Zlste Jaargang VRIJDAG 29 AUGUSTUS 193Ö No. 6681 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND 3)e DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week Bij onze Agenten 20 cent per week Franco per post f 2.50 per kwartaal f 2.60 per kwartaal f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 II DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit drie bladen 1ELGIE EERST# NAT. EUCHARISTISCH CONGRES. De plechtige opening. De Brusselsche correspondent van de „Msbd." meldt uit Mechelen: Met groote plechtigheid is Woensdag in de oude aartsbisschoppelijke stad het eer ste nationaal Eucharistisch Congres in België geopend. Mechelen heeft zich in feestelijk ornaat gestoken. Vele duizenden Katholieken uit geheel het laud zullen hier vier dagen lang onafgebroken opgaan in de mystiek van den verborgen God der altaren. Het hoofdaltaar der kathedraal schit tert van licht, goud en zilver en kostbare weefsels. Het beeld van den heiligen Ro- mualdus schijnt één te zijn met de magni fieke kerkramen, die het altaar als in een schrijn van kleuren omgeven. Dan komt een lange rij koorknapen, ge volgd door een indrukwekkende schare se minaristen, kanunniken en prelaten, die den in de majesteit van het Bomeinsche purper gehulden kardinaal-aartsbisschop vooraf gaan. De kardinaal draagt, onder het balda kijn, het ostensorium, tot"" eerherstel der heiligschennissen, die in Rusland tegen het geloof worden gepleegd. Nog stappen in den stoet mede tal van bisschoppen en wijbisschopen, een minister en andere geestelijke en wereldlijke over heden. Met al den luister der liturgie wordt, als inleiding van het congres, een ponti ficaal lof gecelebreerd. „Veni Creator", zingt het beroemde koor en dan nog hymnen van Jacob van Ber- chem, Filips de Monte, da Vittoria, Pa- lestrina en Josquin des Prés. De indruk is geweldig. De kardinaal begeeft zich naar den preekstoel en brengt de stem van den Heiligen Vader over de geloovigem met het voorlezen der pauselijke bulle. Dan verschijnt daar het witte kleed van een geestelijken zoon van den heili gen Dominicus, pater senator dr. Rutten, die in een verheven beschouwing de betee- kenis der heilige Eucharistie schetst. Na den zegen met het Allerheiligste liet het orgel zijn ontroerende accoorden hoo- ren. Weer gingen de klokken aan het lui den. Het eerste nationaal Eucharistisch con gres in België is geopend. RUSLAND NIEUWE EXECUTIES IN RUSLAND. Wegens het oppotten van zilveren mun ten zijn te Moskou wederom eenige perso nen terechtgesteld. Volgens een mededee- ling van het Telegraaf-agentschap der Sov jet-Unie werden de terechtgesteld en ook er van beschuldigd contra-revolutionnaire geruchten te hebben verspreid. TURKIJE AFDEELINGEN KOERDEN GEVEN ZICH OVER. Eenige leiders terechtgesteld. Eenige afdeelingen opstandige Koerden hebben zich aan de Turksche troepen overgegeven. Deze Koerden waren in het Arrarat-gebied reeds sedert geruimen tijd door de Turken omsingeld en daar zij ge brek hadden aan levensmiddelen en wa ter, konden zij niet langer tegenstand bie den. Naar verder gemeld wordt, hebben de Turken eenige gevangen genomen lei ders der Koerden terecht gesteld. BRITSCH-INDIE MOHAMMEDAANSCHE VROUWEN TE CALCUTTA GEARRESTEERD. De afdeelingsbesturen van het Indische Nationale Congres zijn thans in verschei den steden in Indië verboden. Te Calcutta werden gisteren voor de eerste maal Mohammedaansche vrouwen gearresteerd, daar zij de ongehoorzaam heidsbeweging tegen de Engelsche autori teiten hadden gesteund. De gearresteerde Mohammedaansche vrouwen, die leden zijn van het Al-Indische Congres, hadden voor winkels gepost, ten einde de bewoners te bewegen geen Engelsche textielgoederen te koopen. IN VERBAND MET DEN 50STEN VERJAARDAG van H.M. de Koningin op I Sept. worden verschil lende openbare gebouwen in Den Haag feestelijk ver- 'icht. Het Vredespaleis. CHINA. DE OORLOG IN CHINA. Tsinanfoe in de macht der regeering? In de buurt van Woesoeh, in de provin cie Hoe-pei, hebben Woensdag roode troe pen een aanval gedaan op de Amerikaan- sche kanonneerboot Panama, welk vaar tuig met machinegeweren werd beschoten. De Panama beantwoordde het vuur, doch de verliezen, aan de aanvallers toege bracht, konden niet worden vastgesteld. De kanonneerboot werd niet beschadigd. Volgens een bericht van het Indo-Paci- fique agentschap hebben de Nankingtroe- pen Tsinanfoe na een gevecht van 10 uren veroverd. Er werden 3000 gevangenen ge maakt, terwijl een groote hoeveelheid oor logsmateriaal in handen van de Nanking- troepen is gevallen. ZUID-AMERIKA OPSTAND DREIGT IN ARGENTINE. Onrust onder de arbeiders. Uit Buenos Aires wordt gemeld: De spanning onder de arbeiders is dermate toegenomen, dat de regeering zich genood zaakt ziet scherpe verdedigingsmaatrege len te nemen. Talrijke troepen zijn te La Plata, op ongeveer 45 K.M. afstand van Buenos Aires, geconcentreerd en de spoor wegautoriteiten aldaar hebben opdracht gekregen, extra-treinen gereed te houden voor het vervoer dier troepen naar de hoofdstad. Het huis van president Irigoyen wordt door een sterke troepenmacht be waakt, welke voorzien is va-n machinege weren. Gistermiddag is, onder voorzitterschap van den president, een kabinetszitting ge houden om den toestand te bespreken en de redenen van de ontevredenheid der ar beiders te bestudeeren. Het personeel van den telefoondienst is een 24-uur staking begonnen. Deze staking omvat 3000 man. Reeds eenigen tijd geleden is er een groote troepenmacht naar de provincie Buenos Aires gedirigeerd tot zooals of ficieel werd medegedeeld het houden van manoeuvres. „La Prensa" meldt nog, dat talrijke ver ontrustende geruchten in de hoofdstad de ronde doen, in verband met de agitatie der arbeidersbevolking. Het hoofd der poli tie heeft een bespreking gehad met de chefs van alle politieposten te Buenos Aires en de regeeringsautoriteiten hebben met den commandant der regimenten, wel ke te La Plata liggen, geconfereerd. Behal ve dat de bewaking van het regeerings- paleis zeer versterkt is, wordt in de buurt van de woning van president Irigoyen ook gepatrouilleerd door afdeelingen cavalerie. De minister van Justitie deelde den pre sident mede, dat het gevaar van een revo lutie dreigeüid is; zekere leiders en een gedeelte van het leger zijn er volgens hem bij betrokken. President Hippolita Irigoyen verklaar de, dat hij geen vrees heeft, dat de actie succes zal hebben in het land, maar het is mogelijk, dat hij zelf aan gevaar bloot staat. De president kwam gisteren, be schermd door een sterk escorte, in het re- geeringspaleis. Alle troepen in de hoofdstad moeben in de 'kazernes blijven. De bevolking van Buenos Aires is kalm. De officieele verklaring van de buitenge wone maatregelen, die genomen zijn, luidt, dat er in verband met de staking van de telefoonbeamten ongeregeldheden zouden kunnen plaats hebben. Het blad „La Critiqua" meldt, dat de minister van Justitie aau den president heeft medegedeeld, dat de bevolking onte vreden is, omdat het Congres niet verga dert. Irigoyen beloofde, een buitengewone zitting van het Congres bijeen te roepen op 8 September. PERU HEEFT EEN NIEUWE REGEERING. Kolonel Cerro premier. Kolonel Sanchez Cerro, de leider van den opstand in Arequipa, die gisteren per vliegtuig te Lima is gearriveerd, heeft gis teravond tot halfnegen geconfereerd, waar bij werd overeengekomen, dat Sanchez Cerro als premier het bewind op zich zou nemen. Hij heeft daarop een kabinet ge vormd. Kolonel Cerro werd op weg van het vliegveld naar het presidentieele paleis op buitengewoon geestdriftige wijze door de bevolking ontvangen. Dames overstelp ten hem met bloemen en de klokken der kerken werd geluid. Cerro heeft ook aan twee vroegere revoluties meegedaan, waar van hij nog de litteekens draagt. De militaire gouverneur van Lima, ge neraal Martinez is gearresteerd. Do gezondheidstoestand van oud-presi dent Leguia is verbeterd. De koopmans beurs is weer geopend. De arbeiders en studenten zouden aan de regeering van Peru een revolutionnair program hebben overhandigd, waarin o.a. confiscatie der kerkelijke goederen en maatregelen tegen het buitenlandsche ka pitaal worden APOLOGETISCHE VEREENIGING „PETRUS CANISIUS". Jaarvergadering te Utrecht. Nadab gistermorgen mgr. D. Huurde- man, vicaris-generaal van het aartsbisdom, te half tien in de O. L. Vrouwe Kerk te Utrecht een H. Mis had gecelebreerd voor de levende en overleden leden van „Pe trus Canisius", en een uur later de voor zitters der onderscheiden commissies met het hoofdbestuur van „Petrus Canisius" hun beraadslagingen hadden gehouden, ving om half drie in het Kasteel van Ant werpen de algemeene vergadering van de leden der Apologetische vereeniging aan. De voorzitter, mgr. prof. dr. J. Hoog veld opende de 26ste jaarvergadering en betreurde, dat mgr. Jansen, die vroeger zoo dikwijls de vergaderingen bezocht, dit nu niet kan doen. Spr. begroette mgr. Huurdeman die als vertegenwoordiger van den aartsbisschop en als werkzaam oud-Canisiaan aanwezig was. Spr. verwelkomde ook de vertegenwoor digsters en vertegenwoordigers van de standsorganisaties, onder wie mevr. Steen- be-rgheEngeringh en de leden van het „Petrus Canisiusgenootschap", dat de goede werken van „P. C." altijd mild ge denkt. Bij de jaarvergadering van secretaris en penningmeester, welke gedrukt werden uitgereikt, vestigde de voorzitter de aan dacht op het verlangen naar meer adver tenties voor de bekendmaking der inlich tingenbureaux, meer actueele geschriften en meer kleine strooibiljetten. Voor het fonds van de vertaling van het Oude Tes tament is ruim 500 aanwezig; dat is nog slechte één honderdste van het noodige. Spr. wekte op tot het werven van meer begunstigers en weldoeners en tot het hel pen samenstellen van vliegende blaadjes. Benauwend is de gedachte, dat er veel meer gedaan zou kunnen worden, ware er meer geld in kas. Spr. dankt den secre taris on penningmeester als werkpaarden van de vereeniging, die hun werk pro deo doen. Iets anders is niet gewenscht. Aan het jaarverslag van den secretaris ontléenen wij, dat als nieuwe hoofdbe stuursleden werden geïnstalleerd prof. dr. G. Kreling O. P. en Willem Nieuwenhuis. Het aantal werkende leden der vereeni ging nam toe met 56 en klom van 898 tot 954. Het aantal beschermende leden liep echter met 9 terug en daalde dus van 191 tot 182. Er zijn 13 inlichtingenbureaux; dit. jaar werd er een opgericht te Nijmegen. Om de 14 dagen werd van Januari tot Mei 1930 geadverteerd. De meeste aanvragen om inlichtingen kwamen binnen op „Rijsen- burg". Het verslag vermeldt 28 bekeerlingen ten gevolge van verstrekte inlichtingen. Er zijn 12.642 brochures verkocht en 77.086 blaadjes. Van het N. T. zijn ongeveer 10.000 ex. verkocht binnen een jaar; een tweede druk is reeds in voorbereiding. „De Moeder kerk", negen bijdragen over Godsdienst en Kerk, zal in het najaar verschijnen. Een vertaling van het O. T. uit den grondtekst-, onder leiding van prof. dr. R. Jansen O. P., is door het Episcopaat goed gekeurd; over de uitgave kan nog niets worden meegedeeld. De oplage van den 12en jaargang van „Het Schild" is bepaald op 11.500 ex. Het verzendhuis te Amersfoort verzond, dank zij de belangelooze zorg der eerw. Zusters, 4030 boeken en 23.976 brochures. Het. finantieel verslag van den penning meester over het boekjaar 19281929 be droeg aan ontvangsten 16.324.34 en aan uitgaven 16.324.34. Op het spaarbank boekje staat, 8015.30. De inlichtingenbureaux kosten 2500; daaronder valt 1600 aan lectuur. „Het Schild" kost per jaar 3500, o.a. om den abonemenitsprijs op 3.50 te houden. Voor het „N. T." werd aan de uitgevers een subsidie van 3350 verstrekt. Vandaar, dat de penningmeester dringend om ver sterking der financiën vraagt-, aldus besluit prof. Muts, de secretaris van het hoofdbe stuur van „Petrus Canisius" zijn verslag. Als bestuurslid werd herkozen deken dr. G. v. Noort- te Amsterdam; in plaats van den niet-herkiesbaren prof. Heese mans werd gekozen prof. dr. Feron, hoog leeraar te Roermond. Tot verificateurs in het financieel ver slag werden benoemd prof, dr. P. de Jong van Rijsenburg en dr. R. Post van Culein- borg. Met een toepasselijk woord leidde mgr. Hoogveld vervolgens prof. Feron in, die een schitterende rede hield -over „De H. Augustinus als apologeet". De voorzitter gaf daarna het woord aan prof. H. F. Heezemans die sprak over: „Wat kan „Petrus Canisius" doen om den afval onzer geloofsgenooten te stuiten?" Spr. begon met te wijzen op de pause lijke intentie voor deze maand voor het genootschap des gebeds, welks geestelijke hulp wordt gevraagd om den geloofsafval VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. In Argentinië dreigt een opstand uit te breken. Peru heeft thans een nieuwe regeeririg. BINNENLAND. Dr. H. C. L. E. Berger benoemd tot buitengewoon hoogleeraar in de veeartse nijkunde aan de H. S. te Utrecht (1ste blad). Een ernstige aanrijding bij Sittard. Een doode en een gewonde. (Laatste Be richten). In de Maas bij Urmord (L.) zijn gister middag drie jongetjes bij het baden ver dronken. (Gem. Berichten, 3de blad). Meerdere andere gevallen van verdrin ken (Gem. Berichten, 3de blad). Monumentaal kasteel afgebrand te Bom bij Sittard. (Laatste Berichten). Verscheidene andere branden (Gem. Be richten, 3e blad en Laatste Belichten). Parachute-demonstratie op Schiphol. (Luchtvaart, 2e blad). te stuiten. Spr. citeerde daarbij de gege vens over den internationalen geloofsafval I uit het Augustusnummer van „de Heraut". In Nederland is de toestand haast uit zonderlijk gunstig; maar: „wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht". Zwart pessimisme is niet noodig, maar de toestand eischt toch de oogen te openen voor de werkelijkheid. Deze is, dat ondanks de prefete organisatie en den ijver der priesters, de ontkerstening zich uitbreidt, vooral in de groote steden, maar ook el ders. Dit is een onloochenbaar, een angst wekkend feit. In 1819 was er meer dan 38 pet. Katholiek in Nederland; in 1920 ruim 35 pet. Bijna 8 pet. gaf zich op als gods dienstloos; den Haag prijkt met 16 pet., Amsterdam met 22 pet. Zaandam met ruim 30 pet. Dit is een verschijnsel waarvoor we de oogen niet mogen sluiten, zelfs al zijn de Katholieken hier niet degenen, die het meest) verliezen. De communisten be haalden bij de laatste verkiezingen ruim 80.000 stemmen: de invloed van alheisti- sche, communistische, socialistische propa ganda moet niet worden onderschat. Bra bant is het terrein van de soc.-dem. propa ganda, welke gesteund wordt door de so cialistische pers, die hiertoe in staat is ge steld door een steun van twee millio-en gulden, welke de socialistische vakbonden verstrekten. Kan „P. C." hier iets doen en wat? Vooreerst wenscht men gratis-lect,uur- verspreiding op groote schaal, «althans in Brabant. Kan „Petrus Canisius" hier niet steu nen? Niet voorgaan, ook voor andere stre ken van het land? Alle respect voor het geen gedaan is en gedaan wordt, maar we mogen niet tevreden zijn. Het meest en 't eerst is onodig rustige, systematische, doelbewuste voorlichting van de duizenden, die leven aan den zelfkant van onze sa menleving. Dit moet geschieden door een periodiek verschijnend blad, dat systema tisch verspreid dient te worden.- „P. C." hoeft dit blad niet uit te geven; uniformi teit van het heele land, is niet noodig, misschien ongewenscht. Wat gebeurt er? Spr. denkt aan „Over al". in Z.-Limb., „De Kandelaar" van ma joor Huys, „De Bazuin". Kan „P. C." niet met de redacteurs onderhandelen over samenwerking en intenser verspreiding? Kan men geen steun krijgen van het Epis copaat? Geen subsidie van kerkbesturen? Dil is een missie-werk, dat met menig buitenlandsch missie-werk op één lijn valt te stellen, aldus eindigde spr. De voorzitter dankte prof. Heesemans voor zijn interessante inleiding en leidde zelf met enkele gedachten de discussie in. Samenwerking met de redacties van apo logetische bladen, aldus spr. wordt gezocht. Prof. Feron vertelde daarop een en an der over de werking van het in Z.-Lim- burg verschijnend apologetisch blad „Over al", dat overal gratis bezorgd wordt. Drie jaar heeft, de Z.-Linnburgsche geestelijk heid er over gcdelibereerw: sinds een jaar wordt het blad aan 50.000 gezinnen gratis bezorgd. Gratis colportage alleen voldeed niet; men ging er toe over be taalde boden aan te stellen. Op een 6000 gezinnen na, wordt de heele mijnstreek bediend. De naam socialist wordt niet ge noemd; het blad werkt, positief maar, dat het sterken invloed uitoefent, staat vast. Er zijn heel wat menschen door terugge- keci'd tot de Kerk. Majoor Huys vertelde als zijn onder vinding, dat het blaadje „De Kandelaar" veel goed doet. Alleen is zijn ondervinding

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1