l
21ste Jaargang
WOENSDAG 30 JULI 1930
No. 6656
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
LAND- EN TUINBOUW
UIT DE OMGEVING
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij voorcitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
Eenvoud het kenmerk
Eenvoud is het kenmerk van heb ware.
Dit is een regel zonder uitzondering bij
de beoordeelingen van de zedelijke gedra
gingen van een mensch. Een mensch,
die in zijn optreden niet eenvoudig is, hij
is óók niet heel en al waar; men moet
voorzichtig zijn met hem te beoordeelen
naar wat men oppervlakkig uiterlijk waar-,
neemt, men kan hem niet voor de volle
100 pet. zijn vertrouwen schenken.
Bij zaken zijn op den regel, dat een
voud het kenmerk van het ware is, wel
uitzonderingen. Er zijn b.v. lang niet een
voudige, maar zeer gecompliceerde en in
gewikkelde wetenschappelijke stelsels, waar
men haast niet in of uit kan komen, en
waarvan men toch niet mag zeggen, dat- ze
niet deugen, omdat ze niet eenvoudig zijn!
Het bovenstaande is een praatje vooraf.
In onze B. K. Staatspartij is voor de
candidaatstelling een kiesstelsel, dat
niemand zal het ontkennen zeer gecom
pliceerd. en ingewikkeld is. Het is lang
niet eenvoudig. En nu kan, als heb niet
eenvoudig is, van een kiesstelsel
worden verklaard, dat het niet het ware
is.- Want een kiesstelsel, dat de kiezer niet
begrijpt, moet noodzakelijkerwijs zijn ani
mo, om te kiezen, zeer sterk verminderen;
en dan, beantwoordt dat .stelsel zeker zeer
slecht aan zijn doel.
Zoo begrijpt het ook het bestuur van
de Kamer-Centrale Haarlem, dat zooals
gemeld aan het bestuur der R. K. Staats
partij heeft geschreven, dat het het „inge
wikkelde stuk werk, dab ons Kiesreglement
is" gaarne zag vervangen door een ander
reglement.
Dat Kieskringbestuur wil terug naar de
wettelijke grondslagen, die de B. K. Staats
partij het meest benaderde bij de verkie
zing van 1918, het wil dus terug naar de
verkiezingsmethode van dien tijd, aan
vaardt dus met de souvereiniteit van
eiken kieskring de decentralisatie, zij het,
als toen, getemperd, geschaafd en geregu
leerd door een centraal verband, destijds
belichaamd in de zes-en-dertig mannen, de
voorzitters en secretarissen der achttien
kieskringen.
Wij zijn het met die gedachte van Haar
lem geheel en al eens; in onze courant,
hebben wij al 'ns hetzelfde bepleit.
Er moet terug gegaan worden
naar het eenvoudige kiesstelsel van 1918,
dat iedere kiezer kan begrijpen en over
zien.
Ma-ar; het centraal verband tusschen
de Kieskringen zal doeltreffender moeten
zijn, dan het toen was. Er zal meer o v e r-
1 e g tusschen de Kieskringen moeten zijn,
dan toen gepleegd werd. Als deze correctie
op het vroegere kiesstelsel wordt aange
bracht, dan zal o.i. de vervulling van den
Haarlemschen wensch zeer nuttig zijn
voor onze partij 1
ENGELAND
BESCHULDIGING VAN
LAGERHUISLEDEN.
Ze zouden dronken zijn en steekpenningen
aannemen.
't Is rumoerig iu de Britsche Arbeiders
partij. Zoo heeft het Lagerhuis aanstoot
genomen aan een redevoering, die de Ar-
beidsafgevaardigde Sandham, Zaterdag
j.l. in een conferentie van de Onafhankelij
ke Arbeiderspartij te Manchester heeft ge
houden, en waarin hij onomwonden La-
bourafgevaardigden beschuldigde steek
penningen aan te nemen en vaak dronken
te zijn!
De beschuldiging werd reeds vroeger
door andere leden van het Huis geuit, met
het gevolg dat er steeds een storm van
verontwaardiging opstak. Dit is nu weer
het geval.
Joseph Toole, Arbeidsafgevaardigde voor
South-Salford, heeft een brief tot den Spea
ker gericht met de vraag of er geen aan
NOG EENIGE FOTO'S uit het door de aardbeving in Italië geteisterde gebied.
op de puinhoopen van Melfi
Koning Victor Emmanuel
leiding bestaat disciplinaire maatregelen
tegen Sandham te nenien.
Uit den tekst van de redevoering van
Sandham blijkt, dat hij hevig tegen het
Lagerhuis uitgevaren is. Hij zeide dat, toen
de afgevaardigde Beckett onlangs de Ma
ce, het heilig symbool van het Huis, weg
nam, de gezichten bleek werden van schrik
doch toen minister Thomas eenigen tijd ge
leden het initiatief nam om de „heilige
realiteit" van het parlementair gezag aan
de bankiers over te dragen (bedoeld zijn
hier blijkbaar Thomas' plannen tot bestrij
ding der werkloosheid met steun van de
City), toonde niemand eenige verbazing.
Voorts zei Sandham: Het is bekend dat
Labour-leden geld hebben aangenomen
van geldschieters en andere belangen, en
het is bekend dat Labour-leden zich in het
Huis bedronken hebben Onze leiders zien
hier niets in, of zij vinden dat zulk een
"rag niet erg genoeg is om de uitzetting
dier leden uit de partij te eischen.
Sandham liet zich nog verder zeer ge
ringschattend over het parlement uit, doch
dit waren zijn heftigste aantijgingen.
Sandham zal voor zijn grofheid nog ter
verantwoording worden geroepen.
EGYPTE.
DE CRISIS IN EGYPTE.
Zoo noodig grijpt Engeland in.
In den loop van het debat in het lager
huis over Egypte, in verband met de dis
cussies over de begrooting voor buitenland-
sche zaken, verklaarde Mac Donald, dat hij
Egypte er op gewezen had, dat, wanneer
wijziging van de constitutie tengevolge zou
hebben, dat de stand van zaken in ver
band met de handhaving van de orde in
dat land slechter zou worden, en het leven
en bezit der vreemdelingen gevaar zou
den loopen, de verantwoordelijkheid van
Engeland, ingevolge de bepalingen van de
wet op de orde, de regeering zou noodza
ken tusschen beide te komen.
AFGHANISTAN
DE OPSTAND IN AFGHANISTAN.
Een nederlaag der rebellen.
De Afghaansche troepen hebben, naar
uit Peshawar gemeld wordt, den
lingen zware verliezen toegebracht en
len hunner gevangen genomen in een ge
vecht bij het fort Mudrad Bey.
Vermoedelijk is dit optandelingenleger
niets anders dan het overschot der des
tijds verslagen troepen van den usurpator
Habiboellah.
Volgens een later telegram is er van een
opstand geen sprake geweest. Alleen heeft
een troep bandieten een dorp ten Noorden
van Kaboel aangevallen. De aanvallers
werden verslagen en gevangen genomen.
Thans is alles Tustig.
TURKIJE
ISMET PASJA BESCHULDIGT
PERZIE.
„Medeplichting aan den Koerden-opstand".
De Turksche premier Ismet Pasja heeft
in een in het openbaar gehouden rede,
welke groot opzien heeft verwekt-, Perzië
beschuldigt van medeplichtigheid aan den
opstand der Koerden. Hij verklaarde, dat
Turkije gereed is om oorlog te voeren, ten
einde den binnenlands chen vrede te ver
zekeren. De minister van oorlog en de mi
nister van Buitenlandsche Zaken waren te
genwoordig, toen deze rede gehouden werd.
Laatstgenoemde trachtte den premier van
het afleggen dezer verklaring af te hou
den.
Er zijn Turksche versterkingen naar de
Perzische grens gezonden.
De Turksche regeering heeft een nota
aan Perzië opgesteld, waarin er op gewe
zen wordt, dat de Koerden nog steeds uifc
Perzië invallen doen op Turksch gebied eu
dat onder deze omstandigheden de Turk
sche troepen opdraeht hebben gekregen om
zich wanneer dit noodig mocht zijn, bij de
achtervolging der Koerden ook op Perzisch
gebied te begeven.
Deze nota is ter goedkeuring aan Moesta-
fa Kemal toegezonden.
BRAZILIË
ERNSTIGE ONLUSTEN IN BRAZILIË.
In verband met den moord op den
gouverneur.
In verband met den moord op den gou
verneur van den staat Parahyba hebben
in Brazilië politieke onlusten plaats ge
had.
Te Perna-mbuco trok een opgewonden
menigte naar het paleis van den president
en eischte van den vice-president een
strenge bestraffing van den moordenaar.
De vice-president trachtte de menigte door
een rede tot bedaren te brengen, doch dit
gelukte niet-.
De betoogers begaven zich vervolgens
naar het huis van een met den moorde
naar bevrienden senator en bekogelden
dit met steenen. De politie zag zich iu
verband hiermede genoodzaakt van de
vuurwapenen gebruik te maken, waardoor
twee personen werden gedood en twintig
min of meer ernstig gewond.
Yele particuliere villa's zijn geplunderd
on talrijke huizen zijn in brand gestoken.
De waarnemende president heeft de hulp
ingeroepen van de federale troepen om
de politie bij het onderdrukken der wan
ordelijkheden bij te staan. Volgens de
liberale bladen is de oproerige beweging
ook naar andere steden in denzelfden
staat
CHINA.
DE GRUWEL DER VERWOESTING.
Roode troepen houden huis te Tsjangsja.
De Rooden hebben alle regeeringsgebou-
wen te Tsjangsja, dat zij dezer dagen in
namen, verwoest, alsmede de politieposten
de groote handelsondernemingen en de
bezittingen der buitenlanders.
Volgens onbevestigde berichten zouden
zo ook do consulaten hebben verwoest.
Het garnizoen van Tsjangsja was den
27sten aan het muiten geslagen; het ont
ruimde de stad, waar de rooden binnen
trokken. die aan het. plunderen gingen.
Veertig buitenlanders namen de wijk
naar Tosjau aan boord van de Britsche
kanonneerboot „Aphis", doch de Rooden
namen een zendeling en diens vrouw, als
mede een Britsch zendeling gevangen.
Omtrent hun lot is niets bekend.
Verder hebben de communisten zich van
Yokiakau aan de Han-rivier meester ge
maakt.
STAND DER LANDBOUWGEWASSEN.
Op 21 Juli 1930.
Het onderstaand overzicht betreffende
den stand der landbouwgewassen op 21
Juli 1930 is, onder medewerking der Rijks-
landbouwconsulenten, samengesteld i
gegevens, verstrekt door de corresponden
ten der Directie van den Landbouw.
Gem. stand
in Juli m
Stand op: de laatste
21 Juli 17 Juli 10 jaar.
tarwe 72 82 (71)
rogge 68 76 (71)
wintergerst 70 84 (69)
haver 68 75 (68)
zomergerst 69 76 (70)
boekweit 61 - (55)
paa-rdenboonen 66 69 (67)
erwten 59 71 (70)
bruine boonen 70 65 (59)
vlas 62 69 (61)
kanariezaad 70 71 (70)
koolzaad 75 75 (67)
blauwmaanzaad 61 66 (66)
karwij 63 68 (63)
mosterdzaad 63 67 (70)
spinaziezaad 61
consumptie
aardappelen 72 71 (67)
fa-br.-aardappelen 75 79 (69)
suikerbieten 73 65 (67)
uien 62 64 (66)
ciohorei 73 70 (70)
voederbieten 75 (65)
roode klaver 73 79 (62)
witte klaver 79 80 (67)
weiland 74 82 (60)
Bij deze cijfers is 100 uitmuntend, 90
zeer goed, 70 goed, 60 vrij j
50 matig, 40 vrij slecht, 30 slecht
en 10 mislukt..
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Turksche premier beschuldigt P«rzië
van medeplichtigheid aan de Koerdemn-
vallen.
Ernstige onlusten in Brazilië naar aan-
eiding van den moord op den gouverneur
van Parahyba.
De R. 100 boven den Oceaan. (Luohtv.,
2de blad).
Autocar met Nederlandsche toeristen bij
Luik gekanteld. (Buit. Berichten, 2e blad).
BINNENLAND.
Te Voorburg is gisterenmiddag overle
den Mgr. W. van Stee, rector van „Sint An-
toniushove" (Kerkn., 2de blad).
Mgr. Schrijnen heeft gisteren
het Mgr. Mutsaersoord te Venlo geopend.
(2de blad)è
üe jaarvergadering van den Mariabond
n het bisdom Haarlem (2de blad).
OMGEVING.
Üe Oceaanvlieger Van Dijk te Wasse
naar gehuldigd. (2de blad).
LISSE.
Personalia. Te Utrecht is geslaagd
voor het acte-examer. Engclsch L. O. de
heer J. Lucas, alhier, leerling van den
heer E. S. Offringa te Leiden.
Zilveren Professiefeest.
Gisteren herdacht de Eerw. Zuster Eg-
bertina in Maria-oord alhier haar zilveren
Professiefeest. Het is begrijpelijk, dat dit
jubilé feestelijk werd herdacht. Des mor
gens te 7 uur werd een H. Mis van dank
baarheid opgedragen door den zeercerw.
heer J. J. A. J. Krook. pastoor van St. Mar-
tinus. Onder deze H. Mis, door alle zusters
bijgewoond, hield pastoor Krook een mooie
toespraak, waarin zijneerw. woorden van
gelukwensch en van dank bracht aan de
feestelinge, voor alles, wat deze gedurende
24 van de 25 kloosterjaren voor de opvoe
ding en de onderrichting van onze bewaar-
schooljeugd heeft gedaan, terwijl spr. zus
ter Egbertina toewenschte, dat. zij nog vele
jaren in een goede gezondheid en met op
gewektheid onder Gods zegen zich aan dit
mooie, maar niet gemakkelijke werk moge
wijden.
Na de H. Mis had een gemeenschappe
lijk, feestelijk ontbijt plaats, waaraan door
alle zusters werd deelgenomen.
Van 11 tot 1 uur was er receptie, waar
van buitengewoon druk gebruik werd ge
maakt. Van de ouders der leerlingen, be-"
nevens van vele anderen ontving de eerw.
jubilaresse eenige mooie cadeaux en tal
van prachtige bloemstukken, terwijl geheel
den dag schriftelijke gelukwenschen werden
ontvangen.
Natuurlijk hadden alle zusters er in be
sloten kring een reusachtig feestdagjo van,
terwijl met het oog op de vacantie, die
in verband met uit te voeren werkzaam
heden in de scholen, reeds de vorige week
is ingegaan, de schoolkinderen al de vo
rige week het gebruikelijke schoolfeestje
vierden.
De dag werd besloten met een plechtig
Lof, hetwelk gecelebreerd werd door pas
toor Krook, en evenals de H. Mis in de
keurig versierde kapel gehouden werd.
We hebben de overtuiging, dat zeer ve
len, ouders, leerlingen en oud-leerlingen
met dit feest hebben meegeleefd. Immers,
wie kent niet zuster Egbertina, door do
kleuters ook wel zuster Bertina genoemd?
Altijd opgewekt en -even vroolijk, boeit de
eenvoudige zuster elk kind, ondanks de
geweldige drukte, die dit jonge goedje ver
oorzaakt en waarvan iemand, die een en
ander bijzonder op Maandagmorgen
niet gadesloeg, geen begrip heeft. Zuster
Egbertina is de fröbelzuster bij uitnemend
heid, die bij honderden, neen bij duizen
den kinderen gedurende de 24 jaar, dat zij
hier is, de grondslagen legde voor elemen
tair onderwijs en voor gebed. Vooral wat
het laatst© betreft, daarvan heeft de zus
ter extra slag; geen moeder verbetert haar.
Wij bieden dan ook gaarne de volijverige
zuster onze hartelijke gelukwenschen bij
haar mooi feest en hopen, dat zij nog heel
lang de kleintjes zal mogen onderwijzen.