21ste Jaargang DONDERDAG 5 JUNI 1930 No. 6610 VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND 3)e )E ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 oent per week f2.50 per kwartaal Sij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Eet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop n verkoop f 0.50 V De oogen moeten open! In de Duitsche bladen is een oproep verschenen tot het vormen van een Chris telijk Front over de geheele wereld, „want de strijd van den anti-Ohrist tegen Chris tus heeft een aanvang genomen." Deze oproep is onderteekend door de meest vooraanstaande personen van ka tholieke en protestantsche zijde. Met den Anti-Christ wordt bedoeld het den Godsdienst belagende internationale Communisme. „Is het dan zóó erg", zal wellicht me nige „nuchtere" Hollander vragen, die zoo gaarne denkt, dat het buiten Rusland, en speciaal ook in ons land, wel zoo'n vaart niet zal loopen. 't Is lichtzinnig, zóó een dreigend ver schrikkelijk gevaar te onderschatten. Het Communisme is een werkelijk we reld-gevaar. Zóó beschouwt het ook bijv. de oud- Rijks-Kanselier dr. Marx, die op een door reis naar Weenen met den medewerker van het „Neuer Wiener Journal" gespro ken heeft over de anti-religieuse actie van de Sovjets en verklaarde, er van overtuigd te zijn, dat deze actie een wereld-gevaar vormt, waarvan de gevolgen zioh reeds' hebben doen gevoelen in Duitschland, waar de Sovjet-agenten alle krachten in spannen om nieuwe cellen te vormen, die bestemd zijn om de moreele ontbinding van de natie te veroorzaken. De oud-kan selier verklaarde verder uitdrukkelijk, dat geen betere verhouding tusschen Europa en Sovjet-Rusland kan verwacht worden, maar dat men naar zijn meening aan den vooravond staat van nieuwe complicaties, die kunnen leiden tot een volkomen breuk. Dit is toch wel een ernstig woord van een man, die tot oordeel in staat mag worden geacht! In onze pers wordt dan ook met alle reden herhaaldelijk gewezen op het com munistisch gevaar. De bekende schrijver Ivans heeft het zelfde nu gedaan in een nieuwe defectieve roman „Het Masker", waarin op spannen de wijze de ondergrondsche actie der Communisten in de ons omringende lan den wordt behandeld. Ook onder de kinderen wordt die actie gevoerd, zooals wij onlangs uiteenzetten. In Juli a.s. zal te Moskou een internatio nale bijeenkomst der communistische kin deren van Europa plaats vinden. Reeds staat vast, dat 800 Duitsche kinderen zich aan boord van Russische schepen daar heen zullen begeven. De leus van deze bij eenkomst zal zijn: Strijd tegen den Gods dienst en.... Burgeroorlog in het Gezin! Neen wij mogen niet onverschillig en werkeloos toezien! Ieder Katholiek begrijp© den plicht van eten tegenweer, welke in velerlei vorm kan en moet geschieden! Door gebed. Door een op de katholieke beginselen gegronde actie tot verbetering van ver keerde sociale toestanden, in eigen omge ving en in breeden kring. Oók o. m. door flink te steimen, zoo mo gelijk het R. K. Comité tot Bestrijding van het Communisme, eenigen tijd 'geleden opgericht. Aller oogen móeten open voor het ge vaar van het Communisme; nu, en riet eerst, als het wat God verhoede! reeds ook in ons land werkelijkheid' is geworden. FRANKRIJK. KARDINAAL LECIPIER GEDECOREERD. Do Parijsche correspondent van de „Msb." meldt: Kardinaal Lécipier, de legaat van Z. H. den Paus bij het jongste Internationaal Eucharistisch Congres te Carthago, is dooi de Fransche regeering benoemd tot ridder van het Legioen van Eer. BELGIE HET VOORBEELD VAN JORIS DE LEEUW. Sedert de kwestie-Joris de Leeuw heeft men, in verscheidene regimenten, kunnen constateeren, dat Vlaamsche miliciens, bij naamafroepingen en ook bij het nummeren, in hunne eigen taal antwoorden, in plaats van dit in meestal gebrekkig Fransch te blijven doen. Dit gaf hier en daar aanlei ding tot kleine incidenten met officieren. Te Schaffen, bij Diest, waar zich bij de luchtvaarttroepen hetzelfde voordeed en zes Vlaamsche soldaten systematisch van hunne taal bleven gebruik maken, werden zij met strenge straffen bedreigd door den bevelvoerenden majoor. Ook deed hij de onwilligen ruim een kwartier lang rondom het vliegplein loopen, ten eindo ze aldus tot andere gevoelens te brengen, waarin hij echter niet blijkt te zijn ENGELAND WITBOEK OVER MALTA. De briefwisseling tusschen Regeering en Vaticaan gepubliceerd. Dc briefwisseling, welke tusschen de Britsche regeering en den Heiligen Stoel gedurende de laatste 15 maanden gevoerd werd over het politiek-religieuze geschil op Malta, is in den vorm van een witboek van bijna honderd bladzijden voorgelegd. Chilton, Britsch gezant bij den H. Stoel wees in een nota, gedateerd van den len Maart 1929, op de verontwaardiging, die bij het volk op Malta werd gewekt dooi de veroordeeling van een priester, pater Micallef, Britsch onderdaan, om het Brit sche grondgebied te verlaten op bevel van pater Carta, die een vreemdeling was. De nota bracht het gezichtspunt tot uiting, dat de intense deelname van de priesters op Malta aan de plaatselijke politiek op den bodem lag van de troebelen, en dat het Britsche bestuur, zonder te willen tusschen- beide komen, in dit bijzondere geval, het welk symptornatisoh leek, een onafhanke lijk onderzoek ter plaatse door den H. Stoel voorstelde. De aartsbisschop van Tyana, Mgr. Robinson, bezocht daarop Malta als apostolisch delegaat en iedereen meende, dat hij na het onderzoek van oordeel was, dat de geschillen tusschen regeering en kerkelijke overheden op Malta het best zouden kunnen worden geregeld door een definitief concordaat. Op den tweeden Juli schreef Kardinaal Gasparri aan Chilton, dat Lord Strickland voor den H. Stoel geen persona grata was, bij dat schrijven insluitend een copie van den brief, geadresseerd aan den aartsbis schop van Malta en den bisschop van Gozo, 'benevens een memorandum, dat de beweringen bevatte betreffende de leiding der Malthezer zaken doqr Lord Strickland. Een nota daarna op 8 Augustus door Chil ton aan kardinaal Gasparri overhandigd, beklaagde zich erover, dat do H. Stoel on- dertusschen de concordaatsonderhandelin- gen zonder voorafgaande waarschuwing of verklaring had afgebroken, dat de H. Stoel verklaard had, dat het hoofd van een ver antwoordelijk bestuur in een Britsche ko lonie persona non grata was en bevelen had gegeven aan het Maltesehe episcopaat om zich tegen de Maltesehe episcopaat verzetten en tenslotte dat de H. Stoel het Maltesehe bestuur had beschuldigd van burgerlijke tyrannie en godsdienstvervol ging. Verder werd de klacht geuit, dat het Vaticaan, door aldus te handelen, vooruit was geloopen op juist die vraagstukken, tot welker onderzoek op verzoek van de Brit sche regeering een apostolisch delegaat naar Malta was gezonden. In een document, gedateerd van den twaalfden Februari van dit jaar, en dat uitdrukking gaf aan de dankbare waardeering voor de bedoeling van de Brits-che regeering om te onderhan delen over een concordaat met den H. Stoel, verklaarden zich*Lord Strickland en de Maltesehe ministers bereid de verplich ting op zich te nemen, de supporters, ge durende de toen op handen zijnde verkie zingen, af tc houden van provoceerende uitingen. Het Vaticaan echter weigerde om van den anderen kant de Maltesehe gees telijkheid te instrueeren in dien geest, dat zij zich gedurende de verkiezingen van actieve deelname in de plaatselijke politiek had te onthouden en verklaarde, dat geen onderhandelingen voor het concordaat mo gelijk waren, zoolang Lord Strickland aan het bewind zou blijven. Telegrammen van sir John Ducane, gou verneur van Malta, aan Lord Passfield, staatssecretaris van koloniën, gedurende April en Mei gewisseld, constateerden, dat talrijke gevallen waren voorgekomen, waarin priesters penitenten in den biecht stoel hadden gevraagd of zij dachten te stemmen op de constitutioneele partij (re- geeringspartij) en dat zij zoo het antwoord bevestigend luidde, de absolutie geweigerd hadden. Bepaalde voorbeelden van gewei gerde absolutie werden aangehaald, ter wijl de herderlijke brief van do bisschop pen van Malta en Gozo het tot zware zonde verklaarde om voor Lord Strickland en zijn candidaten te tsemmen. Een nadrukkelijk pretest tegen dit herderlijk schrijven werd door de Britsche regeering op het Vaticaan overhandigd en de hervatting van de onder handelingen werd afhankelijk gesteld van het terugtrekken van het schrijven, ten einde de volledige vrijheid, om hun politiek oordeel, te volgen, aan de kiezers in de ko lonie terug te geven. De H. Stoel verwierp deze voorwaarde. Het slot van de verklaring, die voor ©eni ge dagen door den Britschen vertegenwoor diger bij den II. Stoel aan den Kardinaal- Staatssecretaris werd overhandigd, be treurt, dat het Vaticaan de noodzakelijk heid niet had ingezien om praktische maatregelen tc nemen teneinde zijn bereid heid te doen blijken om alles te doen, wat in zijn macht was om de openbare rust te herstellen, en luidt vervolgens: „inplaats hiervan heeft de H. Stoel thans geweigerd om, voorzoover hem betreft, de stappen te doen, die noodig zijn om het normale politieke leven op Marlta te herstellen, ter wijl hij van te voren reeds vele maanden lang de beloofde onderhandelingen om tot een vaststelling der verhoudingen tusschen Kerk en Staat op de Eilanden te komen had uitgesteld en ten slotte deze onder handelingen onmogelijk had gemaakt door voorwaarden te stellen met betrekking tot den persoon van het hoofd der Maltesehe regeering, hetgeen niets minder beteekent dan een eisch om tusschenbeide te komen in de binnenlandsche politiek. ITALIË GRANDI OVER ONTWAPENING. Een voorste! stn Frankrijk. De Italiaansche minister Grandi heeft een rede gehouden in den Senaat, waarin hij o.a. sprak over de bereidwilligheid van Italië om rechtstreeksche onderhandelin gen te voeren met Frankrijk over de vermin dering der vlootsterkte. Italië is bereid, ten einde alles te vermijden wat een over eenkomst zou kunnen beletten of vertra gen, gedurende de onderhandelingen over de te Londen niet opgeloste kwesties' het op stapel zetten van schepen voor 1930 te schorsen, mits Frankrijk hetzelfde doet. Ge zien den toestand en de samenstelling dei- beide vloten ligt het voor de hand, dat een dergelijke maatregel voor Italië een betrekkelijk grooter portée zou hebben dan voor Frankrijk. Zal het Italiaansche volk, dat hiermee een nieuw bewijs levert van zijn wensch om te ontwapenen en van zijn vredespoli tiek, nu nog oorlogszuchtig en onrustig worden genoemd? vraagt Grandi. HONGARIJE. HONGARIJE AGEERT TEGEN HET VREDESVERDRAG. Rouwdag geënsceneerd. Gisteren werd te Hongarije de ondertee- kening van het verdrag van Trianon, nu tien jaar geleden, in geheel Hongarije als rouwdag gevierd. Om 12 uur des middags werd in alle fabrieken en werkplaatsen het werk gedurende vijf minuten stilgelegd en stopte^ het verkeer gedurende een minuut. Om vier uur luidden alle klokken. In het Huis vaD Afgevaardigden werd een rouwzitting gehouden, waarop de Ka' merledcn in het zwart gekleed verschenen. Namens alle gemeenten en Hongaarsche vereenigingen in het buitenland zijn pro testtelegrammen aan den Volkenbond ge zonden. De in de V. S. wonende Honga ren zullen president Hoover eon memoran dum overhandigen in zake de herziening van het vredesverdrag. Ook de bekende dagbladmagnaat lorw Rothermere betoogt nogmaals, dat de gren zen van Hongarije herzien moeten worden. BRITSCH-INDIE GANDHI'S ACTIE GEEN GEVAAR VOOR DE KERK. „Een hoogstaand mensch en idealist": Uit Rome wordt aan de „Msbd." ge meld Dezer dagen bracht dc Indische missie bisschop, mgr. P. Perini S.J. uit Calcutta, suffragaanbisdom van Bombay, het gebrui kelijke bezoek „ad limina" bij den H. Va der. Hij deelde bij die gelegenheid enkele zeer interessante bijzonderheden mede over de beweging van Gandhi. Reeds bij zijn aankomst in Venetië, zei- de de bisschop, had men hem van alle Sas ten ondervraagd over de beteekenïs en os» vang der Indische nationalistische bewe ging en over den invloed dier beweging op de Katholieke missies in Indië. De bisschop constateerde reeds direct, dat men zich in Europa veel drukker maak te over de toestanden in Indië dan de be woners van het land zelf, afgezien van een naar verhouding l-'ein aantal Indiërs. -**- direct a^n Gandh. beweging deelnamen. Mgr. Perini was reeds 40 jaar in Indië werkzaam en was dan ook van meening, dat hij, voor zoover dit voor een Euro peaan overigens mogelijk is, land en men- schen voldoende kende. Hij beweerde, dat het absoluut uitgeslo ten was, dat de beweging van Gandhi zich ooit tegen de Katholieke Kerk en de mis sies in Indië zou richten. Gandhi immers was 'n zeer edel en hoogstaand mensch en bovendien een groot idealist, die o rai het goede zocht. Onder zijn aanhangers waren eer<W personen, van wie men iets to vreezen zou kunnen hebben. De geheele beweging «&-M Gandlii steun de op een reeks beweeggronden, die ver in het verleden terugreiken. Onder de In dische intellectueelen waren er velen, die erkenden, dat Indië nog niet rijp was voor zelfbestuur, vooral omdat godsdienst en kasteverschil de bevolkin? schci-'en. Er is nog geen eenheid. Indië was niet te vergelijken, zoo zeide de bisschop, met een Europeesch land, maar alleen met Europa in zijn geheel. Rassen, talen, gods dienst en levensopvatting waren een klove tusschen de verschillende deelen der bevol king. Vooral het verschil in godsdienst en het kasteverschil was zoo enorm groot, dat het op het oogenblik onmogelijk schijnt, ooit tot een eenheid te komen. Mocht het ooit gebeuren, dat Indië onaf hankelijk wordt van Engeland, dan zou de Katholieke Kerk niet de minste onaange naamheden ondervinden. Beeds geruimen tijd werkten de missio narissen in verschillende districten, die door inlanders geregeerd worden en smds eeuwen hadden zij niet met vervolging, of ook maar met de geringste moeilijkheden bij de uitoefening van hun heilig ambt te kampen. Dit nummer bestaat uit drie bladen VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Een Engelsch witboek over het conflict met het Vaticaan op Malta. Mgr. Perini over Gandhiös actie. BINNENLAND De Bisschopswijding van Z. D. H. Mgr. J. H. G. Jansen te Utrecht (3de blad). De opvolger van het overleden Eerste Kamerlid mr. H. v. Kouteren (1ste blad). De inwijding van de St. Joseph-hulpkerk te Wassenaar (1ste blad). Vooral in Cochin en Travancore geraak ten de missies zelfs tot hoogen bloei. De weinige martelaren, die in Indië voor het geloof stierven, vonden steeds den dood in locale kerkvervolgingen. Bovendien de den zich deze gevallen nooit voor in lan den, die door inlandsche vorsten geregeerd werden, maar die onder Portugeesch be stuur stonden, dat echter ook alles deed, om het geloof te beschermen. KONINGIN rN PRINSES NAAR Nffu. (WEGEN. H. M. de Koningin en Prinses Juliana zijn voornemens 16 Juni a.s. een reis to ondernemen naar Noorwegen, welke per boot zal worden afgelegd. De vorstinnen denken begin Augustus weder in Neder land terug te keeren. AAN BOORD VAN HET S.S. „KONINGIN DER NEDERLANDEN" der Maat schappij „Nederland" zijn Dinsdag interessante demonstraties gehouden met een door den Duitscher Sander uitgevonden lijnpistool, dat het tijdroovend uitzetten van lijpen en trossen in de toekomst overbodig zal maken

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1930 | | pagina 1