De Leidsche Groentenveiling
De meester der lucht
VRIJDAG 16 MEI 193C
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. i
DE NIEUWE GEBOUWEN DER LEIDSCHE COöP. GROENTENVEIL1NG IN BEELD Link»: Het hoofdgebouw, administratiegebouw en veilinglokaal. Recht»:
Een overzicht van het geheel; aan den rechterkant het hoofdgebouw, ter linkerzijde de fustenloods- Tusschen deze twee op den achtergrond: de groote pakloodsen
De nieuwe terreinen en gebouwen
Een modern veilingterrein in
grootsche uitvoering
Op een zonnigen morgen van deze week
kregen we van het bestuur der Coöpera
tieve Groenten-, Fruit- en Bloemenveiling
„Leiden en Omstreken" de uitnoodiging
een kijkje ie nemen op bet nieuwe veiling
terrein, dat, zooals wij begin dezer week
bereids mededeelden Dinsdagmiddag a.s.
te 1 uur officieel in gebruik zal worden
genomen.
Aan die uitnoodiging voldeden we gaar
ne. omdat het ijverig veilingbestuur ver
dient, dat het grootsche werk, dat zij een
jaar geleden begon, onder de aandacht
wordt gebracht niet alleen van de direct-
belanghebbenden, de tuinders en kooplie
den in de eerste plaats, maar ook van de
indirect-belanghebbenden, de consumenten.
Ten we het uitgestrekte, fraai gelegen
veilingterrein betraden, dachten we on
willekeurig terug aan hetgeen aan de tot
standkoming van dit alles is voorafgegaan.
De Leidsche Groentenveiling heeft na
tuurlijk zooals iedere vereeniging een ge
schiedenis, misschien mogen we wel zeggen
een heel bijzondere geschiedenis, want
indien ooit een vereeniging met zorgen en
moeilijkheden te kampen heeft gehad, dan
is het wel de Leidsche Groentenveiling
geweest.
Zij vindt haar oorsprong nu 27 jaar
ruim geleden in de eerste Leidsche Groen
tenveiling aan do Oude Vest. Een der
aanwezigen was toen do heer Laman Sr.,
die ook thans do stichting van het nieuwe
terrein mag bijwonen.
Do tuinbouw stond in die jaren nog in
de kinderschoenen en het behoeft dus niet
gezegd, dat ook de vereeniging zoowel als
dc veiling oen bescheiden plaats innamen.
Allengs groeide do tuinbouw meer en
meer uit. Niet alleen, dat een steeds groo-
tere oppervlakte werd beteeld, maar de
cultuur word ook intensiever, het glas
kwam en de wonderdadige uitwerking
daarvan teekent zich steeds sterker af.
De behoeften waren in die jaren heel
wat geringer dan thans, reden waarom
men in die eerste jaren op heel wat be
scheidener wijze handel dreef.
De moeilijkheden bleven intussc^n
allerminst uit. De gemakkelijke wijze van
koopen en betalen op de veiling was o.m.
oorzaak, dat b.v. groentenventers de noo-
dige hoeveelheid op de veiling kwamen
koopen, doch van betalen wilden zij niet
weten. Tuinders en veilingbestuur onder
vonden daarvan natuurlijk de nadeelige
gevolgen, maar dat neemt niet weg, dat
FEUILLETON
door
MARO GOUVIEUX.
Eu wat voor dagenLange vermoeien
de, nu eens per schip, dan weer per spoor
en vervolgens per auto of rijtuig. Gij moet
bekennen, dat men door zulke reizen van
streek geraakt en dat men de juiste afstan
den vergeet 1 Kortom Harismendy, zonder
het oponthoud te Tunis, zou men te Pa
rijs inslapen en in het gezicht van Tripolis
ontwaken, boven Djerba en mijn huis
En gaat gc u nu voor langen tijd op
een eiland installeeren
Tot in de eerste warme dagen van
Juli.
Hoege blijft daar heel alleen, zoon
langen tijd, verloren in dat veld, zonder
vrees voor de eenzaamheid
Waarom niet? Ik heb boeken, ik schil
der, vindt ge niet, dat die voldoende is
om alle verveling te verdrijven? En dan
beb ik nog Maika.
Maika
Ja, mijn Nubische meid. Aan dit we
zen heb ik ihans het meest te danken.
En toen ik verbaasd mijn blik tot haar
opsloeg
Maar ja, Harismendy, ik heb mijn moe-
Ier op heel jeugdigen leeftijd verloren te
\ssouan, waar men vader de werken van
de stuwdammen leidde. Een vernietigende
koorte rukte haar weg. Zij slaaDt on de
laatstgenoemden ten slotte toch aan hel
langste eind trokken.
De moeilijkheden bicven niet uit.
Ook niet in eigen boezem. En hoewel het
eigenlijk niet gewenscht ib oude wonden
opnieuw open te rijten, willen we toch
met een enkel woord h« i aan Jen
feilen strijd, die een vijftal jaren geleden
in de vereeniging werd j zoerd. D -ft
heel wat zorgen en moei'iikheden aan het
oude en het nieuwe veilingbestuur gege
ven en heeftheel wat gold gekost.
We zouden aan dezen voor velen onver
kwikkelijke» strijd niet herinnerd hebben,
indien tenslotte niet een velukkigc oplos
sing in deze kwestie ware nden.
om temeer mag het veilincbestuur met te-
v reden he id op don moei''n crisis-tijd,
die achter hen ligt, terugzien.
Na de oplossing van het bovengenoemde
conflict heefi het veilingbestuur al zijn
aandacht gewijd aan de toekomst. Met
groote voortvarendheid, getuigend van
energie en durf werd naar middelen ge
zocht om do veiling in betere banen te
leiden.
Na hei herstel van het vcret-
evenwicht, moest tevens naar middelen
omgezien worden ter ve etering van den
toestand der veiling, want de nood dwong.
Het waren de nor 1 i handel on de
nood van verkeer, die het bestuur noop
ten de handen uit. do mouwen to steken.
Het veilingterrein torh aan de Boi mmnrlrt
voldeed sinds lang niet meer aan redelijk
te stellen eischen. Dit betreft zoowel het
veilingsterrein als het veilingsgebouw
zelve.
Do nood van het verkeer maakte 'a ls
geruimen t1 s-r-J-V --«tretrclon
noodig, om op de veilingdagen orde te
scheppen in den chaos, die daar tijdens
de veilingsuren aan Boommarkt en Apo-
thekersdijk ontstonden. Men behoeft
slechts een kijkje op het veilingterrein tc
nemen om zich te overtuigen vaq den
chaotischcn toestand, die daar hecrscht.
Een ontelbaar aantal wagens en auto'6,
worden daar op oen klein terrein bijeen
geprest terwijl op dc wallen kisten en
manden hoog zijn opgestapeld om ruimte
te winnen en in het water verdringen zich
do schuitjes der tuinders om een lig
plaats te vinden.. Men kent den toe
stand.
Niet veel beter is dc toestand in het
oude veilinggebouw zelve. Een loods, die
nauwelijks ruimte biedt voor een flink
oevers van den Nijl, waar zij begraven wil
de worden aan den voet van den heuvel,
waarop de tempel staat. En het is Maika.
die mij verzorgd heeft. Zij is de dochter
van een der zwarte dienaren van den Khe-
dif, Ferid pasja, die een trouwe vriend van
ons was. Door mij Maika te geven, wilde
mijn peetoom mij een wezen aanbieden,
dat een trouwe schutse zou worden voor
mijn heele leven. Zij en haar man, Bamba,
de Soudanees, zijn de wezens geweest,
waarop ik mijn kinderdospotisme, zonder
grenzen, tot nu toe heb botgevierd. Onop
houdelijk hebben zij aan al mijn wenschen
voldaan; zij hebben mij vergezeld op mijn
wandelingen in do dorpen, lantrs den Nij»,
bij mijn onderzoekingen aan de graftom
ben en in het gebergte, bij mijn excursies
op de roode heuvels, vanwaaruit men de
violette helling zag van de Lybischc ber
gen en dc woestijn, die toen reeds mijn
zwerversziel aantrok. Oh! dat is een niet
te versmaden geschenk, dat mijn peetoom
mij* in Maika gaf.
En ter herinnering aan hem draagt
gij zeker de naam van Féridek, onverwacht
voor een Fran^aise, maar zoo aantrekkelijk
zoo zacht
Ja, sedert den dood van Ferid pasja,
draag ik dien uaain.
En Maika en Zaïnbo verwachten die
u te Djerba?
Natuurlijk! Ja, zij vormen met mijn
grooten Uerischen hond, dc wachters van
mijn huis. Met mijn kamenier, die den ca
nonieke ouderdom heeft mijn twee slaven
en mijn grooten zwarten waakhond, moet
ge toch bekennen, dat ik zonder vrees in de
eenzaamheid kan leven. Zij lachte, zich
vermakend over mijn verbaasd uiterlijk.
En komt buiten die menschcn nie
aantal koopers en dankantoorgebou
wen, die eigenlijk niet op dien naam aan
spraak mogen maken
De nood van handel en de nood van
verkeer 1
Inderdaad deze factoren waren hei,
uio t veil] gbestuur tot handelen dwongen.
Er werd een nieuw veilingterrein aan
gekocht aan den Heerenvvep, begrensd
door den spoorweg Leiden—Woerden, de
tramlijn LeidenDen Haag, de gronden
behoorende aan de N V. Nationaal Grond
bezit alsmede aan de N.V. Hollandsche
Constructicwcrkplautsen aan den Zoetcr-
woudschon weg, in totaal een oppervlakte
van 4'/t H.A. Dc koopprijs bedroeg ƒ60.000
Daar zou hel nieuwe voilingtorrein moe
ten verrijzen en don heer Goldberg, archi
tect, werd opgei} racen plannen hiervoor tc
maken. Do heer Go<dberg maakte hiorvoor
met het bestuur der veiling verschillende
rei7.cn en vooral in het Westland stak
uien zijn licht op Het resultaat daarvan
laat niets tc wenschen over, zooals ieder
bezoeker zal ervaren.
Den aannemers Turkouburg. Gesman en
Oudcnos te Alphen aan den Rijn werd hel
werk ter uitvoering opgedragen en »c mce-
nen, dat zij zich ui'etckend van hun taak
gekweten hebben.
Hard werd er gewerkt en gedurende bet
geheele najaar hecrschte cr ten zuiden van
Tuinstad wijk een ongewone bedrijvigheid
Dat was echicr nog *:cchts alleen voor het
grondwerk, want, nadat op Oudejaars
middag de eerste steenlegging voor het
nieuwe veilinggebouw op cenigszin» offi-
cieelo wijze had plaat# gehad, vingen de
bovengrondsche werkzaamheden eerst
recht aan.
Dank zij het zachte winterweer is er
lustig gearbeid en toch nog zal do
officicclo opening later plaats hebben dan
men aanvankelijk verwacht had.
Thans is het evenwel zoover en Dins
dagmiddag a.s., tc I uur, zal de officieoio
opening van het nieuwe veiling!orrein, ;n
tegenwoordigheid van een groot aantal
genoodtgden, door den burgemeester, tnr.
A. van do Sande Bakhuyzcn, plaats heb-
bcn.
Maandagmiddag zuil dc laatste veiling
aan de Boommarkt gehouden worden cn
na de officieele opening op Dinsdagmid
dag zal te 2 uur de nieuwe \ciling in ge
bruik genomen worden.
Nu het veilingterrein zelf!
Dc hoofdingang erheen ligt juist over
den overweg van dc lijn Leiden—Utrecht^
ter linkerzijde van den weg. Een brcede
straat voert naar do terreinen. Aan den
rechterkant liggen dc nieuwe gebouwon
vau dc N.V. Hollandsche Constructie
werkplaatsen, door een flink ijzeren hek
van het veilingterrein gescheiden.
Ter linkerzijde van den weg ligt do
nieuw gegraven spoorbaan, waar binnen
kort een dubbe'spoor voor het verzanden
der goederen zal zorg dragen. Deze spoor
lijn wordt een eindje verder, waar do wo
ningen staan voor den ve:' -"^cc«»er en
den fustmeester, in twee lijnen gesplitst,
elk met dubbel spoor, voerend naar de
haven en pakloodsen. Langs dezen weg
geschiedt tevens alle aanvoer van groenten
per as, hetzij handwagen, paard en wa
gen of auto. Daarover straks meer,
Volgen wij the^s do route, welke do
tuinders moeten nemen, die hun waar por
vaartuig aanvoeren.
Langs de fabrieken der firma Dros en
Gobr*. Tieleman aan den Heeroweg is een
flinke vaart gegraven, die don Heeroweg
doorsnijdt. Hier is door do gemeente oen
nieuwe, moderne brug gebouwd, in de
kosten waarvan door de veiling voor do
helft 15.000) werd bijgedragen. Do
vaart van dezo brug naar het veilingter
rein is omstreeks 150 M. lang en 12 M.
breed. Iliordoor vuren do schuiten naar
het hoofdgebouw der veiling. Hier zuil de
loting voor dc volgorde bij veiling plaats
hebben. Daarna varen de schuiten langs
den anderen kant van dezen aanlegsteiger
om zoo in het veilinglokaal binnen te va
ren. Schuiten va» 20 ion inhoud kunneu
hier in bet voiünglokaal binnengevoerd
worden.
Ter rechterzijde van het vaarwater ligt
het vcdiugkantoor, bestaande uit een
administraliclokaal met aan den ccncn
kant wachtkamer cn loketten voor de ver-
koopers, terwijl aan de andere zijde de
bestuurskamer en een berglokaal voor
boeken en bescheiden zich bovinden. In dc
bestuurskamer is de kluis gemetseld.
Tegen het administratiekantoor aan is
het electnsch afmijntoestel aangebracht.
Daar zal zich de afslager bevinden, terwijl
men door een raam voortdurend vanuit
het kantoor contact hoeft met de veiling.
Ter linkerzijde van bet water, waarin
de schuiten met groonten liggen, bevindt
zich dc fraaie tribune, plaats biedend
voor 114 personen, 6 rijen hoog mot 12
bankjes voor 2 personen op iedere rij.
Boven aan deze tribune bevindt zich een
ruime gang, waar zes telefooncellen zijn
gebouwd, do oontraal-telefoonpost en vijf
ed'en. (Terloops mo'ken we op, dat de
nieuwe telefoonnummers van de veiling
zijn 2770 en 2771) Hier is dus dn plaats
der koopers, die hiervoor ovor een trap
aan dn buitenzijde naar boven gaan. In
dien zij e.v. nog naar het kantoor moo'en,
kunnen zij over een andcro trap dadelijk
over het water komen.
Wanneer do schuiten met groenten ge
lost zijn varen zij weg, linksom naar de
135 M. lange haven of naar do pakloodsen
aan do spoorlijn.
Do groenten, die per as worden aan
gevoerd gaan binnendoor naar liet veiling
lokaal, terwijl den winters, vooral ook
wanneer bot waior dicht ligt, dc goede
ren dezen weg volgen. Daarvoor i» een
groote overkapping (tovens dienend om de
groenten togen zon en regen ie bescher
men) aangebracht voor dc hal, «In- een
ruimte heeft van IS.40 M. bij 13.50 M. Hier
worden in den winle, do groenten opgesla
gen, terwijl bier tevens gelegenheid is tot
hot veilen van bloemen.
Wanneer do groenten dus geveild zijn,
worden zij naar de havens gevoerd. Do
eerste haven vanaf het hoofdgebouw, die
100 M. lang is, is bestemd voor vervoer
naar de stad. Ieder kooper krijgt daar o<
vaste plaats om zijn gekochte waar af
halen, zoodat de tuinder dadelijk we
waar hij zijn verkochte waar zal kunm
lossen.
De tweodo haven, die een lengte het
van 135 M., is bestemd om het pakgo
voor binnen- en buitenland te lossen. Do
goederen kunnen in do groote pakloodw
waarvan er 8 z.ijn gebouwd van 11 M.
15 M.. en welke gehuurd kunnen word
door de exporteurs, worden gereed g
mankt ter verzending, Per trein, nnn
andere zijde der pakloodsen. kunnen
goederen dan verder geëxpedieerd word
en komt men nlzoo terug op ons uitgan)
punt, hierboven genoemd: den hoofdw
inet dubbele spoorlijnen.
Dat is in hoofdtrekken het voornaam!
van wat dit terrein biedt.
Rest ons nog te vermelden, dat in 1
hoofdkantoor een koffiekamer is inj
richt, waar tegen heel matige prijzen c<
smnptie verkrijgbaar is. Deze ruimte
verdeeld in twee afdeelingcn. éën voor
genen, die maar een oogenblik toeven
de knechts en oen voor de kooplieden,
graag even willen zitten om b.v. zaken
doen. Pachter hiervan is do heer P. J.
Staveren, vroeger tuinder en geduren
16 jaar afslager aan de veiling.
Ter rechterzijde van het terrein
vindt zich een groote houten loods v
20 X 40 M., voor opslagruimte van kisl
enz. Ook is er gelegenheid voor auto-
paardenstalliug.
Tenslotte zijn over de twee havens h<
bruggen gebouwd, zoodat voor alle romf
gezorgd is, want do koopers en verkoop
kunnen nu onmiddollijk van de loodt
naar het kantoor gann.
Een speciale tramhalte voor de veili
bezoekers i« naast het terrein a«n
bracht, zoodat ook te dien nan/ien
schitterende wijzo voor bclanghcbbcm
is gezorgd.
Tusschen do hoofd haven en de tri
baan der N. Z. H. T. M. werd door do v
ooniging oen strook grond vau 2U
breedte aan de gcinccrito afgestaan,
slomd voor den aanleg van een »tn
din in de toekomst diroct zal annslui
mot do nieuwe straat ten (h.ston van Tl
stadwijk.
Ook van hot terrein /.elf, tusschen
pakloodsen cn do spoorlijn zal de aan
legde straat op dezen strook grond, la
straat, aansluiten.
Dal is hot nieuwe veiling!crroiii
Leidsche Vereeniging van Groent
Fruit- «-n Bloomennandelaren I Een w
dat er zyn mag, want do totale koi
bedragen rond 350.000.—.
Voor het zittendo bestuur mag bet
grooto voldoening zijn thans het werk
tooid te zien. Allen, niet in het munt
energieke voorzitter, de heer van V!
hebben een zorgelijk jaar achter den
Onze geluk wenschen met hol succei
Nu nog do officieele opening en
werk is volbracht. Dat de veiling ni
groeien en bloeien tot heil van tuinbi
cn tuinders in het bijzonder, inaar ook
heil van onze goedo Sleutelstad!
sjeik Amor Youssef mij op zekeren ai
te Durba verhaalde. Het schijnt, dat ii
Middeleeuwen, in den tijd,, toen Dji
nog een van de juweelen was van do l
dellandsche zee, geëscorteerd, nu eens
do ridders van Rhodes, dan weer doo:
harbnursche zeeroovers of de graven
Tripolis, ccnige Nonnandiscbe krijgers
het koninkrijk Sicilië op zekeren dag
eiland geland zijn nnn den westkant
Houmt-Houh, en op die plaats, tn rni<
van olijven cn palmen, een appoloi
vonden, waai van zij de herinnering v
ren hadden, sedert hun vertrok uit
grncno vaderland.
En dio zaak teek hun zoo ongein
dat zij ieder jaar terugkeerden van 8
om de appels te plukkon, tot groot nu
van de ongcloovigen van Itjerba, wai
der zij een groote slachting aanrichten
gelegenheid van dio strooptochten.
„Dar-cl Teffah", „Marsa-ol-Tcffah"
huis, dc haven van dc appelen"....
Op zekeren dag vertrokken de Nor
diër* voorgoed naar het paleis to Pall
Noch-de Turken, noeh do Spanjaarden,
opvolgers hebben zich bekommerd oc
appelboomcn.
Dc appelboomcn zijn afgestorven, i
do herinnering en dc naam zijn blijve
ven in het land.
Zooals ook de herinnering aan 1
en Ulysses levendig gebleven is!
len en Lotusvruchten. Verlangen en s!
vroeg ik lachend. Zijn dat dc symbolen
uw eiland f
(Wordt vervolR
mand uwe afzondering in die lango maan
den verstoren?
Zelden wel is mijn „Mcnzil" open
voor aldegenen van mijn vrienden, dio de
lange reis willen trotseeren om daar rust
to vinden of een bron van inspiratie voor
hun kunst Wat mij betreft, ik heb al
tijd de egoistische vreugde, de uitdrukking
in de oogen te bestudceren van die Parij
sche vluchie ingen. als zij zich van dio
koude, van die mist cn van het grijzo schil
derwerk van de stad, ineens bevinden in de
heerlijke zon van dit Helleenschc land, be
dwelmend door den geur van de Syrton.
Ja, ik beken, ik houd cr van hun gade te
slaan. Maar hun gezo'schap is een plcizicr,
zonder een behoefte te zijn.
Kijk, Harismendy, gij een man uit de
Sahara die zooveel houdt van dc eenzaam
heid, waarin gij roeit, zoonis ge zeidet, uw
inwendig leven, gij, dien ik zoo vaak den
lofzang heb hooren zingen van hen, die al
leen weten te gaan, van hen, die zich gees
telijk weten af te zonderen in dc grenzc
loosheid van de woestijn, gij vraagt mij of
de eenzaamheid van mijn eiland mij
drukt
Ja, ik was streng door u dit tc Parijs
te zeggen, dc gedachtaan de Sahara nam
me geheel in beslag. Ik geloofde het toen...
maar nus
Beschaamd keek ik haar aan. Zij sloeg
haar mooie groene oogen vragend naar mij
op
Een stilte heerschte tusschen ons..
Wij keken door hei raampje, wij be
schouwden de zanderige kust van de golf
van Gabès en de roode en onbebouwde lan
en van het zuiden. Een rechte lijn tot aan
den horizon.
Terzijde schitterden twee rails, waarop
een beel kleine trein zich voortbewoog. Dc
gcisoleeide blokhuizen van de wnchtposten
aan den weg staken wit af op do roode
aarde.
Na verloop van een minuut hernam zij:
Ziedaar de eerste palmen, de eerste
„rhorfas" (huizen van inboorlingen met
ronde gewelven) zij kondigen mij het zui
den aanMijn eiland kan niet moer
ver af zijnIk verheug me zoo, mijn
dierbaar huis terug te zien
Is het aan dc kust gebouwd of meer
landwaarts
Aan den rand van het water., dicht
bij den vuurtoren van Tourguenen.Als
go per vliegtuig boven mijn huin komt, zult
ge het gernakkolijk herkennen. Hot is ge-
bouwd op een kleine verhooging, ruinc»
van een groote Komcinsche villa uit het
tijdperk van verval. Het is heel maal wit. tc
midden van tuinen, die terrasvorming afda
len tot aan do golf van Syrtcn. Een hosch
van honderden olijven cn mooie dadelboo-
men omgeven het. Zie, dat is mijn „nien-
ze|".
Hebt gij het zelf laten bouwen?
Neen, het was het verblijf van een
ouden Tunischen philosoof, tevens geleer
de en letterkundige Abl cl-Wahab, die het
gebouwd had om daar zijn laatste levens
dagen te slijten. Omdat gij aan psychorne
trische invloeden geloof hecht en aan de
ondoordringbaarheid van de stof, zal ik u
van mijn huis zeggen, dat zijn muren den
stempel dragen van wijsheid en rust. Dat
is ten minste het gevoel, dat men krijgt,
wanneer men voor den eersten k»^r het in
terieur van Dar e| Taffab betreedt.
Dar el-Teffab Het appelenhuitwat
een naam
Gij kent de reden niet van deze bena
ming» gij een man uit do Sahara? Het is
evenwel een heel amusant# historie, die de