwste snufjes op huishoudelijk gebied komen zien en zich meestal, na zeer geïnteresseerd naar den beleefden handelaar te hebben ge luisterd, met een air de dédain afwenden; er zijn menschen die alles tóch al weten, die met een grenzenlooze geblaseerdheid over de gangen wandelen, maar nu een maal komen omdat je het moet hebben ge zien; er zijn ook menschen, natuurlijk da mes, die komen om zelf gezien te worden; er zijn menschenja wat voor soort menschen is er niet? Op de jaarbeurs zult ge alle variëteiten van den homo-sapiens in bonte mengeling dooreen vinden. Maar dat zult ge overal kunnen, hoewel niet zoo karakteristiek misschien en daarom wandelen wij weer verder langs de stands. De Goudsche Plateelbakkerij „Plazuid" is met een zeer smaakvolle inzending ver tegenwoordigd. De sierlijke mat-wicte her ten en rendieren, die door den beeldhou wer C. J. van der Hoef ontworpen zijn, komen hier goed uit. Er zijn vele zeer kunstzinnige, moderne serviezen en alles is op een juiste, artistieke wijze geëxpo seerd. In deze afdeeling komt de Maas- trichtsche Kristal Unie eveneens fraai voor den dag. De uiterst zuiver geslepen kris tallen vazen, de schalen: 1 het verraadt alles de tot in de uiterste perfectie ge harmonieerde samenwerking tusschen scherpe artistieke visie en beheerscht vak manschap. De kannetjes en de drinkglazen van zacht paars glas, de eenvoudige en toch zoo gecompliceerd gevormde vazen en pullen staan in kleurrijke wisseling ten toongesteld. Maar er is meer, veel meer. Het alles voor u op te sommen is echter ondoenlijk. Wij wilden slechts een algemeenen indruk geven van dit zoo bij uitstek belangrijke nationale en internationale gebeuren; en kele grepen uit de wondere hoeveelheid van zoo heterogeen gehalte; enkele kijk jes op hetgeen er zich tusschen de hooge muren van de Jaarbeursgebouwen afspeelt; wij wilden u slechts enkele plekjes toonen uit dezen modernen bijenkorf van het economisch leven, waar (ge zult de verge lijking wel willen vergeven) de werkbijen van handel en industrie de honing van techniek en vernuft hebben opgezameld. DOOR EEN LIER GETROFFEN. Schippersknecht overboord geslagen en verdronken. In de haven van Walsoorden is gisteren de zes-en-vijftigjarige schippersknecht B. uit Sliedrecht op een baggermolen door een lier getroffen en over boord geslagen. Het lijk is nog niet gevonden. Verdronken. De 19-jarïge E. S. L. S. is in het Noord- Hollandsch Kanaal onder de gemeente Alkmaar verdronken. Kind doodgedrukt. Donderdag is onder Vlagt wedde liet 6-ja rig kind van den schilder D. tusschen een muur en een kipkar doodgedrukt. Tusschen de machine bekneld geraakt. Aan boord van den stoomtrawler „Pro- tinus" uit IJmuiden is op de Noordzee de stoker J. Iv. 'tusschen de machine bekneld geraakt, waardoor één der beencn verbrij zeld werd. Gisteren keerde de stoomtraw ler in de haven van IJmuiden terug, waar na de gewonde onmiddellijk naar een zi'p- kenhuis werd vervoerd. Uit den trein gevallen. Donderdagmiddag is uit den trein, die ongeveer half twee van Eerbeek in de rich ting Apeldoorn vertrekt tusschen Eerbeek en Loenen een man gevallen, wien beide beenen werden afgereden. Men vond op het lijk een plaatsbewijs van Laag-Soeren naar Amsterdam. BRANDEN. Te Enschede is in den nacht van Don derdag op Vrijdag een houten loods, die nende als timmermanswerkplaats, staande achter een perceel aan den Leijdswcg door onbekende oorzaak afgebrand. De loods was niet, het materiaal wel verzekerd. Nog is dienzelfden nacht aldaar een schuur achter perceel Hooge Bothof 94 in vlammen opgegaan. In de schuur waven geborgen: veeren, zakken, wol en huiden. Gebouw en inventaris waren verzekerd. Boerderijbrand te Zundert. Door lot nu toe onbekende oorzaak brak te Zundert brand uit in de hoeve bewoond door A. Hendriks. Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat in korten tijd boerderij schuur, stal, de heele oogst, de werktuigen, twee paarden en klein vee in de vlammen omkwamen. De brandweer kon tegen het vuur niets uitrichten. Alles wordt door ver zekering gedekt. Inbraak in de pastorie op Urk. Gisternacht is ingebroken in de pastorie van de Ned. Herv. Kerk te Urk. De inbre kers, die vermoedelijk door een tuimel raam aan de achterzijde van liet gebouw binnenkwamen, hebben alles in het huis overhoop gehaald. Kasten zijn opengebro ken en ten deele vernield. De bewoner, ds. Blink Kramer, is met vacantie afwezig, zoodat nog niet kan worden medegedeeld wat vermist wordt. De burgemeester, als. hoofd der politie, heeft gistermorgen een onderzoek ingesteld. Men heeft ds. B. Kramer van, het gebeurde in kennis gesteld Deze wordt hedenavond terugverwacht. In geen jaren heeft iets dergelijks op het eiland plaats gehad. EEN EIGENAARDIGE ARRESTATIE. Oude moordzaak opgehelderd. Indertijd werd door de Heerlenschc Rechtbank de Italiaan M. V. gearresteerd, verdacht van een groot aantal valsche gul dens en kwartjes te hebben gefabriceerd. Wat de eigenaardige oorzaak van deze ar restatie was, werd toen verzwegen. In de maand Juli van dit jaar werd te Athus in België de Italiaansche fotograaf Tremen- zolli doodgeschoten. Het eenigste wat de Heerlensche Recherche over dezen moord vernam, was het bericht uit de Belgische pers. Na dezen moord had verdachte in een hotel te Heerlen zijn intrek genomen. Bij de controle bleek de Italiaan verdwe nen te zijn, met achterlating van zijn bagage. Eindelijk, toen hij op den avond van 7 Juli terugkeerde, kon tot arrestatie worden overgegaan. Op hem werden gevonden een browning revolver met een aantal scherpe patronen. Het eigenaardigste was, dat, verdachte in het bezit was van een courant in de Italiaansche taal, dat het verslag van den moord te Athus bevatten en waarin hij als verdachte van den moord werd genoemd. Tevens bleek, dat hij lid was van de communistische partij in Frankrijk. V. is op last van de Nederlandsche regeering aan de Belgische Justitie uitgeleverd. Inbraken. Gisternacht is op een drietal plaaisen in de gemeente Oudorp, bij Alkmaar, ingebro ken. Bij den heer K. B. bleken gistermorgen alle kasten overhoop gehaald en vele kostbaarheden ontvreemd, o.a. een gouden ooi^jzer, twee gouden heerenhorloges, een zilveren dameshorloge en voorts tal van gouden voorwerpen, alsmede eenig geld. Bij den heer A. K. bleek een gouden oorijzer te zijn verdwenen uit een *ioos. waarin nog meer gouden voorwerpen lagen, wellce echter niet waren aangeroerd. Bij den heer v. d. L. weru uit een kast een gou den horloge ontvreemd. De daders hebben zich door openschuiving ivan een raam toe gang tot de woning verschaft. Diefstal van geweren. BUITENL. BERICHTEN ONGELUKKEN JAPANSCH SCHIP OP DE ROTSEN. De bemanning verloren? Do Japanschc trawler „Ibukimaru" is gisteren nabij Hainan (China) op de rot sen geloopen. Er bevinden zich achttien man aan boord. De hoop om hen te red den is, gezien het stormachtige weder op gegeven. DE RAMP VAN SAN DOMINGO. De ellende vermindert. De door de wervelstorm veroorzaakte nood te San Domingo is thans iets ver minderd. Groote hoeveelheid levensmiddelen zijn aangekomen, zoodat de vrees voor een hon gersnood is verdwenen. Ook zijn groote hoeveelheden genees- 'middelen aangevoerd, zoodat het gevaar voor ontstaan en uitbreiden van epide mieën niet meer te vreezen is. De meeste inwoners der stad zijn inge ënt. De waterleiding is wederom in orde gebracht. Naar van officieele zijde thans wordt medegedeeld bedraagt het aantal door den wervelstoi'm gedooden 2700. In de hospi talen en barakken bevinden zich nog 8000 gewonden. DE AZAMA IN WERKING. De bevolking vlucht in paniek. Gister voormiddag om half tien is de Japansche vulkaan Azama plotseling aan het werken gegaan. De bewoners der om geving .«vluchten in paniek. Tot dusver wordt slechts van één doode melding ge maakt. De Azama is een berg van 2480 meter hoogte en ligt. ongeveer 10 K.M. ten Noord- Oosten van de stad Ujoga. HEVIG ONWEER BOVEN ZUID-FRANKRIJK. Groote schade aangericht. Een hevig onweer heeft boven geheel Zuid-Frankrijk gewoed en groote schade aangericht. Nice werd door den storm met volle kracht getroffen. In de morgenuren werd de hemel bedekt door koperkleurige wolken en na enkele hevige onweerslagen seortte een regenvloed op de stad neer. De straten werden in even zoo vele rivieren her schapen en de huizen liepen onder. Groote hoeveelheden waardevolle bontwerken, zij den goederen en andere koopwaar, die in de kelders waren opgeslagen, zijn door het binnensbroomende water bedorven. De tramdienst moest onmiddellijk worden stop gezet. Ook te Menton, Monaco en Antibes waren de wegen volkomen onbegaanbaar. In Grasse viel de regen met zooveel kracht uit den hemel, dat vogels uit de boomen op den weg vielen, halfdood geslagen dooi den striemenden regen. Te Marseille werd de geheele treindienst ontwricht en d© scheepvaart eenige uren stopgezet. Een cycloon, die ongeveer 10 minuten duurde, veroorzaakte zeer groote schade te Saiut Rémy-de-Provence. De meeste daken wer den van de huizen afgeslagen en sommige over grooten afstand weggevoerd. Tallooze boomen en telegraafpalen wer den omvergeworpen en de boeren en bloem en groentekweekers hebben enorme scha de geleden. Er is evenwel geen verlies van mensphenlevens te betreuren. >»Tel." Marseille door noodweer geteisterd. Gisteravond is de stad Marseille door een wolkbreuk, gepaard gaande met een hevigen storm, geteisterd. Een deel dei- kademuren werd weggeslagen, waardoor de laaggelegen stadswijken onder water kwa men te staan. Het geheele tramverkeer moest worden stopgezet, terwijl de spoor weg- en telefoonverbindingen met andere steden werden verbroken. Ook Nice heeft ernstig van den storm te lijden gehad. Orkaan teistert Noord-Carolina. Uit Morehead (Noord-Carolina) wordt gemeld: Een orkaan heeft aan de Oceaan- kust gewoed en werd gevolgd door een wolkbreuk. Door den storm werden alle verbindingen verbroken. Daar geen telefo nisch of telegrafisch verkeer met het ge troffen gebied mogelijk is, is de omvang van de schade nog niet bekend. Pokkengevallen in Kent. Onder de personen, die thans in het graafschap Kent bezig zijn met het inha len van den hopoogst en die meest afkoDi- stig zijn uit Londensche volkswijken, zijn tien gevallen van pokken voorgekomen. Men vreest voor uitbreiding der ziekte. Een kantoorbediende neergeschoten. Een kantoorbediende te Keulen, die voor zijn patroon 1800 mark van de bank moest halen, werd op straat door een onbekende overvallen. Deze rukte den bediende zijn actentasch met geld plotseling af en tóen de bediende zich verzette, schoot hij hem De roover ontkwam op een motorfiets, waarvan de bestuurder op hem had ge wacht. Een te goede treffer. Uil Kiel wordt gemeld: Op deu ouden Duilscheu kruiser „Zahringeu", die als schijf dienst doet voor schietoefeningen der Duitsche marine is gisteravond brand uit gebroken, nadat het schip door een pro jectiel was getroffen. In 4iet ruim van het schip ligt een ge weldige hoeveelheid kurk, naar schatting twee Spaansche oogsten. Toen de Duitsche marine indertijd tot aankoop vaij die enor me hoeveelheden overging, ontstond on rust op de krukmarkt, daar niemand wist door wie de aankoopen werden gedaan. In dien kurkvoorraad woedt thans het vuur voortdurend voort. Een zware rook hangt over de haven, waardoor het werk der brandweerlieden, die met zes drijvende spuiten voortdurend water geven, zeer be lemmerd wordt. Elk oogenblik worden dc spuitgasten afgelost, daar zij het niet lang in de nabijheid van het brandende schip kunnen uithouden en vermoedelijk zal het blusschingswcrk nog eenige dagen voortgezet moeten worden. Eenige brand weerlieden moesten zelfs naar het zieken huis worden overgebracht. In den loop van den dag heeft het vuur zich over het- geheele schip uitgebreid. Er wordt zooveel water in de brandende mas sa gespoten, dat dit weer uitgepompt moet worden, om te vermijden, dat hei scnrn umslaat en zinkt. Desondanks blijft dc brand voortwoeden en zelfs de koolzuur, die in de ruimen wordt geperst, heeft wei nig uitwerking. Het schip zal vermoedelijk een langdu rige operatie in een dok moeien ondergaan daar ook de buitenbekleeding van dpu kruiser zeer van het vuur te lijden heefi Vóór morgenmiddag zal 't vuur echter wel niet gedoofd zijn. In een ijzergieterij. Gisteravond omstreeks half acht werd brand ontdekt in de afdeeling Alluminium van de ijzergieterij „De Industrie" te Vaas- sen. De brand was ontstaan in de olie- buizen. Een geweldige rookontwikkeling vond plaats, aanvankelijk liet de brand zich dan ook ernstig aanzien, maar de nog aanwezige arbeiders met behulp van dc brandweer, slaagden er na een half uur in den brand te blusschen. Omtrent de aangerichte schade is niets bekond. Per soonlijke ongevallen kwamen niet voor. In een auto-garage. Vrijdagmiddag om vijf uur woedde in de autogarage van de firma Engelen te Leen de een brand, welke de garage grooten- deels verwoestte. De inboedel kon nog bij tijds worden gered. De naast de garage gelegen woning be kwam ernstige waterschade. Door het kor daat optreden van de brandweer en het personeel van de garage kon de brand tot de garage worden beperkt. De eigenaar was niet aanwezig. Vrouw in brand geraakt. In het dorp Stiens (Friesland) geraakte gistermorgen de echtgenoot* van den lieer Dijkstra, terwijl zij in de keuken aan het vet braden was, in brand. Toen de pan overkookte, sloegen namelijk de vlammen er in. In doodsangst greep de vrouw een deken van het bed en rolde er zich in, maar dit hielp niets. Zij liep daarna naar buiten en sprong in een sloot. Intussehen hadden de vlammen haar deerlijk ver wond. Met ernstige brandwonden werd zij naar het ziekenhuis te Leeuwarden ver voerd. Branden te Enschede. Het onderzoek heeft uitgewezen, dat bij de inbraak op de schietbanen te Zwolle drie karabijnen en 100 scherpe patronen zijn gestolen. Van de daders heeft men nog geen spoor. Jeugdig avonturier. Dezer dagen werd te .Shields (Enge land) zwervende aangetroffen een minder jarige Nederlandsche knaap, die van een Nederlandschen haringlogger bleek gede serteerd. Bij binnenkomst van den Neder landschen visscherijkruiser Nautilus in deze Brilschc haven werd de knaap door de Engelsche politie aan den commandant van dezen bodem overgegeven. Gisteren kwam de kruiser de haven van IJmuiden binnen en werd de jeugdige deserteur door de politie naar de woonplaats van zijn ouders overgebracht. Een schadepost. Van 14 beste koeien van den heer D. Sipma te Ooster-Nijkerk (Friesland), die Donderdagochtend in een stuk klaverland waren gebracht, lagen enkele uren later 5 dood in het land. De 9 andere koeien ver toonden ziekteverschijnselen. Mijnbouwschade. De mijnbouwschade doel zich ook in de gemeente Geleen ernstig gevoelen, tenge volge van de exploitatie van staatsmijn „Maurits". In de nieuwe woninggroep te Kerensbeid vertoonen vele woningen ern stige scheuren. Zelfs de woningen, welke nog niet betrokken zijn. zijn aan 't ver- zakkeü en scheuren. Hiertegen schijnt niet veel te doen zijn, daar bij den bouw der woningen met eventueele verzakkingen wel degelijk rekening wordt gehouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1930 | | pagina 15