Katholieke Nederlandsche Boeren-
en Tuindersbond
WOENSDAG 14 MEI 1930
DE LEIDSCHE COURANT
Een buitengewone algemeene vergadering
Openingtrede J. Th. Verheggen
De buitengewone algemeene vergadering
door den Kath. Ned. Boerenbond heden te
Utrecht gehouden is geopend met dc vol
gende rode door den voorzitter, den heer
J. Th. Verheggen:
Namens het hoofdbestuur van den Ka
tholieken Nederlandschen Boeren- en
Tuindersbond heot ik u allen van harte
welkom, en zeg u dank van uwe tegen
woordigheid hier.
Een welkom.
Allereerst begroet ik de zeer talrijke
afgevaardigden van de plaatselijke afdee-
lingen onzer gewestelijke Katholieke boe-
ren- en tuindersbonden, de bestuurders
dezer Bonden en dio van tal hunner in
stellingen.
Dan heet ik van harte welkom don ver
tegenwoordiger van den heer Minister
van Binnenlandscho Zaken en Land bo* .v,
den Inspecteur van den Landbouw K- e-
beeke, de keeren prof. mr. Diepenhorst,
Nijsingh en A. J. Locrakker, voorzitters
onderscheidenlijk van den Christelijkcn
Boeren- en Tuindersbond in Nederland, het
Koninklijk Xederlandsch Landbouw-comitó
en den Nederlandschen R. K. Landarbei-
dersbond, den voorzitter van den Alge-
mcenen R. K. Landbouw Bedrijfsraad
pater mr. dr. Arnold Borret.
Hartelijk welkom zijn verder de Inspec
teurs van den Landbouw, de heeren ir.
Mansholt en mr. Wintermans, de diro.teur
van den Veeart-senijkundigen Dienst dr.
Berger, dc directeur van het Rijksbureau
voor dc Ontwatering jhr. ir. van Panh iys,
do verschillende leden van de Eerste en
Tweede Kamer, die aan onze uitnoodiging
gevolg hebben willen geven, de hier aan
wezige Rijks land- en tuinbouw-, veeteelt
en zuivelconsulenten, tal van vert n-
woordigers van verschil oude land- en
tuinbouwvereenigingen en instellingen en
alle andere in zoo grooten getale opgeko
men vrienden van den land- en tuinbouw.
Een speciaal welkom wil ik nog spre
ken tot de pers, waarvan wij <1 aanwezig
heid bijzonder op prijs stellen. Waar wij
het geluid van deze vergadering ook wil
len doen doordringen niet alleen tot Je
Regeoring, maar tot het geheele v""Jer-
landsche volk, daar is voor ons de pers
de onmisbare spreekbuis, om aan onze
gedachten en wenschen de noodige be
kendheid te geven.
Terwijl wij hier zijn samengekomen,
te beraadslagen over den ernstigen toe
stand, waarin helaas de Vaderlandsche
land- en tuinbouw verkeert, en de donkere
toekomst, die hij tegemoet schijnt te gaan,
verzekerd uw tegenwoordigheid ons, dat
wij met vertrouwen mogen rekenen op
uw aller voorlichting en krachtige hulp.
Als de nood aan don man is, zij een
drachtige samenwerking het reddend pa
rool
Het hoofdbestuur van onzen bond, de
steeds grooter wordende bestaansmoeiüjk-
heden van den akkerbouw en tevens de
minder goede vooruitzichten voor de vee
houderij en tuinderij overwegende, achtte
het gewenscht tc besluiten tot het houden
van deze buitengewone algemeene verga
dering. Het was van meening, dat zoo'n
vergadering noodig en nuttig was:
Wat de bedoeling is.
om hier te bespreken en gezamenlijk te
onderzoeken wat kan en moet gebeuren
om verbetering to brengen in den nu be-
staanden onhoudbaren toestand;
om alsnog zoo mogelijk af te wenden de
minder gunstige vooruitzichten, dio niet
alleen den akkerbouw, maar ook de vee
houderij en tuinderij bedreigen door de
voortdurend toenemende bemoeilijking van
onzen uitvoer naar het buitenland;
om de Regecring te bewegen om meer
dan in het verleden hulp te bieden niet
alleen in het belang van den boeren- en
tuinders stand, maar ook in het belang van
geheel ons vaderland;
en ten slotte om hen, die buiten den
landbouw staan, oen inzicht te geven in
den ernst van den toestand, waardoor ook
zij do overtuiging zullen krijgen, dat zij
tot een verbetering van den toestand moe
ten medewerken.
Het u bekende programma voor deze
vergadering behelst dat door mij zal wor
den behandeld: de huidige moeilijkheden
in den land- en tuinbouw (omvang en
oorzaak).
In de sectie-vergadering A. zal door den
heer Jac. Vos, lid van de Tweede Kamer
en bestuurslid van den N. C. B. en door
den heer H. Trienekens, Statenlid en 1ste
ondervoorzitter van den L. L. T. B. wor
den ingeleid: .,Wat kunnen de boeren en
tuinders zelf doen"
In de sectie-vergadering B. zal de heer
J. J. C. Amont, lid van do Tweede Kamer
en directeur van den L. L. T. B. spreken
over „Wat kunnen de organisaties deen".
En in sectic C. zal dc heer A. X. Fles-
kens, lid van de Twecdo Kamer en voor
zitter van het bestuur van de Coöpera
tieve Centrale Boerenleenbank van Eind
hoven uiteenzetten wat volgens zijn mee
ning de overheid kan doen en daarna zal
de secretaris van onzen bond mr. H. van
Haastert een samenvatting geven van den
omvang en oorzaken der moeilijkheden en
der aan te wenden middelen tot verbete
ring, gevolgd door een resolutie, waarvan
straks de tekst zal worden ontworpen en
die dan aan de vergadering ter goedkeu
ring zal worden voorgelegd.
Ik ben overtuigd, dat de heeren inlei
ders do huns inziens meest nuttige red
dingsmiddelen zullen aanwijzen en be
spreken, maar ik durf ook vertrouwen,
dat de aanwezigen bereid zullen zijn om
de naar hunne meening aanvullende of
andere gunstige gedachten naar voren te
brengen, opdat deze samenkomst tot prac-
tische resultaten moge leiden.
Omvang en oorzaken der moei-
lijkheden.
Do door men to volbrengen taak, om
aan te toonen den omvang en de oorzaken
van de huidige moeilijkheden in don land
en tuinbouw kan m.i. gemakkelijk zeer
beknopt gebeuren.
Wanneer wij weten, dat onze boeren
en tuinders in de jaren 19101914 vóór
den grooten oorlog wel i> waar geen
ruim, maar een rustig bestaan hadden,
wanneer zij goed oppasten, hard werkten
en spaarzaam leefden, dan zal u duidelijk
zien hoe de toestand thans is, nu dc ge
middelde gcldopbrengsten zoozeer zijn
verminderd en de uitgaven zoozeer ju
verhoogd.
Reeds in dc jaren 1924 tot 1929 heeft
zich geleidelijk n ongunsligen toestand
ontwikkeld, doordat wederom cenorzijds
de waarde der producten achteruitgang of
ten minste niet in evenredigheid wag met
de in ons'land geldende hoogcre j .uc-
tiekosten.
De werklooncn van arbeiders en die
van ambachtslieden, voor den oorlog ge
steld op het cijfer 100, zijn nu boven 200
gestegen. Dc p&chtén ad Hizen i i
met 50 70 pet. verhoogd. De be"- igcn
en uitgaven voor sociale wetten zijn meer
dap verdubbeld. Hiertegenover is de ge
middelde prijs der producten volg s
de directie van den Landbouw gegeven
indexcijfers aanmerkelijk gedaald.
De toestand spoedig onhoudbaar.
In het begin van dit jaar zijn de ge
middelde prijzen der akkerbouwproducten
door maatregelen van het bul ml, voor
al door Duitschland, zóó ged. J. dat deze
indexcijfers in vergelijking met 19241929
zijn gebraqfct van 100 op 51 en in verge
lijking met die van 1910—1914 van 100, op
DE SCHATGRAVERS TE ZAANDAM zijn steeds nog aan het werk. Dc
zes meter diepe kuil, die gegraven is en waaruit men de schat hoopt te delven
70. Hierdoor werd de crisis acuut en tenzij
krachtig wordt geholpen is «le toestand
van onze akkerbouwers spoedig onhoud
baar.
Geen winst maar schade.
Op do productie wordt dan ook geen
winst gemaakt maar schade geleden en in
plaats van oen behoorlijk bestaan zal
verarming het gevolg zijn.
Van de zijde van sommige raadslieden
wordt geadviseerd om de bedrijven om te
zetten in veehouderij en tuinderij en de
grond- en pachtprijzen te verlagen. Deze
denken er niet aan, dat nu reeds de in
komsten der vee- en tuinbedrijveu minder
gunstig zijn en dat ook bij dezen de op
brengsten niet naar mate de productie
kosten zijn verhoogd. Ook moeten zij be
denken, dat, wanneer door do malaise in
den akkerbouw groote uitbreiding van
deze bedrijven plaats heeft, ook daar de
malaise zal intreden en verergeren. I)c
moeilijkheden met hot buitenland zullen
bij grootoro voortbrenging van vee- on
zuivel- en tuinbouwproducten eerder toe-
dan afnemen; bij de vanzelf ontstane over
productie zal dan ook te vreezen zijn, dat
de rentabiliteit van genoemde bedrijven
teloor gaat en in verlies wordt omgezet.
Dit zou op de eerste plaats de bcdrijfs-
houders treffen, die nu het roer omwerpen,
inaar zou ook de oudere en geroutineerdo
bedrijven mees'eepen. Daarbij moet men
niet vergeten, dat, hoe intensiever oen
teelt wordt en dat geldt met name voor
den tuinbouw een des te grootere inzet
van kapitaal wordt gevraagd cn zij des te
gevoeliger getroffen wordt bij evcntuec'.e
scherpere belemmering van den afzet.
Zeker zullen de koopprijzen der cultuur
gronden en do pachten moeten verminde
ren, maar dit wordt tegengehouden door
gebrek aan voldoende cultuurgrond bij
onzo steeds zoo zeer toenemende bevol
king. Wanneer deze ook aanmerkelijk zul-
I len dalen cn zelfs gebracht kunnen worden
tot vóór-oorlogsche prijzen, dan zal dit nog
l zeer onvoldoende zijn on» een goede ver
houding te brengen tusschcn dc waarde
van do opbrengsten en do daarop gekomen
hoogere uitgaven en lasten. Eene wat bo-
teekenende daling zal alleen kunnen wor
den verkregen door groote uitbreiding van
den beschikbaren cultuurgrond of door
dat vele landbouwers een bestaan gaan
zoeken elders in ambtenaarskringen of bij
industricele werkgelegenheden, waardoor
daar, door te groote aanbieding van werk
krachten, weer een te veel aan arbeiders,
dus een ander euvel, werkloosheid zal ver
oorzaken.
Het wegtrekken uit den Land
bouw heeft nu reeds een te
grooten omvang.
In verschillende landen doet men al het
mogelqke om de overbevolking der steden
cn industrieplaatsen nuar het lund tc bren
gen en daarom is het voor ons noodig to
zorgen, dat deze minder gowcnschte over
bevolking in steden en industrie bier wurdt
voorkomen en geremd. Het wegtrekken
uit deu Landbouw hooft nu roods een te
grooten omvang gekregen en het is van
groot belang le. voorkomen, dat dit euvel
niet verergert. Er zijn er ook, di-- mee-
oen, dat dezo crisis vanzelf zal voorbijgaan
evenals die van de tachtiger jaren der
vorigo eeuw na den Fransch-Duitschcn
oorlog. Ofschoon toen door vclo boeren
groote armoede is geleden en meerdere
boerenfamilies ten grondo zijn gegaan, i.,
do huidige crisis veel ernstiger.
Toen toch was do Ncderlandscho Land
en Tuiubouwbovolking minder op do hoog
te dan cldors, terwijl /.ij zich nu gerust
mot de boste van het buitenland kan me
ten cn men in het buitenland den Neder
landschen organisatie- cn ondernemings
geest navolgt cn tot voorbeeld neemt.
Toen bestonden in afwijking met thans
geen goed geoutilleerde cn flink werkonde
landbouwvereonigingen, men kende geen
boerenleenbanken, geen organisaties ter be
hartiging der zuivelbereiding, geen georga
niseerde aankoop van alnd- cn tuinbouw-
benoodigdheden, geen of weinig verzeke
ringen, in een woord, toen bestond weinig
samenwerking.
Toen was er geen of onvoldoende onder
wijs en voorlichting.
Toen hadden wij naast onze grenzen een
sterk ontwikkelend industrieleven in
Duitachland, Engeland en Bclgic met
groote behoefte aan levensmiddelen.
Nu hebben wij naast ons door den oorlog
verarmde landen, die met alel mogelijke
middelen onzen invoer bemoeilijken en be
lasten, om hun eigen land- cn tuinbouwers
te steunen en zoodoende do bijna overal
voorkomende werkloosheid to verminderen.
De schuld aan den vrijen in
voer.
Welke zijn nu m.i. do oorzaken van den
bestaande» ougunstigen toestand 1
Aan onzo boeren cu tuinders is dus deze
toestand niet te wijten. Deze zijn in het
algemeen werkzaam, spaarzaam, oppas-
-<-nd, voldoende ontwikkeld en passen spoe-
Jig toe, hetgeen dc voortschrijdende weten
schap leert. De schuld ligt, ik wees er
reeds met een enkel woord op, aan deu
rijen invoer in Nederland van do meeste
landbouwvoortbrenggelen cn aan do be-
Icmmerenro bepalingen voor onzen uitvoer
door het buitenland. Alle andcro Ilijkcn,
liet ceno meer, het andere minder, steunen
le eigenproduoenten cn bemoeilijken den
raitcnlandschcn invoer.
Ons land doet zulks niet. Het gevolg
aarvan is: dat do prijzen hier dor pro-
jeten veel lager zijn dan elders. Alle ak-
1 rbouwproductcn kosten hier bijna con
elfde prijs als waarvoor die door het bui-
uland kunnen worden aangeboden.
Wij moeien hier volstaan met prijzen, ge
oculeerd in landen, waar do grondwaarde
rag is, dc#arbeidsloonen en lasten veel
ïgcr zijn dan hier en waaruit zij dan nog
meermalen hier gebracht zijn tegen dum-
pingsprijzen, mogelijk gemaakt door zeer
belangrijke uitvoerpremics.
Waar deze prijzen voor ons land onvol
ül* HET TERREIN VAN DE 0RANJE-NASSAU KAZERNE
tc Amsterdam is ccn demonstratie voor leger- cn brandweer
autoriteiten gehouden met gasmaskers, uitgerust met een „Uni
versal Gasmask Canister", welke een groote vooruitgang op dit
gebied beteekenen. daar dc drager groote vrijheid van ademen
behoudt. Een demonstratcur gaat ccn loods gevuld met rook
binnen
doende zijn, vermindert vanzelf sprekend
do productio van die landbouwproducten
cn wordt een uitkomst gezocht in hot voort
brengen van vee, vleesch, boter, kaas, eie
ren, groenten cn aardappelen cn wordt
van die artikelen zooveel voortgebracht,
dat daarvan zeer groote hoeveelheden in
hot buitenland oen afzet moeten vinden.
Deze laatst worden nu in het binucnland
weer verkocht tegen prijzen, die dc we-
roldmarkt daurvoor steil, verminderd mot
do bij het uitvoeren ontstunc kosten van
vracht.-n, formaliteiten cn invoerrechten.
Du» alle bemoeilijking van dien uitvoer
cn alle daarop door het buitenland gehe
ven invoerrechten drukken in een zelfde
verhouding de binnenlandscho prijzen naar
beneden; komt cr soms ecu onverwachte
stremming in den uitvoer van eenig pro
duct, dan wordt de waarde daarvan in het
binuenlund tot bijna nul gereduceerd en
is het bedoeld artikel door zijn grooten
voorraad in ons land bijna ouverkoopbaar.
Hot Nederlandsche consumccrcnd volk zij
dus overtuigd, dat hot door hot door om
land toegepast cn gotolcrcord handelsstel-
sol van sterk belemmerende uitvoer ooner-
/ijd» cu van onbelemmerde in voor ander
zijds, aan onze boeren cu tuinders oen hun
naar recht cn rodcii toekomende billijke
vergoeding voor hunne producten onthoudt.
Wij zijn als 't ware de speel
bal onzer naburen.
Wat betreffen de zeer bezwarende be
palingen, door liet buitenland getroffen,
om onzen uitvoer to bemoeilijken lijkt het
inij voor ons Nodcrlandcrs hoscBamond u
strijdig met. ons Vadcrlandsch eergevoel,
dat w ij in tegenstelling met andere landen,
•11 ZwHeeri I. Bi I II w tn-
dorc, geen enkel verweermiddel hebben,
om van het buitenland meer tegemoctk- -
ming voor onzen uitvoer te cischen. Hot
builcnlund immers heeft een oven groot
cn waarschijnlijk nog grooter belang dan
wij, om hun invoer van vcr-.chillehdo door
hen voortgebrachte goederen ongestoord
cn onbelemmerd naar ons land te kunnen
voortzetten cn daarom is het onverklaar
baar, dat wij toestaan, dat het buitenland
met ons doot wat het wil, cn wij al» het
ware do speelbal worden onzor naburen.
In ons land zijn in den lanUtcn tijd
voortdurend regelingen getroffen, om do
z.g. economisch zwakkeren hulp te bieden,
terwijl men do minst welvarende, het lang
ste en het hardste werkende, sobere leven
de boerenbevolking geheel schijnt to ver
geten.
Toen er in den oorlog schaarschto was
aan landbouwproducten, werden dwingende
maatregelen genomen om de prijzen naar
beneden te drukken. Nu deze gedaald zijn,
door voren genoemde oorzaken, beneden
den productieprijs raag men ook met recht
hulp verwachten.
Het behoort niet recht Ireeks tot mijn
taak in deze openingsvergadering, om
thans reed» maatregelen voor to stellen en
middelen aan to geven, die kunnen dienen,
om verdere moeilijkheden to voorkomen
en do gevolgen van den b<-n taanden ernsti
ge n toestand zooveel mogelijk tc verzach
ten. Dat is de taak, dio Op de schouders
der inleider» op dc Scctie-vergadoringen
is gelegd cn dio zij bereidwillig hobbcn
aanvaard.
Ik voor mij meende to kunnen volstaan
met een overzicht in vogelvlucht te geven
van den toestand en ik heb mij daar dan
ook aan gehouden.
Ik moge er ten slotte op wijzen, hoe wij,
als Katholieken, als christen boeren cn
tuinders, tegenover dezo crisis vtaan.
Wij hobbcn strak» dezo vergadering ge
opend met don christelijkcn groet; wij zul
len ze ook daarmede sluiten cn al ons
werk onder hoogcr licht bezien.
Daar leeft gelukkig in onze boerenbevol
king nog oen groot vertrouwen op do Va
derhand God», on het is ons een plicht cu
oen troost, om bij donkero tijden het hart
nuur boven to richten maar dat ont
slaat on» niet om zolf alles te doen wat
godnnn knu worden om gevaren to weren
of do stoffelijke welstand to verhongon
dat ontslaat do Overheid niet om dn mid
delen. waarover zij bo»chikkcn kan en
boschikkon moot aan to wonden, opdat
do welvaart zoo rcdolijk, zoo volmaakt mo
gelijk verdeeld zij.
In het onvermijdelijke weet
de boer zich te schikken.
Kogecus in het onvermijdelijke weet de
boer zich to schikken rampen cu legen-
slag aanvaardt hij met golatcnhcid cn
overgovhtg, maar, zoolang niet natuurlijke
middelen vorbotering n w rhcffing moge
lijk is, wcnscht hij dio zelf aan te won
den en meent zo met recht to inogen vra
gen cn verwuchtcn.
AI geeft do christelijke levensbeschou
wing <in» dus gerustheid cn steun in don-
Lep- lijden, dit moge noch voor do Over
heid noch voor on zelf do minste aanlei
ding geven het op do hulp van boven alleen
to fas ton aankomen.
Wij vertrouwen dan ook on doormede
wil ik eindigen dat onder Gods-zegen en
voorricnondc goedheid, door eendrachtige
samenwerking der boeren en tuinders, n
onbekrompen cn daadwerkelijke vtcun der
Regecring en van liet geheide volk, «ie
zwaar aanziende tijd wcor wijko voor een
lichtendo toekomst.
VAN M'N BOEKENTAFEL
Tijdschrift voor R. K. Ouder» er
Opvoeders. April 1930. Hot Ne
dcrlandscho Boekhuis, Tilburg.
Na do roman over 't land dor Sovjets
volgt 'n korte paedagogische beschouwing
over 't Poaschfcest: do redacteur legt uit,
hoe uien van dit feest gebruik moet ma
ken voor do Roomschc opvoeding, hoo
Pnuschcoimnunic en Biecht hier moeten be
sproken worden. Hierbij sluit zich 'n mooi
ikjo oan over Pasche», in do herinnering,
hoe iemand meegeleefd heeft in do liturgie
van deu H. Vasten cn Paschon. Uit Olie.»
terton is 'n stuk vertaald over meisjesop
voeding, waarin bij wat overdrijving veel
waart ligt. Dc permanente hoer op kamers
vertelt weer 'n paar rake gevallen over
U-zoii van pornografisch» boeken en ge-
brok aan waakzaamheid der ouders. Theo
Bosman legt verder do muzikale opvoeding
in het gezin uit. 't Slot van do bespreking
over 't onderwijs in do Bijbclscho goschic-
deni» is 'n zeer belangrijk vtuk. A. Hulsman
vertelt venier voor de kinderen over dc
PaaschklokkcD.
Boekzaal der geheele wereld.
April 1930. Adin. Langostraat
70, Tilburg.
Do nummers van Boekzaal loopon van
6397 tot 6469. Dm '.i heepiohiiiMii. waar.
under veel uitgebreide, zuoals dio van Dr.
Ka pit Krecmcr» over Writers of tho Day
ii. L' amours d'Oscar Wilde, altijd met
'n zedekundigo waardecring. Van Scrra-
rens over 't voortreffelijke werk van Ninck
over 't wezen van kloasieku en romanti
sche m roomingen, van P. v. d. .VL d. W.
over Leon Daudct on Ivan Goll, van Leo
Foot ov«-r Do verloren droom van J. P.
£ooincrs-Wrmecr, van Dr. H. A. J. Hpoorcn-
borg over Lo öcrupul van A. d'Agnol en Dr.
d'Espinoy etc. De vele voortreffelijke mede
werkers van Boekzaal lichten good in over
hetgeen verschijnt.
