21ste Jaargang ZATERDAG 14 JUNI 1930 No. 6617 VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND STADSNIEUWS DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per postf2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonnó's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop n verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit vijf bladen waaronder geïllustreerd Zondags blad. Kleur bekennen! Wij, Katholieken, beleven, in oprechte waarachtigheid, de practische verdraag zaamheid, waardoor in onzen omgang met alle weldenkende andersdenkenden niets is, wat hen kan af stoot en of hun onaan genaam kan zijn. Deze verdraagzaamheid spruit voort uit onze levende overtuiging omtrent anderer goede trouw, onze waa-rdeering voor al wat objectief en subjectief, d. w. z. in de zaak zelve of in de bedoeling goed kan worden geacht. Zulk een verdraagzaamheid kan met zich meevoeren gebrek aan kracht en durf om positief en in alles onze eigen heilige overtuiging te beleven; de waarheid, die wij kennen, ook practisch te beleven als één en onverdeeld; om: kleur te bekennen. Dat kan gebeuren, maar dat behoeft volstrekt niet te gebeuren en dat mag ook niet gebeuren! Wij, Katholieken, moeten kleur beken nen Wij maken voor en na het gebed een kruisteeken; het dagelijksch leven dringt ons telkens den plicht op, om in figuur lijken zin een kruisteeken te slaan, om ons geloof te belijden Heb Evangelie, dat wij belijden, komt telkens in botsing met de practijk van het wereld-leven. Heb is daarmede niet te verbroederen!De schrijver Anton van Duinkerken schreef deze week in de „Tijd" naar waarheid, „dat het Evangelie wer kelijk radicaler is dan alle Marxen, Be hels, Lenins, Mussolini's en andere goden van den tijd". Op heel het terrein var. ons particuliere en openbare leven zullen wij door de le vende daad bekennen, dat wij Katholiek zijn. Mogen wij ons veroorloven, 'ns op één levensuiting te wijzen, waarin wereld zonder-godsdienst en daadwerkelijk-gods- dienstig-zijn tegenovergestelde verschij- nings-vormen hebben. Wij bedoelen de „mode", speciaal zoo- als die zich openbaart in de vrouwen- kleeding. In d»e mondaine vrouwen-klee- ding spreekt zich vaak allerduidelijkst uit een vlak-weg negeeren, miskennen van de regels der Christelijke moraal. Men kan in deze óók misdoen door preutschheid 'en preutschheid, beoefend door menschen, die bovendien geen tac tische voorzichtigheid kennen, kan veel kwaad doen en ergernis wekken. Maar de strijd tegen de mondaine vrou wen-kleeding in het algemeen mag niet worden toegeschreven aan preutschheid! Dat is kleur bekennen voor de begin selen van de Katholieke moraal! VAN HET VATIC A AN. MONOPOLIE-VERKOOP IN DE VATICAANSCHE STAD. Men meldt uit Rome aan de „Msb.":' Met ingang van 7 Juni j.l. heeft de Va- ticaansche Stad het monopolie aan zich getrokken van den verkoop van suiker, zout, tabak, koffie en sigaren. Ondanks de kleine prijsverhooging door het monopolie, zijn de prijzen van deze artikelen toch vrij aanmerkelijk lager dan in Italië. Deze artikelen worden echter alleen aan Vaticaansche staatsburgers verkocht en slechts in bepaalde hoeveelheden. De gouverneur heeft speciale beambten aangesteld, om misbruiken bij den verkoop van deze artikelen te voorkomen. NIEUWE VERSIERING EN INDRUK WEKKENDE VERLICHTING VAN SINT PIETER. Men meldt uit Rome aan de „Msb.": Zooals bekend is, werd de basiliek van Sint Pieter voor de heilig- en zaligverkla ringen van dit jaar nieuw versierd en ge heel nieuw verlicht. Alle wanden en nissen, die weleer bij dergelijke plechtigheden nog niet bedekt waren, werden thans met gobelins be kleed. Aan beide zijden van de Cathedra zijn twee geweldige gobelins aangebracht, die de wijsheid en sterkte voorstellen. De andere gobelins zijn met engelen figuren en bloemen beschilderd. Hetgeen echter wel het meest de aan dacht der bezoekers zal trekken, is de nieuwe verlichting, die door een bekende firma uit Florence wordt aangebracht. Vooreerst werden alle kristallen luch ters vernieuwd en tusschen de pilaren zijn nieuwe kroonluchters aangebracht. De zevenhonderd luchters dragen 14.000 gloeilampen. Zij verlichten de geheele ab- sis der basiliek, den koepel van Michel Angelo, alle pilaren en nissen; thans eerst komen de geweldige contouren en vormen der basiliek tot hun volle recht. Boven de Confessio hangt een reusach tige luchter, die alleen reeds vierhonderd gloeilampen draagt met e-en lichtsterkte van 2000 kaarsen. Deze lichtweelde wordt nog versterkt door driehonderd reflecto ren. Achter de beelden der ordestichters zijn gekleurde lampen aangebracht, die een feeëriek licht rond de figuren uitstralen. De geheele verlichting bedraagt 3000 kilowatt met een lichtsterkte van 300.000 kaarsen. Do firma Philips levert tachtig luidspre kers, die op verschillende punten van de basiliek worden opgesteld. Hierdoor kun nen ook in de uiterste hoeken van Sint Pieter al de plechtigheden, welke zich aan het pauselijk altaar of de Cathedra vol trekken, worden gevolgd. Voor deze nieuwe versiering en ver lichting werden tot nog toe reeds 300.000 lire besteed. Hierbij komen nog 50.000 lire voor den koepel en den gevel van Sint Pieter. DE HEILIGE VADER AAN EEN ONGELUK ONTKOMEN. Naar de „Brusselsche Standaard" meldt, had de Heilige Vader zich Vrijdag naar St. Pieter begeven, om er een werklieden- afvaardiging te ontvangen, toen er een groot stuk van een monumentaal uurwerk, waaraan herstellingen werden uitgevoerd, los geraakte en neerplofte juist vóór den troon, waarop de Paus was gezeten. Het brok sprong in stukken; maar niemand werd gekwetst. HONGARIJE. DE HONGERENDE BOEREN BEVOLKING. Ernstige waarschuwing aan de regeering. Wanneer de regeering niet ingrijpt, zal het in Hongarije tot een boerenrevolutie komen, voorspelden Woensdag in het Hon- gaarsche parlement- twee zijner leden, dr. C. Wolf en graaf Franz Hunyadyi. Dr. Wolf verklaarde, dat de regeering niets deed om de van honger omkomende boeren te helpen, die en masse naar de uiterste socialisten overloopen. Als een staaltje van de geestesgesteld heid der boerenbevolking vertelde dr. Wolf dat de burgemeester van Ziongrad den vorigen Zondag een deputatie van boeren had ontvangen, die hem kwamen verzoeken toestemming te geven om de winkels te plunderen ten einde hun "hon ger te stillen. Graaf Hunyadyi verklaarde dat do staat handen met geld verspilde en dat het grootste gedeelte der bevolking ar- moede leed. Een van zijn bezadigdste boe ren had gezegd: „Als dit zoo doorgaat trekken wij op naar Boedapest en maken een Boerenrevolutie". ROEMENIE ALGEMEENE VERZOENING. In politieke kringen verluidt, dat de kro ning van koning Carol tot koning van Roe menië in September a.s. te Karlsburg (Al- ba Julia) zal plaats vinden. Konigin-weduwe Maria van Roemenië is te Boekarest aangekomen. Koning Carol en alle leden der koniklijke familie waren op het station aanwezig. De begroeting tusschen den koning en zijn moeder was buitengewoon hartelijk. Naar verder vernomen wordt, is thans een volledige verzoening tot stand geko men, tusschen koning Carol en zijn echtgc- noote prinses Helena, sedert gisteren ko ningin van Roemenië. Gisteravond zat de geheele koninklijke familie aan bij een door koning Carol gearrangeerde feestmaal tijd in het slot Cotroceni, die het karakter droeg van een verzoeningsfeest. 8RITSCH-INDIE DE ONRUST IN INDIE. De militaire autoriteiten heben uit Bom bay een dringend verzoek ontvangen om onmiddellijk een geheel bataljon ter sterk te van 500 man te zenden. Uit andere ste den zouden eveneens troepen ontboden zijn, waarschijnlijk in verband met het feit, dat de vozende week de verordening te gen het posten in werking treedt. Uit Bombay wordt verder gemeld, dat Jayant Palal, de hoofdredacteur van het te Bombay verschijnende congresbulletin, ver oordeeld is tot twee jaar strenge gevange nisstraf, wegens het verspreiden van op hitsende lectuur. De regeering te Bombay heeft onlangs een verordening uitgevaar digd, waarbij voor een tijd van twee maan den het publiceeren van het congresbulle tin of van ophitsende artikelen verboden werd. Volgens berichten uit Nellore, waar on langs ter gelegenheid van het Moeharram- feest ongeregeldheden plaats hadden tus schen Hindoes en Mohammedanen, is de spanning aldaar nog niet verdwenen. Ge meld wordt, dat een Mohammedaansche menigte den Hindoetempel te Thorappadi zou hebben vernield. De Hindoes namen wraak door een aanval te doen op de Mo hammedaansche wijk waar zij twee hutten in brand staken. De districtsmagistraat heeft een bijeenkomst van de leiders der beide bevolkingsgroepen belegd. De leiders beloofden hun volgelingen tot rede te zul len brengen. Toen een vijandige menigte 11 dezer in het dorp Khaira de arrestatie van plegers van civiele ongehoorzaamheid wilde belet ten, voerde de politie een charge uit. De menigte deed een tegenaanval met knup pels. Ton slotte ging de politie, na somma tie, over tot het gebruik van haar vuurwa pens. Men zou dertien dooden en verschei dene gowohden hebbfgo told. CHINA HET KATHOLICISME IN CHINA. Tien Chineezen tot priester gewijd. Op Hemelvaartsdag heeft Mgr. Houiséc S.J., coadjutor van Mgr. Paris. Vic. Apost. van Nanking, 10 inlandsche priesters ge wijd. Een aanzienlijke menigte missionaris sen en inlandsche priesters was getuige van deze indrukwekkende plechtigheid evenals een groote menigte katholieke Chi neezen, die gelukkig en trotsch waren tien der hunnen met de priesterlijke waardig heid bekleed te zien. Mgr. Constantini, de postolische dele- gaat in China, heeft door Agentia Fides bekend gemaakt, dat hij order heeft gege ven tot instelling eener commissie, welke den eersten katholiekendag in China zal organiseeren. Waarschijnlijk zal Shanghai als congres- stad gekozen worden. Het congres zal een officieel karakter hebben en zich speciaal met de kwestie der jeugdopvoeding en der katholieke pers bezig houden. DE KONINKLIJKE FAMILIE. Diner ten Hove. Gisteravond waren aan het diner ten Hove genoodigd alle Commissarissen der Koningin met hunne eehtgenooten, behalve de funotionna-ris van Noord-Holland, die aan het diner te Amsterdam had aangeze ten. Défilé voor de Koningin en Prinses Juliana. Gistermorgen om tien uur defileerde te Apeldoorn voor H. M. de Koningin r.n Prin ses Juliana een afdeeling van het zesde regiment veldartillerie uit^Leiden, op door- marseh naar de legerplaats te Oldebrock. De troepen waren des nachts te Apeldoorn ingekwartierd geweest. Het défilé geschied de onder commando van den regiments commandant majoor J. H. Haitsma Muiier. H. M. de Koningin, Prinses Juliana en da mes en heeren der hofhouding hadden bui ten het groote hek voor het cour plaats ge nomen en lieten de troepen, voorafgegaan door een achttal hoornblazers, voorbijtrek ken. Na afloop betuigde de Koningin haar groote tevredenheid aan den commandant. Het verblijf in de legerplaats duurt tot 24 Juni. De terugreis van de troepen ge schiedt per trein. INDISCHE MISSIE-VEREENIG ING. Op de laatst gehouden hoofdbestuurs vergadering der Indische Missievereeni- ging was aan de beurt van aftreden de voorzitter dr. J. G. C. Vriens en de tweede secretaris, de heer J. L. Th. Sanders. Dr. Vriens, die elf jaar lang voorzitter was geweest, meende zich niet meer herkies baar te moeten stellen. In zijn plaats werd nu met algemeene stemmen gekozen het lid van het hoofdbestuur mr. dr. D. Koo ien. Ook de heer Sanders stelde zich niet meer verkiesbaar en in zijn plaats werd gekozen pater J. v. d. Bergh M. S. C., die tot heden de functie van adjunct-secreta ris vervulde. Nog altijd was er door het aftreden ver leden jaar November van den heer Ernest Laane de vacature van penningmeester. Met algemeene stemmen werd nu gekozen de heer dr. J. F. A. M. Buffart, die echter pas tegen het einde va-n het jaar die func tie kan aanvaarden, zoodat zoolang nog het penningmeesterschap der Indische Missievereeniging door den secretaris zal worden waargenomen. Volgens het nieuwe huishoudelijke re glement vormen voorzitter, secretaris en penningmeester van het hoofdbestuur met twee vertegenwoordigers uit de provin ciaal-oversten het dagelijksch bestuur. Als zoodanig zijn thans aangewezen de hoog- eerw. pater provinciaa-l der Jesuieten en die der Redemptoristen, zoodat behalve door deze twee, het dagelijksch bestuur der I. M. V. gevormd wordt door mr. dr. Kooien, voorzitter, dr. J. F. A. Th. Buf fart, penningmeester en prof. P. G. Groe nen, secretaris. DE LANDBOUWCRISIS. De pachtontwerpen. Op de vragen van het Kamerlid Van der Sluis betreffende de pachtontwerpen in verband met de landbouwcrisis heeft de minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw geantwoord, dat de omstandig heden, waarin thans de landbouw verkeert, de afdoening van de aanhangige wetsont werpen niet urgenter maken. Intusschen zal de memorie van antwoord, naar de regeering vertrouwt, binnen bekwamen tijd kunnen verschijnen. De R.-K. Boerenstand. Een crisis-nummer. De R.-K. Boerenstand", het bekende or gaan van den R.-K. Boeren- en Tuinders- bond, brengt in haar jongste aflevering een crisis-nummer, waarin de op het de monstratief. congres te Utrecht gehouden voordrachten, alsmede een stenografisch verslag der discussies zijn opgenomen. Dit lijvig nummer bestaat uit ruim negentig bladzijden en is verlucht met portretten der verschillende sprekers en een zestal spotprenten op het beleid der regeering inzake de crisis. De suggestieve omslag- teekening van Joub Rotciv doelt op den hedendaagschen wantoestand in het land en tuinbouwbedrijf. Van het congres gaven wij reeds een uit voerig verslag. EERSTE KAMER. Ontwerp-Winkelsluitingswet. Verschenen is heb Voorloopig Verslag der Eerste Kamer over het ontwerp-Win- kelsluitingswet. Vele leden blijken ernstige bezwaren tegen het ontwerp te hebben. Gezamenlijke actie van de drie Centrales. De drie centrale landbouworganisaties hebben een gemeenschappelijk program ontworpen, waarin middelen worden aan gegeven ter beperking en verzachting van de moeilijkheden in den land- en tuin bouw. Dit adres is toegezonden aan dc Re- gcering. TWEEDE KAMER. Verhooging der Onderwijsbegroting. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp tot verhooging der Onder wijsbegroting 1929 met 5.103.000. Deze vijf millioei zijn noodig voor de nieuwe salarisregc'ing, he, herstel van liet zevende leerpliehtjaar, dc wederinvoering van de leerlingen schaal van de „techni sche herziening" enz. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Algeheele verzoening in de koninklijke familie van Roemenië. Bij een brand in een school te Kief wer den verscheidene kinderen gedood. (Bui- tenl. Berichten, 3e blad). H. VORMSEL VOOR VOLWASSENEN. Alle volwassen vormelingen moeten de onderrichtingen bijwonen die Dinsdag, Woensdag en Vrijdag 17, 18 en 20 Juni in de Dekenale kerk (Mon Père) gehouden worden des avonds om half 9. EEN HULDEBLIJK AAN H. K. H. PRINSES JULIANA. Hier ter stede is gevormd een Prinses Juliana-Comité, hetwelk de volgende op roep tot de Leidsche Burgerij richt: „Do jongste telg uit het Oranjehuis, onze veelgeliefde en geëerbiedigde Prinses Ju liana heeft gedurende ruim twee jaren zich in onze stad ontwikkeld en bekwaamd voor de zware en verantwoordelijke taak welke Haar in de toekomst wacht. Nog leeft krachtig in ons aller herinne ring de tijd, waarin Zij binnen de muren onzer oude vestingstad, als zoovele leden van Hare doorluchtige familie, verwijlde. Zij wist hier, als overal elders, door Haar beminnelijk optreden en ongedwongen be langstelling voor do onderscheideno lagen en diverse levensuitingen der ganscho be volking, de harten van talloozen te winnen. Do onverbrekelijke, historische band tus schen het Huis van Oranje en do stad Lei den bestaat sedert eeuwen. Deze werd zeer versterkt door de belangrijke plaats, die de Oranjes steeds in het Universiteits leven van onze stad bekleedden. De stichting onzer Universiteit in het jaar 1575 door Prins Willem I, gevolgd door de studie van verschillende vorstelijke nazaten aan Neerland's oudste Hoogc- school en de immer betoonde belangstel ling voor het Leidsche Universiteitsleven: dit alles werkte er zeker toe mede, den band steeds hechter te maken. De uitmuntende verhouding tusschen het Huis van Oranje en onze burgerij werd niet slechts door onze Prinses bestendigd, doch dank zij Haar hartelijk medeleven, dat zich niet alleen tot de studentenwereld beperkte, opgevoerd als nimmer tc voren Het wekte dan ook geenszins verwonde ring, dat ter gelegenheid van Hare promo tie tot Eere-Doctor aan onze Universiteit, de burgerij op even ongedwongen wijze blijk gaf van groote en warme aanhankelijk heid voor dc persoon van onze Prinses. Uit deze burgerij heeft zich nu een Prin- ses-Juliana-Comité gevormd, waarvan Bur gemeester Van de Sande Bakhuyzcn het oerevoorzitterschap aanvaardde, om het Vorstenkind, dat in zekeren zin een t ijdlang een „Leidsche burgeres" in de meest verhe ven beteekenis van het woord genoemd kon worden, een herinnering aan Haar Leidsche jaren aan te bieden. Het is een voorrecht van zeldzame waar de in het leven schoone jeugdherinnerin-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1