DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1930
DE LE1DSCHE COURAMi
TWEEDE BLAD PAG. 6
„DOLLE LIZE" AANVOERSTER DER
BANDIETEN.
Een 18-jarig meisje heeft twee benden
georganiseerd.
De Berlijnsche justitie zocht sinds enke
le weken naar „Dolle Lize", een 18-jarige
aanvoerster van twee inbrekersbenden,
die een lange reeks van inbraken op hun
rekening hebben staan. „Dolle Lize" beeon
haar loopbaan een paar jaar geleden, toen
zij met een kleine bende een tuinkolinie
leeg haalde. Daarna is zij begonnen met
het organiseeren van twee inbrekersbenden
die op 't hoogtepunt van haar macht on
geveer 70 leden tezamen telden. De leden
der beide benden kenden elkaar niet.
„Dollo Lize" hebben slechts weinigen van
de inbrekers gezien, doch zij wist een zoo
strenge discipline te handhaven, dat de
mannen op haar telefonische bevelen de
brutaalste inbraken pleegden. Stuk voor
stuk begonnen de inbrekers echter angst
voor de gevolgen te krijgen en verlieten de
bende, zoodat „Dolle Lize" ten slotte slechts
enkele leden meer over had.
Do politie dacht verleden week haar op
het spoor te zijn, docli toen zij een huis
zoeking deed in het huis waar „Dolle Lize"
vermoedelijk onderdak had gevonden, was
de vogel reeds gevlogen.
Thans is gebleken, dat Lize van de huis
zoeking wist en slechts voor enkele uren
het huis had verlaten. Gistermorgen heeft
zij zichzelf bij de politie gemeld, met de
mededeeling, dat zij gemeend had, dat men
haar zocht, onschuldig was en daarom zich
zelf kwam aanmelden. Zij was vergezeld
van een vriend, bij wien zij de laatste we
ken heeft ingewoond en dien zij slechts
veertien dagen zou kennen. De politie
meende echter, dat deze vriend haar gene-
raal-indentant is. De vriend was reeds
eerder bij de politie geweest en had verze
kerd te weten waar „Dolle Lize" woonde.
Hij had beloofd, aangezien zij beweerde
onschuldig te zijn, haar bij de politie te
zullen brengen. De recherche wilde, dat
dit onmiddellijk zou geschieden, maar de
vriend meende, dat „Dolle Lize" nog eerst
een vrijen Zondag moest hebben! En aan
gezien de politie Maandag het feest van
de Grondwet moest vieren, was de ontmoe
ting tusschen politie cn „Dolle Lize" uitge
steld tot gisteren.
„Dolle Lize" heeft intusschen de laatste
weken juridisohe les gehad van de juridi
sche adviseurs van den inbrekerskring,
zoodat zij precies wist wat zij al of niet
op de vragen van den rechtercommissaris
moest antwoorden. Zij antwoordde met ja
of neen, maar meestal zeide zij: „Ik weet
het niet". Het gevolg was, dat het verhoor
van „Dolle Lize" na een kwartier was af-
geloopen. Er bestaat thans alle kans, dat
de politie, die een van de meest beruchte
inbreeksters van Berlijn in handen heeft,
haar niets zal kunnen bewijzen.
„Volk".
Goud in Noorwegen gevonden?
Te Stockholm zijn, naar de „Köln. Ztg."
van daar verneemt, berichten ontvangen,
dat een Zweedsch mijnwerker, Johan Olof-
son, die op eigen initiatief naar Noorwegen
was getrokken om er goud te zoeken, in
derdaad bij Ivarasjok in Finmarken een
goudader heeft ontdekt.
Olofson die vroeger in Alaska goud
heeft gezocht, maar niet gevonden, schijnt
dus thans gelukkiger te zijn geweest. Heel
fortuinlijk zelfs, want prof. Scheteling te
Oslo verklaard dat zijn vondst haast een
wonder lijkt, omdat het hooggebergte in
Finmarken door groote moraines bedekt is,
In de streek, waar Olofson werkt, is trou
wens al vroeger (in 1886) goud ontdekt en
wel in het dal van de Aelf. Het was stof
goud, dat in geringe hoeveelheid in het
rivierzand voorkwam; geologen waren van
oordeel dat het met de moraines van
elders daar was aangebracht en dat er I-er
plaatse geen goudaderen voorkwamen. Zij
schijnen zich als de berichten over Olof-
son's vondst juist zijn echter te hebben
vergist.
Dyon door sprinkhanen geteisterd.
De stad Dyon is gisteren door groote
zwermen sprinkhanen geteisterd. De dieren
zetten zich neer op de daken der huizen
en op de straten en konden slechts met be
hulp van schoppen en bezems verwijderd
worden.
Jacht op een walvisch.
Bewoners van Sydney hebben een hee-
len dag jacht gemaakt op een ouden wal
visch ter lengte van ruim 13 M. en met
eendcmossels bedekt, die tuschen de veer-
booteq in de haven ronddartelde en het
dek van een barkas stuksloeg. Men trachtte
hem te harpoeneeren, er werd zonder uit
werking een schot op hem gelost en het
eind was dat de walvisch, vervolgd door
een heele flotielje barkassen, onderdook en
weer verdween.
Tyfoon in Japan.
Een tyfoon heeft Dinsdagavond het Z.
O. van Japan geteisterd. De verbindingen
werden verbroken, gebouwen werden be
schadigd en het water drong de huizen
binnen. Vervolgens trok de tyfoon naar de
Japansche Zee.
SPORT
VOETBAL
DIOC. HAARLEMSCHE BOND.
DE DISTRICTSWEDSTRIJD
TE SASSENHEIM.
i Aller belangstelling gevraagd.
Op Zondag a.s., des middags te half
drie tullen de vertegenwoordigende elf
tallen van het Haarlemsohe en het Leid-
sohe District elkaar ontmoeten te Sas-
aemheim bet schitterend. gelegen
Deze wedstrijd wordt gespeeld ten bate
van scheidsrechter Angevare, wien op
dezelfde plaats tijdens den wedstrijd der
scheidsrechters van beide districten zoo'n
noodlottig ongeluk overkwam.
Spontaan hebben allen tot nu toe hun
medewerking tot het slagen van dezen
wedstrijd gegeven De elftalcommissies der
beide districten hebben gezorgd voor de
samenstelling der elftallen. De spelers
komen geheel op eigen kosten naar Sas-
senheim. Teylingen stond haar prachtig
terrein geheel belangeloos af en nam ver
dere onkosten voor haar rekening. Maar
nu rest ons nog een woord van aanmoe
diging tot hen, die er het meest toe kun
nen bijdragen dezen dag te doen slagen,
n.l. de supporters.
Alle sportliefhebbers zonder uitzonde
ring verwachten wij a.s. Zondag te Sas-
senheim. Secretarissen van vereeniging-
gen, moedigt uw leden aan allen naar
ilezen wedstrijd te komen. Laat het Dis
trict Leiden toonen, dat men meeleeft
met hem, die tijdens de sport zoo zwaar
werd getroffen. Tevens kan men genieten
van een mooien wedstrijd.
Wij vertrouwen geen vergeefschen op
roep gedaan te hebben. Wij vertrouwen,
dat alle vereenigingen mede zullen hel
pen het bedrag, dat wij a.s. Zondag aan
dezen sportievcn scheidsrechter kunnen
afstaan, zoo groot mogelijk te maken.
Dus allen Zondag a.s. present op Sport-
hof te Sassen'helm!
R. K. Sportvereeniging „Teijlingen".
Morgen 15 Augustus speelt Teijlingen I
een bekerwedstrijd op het Sportpark te
Noordwijk nam. om 2.30 uur.
Deze beker moet 2 maal in het geheel
gewonnen worden, wil hij eigendom wor
den van de vereeniging. De Teijlingers
komen volledig uit en al zal de strijd voor
Teijlingen zwaar zijn, wij zijn er van over
tuigd, dat op eeu eerlijke wijze getracht
zal worden den beker in het bezit te krij
gen. Wij rekenen op een prettige wedstrijd
Op Sporbhof hebben de seriewedstrijden
voor Juniores plaats. Om 12.30 uur wordt
begonnen.
12.30 uur: S. N. A. I—Teijlingen II.
1.45 uur: S. J. C. I—Alph. Boys I.
3.—uur: Meerburg II—S. J. C. II
4.15uur: Meerburg I—Teijlingen I
Beleefd verzoeken wij allen op tijd aan
wezig te zijn.
Om 2.30 uur speelt Teijlingen III te
Lisse aan de Esschenlaan tegen Lisse III.
WIELRENNEN
HET PROGRAMMA DER WERELD
KAMPIOENSCHAPPEN.
Het officieele programma van de a.s.
wereldkampioenschappen wielrennen, ge
organiseerd door den Belgischen Wielren-
bond, luidt als volgt:
23 Augustus: 9 uur voorm. 52ste Con
gres van U. C. I. Agendapunten o.in.: Toe
treding van twee nieuwe wielerbonden van
Nieuw-Zeeland. Het secretariaat steltvoor
alle tot nu toe bestaande records met mo-
torgangmaking te schrappen en een nieuwe
recordlijsb aan te ieggen. Records over 100
en 200 Meter worden niet meer vastge
steld. De data voor de volgende wereld
kampioenschappen te Kopenhagen zullen
worden bekend gemaakt. Voorts zullen het
Congres de volgende data worden voorge
legd voor de congressen: 6 December a.s.
te Zurich een kalendercongres van het
53ste Congres van de U. C. I. op 7 Februar-
ri 1931 te Parijs.
23 Aug.: Namiddags 4 uur Stadion Heys-
sel te Brussel. Serie en demifinales .sprint
wedstrijden wielerbaanwereldkampioen-
nals.
24 Aug.: Nam. 3 uur te Brussel. Eind-
wedstrijden sprint. Te Antwerpen: Yoor-
wedstrenden wielerbaanwereldkampioen
schappen.
26 Aug.: Antwerpen: Eindstrijden wie
lerbaanwedstrijden.
28 Aug.: Brussel 3 uur nam. voorwedstrij
den stayers.
30 Aug.: Luik wereldkampioenschappen
op den weg voor profs, en amateurs.
31 Aug.: Brussel 3 uur. Finale stayers
wereldkampioenschap.
VAN DE STADI0NBAAN.
Revanchematch tier stayers.
Hedenavond wordt op de Stadionbaan
een revanche-wedstrijd gehouden naar
aanleiding van het op 7 Aug. jl. verreden
kampioenschap van Nederland achter
groote motoren. Voor dezen wedstrijd zijn
ingeschreven Schlebaum (kampioen van
Nederland), Blekemolen, v. d. Wulp, Snoek
Leddy en De Graaf.
De afstand is tweemaal 40 K.M. Boven
dien bevat het programma een wedstiTjd
op racemotoren (lange en korte afstand)
tusschen Herkuleyns (Nederland), Gysler
(Australië), Quaglieni (Italië) en Weide-
ma nn (Duitschland) en een wedstrijd van
6 B-stayers over 20 K.M. waarvan de win
naar als 7e rijder start in de tweede man
che der A-stayers.
Leidsche Ren- en Touristvereen. „Swift".
Gisteravond S uur had de start plaats
voor het recordrijden over 18.6 K.M. der
A- en B-klassers. In totaal waren er maar
drie renners daarvoor opgekomen, waar
van de uitslag is geworden D. Ramp 32
min. 55 sec.; C. Sladek 32 min. 3S sec.; J.
v. Wezel 33 min. 37 sec.; De Juniores re
den het 10 K.M.-record met als uitslag C.
Paats 19 min. 49 sec.; R. Riethoven 20
min. 50 sec.; C. Roelandse 21 min. 51 sec.
Woensdag 20 Aug. a.s. zal deze zelfde
recordritten voor het laatst gereden wor
den.
ZWEMMEN
NATIONALE POLITIE-ZWEM-
WEDSTRIJDEN.
Nederlandsche kampioenschappen.
Zondag 17 Augustus a:s. zullen in de
zweminrichting aan den Vossegatschendijk
to Utrecht de Nederlandsche Politie-kam-
pioenschappen verzwonunen worden. Di
verse korte baan wedstrijden en estafettes
staan op het programma, benevens het
voor de politie belangrijke nummer ge
kleed zwemmen. Tot slot zal een polo
wedstrijd U. Z. C.Zwemlusb gespeeld
worden. Er bestaat voor deze wedstrijden,
die te 1 uur aanvangen, in politiekringen
een groote belangstelling.
WERELDRECORDS GEHOMOLO
GEERD.
De F. I. N. A. heeft enkele der in de
laatste maanden gemaakte nieuwe we
reldrecords gehomologeerd.
Rugzwemraeu dames: Mej. Mealing
(Australië) over 100 meter tijd 1 min. 20.6
sec.; 150 yards tijd 1 min. 55.2 sec.
Als nieuwe recordafstanden zijn de 500
Meter schoolslag en de 800 Meter crawlslag
opgenomen. De 500 Meter schoolslag da
mes is in nieuw wereldrecordtijd gezwom
men door Mej. Welch (Australië), tijcl 10
min. 33.2 sec.
Gertrud Ederle.
Onlangs weid -gemeld, dat Gertrud
Ederle, de eerste vrouwelijke zwemmer,
die het Kanaal overzwom, het gehoor ver
loren had. Dit nu wordt thans tegenge
sproken. Zij is zwemleerares in Rye Beach
en zwemt iedeien dag. Vier jaar geleden
na haar vermoeiende Beaudeville-tour leed
zij aan zenuwoverspanning en oorpijnen.
Tegenover Amerikaansche journalisten
verklaarde zij dezer dagen, dat het be
richt, als zou ;.!j doof zijn, van allen grond
ontbloot is. Zij gaat geheel in haar werk
zaamheden op en voelt zich in het water
nog het beste thuis. Zij is thans 24 jaar
oud en is een vroolijke gezonde jongeda
me.
ROEIEN
DE EUROPËLSCHE R0EIKAMPI0EN-
SCHAPPEN.
De Nederlanders, die deelnemen aan de
Euroreesche roeikampioenschappen, die
van Vrijdag tot Zondag worden gehouden,
zijn reeds Zondag jl. te Luik aangekomen,
doch treffen liet niet met het weer, meldt
de „Msb." Zoo onaangenaam als het in
Amsterdam is en elders, is het te Luik ook.
Vandaag was het bijzonder slecht weer,
maar desonilanlcs gingen de ploegen de
Maas op, de dames tezamen met de vele
buitenlandsche ploegen, die hier in Luik
vereenigd zijn. Een groot aantal landen
neemt aan de kampioenschappen deel o.a.
Amerika.
De double scull (coach de heer van
Niftrik) de Laak-Vier met stuurman (coach
de heer Boers) in de Triton-Vier zonder
stuurman (coach de lieër Wehlburg) heb
ben niet alleen te maken met zware trai
ningsoefeningen. maar ook te strijden te
gen het water dat bijzonder lastig is. Veel
lastiger dan eenwoelige Amstcl als gevolg
van zware deining en stroom. De booten
worden soms geheel weggetrokken door de
onderstroomingen en dan is het maar zoo
goed mogelijk bijsturen.
Alhoewel de prestaties van de Hollan
ders bij de training het in den aanvang
niet hoopvol lieten aanzien, zijn de coaches
thans wel tevreden over hun roeiers. De
tijden die gemaakt werden, waren lang niet
slecht. We komen hierop uitvoerig terug.
ATHLETIEK
ITALIË—FINLAND.
De Italiaansche Athletiekbond organi
seert op 20 en 21 September a.s. een lan-
denwedstrijd tegen Finland, welke te Ro
me zal worden gehouden. Nurmi, Ritola,
Loukola en Larva zullen in ieder geval
Finland vertegenwoordigen.
LUCHTVAART
DE DUURRECORD-MANIE.
Het wereld-record verbeterd door
Jackson en O'Brien.
Men seint uit New York d.d. 13 Aug.:
Het vliegtuig „Greater Saint Louis'"
heeft thans het wereld-duurrecord, dat op
naam stond van de gebroeders Hunter,
verbeterd. De beide vliegers Jackson en
O'Brien, die nu al meer dan 554 uren in de
lucht zijn geweest (liet Hunterrecord be
droeg 553 uur 46 minuten en 30 seconden)
zijn voornemens minstens 1000 uren te vlie
gen zonder dalen. Blijkens rapporten, wel
ke zij omlaag geworpen hebben, maken zij
het uitstekend. Tegen middernacht was
op het vliegveld St. Lambert een groote
mensohenmenigte samengestroomd om den
vliegers na de verbetering van het Hun-
ter-record een ovatie te brengen.
LAND- EN TUINBOUW
LANDBOUWCRISIS EN
LANDARBEIDERSWET
De thans heerschende crisis, waarvan
speciaal de akkerbouw te lijden heeft, is
oorzaak dat, vergeleken bij het tijdvak
1922/29, de prijzen der goede klei- en zavel
gronden reeds met gemiddeld 1000 per
H.A. zijn teruggeloopen en onder deze om
standigheden trekt het de aandacht, dat
de besturen der vereenigingen en stich
tingen, opgericht op grond van de bepa
lingen der Landarbeidcrswet, met het doel
om ten behoeve der landarbeiders vast
goed in eigendom to verkrijgen, minder
activiteit vertoonen dan sedert jaren het
geval was.
Nu is het een algemeen economisch ver
schijnsel, dat er in tijdperken van algemee-
ne depressie veel minder aangedurfd wordt
dan tijdens een hoogconjunctuur, maar het
wil ons toch voorkomen dat thans, nu de
de landbouwers, ten einde op den póst
weekloonen zoo veel als mogelijk is, uit
te sparen, op vele werkkrachten gedurende
langere periodes overcompleet worden dan
voorheen het geval placht te zijn, gemelde
besturen verstandig zouden handelen met
maar zoo groot mogelijke oppervlakten
mits gunstig gelegen en geschikt voor tuin
bouw aan te koopen.
Weliswaar zou dit misschien hier .en
daar tot gevolg hebben, dat ze over een
grootere oppervlakte grond de beschik
king kregen, dan waarvoor er onder de
arbeiders dadelijk al gegadigden waren,
maar als een bezwaar kan dit niet wordon
gevoeld, aangezien er bij de lage koopprij
zen van thans, tot het oogenblik dat zich
liefhebbers opdoen, gemakkelijk zooveel
pacht kan worden bedongen, dat aan alle
verplichtingen kan worden voldaan.
Risico zit er daarom niet in de onder
neming, terwijl er voor de landarbeiders
zeer groote voordeelen uit voortvloeien.
Voor hen toch is het in de eerste plaats
van belang om te kunnen beschikken over
e»en zoo groot mogelijke oppervlakte grond,
opdat alle behoeften van 't gezin aan
plantaardig voedsel daaruit, ten volle kun
nen worden geput en er bovendien een var
ken en een paar schapen kunnen worden
gehouden.
Bij de prijzen, die de laatste jaren voor
goed gelegen gronden van goede kwaliteit
betaald werden, kon daarvan echter nau
welijks sprake zijn. Immers, die prijzen
beliepen niet zelden pl.m. ƒ4000 per H.A.
en daar de wet niet gedoogt om voor land
met woning een „plaatsje" volgens do
terminologie van de wet meer dan
1000 te besteden, terwijl voor een vol
doende, goed geconstrueerde woning op
3000 moet worden gerekend, kon in 't
algemeen aan eiken arbeider niet meer
dan gemiddeld 25 Are grond worden uit
gegeven. Weliswaar kan daarop bij inten
sieve bebouwing genoeg worden geteeld
voor de behoeften van een gezin van ge
middelde grootte, maar de arbeiders moe
ten hoe langer hoe meer rekening houden
met langdurige periodes van werkloosheid
en de bezwaren daarvan kunnen alleen dan
op bevredigende wijze worden ondervan
gen, indien ze een groot stuk grond tot hun
eigen beschikking hebben, waarop naast
de producten voor eigen gebruik, artikelen
kunnen worden geteeld, die ter markt kun
nen worden gebracht.
Op 't oogenblik is de kans om dit te be
reiken mooier dan ooit tegen 2800 a
3000 per H.A. kunnen in vele streken met
zwaarderên bodem en dat zijn' juist de
streken waarvoor den arbeidersstand de
gevolgen van de landbouwcrisis zich het
ergst doen gevoelen goed gelegen gron
den, geschikt voor tuinbouw, worden aan
gekocht, zoodat, wanneer voor de kosten
wegens stichting eener nieuwe woning
3000 wordt uitgetrokken, aan grond een
oppervlakte van ongeveer 35 Aren kan
worden uitgegeven, en hierop kan een ar
beider, vooral indien hij over eenig kapi
taal beschikt, waardoor hij in staat is om
een voorraad eenruiters aan te schaffen,
voorkomende periodes van werkloosheid
ten volle productief maken.
Kunnen op deze wijze tal van degelijke,
doortastende arbeiders, die anders meer en
meer neigingen zouden gevoelen om naar
de steden te trekken, voor 't platteland
behouden blijven, mits er maar vereeni
gingen volgens de landarbeidcrswet be
staan met een actief bestuur, in vele ge
meenten zal langs dezen weg niets be
reikt worden, omdat er in 't geheel geen
vereenigingen of stichtingen op grond van
de bepalingen der Landarbeiderswet wer
den opgericht.
In theorie zou daar even veel activiteit
moeten worden ontwikkeld, omdat de wet
bepaalt dat in zulke gevallen het gemeen
tebestuur doet wat anders behoort tob de
competentie van heb Vereenigingsbestuur,
maar de praktijk wijst uit, dat er in zulke
gemeenten op dit gebied vrijwel niets tot
stand komt, hoofdzakelijk als gevolg van
de omstandigheid dat de leiders van de
gemeente niet genoeg belangstelling
toonen.
Ook in zulke gemeenten is het echter
van veel belang dat er met behulp van de
Landarbeiderswet een groep van degelijke,
wevkzame arbeiders door eigen bezit aan
hun geboorteplaats gebonden wordt en bo
vendien zijn de belangen van de landbou
wers hiecbij betrokken, aangezien het hun
bedrijf ten goede komt indien ze, telkens
wanneer zo werkkrachten noodig hebben,
een beroep op goed geschoolde menscken
kunnen doen.
Gelet op dit alles, ligt het daarom dunkt
ons op den weg van de landbouworganisa
ties om daar, waar reeds Vereenigingen
volgens de Landarbeiderswet bestaan, de
besturen thans tot zoo groot mogelijke
activiteit aan te sporen en verder om het
oprichten van dergelijke vereenigingen te
bevorderen in gemeenten, waar zulks tot
nu toe achterwege werd gelaten.
Vrees dat, ook al wordt heb aantal aan
vragen om subsidie op grond van de wet
verveelvoudigd, aan de schatkist te zware
eischen zullen worden gesteld, behoeft
daarbij niet te worden gekoesterd. Want
weliswaar worden de bedragen, noodig voor
de uitvoering der wet uit 's Rijks kas ge
put, doch daarvoor moet aan rente 4 pet.
per jaar worden opgebracht, terwijl voor
de vier prooents-leeningen de koers thans
ook tegen de honderd loopt, zoodat de
overheid geen andere kosten heeft clan die
wegens onderzoek en administratie der in
te dienen aanvragen. „Hbld."
DE PRIJZEN VAN VARKENSVLEESCH.
De groote schommelingen van jaar tot
jaar, welke zich voordoen in de prijzen
van varkens en varkensvleesch, hebben al
sinds eenigen tijd de belangstelling getrok
ken van verschillende personen en instel
lingen in het buitenland. Zoo heeft b.v. het
Berlijnsche Institut für Konjunkturfor-
schung reeds eenigen tijd geleden een stu
die over dit onderwerp gepubliceerd van
de hand- van dr. A. Hanau, waarin op
grond van uitvoerige onderzoekingen liet
mechanisme van de prijsvorming verduide
lijkt en een prognose van de varkensprijzen
gegeven werd.
De Reichsforschungsstelle für laudwirt-
schaftlich.es Marktwesen achtte deze stu
die van zooveel belang, dat ze in popu-
lairen vorm opnieuw uitgegeven en ver
spreid werd. Daar, mede door de zoo ge
wichtige prijsbewegingen van andere goe
deren in den laatsten tijd, ook in ons land
voor de schommelingen van de varkensprij
zen een verhoogde belangstelling is ont
staan, en bovendien de onderzoekingen
van dr. Hanau belangrijke perspectieven
bieden voor een meer rationeele varkens
houderij, heeft het'Centraal Bureau voor de
Statistiek nagegaan, in hoeverre bovenge
noemde publicatie van het Berlijnsche in
stituut ook voor de Nederlandsche markt
beteekenis heeft.
De resultaten van dit onderzoek worden
gepubliceerd in de eerstvolgende afleve
ring van De Nederlandsche Conjunctuur,
het driemaandelijksch tijdschrift voor con-
junctuuronderzoel-, uitgegeven door het
Centraal Bureau. Omtrent den inhoud van
het betreffende artikel werd ons het vol
gende meegedeeld:
In tegenstelling tot dc Amerikaansche
onderzoekers verklaart dr. Hanau de
schommelingen in de varkensprijzen, welke
zooals bekend kan zijn, in den tijd van 3
a 4 jaar één volledige golf vormen, voor
het overgroote deel uit factoren, welke met
het aanbod samenhangen.
Daar het aanbod in het algemeen uit
varkens bestaat van pl.m. 11 maanden oud
(althans in Duitschland), is vooruitzien op
een dergelijken termijn mogelijk. Een
nauwkeurige analyse van heb geheelo pro
ces voert dr. Hanau tot de slotsom dat de
voornaamste invloed op den varkensprijs
uitgaat van: 1. de verhouding tusschen var
kensprijs en voederprijs 18 maanden te vo
ren; 2. de absolute hoogte van de voeder-
prijzen 11 maanden te voren; 3. heb aan
tal aanwezige voor de voortteling bestem
de zeugen van 1 jaar en ouder, 12 maanden
te voren.
De schrijver geeft dan een formule aan,
waaruit voor elke maand uit deze best-and-
deelen de prijs van varkens (seizoenschom
melingen geëlimineerd) op te bouwen is.
Voegt men de normale seizoenschommelin-
gen hieraan toe (welke echter niet zoo be
langrijk is als de driejaarlijksche bewe
ging), en houdt men rekening met de
zwakke, over langere perioden waarneem
bare algeineene daling van de varkensprij
zen, welke de laatste 10 jaren te consta-
teeren viel, en die nog niet schijn afgeluo-
pen*, dan kan zoodoende dus de werkelijke
prijs over 11 maanden voorspeld worden.
In groote hoofdtrekken laat het mecha
nisme der prijsvorming zich in het kort al
dus karakteriseerentelkens als de var
kensprijzen gunstig zijn, wordt de teelt uit
gebreid op te groote schaal; daardoor ko
men pl.m. 18 maanden later te veel var
kens op de markt, hetgeen tot een prijsda
ling aanleiding geeft. Deze heeft een te
groote inkrimping van de teelt tot gevolg,
met na 18 maanden het tegenovorgostelde
gevolg, waardoor een voortdurend schom
melen om den evenwichtsstand wordt be
reikt.
Bij het onderzoek in hoeverre deze onder
zoekingen ook voor Nederland beteekenis
hebben, dient men in het oog te houden,
dat het zwaartepunt van de varkensteelt
der ons omirngende landen in Duitsch
land ligt, waar men zeer veel varkens
houdt. Den grootsten uitvoer vertoonen
echter Denemarken en Nederland, omdat
het eigen verbruik iu Duitschland zeer
aanzienlijk is. Deze uitvoer geschiedt (in
den vorm van bacon) voor een belangrijk
deel naar Engeland.
Een prijsparallelisme voor Denemarken,
Engeland en Nederland ware dus zonder
meer begrijpelijk. Dat daarnaast ook het
parallelisme tusschen Duitsche en Neder
landsche varkensprijzen zeer groot is, zoo
als de statistieken uitwijzen, kan deels
hieraan toegeschreven worden, dat de, op
ziek zelf niet groote, uitvoer van varkens
vleesch van Nederland naar Duitschland
ondanks de verhoogde invoerrechten zeer
prompt om prijsverschillen reageert, en
deels hieraan dat ook in Nederland een
dergelijk prijsvormingsmechanisme als in
Duitschland schijnt te bestaan.
Beide verschijnselen worden in het aan
gekondigde artikel statistisch nader ge-
illustreerd. Ten aanzien van heb laatstge
noemde kan worden opgemerkt, dat er in
derdaad emi groote overeenstemming be
staat tusschen den varkensprijs eenerzijcls
en de drie bovengenoemde factoren ander
zijds, met dit merkwaardige verschil, dat
de vertragingstijd steeds iets geringer
schijnt te zijn dan in Duitschland. In den
geest van dr. Hanau's onderzoekingen zou
dit moeten worden toegeschreven aan öf
een sneller reageeren van den Nederland-
schen varkenshouder op de marktsituatie,
öf een korteren mesttijd.
Het is o.m. op de overeenstemming van
dergelijke lijnen voor Duitschland dat dr.
Hanau zijn conclusie baseert, dat de prij
zen voor varkensvleesch het eerste jaar
zullen blijven dalen; en mede in verband
met het voorgaande verder er voor waar
schuwt dat men op deze daling niet moet
antwoorden met een zoo sterke inkrim
ping van den varkensstapel, als gebruike
lijk is.
Daar de overeenstemming voor de Neder
landsche lijnen eveneens groot is en bo
vendien het parallelisme tuschen Duitsche
en Nederlandsche prijzen groot is, zal de
onderzoeking van dr. Hanau voor de Ne
derlandsche varkensteelt ook waarde heb
ben.
Thans is bij het oenbraai bureau voor de
statistiek een onderzoek gaande naar de
prijsvorming van rundvleesch en zuivelpro
ducten, waarvan de resultaten in een der
volgende afleveringen van De Nederland
sche Conjunctuur zullen verschijnen.
„N. R. Ort."
