KALENDER DER WEEK
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. f>
AVONTUREN VAN EEN
AMERIKAANSCH DOKTER
Ruim 10 weken onder de Chineesche
bandieten.
'Men karn. er zich. in Europa haast geen
voorstelling maken, hoe gedurende de laat
ste 6 a 7 jaren de openbare veiligheid in
Mantsjoerije door uitgebreide roo ver benden
bedreigd wordt. Aanhoudend hoort men
van overvallen op dorpen, ontvoering van
reizigers en aanvallen op rivierschepen.
Toen de Amerikaansche geneesheer
Harvey J. Howard zijn vacantie bij een
zijner vrienden, een Amerikaansch groot
grondbezitter doorbracht, viel hij bij een
dergelijke overrompeling in handen der
bandieten.
Dezer dagen is er een boek verschenen
waarin zijn lotgevallen beschreven worden
en waardoor een duidelijk licht geworpen
wordt op het lot der vreemdelingen in
China, maar dat tevens ook bewijst hoe
weinig al deze dingen met het bolsjewisme
te maken hebben.
Er is hier geen sprake van wilde, op
zich zelf staande bandietenbenden, neen,
het gaat hier om een georganiseerde ver-
eeniging, met beambten, bankregeling en
een eigen systeem van registratie en boek
houding. Zij leven echter wel in een geor
ganiseerd Communistische gemeenschap;
iedereen besteedt het geld, dat hij buit
maakt in het belang van het algemeen
welzijn. Men betaalt rekeningen voor de
organisatie en stort het ontvangen losgeld,
overeenkomstig de voorschriften op een
bankrekening. Aan het einde van het jaar
wordt de winst verdeeld.
Sommigen sturen het geld naar huis
op dezelfde manier zooals bij ons .de ar
beiders die buiten hun woonplaats werken,
vaak doen anderen laten hun aandeelen
jaren achtereen op de bank staan. Dat
alles heeft echter absoluut niets met de
politiek uit te staan.
Evenals de organisatie is ook de bewa
pening uitstekend ingericht. Zij gebrui
ken in hoofdzaak Mausergeweren van
Duitsch fabrikaat, vreeselijke wapens waar
op de bandieten echter bijzonder gesteld
zijn, zij betalen 350 dollar per stuk en 50
dollar voor 100 patronen!
Deze roovers behooren ook absoluut
niet tot de onbeschaafde, mindere klasse.
Bij de bende, die den Amerikaansch en dok
ter ontvoerde, waren er velen, die graag
luisterden naar vertellingen over de nieuwe
wereld.... er waren er ook die zelf liede
ren voordroegen, die zij vroeger op school
geleerd hadden.die met genoegen luis
terden naar versjes die zij de kinderen op
lieten zeggenJa, de Amerikaan hoorde
zelfs hoe de roovers in de aangrenzende
hut als het ware met elkander wedijverden
in de kennis der klassieken en vaak uren
lang beroemde gedichten en spreuken van
Confucius reciteerden.
Harvey wist vriendschap te sluiten met
een der bandieten, een man van 33 jaar,
die tot vóór twee jaar nog als officier in
het leger van generaal Wa-Pei-Fu gediend
had, maar na het einde der heerschappij
van dezen generaal zich gedwongen zag
om het „beroep" van roover uit te oefenen.
Hij gebruikte geen opium, noch tabak
en wat dat zeggen wil zullen we dadelijk
hooren, hij zag er altijd even keurig ver
zorgd uit. In een gesprek vermeed hij alle
vloeken ei^ deed zich direct kennen als
een uiterst beschaafd en intellectueel
mensch.
Een andere roover was tot voor korten
tijd zelfs een der hoogere politiebeambten
in een der voornaamste districten geweest,
maar zag zich ook ten gevolge der poli
tieke veranderingen gedwongen, bij de
roovers aan te sluiten om zoodoende in
zijn onderhoud te kunnen voorzien.
Veel anderen waren het slachtoffer ge
worden van de kinderhuwelijken, die men
zoo veelvuldig in China aantreft. De roo
vers maakten dan ook niet alleen gemeene
zaak met de boeren of kleine kooplui,
maar naar gelang hun vroegere betrekkin
gen, in de eerste plaats ook met de gere
gelde troepen.
En geen wonder, want ook omgekeerd
waren zoo veel van deze geregelde solda
tentroepen vroeger zelf ook roovers ge
weest! In ruil voor de vrijlating van den
Amerikaan wild© men bijv. zijn roovers in
het leger opnemen, de aanvoerders zouden
zelfs als onderofficieren worden aange
steld en hun paarden met uitrusting er
bij zouden betaald worden; zelfs opium
werd hun in iedere gewenschte hoeveel
heid beloofd. De officier van de regeerings-
troepen die de onderhandelingen met de
bandieten over de invrijheidstelling van
Harvey voerde was vroeger zelf roover
geweest en stond nu nog in velerlei be
trekkingen tot zijn oude kameraden, die
ook thans nog vol achting en vertrouwen
tot hem opzagen.
Het lot der gevangenen is zeer verschil
lend. Zij dienen slechts als een middel om
heel veel geld af te persen. Voor Harvey
eischte men een som van 10.000 dollar. „Ik
was als een handelsartikel. Zij waren zóó
bezorgd voor mijn welzijn, dat ik niet
eens mee mocht helpen om boomen af te
zagen omdat ze bang waren dat ik door
een boom verpletterd zou kunnen worden!
Ik mocht zelfs geen hout hakken, omdat
ik me daarbij kon kwetsen".
Bemerken de roovers echter dat de fa
milieleden van hun slachtoffers zich niet
om hen bekommeren en zij veronder
stellen dit, als de ontzaglijke sommen, die
zij als losprijs eischen, door de onbemid
delde menschen niet betaald worden
dan ontaardt de behandeling der gevan
genen in afschuwelijke beestachtige mis
handelingen.
Harvey heeft eens een menschelijk we
zen gezien; een man met verwilderde
haar- en baardgroei en een huid die in geen
jaren gewasschen scheen. Hij u-as bijna
naakt, kroop met groote moeite op han
den en voeten vooruit, waarbij de korte
ketting van zijn voetboeien voortdurend
rinkelde. Aan de ketting was nog een
groote, ijzeren bol bevestigd. „Hij hield
zijn vuile ontstoken handen boven het
vuur, dat haast uitgedoofd was en keek
hulpeloos uit de halfgesloten oogen rond,
terwijl hij voortdurend zachtjes kreunde".
Tenslotte dat heeft Harvey ook mee
gemaakt wordt zóó'n gevangene, die
toch blijkbaar niet vrijgekocht wordt en
slechts een hinderlijke ballast is, eenvou
dig met twee bijlslagen het hoofd inge
slagen.
De grootste schuld, dat de roovers, die
toch overigens zooveel goede eigenschap
pen bezitten, zoo verwilderen, is wel het
opiumgebruik.
De leden der rooverafdeeling, waardoor
Harvey ontvoerd was, hadden ieder onge
veer 1000 dollar noodig voor dit vergif.
Zij zijn er zoo aan verslaafd dat zelfs de
Chineesche regeering door de vingers
moet zien, wanneer zij leden van zulke
benden in haar dienst opneemt. Harvey
maakte zelfs kennis met een generaal
van het Chineesche leger, die jaarlijks
ongeveer 5000 dollar voor deze „liefheb
berij" uitgaf. Opium vervangt voor zeer
velen de gewone maaltijden.
Naast deze besmettelijke ziekte heerscht
onder de roovers de vreeselijke ontsteking
der bindweefsels waarvan men in China
haast in ieder gezin en in alle standen
slachtoffers aantreft. Op grond van sta
tistische berekeningen schat Harvey het
aantal van deze zieken op niet minder dan
100 millioen.... ieder jaar 5 millioen nieu
we gevallen.meestal reeds bij kinde
ren. Hij beweert, dat 1 millioen Chineezen
aan beid.e oogen en 3 a. 4 millioen aan één
oog blind zijn. Bij 20 millioen is het gezicht
door de ontstekingen zoo verzwakt dat de
aangetaste patiënten op de meest ellen
dige wijze hun kommervol bestaan nog
kunnen rekken.
Bij dergelijke toestanden is de taak van
onze Christelijke Missie in China bijzonder
zwaar en moeilijk. Dat zij evenwel uitzicht
op verbetering hebben, bewijst wel een
feit dat de gevangen Amerikaan vertelde
en dat wel tot nadenken stemt.
Op zekeren dag zong liij voor de roovers
die graag hooren zingen het oude: „Nader
mijn God bij UToen hij de tweede strofe
geëindigd had, kwam een der bandieten
naar Harvey geslopen. Gewoonlijk was hij
de grootste schreeuwer en ergste schim
per van het heele legernu schreide en
snikte hij als een kind; sidderend over
geheel zijn lichaam, stiet hij met heesche
geluiden uit: „In mijn jeugd heb ik dat
lied zoo vaak in een Missiehuis gehoord.
Ik kan het nu en hier niet hooren....
Zing het nooit meer!"
HOE WORDT MEN
MILLIONAIR?
De afkomst van den hotelier
Marquet. Tietz en Wool-
worth. 100 mililoen voor
advertenties!
De man, die 't avontuur van Koning Ca
rol van Roemenië heeft, gefinancierd, is
eindelijk ontdekt. Nu klinken de berichten
daaromtrent wel erg onwaarschijnlijk, maar
ze worden toch geloofwaardiger, als men
wat meer weet van den geldmagnaat Mar
quet, den Belgischen grootindustrieel, die
den staatsgreep van Carol mogelijk heeft
gemaakt, 't Is nu eenmaal een man, die 'n
zwak heeft voor romantische avonturen en
dat is geen wonder: z'n eigen leven heeft
zich afgerold als 'n film
Marquet is z'n carrière begonnen als
huisknecht in 'n obscuur hotelletje in Pa
rijs. Dus was 't voor hem 'n promotie, toen
hij vatenwasscher werd. In de stations
wachtkamer van Namen, waar hij daarna
'n baantje kreeg, hield hij 't niet lang uit.
Hij verstond de kunst> relaties aan te
knoopen met menschen van de mcest-uit-
eenloopende maatschappelijke kringen. Na
'n jaar of wat, toen hij van alles en nog
wat aan de hand had gehad, bleek hij toch
zooveel te hebben overgespaard, dat hij
de Kurzaal te Ostende kon pachten. En op
den huidigen dag vraagt niemand meer
naar 't verleden van den hotelkoning Mar
quet, die de eigenaar is van de grootste
hotel-paleizen in West-Europa, zooals 't
luxe-hotel „Negresco" te Nizza en 't be
roemde „Claridge" te Parijs. Van Koning
Leopold van België kocht hij 't kasteel
„Chateau d'Ardenne" en sedert kort is hij
in 't bezit van de meeste aandeelen der
groote Belgische Automobielfabrieken.
Maar voor Marquets daadwerkelijke hulp
heeft Koning Carol moeten beloven dat er
in de toekomst in Roemenië voor Marquet
flinke zaken te doen zullen zijn.
Daar hebt ge 'n andere millionair, Frank
W. Woolworth, die echter op nog moei
lijker manier aan z'n groot vermogen is
gekomen. Hij was 'n slecht-bezoldigd amb
tenaartje, maar hij besloot zich onafhanke
lijk te vechten. Z'n vader leende hem 'n
sommetje en daarmee opende hij in Utica,
'n plaatsje in de Vereenigde Staten, 'n 5-
ccntswinkel'. Maar z'n plan mislukte. Toch
liet Woolworth zich niet ontmoedigen en
begon een soortgelijke zaak in Pennsyl-
vanië, waar hij z'n artikelen verkocht voor
5 cent en een dubbeltje. En nu slaagde bij
beter, de zaak breidde zich uit, in alle dee-
len van het land werden filialen geopend
en toen 't voormalige ambtenaartje kwam
te sterven, liet hij een vermogen na van
ongeveer 162 millioen gulden, behalve nog
z'n groote winkelmagazijnen. Ook in Euro
pa heeft de Woolworth-Maatschappij zaken
geopend, o.a. in Berlijn, 'n geweldig groot
warenhuis. Men schat 't kapitaal der Firma
thans op ongeveer 540 millioen gulden,
'n Poosje geleden heeft ze in New York nog
'n wolkenkrabber gebouwd, die ieders ver
bazing opwekte door z'n geweldige afme
tingen en dat in 'n stad. waar men toch wel
wat gewoon is.
En dan de arme krantenjongen, die la
ter de kauwgum-fabrikant Wrigley werd!
Al spoedig had deze energieke jongeman
een vermogen van ongeveer 100.000 dollar
verdiend. En met dat geld begon hij 'n ad
vertentie-campagne, waardoor hij z'n heele
vermogen weer verloor! Maar Wrigley
liet zich daardoor niet uit het veld slaan,
maar hij begon eenvoudig 'n nieuwe cam
pagne. En men berekent, dat hij zoo on
geveer 25 millioen dollar daarvoor heeft
uitgegeven. Maar z'n firma heeft er zoowat
54 millioen gulden mee verdiend!
'n Paar dagen geleden stierf te New
York Thomas Ryan, die eenmaal begon
als 'n klein commissionairtje in Wallstreet.
Hij wist zich door gelukkige speculatie, 'n
klein vermogen te verwerven, maar z'n
kostje was pas gekocht, toen hij voorgesteld
werd aan Koning Leopold II van België,
Amerikaan. Ryn kreeg van den koning
't exploitatierecht van 'n rijk diamantveld
en de groote sommen die hij hieraan ver
diende, gebruikte hij weer om spoorlijnen
aan te laten leggen. Ook richtte hij spoe
dig 'n tabaksmaatschappij op met 'n kapi
taal van meer Jan 500 millioen dollar.
Nog merkwaardiger is de levensloop van
den grooten onbekende: Sir Basilius Za-
harow. Over z'n geboorte hangt 'n sluier.
In 't eerst verdiende hij den kost zoowat
met 'n paar ondergeschikte baantjes, maar
hij raakte er boven op, toen hij erin slaag
de commissionair te worden voor 'n groote
wapenfabriek. Doordat hij betrekkingen
onderhield met 'n dame uit de hoogste
N.B. Als niet anders wordt aangegeven
dagelijks Gloria en Credo. Prefatie v. d.
Allerh. Maagd (invullen: En U om de
ten Hemel-opneming). Kleur: Wit
ZONDAG 17. AUG. Tiende Zondag na
Pinksteren. Mis: Cum clamarem. 2e ge
bed v. d. H. Jeroen, Pastoor van Noord-
wijk, martelaar; 3e d. H. Hyacinthus,
belijder; 3e v. h. octaaf van Maria's ten
Hemel-opneming; 5e v. d. octaafdag v. d.
H. Laurentius (uit de eigen Mis op 17
Aug. Prefatie v. d. Allerh. Drieëenheid).
Kleur: Groen.
Wat wij zijn en hebben, danken wij
niet, zooals die akelig t-rotsehe Farizeër
meent (Evangelie), aan ons zeiven, maar
aan don éénen Geest, Die Zijne gaven
uitdeelt zooals Hij wil (Epistel). Daarom
aan God alle eer en glorie (Alleluja-vers).
Ons passen de nederige gevoelens van den
tollenaar. In het nederig bewustzijn van
onze schuld, doch het hart vol vertrou
wen verheven tot God, moeten wij ons
H. Offer brengen (Offertorium). Want
dan alleen verwerven wij ons Gods barm
hartigheid, maken wij ons deelgenooten
van de hemelsohe goederen (Gebed), ge
ven wij eer en glorie aan Gods H. Naam
(Stilgebed) en maken wij ons Offer tot
een offer van gerechtigheid, dat God ons
zal aannemen (Communio). Als de tolle
naar gaan wij dan gerechtvaardigd naar
huis en God zal de afgebeden hulp (Gra
duale en Pos t communio), welke wij iede-
ren dag noodig hebben, ons niet onthou
den.
MAANDAG IS AUG. Feest van de ver-
heffng van de relikwie van den H. Bavo.
Mis: Gaudeamus (Zie in het Feesteigen
v. h. Bisdom op 9 Aug.). 2e gebed v. h.
Octaaf van Maria's ten Hemel-opneming;
3e v. d. H. Agapitus, martelaar.
Om aan het meeningsverschil van het
volk over het graf van den H. Bavo een
einde te maken, opende Eremboldus, abt
van een klooster te Gent, de graftombe,
waarin volgens- sommigen het stoffelijk
overschot moest rusten. Hij vond ook
werkelijk het lichaam van den heilige
en stelde het ten toon aan het samen
gestroomde volk. Daarna werd het in een
mooie kist gelegd en naar de St. Bavo-
kerk overgebracht. Van deze verheffing
wordt vandaag in ons Bisdom de gedach
tenis gevierd.
DINSDAG 19 AUG. Mis v. d. H. Joan
nes Eudes-, Belijder: Os Justi. 2e gebed
v. h. octaaf.
In 1601 werd de H. Joannes geboren
in Normandië. Nog jong werd hij Orato-
riaan. In 1626 ontving hij de H. Pries
terwijding te Parijs en werd missie-predi
ker. Bij dat Apostolisch werk werd het
hem duidelijk, dat een parochiegeestelijk
heid noodig was om den goeden geest
onder het volk te bewaren en daarom
stichtte hij in 1643 een Congregatie (de
Eudis'ten) onder den Naam van Jesus en
Maria, welke Congregatie groote verdien
sten heeft verworven voor de opleiding
van de geestelijkheid en. de missiepredi-
king.
Joannes stichtte ook een Congregatie
„de Zusters van O. L. Vrouw van Liefde"
genoemd, welke bijzonder zorgde voor.
de gevallen, maar goed willende meisjes
en vrouwen.
Algemeene bekendheid heeft de Heili
ge zioh verworven door zijne gesohi'iften
en predikaties, waardoor hij bevorderde
de devotie tot de H.H. Harten van Jesu?
en Maria. De heilige stierf 19 Augus
tus 1680.
WOENSDAG 20 AUG. Mis v. d. H.
Bernardus, Abt: In medio. 2e gebed v. h.
octaaf.
De H. Bernardus, schrijver en prediker,
apostel en hervormer, meester van het
kringen, kreeg hij kans zich in te drin
gen in de high life en 't moet waar zijn,
dat er diplomatieke verwikkelingen ont
stonden, als men Zarahow met z'n neus
buiten zaken hield, die hem interesseerden.
Thans heeft hij aandeelen in zoo goed als
alle groote Europeesche wapenfabrieken en
hij heeft een vermogen bijeengekregen, dat
niet te taxeeren valt.
Weinig romantisch, maar heel nuchter
en zakelijk is de ontwikkelingsgeschiedenis
van de warenhuizen van Tietz. De dynastie
Tietz stamt uit Gera, waar in 'n klein, on
ooglijk winkeltje 'n. zaakje werd gedreven
in witte goederen en wollen stoffen. En nu
is 't een onderneming met talrijke groote
magazijnen. Die bloei is te danken aan on
dernemingsgeest, bekwaamheid en taaie
geestelijk leven, is één der grootste siera
den geweest van Christus' H. Kerk. Hij
wordt genoemd „de 'honigvloeiende leer-
aar", omdat hij over Jesus en Maria (over
wie zijne geschriften vol staa-n) in zulke
liefderijke en ontroerende bewoordingen
geschreven heeft. Bernardus stierf onder
Maria's bescherming den 20ea Aug. 1158,
als Abt van Clairvaux.
DONDERDAG 21 AUG. Mis v. d. H.
JoaiHia Fremiot de Cbantal, Weduwe:
Cognovi. 2e gebed v. h. Octaaf.
De heilige van dezen dag was als ge
huwde vrouw een toonbeeld van echte
lijke deugd. Alles deed zij om het leven
van haren gemaal, baron de Chantal, te
veraangenamen en wijdde hare zorgen
aan do opvoeding harer kinderen. We
duwe geworden (haar gemaal werd op
jacht door een kogel der jagers doodelijk
getroffen) besteedde zij al haren tijd aan
de opvoeding der kinderen, aan gebed en
■huiselijhen arbeid. Een voorbeeld was zij
van christelijke naastenliefde. Zoo had
zij steeds bij zich aan huis een zieke,
dien zij alle, ook de nederigste, diensten
'bewees.
Door de voorzienigheid Gods kwam zij
onder de leiding van den H. Franoiscus
van Sales, die haar geheel' naar zijn geest
vormde en haar zoo geschikt maakte tot
slichtores van de Orde der zusters van
O. L. Vrouw Bezoeking.
VRIJDAG 22 AUG. Octaafdag van
Maria's ten Hemel-opneming. Mis: Gau
deamus^ (als op 15 Aug.). 2e gebed v. d.
H.H. Timotheus, Hippolytus en Sympho-
rianus, Martelaren.
„Maria heeft het beste deel verkoren,
dat haar niet zal ontnomen worden in
eeuwigheid." (Communio).
ZATERDAG 23 AUG. Mis v. d. H.
Philippus Benitius, Belijder: Justus. 3e
gebed v. d. Vigilie v. d. H. Bartholomeus,
Apostel; 3e voor den Paus. Geen Credo.
De gewone Prefatie.
Ook is geoorloofd de H. Mis v. d. Vi
gilie: Ego autem. Geen Gloria. 2e gebed
v. d. H. Philippus, 3e voor den Paus.
Geen Credo. Gewone Prefatie. Kleur:
Paars.
Philippus hoorde eens in het klooster
der Dienaren van Maria (Servieten) in
zijne geboortestad Florence de volgende
woorden uit een Epistel: „Philippus, ga
heen, en houdt u bij dezen wagen". Onze
heilige paste die woorden op zich zeiven
toe en zag daarin zijne roeping tot de
Servieten-Orde.
Als eenvoudig leekebroeder liet de
goed in de wetensohap onderlegde Philip
pus zioh opnemen. Maar langzaam klom
hij tot hooge waardigheden, nadat hij
uit gehoorzaamheid zich tot priester had
laten wijden. Hij werd zelfs Generaal der
Orde. ]iij onderscheidde zioh door een
bijzondere godsvrucht tot de zeven smar
ten der H. Moeder Gods. Als Generaal
doorreisde hij vele landen en maakte
overal zeer vele bekeeringen- Philippus
stierf in 1285.
IN DE KERKEN DER E.E. P.P.
FRANCISCANEN:
Alles als in bovenstaanden kalender,
behalve:
MAANDAG. Mis v. d. Z. Paula van
Montaldi, Maagd: Dilexisti. 2e gebed v.
ha octaaf; 3© v. d. H. Agapitus.
DINSDAG. Mis v. d. H. Lodewijk,
Bissohop en Belijder: Statuit. 2e gebed
v. d. H. Joannes Eudes; 3e v. h. octaaf.
VRIJDAG. Mi? van de zeven Vreugden
der H. Maagd: Ego autem. 2e gebed (al
leen in stille H.H. Missen) v. d. H.H.
Timotheus, Hippolytus en Symphorianus,
Martelaren. Prefatie v. d. Allerh. Maagd
(invullen: En U om de vreugde).
Amsterdam. ALB. B. M. KOK, Pr.
werkkracht. Alleen heeft dit geslacht er
wat langer over gedaan om tot zulk 'n
hoogte op te klimmen als de O.W.-ers van
den grooten Wereldoorlog.
De roem en de glorie van de Firma Tietz
kan ook tegen 'n stootje en is heel wat de
gelijker als die van den Oostenrijkschen
speculant Castiglioni, die zich heeft opge
werkt van 'n simpele vertegenwoordiger
tot president van groote bankinstellingen
en leider van machtige concerns. Maar op
het oogenblik is er weinig meer over van
den glans, die Castiglioni in den inflatie
tijd omscheen. En ook is 't zoo gegaan met
z'n groote concurrent Bose, die in "ver
mogen en macht niet voor hem onderdeed,
maar die nu ook z'n beste dagen heeft ge
had.
VAN 13—17
AUG. brengen
vijf Fransche
opleidings
schepen een
bezoek aan
Rotterdam
DE VACAN-
TIES der la
gere scholen
zijn voorbij en
de nieuwe
leerlingen
gaan voor het
eere-fe naar
school, een
evenement in
het familiele
ven. Wonder
lijke verhalen
van den nieu
wen student,
waarvoor bij
na de geheele
familie is mee
gekomen
