21ste Jaargang
DONDERDAG 17 JULI 1930
No. 6645
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
De Rijksdag verwerpt het Noodoffer
3)e £eidódie Gou/fcant
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit twee bladen
V Ontevredenheid
„Het Christendom, dat revolutie en op
stand in den wortel aantast, kan ander
zijds geen tevredenheid prediken, waar
reden tot klacht is."
Dit citeeren wij uit eeu artikel in de
(A.-B.) „Botterdammer" van gisteravond,
in welk artikel het vraagstuk van de werk
verschaffing wordt bezien.
Inderdaad, waar reden to klacht, is daar
kan wèl worden voorgehouden, om geen
onverstandige consequenties daaruit te
trekken, om de gemoedsrust en de inner
lijke vrede er zoo weinig mogelijk door te
laten verstoren. Dat eischt osn Chris'elijke
levensbeschouwing. Maar daar kan niet-
worden voorgehouden, om zich bij den fei
telijken toestand neer te leggen, indien
door actie verbetering daarvan mogelijk is.
Dat eischt Christelijke evensbeschou
wing volstrekt niet.
Een verstandelijke ontevredenheid is iets
anders dan gemoeds-verbittering. De eer
ste kan leiden tot den tweeden toestand.
Maar dat behoeft niet, dat mag ook niet,
al is het in bepaalde gevallen verklaarbaar
en tot op zekere hoogte se-verontschuldi
gen.
Het communisme propageert ontevre
denheid. Ook het Christendom preekt on
tevredenheid ontevredenheid over wat
verkeerd is, over wat in strijd is met de
rechten van God,- van de Kerk, van den
mensch, over maatschappelijke toestanden,
welke in strijd zijn met wat rechtvaardig
heid en naastenliefde eischen. En die on
tevredenheid, welke het Christendom
preekt, moet zich ook uiten in handelen,
in actie, in daadkracht.
Het communisme propageert een onte
vredenheid, die allereerst het gemoed moet
verbitteren, de rust en vrede uit het hart
moet verjagen, om daarna, in verwarring
van den geest, tot revolutionair handelen
over te slaan.
Het Christendom preekt een ontevreden
heid, die zich richt tot het verstand, dat
moet inzien, wat verkeerd is en hoe daarin
verbetering kan worden gebracht, en die
juist den mensch beschermen wil voor een
gemoedsverbittering, welke noodlottig kan
zijn voor redelijk handelen en hem de le
venslast zal verzwaren.
Ontevredenheid kan zijn in flagranten
strijd met èn logisch voortvloeiend uit de
Christelijke beginselen.
Dat hangt niet alleen af van de vraag,
waarover men 'ontevreden is, doch ook
van de vraag, hoe men int evreden is 1
DUITSCHLAND
HINDENBURG ZEGEVIERT.
Stahlhelm-verbod door Pruisen opgeheven.
De Pruisische minister van binnenland-
scbe zaken heeft de betrokken overhedon
in de Rijnprovincie en in de provincie
Westfalen bericht gezonden, dat op grond
van het accoord, dat met de gevolmachtig
de vertegenwoordigers van het Stahlhelm-
bestuur werd getroffen, tegen nieuwe vor
ming van de Stahlhelm in de beide ge
noemde provincies geen bezwaren meer be
staan.
Deze stap werd door het ministerie ge
daan, nadat een door den eersten en twee
den bondsleider onderteekende verklaring
was binnengekomen, die o.a. de verplichting
inhield, dat een vorming en oefening der
leden van den bond in den wapenhandel
niet geduld zal worden en dat hiermede
in strijd handelende leden uit den bond
zouden worden gesloten.
Naar Wolff meldt, zal, nu het Stahl
helm verbod voor Rijnland en Westfalen is
opgeheven, de reis van den rijkspresident
in den oorspronkelijk vastgestelden vorm
plaats hebben.
Politieke moeilijkheden ook in Beieren.
De Beiersche boeren- en middenstands
bond heeft besloten wegens de in de re-
geeringscoalitie bestaande meeningsver-
schillen uit de regeeringscoalitie te treden.
HET EUCHARISTISCH ZIEKEN-TRIDUÜM TE LEIDEN - Z. D. H. Mgr. W.
Bouter, Bisschap van Nellore, die gisteren een pontificaal Lof heeft gecele
breerd. Naast Z. D. H. de hoogeerw. Deken Homulle en de weleerw. heer
Kapelaan Verhagen (Wassenaar); aan de andere zijde de zeereerw. heer Pastoor
Leusen en de weleerw. heeren Father Meyer en Kapelaan Nieveen van Dijkum.
Staande eenige weleerw. heeren, dames en heeren leden van het comité,
deze niet, toen onze fotograaf zijn werk deed, in actie waren
De Regeering zet het financieel program door
Zal de Rijksdag ontbonden worden?
In den Rijksdag werd de tweede lezing
der dekkingsvoorstellen voortgezet. Na
een kort debat werd over het tweede arti
kel (rijkshulp) gestemd, waarbij het met
256 stemmen tegen 193 werd verworpen.
Tegen stemden de Duitsch-nationalen, de
sociaal-democraten, de communisten, de
nationaal-socialisten en de beide leden der
Volkspartij.
De rijkskanselier verklaarde daarop, dat
de rijksregeering aan voortzetting der be
raadslaging over de voorstellen geen waar
de hechtte. De voorzitter van den Rijksdag
voegde aan deze verklaring toe, dat met
deze voorstellen ook de aanvullende be
grooting was gevallen.
Een motie van wantrouwen.
Nu volgden de stemmingen over het
voorstel der economische partij tot ontbin
ding van den Rijksdag en over de motie
van wantrouwen der communisten. Het
voorstel der economische partij werd ver
worpen. Voor stemden de economische par
tij en de nationaal-socialisten.
Ook de motie van wantrouwen werd af
gewezen met 244 tegen 50 stemmen en 151
onthoudingen. De Duitsch-nationalen heb
ben tegen de motie gestemd. De sociaal
democraten hebben zich van stemming ont
houden. Daarop werd de zitting een half
In aansluiting op de afwijzing van het
belastingprogram door den Rijksdag zijn
de rijksministers onder voorzitterschap van
den rijkskanselier tot een bespreking bij
een gekomen, waarin over de thans te ne
men maatregelen wordt beraadslaagd.
De verdere gang van zaken.
De verdere gang der zaken moet onge
veer de volgende zijn: wanneer het kabi
net tot een besluit is gekomen over den
vorm der noodverordening, waarbij de dek
kingsvoorstellen toch in werking zullen
worden gesteld, zal zich de rijkskanselier
naar den rijkspresident begeven om zijn
beslissing te vernemen over die verorde
ning. Of na de kennisname van de voltrok
ken noodverordening de Rijksdag zijn ont
binding zal verlangen, waartoe de rijks
kanselier de volmacht van den rijkspresi
dent reeds bezat, kan nog niet met zeker
heid worden beoordeeld.
In parlementaire kringen wordt erop ge
wezen, dat met de ontbinding de afhan
deling van alle nog in bewerking zijnde
voorstellen, in het bijzonder het Agrarisch
program en de hulp aan het Oosten tot
het weder bijeenkomen van den nieuwen
rijksdag opgehouden zou worden. De door
de sociaal-democraten aangekondigde mo
tie van wantrouwen tegen de rijksregeering
is nog uitgebleven. Een eventueel aan
vaarden daarvan zou den Rijkskanselier
ook tot ontbinding nopen.
Het noodoffer noodzakelijk.
De dekking der rijksbegrooting is een
onvoorwaardelijke eisch voor het behoud
van welgeordende staatsfinanciën en voor
do credietwaardigheid van het Rijk en de
economie.
Vandaar dat, naar Wolff nader meldt,
de rijkspresident de voorwaarde voor de
doorvoering van arikel 48 der rijksgrond
wet voor geboden heeft gehouden en op
voorstel der rijksregeering de tot dekking
der begrooting noodige maatregelen heeft
getroffen. Daardoor is een vast uitgangs
punt gesteld voor de verdere staatsbe
moeiing en voor de afhandeling van het
dringend noodzakelijke parlementaire
werk in het bijzonder voor de afhandeling
van de rijksbegrooting en de hulp aan het
Oosten. De rijkspresident heeft overeen
komstig de grondwet den rijksdag onver
wijld in kennis gesteld van de op grond
van artikel 48 getroffen maatregelen. Deze
maatregelen bestaan in twee verordenin
gen, waarvan de eene de dekkingsvoorstel
len der rijksregeering en de tweede do ge
meentelijke vergunningsbelasting behelst.
De financieele saneering der gemeenten is
een onafwijsbare noodzakelijkheid om de
uitbetaling der toelagen aan het toenemen
de getal van steun- en rentetrekkers te
verzekeren. Ook juist hierom heeft de
Rijkspresident de toepassing van art. 48
der rijksgrondwet voor geboden geacht.
Ingevolge de eerste verordening zullen
thans voor den tijd tot 31 Maart 1931 van
de inkomsten van personen in openbaren
dienst cn van vrijgezellen een bedrag wor
den geheven, terwijl een eenmalige toe
slag op de inkomstenbelasting zal worden
gelegd.
ENGELAND
De kolenvoorstellen gered.
De Executieve van de Mijnwerkers
bonden heeft gisterenavond het voorstel
der regeering tot redding van de kolen-
voorstellen aangenomen. Volgens deze zal
de door het Hoogerhuis gewenschte 90-
urige arbeidstijd in 14 dagen als maximum
in een overeenkomst worden vastgelegd.
De Executieve heeft in verband met
den weinig beschikbaren tijd van de bijeen
roeping van een nationale conferentie van
mijnwerkers afgezien. De regeering zal
Maandag e'en overeenkomstig amendement
op de kolenvetten aan het Lagerhuis voor
stellen.
Geen vrouwen in het Hoogerhuis.
Het Hoogerhuis heeft gisteravond het
voorstel van Lord Astor om vrouwen op de
zelfde voorwaarden als voor het Lager
huis ook verkiesbaar te verklaren voor het
Hoogerhuis, met 53 tegen 49 stemmen ver
worpen. Lord Astor zeide, dat het slechts
een voorstel was waardoor 22 vrouwen, de
zoogenaamde „peeresses krachtens eigen
recht" leden zouden kunnen worden. Do
tegenstanders zeiden, dat zij een hervor
ming van het Hoogerhuis niet bij stukken
en brokjes wenschten, maar dat dit voor
stel ook bij de groote algemeene hervor
ming tot z'n recht zou komen.
HONGARIJE.
DE KONINGS-KWESTIE.
Een dreigende putsch?
Ondanks alle dementi's, geeft dc „Quo-
tidien" een bericht uit Boedapest, dat in
Hongarije een monarchistische putsch voor
de deur staat.
Behalve de Italiaansche minister van fi
nanciën Volpi bevinden zich nog andere
afgezanten van Mussolini in Boedapest,
die met „hoonende" openhartigheid met
de Bethlenregeering over de organisatie
van den putsch onderhandelen.
Dat het fascisme in Hongarij veld wint
is volgens de „Quotidien" niet meer te
loochenen.
Een anti-Habsburgsche liga opgericht.
De Hongaarsche nationaal-socialistisohe
partij, de sterkste organisatie van de aan
hangers der vrije koningskeuze heeft in
verband met de steeds grooter wordende
agitatie voor de Habsburgers, besloten alle
elementen, die in Hongarije vijandig tegen
over de Habsburgers staan, te concentree-
ren en van deze een liga te stichten, wel
ke onder leiding van vooraanstaande aan
hangers der vrije koningskeuze zal staan.
EGYPTE.
ENGELAND GRIJPT IN.
Oorlogsschepen zijn naar Alexandrië
gezonden.
In het Lagerhuis legde MacDonald een
verklaring af over de ontwikkeling der
Egyptische zaken sedert den 4en Juli, toen
de huidige crisis begon.
Tengevolge van de incidenten van giste
ren (waarbij twee Europeanen werden ge
dood en twaalf gewond) heeft de Hooge
Commissaris den Egyptischen eersten mi
nister doen weten, dat hij verantwoorde
lijk zal worden gesteld voor de bescher
ming der levens en de bezittingen der
vreemdelingen in Egypte.
Terzelfder tijd is Nahas Pasja gewaar
schuwd, dat de binnenlandsche moeilijk
heden moesten worden opgelost zonder
gevaar voor de levens en goederen der
vreemdelingen, anders zou hij eveneens
verantwoordelijk worden gesteld.
Intusschen hebben twee oorlogsschepen
order ontvangen om zich met het oog op
den dreigenden toestand te Alexandrië
onmiddellijk naar deze stad te begeven.
De aangewezen bodems zijn de slag
schepen „Queen Elizabeth", vlaggeschip
van admiraal Chatfield, opperbevelhebber
der Middellandsche Zeevloot en „Ramil-
les".
ENORME BETOOGING TE
ALEXANDRIE.
Tenslotte zijn, nadat enkele formaliteiten
bij de jongste onlusten te Alexandrië
vervuld waren, de lijken der gevallenen
aan de menigte uitgeleverd en werden de
doodkisten op de schouders der posters
geheschen. Een immense optocht van ver
scheidene duizenden personen vormde zich
achter hen aan en doortrok de voornaam
ste straten van Alexandrië. Alles verliep
in goed orde. Alleen werden talrijke kre
ten geboord van: „Leve Nahas Pasja",
doch er gebeurde niets tegen de politie en
soldaten, die de orde bewaakten. Te 8 uur
's avonds kwam de stoet op het kerkhof
TURKIJE
DE INVALLEN DER KOERDEN.
Bloedige represailles.
Na de Koerdische opstandelingen be
noorden het meer van Van te hebben
vernietigd, hebben de Turksche troepen
represailles op groote schaal op de hellin
gen van den Berg Ararat ingezet. Do dor
pen, welker bewoners zich aan de zijde
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Duitsche Rijksdag heeft liet voorstel
tot heffen van een noodoffer verworpen.
De „Stahlhelm" weer in Rijnland toege
laten.
Door de Engelsche regering zijn oorlogs
schepen naar Egypte geonden. in verband
met de onlusten te Alexandrië.
BINNENLAND.
Installatie Radio-Omroep Controle-Com
missie. (2de blad).
Ernstig auto-ongeval bij Doorn. (Gem.
Berichten, 2de blad).
der rebellen hadden geschaard, zijn volko
men verwoest.
Naar verluidt zijn de lijken van 3000
Koerden in het dal van de Silan gevonden.
Dc Turksche verliezen waren niet zoo
groot dank zij de doeltreffende luchtmacht
ofschoon het verlies van eenige vliegtuigen
is te boeken.
AFRIKA
Gevechten in Noord-Afrika.
Verliezen aan Franse he zijde.
Aan de „Echo de Paris" wordt uit Casa
blanca geseind, dat de Fransche troepen in
Marokko en Algerië tweemaal met inboor
lingen zijn slaags geraakt.
Het eerste gevecht had plaats met den
stam Ait Maghrad, die een aanval had
gedaan op Fransche voorposten. De in
boorlingen werden met grooto verliezen
teruggeworpen. Aan Fransche zijde werden
een officier, een onder-officier en een Euro-
peesche soldaat gedood, terwijl elf inland-
sche "soldaten gedood of gewond werden.
Het andere gevecht had plaats tegen een
afdeeling van 400 man inboorlingen, die in
Zuid Algerië oprukten. Ook hier werden
de inboorlingen met groote verliezen te
ruggeslagen. Van de Fransche troepen
sneuvelden twee legioensoldaten en twee
inlandsche soldaten, terwijl er vier gewond
werden.
BRITSCH-INDIE
HET NATIONALISTISCH STREVEN.
Het aantal veroordeelden.
De plaatsvervangende minister van bin
nenlandsche zaken heeft in do Wetgeven
de Vergadering medegedeeld dat het aan
tal personen, dat in de periode van 6 Ani
tot 15 Juni wegens burgerlijke ongehoor
zaamheid werd veroordeeld 4377 bedraagt.
Amerikaansche zendeling uit het land
verwijderd.
De Amerikaansche zendeling W. Strong
is wegens zijn partij-kiezen voor dc natio
nalistische beweging uit Indië gezet.
Zou Gandhi toegeven?
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Telegraph" schrijft van een hoog
geplaatst Engelsch ambtenaar te hebben
vernomen, dat men in Britscho knngeN
algemeen aanneemt, dat Gandhi binnen
kort bevel zal geven, do thans in Indië ge
voerde onafhankelijkheids-actie te sta
ken.
Wanneer dit zou geschieden, zou Gandhi
door de Indische regeering uitgenoodigd
worden in October a.s. aan do Engelsch-
Indische conferentie deel te nemen.
Reeds zouden wederzijds niet-officieoin
besprekingen zijn gevoerd, die echter tot
nu toe geheim zouden zijn gehouden.
De toestand in Cochin-China.
Botsing tusschen troepen en
inlanders.
De Fransche gedelegeerde in de provin
cie Sadec, die een volksbijeenkomst in een
der dorpen wilde verhinderen, had tweo
detachementen in tegenovergestelde rich
ting uitgestuurd.
Eenige honderden personen verspreidden
zich op de sommatie van het eerste deta
chement, doch toen ze op hun vlucht stuit
ten op het tweede, bestaande uit elf man,
maakten ze gebruik van hun messen en
stokken.
De soldaten openden daarop het vuur,
waardoor drie inlanders gedood en een
aantal gewond werden.
