De neerslagproeven van Veraart
VRIJDAG 8 AUGUSTUS 193t
DE LE1DSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
Een experiment boven Scheveningen Ditmaal
zeer gunstige bewolking Geen regen, maar
zonneschijn.
De heer Veraart is een optimist, een onver
beterlijke optiniist. Reeds verscheidene malen
zijn z'n demonstraties mislukt, nu eens, door
dat het te mistig was, dan weer omdat er geen
wolkje aan den hemel was, en een ander maal
omdat het al regende. Maar de regenmaker
stuurde telkens weer opnieuw zijn Fokkertjes
de lucht in met hun lading ondergekoeld ijs
gruis, om te probeeren of hij de wolken de
baas kon worden.
Gistermiddag probeerde hij het weer boven
Scheveningen. De talrijke hadgasten, en dagjes-
menschen, wier jassen en mantels nog klam
waren van de pas gevallen buitjes, zagen de
komst van den regenmaker met een zekere
angstige spanning tegemoet. De gevoelens wa
ren zeer gemengd. Velen waren naar het strand
getrokken om de aangekondigde proeven mee
te maken en hoopten, dat zij zouden slagen,
maar aan den anderen kant werd een schiet
gebedje ten hemel gestuurd opdat de regen-
proef niet al te best zou gelukken. Want tegen
den middag was het weer juist lekker opge
knapt.
De Scheveningsche hoteliers keken al even
dubbelzinnig; hun eene oog lachte om het zon
netje, dat doorbrak en om den toeloop van
nieuwsgierigen, die even kwamen aanleggen,
maar hun andere oog keek somber naar den
heer Veraart, want je kon toch maar niet we
ten. Als het ditmaal eens gelukte.
Want gistermiddag werden de luchtgevaar
ten wel krachtig aangepakt. De heer Veraart
had de beschikking over de F 9, een groote
drie-motorige Fokker van de K. L. M., die
ruim 2000 K.G. ondergekoeld ijs kon meene
men, plus zeven man, die behulpzaam waren
bij het uitgooien van de zakken ijs. Bovendien
beschikte hij over de F 8, ook een groote Fok
ker, die ongeveer de helft van het bovenge
noemde kwantum ijs in de lucht kon meenemen,
terwijl de bommenwerper van Soesterberg
eveneens een duit in het zakje deed met een
200 a 300 K.G. ijs.
Zoo werden de groote stapelwolken boven
de Noordzee door drie vliegtuigen geatta
queerd, nagetuurd door duizenden oogen van
af het terras van het Kurhaus, waar de heer
Veraart met verscheidene genoodigden had
postgevat; vanaf de Pier, waar het krioelde,
en vanaf boulevard en strand, waar het een
drukte was als op den zonnigsten Zondagmid
dag. Onder de autoriteiten, welke de demon
stratie waren komen bijwonen, bevond zich
o.m. burgemeester Patijn, die uit wijze voor-
zorg een parapluie had meegebracht, qn uit
Leiden was er dr. Crommelin, onder-directeur
van het Natuurkundig Laboratorium, dat zich
voor alle proeven interesseert, welke iets met
koude te maken hebben.
Te kwart over vieren verschenen de drie
ijsco-vliegtuigen, heel hoog zwevende boven de
wolken, nu eens zichtbaar, dan weer duikende
tusschen de witte en grijze watten. Zij waren
vergezeld van een tweetal jager-verkenners,
vlugge acrobatisch aangelegde machines, die
lager vlogen en verscheidene capiolen en cir
kels maakten boven Scheveningen.
Naar ons uit een onderhoud met den heer
Veraart bleek, hebben de Scheveningsche bad
gasten den regenmaker groot onrecht aange
daan door hun vrees, dat hij een zondvloed
boven het strand zou ontketenen.
Bij deze proef was het den heer Veraart
niet té doen om regen te maken, maar juist
om zonneschijn te tooveren op de tenten en
stoelen in het goudgele zand.
Het klinkt vreemd, maar het is niettemin
juist; men kan met het ijs-gruis beide bereiken:
regen en zonneschijn.
Door het neervallende ijs wordt n.l. de wolk,
die getroffen wordt, neergeslagen, opgelost,
wat wel met regenvorming gepaard gaat, maar
tevens aan de zon gelegenheid biedt door te
breken.
De bewolking was gistermiddag uitermate
gunstig; er dreven allerlei soorten wolken door
het luchtruim; hooge schapenwolkjes, zware
stapelwolken en donkerkleurige regenwolken;
er waren ijle sluiers, die de vliegtuigen met
een lichten nevel omhulden en er waren toren-
hooge gevaarten, waarachter de geheele K.L.M.
vloot plus de Zeppelin en de R 100 schuil
zouden kunnen gaan.
Kortom, men had slechts uit te zoeken. De
piloten der ijs-machines hadden opdracht om
als het kon hun ijs te laten vallen op 'n wolk,
welke zich zou bevinden tusschen de zon en
het Scheveningsche strand. Zoodra 't ijs deze
wolk tot condensatie zou hebben gebracht en
haar binnenste zou hebben uiteengerukt door
de ontketening der opstijgende krachten, zou
de zon dan door de wolk heen moeten breken.
Dat was het plan van den heer Veraart, en
men zal moeten toegeven, dat dit een uiterst
vriendelijk plan was.
De zon zelf gevoelde echter weinig voor dit
spelletje en bleef boven de wolken uit door
schijnen, zoodat het niet meer noodig was hem
te laten doorbreken. De vliegtuigen cirkelden
dan ook eenige malen rond, op zoek naar een
geschikte wolk, welke zich op de juiste plaats
bevond, maar toen zij er zoo een niet vonden,
stevenden zij resoluut op een ander gevaarte
aan, dat zich boven zee bevond, wellicht 'n
10 K.M. uit de kust. Turende naar de kleine
streepjes in de scherpe lucht, zagen we plot
seling een zilverwitte lading neerdalen uit de
vliegtuigen en even later was er van het wol
kengevaarte weinig meer overgebleven; zijn
oorspronkelijke vorm was verdwenen en de
massale wolk was tot een vormeloos iets in
gekrompen.
De heer Veraart maakte ons op dit verloop
opmerkzaam, anders hadden wij er even wei
nig van bemerkt als de duizenden op de Pier
en op den boulevard, die waarschijnlijk zeer
teleurgesteld naar huis zijn gegaan, meenende,
dat de proef totaal mislukt was. Want regen
werd niet waargenomen, wat ook niet te ver
wonderen was, gezien den grooten afstand.
De heer Veraart deelde ons mede, dat hij
van plan was binnen enkele weken, waarschijn
lijk nog in de maand Augustus, op Schevenin
gen een tweede demonstratie te geven, doch
dan later, n.l. niet vroeger dan vijf uur. De
zon staat dan lager en werkt de proeven min
der tegen. Het best slagen de experimenten
's nachts, wanneer geen zonneschijn de conden-
satie-druppels doet verdampen, of 's morgens,
wanneer het vochtigheidsgehalte der lucht zeer
groot is. Het is den heer Veraart in den och
tend meermalen gelukt regen te verwekken bij
proeven, waaraan geen ruchtbaarheid was ge
geven. Wanneer hij evenwel publieke demon
straties wil geven, is hij op den middag aange-
Zoo langzamerhand begint men zich voor de
proeven te interesseeren. De heer Veraart
heeft met dankbaarheid mededeeling gedaan
van de ficancieele medewerking van het mi
nisterie van binnenlandsche zaken en landbouw
en van het ministerie van defensie, dat zijn
vliegtuigen van Soesterberg ter beschikking
stelde.
De theorie van den heer Veraart is dan ook
eenvoudig en duidelijk.
In zijn op 13 Februari van dit jaar gehouden
radio-rede heeft hij zich als volgt daarover
uitgelaten:
„Voor het verwekken van regen heeft men
vaak zijn toevlucht genomen tot het in brand
steken van groote stukken hei, het verbranden
van varens, het afschieten van kanonnen, enz.
Men is hierbij uitgegaan van het geheel juiste
denkbeeld, dat in de hierbij ontstane opgaan
de warme luchtstroom de waterdamp in hoo
ge, koudere luchtlagen zou condenseeren.
In zeer vele gevallen heeft de wolk, hetzij
kunstmatig gevormd door verbrandingsproces
sen, hetzij door opstijging na verwarming van
de aardoppervlakte en de onderste luchtlagen
door de zon, niet genoeg stijgvermogen om in
die luchtlagen te dringen, waar door de groo-
tere koude neerslagvorming plaats vindt. Dit
komt, doordat zich boven de wolk o.a. ten
gevolge van de bij condensatie vrij komende
warmte een luchtlaag vormt, welke warmer is
dan de wolk zelve. De warmere, ijlere boven
laag is in evenwicht met de koudere dichtere
wolk.
Verbreekt men dit evenwicht door de boven
laag sterk af te koelen, dan zal de wolk ver
der kunnen stijgen, de waterdamp zal gelei
delijk geheel condenseeren en in neerslag over
gaan".
Aldus is de theorie van den heer Veraart.
Tot nu toe hebben hem geheel onvoldoende
middelen ter beschikking gestaan om te kun
nen experimenteeren. De beschikbare vliegtui
gen zijn niet ingericht op het vervoeren en uit
werpen van ijs. Het moet op vrij primitieve
wijze in zakken worden meegenomen en met
de hand worden uitgegooid, Bovendien zijn de
vliegtuigen te klein om voldoende ijs mee te
nemen voor een eenigszins behoorlijk resul
taat.. Wanneer men later algemeen zulke lucht
reuzen krijgt als de Do X, welke bovendien
toegerust zijn met tanks, welke door een en
kele handbeweging door middel van een handle
kunnen worden geledigd, zullen de resultaten
beter beantwoorden aan de verwachtingen.
Thans moet men het ijs vervoeren in twee of
drie afzonderlijke vliegtuigen, die ieder op
eigen houtje hun ijs kwijt zien te raken. Zoo
doende kunnen de proeven niet anders dan op
kleine schaal worden genomen en zullen de
resultaten naar verhouding gering zijn. Alle
begin is echter klein.
DE JAPANSCHE
PRINS TAKAMATSU
en Prinses Kikudo
hebben gisteren een
bezoek aan Rotter
dam gebracht - De
vorstelijke bezoekers
verlaten na bezichti
ging van het stadhuis
Chauffeur valt van een 6 M.
hoogen dijk. Zijn verloofde
beide beenen gebroken.
Op den Bosscherweg te Maastricht reed
Woensdagmiddag een vrachtauto, welke
bestuurd werd door den chauffeur B., te
gen een boom.
Tengevolge van de helling van den weg
was de chauffeur de macht over het stuur
kwijt geraakt, toen hij uitweek voor een
hem tegemoetkomenden auto.
De chauffeur viel door het openslaan
de portier van den 6 M. hoogen dijk naar
beneden en bekwam een wonde aan de
linkerhand en ontvellingen aan de knie.
Zijn naast hem gezeten verloofde mej.
L. B. uit Amby was er slechter aan toe. Zij
brak beide beenen, waarvan het eene boven
den knie. Met den auto van den genees
kundigen dienst werden beide overge
bracht naar het Ziekenhuis Calvariënberg.
De chauffeur B., die klaagde over dui
zelingen, kan na verbonden te zijn het zie
kenhuis verlaten.
Auto te water.
In het Winschoter Diep is gisterenmid
dag nabij Boodehaan de melkauto van den
heer O. te Onnen op onverklaarbare wijze
te water geraakt. De bestuurder en een
inzittenden jongen konden door een voor
bij komenden schipper eerst na veel moeite
worden gered.
Ernstige aanrijding.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag heeft op den Alkmaarschen straatweg
te Noorddorp een ernstig verkeersongeval
plaats gehad. De ongehuwde R. Kluft uit
Beverwijk kwam met eenige vrienden
thuis van de Castricumsche feesten toen
hij werd aangereden door een vrachtauto
en zoodanig aan het linkerbeen verwond,
dat dit lichaamsdeel moest worden afge
zet. Het slachtoffer werd per ziekenauto
naar het Roode Kruis-ziekenhuis te Bever
wijk vervoerd. De bestuurder van den auto,
welke de aanrijding veroorzaakte, maakte
gebruik van het nachtelijk duister door zich
zoo snel mogelijk uit de voeten te maken.
DOOR DEN BLIKSEM GETROFFEN.
Donderdag is de arbeider M. v. d. P. uit
Tzum tijdens een hevig onweer achter een
riethoop in het land bij Franeker gedood.
Toen zijn werkgever hem vond, bleek hij
reeds te zijn overleden.
Woensdag sloeg de bliksem te Steen-
wijksmoer drie koeien dood en werden twee
kinderen van den heer Middendorff door
den bliksem getroffen. Een der kinderen
was buiten bewustzijn.
Een hijsch op het lichaam.
De 50-jarigè II. J. Giersbergen heeft aan
boord van het in de Waalhaven te Rotter
dam liggende lichterschip Christophorus
een hijschijzer van 500 K.G. op het lichaam
gekregen. Met zware inwendige kneuzingen
is hij naar het ziekenhuis aan den Coolsin-
gel vervoerd, waar hij kort na aankomst
is overelden.
In zijn bedje gestikt.
Een kindje van vier maanden, van den
arbeider J. B., te Gasselternijveensche-
mond, is door het verglijden in een kussen
gestikt in bed gevonden.
Meisje in brand geraakt.
Wegens het omtrekken van een bran
dend petroleumlampje, geraakte Woensdag
morgen in een woning aan den Amsteldijk
de kleeren van een veertienjarig meisje,
dat naar haar werk moest, in brand. Alhoe
wel het meisje de tegenwoordigheid van
geest had naar buiten te snellen en zich
in het natte gras rond te wentelen, bekwam
zij nog dusnadige barndwonden, dat zij
na voorloopig ter plaatse vei-bonden te
zijn, zich in een ziekenhuis te Amsterdam
onder behandeling moest stellen.
DE KINDERVERLAMMING.
Een tweetal kinderen van G. J. v. D. te
Nieuwleusen is door kinderveralmming
aangetast. De beide patiëntjes zijn naar
het ziekenhuis te Zwolle overgebracht.
GEMENGDE BERICHTEN
ONGELUKKEN
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Het motorongeluk te Beverwijk.
De motorrijder M. G. v .d. E. te IJmui-
den-Oost, die Woensdagmorgen te Bever
wijk in volle vaart tegen een boom op
reed, is in het Roode Kruis Ziekenhuis te
Beverwijk aan de bekomen verwondingen
overleden.
Door een auto aangereden.
Gisteren is op de Communicatieweg te
Assendelft mej, G. M. V. geb. J., die op
haar fiets reed, door een auto aangereden.
Zwaar gewond werd ze opgenomen en naar
het ziekenhuis te Krommenie vervoerd. Ze
is van de H.H. Sacramenten der Sterven
den voorzien.
Het auto-ongeluk te
Maastricht.
Na de verrichte sectie is het lijk van
mevrouw Hilton, die bij de auto-botsing op
den Meerssenerweg te Maastricht op zoo
noodlottige wijze om het leven kwam, vrij
gegeven. Voor vijf weken huwden de heer
en mevrouw Hilton in Engeland en waren
thans op hunne huwelijksreis op het vaste
land van Europa.
Het stoffelijk overschot van mevr. Hilton,
die 22 jaar was, zal voorloopig worden bij
gezet op het Kerkhof te Maastricht om op
het einde dezer maand overgebracht te
worden naar Amerika.
Mevrouw Hilton was de dochter van een I
Engelsch Dominé.
De heer Hilton verliet gisteren Don-
derdag het hospitaal. Hij is zeer onder I
den indruk van het tragisch lot dat hem i
trof.
Gisterenavond ging hij op buitengewoon i
vriendschappelijke wijze den heer Steunen- 1
brink de hand reiken, hiermee wilelnd aan-
toonen, dat bij deze aanrijding geen sprake
is van persoonlijke schuld, doch slechts van i
een noodlottigen samenloop van omstan
digheden.
BUITENL. BERICHTEN
IN HET STADION TE AMSTERDAM werden Donderdagavond de
wedstrijden om de nationale kampioenschappen verder verreden.
J. Schlebaum en Kaser wonnen den wedstrijd met motorgangmaking
voor beroepsrenners
ONGELUKKEN
SLAGREGEN IN ARIZONA.
Dooden en vermisten.
In de streek van Nogales en Sonora
(Arizona) zijn hevige slagregens gevallen,
die groote overstroomingen ten gevolge
hadden. Twintig menschcn zijn naar ver-
luit verdronken en tal van anderen wor
den vermist.
ITALIAANSCH DORP
DOOR AARDSTORTING BEDREIGD.
Alle huizen ontruimd.
Naar de „Times" meldt, staat het te
vreezen, dat de schade, aangericht door de
aardbeving van enkele weken geleden in
Italië nog grooter zal worden. De aardbe
ving heeft, zooals nu is ontdekt, veroor
zaakt, dat het dorp Tocco Gaudio, niet ver
van Benevento, bloot staat aan het gevaar
van een aardstorting en met vernietiging
bedreigd wordt. De inwoners hebben op
dracht gekregen hun huizen te verlaten en
karapeeren nu op het open veld in tenten,
die de overheid beschikbaar heeft gesteld.
Levensmiddelen en kleeren zijn naar het
betrokken gebied gezonden.
GROOTE OVERSTRBOMING BIJ
NISJNI-NOVGOROD.
Uit Moskou wordt gemeld, dat tenge
volge van den voortdurenden regenval de
zijrivieren van de Wolga sterk gezwollen
zijn, zoodat de Wolga in de nabijheid van
Nisjni-Novgorod buiten de oevers is getre
den. Verscheidene dorpen zijn overstroomd
Honderd-duizend boomstammen, die ge
reed lagen om de Wolga te worden afge-
vlot, zijn losgeraakt en drijven thans rond.
Dicht bij Nisjni-Novgorod moest de scheep
vaart worden gestaakt, omdat de boom
stammen een ernstig gevaar voor de sche
pen opleveren. De bevolking werkt aan het
ophoogen der dijken.
Twee jongetjes vallen met auto in een
rivier.
Een te Freiburg onbeheerd staande
auto, waarop twee jongetjes waren geklom
men, begon plotseling te rijden en kwam
in de rivier terecht. De wagen viel om en
de knaapjes werden door den stroom mee
gevoerd en kwamen om het leven.
CHOLERA IN AFGHANISTAN.
Tweehonderd dooden per dag.
Uit Arghanistan wordt gemeld, dat al
daar talrijke gevallen van cholera voorko
men, die zich nog voortdurend uitbreiden.
Dagelijks sterven niet minder dan 200 men-
schen.
ZEELIEDEN-MUITERIJ TE
ARCHANGEL.
Veertien gedood, vier gewond.
Baar via Moskou gemeld wordt, is het
te Archangel bij de uitbetaling van loo-
nen tot bleodige botsingen gekomen tus
schen zeelieden en de havenautoriteiten.
De zeelieden maakten zich meester van het
wapendepot van de haven en stelden zich
teweer. De politie, die gerequireerd werd,
bleek tegen hen niet opgewassen. Eerst
met behulp van een pantserwagen van de
Gepeoe gelukte het de muiters te ontwa
penen. Er werden niet minder dan veer
tien matrozen gedood en vier gewond.
Trein met levensmiddelen aangevallen.
Reizigers hebben op het station van
Tver (Rusland) een trein aangevallen, wel
ke levensmiddelen vervoerde. Tijdens een
gevecht, dat hierbij tusschen de bewakers
van den trein en de aanvallers ontstond,
werden verschillende personen gedood en
gewond.
Tenslotte voor de verleiding bezweken.
Een kaslooper, die reeds meer dan 30
jaar bij een te Leipzig gevestigde bank in
betrekking was, heeft zich met een door
hem afgehaald bedrag van 70.000 mark uit
de voeten trachten te maken.
Na korton tijd kon hij echter gearres
teerd worden. Al het geld was nog in zijn
bezit.
