21ste Jaargang
DINSDAG 10 JUNI 1930
No. 6613
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Ex-kroonprins Carol in Roemenië
teruggekeerd
Gou/tant
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen I
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop i verkoop f 0.50
En geproclameerd tot koning
De terugkeer.
Ex-kroonprins Carol van Roemenië is Vrij
dagavond om 8 uur per vliegtuig te Klausen-
berg in Zevenbergen aangekoxen en heeft zich
var daar per trein naar Boekarest begeven.
Hij was gekleed m generaais uniform.
De reis van Carol was blijkbaar al geruimen
tijd voorbereid en uitnemend georganiseerd.
De commandant van het vliegveld te Klau-
senburg had Vrijdagmorgen om negen uur een
telegram uit München gekregen, dat meldde,
dat prins Carol daar om zeven uur per vlieg
tuig vertrokken was en om vijf uur de Roe-
meensche grenzen bij Grosswardein zou pas-
Daarop zond de commandant den prins een
eskader, onder bevel van kapitein Chrisiescu,
tegemoet, dat het vliegtuig van den prins om
vijf uur ontdekte bij Koeroesfoe, waar het we
gens benzinegebrek een noodlanding had moe
ten maken.
Kapitein Christescu stelde daarop zijn vlieg
tuig ter beschikking van den prins.
Na twee uren oponthoud te Klausenburg ver
trok de prins naar Boekarest, waar hij cm
ruim tien uur aankwam. Op het station bevon
den zich ter begroeting minister-president Ma-
nioe en de minister van binnenlandsche zaken.
Onmiddellijk na 's prinsen aankomst in de
hoofdstad trad de regeering-Manioe af. Zij
werd opgevolgd door een kabinet-Mironescoe,
waarvan de premier voorstander is van de
troonsbestijging van prins Carol. Inmiddels is
bij het gerechtshof te Boekarest reeds een pro
ces aanhangig gemaakt om de echtsche ding
tusschen prins Carol en prinses Helena nietig
te verklaren.
De regentschapsraad
treedt af.
Het „N. v. d, D." meldt den loop der ge
beurtenissen als volgt:
Zaterdag, des avonds 9 uur, legde de nieuwe
minister-president Mironescoe den eed af,
waarop onmiddellijk de ministerraad bijeen
kwam. Tegen middernacht trad de Regent
schapsraad af, en de regeering nam krachtens
de grondwet de prerogatieven van de Kroon
op zich. Daarop werd onmiddellijk weer een
ministerraad gehouden.
Zondagochtend vroeg kwamen Kamer en Se
naat eerst in afzonderlijke zitting bijeen. In de
eerste plaats werd in de desbetreffende com
missies van Kamer en Senaat een wetsontwerp
opgesteld, waarbij de artikelen 6 en 7 van het
statuut der koninklijke familie buiten werking
werden gesteld, waarin indertijd de troonsaf
stand van kroonprins Carol, zijn uittreden uit
de koninklijke familie en zijn naamsverande
ring vastgelegd werden, alsmede het feit, dat
hij in tien jaar niet naar Roemenië mocht te-
rugkeeren.
Nadat de commissie tot nietigverklaring der
beide artikelen had besloten, kwam om 10 uur
voormiddag de Senaat in plenaire zitting bij
een, aan welke zitting ook de geheele regee
ring deelnam. De Senaat nam eveneens de
nietigverklaring der beide artikelen eenstem
mig aan. Om 11 uur nam, eveneens in tegen
woordigheid der geheele regeering, ook de
Kamer dezelfde wet aan.
Wat te doen met koning
Michael?
In speciale commissies der beide wetgevende
organen werd intusschen de staatsrechtelijke
positie van den jongen koning Michael behan
deld. Besloten werd, een wetsvoorstel in te
dienen, krachtens hetwelk Michael, die tot
troonopvolger zal worden geproclameerd, den
titel van groot-wojwode van Alba Julia zal
krijgen.Op deze wijze zal vermeden worden,
dat men in plaats van den titel van den jon
gen koning „majesteit" den titel „koninklijke
hoogheid" zou moeten stellen.
In de coramissiezitting welke dit onderwerp
behandelde, verklaarde prof. Jorga. dat hij om
verschillende redenen tegen dezen titel was.
Hij stelde voor, den troonopvolger „dom", d.i.
heer, te noemen. Een der voornaamste argu
menten tegen den titel van groot-wojwode van
Alba Julia was, zoo zeide hij, dat de prinses
moeder Helena daartegen was. Zij had Zon
dagmorgen een uitvoerige bespreking met prof.
Jorga gehad, waarin hij verklaarde, dat zij in
het land zou blijven en haar zoon verder
uenschte op te voeden. Zij was te zeer aan het
land verknocht, dan dat zij het zou kunnen
verlaten.
De commissies besloten, in weerwil van het
verzet van prof. Jorga, den troonopvolger den
titel van groot-wojwode van Alba Julia te ge
ven. Ook in de plenaire zitting van Kamer en
Senaat werd deze beslissing bekrachtigd.
Tot koning geproclameerd.
Om halfvier Zondagmiddag werd door den
voorzitter der Kamer Csicso Pop de Natinoale
Vergadering, waarin Kamer en Senaat ver-
eenigd waren, geopend. De zittingzaal van de
Kamer, waar de zitting plaats had, leverde een
feestelijk schouwspel op. Alle loges en gale-
iijen v/aren dicht bezet en in de diplomaten
loge waren bijna alle te Boekarest geaccredi
teerde gezanten aanwezig.
Nadat de voorzitter voorlezing had gedaan
van het bijeenroepingsdecreet, verhief zich de
afgevaardigde van de nationaal-tsarantistische
meerderheidspartij, de oud-minister van Jus
titie Junian, en stelde voor „de acte van 4 Ja
nuari 1926" nietig te verklaren en tegelijkertijd
uit te spreken, dat door de annuleering van
deze acte Karei de rechtmatige troonsopvolger
van Roemenië, en, daar de troon vacant is, tot
koning van Roemenië geproclameerd zal wor
den. Dit voorstel werd door alle senatoren en
afgevaardigden staande aangehoord en met
grooten bijval ontvangen.
Daarop bracht de president het voorstel-Ju-
nian in geheime stemming. Eerst stemden de
senatoren en daarna afgevaardigden. In totaal
werden 485 stemmen vóór en 1 stem tegen uit
gebracht.
Nadat de president Csicso Pop het resul
taat had medegedeeld, bracht de Nationale
Vergadering koning Carol een levendige ovatie
De voorzitter schorste daarop de zitting en
verklaarde, dat de koning thans in de Natio
nale Vergadering ingehaald zou worden om
den eed af te leggen.
Om half vier begaf zich dc koning van het
slot Cotroceni naar de Kamer. Hij werd geës
corteerd door een eskadron garde-cavalerie.
den weg had zich een ontzaglijke men-
MINISTER-PRESI- OUD-MINISTER
DENT MANIOE, die BRATIANOE, de
prins Carol verwei- leider der liberalen
komde en tegenstander
van -koning Carol
schenmenigte geschaard. Verscheidene regi
menten brachten den koning de eerbewijzen.
Op zijn weg werd Carol voortdurend geest
driftig toegejuicht.
Voor het gebouw van de Kamer kwam de
premier Mironescoe den koning tegemoet en
geleidde hem naar de Kamer. Op de trap naar
de zittingszaal vormden de Roemeensche ge
neraals een haag.
Koning Carol begroette eerst prins Nicolaas
en de beide andere leden van den vroegeren
Regentschapsraad, den patriarch Miron Chris-
tea en Saratzeanu. Toen hij de zittingszaal be
trad, verhieven zich de senatoren en afgevaar
digden van hun zetels en begroetten den ko
ning met een daverenden bijval. Ook het
publiek op de tribunes en loges stond op en
een bloemenregen daalde op den koning neer.
Slechts met groote moeite slaagde de president
er in, de rust te herstellen.
Na deze ovatie betrad de koning met prins
Nicolaas de voorzittersloge, terwijl de pa
triarch Miron Christea en Saratzeanu tusschen
de afgevaardigden pbats namen. Nadat de
storm van geestdriftige toejuichingen ietwat
hij de eedsformule nogmaals op een reeds ge
reed gemaakt document onderteekende.
De koning spreekt.
Onder groote spanning van alle aanwezigen
hield de koning daarop de volgende toespraak:
„De geestdritfige ontvangst, die mij deel
achtig is geworden, beweegt mij diep. Ik kan
voor u, als vertegenwoordiger van mijn natie,
opnieuw vastsellen, dat de band, die steeds
tusschen het Roemeensche volk en mij bestaan
heeft, nog steeds vast en hecht is. De heden
door mij afgelegde eed is een voor mij en voor
het Roemeensche volk heilige eed. Ik verplicht
mij door dezen eed tegenover den Almachtige
en ook tegenover u, voor het volk steeds een
ijverig en zorgvol vader te zijn".
,Mijn verbanning werd veroorzaakt door
eenige onbedachtzame elementen, die den
band tusschen mij en het volk wilden verbre
ken. De demonstraties van heden bewijzen
evenwel, dat deze pogingen hun doel hebben
gemist en dat mijn liefde voor het Roemeen
sche volk door de geheele natie beantwoord
werd. In mijn ziel is elk spoor van wrok of
haat weggewischt, zelfs tegen diegenen, die
door hun onnadenkende handelwijze mij van
Roemenië en zijn volk wilden scheiden. Ik zeg
met de Heilige Schrift: „Ik wil niet den dood
diergenen, die gezondigd hebben, maar verheug
mij over ieder, die tot de kudde terugkeert,
waaruit hij zich nimmer had moeten verwijde
ren". Ik ben niet gekomen om mij op iemand
te wreken, maar ik wil met al diegenen, die
hiertoe bereid zijn, aan de ontwikkeling van
ons vaderland verder arbeiden".
Verklaring van koningin
Maria.
Koningin-Moeder Maria van Roemenië heeft
United Press een uitsluitend interview toege
staan, per telefoon van Oberammergau uit,
waar zij vertoefde ten huize van een vriendin
uit haar schooljaren, mevrouw Margerita von
Raven. De koningin zeide: „Ik protesteer ten
krachtigste tegen de berichten, welke in het
buitenland zijn gepubliceerd, volgens welke ik
uit Roenen'ë zou zijn weggeloopen, toen ik de
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
Ex-kroonprins Carol van Roemenië te
Boekarest teruggekeerd en tot koning ge
proclameerd.
Een aanslag op den Duitschen gezant te
Lissabon.
Politiek testament van Mussolini.
BINNENLAND
Verkeersongelukken Verdronken bij
het zwemmen (Gem. Berichten, 3de blad).
HET KONINKLIJK PALEIS TE BOEKAREST
was gekalmeerd, verhief de president zich van
zijn zetel en wendde zich tot den koning met
de volgende woorden:
„De in de Nationale Vergadering vereenigde
wetgevende lichamen hebben besloten, dat de
rechten op den troon van Roemenië aan Uwe
Majesteit toekomen. Wij verzoeken U, den eed
op de grondwet af te leggen".
Minister-president Mironescoe overhandigde
vervolgens den koning de eedsformule, welke
Carol met vaste en kalme stem voorlas. Na de
voorlezing van den eed werd den koning het
kruis ter hand gesteld, dat hij kuste, waarna
PRINS CAROL, die op eersten Pinkster
dag te Boekarest tot koning Carol II
is geproclameerd.
DE WEER AFGEZETTE KONING"
MICHAEL met zijn moeder, prinses
Helena van Griekenland
KONING-MOEDER MARIA VAN
ROEMENIE
berichten vernam omtrent den a.s. terugkeer
van mijn zoon Carol. Dit is volkomen onjuist.
Ik had mijn huidig bezoek aan Oberammergau
reeds beraamd weken voordat er sprake was
van zijn terugkeer, waaromtrent ik niet op de
hoogte was gesteld". Lachend zeide zij daarop:
„Ik weet heelemaal niets van dien terugkeer
af. In elk geval zal ik mijn verblijf in het bui
tenland bekorten ten einde in het a.s. weekend
naar Boekarest te kunnen terugkeeren en daar
door de dwaasheid aan te toonen van de be
richten dat ik ben weggeloopen. Ik zou hier
aan nog graag willen toevoegen, dat mijn zoon
Carol en ik altijd groote en trouwe vrienden
zijn geweest, en ik ben dolblij met het bericht
van zijn terugkeer. Ik verwacht, dat de gevol
gen van zijn troonsverheffing uitmuntend zul-
lijn zijn".
De voorgeschiedenis.
Zooals men zich misschien nog herinnert,
moest kroonprins Carol op 28 December 1925
afstand doen van zijn rechten op de troon en
op den titel van kroonprins in verband met zijn
geruchtmakende vrouwengeschiedenissen.
Op 21 Juni 1928 is het burgerlijk huwelijk
met prinses Helena van Griekenland ontbon
den verklaard.
Prins Carol leefde sinds 1925 te Parijs met
zijn nieuwe vrouw, mevr. Lupescoe.
Na den dood van koning Ferdinand in 1927
werd het zoontje van prins Carol en prinses
Helena, de 5-jarige Michael, tot koning uit
geroepen onder regentschap van een raad,
waar de koningin weduwe Maria de lakens uit
deelde.
Sindsdien heeft men niet opgehouden te in-
trigueeren voor den terugkeer van prins Carol;
zoolang de liberale partij aan het bewind was,
echter zonder resultaat.
Reeds vroeger is een voorgenomen staats
greep van prins Carol verijdeld, doch thans
is de toeleg geslaagd, dank zij een goed voor
bereide ensceneering.
P^IRONESCOE, die het nieuwe Roe
meensche kabinet na het aftreden van
het ministerie-Manioe gevormd heeft
BUITENLAND
SPANJE.
Volgens een bericht uit de grensplaats
'lendaye zou een nieuwe regeeringscrisis
in Spanje te verwachten zijn. In verband
•iermee, zoo wordt gemeld, is de koninc
.an Barcelona naar Madrid teruggekeerd.
Volgens berichten uit Madrid is het te
\"ora bij Toledo tot ongeregeldheden gc-
.nmen. Dc boerenbevolking eischte de af-
chaffing van een onlangs ingevoerde be-
.asting en trachtte verscheiden leden van
den gemeenteraad te lynchen. Daarbij
werd een gemeenteraadslid ernstig ge
wond. De gendarmerie kon slechts met
groote moeite verdere excessen voorko-
Onder de studenten te Salamanca
heerscht een opgewonden stemming. Zij
achten de wijze, waarop in zekere vakken
de examens zijn afgenomen, niet rechtvaar
dig. De hoogleeraaren hebben besloten, do
universiteit te sluiten. Er hebben wanorde
lijkheden plaats gehad.
FORTUGAL
AANSLAG OP DEN DUITSCHEN
GEZANT TE LISSABON.
Het slachtoffer overleden.
Op den Duitschen gezant te Lissabon
von Baligand is Zaterdag een aanslag ge
pleegd, als gevolg waarvan deze is overle
den. De dader loste twee revolverschoten
op den gezant, welke dezen in hot hoofd
troffen. In den loop van den namiddag is dc
gezant daarop aan zijn verwondingen be
zweken.
Dc gezant bracht dien ochtend een be
zoek aan het Duitsche eskader, dat op de
reede van Lissabon ligt, met de bedoeling
admiraal Gladisch en zijn état-majoor uit.
te noodigen een banket bij te wonen, dat
in het gezantschapsgebouw zou worden ge
houden. Plotseling trad een man op hem
toe, die de doodelijke schoten loste. Dc
stervende werd direct naar het ziekenhuis
overgebracht, waar hij om 3 uur overleed.
Dc moordenaar, een zeeman, liet zich
gewillig arresteeeren en verklaarde Pie-
chowski te heeten en afkomstig te zijn uit
Danzig. Voor zoover uit zijn verklaringen
kon worden opgemaakt, is hij niet geheel
bij zijn verstand en beschouwt hij zich als
iemand van zeer hoogen rang. Hij liep
met het waandenkbeeld rond iemand van
