Bruids/f ato's
NIEUWE m
ZATERDAG 3 MEI 1930
DE LEIDSCHE COURAN1
EERSTE BLAD PAG. 2
LANDBOUWTELLING.
Van 20 Mei tot 20 Juni a.s.
Dat het verkrijgen van gegeven», welke
voor het vormen van een zuiver beeld van
den landbouw, alsmede voor de behartiging
der landbouwbelangen ten cenenmale on
misbaar zijn, van zeer groot belang ia, be
hoeft geen betoog. Daarom heeft de regee
ring besloten, om evenals in 1912 en
1921 tusschen 20 Mei en 20 Juni a.s. we
derom een landbouwtelling te houden.
Z. H. de Paus over den strijd tegen
het Neo-Malthusianisme.
De Bondsvoorzitter van don
Ned. R. K. Bond voor Groote
Gezinnen in particuliere
audiëntie.
Z. ff. de Paus ontving dezer dagen in
particuilere audiëntie den heer J. VV. F.
van Meegeren uit Venlo en zijn echtge
noot». De H. Vader betreurde den boozen
lijd, welke wo thans op het gebied «van de
huwelijksmoraal beleven. Jammer dat het
noodig is strijd te moeten voeren, maar
ieder goede Christen is verplicht den
strijd, wolken de Bond voor groot e gezin
non voert, mede le helpen strijden.
Aan Z. H. word een Verslagboek van
het Congres tegen het Nco-Malth., dat het
vorig jaar te Nijmegen is gehouden, aan
geboden.
Daarop zegende de Paus het werk van
den Bond en diens bestuur en leden.
Het notarlsvraagstuk.
Een rapport.
Het Kon. Nederl. Landbouw-comïté heeft
omtrent het z.g. notarisvrangstuk een rai>-
port samengesteld. De slotconclusies daar
van luiden:
Bij de regeering er op aan te dringen,
vast to stellen, dat alle kosten, vallende op
oen openbare verkooping, komen ten lasto
van den verkooper.
Bij de regeering aan te dringen op het
vaststellen van een maximum strijkgeld van
1 pet. van den inzet, onder verwijzing naar
de sedert de wet van 1924 opgekomen mis
standen, welke in strijd zijn met den geest
van die wet.
Bij de regeering aan te dringen op een
wettelijk geregelde voortdurende finan-
cieole controle on regeling van de golde-
lij'ke waarborgen van den notaris.
Bij de Broederschap van notarissen er op
aan te dringen te bevorderen, dat de no-
taristarieven worden verlaagd.
Voor het geval de notariswn hun tarie
ven niet vrijwillig wenschen te herzien, zal
voor do betrokken landbouw-organisnties
de aangewezen weg zijn, deskundige arable-
naren aan te stellen of in verbinding te tre.
den met bonafide zaakwaarnemers», die be
reid zijn zich onder coutrole van de provin
ciale landbouw maatschappij te stellen.
Koffie en thee met cadeau.
Een waarschuwing.
Dezer dagen vond ik in mijn brieven
bus oen catalogus van boekwerken, die
cadeau gegeven worden door zekeren O. de
Wiljes (nader adres, zelfs plaatsnaam ont-
breekt), wanneer men zekere hoeveelheden
koffie on thee bij hem koopt.
Ik wil over de kwaliteit van de koff-.e
en de thee van O. Wiljes niets zoggen, maar
ik hoop dat zo beter is dan die van vele
R. K. Middenstandsbeweging.
Dezer dagen hebben te Utrecht het
hoofdbestuur en het vakbestuur van den
Nederl. R. K. Middenstandsbond vergaderd.
De heer H. G. J. van de Sand te Am-
hein werd aangewezen om namens den
bond als adviseerend lid in het hoofdbe
stuur der A. K nationale federatie Het
Wit-Gele Kruis zitting te nemen; de heer
J. O. M. Erftemeyer te Amsterdam zal
namens den bond zitting nemen in de com
missie voor werkgevers en werknemers der
vereeniging A. V. O.
Meodeeling werd gedaan van de vorde
ringen gemaakt bij de organisatie van de
wagenmakers en kapperspatroons en de
handelaren in heeren modeartikelen.
Als leden van den Middenvtandsraad
werden wederom aangewezen de heeren tnr.
J. A. G. M. van Hellen berg Hubar, Jos. E.
A. M. Meijring, H. G. J. van de Sand en
O. J. G. Struycken.
Te 's-Gravenhage hoeft eergisteren het
vakbestuur van den Nederl. It. K. Midden
standsbond het rapport der commissie
stands- en vakorganisaties behandeld, dat
aan de orde zal worden gestold in een alge-
mcene vergadering van de besturen der
nationale vakbonden en der diocesane
standsorganieatics op 2 Juni te Utrecht.
Geluk tele grammen.
In de maand Februari 1930 werden ver
zonden 11713 Gcluktelegramuien bestemJ
voor het binnenland394 bestemd voor het
buitonland en 1 voor een Nederl. Scheeps-
station via de Nederlandsche ku«i station».
Amsterdam verzoud er 2525; Rotterdam
1177; s Gravenhage 1116; Alkmaar 80; Arn
hem 243; Breda 94; Deventer 88; Dord
recht 78; Eindhoven 207; Groningen 251;
Haarlem 317; Vllertogenboscb 225; Hil
versum 213; Leeuwarden 112; Leiden 95;
Maastricht 88; Nijmegen 188; Tilburg 138;
Utrecht 334; Zutphen 64; Zwolle 85; overige
kantoren in totaal 4490.
Dc opbrengst der Geluktelegranimen
over de uiaaud Februari 11)29 valt du9 weer
een stijging van 463.25 te coiistatecren.
Van de opbrengst werd een boJrag van
30.20 beschikbaar gesteld voor het Kin
derfonds van het i'oyt- en Telegraafperso-
neeL
STADSNIEUWS
EEN MAQUETTE VAN HET OUDE
NIEUW-AMSTERDAM.
Dc diiectie van het Stedelijk Museum
van de stad New York heeft besloten een
maquette te doen maken naar den oudsten
platiegrund, die van New York bekend is.
Zooals men weet weid deze plattegrond
voor ecnige jaren door een samenwerking
van verschillende bcstuurs eden van het
Kon. Nederlandsch Aardrijkskundig Ge
nootschap ontdekt, en langs dezen weg ter
kennis gebracht van den heer I N. Phelps
Stoke te New-York die een reproductie er
van uitgaf in zijn groote werk over de ge
schiedenis van New-York, verschenen in
zes zware doc'en onder den titel van The
Iconography of Manhattan Island. De plat
tegrond behoorde aan den koning van Ita-
lië en wordt bewaard in zijn villa Castello
buiten Florence. Toen bij de zege van het
fascisme de koning al zijn villa's aan de
natie schonk, ging deze plattegrond in het
bezit van het Italiaansche volk over. Het
dor boeken, die hij in zijn catalogus als is wel een der merkwaardigste documenten
cadeau verkrijgbaar stelt.
Ik geef geen opsomming van do voor
Katholieken verkeerde lectuur, in dezen
ratalogus opgenomen om er geen reclame
voor te maken.
Allo Katholieken, die dezen catalogus in
hun bu« gevonden hebben of nog zullen
vinden, zullen goed doen hot prul direct te
vernietigen. Of ze verstandig doen koff-c
en thoo te koopon, die door zulke cadeau*
smakelijk gemaakt moet worden, laat ik
gaarno aan hun gezond oordeel over.
J. BEMELMANS,
Directeur Centraal Bureau
Voor Eer en Deugd.
Een onsympathieke interpellatie.
Inden gemeenteraad van
Oasfcricum.
Men schrijft aan do ,,Msb.
De burgemeester van Castricum had de
fijngevoeligheid om in zijne gemeente ge
durende de dagen, dat het stoffelijk over
schot van den Zeereerw. heer Paatoor Th.
J. C. Engering, die ruim 21 jaar zijn zegon-
rijken arbeid tor plaatse uitoefende, boven
aarde stond, do verleende vergunningen
tot het geven van uitvoeringen mot dans
muziek in te trekken.
In de Donderdagavond gehouden raads
vergadering is de burgemeester hierover
door de leden der socinal-democratischc-
on het lid ,cer vrijzinnig-democratische
raadsfractie geïnterpelleerd en is zijne hou
ding als ontoelaatbaar gelaakt.
De vertegenwoordiger» der 9. D. A. P.
zagen kans deze zaak zoo hoog op to
schroeven, dat zij liefst een vijftal vragen
aan den burgemeester stolden, waarvan de
laatst* wel zeer merkwaardig is, n.l. of de
burgemeester, indien hel stoffelijk over
schot van den pastoor op 1 Mei boven aar
de zou hebben gestaan, hij dan ook de
feestviering van de S. D. A. P. zou hebben
verboden?
Dc burgemeester beantwoordde onver
plicht ook deze vraag, met do modedeeling,
dat indien op 1 Mei het stoffelijk overschot
van do pastoor boven aarde zou hebben
gestaan, en de 9. D. A. P. haar feestavond
zou vieren mot dansmuziek, waarvan de
tonen verre zouden klinken buiten do zaal
en waaraan oen gToot dool der bevolking
onder die omstandigheden aanstoot zou
nemen, dat hij ook dan niet geaarzeld zou
;:n de geschiedenis van New York.
plattegrond werd op last van het Hol-
landsch bestuur opgenomen enkele jaren
vóór Nieuw Nederland aan Engeland moest
worden afgestaan en het stadje Nieuw-
Am8terdam verwisselde zijn Hollandschen
doopnaam voor den vrij willekeurig geko
zen naam van New-York.
Toen begon al spoedig het stadje zich
uit te breiden en na een fiOtal jaren had
het reeds eenig aanzien verkregen. De Hol-
landsche plattegrond vertoont het stadje
neg in zijn primitieven toestand, aange
legd als de in later tijd zoo bekende town
ships met een geraamte van straten waar
langs dan hier en daar de hutzen beginnen
te verrijzen. Er was toen zelfs nog wat te
zien van den oorspronkeliiken aanleg van
1625 door den Hollandschen ingenieur Crijn
Frederiks.
Het voornemen is nu van het stadje een
model in opstand te maken op een grootte
van 12 bij 9 voet. De mogelijkheid bestaat
dit met volle nauwkeurigheid te doen, om
dat op het Castcllo-plan alle huizen »u op
stand zijn afgebeeld, wel heel kleint na
tuurlijk, maar toch voldoende om elk huis te
herkennen.
Er zijn op last van den heer Stoke onder
zoekingen verricht in de archieven van New
York onder leiding van prof. Y. H. Palt-
sits, conservator der handschriften aan de
Stadsbibliotheek v. New-York, door Miss J.
F. Ma earthy, verbonden aan de Title Gua
rantee Trust Company. Zij is er in geslaagd
van elk huis een vermelding te vinden, van
den nnam van den eigenaar, of het van
hout of van steen was. en allerlei andere
merkwaardige bijzonderheden.
\Ytl een zeer bijzonder succes!
Opdracht tot het maken van het model
werd pegeven aan den heer Charles S.
Capehart, architect, verbonden aan het
Stedelijk Museum van New-York.
Zijn eerste werk was uit de documenten
vast te stellen hoe het relief van den bo
dem was toen het Ca6telli plan werd opge
nomen. Ook dot vond hij in de archieven
van New-York, zoo bijzonder rijk aan do
cumenten uit de Hollandsche periode.
Bij het maken van den opstand der hui
zon. den juisten vorm van de fortificaties, dc
kerk en de molen, en de indeeling der tui
nen, stuitte hij echter op moeilükheden.
Hier waren hem do archieven te New York
niet langer tot gids, en de oude werken
hebben de vergunning voor dien feestavond over architectuur verschaften hom we! ge
fa weigeren of in te trekken. Do vraag zou
voor hem niet zijn wie er feest vierde, maar
onder welke omstandigheden cn op welke
wijze feest werd gevierd.
gerens voor paleizen en groote patriciëie
huizen, maar niet voor de nederige urger-
woningen, waaruit Nieuw Amsterdam toen
nog bijna geheel bestond.
De heer Capehart kreeg daarom de op
dracht naar Holland te gaan om deze kwes
ties te bestudeeren de hier nog aanwe
zige burger architect our uit de XVII de
eeuw.
De heer Capehart werd door den hper
Stoke geintroduceerd bij de Univeis.iteits
bibliotheek te Leiden, en daar werd hem
den raad gegeven zioh in de eersie j laats
tot de Vcreenicing „Hendrick de Krvzer"
te wenden welker werkkring 7.00 dicht rijn
onderzoekingen T--hij kwam. Zoo kwam hij
in kennis met jjéir hoef A. A. Kok, archi
tect, lid van het z)af;e üksch Bes. uur dier
Verceniging, te Amsterdam, vond daar een
gunstig onthaal en voorgelicht door diens
kennis vnn de oud-Hollandsche architec
tuur en door zün rijke verzameling is de
heer Capehart thans met veel sureet bezin
de -egevens te verkrijgen die hij noodig
heeft.
Het is bedeeling van deze onderneming
d-t het model niet allen getrouw het Cas
teil0-plan zal weergeven, maar dat he:
ook zooveel mogelijk den totalen indruk
zal wekken van zulk een klein oud-Hol-
landsch stadje. Het zijn vooral zulke
plaatsjes als Wecsp, Breukelen, Rijnsburg,
Valkenburg, die hem moeten insoireeren,
vooral de plaatsjes waar nog zulke typi
sche smalle grachtjes zijn waarlangs rijen
van kleine huis:es staan.
De heer Capehart blijft eenige weken
voor dit doel in ons land en verwacht, ge
holpen door veler belangstelling, een goed
resultaat te bereiken.
VIJF EN VEERTIG JAAR
ONDERWIJZER.
Donderdag werd in intiemen kring het
zeldzame feit herdacht, dat de heer J. J. R.
Pommée 45 jaar onafgebroken als onder
wijzer werkzaam was aan de R. K. Jon
gensschool, Haarlemmerstraat 240 alhier
Deze school was oorspronkelijk de eenige
R. K. jongensschool te dezer stede, zoodat
de heer Pommée van de thans levende ka
tholieke Leid sche bevolking, waarvan ve
len een eervolle maatschappelijke positie
bekleeden, bijna allen onder zijn leerlingen
mag tellen.
Met het oog op de verwachting, dat de
heer Pommée het volgend jaar het onder
wijs met pensioen zal gaan verlaten, werd
dezo dag niet officieel gevierd.
Het hoofd en het personeel wilden éch
ter dit zeldzame jubileum niet onopge
merkt laten voorbij gaan, en hebben den
jubilaris, die nog steeds met volle ambitie
zijn taak verricht., een blijvend souvenir
aangeboden, en den dag in collegiaal sar-
men zijn doorgebracht.
We vertrouwen, dat Leiden'» Katholie
ken het volgend jaar bij het heengaan van
den heer Pommée'zullen toonen, dat zij het
werk der katholieke onderwijzers in de
moeilijke jaren verricht, waardeeren.
DE LUSTRUMFEESTEN.
Commissie Haarlemmerstraat
Do lustrumcommissie, die zich heeft ge
vormd voor de Haarlemmerstraat vanaf
Hartebrug tot Havenplein is als volgt sa
mengesteld: R Lovie, voorzitter; J. Wel
ling, secretaris; W. Zaalberg, penningmees
ter; C. M. Smittenaar, T. Nolet, G. Elshof,
P. Demmenie, J. v. d. Stok en C. Oppe-
laar.
Hoofdassistent Tropische Hygiëne.
Tot hoofdassistent van het Instituut voor
Tropische Hygiëne is benoemd de heer B.
J. Emanuels, arts, thans assistent.
Gemeentelijke Aankondigingen
Antwoorden op prijsvragen der Leidsche
universiteit
Den eersten dezer is de datum afgeloo-
pen, waarop antwoorden konJen worden in
gezonden op de prijsvraag, die de Leidsche
Universiteit op 1 Mei 1929 heeft uitgeschre
ven.
Op de door de theologische faculteit uit
geschreven prijsvraag zijn twee antwoor
den binnengekomen, beide met de gevraag
de verhandeling over de Verlossingsidee in
de Synoptische Evangeliën.
Voor de faculteit der geneeskunde zijn
drie antwoorden binnengekomen; twee ant
woorden zijn ingezonden op de vraag naar
een nauwkeurig onderzoek van de reactie
op optische prikkels, die vogels zonder
groote hersenen nog zonden vertoonen en
een critische bespreking van de vraag of
op grond der eventueel waargenomen reac
ties mag geconcludeerd worden dat de die-
r eninderdaad het gezichtsvermogen hebben
behouden. Een antwoord is binnengeko
men op de vraag naar een onderzoek naar
de beteekenis der verhoudingen van albu-
mine en globuline in het bloed voor het
ontslaan der oedemen.
De naam der eventueele prijswinnaars
zal bekend worden gemaakt op den derden
Maandag van September.
Conservator Phys. Laboratorium.
Tot conservator aan het Physiologisch
Laboratorium ia benoemd de heer dr. S.
Hoogerwerf, thans hoofdassistent.
Indonesische avond.
Gis-teravond werd in de Stadsgehoorzaal
een Indonesische kunstavond gegeven ten
bate van de noodlijdende Bulgaarsche stu
denten cn de overstroomde Indische ge
bieden. Een programma van muziek, zang
en dans werd afgewerkt. Vele Indonesiërs
woonden deze liefdadigheidsvoorstelling bij,
terwijl verder o.m. aanwezig waren dc
rector magnificus der universiteit, prof. dr.
N. van Wijk, verschillende hoogleeraren
en afgevaardigden van studentencorpora
ties.
Pijnloos Sche/eiii
Doos 30 en 60, Tnhn SO
(Reel.)
Hinderwet
Burgemeester en Wethouders van Lei
den, gezien het verzoek van J. C. Oud om
vergunning tot het oprichfce^van een in
richting voor het bev4rke:^n rooken van
vleeschwaren in het ferca^ Oude Heeren
gracht No. 17, geve» kqfcnV aan het pu
bliek, dat genoemd lvqfzoek\met bij
lagen op de Secrctaye Cdez^Jlenmfiite ter
visie gelegd is; alsmede dat a^^aterdag.
den 17en Mei e.k. dLA voorarfodags te half
elf uren in het perceel D^festraat 125 (Bu
reau van Gemeentereen) gelegenheid zal
worden gegeven oga^ez waren tegen dit ver
zoek in te brengen.
Geen pijn en geen atukgajfn meer
en ook geen nasclirijneïi/ler huid,
als men vóór he| in/eipen de
huid inwrijft meteen "weinigje
FUROL
De Zondagsdienst dor huisartsen wordt
waargenomen door de doktoren De Jager,
Janssens, Muyzert en Veldhuyzen.
De Zondagsdienst der huisartsen te
Oegstgeest wordt waargenomen door dr.
Varekamp, tel. 1916.
Dc avond-, nacht- en Zondagdienst dei-
apotheken wordt van Maandag 28
April tot en met Zondag 4 Mei a.s.
waargenomen door de apotheken: G. H.
Blanken, Hoogewoerd 171, telef. 502, en
D. J. van Driesum, Mare 76, telef. 406.
ALLééN HE
SLEGTENHORST'i
1T0WERKEN
(Reel.)
R. K. Volksbond.
De afdeeling van den Ned. R. K.
Volksbond houdt een zeer belangrijke be
stuursvergadering op Dinsdag 11 Februari
a.s., 's avonds te 8 uur precies. De agenda
bevat o.a. financieel rapport, buffet en
concierge, de candidaten voor het bestuur
voor de a.s. bestuursverkiezing enz. enz.
Voor de uitzending naar Ned.-Indië is
bestemd de heer G. W. Overdijkink, al
hier, adspirant ambtenaar voor Chincesche
Zaken.
Wij verwijzen belangstellenden naar de
annonce der fa. Burgers-dijk en Niermans
in dit nummer, waarin zij een boekverkoo-
ping van 1219 Mei aankondigt.
Voor het examen Machineschrijven, af
genomen door de Ver. Dir. van Pontscho-
len slaagden: de dames J. A. Ba velaar, S.
W. L. Hannaart, M. Lr.man, E. M. Plu, A.
Sipma, J. Snoek. J. M. Vuyk en de heer
J. A. M. van Heeringen, allen alhier
(Leerlingen van de Pontschool, Steen-
schuur 14).
Voor het examen van.apothekers-assis
tent, zijn te Leiden geslaagd: de heer P.
van Goinga (Stad Almelo) en de dames T.
A. Hamstra (S'.ad Almelo), G. E. Brink
(Den Haag) cn G. M. A. Kohschulte
Brockhous (Leiden). Opgeroepen 4 can
didates
BIOSCOPEN.
De directie van het Luxor Theater stelt er
prijs op haar bezoekers in alles tegemoet te
komen. Zoo mogen we ook beschouwen de uit
gave van de Luxor Revue", weekblad gewijd
aan film en bioscoop onder redactie van Pier
Westerbaan. In deze Revue is het wekelijksch
programma opgenomen, doch daarnaast bevat
het veel nieuws over alles, wat met de film en
haar productie in verband staat
Het programma van deze week biedt weer
veel interessants. In het journaal krijgen we
een nieuw kiekje van de Samoa-eilanden in de
Stille Zuidzee naast veel ander wetenswaar
digs.
De eerste hoofdfilm luistert naar den titel
.Duivelskapiteinen geeft een beeld van het
ruwe zeemansleven uit den tijd v^in den sla
venhandel. Die duivelskapitein is een vrouw
met een verwoest leven. Avonturen zijn haar
thans niet vreemd meer, maar bij haar laatste
avontuur sterft zij door een verraderlijken
dolksteek. Een ruw spel, dat alleen voor vol
wassenen toelaatbaar is.
Als hoofdfilm na de pauze gaat ,,De onster
felijke vagebond", waarin Liane Haid als doch
ter van den brievenbesteller en Gustav Frölich
als dorpsonderwijzer op voortreffelijke wijze
de hoofdrollen vervullen. Hans Ritten is be
halve onderwijzer ook componist en zijn groot
opera „Alpenglühen", opgedragen aan zijn
meisje Annerl Reisleitner, wordt door dc
Staalsopera te Weenen aanvaard. Hij trekt
naar Weenen, doch in dien tijd noodzaakt An-
nerl's vader haar te trouwen met een rijken
boer uit het dorp. Hans komt terug, verheugd
over zijn succes, doch bij zijn thuiskomst vindt
hij allen op het bruiloftsfeest Dan volgt een
zwerversleven en doordat een zijner makkers,
die zijn jas gestolen heeft, verdrinkt denkt
men, dat Hans Ritter verdronken is. Deze laat
het zoo. maar als in zijn geboorteplaats een
standbeeld voor hem wordt opgericht, komt
hij terug. Hij wordt door Annerl, inmiddels
weduwe geworden, herkend en.... de rest
laat zich begrijpen.
Die Nacht gehort uns is een titel die mis
schien heel aanlokkelijk schijnt voor menschen
van een zeker genre, maar als deze om den
titel alleen deze week,een bezoek zouden bren
gen aan het Trianon Theater, zouden zij
gelukkig bedrogen uitkomen.
De film vertelt een heel gewoon alledaagsch
verhaaltje, zooals iemand zelfs zonder fanta
sie er wel tien verzinnen kan, en dat verhaal
wordt zeer precieus en zeer uitvoerig uitge
beeld.
Het mooie en goede in deze film is, dat het
het een Duitsche klankfilm is, die nog altijd
in ons land dit op de Engelschc klankfilm
voor heeft, dat het gesprokene beter te ver
staan is. Verder zijn er enkele goede scènes-
op-zich, zooals de motorrenncn, de paarden
rennen en het verlovingsfeest
Er zit o.i. te weinig tempo in deze film, die
intusschen van een apart genre is. Wat dem
ping van het geluid zal deze film zeker nog
meer ten goede komen.
Deze neemt bijna heel den avond in beslag,
zoodat een voorprogramma daarbij als aanvul
ling dient.
Hierin komt voor een zeer mooie zang- cn
dans-revue io kleuren, waarvan oprecht geno
ten werd.
Met een binnen- en buitenlandsch journaal
is dit een programma voor volwassenen.
