va
V
VRIJDAG 11 JULI 1936
Np. 6640
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
Luiksche dingen op de Luiksche
expositie
ZONDAGSBLAD
-J-
lste Jaargang
3)e Emibohz 0ou^aitt
ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
|oor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
ilij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
franco per postf2.95 per kwartaal
Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver-
r tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
«•uitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden
het dubbele van
het tarief
'ordt
berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
gele
Modern heidendom
D.
reer^Op de jaarvergadering van den Ned.
jyü. K. Bond van Bouwpatroons te Haarlem,
Ieu^laarop de Bisschop van Haarlem tegen-
irdig is geweest, richtte Z. D. H. het
trd tot de vergadering en in Zijn toe-
paak laakte Hij de nog zoo algemeen
opvatting van het gezegde:
Zaken zijn zaken!"
„Zaken Lijn zaken". Degenen, die aldus
reken, maken vaak kostelijke zaken voor
li op ontevredenheid wortel-schietende en
m Ifcoeiende Communisme. Zij voeden den
eest van ontevredenheid dagelijks met een
°mrachtige spijs!
i_nMZaken zijn zaken". De Christenen, de
die naar de gangbare levens
wijsheid" van dit devies handelen, geven
rgernis aan de duizenden, die niet heb-
^eebben vergeten Christus' Woord, dat
niïen de Christenen zal erkennen aan hunne
het»® f de
he „Zaken zijn zaken". En men gevoelt
en.ch zoo smetteloos-onschuldig als 'n kind,
moanneer men voor zichzelf de grootst mo-
A°»lijke winst opstrijkt, terwijl men anderen
)o weinig geeft als aan de hand van de
berale leer van vraag en aanbod maar
mdjogelijk is!
r „Zaken zijn zaken". In de kerk Ka-
ook no£ we* *n Sezin> maar in
et zaken-doen precies als anderen, naar de
ietsancen, de gewoonten en gebruiken
is toch heel eenvoudig! Alsof Gods-
ienst zich kan uitstrekken over slechts
-g>n deel van het leven; alsof de wetten
issijin rechtvaardigheid en naastenliefde niet
Móluut, niet volstrekt-bindend zijn!
jk, Verfoeilijk is dat modern heidendom
k'ruut egoïsme en grof materialisme dat
eer)0 vaak ligt bepleisterd in de opvat-
(ng van het gezegde: „Zaken zijn zaken!"
BELGIE
ie staking der mijnwerkers in de Borinage.
De staking der mijnwerkers in de Bori-
age heeft Donderdag een nieuwe uitbrei-
ko.'ing genomen. In de schachten, waar
Woensdagavond nog werd gewerkt, heb-
d en de meeste mijnwerkers Donderdagoeh-
enand den arbeid neergelegd. Te Cuesmes
jebben de stakers een tram met werkwilli-
en bestormd en dezen tot terugkeer ge-
jrWongen. Onder de stakers wordt door de
felle propaganda gevoerd.
Iet aantal stakende mijnwerkers is sedert
Woensdag van 7000 tot 11.000 gestegen.
be
FRANKRIJK
M. DE NATIONALE VERDEDIGING.
„De vestingwerken maken goede
vorderingen".
In de Kamercommissie voor legerzaken
leeft de minister van oorlog Maginot gis-
eren mededeelingen gedaan over den toe-
ta-nd van het leger na de invoering van
len eenjarigen dienstplicht en over den
band der verdedigingswerken aan de Fran-
iche grens.
Maginot wees erop, dat het leger op 1
Ictober a.s. het aantal beroepssoldaten zal
lebben, noodig voor de vorming van nieuwe
Bcruten. Het aantal dezer beroepssoldaten
>edraagt ongeveer 110.000 man.
De vesingwerken aan de grens maken
;oowel in het noorden als in het oosten en
rad-oosten goede vorderingen. De supple-
loire credieten zijn bestemd voor de moder-
liseering van oorlogsmateriaal en voor aan-
mlling der munitievoorraden.
De legercommissie sprak haar voldoe-
ïing uit over den voortgang in de uitvoe
ring der werken aan de grenzen.
ENGELAND
i
DOOR HET OOG VAN DEN NAALD.
Twee in plaats van drie stemmen
regeerings-meerderheid.'
Tengevolge van een herziening der stem
mentelling is gebleken, dat de meerderheid,
lie de regeering gisteren behaalde, slechts
lit stemmen bestond in plaats van 3.
DUITSCHLAND
Een noodoffer voor de Rijksdag
afgevaardigden?
De belastingcommissie van den Rijksdag
heeft gistermorgen de heffing van een
noodoffer voor de Rijksdagafgevaardigden
overwogen. In beginsel keurde de commis
sie het denkbeeld goed. Het staat echter
nog niet vast of de vermindering der toe
lagen zal geschieden door een verandering
der betrokken Wet of dat de afgevaardig
den zullen vallen onder de bepalingen voor
het noodoffer van de dekkingsontwerpen.
De partijen moeten echter nog over dit
voorstel
Het pensioen van ex-minister Moldenhauer!
Zuinig voor anderen, maar
niet voor zichzelve.
D'r. Moldenhauer, de onlangs afgetreden
rijksminister van financiën, heeft bij den
rijksraad het verzoek ingediend om nog
krachtens de oud« pensioenwet te worden
gepensioneerd met 80 pet. van zijn minis-
tersalans, of 29.500 Mark.
Nu die aanvraag gister in den Rijksdag
ter sprake is gekomen en gehekeld schrij
ven sommige bladen daar heel stekelig
over, want juist tijdens het ministerschap
van Moldenhauer ie de nieuwe pensioen
wet. voor ministers tot stand gekomen,
welke bepaalt dat ministers bij aftreding
slechts een bijlage krijgen om hun den
overgang naar een anderen werkkring mo
gelijk te maken.
Als overgangsmaatregel is in de wet een
bepaling opgenomen, die zegt dat minis
ters, bij het van kracht worden der wet in
functie, bevoegd zijn pensioen aan te vra
gen zoowel krachtens de oude öf de nieu
we wet. Moldenhauer heeft daar gebruik
van gemaakt, ofschoon hij tijdens zijn mi
nisterschap bezuiniging op de rijksuitgaven
voorstond en zelf het ontwerp dat beoogde
op de ministerpensioenen te bezuinigen,
heeft ingediend.
BRITSCH-INDIE
WAT DE BOYCOT-CAMPAGNE
UITWERKT.
Engelsche katoeninvoer met 23 1/2 procent
verminderd.
De totaal-invoer van Engelsche katoen
waren in de maanden April en Mei is ver
geleken met den invoer in dezelfde maan
den van het vorig jaar met 23 1/2 percent
verminderd, hetgeen te wijten is aan de
campagne om Engelsceh weefsels te boy
cotten.
Hernieuwde roerigheid aan
de Noord-w estgrens.
Naar Reuter uit Simla meldt, blijkt uit
de laatste berichten van de Noord-west
grens, dat de vijandige actie der stammen
in Zuid-Waziristan weer is toegenomen,
wat een vliegtuigactie tegen hem noodzake
lijk heeft gemaakt.
AMERIKA
De Senaat balsturig.
Ratificatie van het vloot-
verdrag opnieuw uitgesteld.
De senaatsleden, die zich verzetten tegen
de ratificatie van het Londensch vlootver-
drag, hebben in den loop der speciale zit
ting opnieuw kans gezien, de ratificatie te
vertragen. De motie, waarbij de regeering
gevraagd wordt de correspondentie betref
fende besprekingen te publiceeren, werd
hardnekkig gehandhaafd, ondanks de ver
zekering van senator Reed, dat het hier
in hoofdzaak gaat om de telegrammen, die
gewisseld zijn tusscher. den Amerikaan-
schen ambassadeur te Londen, Dawes, en
staatssecretaris Stimson.
Wat de „Daily News"weette
berichten.
Volgens de te Washington verschijnende
„Daily News" ligt de reden, waarom het
S taatsdepartement den senaat geen inzage
wil geven van do bewuste correspondentie
documenten, hierin, dat er zich particuliere
brieven van Dawes onder zouden bevin
den, waarin do ambassadeur met de groot
ste vrijmoedigheid en in de krachtigste
termen spreekt over bijzonderheden betref
fende en de karakters van zekere buiten-
landsche diplomaten, die op de conferentie
te Londen aanwezig waren.
Het drankverbod.
Det wetgevende-vergadering van de Ber-
muda-eilannden heeft een wetsontwerp
verworpen waarbij aan schepen verboden
wordt in de wateren van eBrmuda drank
te laden bestemd voor de V. S. Het ont
werp, dat gekenschetst was als een gebaar
van goede gezindheid, werd verworpen
krachtens het beginsel dat het niet de taak
van Bermuda is te helpen bij de toepas
sing van wetten van andere landen.
Een modern Babyion, dat ook verdwijnen zal
Een stad van paleizen
(Van onzen eigen redacteur)
I.
O nee, meneer, 't haalt niet bij Ant
werpen, in de verste verte niet!
Des to meer reden om eerst naar Luik
te gaan, vond ik.
En ik ging naar Luik.
Vlammend st-ond de zon boven ons,- toen
we dien middag met den bloc-trein vanuit
Brussel in Luik waren gearriveerd.
Règle dix sept, monsieur, en lijn 17, vol-
gestampt met expositiewellustelingcn,
daalde af naar de stad.
Geen wonder, dat de jonge conducteur
niet meer weet of al zijn klanten betaald
hebbep.
Zijt ge al bediend, menier?
Gelukkig niet, zeg ik.
Ik heb een zitplaats veroverd en kijk
naar buiten.
Waarop lijkt deze stad?
Een breede, bruisende stroom, waarover
wellicht reeds in vroeger eeuwen een. bree
de, bogenrijke brug geslagen is, snelt mid
den door de stad.
Het is de Maas, die ook Maastricht door
midden snijdt.
Daarom gelijkt Lui!,, uok iets op Maas
tricht, gelijk op zooveel andere steden, wier
grenzen door een majestueuzen stroom ver
broken worden.
Aan den rand van de stad ligt de expo-
sitiestad aan de oevers van de Maas.
Maar ook in Luik zelf is het feest met
vlaggen, fonteinen en eerebogen.
En onwillekeurig denken we aan de Bree-
straat hier op 3 October en bij de Lustrum
feesten.
Gaat u eens in Luik zien voor een vol
gende keer, want nu ik Luik zie merk ilc,
dat u van versiering nog maar weinig
weet.
Het is niet overdadig, maar stijlvol.
Langs wegen en straten Belgische vlag
gen op palen in Belgische kleuren en ver
der niet te veel en niet te vol. Versiering
alleen op plaatser, die zich daarvoor bij
zonder leenen en die dan ook bijzonder
fraai versierd zijn.
Midden op een plein een prachtige fon
tein, die uit drie glazen cirkels water
spuit tot op verschillende hoogte.
Even verder aan 't begin van een bree-
den brug, waarop drie straten uitkomen,
vier prachtige eerebogen die te samen een
vierkant vormen.
Langs al die feestelijkheden trekt ons
de tram eerst voorbij de Zuidelijke Sector
van de expositie, die apart gelegen is, naar
het eindpunt: de expositie. Een hooge
poort is de ingang van een lange, breede
straat, die voert naar de paleizenstad.
Uw tieket, menier!
't Is maar vijf francskes, waarvoor deze
aardsche hemel ons geopend wordt.
We beginnen met loopen en kijken
links en rechts.
Aan de eene zijde, met de rug naar het
water staan velerlei schoone winkels, waar
ge eten kunt en drinken, als ge vermoeid
zijt van de bezichtiging.
Maar wij zijn pas gestart en wenschen
het loon eerst na gedanen arbeid.
We willen ons eerst een weg banen door
het doolhof van straten aan weerszijden
waarvan de paleizen der landen, zeer ne
derig „pavilions'"' genoemd, hoog oprijzen
uit den grond.
Het eerste,is het pavilion d'aluminium.
Op het dak van di gebouw staat een vlieg
machine rit dat metaal gebouwd.
Eerst maar eens wat rondloopen.
Maar de zon brandt loodrecht op ons
arme hoofcl en een loomheid doet ons tra-
ger voortgaan.
Ineens rolt ons de oplossing tot voor de
voeten.
Het is het lilliputtertreintje, rijdend door
de s.raten van deze vorstelijke stad.
Het rolt stil voor onze voeten. Een loco
motief staat er voor, die de machinist in
zijn vrije uren waarschijnlijk zelf heeft ge-
knutseld, de wagens erachter hebben vroe
ger denkelijk aan een paard bevestigd ge
zeten en zijn nu voor de gelegenheid uit
hun rust opgeschrikt geworden om in Jc
meest moderne paleizenstad nog eens
dienst te doen.
Maar het geheel rijdt en dat is de hoofd
zaak.
De liliputter puft weg, wat moeizaam en
niet te snel; dit gaat niet meer.
Zoo rijden we de geheele expositie rond
en nu eerst zien we, dat het volmaakt een
stad is, waar we op zot vreemde wijze
rondtoeren. Een s-tad met breede straten,
verlicht door electrische lantaarns, met
asphalt en plaveisel, met pleinen en par
ken met grasgazons en standbeelden en
zelfs met politie-agenten.
Het is een zakenstad van zakenpaleizen
en deftige winkels, die alle hun firmanaam
vermeldem
De firma France exposeert er en Suisse
en Pologne en Italië, Egypte, Luxembourg,
Pays Bas en vele anderen. En 't geheel is
opgesierd met boomen en bloemen, mooie
pleinen en boschages, fonteinen en vijvers,
alleen om over enkele maanden weer te
verdwijnen.
Dan zijn ze uitgeëxposeerd, dan heeft
iedereen den tijd gehad om alles te bekij
ken ente koopen, waarna de expo
santen kunnen afzwaaien naar Parijs, waar
men nu alweer lang aan 't bouwen is voor
de wereldtentoonstelling van het volgend
jaar.
Als een volleerd econoom overpeins ik,
dat er zoo in ieder geval een hoop \Verk
aan den winkel blijft.
Zoo zal dan over enkele maanden het
tentoonstellingsterrein in Luik weer plat
getreden liggen, troosteloos en eenzaam
denk ik. En ook bedenk ik, dat de stille
grond daar, dat plekje van Moeder Aarde
dan zal overwegen zijn plotselinge groot-
HET .PALAIS DE FRANCE", dat langs een breeden wandelweg
expositiestad is opgetrokken
de
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Op de Philippijnen is de cholera uitge
broken. (Buitenlandsche Berichten, 3de
blad).
De mijnramp in Silezië heeft 151 slacht
offers geëischt. (Buitenlandsche Berichten,
3de blad).
BINNENLAND
Het Duitsch invoerrecht op boter. De
invoering. De beteekenis voor ons land.
(L. en T., 2de blad).
Bericht en tegenspraak betreffende een
buitengewone ministerraad (2de blad en
Laatste Berichten).
Weekabonné's, die geabonneerd zijn op
het Zondagsblad, worden er aan herin
nerd, dat dit vanaf heden ad 50 cent
betaald moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
hoid en nog spoediger verval.
De les der hoogmoedigen, nietwaar!
Maar nu is het daar nog een blijde'incom-
sfce van velerlei monschon, die al clio schoon
heid willen zien, alleen maar zien om hun
oogen te verlustigen in dio pracht en over
vloed van schoone dingen van over heel de
wereld hier bijeengegaard.
Het kleine treintje als van kinderspeel
goed, dat voortkruipt als een rups tusschen
al die paleizen, vervoert heel wat van die
nieuwsgierigen, die eerst zoo den weg wil
len leeren in dat labyrinth van weelde.
Wat een gebouwen, wat een gebouwen!
Het een al grootscher dan hot ander. Want
niet alleen zijn er do pavilions der ver
schillende landen, er zijn er ook voor spe
ciale afdeelingen.
Aan een schoone spiegelende vijver, waar
stil de eenden, verdubbeld door hun spie
gelbeeld als Siameesche tweelingen, drij
ven op het water, omzoomd van bloeiend
groen, staat majestueus het „Palais des
beaux-arts". Do feestzalen beslaan grooto
gebouwen, die gekoesterd worden door het
breede water.
En in de Zuidelijke Sector van de ten
toonstelling, die in een ander deel der
stad te vinden is, is het even zoo. De vijvers
verscholen in het feestelijkste groen trekken
tal van bezoekers, die zich op het frissche
water kunnen gaan verkoelen en verpoo-
zen.
Of wil mén andere verfrissching, ga dan
naar Lutétia, de bierhal, waar men u
Spatenbrau schenkt uit Miinchen.
Want gij zult uw krachten noodig heb
ben, als ge alles wilt zien.
Het voornaamste is binnen, dat gaan we
nu zien.
Zóó ziet het er van buiten uit.
F. S.
JAPAN
De zelfmoord-epidemie.
Niet alleen in Europa maar ook in Japan
is het aantal zelfmoorden in den laats ten
tijd onrustbarend gestegen. Volgens de
laatste statistiek der Politie-autoriteiteh
te Tokio bedroeg het aantal zelfmoorden
binnen het gebied van de politieprefectuur
te Tokio in het afgeloopen jaar 1057 dat
is dus gemiddeld vier zelfmoorden per dag:
96-1 mannen en 693 vrouwen maakten op
gewelddadige wijze een einde aan hun Ie-
ven.
Wat de oorzaken betreft, vermeldt het
politierapport nog in 396 gevallen ziekte,
voor 146 gevallen huiselijke twist, voor 113
tegenslag in zaken en werkelooeheid, voor
91 gevallen versmade liefde en bij 79 per
sonen ongelukkige liefde.
't Is wel opmerkenswaardig dat voor
deze beide laatste klassen 't aantal vrou
wen steeds het grootste was n.l. 34 man
nen en 57 vrouwen en 36 mannen cn 43
vrouwen
Wat den leeftijd aangaat: 425 personen
die zelfmoord bedreven waren tusschen 21
cn 25 jaar oud en 231 tusschen 26 jaar cn
30 jaar.
