Eeuwfeest der Parochie Oud-Ade
21ste Jaargang
DONDERDAG 7 AUGUSTUS 1930
No. 6663
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
1630-1930
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f ?.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
V Een goede woning.
In ons land is veel gedaan voor de
volkshuisvesting. Ons land staat in de
vervulling van deze taak vooraan! Dit
mag worden geconstateerd met trots. En
ook mogen wij met groote waardeering er
op wijzen, dat het minister Aalberse is
geweest, die in de moeilijkste jaren dat
moeilijke vraagstuk tob een zoo bevredi
gende oplossing heeft weten te brengen.
Wat een goede woning beteekent schet
ste gisteravond nog de (A.-R.) „Rotter
dammer" als volgt:
„Tot onze idealen behoort een goede
woning. Dat is geen onbehoorlijke eisch!
Die woning hebben wij noodig om ons
leven tot ontplooiing te brengen.
Wij hebben noodig een plek waar wij
kunnen rusten na den arbeid, waar wij ons
thuis hebben, waar wij een sfeer kunnen
scheppen voor onze opgroeiende kinderen,
waar niet dagelijks gezondheid' en zede
lijkheid gevaar loopen te struikelen, waar
wij onze binnenkamer hebben die wij slui
ten kunnen om in het verborgen te spre
ken tot onzen Vader die in de hemelen is,
en een plek waar wij, als Gcfd roept, het
moede hoofd kunnen neerleggen om te
sterven.
Niet ieder heeft een woning in onzen
tijd, ook al hebben de meester wel een on
derdak. Vroeger was het ongetwijfeld veel
erger. Wij hadden de zon- en lichtlooze
sloppen in onze groote steden, broeines
ten van kwaadaardige ziekten, brandpun
ten van onzedelijkheid. Sloppen, die wel
worden opgeruimd maar nog niet zijn ver
dwenen.
Ook de toestanden op het platteland,
waren niet veel beter al ontbrak het daar
in den regel niet aan licht en lucht. En
ook thans is er nog veel dat om verbete
ring roept. Wij hoeven dan waarlijk niet
enkel te letten op de plaggenhut in de
veenstreken. Wij vinden ook wel dichter
bij in welvarende dorpen woningen, die
den naam van woning niet verdienen.
Vochtig, klein, onhygiënisch, niet berekend
op een gezond normaal gezin, zonder eenig
comfort. Een plek waar een gezin wel ver
blijf houdt maar niet leven kan.
Daarom mogen wij niet rusten eer het
ideaal is bereikt, en „de woning" de mo
gelijkheid van levensvervulling biedt".
Tot zoover het anti-rev. orgaan.
De Overheid moet voortdurend bezorgd
blijven voor goede woningtoestanden!
De Overheid nl. Rijk en Gemeenten,
grootere en óók kleinere Gemeenten. In
sommige dorpen wordt het vraagstuk van
de volkshuisvesting, helaas, niet met vol
doende ernst bekeken. Als de Overheid in
die dorpen Christelijk is, dan verwaar
loost zij v.oor een deel de levenspractijk,
die uit de Christelijke beginselen moet
opgroeien, dan handelt zij ergerniswek
kend!
Maar allereerst hebben de individuen,
de gezinnen zelf den ernstigen plicht, om,
zooveel in hun vermogen is, te zorgen voor
een woning, die een atmospheer schept,
waarin kan worden geleefd op een wijze,
den mensch waardig zóó dat de mensch
in die woning vindt wat hij er zoeken
mag en zoeken moet!
ENGELAND
THANS MEER DAN TWEE MILLIOEN
WERKL00ZEN.
Reuter meldt, dat het aantal werkloozen
op 28 Juli 1.1, in totaal 2.011.467 bedroeg,
d.i. 38.737 meer dan de voorgaande week
en 857.338 m&er dan het vorige jaar.
DUITSCHLANT
DUITSCH-FRANSCHE TOENADERING.
Uitwisseling van schoolkinderen.
Een groep van 180 Duitsche scholieren
(120 jongens en 60 meisjes) is in gezel
schap van 120 Fransche schooljongens en
schoolmeisjes met een extra-trein aan den
Schlesischen Bahnhof te Berlijn aangeko
men. Op het station werden ze venvol-
komd door hun familieleden, aan wie de
Fransche vrienden werden voorgesteld.
De Duitsche deelnemers, van 11 tot 19
jaar oud, hebben een maand deels in
Parijs, deels in Oost- en Zuid-Frankrijk
doorgebracht. Het hoogtepunt der reis
vormde een ontvangst, Maandagmiddag, in
de prachtige zalen van het Fransche mi
nisterie van buitenlandsche zaken, waarbij
Briand persoonlijk aanwezig was.
Dit bezoek aan het buitenland was geor
ganiseerd met medewerking van de organi
satie voor de uitwisseling van Duitsche en
Fransche scholieren en van den Bond van
de rechten van den mensch.
De stad Berlijn zal binnenkort de Fran
sche gasten offjeieel ontvangen.
FRANKRIJK
BRIANDS FEDERATIEPLAN.
Het antwoord van Zwitserland.
Het antwoord van den Zwitserschen
Bondsraad op het Fransche memorandum
inzake dc vorming van een Europeesche
unie is gistermiddag gepubliceerd.
De Zwitsersche regeering verklaart zich
bereid aan een loyaal onderzoek van het
probleem mede te werken, welks beteeke-
nis zij eikent. Zij zegt evenwel geen ver
plichtingen te kunnen aangaan, welke den
neulraliteitsstatus, die sedert eeuwen de
basis is geweest van de grondwet des
lands, op eeuigerlei wijze zou kunnen aan
tasten.
Naar het cordeei van Zwitserland zou
een Europeesche unie de groote meerder
heid der Europeesche staten moeten om
vatten, ten einde niet het aanzien te krij
gen van een coalitie, welke de verstoring
in het politiek en economisch evenwicht
nog zou verscherpen. Verder moet van te
voren reeds alles worden vermeden, wat
competentie, conflicten of rivaliteit tus-
schen de voorgenomen regionale unie en
den Volkenbond zou kunnen veroorzaken.
De Bondsraad ontveinst zich niet de
moeilijkheid een bepaalde grens te trekken
tusschcn de kwesties, welke binnen de
arbeidssfeer van de eene of van de andere
der beide instellingen zouden vallen. Hij
erkent, dat de economische problemen
nauw samenhangen met de politieke. Intus-
schen is Zwitserland van meening, dat wat
de landen van Europa onderling op het
gebied der veiligheid vermochten te ver
wezenlijken, met nog meer succes in het
kader der bestaande organisaties zou kun
nen worden bereikt- Samenwerking op zui
ver economische gebied zou naar de mee
ning van den Bondsraad mogelijk zijn. In
elk geval is Zwitserland bereid deel te
nemen aan de pogingen tot verbetering
van den economischen toestand. Op in
stigatie van den Volkenbond is reeds be
gonnen met rauwere samenwerking, voor
al op economisch gebied, onder de Euro
peesche staten cn deze arbeid kan verder
worden ontwikkeld.
RUSLAND
DE ONTHULLINGEN VAN
BESSED0WSKI.
Zes millioen per maand voor de G.P.0E.
Bes-sedowski, de vroegere raad van de
Russische- embassade te Parijs, zet ziju
strijd tegen de Sovjets nog steeds voort.
Hij publiceert thans artikelen in de Pa-
rijsche „La Luttre", waarin hij een krach-
tigen oproep richt tot de boeren en arbei
ders van Rusland om zich aaneen te slui
ten tegen de regeering van Stalin. Hij
geeft daarbij enkele merkwaardige bijzon-
derehden betreffende de werkzaamheid
van de G.P.OE, de politieke politie, waar
uit zou blijken, dat de Sovjet-regeering
maandelijks een bedrag in Nederlandsch
geld uitgedrukt van zea millioen gulden
uitgeeft voor de G.P.OE. Bessedowski voegt
hieraan toe, dat vele buitenlandsche con
suls met de G.P.OE samenwerken en dat
deze feitelijk de Russische monarchistische
beweging helpt, teneinde verdeeldheid te
veroorzaken in de rijen der Russische uit-
6R1TSCH-INDIE
DE AFRIDI'S OP HET OORLOGSPAD.
Uit Simla wordt gemeldt, dat een groep
jonge opstandige Afridi's langs verlaten
wegen opgetrokken is in de richting van
Pesjawar, waartegen ze een aanval op het
oog heeft.
De toestand wordt weer eenigszins ver
ontrustend geacht.
CHINA
DE COMMUNISTEN-OP MA RSCH IN
CHINA.
Engelsche oorlogsschepen naar Hankow.
Naar gemeld wordt, heeft de Britsche
regeering het afzenden van Britsche oor
logsschepen naar Hankau goedgekeurd,
daar de Chineesche autoriteiten een com-
munistischen opstand vreezen.
Een detachement van 110 Britsche sol
daten vertrekt heden naar Hankau. Vijf
tig andere soldaten zullen Vrijdag a.s. vol
gen. Zij worden echter gereedgehouden
voor het geval hun aanwezigheid dringend
noodig is. Driehonderd Japansche mari
niers vertrekken eveneens naar de bedreig
de stad. Andere versterkingen zullen nog
volgen.
Daar de overheid te- Hankau korte met
ten maakt met de agitatoren en al de be
schikbare kracht is geconcentreerd op den
strijd tegen de rooden, is de nervositeit in
de stad wat minder geworden. Van de be
weging der communisten heeft men zich
nog altijd niet op dc hoogte kunnen stel
len, doch men gelooiiL ..at de communisten
Oostwaarts optrekken naar Kiangsi en
naar Zuid-Hoepeh. Het feit, dat een aan
zienlijk aantal buitenlandsche oorlogssche
pen zich thans verzameld heeft op den
midden-Jangtse, wordt evenwel als een
garantie beschouwd, dat de rivierhavens
van de rooden vrij zullen blijven.
Uit Nanking wordt gemeld, dat. de natio
nalistische regeering voornemens is, dezer
dagen een mededeeling tot de mogendhe
den te richten, waarin verklaard wordt,
dat, naar gebleken is uit onderschepte
draadlooze berichten, het huidige optreden
der communisten moet worden toegeschre
ven aan de actie van Wan Tsjing-wei, den
voormaligen voorzitter van de Ivwomintang.
De regceringstroepen te Taian in de
provincie Sjantoeng zijn thans 20.000 man
sterk.
Het zendingsgenootschap van de Engel
sche Anglicaansche kerk heeft zijn verte
genwoordiger te Feotsjoe gemachtigd, het
losgeld voor de twee vrouwelijke zendelin
gen, die zich in handen van de Chineesche
communisten bevinden, te betalen, indien
hij dit noodig acht om haar invrijheidstel
ling te verzekeren.
Hevig gevecht met bandieten.
Volgens te Sjanghai ontvangen berich
ten zijn 200 bandieten en circa 200 boeren
en kooplieden gedood tijdens een overval
door bandieten op het dorp Woejoean-
hsien in Zuid-Anhwei. Zonder voorafgaan
de waarschuwing deden de bandieten een
aanval op het dorp en beginnen op de ver
raste bewoners te schieten. Er had een
kort, maar bloedig gevecht plaats, waarna
de bandieten begonnen de huizen in brand
te steken en te plunderen. Naar gemeld
wordt, hebben nog drie dorpen hetzelfde
lot ondergaan. De bevolking heeft te Nan
king om hulp verzocht.
ZUID-AFRIKA
WERKLOOSHEIDSBESTRIJDING IN
ZUID-AFRIKA.
De regeering te Kaapstad heeft een plan
uitgewerkt ter bestrijding van de werkloos
heid onder de blanke bevolking. Beoogd
wordt, aan die firma's, die inboorlingen
werkkrachten ontslaan en daarvoor in de
plaats blanken aannemen, het vers>chil in
loon uit te betalen.
Deze maatregel heeft een tweeledig doel,
daar men ook hoopt, het tekort aan neger
arbeiders in de Zuid-Afrikaansche goudmij
nen zoodoende te kunnen opheffen.
Feestelijke intocht van den Bisschop en Pontificale Hoogmis
De parochie Oud-Ade viert heden een
groot en zeldzaam feest. Drie eeuwen ge
leden werd aldaar, op verzoek der inwo
ners, een parochie gesticht. In dc zware
tijden, welke de Nederlandsche Katholie
ken toen beleefden, en waarin alle vroe
gere parochies feitelijk hadden opgehou
den te bestaan, was de stichting van de
parochie in deze buurtschap wel een heel
bijzonder feit.
De reden, waarom juist het afgelegen
Oud-Ade werd verkozen tot standplaats
van een priester, ligt juist in de afgelegen
heid van het dorp. De buurtschap was al
leen door kleine landweggetjes met de
buitenwereld verbonden en de vele polder
wateren maakte een priester-vervolging
uiterst moeilijk. Het is dan ook nooit ge
lukt aan de speurders en spionnen, om in
het door-en-door trouwe Oud-Ade een
„Paepschen" priester in 'i nauw te jagen!
Dit feest van het drie-honderd-jarig be
staan is dus tegelijkertijd een eerbiedige
hulde aan de nagedachtenis der voor
ouders, die, ondanks boete en vervolging,
onwankelbaar waren in het oude geloof.
Maar het is nog meer! Van de lange
reeks van herders, die in de drie vervlo
gen eeuwen hier „hun schapen weidden",
viert de tegenwoordige pastoor, de zeer-
eerw. heer W. J. J. van Straelen, zijn 40-
jarig priester-jubileum en zijn 20-jarig ju
bileum als herder "der jubileerende paro
chie. Bovendien is de pastoor vandaag ja-
rigc
Nog is de rij van samentreffende jubilea
niet uitgeput! Want een der Armmeesters,
de heer Hugo v. d. Voort, is dezer dagen
30 jaar lid van het armbestuur, waarvan
10 jaar als voorzitter. Uit erkentelijkheid
voor de in die functie aan de parochie be
wezen diensten, is hem het gouden kruis
„Pro Ecclesia et Pontifice" toegekend.
Niet te verwonderen dus, dat bij zulk
oen opeenhooping van gedenkwaardige ju
bilea het dorp gisteravond en vandaag in
de grootste feestvreugde was. De grootste
luister werd aan het feest der parochie
bijgezet door de komst van Z. D. H. den
Bisschop van Haarlem, die gisteravond
met veel plechtigheid het versierde dorp
werd binnengeleid.
De intocht van den Bisschop.
Te 19 uur 22 kwam Mgr. aan het station
te Leiden aan, alwaar hij verwelkomd werd
door den voorzitter van het feestcomité en
de overige comité-leden, zoomede door
het kerk- en Armbestuur. Mgr. die verge
zeld wa van den zeereerw. heer majoor
H. J. J. M. van Straelen, aalmoezenier
van een zijner secretarissen den zeereerw.
heer Pichot, nam plaats in een met vier
paarden bespannen landauer, terwijl de
overige heeren in volgrijtuigen plaats na
men. Van hier werd gereden naar de paro
chie Oud-Ade.
Bij het begin van de parochie stonden
een zeer groote roep ruiters en een min
stens evengroot aantal wielrijders opge
steld. Het was hier te bemerken, dat men
midden in het land van de paarden was,
want op menige plaats zal men niet dan
met de grootste moeite en hooge kosten
zulk een uitgebreide stoet kunnen formee-
reen. De paarden en de ruiters waren al
len getooid met de pauselijke kleuren, ter
wijl ook de fietsers deze kleuren voerden.
Het geheel maakte een buitengewoon aar-
digen indruk.
Bij de grens van de gemeente wachtte
het gemeentebestuur, vertegenwoordigd
door burgemeester Vosters, de beide wet
houders, de heeren P. de Jong Czn. en Jac.
van der Geest, en den gemeente-secreta
ris, den heer W. A. van Harteveld, den
Bisschop op.
Welkom aan Monseigneur!
Nadat Mgr. hier ter plaatse was gearri
veerd heette de burgemeester den door-
luchtigen gast van harte welkom in de
gemeente Alkemade. Het was spr. een
hooge eer Mgr. te mogen verwelkomen, te
meer, daar Z.D.H. voor zulk een buitenge
woon mooie feestviering naar Oud-Ade
was gekomen. Er is, aldus !?pr., zeer zeker
reden te over om dit eeuwfeest op luister
rijke wijze te vieren, daar het bestaan van
de Parochie Oud-Ade er in hooge mate toe
zal hebben bijgedragen, dat de Godsdienst
zin en de eenvoud, die thans nog het ken
merk zijn van de parochianen Bteeds in zoo
ruime mate hebben gebloeid.
Na dit welkomstwoord zette de stoet,
waarbij zich ook het muziekkorps van
Nieuwe Wetering had aangesloten, den
tocht voort naar het kerkgebouw. Bij de
molen van den heer Th. Vormey stonden
de schoolkinderen opgesteld, allen met
vlaggetjes en sjerpen in de pauselijke kleu
ren getooid.
Voor de kerk gekomen nam Pastoor van
Straelen het woord om Mgr. welkom te
heeten in de parochie, daarbij zijn groote
vreugde te kennen gevende, dat Mgr.
Oud-Ade de eer heeft willen aandoen, om
bij dit eeuwfeest tegenwoordig te zijn.
Z.E. wees op de woorden „Tc Deum lau-
damus" welke op de eerepoort waren aan
gebracht en die te kennen geven, dat bij
dit feest op de allereerste plaats dank
moet worden gebracht aan God, den Ge
ver van alle Goed.
De Pastoor wees er dan op, dat de Pon
tificale Hoogmis, welke den anderen mor-
geen door Mgr. wordt opgedragen, een
Offer zal zijn van vollen dank, voor al het
geen door God aan Oud-Ade is geschon
ken, welk Offer des te meer waarde zal
hebben nu de Hooge Priester van Haar-
De Burgemeester van Alkemade, de Edelachtbare Heer L. H. M. J. Vosters,
Verwelkomt den Bisschop van Haarlem, L. D. H. Mgr. J. D. J. Aengenent,
aan de grens der gemeente