Zlste Jaargangf
DINSDAG 22 APRIL 1930
No. 6573
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux; PAPENGRACHT 32, LEIDEJN
BUITENLAND
BINNENLAND
KERKNIEUWS
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 oent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen 1
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Een artikel van mr. Van Eek
en een uitspraak van Sint
Thomas van Aquino.
De Leidsche sociaal-democraat, mr. v.
Eek, die een sympathiek-bescheiden man
is, zal zich wel verwonderd en misschien
ook wat verlegen gevoelen, als hij zijn
naam in relatie gebracht ziet met dien
van Sint Thomas van Aquino Aan het
Geloof van den heiligen Thomas van
Aquino (gestorven in 1274) dankt de Kerk
haar heerlijkste lofzangen en uit diens
Wetenschap puren nóg de denkers het
zuivere genot van de klare kennis van
aller dingen diepste wezen.
Een artikel van mr. v. Eek in „Het
Volk" geeft ons aanleiding om te wijzen
op een uitspraak van genoemden grooten
Kerkleeraar.
In het populair-wetenschappelijk bij
voegsel van „Het Volk" schrijft mr. van
Eek:
„De ernstige socialist, wiens levens
beginsel is, dat het uiteenloopend
verschil de inkomsten op onrecht be
rust, op een verloochening van het
menschelijk solidariteitsgevoel, zal
zich echter niet kunnen of mogen
onttrekken aan den plicht om daar
mede in zijn persoonlijk leven reke
ning te houden. Hij heeft natuurlijk
het recht om aan die levenseischen te
voldcen, welke hem in staat stellen
zijn leven vi achtbaar te maken voor
den beschavingsstrijd van het socia
lisme. Overigens zal hij zijn levens
eischen moeten matigen en blijk moe
ten geven van zijn overtuiging, dat
zijn solidariteitsgevoel met zijn ge
brek lijdende medemenschen hem
verbiedt een leven te leiden, dat eco
nomisch ver uitsteekt boven het ge
middelde".
Wat de heer v. Eek hier schrijft komt,
wat de conclusie aangaat, in het kort
hierop neer, dat wie betrekkelijk veel ver
dient zijn verdiend geld niet geheel voor
zichzelf mag gebruiken, maar daarente
gen zijn leven zóó moet inrichten, dat er
van dat geld overblijft, om anderer nooden
te lenigen.
Deze gedachte ligt zuiver in de lijn der
katholieke beginselen!
Men behoeft, om deze opvatting te aan
vaarden, niet het privaat bezit (van
productie-middelen) te bestrijden als een
onrecht zooals het Socialisme doet. Men
behóeft daarom ook niet te vonnissen
als een onrecht „het uiteenloopend ver
schil in inkomsten" gelijk de heer v.
Eek schrijft. Natuurlijk wel een te ver
uiteenloopend verschil en een groote schij
nende tegenstelling, zooals door Paus
Leo XIII in „Rerum Novarum" wordt ver
oordeeld.
Wij willen nu den heer v. Eek opmerken,
dat wat hij aan zijn geestverwanten als
practische levensles voorhoudt zoo kort
en kernachtig is gezegd door Sint Thomas,
dat 't inderdaad niet duidelijker gezegd
kkn worden.
Sint Thomas zegt dan in zijn Summa
Theologica:
„In betrekking tot de uiterlijke goede
ren heeft de menscb twee bevoegdheden.
Een daarvan is de bevoegdheid om ze te
verzorgen en te besturen; en wat dit
punt betreft is het geoorloofd, dat de
mensch ze bezitte, en is dit zelfs noodza
kelijk om drie redenen". En dan vervolgt
hij zoo klaar: „De tweede bevoegdheid
is om ze te gebruiken; en wat dit betreft,
moet de mensch ze niet beschouwen als
particulier, maar als gemeenschappelijk,
zoodat hij gemakkelijk ervan mededeele
als anderen in nood zijn".
Deze uitspraak van Thomas kan men
ook vinden in de Sociologie van Mgr.
Aengenent (In de vijfde druk op blz. 391).
De mensch moet zijn particulier eigen
dom gebruiken als ware 't een gemeen
schappelijk bezit. Dat is de heerlijke
"itholieko levensopvatting!
En nu zal misschien mr. v. Eek
anderen met minder vermogen, om ob-
"f de dingen te zien ons tegenwer
TE DE KAAG is Zaterdag
voor rekening van de Ge
neral Leonard Wood van
stapel geloopen het jacht
„General Wood", bestemd
voor lep ra-bestrij ding in
Amerika. Mevr. Diekema,
de vrouw van den Ameri-
kaanschen gezant, verricht
te de plechtigheid
pen: Maar de p ra c tijk der Katholie
ken
De practijk der KatholiekenOn
getwijfeld veler Katholieken levenspractijk
staat heel en héél ver af van bovenge
noemde katholieke levensopvatting; ook
veler Katholieken, van wier geestelijk 'le
ven men met het volste recht hoogere ver
wachtingen mocht hebben.
Maar daartegenover staat God zij
dank! veler Katholieken óók in dit
opzicht voorbeeldig leven!
Wij denken allereerst, maar lang niet
uitsluitend, aan de religieusen, de kloos
terlingen. Mocht men in niet-katholieke
kringen wat meer van dit leven kennen
men zou het eerbiedigen!
Maar ook zoo vele katholieke priesters
en leeken geven, voor wie het waardeeien
kan, in meerdere of mindere mate een
voorbeeld van een goed gebruiken hunner
tijdelijke goederen in bovenbedoelden
geest.
Zoo mr. v. Eek zijn geestverwanten wil
opwekken tot een sociaal gebruik hunner
stoffelijke goederen, dan zou hij de hoofd
strekking van zijn bedoeling kunnen uit
drukken in de hierboven geciteerde kern
achtige uitspraak van Thomas van
Aquino!
INTERNAT. CONFERENTIES
DE VLOOTCONFERENTIE.
Heden teekening van het verdrag.
Heden kamep de delegaties der vijf mo
gendheden ter vlootconferentie te Londen
bijeen, teneinde den definitieven tekst van
het pact voor den laatsten keer te bestu-
deeien.
De inleiding zal op een of twee punten
na, welke nog in behandeling zijn, aan de
hoefden der delegaties werden medege
deeld.
De voltallige zitting heeft te half elf
BELGIE
De kwestie-De Leeuw.
De Vlaamsche milicien Joris De Leeuw
is van de militaire gevangenis te Antwer
pen naar het krijgshospitaal overgebracht,
waar hij met 15 andere soldaten in de af-
deeling voor „zwakzinnigen" is opgeno
men. Het is duidelijk, dat de militaire
autoriteiten, vermoedelijk op een wenk van
hoogerhand, zich op deze wijze van het
zeer lastige geval van den om principieel-
Vlaamsche redenen dienstweigerenden mi
licien zullen trachten af te maken. Even
als Lode Bonten, zeventien maarden gele
den zoogenaamd wegens lichamelijke onge
schiktheid, van allen verderen militairen
dienst werd ontslagen, zal, naar te ver
wachten valt. Joris De Leeuw nog vóór de
hervatting der parlementaire werkzaam
heden wegens zoogenaamde „imbeciliteit"
eveneens huistoe zijn gezonden.
DUITSCHLAND
BLOEDIGE BOTSINGEN TE LEIPZIG.
Drie personen gedood.
Op eersten Paaschdag heeft te Leipzig
een communistische jeugddag met open
lucht-demonstratie plaats gehad, waaraan
ongeveer 17.000 persn -p deelnamen.
Terwijl het bij de optochten betrekkelijk
ordelijk toeging, kwam het bij de demon
stratie op de Augustusplatz tot hevige bot
singen. Op den Grimmaischen Steinweg
hadden demonstranten getracht een auto
aan te houden en omver te werpen. Terwijl
het de politie gelukte de auto een door
gang te verzorgen, werd zij zelf door de
monstranten aangevallen en met latten
en stokken geslagen. De politie agenten
trachtten zich met hun revolvers tegen zes
der aanvallers te verdedigen. Daarbij werd
de hoofdagent van poli'ie Gall zoo geslapen
dat hij dood neerviel. De opperwachtmees
ter Kappe is eenige uren na het gebeurde
aan de gevolgen der verwonding overlc
den. Een derde politie-agent verkeert in
levensgevaar. Drie politieagenten zijn nog
zwaar crcwond.
Om zich te verdedigen hebben de politic
agenten van hun revolvers gebruik ge
maakt. Een der oproe-kraaiers kreeg een
doodel rk schot, terwijl vier anderen ge
wond werden.
In verbard met deze gebeurtenissen
heeft de politie alle demonstraties op
M°ardag verboden.
Toch werd gisterochtend on de Augus
tusplatz een noli'ie^n'o beschoten. De da
der vluchtte een huis binnen.
Toen een politie-agent epn ke'der wilde
binnen vaan, om naar den dader te zoeken,
werd hii door iemand aangegrepen. De
agent schoot op zün aanrander die zwaar
vewond naar het ziekenhuis meest worden
eebracht. Verder werden eenige perso
nen gearresteerd.
NOORD-AFRIKA
GEVECHT IN FRANSCH MAROKKO.
Aan de grens tusschen het onderworpen
en het nog niet onderworpen gebied in
Marokko is het tusschen Fransche troepen
en inboorlingen tol botsingen gekomen.
Een ongeveer 200 geweren sterke inboor-
lingenafdeeling had op 8 April van Ait
Hamu uit een inval gedaan in het onder
worpen gebied. De Fransche troepen moe
ten deze afdeeling herhaaldelijk hebben
tegengehouden en haar in den loop der ge
vechten ernstige verliezen hebben toege
bracht zoodat zij na een strijd van drie
dagen in groote wanorde naar het niet-
onderworpen gebied terugtrok.
De verliezen der Fransche troepen be
droegen 3 dooden en 12 gewonden, allen in
boorlingen. Aan Fransche zijde moet ook
nog een onderofficier-vlieger gewond zijn.
CHINA
EEN STAD IN CHINA OVERVALLEN.
Tweehonderd burgers gedood.
Naar het Chineesche blad „Shanghai
Gomyn Bao" meldt, zouden volgens een
officieel bericht, communistische benden
de stad Soesjing in de provincie Sjantoeng
overvallen hebben, waarbij 200 burgers,
o.w. ook de burgemeester, gedood werden
De telegrafische verbinding met de stad
is verbroken.
BRITSCH-1ND1E
EEN OVERVAL IN BENGALEN.
Anarchisten hebben Za tordag een po
ging gedaan om te Chittagong (Bengalen),
in hei arsenaal binnen to dringen, na eerst
de telefoondraden te hebben doorgesne
den
Een Eugelsch-Indischc sergeant-majoor
en vier inlandsche soldaten zijn door ge
weerschoten gedood. Do telegrafische ver
bindingen zijn gesaboteerd.
Voorts werd in den nacht van den 18den
April een trein tot ontsporing gebracht op
60 K.M. afstand van Chittagong.
Van officieele zijde wordt verklaard,
dat aan den aanval, die gericht was op de
wapenopslagplaatsen van het spoorweg
personeel en de politie, door ongeveer
honderd opstandelingen werd deelgeno
men. De aanval werd ondernomen in do
avonduren. Alle burgerlijke ambtenaren en
leden van het spoorwegpersoneel, alsmede
hun vrouwen en kinderen, zijn in veiligheid
De politie, versterkt door plaatselijke hulp
troepen, tracht de opstandelingen te om
singelen.
Uit het arsenaal wordt een groot aan
tal wapens, o.a. een ge veer, 20 revolvers,
55 karabijnen en een hoeveelheid munitie
vermist, die waarschijnlijk door de op
standelingen zijn medegenomen.
To Calcutta zijn tal van vooraanstaando
congres-functionarissen gearresteerd, als
voorzorgsmaatregel ter voorkoming van
een herhaling der ongeregeldheden. Allo
wapen winkels worden streng bewaakt. Het
voorstel is gedaan, alle Europeanen bij do
burgerwacht in to lijven.
Het is duidelijk dat de opstand te Chit
tagong het werk is van een Bengaalsehe
terroristischo organisatie die de burger
lijke ongehoorzaamheidsbeweging hebben
benut om hun bedrijvigheid to hernieuwen.
Annie Besant wil een verklaring van de
regeering.
De bekende theosophenleidsler Annie
Besant, die sterk gekant is tegen de cam
pagne van civiele ongehoorzaamheid, heeft
aan Wedgwood Benn, den minister van
Indië, een telegram gezonden, waarin zij
verklaart dat de toenemende onrust moei
worden geweten aan de onvastheid van de'
Engelsche politiek, en aandringt op de de
finitieve verklaring, dat het de taak van
een „roundtable"-conferentie is een grond
wet voor de positie van een dominion te
ontwerpen, waardoor do zaken op een
juistcn gronds'ag zouden worden geplaatst
en in de juiste richting gestuurd.
BOYCOT RUSSISCHE
LANDBOUWPRODUCTEN.
In de vergadering van het Hoofdbestuur
van den Katholieken Nederlandschen Boe
ren- en Tuindersboad, gehouden te Til
burg, deelde het bestuur mede, kennis te
hebben genomen van het zich uitbreidende
streven, om geen landbouwproducten, w.o.
vooral voedermiddelen, te koopen. welke
de Sovjet-regeering van Rusland hier te
lande ter markt aanvoert. Het blijkt inder
daad, dat deze producten voor de Sovjet
regeering op de meevt weerzinwekkende
wijze van de Russische boeren worden af
geperst en de hierdoor verkregen gelden
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Bloedige botsingen te Leipzig met com
munisten. Drie dooden.
Communisten overvallen een Chineesche
stad en dooden 203 burgers.
Een wervelstorm boven de Philippijnen.
Men spreekt van 5C0 slachtoffers. (Buitenl.
Berichten, 3de blad).
Bij een groote brand in Amerikaansch
tuchthuis zijn meer dan 200 personen om
gekomen. (Telegrammen).
LEIDEN.
Eon gouden priesterfeest Een eerste
plechtige H. Mis (1ste blad).
OMGEVING.
De vorbetering van den Rijn tusschen
Gouwsluis cn Utrecht. Een beschouwing
van een deskundig medewerker. (2de blad)
Een motorjacht voor lepra-bestrijding te
water gelaten te Kaag (3de blad).
worden aangewend tot voorbereiding der
wereldrevolutie. Onder deze omstandighe
den achtte 't Hoofdbestuur hot in de hoog
ste mate gcwenscht dat alle aankoop-orga
nisaties weigeren als koopsters op te tre
den van Russische producten Met voldoe
ning kon het Bestuur constaieoren, dat
reeds verschillende centrale aankoopcoöpe
raties van de Katholieke Boeren- en Tuin-
dersbunden zich bij dezen boycot hebben
aangesloten cn het vertrouwde, dat deze ge
dragslijn door allon zal worden gevolgd.
„Tijd".
Het Paasch-congres der S. D. A. P.
Zaterdagmiddag te half twee werd, zooals
reeds gemeld, in „De Harmonie" te Gronin
gen het Paaschcongres der S.D.A.P. geopend
met een uitvoerige openingsrede van den par
tijvoorzitter, den heer J. Oudegeest.
De rest van de Zaterdagzittingen was ge
wijd aan het uitbrengen van critick op het
beleid van het Partijbestuur, van dc Kamer
fractie, van dc redactie van „Het Volk" cn
van de gedelegeerden in het bestuur der So
cialistische Arbeiders Internationale.
De Zondagzitting werd geopend met een ge-
lukwensch aan Troelstra, die dien dag zijn
70sten verjaardag vierde.
De morgen werd gevuld met hel beantwoor
den van dc critiek cn der gemaakte opmer
kingen.
Maandagmorgen werd deze beantwoording
voortgezet.
Het Partijbestuur werd daarna herkozen,
tchalve de afgetreden heeren Stokvis en mr.
J Duijs- ln hun plaats werden gekozen het
Tweede Kamerlid ir. Ch. G. Kramer en de
vertegenwoordiger der linkschc oppositie, de
heer P. J. Schmidt.
De verschillende voorstellen gingen onder
den hamer door. Uitvoeriger werd behandeld
hel rapport betreffende de cumulatie van
functies van partijfunctionarissen.
Het rapport der cumulatie-commissie werd
met slechts 2 stemmen tegen aanvaard.
Te ruim half vier ging het congres na een
slotwoord van den voorzitter onder het zingen
van de Internationale uileen.
Mr. Troelstra 70 jaar.
Mr. P. J. Troelslra, die op den Eersten
Paaschdag zijn 70slen verjaardag vierde,
mocht van verschillende zijden tallooze blij
ken van sympathie ontvangen, Van openlijk
huldebetoon was, naar men weet, afgezien, met
het oog op den lichamelijkcn toestand van den
7ü-jarige, die overigens een goede gezondheid
geniet. Op de in de vorige week aan zijn |aar-
dag voorafgegane dagen waren de intimi, die
deel uitmaken van de leiding der S.D.A.P of
haar voornaamste vertakkingen, hem reeds
hun gelukwenschen komen brengen, daar zij
op den 20sten April te Groningen het Con
gres der Partij moesten bijwonen; andere
vrienden en goede bekenden maakten van de
gelegenheid gebruik om hem op den dag zelf
de hand te drukken.
Bloemstukken waren den jarige in zéér
grooten getale toegezonden.
Langs telegrafischen weg hadden oud-minis-
ler Aalberse, ir. Albarda, mevr. de Boervan
Rijk, prof. van Eysinga, Mendes da Cosla,
prof. Mannouri en vele andere personen doen
büjken van hun belangstelling.
DE WIJDING VAN MGR. JANSEN.
Het is thans definitief vas'gestcld, dat
!o nieuw benoemde aartsbisschop van
Utrecht, mgr. J. H. G. Jansen, gewijd zal
worden door Z.Exc. mgr. Lorenzo Schiop-
pa, den pauselijken internuntius. De da-
ium cn de verdere assistentie zullen nog
i nader worden bekend gemaakt.