VOOR HUIS EN HOF
RECHTZAKEN
KERKNIEUWS
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1930
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 7
WAT ELKE MAAND TE DOEN GEEFT.
In moes- en bloemtuin, keuken en kelder.
2e helft Augustus.
Wij waren op bezoek bij een kennis en
wandelden den tuin eens door. Die mocht
gezien worden: de meeste vruchten stonden
vrij goed en alles was netjes onderhouden.
Maar met de kool was het mis; meer dan
de helft der planten waren aangetast door
knol voet. Ik vroeg hem, of hij zijn hof wel
eens gekalkt of gemergeld had. Ja eens was
liet antwoord, jaren geleden waarop ik hein
vertelde, dat de knolvoetziekle bij onze
koolsoorten door een flinke kalkbemesting
kan worden tegengegaan. Op proefvelden
is dit gebleken, en velen hebben dit ook bij
ondervinding. Een Rijkstuinbouwproefveld
in Noord-Holland, 2 Are groot, werd gewoon
bemest, terwijl op de cenc helft bovendien
nog 30 K.G. ongebluschte kalk werd toege
diend die in een hoopje op het omgespitte
land werd gebracht, gebluscht en daarna
ondergewerkt. Elke helft van het proefveld
werd beteeld met vroege bloemkool, plm.
200 planten, als eerste vruchten een 300_ tal
spruitkoolplanten als nagewas. Op 't niet
met kalk behandelde perceel werden nog
14 zieke bloemkoolplanten gevonden, en op
het bekalkte slechts één. Het perceel
zonder kalk leverde bij de spruitkool
161 planten op die aan knolvoet leden, ter
wijl er op het perceel met kalk slechts
1 4 exemplaren met knolvoet werden gevon
den. De opbrengst van het perceel zon
der kalk bedroeg 2 H.L. spruitjes, die ver
kocht werden voor f 6.—. Het perceel met
kalk gaf 5 H.L. spruitjes, die te zamen voor
f is.T werden verkocht. Op de behoefte
van den bodem aan kalk, op een juisten
kalktoestand van den grond wordt hoe lan
ger zoo meer gelet. De kalk bevindt zich in
hoofdzaak in de groene bladachtigc orga
nen der plant. Zoo heeft men ook opge
merkt, dat warkruid, woekerende op de
kalkrijke klaver, toch bijzonder weinig
kalk bevat, waf zijn verklaring kan vinden
hierin, dat de bladontwikkeling bij deze
woekerplant uiterst gering is. Ook zijn de
witte deelen van bonte bladeren altijd veel
armer aan kalk dan de groene deelen. La
gere planten die geen bladgroen vormen,
kunnen de kalk geheel ontberen. Bladrijke
gewassen zijn dus rijk aan kalk, en hebben
dan ook veel kalk noodig. De meeste vlin
derbloemigen, zooals erwten, boonen, alle
peulvruchten, en klavers, kunnen zich niet
voldoende ontwikkelen, wanneer de bodem
arm aan kalk is. In 't. algemeen vertoonen
de planten op kalkri'jken grond een krach-
tigen groei, de geheele bouw der plant is
steviger, solider. De planten krijgen daar
door ook een grooter weerstandsvermogen
tegen ziekten en schadelijke weersinvloe
den. Op kalkarme gronden zijn de klachten
omtrent het niet gedijen, ziek worden en
sterven van de appelboomen veelvuldiger
dan die omtrent het niet gedijen en dood
gaan van pereboomen.
Dit staat stellig daarmee in verband, dat
de appelboomen meer behoefte aan kalk
heeft dan de peer, en minder diep wortelt
dan deze, zoodat hij minder goed nog kalk
uit do diepere bodemlagen kan putten
Over 't opbinden van andijvie willen
we iets zeggen. Hoe eenvoudig het ook
schijnt, toch is het voor een leek soms nog
moeilijk. Vaak worden de planten veel te
stijf gebonden en te veel gekneusd, waarvan
rotting het gevolg is. Wil men het goed
doen, dan neme men als bindmateriaalbie
zen, stroo, raffia, of ook wel uitgerafelde
moscovi-sche matten. De struik wordt eerst
met beide handen bij elkaar genomen, dan
neemt men de bladeren in één hand over,
houdt de bies of het raffia met- den wijsvin
ger vast, en windt met de andere hand het
bindmateriaal er om.
Onder door steken is voldoende
dus vast knoopen is niet noodig. Men
klaagt soms over het niet spoedig 'geel ge
noeg worden van de opgebonden andijvie,
en vooral bij zomerandijvie is dit het geval,
want lang opgebonden te laten staan, is
niet wenschelijk, omdat ze dan licht door
gaat schieten. Men raadt in den regel aan
om met het opbinden te wachten, tot de
harten droog zijn daar anders de krop gaat
rotten. Toch is dat yoor zomerandijvie niet
wenschelijk; hier mag de struik van binnen
nog wel iet wat vochtig zijn; dit heeft dan
het gunstige gevolg,dat de harten spoedi
ger geel worden. Zomerandijvie blijft niet
lang gebonden staan, en men heeft dus voor
rotting niet zoo bang te zijn. Er 'is geen
tuinbezitter. die niet over bladluizen
te klagen heeft, den eenen zomer meer, den
andere mindei\ Ze zijn vies en schadelijk.
Vele groenten moet de huisvrouw weg doen
omdat de bladeren met de vieze luis bezet-
zijn. En schadelijk zijn ze, omdat ze door
middel van hun snuit zich in jonge planten-
deelen inboren: er zijn er ook, die leven op
takken, ja zelfs wortels; zoo b.v. de beken
de druifluis,- die opzwellingen veroorzaakt
aan de wortels van onzen druif, 't Gevolg
van 't zuigen der talrijke luizen is, dat de
bladeren en jonge scheutjes zich ombuigen
en in ontwikkeling vanzelf geheel stil staan
Ze zitten doorgaans aan de onderzijde dei-
bladeren, die, zoo de luizen ongestoord
haar gang gaan. op den duur moeten ver
dorren. Naast de schade, die de luis direct
aan de planten toebrengt, zijn het haar
uitwerpsels, die in de tweede plaats de
normale ontwikkeling in den weg staan en
bovendien den planten een alles behalve
frisch aanzien geven. Als sproeimiddelen
ter bestrijding noemen we: 1 K.G. soda, 2
K.G. groene zeep, 1 L. petroleum op 100 L.
water. Ook maakt men wel gebruik van
qnassia-hout: 1 en een halve K.G. qnassia-
spanen, die men laat opkoken in 10 L. wa
ter. 't Afkooksel wordt vermengd met 100
L. water. Met dit mengsel sproeit men.
Het eenmaal afgetrokken qnassia-hout kan
niet meer dienen.
KANTONGERECHT TE LEIDEN,
Uitspraken.
Volgende vonnissen zijn geveld: wegens
.deelneming aan voetbalspel op straat C.
F. P. 1 of 1 week tuchtschool; wegens
fietsen zonder licht W. G. v. D Noordwij-
kerhout 2 of 1 week tuchtschool; wegens
rijden over een spoorweg terwijl de boo-
men gesloten worden W. K. 1 of 1 d.;
wegens een bevel van de verkeerspolitie
niet opvolgen L. H. M. B. vrijspraak; we
gens als bestuur van een auto de noodige
voorzorgsmaatregelen in acht nemen Th.
S. Hillegom 3 of 3 d.; wegens overtre
ding der verordening op de straatpolitie
J. B. 1 of 1 d.; wegens met een auto te
Katwijk een standplaats innemen I. v. d.
V. 2 of 2 d.; wegens idem G. J. E. E.
2 of ld.; wegens overtreding Bouwver
ordening der gemeente Rijnsburg P. G.,
Rijnsburg 2 x 2 of 2 x 2 d.; wegens
overtreding der politie verordening der
gemeente Noordwijkerhout P. N. J. Haar
lemmermeer 2 of 1 d. h.; wegens overtr.
der Loterijwet J. Ph. W., zwervende 3
of 1 d. h.; wegens idem H. Ch. v. d. P.
Utrecht 3 of 1 d.wegens overtr. der
arbeidswet D. T. Rijnsburg 3 of 1 d.;
wegens idem J. v. d. E. Rijnsburg 6 x 5
of 6 x 3d.; wegens loopen op verboden
grond C. v. D. Katwijk aan Zee 1 of 1
d.; J. v. d. B. aldaar 1 of 1 d.; wegens
zonder vergunning van B. en W. te Kat
wijk met een auto standplaats innemen C.
v. L. Koudekerk Z.-H. 2 of 1 d.; wegens
met een rijwiel een voetpad berijden H.
J. van A. 2 of 1 d.; wegens te .Rijnsburg
als geleider op een hondenkar plaats ne
men II. de H. Rijnsburg 2 of ld.; we
gens rijden met een motorrijtuig zonder
rijbewijs W. C. J. T. 3 of 3 d.; W. W. L.
Zoeterwoude 10 of 5 d.; G. v. E. Utrecht
5 of 3 d.; wegens rijden me, een auto
zonder goed werkende remmen J. D. Den
Haag alsvoor; wegens rijden met een mo
torrijtuig zonder spiegel N. B. Schoonho
ven 2 of 1 d.; wegens rijden met een
rijwiel zonder licht M. V. 2 of 1 d.; W.
A. F. Oegstgeest 2 of 1 d.; W. Z., Rijns
burg 1 of 1 d.; G. T. Warmond alsvoor;
wegens rijden met een rijwiel zonder bel.
K. K. Hillegom alsvoor; W. M. V. Voor
schoten alsvoor; J. H. van L. alsvoor-; J.
J. Z. alsvoor; wegens rijden met een hand
wagen zonder licht J. T. Scheveningen 2
of 1 d.; M. T. Scheveningen alsvoor; we
gens de Mare in verboden richting berij
den E. de W. Bodegraven 1 of 1 d.; we
gens rijden door de Watersteeg W. H. M.
Amsterdam alsvoor; J. P. alsvoor; A. H.
M. Den Haag alsvoor; wegens overtr. dei-
verordening op de straatpolitie H. v. d.
W. 1 of 1 d.; J. v. E. zwervende al voor;
K. W. alsvoor; wegens een ijzeren balk
op straat laten verblijven A. C. J. v. R.
f 1 of 1 d.; wegens rijden met een auto
zonder rijbewijs C'. F. A. M. M. Delft, 3
of 2d.; wegens rijden met een rijwiel zon
der bel G. v. d. L. Katwijk aan Zee 1 of
1 d.; wegens fietsen zonder licht H. G. W.
Lisse alsvoor; O. IC Noordwijkerhout als
voor; G. M. Z. Bloemendaal, wegens te
Noordwijk een auto op straat laten staan,
wegens fietsen op een voetpad W. v. G.
Rotterdam 1 of 1 d.; wegens te Katwijk
mest vervoeren op zoodanige wijze dat de
inhoud op straat wordt gestort D. V. Kat
wijk aan Zee 2 of 1 dag hechtenis;
H. R. J. M.,Rotterdam, een auto plaat
sen op de tramrails terwijl een tram in
aantocht is en dit motorrijtuig aldaar la
ten verblijven, 3 of 1 d.; I. L. C., den
Haag, overtr. Spoorwegwet, 25 of 5 d.;
G. C. P. P., Voorhout, overtr. Woningwet,
dagvaarding vernietigd: C. v. d. E., overtr.
Motor- en Rijw.-wet, vrijspraak; II. A. M.
S., overtr. Woningwet, 30 of 15 d.; C. Z.,
Rijswijk, overtr. Motor- en Rijw.-Regl., f 3
of 1 d.; K. C. Z., Rijswijk, idem 0.50 of
1 d.; L. H. S., op het strand een rijwiel
laten liggen, 1 of 1 d.; C. J. B., Voorhout,
idem, 1 of 1 d.; H. H, Amsterdam, overtr.
regl. van pol. op het vaarwater Rijn on
Schie, 25 of 10 d.; F. K., Noord wijker-
hotu, fietsen zonder licht, 3 of 2 d.; B.
J. S., visschen zonder vergunning, 6 of 3
d. met verbeurdverkl.; J. G. M., zwer
vende, zonder vergunning op straat acroba
tische toeren geven, 3 of 2d.; J. H., den
Haag, overtr. Motor en Rijw ielregl., 10
of 5 d.; L. D., "Noordwijkerhout, overtr.
arb.wet, 10 of 5 d.; C. H. v. A., zwerven
de, dronkenschap, 5 of 3 d.; J. W. W.,
zwervende, idem 5 of 3d.; L. v. d. V.,
dronkenschap, 5 of 3 d.; J. de la R., zwer
vende, idem, 5 of 3 d.; A. H., burenge
rucht, ƒ3 of 2 d.; V. H., Rijnsburg, geen
gevolg geven aan de bevelen van de ver
keerspolitie, 3 of 2 d.; P. Z. D., idem,
3 of 2 d.; H. J. v. W., fietsen zonder licht,
3 of 2 d.; P. J. B., Oegstgeest, fietsen
zonder bel, 3 of 2 d.; P. J. F., met een
handwagen rijden in verboden richting op
de Mare, 2 of 1 d.; H. A., Sneek, een
standplaats innemen zonder vergunning,
2 of 1 d.; T. J. v. V., idem met een ijsco
wagen, 2 of 1 d.; H. B., Monnikendam,
iclem, met een handwagen met paling, f 2
of 1 d.; H. v. B., idem met een mand met
bloemen, 2 of 1 d.; J. A., den Haag, idem
met een rijwiel, 2 of 1 d.; G. H., Amster
dam, op straat een misvormd lichaamsdeel
te kijk stellen, 3 of 2 d.; P. M., den Haag,
fietsen zonder licht, ƒ3 of 2 d.; W. V. Z.,
Zandvoort, fietsen zonder reflector en zon
der licht, 2 maal 3 of 2 maal 2 d.; R. C.,
Delft, overtr. Motor- en Rijw.regl., ƒ3 of
2d.; H. v. W., Delft, idem, 3 of 2 d.j
H. A. B., Overschie, met een auto rijden
zonder rijbewijs, 5 of 3 d.G. v. d. P.,
IJmuiden, met een motor rijden zonder rij
en nummerbewijs, 2 maal 5 of 2 maal 3
d.; F. P. v. B., den Haag, overtr. IJkwet,
2 maan 2 of 2 maal ld.; C. A. B., R'dam,
met een auto een standplaats innemen, 3
of 2 d.; A. v. d. B., den Haag, als schipper
het roer van een gesleept vaartuig niet
bedienen, 5 of 3 d.; C. L., Voorschoten,
idem ƒ5 of 3 d.; J. K., Hillegom, dronken
schap, 5 of 3 d.; J. Th. W., met een mo
tor rijden zonder remmen, 5 of 3 d.; I. Z.,
Noordwijk, overlr. arb.wet, 2 maal 5 of 2
maal 3 d.W. V., fietsen zonder bel., 3
of 2 d.; W. Z., fietsen zonder licht, 3 of
2 d.; A. M. P., overtr. IJkwet-, 3 of 2
d.; C. R. v. d. W., Woubrugge, met een auto
rijden zonder nummer met letter, geen
straf; G. H. O., Haarlem, 5 of 3d.; G. G.
v. d. L., Wassenaar, ƒ5 of 3 d.; G. G. v.
d. L., Wassenaar, met een motor rijden
zonder rijbewijs, 5 of 2 d.; M. Z., Katwijk,
fietsen zonder licht, 3 of 2 d.; P. M., met
een auto te Katwijk over een gesloten
verklaarden weg rijden, 3 of 2 d.; H. J. d.
G., Lisse, met een auto rijden zonder rij
bewijs, 5 of 3 d.; T. L., Velsen, met een
auto rijden te Katwijk over een gesloten
verklaarden weg, 3 of 2d.; A. P. v. W.,
Warmond, fietsen zonder licht, 3 of 2 d.;
Wegens fietsen op een voetpad J. v. R.,
Katwijk aan den Rijn 1 of 1 d.; wegens
te Rijnsburg zonder vergunning muziek
maken W. F. v. P. 1 of 1 d.; wegens loo
pen op verboden duinen N. A. te Noord
wijk aan Zee 2 of 1 d.wegens als schip
per van een gesleept vaartuig het roer
niet bedienen C. L. Voorschoten 10 of 5
d.F. W. V. Leidschendam 10 of 5 d.
H. A. Amsterdam 10 of 5 d.; wegens te
Leiden over een hulpbrug fietsen 1 of 1
d.wegens overtr. Spoorwegwet B. v. D.
B. Den Haag 2 of 1 d.; wegens overtr.
Loterijwet N. v. D. Amsterdam 3 of 3 d.
D. K. 3 of 2 d.; J. W. Amsterdam 3 of
2 d.; wegens autorijden zonder rijbewijs
J. B. Den Haag 3 of 2 d.wegens fietsen
op een gesloten weg H. J. J. Naaldwijk f 1
of 1 d.wegens te Noordwijkerhout- na be
zetten tijd bezoekers in een koffiehuis toe
laten G. G. aldaar ƒ3 of 2 d.; wegens als
bezoekers na bezetten tijd te Noordwijker
hout in een koffiehuis vertoeven C. K.A.
J. P.; C. B.allen te Noordwijkerhout,
ieder tot- 1 of 1 d.; wegens rijden met
een auto zonder rijbewijs A. J. B. Wasse
naar 3 of 2 d.wegens te Katwijk mu
ziek maken zonder vergunning H. V. cn M.
B. ieder tot ƒ1 of 1 d.wegens' als schip
per van een gesleept vaariuig het roer niet
bedienen H. H. Amsterdam ƒ10 of 5 d.;
H. S. Warmond ƒ10 of 5 d.; W. V. Leid
schendam 10 of 5 d.wegens te Katwijk
met een auto rijden over een voetpad J. P.
Katwijk aan Zee 1 of 1 -d wegens fiet
sen zonder bel L. N. Rijnsburg 1 of 1
d.; wegens dronkenschap J. P. Katwijk a.
Zee 5 of 3 d.; wegens fietsen zonder licht
J. B. 1 of 1 d.wegens rijden met een
handwagen in de Maarsmanssteeg J. J. v.
d. B. f 1 of 1 d.wegens rijden met een
motorfiets zonder rijbewijs 10 of 5 d.; we
gens dronkenschap L. N. 5 of 3 d.we
gens fietsen zonder licht J. G v. d. S. f 1
of 1 d.; wegens een last vervoeren per
fiets breeder dan 70 c.M. 1 of 1 d.; we
gens voetbalspel op straat P. H. 1 of 1
d.; wegens dronkenschap W. v. E. 5 of 3
d.J. V. 5 of 3 d.wegens te Katwijk
zonder vergunning een standplaats inne
men A. H. de M. 1 of 1 d.wegens fiet
sen zonder licht J. G. II. Voorhout f 1 of 1
d.; J. J. van den B. Noordwijkerhout 1
of 1 d.
H. B., Katwijk, fietsen op een voetpad, 2
of 1 d.; A. v. Sch. den B., overtr. IJket-, 2
maal 2 of 2 maal 1 d.; L. v. D., Rijnsburg,
fietsen zonder liohl, 3 of 2 d. C. de M.,
Rijnsburg, idem, 3 of 2 d.; G. W., Deven
ter, dronkenschap, ƒ5 of 3 d.; M. J. v. S.,
fietsen zonder bel, 2 of 1 d.; C. den D.,
fietsen zonder licht, 3 of 2 d.; J. F. v. d.
B., overtr. Verord. op de straatpol. te Lei
den, 1 of 1 d.; D. v. d. H., fietsen zonder
licht, 3 of 2d.; A. A., dronkenschap, f 5
of 3 d.; J. G., fietsen zonder licht en zonder
reflector, 2 maal 3 of 2 maal 2 d.; Th.
J. F. W., dei Haag, met een auto rijden
zonder rijbewijs, 5 of 3 d.; J. P. H., Was
senaar, te Katwijk zonder vergunning met
een auto een standplaats innemen, 3 of 2
d. Waar geen woonplaats -is vermeld is dit
Leideq.
PATER SERVATIUS 0. CAP. f.
In heb Capucijnenklooster te Breda is
Woensdag plotseling overleden Pater Ser-
vatius van Enschede, (in de wereld Bern.
Arn. Fr. Harperink).
De thans ontslapene werd in 1871 te En
schede geboren, trad 26 Sept. 1890 in de
orde der Minderbroedcrs-Capueijnen on
deed zijn professie 28 Sept. 1891. 12 Juni
1897 ontving pater Servatius de H. Priester
wijding.
Pater Servatius was een ijverig priester
en kloosterling, een man, met rijke gaven
bedeeld. Hij streefde immer naar trouwe
plichtsbetrachting eu spoorde door woord
en voorbeeld anderen daartoe aan. Zijn
beste krachten heeft hij voor het heil der
zielen gegeven, vooral als schrijver van
tooneelwerken en spreker over t-ooneel en
drankwecr heeft zijn naam groote bekend
heid verworven. Dit jaar verscheen van zijn
hand zijn 22ste tooneelwerk.
In Breda was pater Servatius een welbe
kende figuur. Lange jaren woonde hij daar
en werkte o.m. aan de St. Fidelisvereeni-
ging-
Deze priester-religieus heeft altijd met
de beste bedoelingen gearbeid, niet voor
zichzelf maar voor het heil der zielen en tot
meerdere eer van God. In zijn kleine cel,
met vóór hem op zijn lessenaar het „Ar
chief van de tooneelwerken van P. Serva
tius van Enschede", dat hij geregeld na het
verschijnen van zijn werken aanvulde, is hij
plotseling overleden.
De plechtige uitvaart zal plaats hebben
a.s. Zaterdag om negen uur, in de Paters
kerk aan de Schorsmolenstraat te Breda.
Benoemingen.
Z.D.H. dc Bisschop van Haarlem heeft
met ingang van 12 dezer eervol ontslag ver
leend als kapelaan (e Rotterdam (O.L.Vr.
en H. Ign.) aan den Weleerw. Pater J. Hol-
tus S.J. en als zoodanig benoemd den Wel
eerw. Pater A. Timmers S.J.
135.
„Pater, hebt u verstand van koeien?"
„Nou, een beetje wel. Ik drink iederen
dag melk. Die rooie ie zeker de choco-
lademelk-koe. Ze zeggen dat in de melk
van de eene koe ook meer room zit dan
in dien van de andere. Of zou 'm dat
in het pomp- en leidingwater zitten?"
Ari kijkt mij eens aan:
„Neen, Pater, dat zit 'm ook in de
kleur van de koe. Die vale, blauwachtige
koeien moet u in de gaten houden; die
geven blauwe melk, en die tijgerbonte.
„Geeft zeker gruttenpap met stroop."
Hij stond zoo eoht te glunderen, de
oude Ari. Je kon het hem zoo aanzien,
dat hij genoot.
Toen vroeg hij of ik zijn fazantjes al
gezien had. „Hebt. u daar straks binnen
niet tegen de vrouw gezegd dat u een
liefhebber bent van vogels? Dan zult u
wel pleizier hebben in de fazantjes. Ik
heb een kloek met elf jongen."
Ari op zijn bespatte, gewitte klompen
voorop en ik, uit voorzichtigheid, een
paar klompen van z'n vrouw aan.
Ari gooit een groote deur open: „Kijk,
Pater". En aan zijn gezicht zag ik al dat
er iets niet in de haak was. Daar was
dc fazantenmoeder met de olf kuikentjes:
een groote zeug met elf lollige rose big
getjes....
En Ari glunderde weer en zijn vrouw
stond in de achterdeur, naar ons kij
kende, met een gezicht dat zeide: Wat
is m'n ouwe weer bezig:
„Pater, blijft u bij ons eten? Gewone
boerepot, hoor. Maar u krijgt uw buik
vol."
En toen, na het eten, het plechtige
oogenbik: „a. u. b. Pater. Schrijf ons
maar in als Stichter. Vermoedelijk komt
het Missiehuis nog wel in ons testament
ook of geven wij het volgend jaar wat
op lijfrente."
„En als de fazantjer wat grooter zijn,
kom je er dan een naar het Missiehuis
brengen? Je weet, ik houd van vogels."
St. Bonifacius-Missichuis,
Hoorn, pos trek. 120937
FATHER LEFEBER,
Directeur.
O. L. Heer geeft de roeping tot het
H. Priesterschap ook aan arme jongens
en rekent op uwe medewerking.
LETTEREN EN KUNST
GR0CK NEEMT AFSCHEID VAN HET
T00NEEL.
De „Koning van den lach", dc groote
muzikale clown Grock, die het vorig jaar
ook hier te lande enkele gastvoorstellingen
heeft gegeven, heeft besloten, zich uit het
tooneelleven terug te trekken en zich met
zijn echtgenoote te vestigen op zijn buiten
nabij San Remo. Naar aanleiding hiervan
willen wij thans nog eens enkele merk wan r-
digo bijzonderheden uit zijn wisselvallig be
staan en kunstenaarsloopbaan memoreeren,
welke men voor een deel geboekstaafd
vindt in zijn mémoires, welke onlangs bij
een Duitschen uitgever het licht zagen, en
waarvoor de auteur voorJoopig 100.000 Mark
kreeg. Grock, die eigenlijk Wettach heet,
is een Zwitser van geboorte. Zijn vader was
in een klein dorpje horlogemaker, en be
halve horlogemaker was hij ook een uitste
kend gymnast. Het voordragen zat hem
ook in het bloed, en reeds als kind was hij
met een Italiaanschen vriend van huis weg-
geloopen om in een reizend circus tc kun
nen optreden, maar al spoedig werd hij te
ruggehaald. Ook na zijn huwelijk trad hij
nog een paar maal op. Zijn zoon Adrien
volgde het voetspoor van zijn vader; reeds
op achtjarigen leeftijd trok hij rond met 'n
reizend circus en na enkele maanden was
hij een veelbelovend acrobaat. Hij leidde
toen een eigenaardig, maar wel zeer afwis
selend leven. In den zomer reisde hij met
het circus en 's winters moest hij naar
school; in zijn vrijen tijd studeerde hij dan
nieuwe nummers in. Maar na zeven jaar
werd het circus opgeheven en kwam Adrien
Wettach weer naar huis. Hier word hij niet
al te vriendelijk ontvangen, want het inko
men van zijn ouders was niet zoo groot, dat
zij hun zoon ook nog kondon onderhouden.
Maar Adrien had in het circus veel geleerd.
„Dat is niet erg", zei hij. „Dan word ik
pianist". En hij speelde piano, totdat het
hem begon te vervelen. Hij vond 'n nieuwe
betrekking. Hij werd huisonderwijzer in de
Fransche taal bij Graaf Bcthlen. Na ette
lijke dagen reizen werd hij aan een klein
stationnetje door een rijtuig met vier paar
den bespannen, afgehaald. Bij het landgoed
gekomen, stond dc geheele familie op hem
te wachten. Grock was zoo buiten zich zelve
van blijdschap, dat hij met een fraaie salto-
mortale uit het rijtuig sprong en vlak voor
zijn leerlingen neerkwam. Graaf Bethlen
informeerde ongerust, of Grock's hersenen
wel normaal functioneerden, maar deze
stelde hem gerust door te zeggen, dat dit
een eigenschap van alle Zwitsers was en
eigenlijk bij de opvoeding behoorde.
Bijna twee jaar bleef hij bij dc familie
Bethlen en gaf den kinderen Fransche
les. Daarna vertrok hij, en beoefende toen
allo mogelijke ambachten om tenslotte
weer clown en circusartist te worden. Hij
had namelijk weer eenige vrienden uit het
oude Zwitsersche circus ontmoet cn zich bij
hen aangesloten; <?cn programma werd op
gemaakt, en Grock trad weer als clown op.
Sindsdien is hij geregeld blijven optreden
en overal, waar hij kwam, nam hij het pu
bliek stormenderhand voor zich in. Zijn
verschijning is al ettelijke malen bespro
ken; zijn nummers overbekend en toch is
Grock telkens weer nieuw. In zijn particu
liere leven is Grock een stille, bijna verle
gen, eenvoudig man, van weinig woorden.
In de garderobbe, als de clown afge-
schminkt is, zit er een mensch voor den
spiegel. Zijn gezicht is goed, zijn oogen zijn
goedhartig, zijn civiel lachje lijkt op zijn
lachen op het tooneel; het lachen van een
kind, met den mclacholieken glimlach van
WAAR DE VROUW BELANG IN STELT
Welke kleur moet uw peis hebben?
Dit is echt een vraag uit den tegen-
woordigen tijd. Want wie zou er voor
30 of 40 jaar aan hebben gedacht, om een
bont naar eigen keuze van kleur ui», te
zoeken! Dat bestond eenvoudig niet. Men
droeg het bont, zooals liet wa3, in natuur
lijke kleur. En wanneer het werd geverfd,
dan was het alleen zwart, en dat doden
de bontwerkers niet eens zelf. Zij stuur
den de bonten dan naar enkelö zeer tpe-
ciale adressen. De keuze in het alge-
men van bonten in vroeger tijden haalt
niet bij de tegenwoordige keuze, al had
men toen ook marer, bunzing en sabel-
bon. Deze bonten, nog niet aan een steeds
wisselende mode onderhevig, waren een
waardevol bezit. En dan spreken wij hier
niet eens over en bontmantel, maar over
een sjaaf, boa of mof. Iet-s anders kende
men toen nauwclijk; de bontmantel was
iets zeer zeldzaams. In groote gezel
schappen hadden de dames groote, breede
sjaals, waarin zij zich bijna geheel kon
den hullen, wat echter maar zeer weini
gen zieh konden permittcoren. Om een
vergelijking te maken met den tcgen-
woordigen tijd, wie nu in het bezit is van
een bontmantel, droeg toen een boa of
bont met mof, en wie nu een mantel
heel met bont afgezet, droeg oen heele-
niaal geen bont; wie nu en sabelbont, of
chinchilla draagt, kon vroeger wel konin
klijke allures aannemen. Doch, zooals bo
ven gezegd, droeg men vroeger ongeverfd
bont. Langzamerhand begon men do bis£m
te verven, eerst zwart, om wat variatie
te hebben. Tenslotte kwam do bontgarni
tuur in vraag. Voor de voering gebruikte
men dan het buik- of rugvel van eek
hoorn of hamster. De keuze van het bont
was zeer beperkt, omdat men alleen de
beste kwaliteiten gebruikte. Het kwam
niemand in zijn hoofd op, om een kraag
uit afgeknipte stukken in elkaar te zet
ten. Met de ontwikkeling van de tech
niek en de industrie is echter het begrip
pels geheel veranderd. Wie zou vroeger
een konijnenvel gedragen hebben en dan
van „pels" hebben gesproken? Wie zou
vroeger ooit vermoed hebben, dat een
pels zoo zou worden veranderd en ge
verfd, dat deze niet meer te herkennen
was. Als het meest kostbare bont gold
nog twintig jaar geleden hot sabelbont,
da voornamelijk aan het Russische hof
word gedragen. Tegenwoordig is er bijna
niet aan te komen. Een algeheele ver
schuiving en verandering heeft in de
bontmarkt plaats gevonden; kwaliteit
geldt niet meer als eerste vereischte. Zoo
als men weet, is van verschillende dienen
de kleur van den pels in den zomer an
ders dan in den winter, 's- Zomers is de
kleur in overeenstemming met de kleur
van de aarde, terwijl deze dieren 's win-
trs wit zÜn» zooals do alpenhaas en de
wezel. Deze verandering van kleur van
den pels geschied in de maand Novem
ber. En deze witte pelzen waren bijzon
der in den gunst bij de bontwerkers en
de dames (vooral het wite bont van den
wezel, nu hermelijn genoemd). Echter,
dank zij de ontwikkeling van de chemie,
kan men elk bont iedere gcwenschtc
kleur geven. Rood-vnss maakt men
zwar of bruin, om van do goedkoope
vellen niet eens te spreken. Men laat
het bont verven bij het costuum en dan
in de fijnst voorgeschreven nuance/ On
danks het, feit, dat wij reeds zoover ge
komen zijn, heeft de pels-industrie en de
mode zekere grenzen niet overschreden.
Het eenige doé'l, dal men wilde bereiken
was het veredelen* van de goedkoope re
bontsoorten, edele bont soorten natuurge
trouw te imiteeren. Zuivere producten
van de phantasie zijn er nauwelijks ge
maakt, helgroen en lichtblauw worden
niet benut. De grenzen, waar de phan
tasie ophoudt en dc natuurzin voor den
dag komt, zijn intusschen nauwelijks te
onderkennen, al kan men het toch wel
aanvoelen, wanneer <le mode ons naar het
decadente brengt. Toch komt het met-
de plannen van de vooruitstrevenden
goed overeen, do jagende, immer ver
anderende mode een nieuw factor van
moglijkhoid aan de hand te doen, waarbij
niet alleen de snit en de vorm van den
pels-, maar ook de kleur moet veranderen.
Dan zegt Elsa tot haar vriendin Loeloe:'
„Wat is je groene bontmantel prachtig
purper geverfd", en hult Elsa zich in een
keiuige azuurbdauwe bisam. Wat is uw
lievelingskleur? Laten wij bij welk tempo
ook van de ontwikkeling nooit ons hoofd
on hol laten jaren, anders gaat het hat
s'e restje van fijngevoel voor den edel-
pcls verloren. Dan zoo do rood vos mce-
w.»iig zijn iioofd cchudden, omdat wij uit
huter verlangen naar veelheid, rijkdom
cn schoonhei zouden dennen, de dieren
wereld te kunnen overtroeven.
een grootvader. Meestal ziet hij ietwat
treurig voor zich heen, zooals alle clowns
in civiel. Grock is een heel aparte verschij
ning in de kunstwereld cn zijn kunstpresta
ties zijn op een lijn tc stellen met die van
een Caruso, Schaljapin, Pawlona ofKreis-
ler, en het mag daarom ook niet verwonde
ren, dat deze muzikale clown, die 22 instru
menten bespeelt, professor in de muziek, en
doctor honoris causa is, fantastische hono
raria ontving, cn zijn inkomsten die v. Schal
japin, Pawlona, Paderewsky. naar verhou
ding nog overtroffen, want Grock trad per
jaar ongeveer drie-honderd keer op en ont
ving bijvoorbeeld in Amerika als nummer
in een variété per minuut circa f200.
Tot de aanstaande herfst is Groek
nog besproken, maar dan gaat hij het too
neel vaarwel zeggen om rustig te leven op
zijn landgoed in Oneglia, aan de Italiaan-
sche Riviera. Er bestaat evenwel kans, dat
zijn rust niet van langen duur zal zijn, aan
gezien reeds onderhandelingen hebben
plaats gehad om Grock te doen optreden
in een klankfilm. Hetgeen hij voor de film
zal spelen, zou dan onder zijn persoonlijke
regie eerst te Berlijn en vervolgens ook te
