21ste Jaarganv DINSDAG 3 JUNI 1930 No. 6608
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
e £cidóeJie Goti/fcomt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingozonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berokend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop .n verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V De K.R.O.
Een enkel woord nog over de radio-kwes
tie. Onder Stadsnieuws kan de belang
stellende lezer een beschouwing vinden
over een protestvergadering van de A. V.
R. O., gisteren gehouden.
Hier 'n enkel woord slechts naar aanlei
ding van een ingez. stuk, dat wij gister
avond lazen in de „N. B. Crt.",.wélk blad
zich niet schijnt geblameerd te achten door
de opname van allerlei schcld-betoogen, ten
bate van de A.Y.R.O.in zijn rubriek In
gezonden Stukken.
In dab ingez. stuk van gisteravond lezen
we
„Maar spoedig weer zullen onze
schoone, stille zomeravonden worden
verspert door een kruisvuur van la-
waaimuziek en 't schor geschreeuw
der politieke maniakken."
Daar staande bijzondere Omroepen!....
Eén opmerking slechts. Wij zullen de
andere bijzondere Omroepen de verdedi
ging voor zichzelf laten voeren van de
K. It. O. kan en moet verklaard, dat jsijn
uitzendingen 'n dergelijke neerhalende kwa
lificatie n i c t verdienen, in dc verste verte
niet
'Wij kunnen met gegronde fierheid verkla
ren, dat bij de K. B. O .-uitzendingen altijd
is betracht de verdraagzaamheid, altijd is
ontzien en geëerbiedigd anderer overtui
ging.
Dat mogen wij vaststellen zonder e e n i-
g e vrees voor ook maar de minste, op
feiten gebaseerde, tegenspraak
BUITENLAND
VOLKENBOND
DE BOND VOOR EUROPEESCHE
SAMENWERKING.
Een rapport over de souvereine rechten
der staten.
In verband met de jaarlijkschc verga
dering van de internat, unie van volken-
bondsvereenigingen, die op Donderdag a.s.
te Genèvc zal aanvangen, is gisteren het
jaarlijksch congres van den te Parijs ge-
vestigden bond voor Europeesche samen
werking geopend.
Behalve de zitting van de politieke en
uitvoerende comité's had de bond twee
algemeene vergaderingen.
Dc openingsvergadering vond gistermid
dag plaats en werd bij afwezigheid van
den voorzitter Borel (Frankrijk) gedeel
telijk door onzen landgenoot den heer J.
Limburg, vice-president, en daarna door
Breitscheid gepresideerd.
Briaixd had zich officieel doen vertegen
woordigen door den Fransehen consul en
de Duitsche regeering door den Duitschen
consul te Genève.
Briand had bovendien in eon telegram
van zijn sympathie voor het streven van
de federatie blijk gegeven.
Het voornaamste punt van bespreking
is, zooals tc begrijpen is, het memoran
dum van Briand inzake de federale unie
van Europeesche staten.
In verband hiermede had de Franschc
prof. Barthelemy een rapport aan het
cóngres voorgelegd, inzake de souvereine
rechten der staten.
Hij wees er op, dat, niettegenstaande
Briand uitdrukkelijk verklaart, dat de sou
vereine rechten der staten bij de verwe
zenlijking van zijn plan gehandhaafd blij
ven, dit praktisch onmogelijk zou blijken.
Iets van hun rechten zullen dc staten
in ieder geval moeten opgeven.
Barthelemy achtte heb wenschelijk, den
staten zooveel mogelijk vrijheid te laten,
mits slechts dc een of andere vorm aan
de organisatie van de Europeesche staten
wordt gegeven, die zich dan geleidelijk zal
ontwikkelen.
We wijzen er hier nog op, dat hoewel
dc bond liet plan van Briand ten zeerste
toejuicht, zij tegenover dc pan-Europa be
weging van van Coudenhoven vrij afwij
zend staat.
Het grootc verschil met deze laatste
beweging ligt hierin, dat van Coudenho
ven zich de Europeesche samenwerking
voorstelt zonder Engeland, Sovjet-Rusland
en Turkije, terwijl de bond zonder de me
dewerking van Engeland en eventueel van
sovjet-Rusland en Turkije, wanneer deze
staten tot den volkenbond toetreden, sa-
wenwerking onmogelijk acht.
De besprekingen van gisteren hadden
slechts een inleidend karakter.
Woensdag zullen de alg. discussies ge
houden worden.
Heden vangt de economische conferentie
van de internat, unie van volkenbonds-
vereenigingen aan, die de economische zijde
van hot memorandum van Briand zal ïie-
spreken, en tevens een discussie zal hou
den over de resultaten van de douane-
conferentie van den volkenbond van Fe
bruari.
ENGELAND
HET VLOOTVERDRAG IN HET
LAGERHUIS.
Verklaringen van Mac Donald en Baldwin.
Baldwin heeft gisteren in het lagerhuis
het voorstel der oppositie ingediend 0111
een commissie tc benoemen, welke dc voor
stellen voor de overeenkomst der vloot-
mogendheden zal bestudeeren. Deze com
missie zal bevoegd zijn personen te lioo-
ren, inzage tc nemen van archiefstukken
enz.
Baldwin verklaarde dab een dergelijk
onderzoek in de V. S. goede resultaten
heeft opgeleverd en dat heb Amerikaanschc
volk daarover zeer voldaan is geweest. I11
beginsel gaat hij met een vedrag als dat
van Londen accoord, doch 0111 vruchtbaar
le zijn, moet een dergelijk verdrag van
kracht worden met dc innerlijke weder-
keerigc goedkeuring van beide partijen.
Baldwin opperde bedenkingen tegen dc
vermindering van Engelands cischen wat
de kruisers betreft en tégen de beperking
van het aantal torpedojagers op 115. In
het bijzonder maakte hij zich bezorgd over
de Europeesche zijde van het vraagstuk,
aangezien geen vijfmogendhedenverdrag
kon worden bereikt.
Een vermeerdering van de tonnage bij
de twee Latijnsche vloö'tmo gendh eden,
waardoor afbreuk zou worden gedaan aan
de belangen van Engeland, zal dc toepas
sing van de optie-clausule noodig maken,
wat tot nieuw wantrouwen aanleiding zal
gever..
Ten slotte merkte Baldwin op, dat dc
conferentie tot een vermeerdering van
het aantal nieuw tc bouwen schenen heeft
geleid, zooals in eenig tijdperk na den
oorlog niet het geval is geweest.
Mac. Donald zeide in zijn antwoord dat
de admiraliteit ten volle overtuigd is, dat
zij haar verplichtingen tegenover het land
vervult. Hij ontkende dat het. verdrag van
Londen voor de betrokken mogendheden
neerkomt op den bouw van een grooter
aantal oorlogsschepen dan voor den oor
log het geval was en voegde hieraan toe,
dat zonder het verdrag nog veel meer nieu
we oorlogschepen gebouwd zouden worden.
Hij verwierp dan ook met nadruk Bald
wins voorstel.
Uit naam van dc liberalen sprak het
liberale parlementslid Lambert, die de re
geering steunde. Dientengevolge is de
meerderheid der regeering verzekerd.
op dc Poolschc grenswacht geweerschoten
afgevuurd, waardoor een Poolsch korpo
raal gewond werd. Dc Poolsche grenswacht
beantwoordde het vuur cn verdreef ten
slotte de Litauers, die ongeveer 100 schoten
gelost hadden.
Bij de heerschendc duisternis kon niet
werden vastgesteld, of men met Litausche
soldaten of vrijwilligers te doen had.
CHINA
BRITSCHE ZENDELINGEN IN CHINA.
Naar aanleiding van een vraag in het
Brtischc lagerhuis verklaarde Henderson,
dat gedurende het laatste jaar in China
drie Britsche zendelingen vermoord waren,
terwijl er keven waren gevangen genomen,
die niet omgebracht waren..
GEWELDDADEN VAN KOREAANSCHE
COMMUNISTEN.
Naar de politic mededeelt, heeft een
bende van omstreeks 100 Koreaansche com
munisten te Jenki, Loengtsjing-tsoen cn
andere steden van liet district Tsjientau in
Mandsjoerijc aan Koreancn toebchoorende
gebouwen beschoten en vervolgens in brand
gestoken. Dit geschiedde ook niet liet Ju-
pansche consulaat te Jenki. Chirneeschc
troepen en Japansche politiebeambten
ti'achten dc communisten op te sporen.
AMERIKA
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND. f
Regeeringscrisis in Zweden.
De treinramp met de Nice-express in
Frankrijk. (Buitenl. Berichten, 2de blad).
BINNENLAND.
Tusschen Franeker en Sneek is vanmor
gen een autobus te water geraakt. Drie
personen zijn verdronken. (Gein. Berichten
2de blad).
Bezoek van de groothertogin van
Luxemburg (1ste en 3de,blad).
Het conflict in de tabaksindustrie (lste
blad).
Vergadering van den L. T. B. (L. en T.,
2de blad).
ziging van de Postspaarbankwet. Het zal
in hoofdzaak strekken tot:
verhooging van het rentegovende maxi
mum der inlagen
wijziging van dc bepalingen aangaande
het verkrijgen van een inschrijving op een
Staatsschuldbockje
opening van de mogelijkheid 0111 dc ren
tevergoeding voor inlagen te gelegener tijd
op 3 pet. tc brengen.
UNIE VAN R.-K. STUDENTEN-
VEREENIGINGEN.
Op bezoek bij de Duitsche collega's.
Zaterdag j.l. ving tic Rijn-excursie aan,
welke dc Unie van R.-K. Studenten Ver-
oenigingen in Nederland organiseerde, om
de NcderlandscUe katholieke studenten in
dc gelegenheid tc stollen met het leven hun
ner Duitschg collega's kennis tc maken.
Ben 35-tal studenten cn dames-studen
ten vertrok onder leiding van den Unie-
moderator prof. P. Groenen on Paler Sas
sen O.P., moderator van „Veritas" tc
Utrecht, Zaterdagmorgen per autocar van
Nijmegen naar Keulen.
Na ecu bezichtiging, der stad had hier
's avonds tc half elf do eerste samenkomst
met dc Duitsche studenten plaats in het
Opern-haus, waar de Hollanders zich 111c
een,groot aantal Duitsche studenbenn ver-
ccnigden aan een z.g. Ex-Tisch.
Zondag werd in de Domkerk dc Hoogmis
bijgewoond, waarna men oen auto-tocht
door dc Eiffel maakte en liet Benedictijner-
klooster te Maria-Laach bezocht, 's Zon
dagsavonds arriveerde men in Bonn, al-
waar-men ontvangen werd door de Studeu-
ten-Verccniging „Arminia" en afgevaardig
den van hel Kartell-Verband Deutschcr
Kathol. Stud.-Vereine.
Dc dames werden ontvangen door de
Duitsche dames-studenten, terwijl dc hec-
ren met de Duitsche studenten een „Kom-
merz-abend" hadden.
Heden werd een boottocht gemaakt op
den Rijn van Bonn naar Rcniagen, waarna
men hedenavond weer in Nijmegen hoopt
te arriveeren.
ZWEDEN
DE REGEERING NEEMT ONTSLAG.
Dc Zweedsche regecring heeft gisteren
haar ontslagaanvrae ingediend.
Dit ontslag staat iii verband met een ne
derlaag welke de regeering in den Rijks
dag heeft geleden. Met *75 tegen. 57 stem
men in do Eerste en met 122 tegen 95 stem
men in de Tweede Kamer werd de voor
gestelde verhooging der rechten op land
bouwproducten verworpen.
Minister Lindman, dis herhaaldelijk on
dubbelzinnig to kennen had gegeven, dat
het lot van zijn kabinet afhankelijk zou
zijn va.11 de aanvaarding der verhoogde in
voerrechten, kon niet anders dan het ont
slag van het kabinet bij den koning indie
nen. Waarschijnlijk zal aan den leider der
grootste oppositiepartij (de sociaal-democra
ten), Per Albiii Hansson, de vorming eencr
I nieuwe regeering worden opgedragen.
POLEN
POLEN EN LITHAUEN.
Een nieuw grensincident.
Naar een Poolsch blad uit Socwalki ver
neemt, heeft zich in het plaatsje Olszacka
aan de Poolsch-Libausche grens een nieuw
grensincident voorgedaan.
Litauers hebben daar uit een hinderlaag
DE NIEUWSTE DOODSTRAF.
Uit Carson-City (Nevada) wordt gemeld:
Een kwartjesvinder, genaamd White, die
veroordeeld was wagens moord op een col
lega in heb vulsch spelen, is gisteren ter-
doodgebracht door middel van verstikking
door gifgas. Het gas werd in een speciale
kamer losgelaten, waarin de veroordeelde
op den doodsstoel gebonden zat.
PROF. DR. I. J. M. VAN DEN BERG.
Ambtsaanvaarding als hoogleeraar
te Utrecht.
Dc opvolger van prof. Beijsens als bij
zonder hoogleeraar in dc logica, metaphy-
sica, zielkunde en ethica aan de Utrccht-
schc universiteit prof. dr. I. J. v. d. Berg,
heeft gistermiddag zijn ambt aanvaard met
een rede, getiteld: ..Geest en leven".
Onder de aanwezigen werden n.l. opge
merkt Z. D. H. Mgr. J. H. G. Jansen,
Aartsbisschop van Utrecht, mét zijn secre
taris, den zeereerw. heer J. v. d. Burg, en
Mgr. dr. A. C. M. Schaepman, Proost van
het Metropolitan». Kapittel cn president
van het Groot Seminarie Rijscnburg.
WIJZIGING POSTSPAARBANKWET.
In voorbereiding.
Bij het departement van waterstaat is
in voorbereiding een wetsontwerp tot wij-
HET BEZOEK VAN HET GROOT-HERTOGELIJK PAAR VAN LUXEMBURG. Te Ape!-. HET BEZ0EK VAN HET GROOT-HERTOGELIJK PAAR VAN LUXEMBURG. Langs den
doorn reed het vorstelijk gezelschap in rijtuigen a la daumont bespannen, naar Het Loo we° s*°nden Geldersche boerinnen in hun kleederdracht en juichten het vorstelijk gezelschap
hartelijk toe
