Zlste Jaargang
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1930
No. 6687
e Seicbolie
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnó's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 I
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
„Van tevredenheid geen sprake
meer"
Op de jaarvergadering van den Kon.
Ned. Middenstandsbond heeft de voor
zitter, de heer E. G. Schürmann, in zijn
openingsrede er op aangedrongen, om
„gezamenlijk front te maken tegen de
excessen van dezen tijd en de oud-Hol-
landsche degelijkheid en eenvoud te blij
ven handhaven, teneinde aldus te toonen,
welvaart waardig te zijn."
Dat is heel mooi gezegd.
En, als er naar gehandeld zal worden,
zal die praktijk een zegen zijn voor de
maatschappij.
De Middenstand, van „laag" tot „hoog",
is de stand geweest, waarop oud-Hol-
landsche degelijkheid en eenvoud als
verpersoonlijkt waren.
Wij schrijven „geweest", zonder daar
mede te bedoelen, dat deze stand nu i n
zijn geheel niet meer zoo zou zijn;
wel moet, helaas, worden geconstateerd,
dat vele leden van dezen Btand van
die degelijkheid en eenvoud weinig oi
geen blijk meer geven!
In dezelfde rede zeide de voorzitter^
van den Middenstandsbond nog o.m. het
volgende
Vaak wordt de zich steeds meer
ontwikelende techniek, de mechani
satie der bedrijven,genoemd als de
bron van alle kwaad.
Dwaling!
Zeker, de machine verricht thans
den arbeid die aan velen brood zou
kunnen verschaffen. Maar hoeveel ar
beiders hebben aan de moderne tech
niek hun positie te danken, hoe groot-
is niet het aantal dergenen, die juist
in hun levensonderhoud voorzien,
dank zij de talrijke nieuwe vakken,
die juist aan die moderne techniek
hun bestaan te danken hebben!
Men denke eens aan al wat een
bestaan vindt in auto-, luchtvaart
en radio-bedrijf. Wil men den voor
uitgang stopzetten? Wil men terug
naar de natuur volgens de theorie
van Rousseau?
Zelfs al zou men dit willen, men
zou het niet kunnen.
Want wij zijn geen natuurvolk,
maar een cultuurvolk, en de vooruit
gang heeft ook op den geest der
anenschheid zijn invloed doen gelden,
nieuwe behoeften gecreëerd, waar
van men zich vrijwillig niet kan ont
doen.
Het is evenwel de vraag of men
zijne behoeften niet heeft overdre
ven, en of men met iets minder niet
even gelukkig kan zijn.
Men heeft steeds- door economen
hooren verkondigen, dat de wel
vaart, de tevredenheid van een volk
afhangen van de goedkoopte der
productiemiddelen.
De productiemiddelen zijn goed-
kooper dan ooit, maar de welvaart
van het vokl wordt bedreigd, terwijl
van tevredenheid reeds lang geen
meer is.
Een sombere toon klinkt op in deze
alinea! Wij mogen wel zeggen: tè som
ber. Dat van tevredenheid reeds lang
geen sprake meer is, is, gelukkig, een te
algemeene bewering.
Maar waar ie het, dat er steeds minder
tevreden menschen zijn.
En voor dit terurig verschijnsel kunnen
vele oorzaken worden aangegeven.
De voornaamste is echter, dat noch
genotzoeken noch een neutrale levens
houding tevredenheid kunnen schenken,
maar alléén arbeid in plichtsbesef en een
beginselvast leven!
EEN KATHOLIEK
PERSCONGRES TE BRUSSEL.
De taak van den journalist*
BRUSSEL, 4 September.
IV.
Op het wereld-perscongres heeft men
de juiste verhouding gevonden tusschen
werkuren en uren van ontspanning.
Wanneer na moeizaam beraadslagen
tientallen gedegen conclusies werden be
reikt, kon met te meer dankbaarheid de
geboden afwisseling voor het oog worden
Een speciale trein bracht ons Woens
dagmorgen vroeg naar de stad der Belgi
sche tentoonstelling bij uitnemendheid
naar Antwerpen. Daar hebben we terug
gevangen die schoon Gotische Kathedraal,
het drukke havengedoe (met de mossel
partijen aan den Schelde-overkanten
het werkwaardige museum Plantijn. Om
te voldoen aan den eisch van het moderne
stadsbeeld, staat ter bekroning der gezel
lige boulevards, de 24 verdiepingen hoQge
wolkenkrabber.
De groote Vlaming, v. Cauwelaert, Ant-
werpen's energieke burgemeester, wilde
zijn raadsvergadering onderbreken, om de
leden van het perscongres te ontvangen.
Zijn vriendelijke woorden waren meer dan
holle klanken, als hij vooral de vredesgs-
dachte meende te moeten bespreken.
Door de stijlvol versierde straten ging
het nu naar de tentoonstelling, welke een
stad op zich is een stad van pracht,
cultuur, en ook van ontspanning.
Op die hoofdpunten werd ons ook ge
wezen namens het tentoonstellingsbe-
stuur, toen de lunch was aangevangen.
Bij die gelegenheid was ook het woord
aan de Nederlandsche delegatie. Dr. Wit-
lox, de hoofdredacteur van de „Maasbode"
sprak voor ons allen en stelde de vooruit
strevendheid van de Katholieke pers in
ons kleine land uitdrukkelijk vast. Hij
hoopte, dat het congres steeds zal willen
afgaan op het universeele doel: de be
vordering der Katholieke gedachte, zonder
te vertoeven op nevenpaden, welke van
dit doel afleiden.
Een der vooraanstaande Vlaamsche
journalisten vond toen het hart en het
applaus der dischgenooten, toen hij het
Nederlandsche paviljoen als een der beste
dezer expositie mocht noemen.
Inderdaad, met nieuwe bewondering
hebben we in ons eigen ge-bouw vertoefd,
waar ongeveer elke inzending onzen va-
derlandschen trots kwam steunen. Er is
natuurlijk geen beginnen aan, hier alles
te releveeren; men ga alsnog zien.
Bovendien waard eerend de schoonheid,
welke andere nationaliteiten binnen hun
veelal gestyleerde gebouwen tentoon stel
den, mag in een woord worden gezegd, dat
het overdrukke bezoek waarlijk geen ver
rassing is.
Lunapark en Oud-België zijn attracties
in grnoten stijl; de feërieke avondverlich
ting is als uit een sprookje.
De avond werd besloten met een offi-
cieelen maaltijd, waar opnieuw de wel
sprekendheid van velen hoogtij vierde.
Vandaag zijn we naar het Walenland,
naar Luik. Hier wacht een ongeveer ge
lijke dagverdeeüng als te Antwerpen. Tus-
schen de speechen aan tafel door zal ook
hier de tentoonstelling worden bezien.
En morgen valt het besluit van deze
volle congresweek der int. Katholieke jour
nalisten met een trip naar de beroemde
Grotten van Han.
We nemen hier afscheid van den lezer,
omdat het minder onze bedoeling was, op
te treden als beschrijver van feestelijkhe
den, dan om vast te leggen de groote ge
dachte, welke de Kath. persmannen van de
geheele wereld voor de eerste maal samen
bracht. v. O.
BUITENLAND
FRANKRIJK.
DE UITWIJZING VAN HEARST.
Wat Amerika er van denkt.
Omtrent de uitwijzing van den couran
tenmagnaat Hearst uit Frankrijk, schrijven
de bladen van een ander groot Noord-Ame-
rikaansch couranten-concern, dat de hou
ding van Frankrijk tegenover de buiten-
landsche pers in het algemeen en tegen de
buitenlandsche persvertegenwoordigers in
het bijzonder, reeds lang reden tot klagen
heeft gegeven.
De Fransche regeering heeft weliswaar
het recht, ongewenschte buitenlanders uit
het land te zetten, doch in het geval-
Hearst- ware het beter geweest indien zij
van dit recht geen gebruik gemaakt had.
De uitwijzing van Hearst is een ernstige
politieke fout die Frankrijk's internatio
nalen roep schaadt.
De bladen schrijven verder dat het op
treden der Fransche regeering tegenover
een zoo belangrijk persoon als Hearst een
zeer slechten indruk gemaakt heeft in de
geheele wereld, temeer daar Hearst aan
zijn bladen volkomen vrijheid laat om
trent hetgeen zij willen publiceeren.
RUSLAND
HET RUSSISCHE VIJFJARENPLAN.
De arbeiders moeten meewerken.
Het centrale comité van de Russische
communistische partij heeft een oproep
gepubliceerd, waarin het zich bezig houdt
met het vijfjaren program. Daarin wordt
er op gewezen, dat door de toeneming van
de productie in het derde jaar van dit
plan de productie van voor den oorlog
weer bereikt zal worden. De uitvoering zal
echter slechts dan mogelijk zijn, als alle
krachten van de Russische arbeidersklasse
en alle organisatorische krachten daartoe
worden ingespannen.
De zware industrie heeft haar productie
met bijna 40 pet. vermeerderd. Er moet
voor gezorgd worden, dat de Russische
arbeiders voor de proletarische publieke
opinie de verplichting op zich nemen in
deze industrieën gedurende bepaalden tijd
te arbeiden.
MEXICO.
CHINEEZEN-EXODUS UIT MEXICO.
De Mexicaansche regeering is van plan
alle Chineezen, die het land op onwettige
wijze zijn binnengekomen, gezamenlijk uit
het land te zetten. President Ortez Rubio
heeft er in toegestemd, dat een schip
wordt gecharterd, hetwelk die immigran
ten naar hun land terugbrengt.
TURKIJE
OPSTANDIGE KOERDEN OMSINGELD.
Naar het einde van den opstand?
Volgens berichten uit Constantinopel
hebben de Turksche troepen de opstandige
Koerden in het gebied van den Ararat vol
komen omsingeld. Op de hoogten van den
Ararat heerscht sedert eenige dagen een
grimmige koude en er is veel sneeuw ge
vallen, zoodat de opstandelingen gedwon
gen worden, naar de lager gelegen dalen
te trekken, om zich van de noodige levens
middelen te voorzien. In Turksche kringen
rekent men er op, dat het den Turkschen
troepen zal gelukken, tegen het einde van
de maand den opstand geheel neer te
slaan.
BRITSCH-INDIE
DE ONDERHANDELINGEN MET
GANDHI MISLUKT.
Naar uit Bombay wordt gemeld, zijn de
besprekingen met Gandhi afgebroken.
Volgens berichten uit Engelsche bron is
Motilal Nehroe verantwoordelijk voor het
mislukken der onderhandelingen. Hij houdt
hardnekkig vast aan den eisch, dat alle
Indische gevangenen begenadigd moeten
worden.
De mislukking der besprekingen heeft
'bij de Europeesche en Indische zakenlie
den groote teleurstelling gewekt.
Uit Khoelna wordt gemeld, dat een
groep politiemannen van den politiepost
van het dorp Daulamat. door de menigte
werd aangevallen. Verscheidene politie
mannen werden gewond.
De politie loste verschillende schoten.
De afloop van deze charge is nog niet be
kend.
Uit Rajshahi, (Bengalen) wordt gemeld,
dat een groep van vijf en twintig man,
met revolvers en messen gewapend, gister
avond een aanval deed op een rijtuig,
waarmee post van het postkantoor naar
het station vervoerd werd.
Zij maakten zich van een aantal post
zakken meester en namen de vlucht.
Een gedeelte van de post werd later
gevonden, verborgen in een dicht bosch op
eenigen afstand van de plaats, waar de
aanval plaats had.
Verscheidene verdachten werden gear
resteerd.
ZUID-AMERIKA
IRIGOYEN GELAST VRIJLATING
VAN GEVANGENEN.
Het officieele orgaan ,.La Epoca" deelt
mede, dat de Argentijnsche president Iri-
goyen den minister van Binnenlandsche
Zaken, die tevens dptreedt als minister
van Oorlog, heeft opgedragen onmiddellijk
den normalen toestand in het leger te
herstellen, de gebruikelijke wachten te
houden, verloven te geven enz.; arrestan
ten moeten in vrijheid gesteld en hun na
men uit de registers geschrapt worden.
BINNENLAND
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
Afneming van de kinderver
lamming.
„St.-Ct." no 171 bevat een opgave van
het aantal aangegeven gevallen van be
smettelijke ziekten over de week van 24
tot en met 30 Augustus.
Hieruit blijkt, dat zich in die periode
in de volgende plaatsen kinderverlamming
voordeed: Avereest 1, Staphorst 1, Steen-
wijkerwold 3, Zwolle 1, Sappemeer 1,
Ruinen 1, Amsterdam 4, Delft 1, 's Graven-
hage 1, Reeuwijk 1, Clinge 1, Buren 1, Er-
melo 1. In totaal 18 gevallen tegen 30 in de
week daaraan voorafgaande.
INVOER VAN GERST, ROGGE EN
TARWE.
Op de vraag van het Tweede Kamerlid
den heer Braat, luidende:
Is de minister bereid te overwegen, ter
bescherming van den Nederlandsohen
landbouw, om den invoer van gerst en
rogge uit Rusland en van tarwe uit Ar
gentinië stop te zetten, omdat wij met die
landen toch geen noemenswaardige ande
re handelsrelaties hebben en Rusland zelfs
weigert om destijds geleende gelden te er
kennen, en wil de minister mogelijk on
overkomelijke bezwaren van dien maatre
gel aan de Kamer meedeelen? heeft de
Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw het volgende antwoord inge
zonden:
De invoer hier te lande van gerst, rog
ge en tarwe, noodig ter voorziening in de
behoefte voor zoover die door de binnen
landsche productie niet wordt gedekt,
heeft plaats uit talrijke verschillende lan
den. Stopzetting van den invoer uit een
dier landen zou meerderen invoer uit an
dere landen met zich brengen en kan der
halve niet bijdragen tot bescherming van
den Nederlandschen landbouw. Reeds uit
dien hoofde kan er geen aanleiding bestaan
het geopperde denkbeeld in overweging
te nemen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De opstandige Koerden omsingeld.
De onderhandelingen met Gamdhi mis
lukt.
De stormramp over San Domingo. (Bui-
tenl. Berichten, 2de blad).
De malversaties bij den Alg. Ned.
Stucadoorsbond.
Indertijd zijn uitvoerige berichten ge
publiceerd over verduisteringen, gepleegd
bij den Alg. Ned. Stucadoorsbond, door den
toenmaligen secretaris-penningmeester H.
O. de Z. te Haarlem.
De verduisteringen zouden ongeveer
50.000 gulden bedragen.
Eerst na een langdurig onderzoek door
justitie en politie heeft d. Z. thans bekend,
zich aan deze feiten te hebben schuldig
gemaakt. Hij is in verzekerde bewaring ge
steld.
Prof. d'Aulnis. t
Hedenmorgen is op 80-jarigen leeftijd
overleden Prof. Mr. J. baron d'Aulnis de
Bourouille, oud-hoogleeraar aan de Uni
versiteit te Utrecht.
Prof. d'Aulnis werd te Groningen gebo
ren en sttudeerde aan de universiteit te
Leiden. Hij promoveerde in 1874 tot doctor
in de beide rechten op Academisch proef
schrift: „Het inkomen der Maatschappij,
een proeve van theoretische staathuishoud
kunde".
Hij was achtereenvolgens advocaat 'e
Amsterdam en commies aan het ministerie
van financieën en werd in 1878 benoemd
tot hoogleeraar in de staathuishoudkunde
aan de Utrechtsche Universiteit.
De overledene was ridder in. de orde van
den Nederlandsche Leeuw.
De Kon. Ned. Middenstandsbond.
Woensdag was de middagvergadering
van den Koninklijken Nederlandschen Mid
denstandsbond gewijd aan de behandeling
van het rapport der commissie inzake de
oneerlijke concurrentie en het uitverkoop
wezen. Het hoofdbestuur kon zioh vereeni
gen met de conclusie van de commissie,
die naast het bestaande artikel 328 bis be
treffende oneerlijke concurrentie, nog ver
schillende strafbepalingen wenscht.
Bovendien heeft de oommissie een spe
ciaal artikel ontworpen, houdende een
DONDERDAG werd door den minister van Waterstaat, Mr. P.
Reymer, de nieuwe „Keersluis" te Vlissingen officieel geopend.
Minister Reymer tijdens zijn openingsrede
